Koos Vorrink protesteert
Rusland inschikkelijker?
Enthousiasme in het Stadion
Tol hoofd en hart
Openbare bijeenkomst van de
Partij van den Arbeid
Voorloopig nog geen
spoorboekje
Het weer.
PRIJSVERLAGING
Op commando herrijst Nederland
uit de painhoopen
Op de conferentie te Parijs heerscht
een optimistische stemming
Italië republikeinsch?
Hollandsche bollen
naar Moskou
De Bisschopshuldiging
BEURS 10 MEI OPEN
Verklaring van
Schermerhorn
Herdenkingsviucht ging
niet door
Schipbreuk van Nederl.
motorschip
69ste JAARGANG No. 23531
o
MAANDAG 29 APRIL 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
-
voor benzine en gasolie
Laatste repetitie
STAD EN OMGEVING
Benoemingen bisdom
Haarlem
C. A. M. Snelders t
„Republiek Java binnen
Indonesisch gemeenebest"
Twee militairen gedood
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Ben paar duizend leden van de
Partij van den Arbeid te Amsterdam,
zijn Zaterdag in den luwen avond
naar de Apollohal getogen, nieuws
gierig om, na al het gerucht van de
laatste weken, Koos Vorrink te zien
en te beluisteren bil zijn aangekon
digd verweer. Zij begroetten hun
voorman als van ouds met de inter
nationale en met de geheven vuist.
Koos Vorrink verklaarde een ant
woord te zullen geven op de „stink
bom", geslingerd naar de Partij van
den Arbeid met hem als mikpunt.
En hij gaf dit antwoord met veel
oratorisch talent, met krachttermen
en lyriek, al de gevoelens van zijn
gehoor beurtelings bespelend.
Als eerste punt behandelde Vorrink
de zaak Meyer, zooals die in de dag
bladen naar voren kwam. Hij richtte
een persoonlijken aanval op den
hoofdredacteur van „De Gelderlan
der", den heer L. Frequin, die Na
tionaal Fronter zou zijn geweest en
tegenstander van het partijenstelsel.
Verder op een der getuigen 1)(J het
onderhoud met Meyer, den Nijmege.
naar ,J. Doek, die na later uit Natio
naal Front te zijn gezet, zich o.a.
met Winterhulp en N.V.D. had inge
laten. Tegen den heer Frequin had
spr.'s raadsman een aanklacht Inge
diend.
Wat Arnold Meyer betrof, het ver.
baasde spr., waarom deze blijkbaar
niet als fascist mocht worden be
schouwd; spr. las citaten voor, waar
uit bleek, dat Meyer nooit een anti-
Joodsch congres had bijgewoond en
in vriendschappelijke relatie had ge.
staan met Franco. Bovendien zou
het de politie bekend zijn, dat Ar
nold Meyer na den oorlog gewapende
groepen vormde om tegen het com
munisme te ageeren. Trouwens te
gen Arnold Meyer bestond nog altijd
een bevel tot aanhouding en als Re-
geeringsgevolmachtigde had spr. het
als zijn plicht beschouwd om, des
noods bulten de aangewezen instan
ties om, zijn opsporing door te zet
ten. Hierbij echter had hij op een
„adder onder het gras" getrapt en
de zaak kreeg het aanzien van een
anti-katholieke rel.
Daar echter kon spr. zelf nooit
belang bij hebben gehad; een
dergelijke rel zou van hem een
politieke stommiteit zijn geweest.
Hil ook achtte den minister van
Justitie en diens ambtenaren
boven alle verdenking verheven.
Met nadruk verklaarde Vorrink,
dat hij met de geïmproviseerde op
sporing van Arnold Meyer recht
streeks noch zijdelings te maken
had gehad, ook van verwantschap
met de „rechercheurs" was geen
sprake; vanzelfsprekend echter liet
hij zich op de hoogte houden van
het verloop der zaak.
Wat nu het persoonlijk contact
met Meyer betrof, dit had inder
daad eenmaal plaats gevonden,
maar, zoo verklaarde Vorrink, op
verzoek van Nationaal Front ten
einde een N.S.R.-regiem te voor
komen. Er waren nog meer be
sprekingen geweest met voorman
nen van Nationaal Front, o.a. ten
huize van Drees. Het behoorde tot
het terreinverkennen, wat destijds
de eerste taak was van de kleine
groep, waaronder ook spr., welke
in tegenstelling tot zoovelen, ook
goede Nederlanders, die te hoop
liepen in de Unie of Nationaal
Front, reeds op IC Mei 1940 illegaal
was geworden. Bij die ontmoeting
was Arnold Meyer liem erg mee
gevallen; zij-hadden als doodge
wone Nederiandsehe burgers ge
praat. Meyer beschikte oser een
élite zonder massa, een generalen
staf zonder soldaten; het voorstel
was de socialistische massa met
haar organen in te schakelen oin
sterker te staan tegen de Duit-
schers. Dit nu had hij. Vorrink, on
voorwaardelijk afgeslagen omdat
hj| principieel gekant was tegen
elk autoritair, bovendien anti-
semietisch regiem.
Ingaande op de publicatie van het
blad „Telex", welke spr. scherp
hekelde, verklaarde hij In den oorlog
maar één keer gearresteerd te zijn
tegelijk met alle anderen van zijn
groep. Inderdaad had h;1 in de ge
vangenis een rapport voor Seyss In-
quart geschreven, maar ten nadeele
van Mussert. wat trouwens ook de
bedoeling was.
Nadat Vorrink zijn optreden in de
illegaliteit had gememoreerd, hield
hij 'een pleidooi vöor zijn politiek
program en riep de doodem op, tij
dens den oorlog voor het vaderland
gevallen, om ziijn gehoor te bezweren
zich te scharen achter het vaan van
de Partij van den Arbeid.
Vóór Koos Vorrink voerde nog F.
Goedhart het wcord, om, naar hij
verklaarde, zich te zuiveren van het
spatje, dat uit de „stinkbom van
het Haagsche reptislenkrantje" ook
hem had geraakt. Hij deed uitvoe
rig het relaas van gijn mysterieus'
genoemde ontsnapping uit het kamp
Vught. Ook hield hij verder een plei
dooi vcor de binnen- en buitenland -
sch'e doelstellingen van de Partij van
den Arbeid en riep de aanwezigen
tot meer geestdrift op. Het mocht
niet voorkomen, aoo zeide hij, dat na
een oproep tot de massa der werkers
er slechts 300 ter vergadering ver
schijnen. Als wij straks met 25 zetels
uit de bus komen, aldus spr., betee-
kent dat een nederlaag, pas 45 zetels
is een overwinning.
Hier en daar hoopt men, dat er
met ingang van 6 Mei a.s. een echt
spoorboekje zou verschijnen, zij 't
dan nog van beperkten omvang/
Dit gerucht is van eiken grond
ontbloot. Wel zal op 6 Mei een be
langrijk uitgebreide dienstregeling
in werking treden. doch deze zal
nog op een vouwblad worden aan
gekondigd.
De Haarlemsche wandelsportvereeniging „Jan Passtoors" hield
onder enorme belangstelling haar traditioneelen bollentocht. Een
groep bij het passeeren der bollenvelden
Verwachting tot Dinsdagavond;
Meest matige wind uit Ooste
lijke richting. Licht of half be
wolkt. Aanvankelijk nog een
enkele bui. Iets warmer daSi van
daag.
Zon onder 19.59. Maan 4.55
17.07. Zon op 5.14.
Wcensda#1 1 Mei aal de prijs voor
benzine van 30 op 20 cent per liter
worden verlaagd en die voot gasolie
van 10 op 8 cent per liter.
Vrijdag vertokken in Roode-
Kruis-verband per Skymaster twee
medische teams, elk van twaalf
personen.
Van l Mei af zal van België uit
een postwisseldienst met Nederland
hervat worden.
(Van onzen eigen verslaggever)
Meneer, zegt de man, die
bezig is lange reepen wit textiel
uit te rollen en met groote ijze
ren haken vast te spijkeren op
de grasmat, past u op, dat u
niet over de grens struikelt.
De waarschuwing klinkt eenigs-
zins ironisch na vijf jaar oorlog,
waarin gtenzen voor zekere lie
den nooit een struikelblok heb
ben gevormd. Maar dat kwam
misschien omdat de grens in
Nederland nooit en nergens zoo
duidelijk zichtbaar is geweest
als op dezen Zaterdagmiddag op
het grasveld in het Stadion in
Amsterdam. Dit is Nederland-in-
het-klein.
Maar de gelijkenis beperkt zich
'liet tot de gemakkelijk herkenbare
omtrekken van elf provincies. Zij
strekt zich ook uit tot wat in die
provincies te zien is. En dat zijn
behalve een stapel kazen te mooi
en te groot om echt te zijn/ in
Groningen en een schaapskooi daar
ergens in de buurt, hoofdzakelijk
ruïnes. En wat voor ruïnes! Splin
ternieuwe ruïnes, die heel gemakke
lijk uit elkaar neembaar zijn en
waarvan de deelen dan weer met
weinig moeite op een andere manier
in elkaar gevoegd kunnen tvorden
tot een spoorbrug, een hijschkraan,
Dp de conferentie te> Parijs
heerscht een optimistische stem
ming, daar de Russen zich meer
bereid hebben getoond te geven
en te nemen dan ooit te vo
ren tijdens een conferentie van
de ministers der Groote Vier.
De atmosfeer der besprekingen is
tot dusverre vriendschappelijk ge
weest. Het geschreeuw en de vuist
slagen op de conferentietafel, die
de vroegere botsingen in Londen
tusschen Molotov en Bevin kenmerk
ten, zijn nog achterwege gebleven.
Het feit, dat Molotov kennelijk naar
Parijs is gekomen met een bereid
willigheid om by het doen van con
cessies ver te gaan, heeft misschien
den grootsten indruk op de Ame-
rikaansche en Britsche delegatie ge
maakt.
Rusland ls bereid het Amerikaan-
sche plan tot herziening van de wa
penstilstandsvoorwaarden voor Italië
te aanvaarden.
Men is overeengekomen dat Italië
voorloopig vier kruisers van zijn
oorlogsvloot zal mogen behouden.
De Italiaansche koninklijke familie
zal naar Zwitserland vertrekken.
Gen. Eisenhower persoonlijk heeft
preciese instructies gegeven voor de
regeling van het vertrek. De uitslag
van de op het congres der Christelijk-
democratische partij gehouden stem
ming, waarbij van de 1.060.500 leden
zich 730.000 uitspraken ten gunste
van een republiek (bij 4000 blanco
biljetten en 75.000 onthoudingen)
schijnt dit besluit tot vertrek ver
haast te hebben. De familie zou nog
voor de verkiezingen Italië verlaten.
een seinbrug en een mijnschacht
toren.
In Zuid-Limburg staat een heele
rij zakken steenkool en in de buurt
van Amsterdam staat een pierement
te schetteren, dat eenigszins uit den
koers is geraakt en nu zuiver
«eographisch beschouwd een ki
lometer of twintig voor de kust op
de Noordzee is terechtgekomen
Geen nood. De Amsterdamsche
draaiorgels zijn zeewaardig. En bo
vendien is dit maar een repetitie,
een van de laatste repetities, die
voorafgaan aan het spel der bevrij
ding en van den wederopbouw, dat
op Zaterdag 4 en Maandag 6 Me!
zal worden opgevoerd onder leiding
van Care! Briels.
We vinden hem in wat wij nu
voor het gemak maar de kapiteins
kajuit zullen noemen, de geluid-
dicht afgesloten cabine, waar in de
eene afdeeling de microfoon staat
opgesteld, waardoor men het ge-
heele stadion „bespreken" kan en
waar in de andere afdeeling gra-
mofoonplaten draaien. De schrijver
van het spel, A. den Doolaard,
staat hier zijn tekst te repeteeren
met medewerking van een man van
de B.B.C., die hem een teeken
geeft wanneer hij na een bepaalde
markante passage van de muziek
ziin clausen moet zeggen.
Strawinski's „Sacre du prin-
temps" schalt met obsedeerend
rhythme door de cabine en
vormt den suggestieven achter
grond voor het bewogen en wel
sprekend woord, dat de oor
logsgebeurtenissen memoreert
en den val van 't verwaten „dui
zendjarige" nazirijk verhaalt.
De repetitie begint. Soldaten mar-
cheeren het veld op. Burgers die
hun hoofddeksels de lucht ingooien
en meisjes met uitwaaiende rokken
duiken op uit de ondergrondsche
gangen en dansen uitgelaten tus
schen de magnifieke puinhoopen. Wij
ztjn ineens ergens midden in het
spel en maken in een half uur
tijds tweemaal de bevrijding in hei-
vaderland mee.
Enthousiasme! commandeert Ca-
rel Briels door de luidsprekerin
stallatie en waar zijn discipelen in
eens de geestdrift vandaan halen,
wanneer zij beginnen te juichen, i»
een raadsel.
Op zijn commando herrijzen de
Twentsche fabrieksschoorsteen, de
spoorbrug, de mijnschachten, de
seinbrug en de hijschkraan uit hun
puinhoopen. Het is een versnelde
film van het proces van Nederlands
heropbouw, die zich voor ónze oogen
ontrolt. En dat ls precies wat dit
spel wil zijn.
Zondagmorgen is het eerste Ne
deriandsehe vliegtuig naar Moskou
vertrokken. Daarmede is niet al-
leeh het eerste rechtstreeksche
contact tusschen Nederland en
Rusland door de lucht verkregen
maar bovendien is deze vlucht
dienstbaar gemaakt aan de propa
ganda voor een Nederlandsch pro
duct bij uitstek, dat men graag
ook bij den uitvoer naar Rusland
wil betrekken; de bloembollen.
Reeds maandenlang heeft het cen
traal bloembollencomité te Haar
lem onderhandelingen gevoerd met
de Russische ambassade voor het
zenden van bloembollen naar Mos
kou. Deze onderhandelingen zijn
met succes bekroond en dank zij
de medewerking van Russische en
Nederiandsehe zijde konden met
het eerste vliegtuig, dat naar Mos
kou vertrokken is, niet minder dan
dertigduizend bloemen worden
meegegeven als Nederlandsch ge
schenk. Deze dertigduizend Neder
iandsehe bloemen zullen op een
speciale expositie te Moskou eenige
dagen worden tentoongesteld.
De heer D. Lefeber uit Lisse,
die met den heer M. C. Driehui
zen, eveneens uit Lisse, de onder
handelingen over het verzenden
van de bloemen heeft gevoerd, is
reeds eenige dagen geleden naar
Moskou vertrokken om de aan
komst van de geurige en kleurige
Nederiandsehe producten voor te
bereiden. De heeren Driehuizen,
B. Wamaar uit Sassenheim en dr.
A. J. Verhage, voorzitter van de
algemeene vereeniging voor bloem
bollencultuur, reizen met het vlieg
tuig mede.
De Bisschopshuldiging in het
Gemeenteconcertgebouw zal he
denavond stipt op tijd beginnen
De deuren worden 10 minuten voor
8 uur gesloten en niemand mag na
dien tijd meer worden toegelaten.
Alle beschikbare plaatsen zijn be
zet, zoodat noch aan de secretarie
van het werkcomité noch aan de
zaal meer plaatsen kunnen worden
verstrekt.
Z.H.Exc. de Bisschop van Haar
lem beeft benoemd tot deken en
pastoor te Poeldijk den zeereerw.
heer G. Kuys; tot deken van het
dekenaat Schagen den zeereerw.
heer A. H. Harst, pastoor te Den
Helder; tot pastoor te Schagen den
weleerw. heer H. H. Brouwer. die
rector was te Haarlem (St. Lucia-
gesticht)
Hedenmorgen is, na voorzien te
zijn van de H.H. Sacramenten der
Stervenden, in de Mariastichting te
Haarlem overleden de weleerw. beer
C. A. M. Snelders. Hij werd 5 Dec.
1908 te Rotterdam geboren, tot
priester gewijd in 1935, waarna hy
tot kapelaan benoemd werd te Heem
stede, o. L. Vfouwe Hemelvaart. Op
15 Augustus 1936 werd hil benoemd
tot leeraar aan het Klein-Seminarie
te Hageveld.
Het verheugend nieuws werd
beden bekend gemaakt. Do
beurs wordt op Vrijdag' 10
Mei weer voor handel in
aandeelen opengesteld, dus precies
zes jaren na de sluiting onder Ne
derlandsch bewind. De voorwaarden
zijn gunstig te noemen. Het bestuur
regelt zelf de kwesties van techni-
schen aard, zoodat een vakkundige
regeling te voorzien is, wat betreft
geleidelijke aanwijzing van rubrieken
enz. Ziehier da voornaamste pun
ten, waarop overeenstemming is be
reikt. Het systeem van verkoop
vergunningen vervalt; niet alleen
oud bezit doch ook het tijdens den
oorlog verkregen bezit wordt verhan
delbaar, doch opbrengst van het
laatste wordt gëheel geblokkeerd, van
het eerste slechts vpor de helft.
Er wordt gekocht met vrij geld,
opbrengst van reeds eenmaal ver
kochte stukken is vrij. Er komt geen
dubbele blokkade van opbrengst
voor Rechtsherstel. Als zekerheid
voor oninvorderbaar te blijken aan
spraken zal evenwel, op aandringen
van Rechtsherstel, over alle verkoo-
pen Yi worden geheven ter vor
ming van een garantiefonds. Herbe
legging van losbare stukken 's mo
gelijk, ruiltransacties eveneens. Ouda
baissedekkingen kunnen met geblok
keerd geld worden uitgevoerd.
Zooals men ziet is het nieuws dus
niet alleen verheugend voor de com-
missionnairs, doch ook voor het pu
bliek. ofschoon er ook een schaduw-'
kantje aan de voorwaarden verbon
den is. De onderbandelaars hadden
namelijk aangedrongen, en terecht, op
het volkomen Vij geven van de op
brengst van verkochte effecten, doch
dit is niet gelukt. Deze opvatting
van de regeering is niet consequent.
Immers wordt met vrij geld gekocht,
zoodat alleen een verschuiving van
vrije betaalmiddelen, geen stijging
daarvan uit volkomen vrijen handel
zou zijn voortgekomen, docth bet is
een flinke stap in de goede richting
en daarmede moeten de belangheb
benden dan ook maar tevreden zijn.
In een verklaring aan het
pransche blad „Combat" heeft
Schermerhom. volgens de „Ti
mes", gezegd, dat Nederland be
reid is een oplossing te aan
vaarden, welke insluit de er
kenning van ,.de republiek Java
binnen een Indonesisch gemee
nebest".
De „Times" gelooft, dat er nog
verder onderhandeld wordt, omdat
de Nederiandsehe regeering aan den
vooravond van de verkiezingen met
den indruk wenscht te geven, on
voorwaardelijk aan de Indonesische
eischen te hebben toegegeven.
In verband met de ongunstige
weersomstandigheden ging de her
denkingsviucht van het uitwerpen
der voedselpakketten vandaag niet
door. Om half twaalf is slechts
één Engelsch Lancastervliegtuig
opgestegen, dat bloemen boven het
paleis Soestdijk zal uitwerpen.
Omtrent de schipbreuk van het
Nederiandsehe motorschip Thea. dat
Zaterdagavond in de baai van Brid
lington kapseisde, meldt A.N.P.-
Aneta. dat twee reddingsbooten ge
durende zes uren tevergeefs naar
twee vermiste opvarenden hebben
gezocht.
Later is het lijk van een van hen,
dat van den kok W. van Ommeren,
gevonden. Zekere Wetsiers wordt nog
vermist.
In de onmiddellijke nabijheid van.
de kazerne te Amersfoort zijn de
Nederiandsehe militairen, de 20-ja-
rige A. S. en de 18-jarige H. K., door
een ontploffende Duitscbe mijn om
het leven gekomen. De beide slacht
offers waren afkomstig uit Eindho-
ven-Tivoli.
Een kind vraagt altijd naar
het „waarom". De volwassene
gaat dikwijls in deze wereld
vol raadselen aan veel voor
bij zonder te begrijpen, zon
der opheldering te vragen, of
leeft verder zonder belang
stelling voor zijn eigen aan
gewezen taak. Zijn vol
wassen menschen dommer
dan kinderen?
