De E.V.C.-mentaliteit leidt tot
dwangmethoden
Wensch van Episcopaat is
voor ons voldoende"
AMERIK. ONDERSCHEIDING VOOR
8.000 NEDERLANDERS
Men wil erkenning van de organisatie
tot iederen prijs forceeren
Zij hielpen neergeschoten
Amerikaansche vliegers
Het weer.
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23544
WOENSDAG 15 MEI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 2154^ - Telefoon Administratie 21543 - Postgiro 143480 - Abonnementsprijs 30 cent per weeks
SCHEPEN MAKEN THANS
RECHTSOMKEERT
Prof. Romme over den brief
van de Bisschoppen
Het urgentie-programma
BRITSCHE PRESSIE
OP SPANJE
Snelle uitlevering van
Duitschers geëischt
Nog 27.800 landgenooten
wachten op repatrieering
Min. Vos vervangt min.
Ringers
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De aankondiging van regee-
ringszijde dat, indien de
staking in de Rotterdamsche
en Amsterdamsche havens niet
spoedig tot een einde zou komen, een
verlaging van het vetrantsoen te
wachten zoiu zijn, heeft alarmee-
rend gewerkt; en men ging zich af
vragen hoe het mogelijk was, dat
zooveel arbeiders over zoo weinig
verantwoordelijkheidsgevoel bleken
te besohikken.
Intusschen is èn uit den opzet èn
uit het verloop van bijna alle (en
betreurenswaardig vele) arbeids
conflicten iin den laatsiten tijd wel
duidelijk naar voren gekomen, dat
de oorzaken van den chaotischen
toestand, die dreigt te ontstaan,
niet zoo zeer gezocht moeten wor
den bij de arbeiders zelf, als wel
bij een kleine groep lieden die het
voor het zeggen hebben in een vak-
vareeniging, die zich aandiende on
der den weidschen titel van Een
heidsvakcentrale, maar in waarheid
niet anders is dan een communis
tische mantelorganisatie.
Deze Eenheids vakcentrale, de
E.V.C., is geen erkende organisatie
en zij k&n dat ook niet zijn, omdat
zjj, uitgaande van haar principe,
hoe dan ook, iedere voorkomende
stalking te steunen, zichzel{ den pas
atsnijdt wanneer het er op aan
komt door onderhandelingen een
arbeidsconflict op te lossen. De
eene partij aal in zulk een geval
altijd ten minste begrip van de an
dere voor haar standpunt verwach
ten.
Deze onverzoenlijke houding van
de E.V.C. is een noodzakelijk gevolg
van haar revolutlonnaire beginselen
op socjaai gebied', en geheel in hun
lijn liggen de absoluut funeste me
thoden, die zij gebruikt om'
bout prix de erkenning van haar
organisatie af te dwingen.
De E.V.C. tracht telkens het
conflict zooveel mogelijk te rek
ken en toe te spitsen en daardoor
de tegenpartij te pressen. Maar de
heeren vergeten daarbij, dat
zij op deze manier het door
hen beoogde resultaat toch
niet zullen bereiken, zoolang Ne
derland nog een rechtsstaat is en
dat zij door hun handelwijze de
arbeiders, voor wier belangen zij
zeggen op te komen, en het geheele
Nederlandsche volk zeer dupeeren.
Heel duidelijk kwam de boven
geschetste E.V.C.-mentaliteit tot
uiting in de havenstaking te Am
sterdam. Op 26 April weigerde een
kleine groep van havenarbeiders
van de samenwerkende Havenbe
drijven het schip de „Java" té los
sen, zoogenaamd uit sympathie
met de stakende zeelieden. Een vol
komen misplaatste sympathie ove
rigens, want de arbeidsvoorwaarden
waaronder deze zeelieden werken
zijn uitstekend, veel beter bijvoor
beeld dan die van de stakende ha
venarbeiders zelf. Desalniettemin
steunde de E.V.C. de staking met
alle geoorloofde, maar ook ongeoor
loofde middelen en het conflict
breidde zich door haar intrigeeren
over andere maatschappijen uit.
De werkwilligen werden gedwon
gen langs wegen van relletjes en
terreur ook den arbeid te staken.
Toen ongeveer een week geleden
da arbeiders door toedoen van de
confessioneele organisaties en 'het
N.V.V. besloten het „werk op Maan
dag 6 Mei te hervatten hield de
E.V.C. den avond daarvoor een
vergadering, waarna de stemming
.ondar de arbeiders volkomen om
sloeg, zoodat het conflict tenslotte
toch nog voortduurde. Totdat gis
teren na een laatste gezamenlijke
poging van de drie bonafide vak
organisaties de arbeiders nogmaals
besloten het werk te hervatten,
een en ander ook als gevolg van
den oproep van wnd. burgemeester
Franke. Intusschen moet men
maar afwachten of de E.V.C. zich
by deze situatie zal neerleggen, al
is afgaande op dé gebeurtenissen
van deze week in Rotterdam de
kans daarop niet groot.
Het conflict op Schiphol dat nog
Steeds voortduurt biedt nog een
ander aspect. Hier is de medezeg
genschap van de arbeiders in het
geding gebracht. En de heeren
van de E.V.C. 'pogen heel listig
deze kwestie volgens de principes
van hun communistische ideologie
op te lossen, door buiten de vak
organisaties om een zg. contact
commissie, bestaande uit E.V.C.-
leden, de arbeidersbelangen te
laten behartigen.
Vanzelfsprekend verzetten zich
de werkgevers hiertegen om prin-
cipieele redenen niet alleen, maar
evenzeer omdat zij het vraagstuk
der medezeggenschap in het ka
der van dat der bedrijfsorganisa
tie een algemeene regeerings-
kwestie achten, die na de verkie
zingen zeker aan de orde zal komen.
Intusschen is het wel zonne
klaar, dat de E.V.C.-methoden voor
een redelijke oplossing van de so
ciale vraagstukken beslist fnuikend
zijn. En de katholieke aflei
ders zullen dan ook zonder
twijfel bü de aanstaande ver
kiezingen hun lot in handen
leggen van die mannen die
op het gebied der maatschap
pelijke ordening zeer duidelijk om
schreven en welgefundeerde denk
beelden hebben. Zij stemmen op
de K.V.P. niet alleen ontdat zij
katholiek zUn maar ook uit over
wegingen van het allernuchterste
gczonie verstand.
Het Noorsche stoomschip „Tigre",
dat de haven'van Rotterdam zou bin-
nenloopen, heeft rechtsomkeert ge
maakt, toen de kapitein vernam, dat
de staking in de haven nog voort
duurde. Het schip heeft nu naar Lis
sabon koers gezet.
Koning Gustaaf van Zweden be
groet de Nederlandsche tennis
spelers, die te Stockholm vertoe
ven tn verband met de wed
strijden om den Davis-cup
Lossen en laden in de Amsterdamsche haven
(Van onzen. Haagschen redacteur)
De verkiezingsavond van de K.V.
P., welke Dinsdag in de Houtrust-
halien in Den Haag werd gehouden,
was er een in grootschen stijl. We
gens de sprekersprof. C. P. M.
Romme en de heef W. Andriessen,
de lijstentrekkers in de groote ste
den, evenzeer als om het getal van
hun toehoorders, die met duizenden
naar het groote gebouw waren ge
trokken aan de peripherie van de
stad, ten deele in optocht, onder
parapluies, die versierd waren met
K.V.P.-pamfletten, en spreekkoren
aanheffend. Zij vormden een geest
driftig gehoor. De jongefen onder
hen waren zeker niet in de minder
heid.
De heer Andriessen belichtte in
zijn gloedvolle rede vooral de K.V.P.
als beginselpartij. De diepe over
tuiging, dat politiek zoo nauw ver
bonden is met levensbeschouwing,
heeft de katholieken in een eigen
politieke machtsformatie doen aan
eensluiten. De beginselen spelen im
mers een groote rol bij de ernstig
ste levensvragen. Er gaat thans een
golf van humanisme over de we
reld, maar hoeveel glijdbaars en
zwevends ls daarin voor katholie
ken, wanneer het normatief wordt
bij het bepalen van het staatkun
dig bestuur. Ook de Partij van den
Arbeid is overwegend humanistisch.
Hij appelleerde tenslotté aan de jon
geren, van wie elf jaarklassen voor
De Amerikaansche regcering zal
duizenden Fransche, Belgische,
Nederlandsche, Deensche en an
dere Europeesche burgers, die ge
durende den oorlog hun leven vele
malen In de waagschaal hebben
gesteld om langs ondergrondsche
kanalen en in organisatorisch ver
band neergeschoten geallieerde
vliegers te begeleiden op hun ont-
snappingstochten, eerlang onder
scheiden.
Mis-X is het legeronderdeel, dpt
belast is met het onderzoek en het
naar waarde schatten* van de hulp,
welke aan geallieerd vliegtulgpersoneel
bij hun poging den vijand te ont
snappen en hun linies weer te berei
ken werd verleend.
Na zestieh maanden onderzoek naar
de werkzaamheden van een 60,000 il
legale verzetslieden gedurende den
oorlog, van wie vermeld werd, dat zij
op eenigerlel wijze hulp verleend heb
ben aan de ontvluchtingspogingen
der geallieerde vliegers, is Mls-X thans
in staat mede te deelen, dat c'e voor
bereidingen het vaststellen van
hetgeen ieder precie3 gedaan heeft
ln een zoo vergevorderd stadium ge
komen zijn, dat het weldra mogelijk
zal zijn over te gaan tot de officieel®
uitreiking der onderscheidingen-
Naar schatting zullen van deze
60.000 personen, wier naam aan
Mis-X bekend is, ongeveer 46.000
een dergelijke erkenning ontvan
gen. Onder deze 46.000 zijn 25.000
Franschen, 8.000 Nederlanders,
12.000 Belgen, 300 Denen, 200
Tsjechen, 300 Hongaren en 100
Polen. Ongeveer een derde hier
van zal de „medal of freedom"
ontvangen, vergezeld van een per
kamenten oorkonde, geteekend
door generaal Eisenhower en ge
tuigend van hun moedige hulp
aan de geallieerden.
Meer dan 3000 pilotenhelpers zijn
gedeporteerd, omdat zij geallieerde
vliegers geholpen hebben. Hiervan
overleden er 400 in gevangenschap,
terwijl 50 door Duitsche vuurpeletons
gefusilleerd werden.
De «fficieele uitreiking, aldus wordt
van Amerikaansche zijde medegedeeld,
zal ten doel hebben nog eens duidelijk
den nadruk te leggen op den dank
en de bewondering van het Ameri
kaansche volk voor den voortdurenden
moed welken de geallieerde onder
grondsche werkers aan den dag hebben
gelegd bij de redding van het leven
van zoovele Amerikaansche vliegers.
ZIJ zal in het eerste gedeelte van den
komenden zomer geschieden.
het eerst ter stembus zullen gaan
en die allen reeds bewezen hebben
achter de K.V.P. te staan.
Prof. Romme zeide, dat juist om
wille van den doorgroei naar natio-
nale eenheid het een plicht voor de
katholieken is aanêengerijd te staan
lil een eigen politieke machtsfor
matie, om ons daardoor te hoeden
voor vervlakking.
Het presidium van de Party
van den Arbeid heeft een uit
stekende gelegenheid om te
zwijgen voorby laten gaan, toen
het naar aanleiding van den
brief van de Bisschoppen, welke
Zondag werd voorgelezen, met
veel strijkages overigens zei, dat
stemming op een andere lust
dan die der K.V.P. toch maar
niet verboden was. Voor het ka
tholieke Nederlandsche volks
deel is immers ruim voldoende
een wensch van het Episcopaat.
Een doorbraak, waarvan o.m.
Koos Varrink gesproken heeft
en waarvan intusschen geen
sprake is, zou een afbraak zun,
waardoor aan het Nederlandsch
algemeen welzün een wel zeer
slechte dienst zou worden be
wezen.
Wat het urgentie-programma be
treft: van humanistische zijde
wordt zoo dikwüls de meening ver
kondigd, dat de zaken van belang
«11e op sociaal-economisch terrein
liggen en dat de diepère beginselen
by de actueele hier te voeren poli
tiek geen rol gouden spelen. Dit nu
is een onwaarheid. Er zijn pok op
cultureel, geesteiyk en zedeiyk ter
rein urgente zaken, zooals de in
perking van de echtscheiding, de
opheffing van de beperking der
openbare godsdienstoefening, in
trekking van het verbod om ker
kelijke huwelyken te sluiten voor
de burgeriyke, verdere- doortrek
king van de financieele geiykstel-
ling van het onderwys, waarby
prof. Romme o.m. naar Nymegen
en Tilburg wees. By zün korte op
merking ten aanzien van de actu
eele beginsëlpolitiek op economisch-
sociaal terrein bracht prof. Romme
hulde aan prof. Aalberse voor diens
pioniersarbeid in een moeilijken
tijd. Als de drie voornaamste pun
ten dezer politiek noemde hy de
gemeenschapsgedachte in het on-
dernemingsleven, waarbij de onder
nemer niet alleen verantwoording
schuldig behoort te zyn aan den
kapitaalverschaffer, maar ook aan
den arbeider en op welk terrein an-
derzyds het spook van het staats
socialisme dreigt; de publiekrech-
teiyke bedrijfsorganisatie, waarbij
spr. het ontwerp volkojpen stelde
tegenover dat van het Oentrum
voor Staatkundige Vorming; en de
verschaffing van meer bestaans
zekerheid, welke niet moet neerko
men op het Romeinsche „Brood en
spelen", maar alle behoeften dient
te omvatten van den naar geluk
snafckenden mensoh.
Verwachting tot Donderdag-
avond;
Vanavond nog een enkele bul,
daarna snel oplossende bewolking.
Heldere nacht met kans op lichte
nachtvorst. Morgen overdag weer
toenemende bewolking, echter
met geringere huienactiviteit flan
vapidaag. Iets minder koud. In
den nacht zwakke, overdag ma
tige wind tusschen N.W. en W.
Zon onder 20.26, Maan 20.57
5.09. Zon op 4,46. V.M. 16 Mei
Groot-Brittannië oefent groots
pressie uit op de regeering van
Franco om het uitleveren van nazi's
en ongewenschte Duitsche agenten
aan de geallieerde autoriteiten te
bespoedigen. Volgens de inlichtin
gen, die de Britsche regeering heeft
ontvangen, zijn er tusschen de 2.200
en 2.500 Duitschers in Spanje. Ver
dere onderzoekingen zullen wellicht
nog aantoonen, dat deze cijfers te
laag zijn geschat.
Van dit getal zijn, voorzoo
ver te - Londen bekend is, slecht»
ongeveer 400 bijeengebracht, die
thans klaar staan om naar Duitsch-
land te worden verscheept.
De kwestie wordt zoowel te Londen
als te Madrid in behandeling geno
men. (A.N.P.)
1, Mei 1946 hadden 37.750 repatri-
eerenden Ned.-Indië verlaten, en
wel 19.800 uit Java, 5.400 uit Su
matra, 10.000 uit Singapore. 2.400
uit Ceylon, 1.000 uit Siam, 200 uit
Manilla, 550 uit Borneo en Groote
Oost en 600 uit Australië en Nieuw-
Zeelanü. Op dien datum wachtten
in totaal nog 27.800 landgenooten
op repatrieering, n.l. 15.000 op Java,
4.300 op Sumatra, 1.900 te Singa
pore, 600 op Ceylon, 2.600 in Siam
en 3.400 in Australië en Nieuw-Zee-
land.
Voor den tijd. dat de mi
nister van Openbare Werken
en Wederopbouw, dr. ir. J. A.
Ringers, in verband met zyn reis
naar Noorwegen afwezig zal zijn.
zal het beheer van dit departe
ment worden waargenomen door
den minister van Handel en Nij
verheid, ir. H. Vos.
Meeuwen, die in wijde krin
gen vliegen, tegen den ivind
in stilstaan, klimmen, om-
zwenken, neerschieten en met
een schreeuw zich laten pal
len op het vischje, dat aan de
oppervlakte nan het ivater
komt of op het voedsel, dat
hun wordt toegeworpen, zijn
symbolen van ons cirkelen,
voorstelen en zoeken; zij zijn
de tolk van onzen kreet naar
c aardsch bezit. j
