Onze parken en plantsoenen
ROMME
Een huis aan de
Nieuwe Gracht
Weer een lust voor het oog
De Haarlemsche
gemeenteraad
WOENSDAG 15 MEI 1946
PAGINA 2
STADSNIEUWS
De waarde van één stem
„Indië in nood"
Orgelbespeling
Beethoven-cyclus
"SP
Haarlem krijgt een
nieuw museum
HET HONDENLEVEN IN
HAARLEM
Reeds 4000 geregistreerd
Gemeente-secretarie op
de verkiezingsdagen
Gustav Mahler-
herdenking
Candidaten der Kath.
Volkspartij
Haarlemsche politie
op het tooneel
Inlichtingenbureau te
Heemstede
KOLENBONNEN
60 EN 61 B.V.
BRANDSTOFFENHANDEL
„DE SPAARNESTAD"
WAT BIEDT DE RADIO
DONDERDAG?
Med 1946, een jaar na de bevrij
ding.
In onze gedachten gaan we een
jaar terug en wij herinneren ons
hoe onze Haarlemmerhout, parken
en plantsoenen er uit zagen en wat
er van onze straatibeplantingen
overbleef.
De oorzaken van dezen chaoti-
echen toestand op te sommen is
eigenlijk overbodig. We kennen ze
alle: „wesrmachtewerken, brand-
etoffennood en bij gebrek aan
transportmiddelen vele plantsoenen
gedegradeerd tot vuilnisbelten." En
nu een jaar later kunnen we geluk
kig oonstateeren dat er al veel her
steld is, nadat er door de bedrijven
van Openbare Werken en Reini
ging „geruimd" werd.
Waar een jaar geleden nog het
huisafval in velerlei vormen hoog
opgestapeld lag, kunnen we ons
nu weer verlustigen in den aan
blik van een frisch gazon, be
plantingen en bloemen. Zoo wer
den, op enkele na, alle plantsoe
nen en parken hersteld en 100-
duizenden sierheesters, dekhees-
ters, groenblijvende heesters,
jonge boomen, vaste planten en
een-jarige bloemplanten geplant.
Meer dan een half millioen
graszoden werden gelegd, terwijl
groote terreinen door inzaaien tot
gazon werden gemaakt.
Ook de gemeentelijke sportterrei
nen zijn grootendeels weer in orde
gebracht.
De Hout is opnieuw beplant en
hoewel het vele jaren zal duren
eer de jonge boomen weer een be
hoorlijken wasdom hebben bereikt,
zullen toch de overgebleven boo
men, de nieuiw aangeplante bosch
heesters, de waterpartij, de door
zichten en de Hertenkamp weer
end een recreatieoord vormen voor
duizenden.
En hoe reageert men op dit deel
der herstelwerkzaamheden?
Men is over het algemeen tevre-
den,. en met een vergelijking door
sommigen met andere gemeenten,
vindt men, dat Haarlem geen slecht
figuur slaat.
Hoéwei ex dus veel verloren is
gegaan, hebben we, voor zoover
dit noodig was, ook iets geleerd.
Zij die meenden, dat plantsoenen
en straatbeplantingen een over
bodige luxe waren, zijn tot an
dere gedachten gekomen en heb
ben de onmisbaarheid ervan in
gezien.
Ons past dus dankbaarheid, dat
Hoe men aan zulke onjuiste re
deneeringen komt, zal wel altijd
een raadsel blijven. Maar we hoor
den dezer dagen nog met veel na
druk vertellen, dat het er bij de
verkiezingen nu niet op een paar
stemmen aan komt, aangezien er
steeds voldoende stemmen over
schieten.
Dat kan inderdaad gebeuren,
maar het blijft een dwaling en nog
wel een, die zeer ernstige gevolgen
zou kunnen hebbem.
Hoe toch staat de zaak? Nadat
de kiesdeeler is berekend, en
is vastgesteld hoeveel stemmen op
een bepaalde Hjst zijn uitgebracht,
worden evenveel zetels toegewezen
als de kiesdeeler begrepen is in het,
aantal op die lijst uitgebrachte
stemmen.
Tot zoöver is alles gewoon en zal
er als regel wel een grooter of
kleiner aantal stemmen „overschie
ten". Het zal echter wel nimmer
gebeuren, dat op een dergelijke
wijze de 100 zetels kunnen worden
toegewezen.
De rest van de neg niet toege
wezen zetels moet nu echter toe
gekend' worden, waarbij de „over
schotten" van de diverse lijsten in
aanmerking worden genomen.' En
juist bij deze procedure kan het
wel degelijk op één stem aankomen.
Afgezien van het feit, dat ieder
wettelijk verplicht is, zich bij het
Stembureau te melden, zou het toch
wel zeer onverantwoordelijk zijn,
indien wij ons in bovenstaande of
om andere onjuiste redeneeringen
liéten weerhouden om als katholiek
ook ten deze onzen plicht te vervul
len.
Het uitoefenen van het kiesrecht
is, zooals wij nu toch wel allen we
ten, door Paus en Bisschoppen ge
noemd „een daad van zware, zede
lijke verantwoordelijkheid". Waar
bij niet uit het oog mag worden
verloren, dat iedere stem haar
waarde heeft en in bepaalde geval
len van beslissende beteekenis kan
zijn.
ten eerste onze stad voor directe
oorlogshandelingen vrijwel ge
spaard bleef en ten tweede, dat
verschillende herstelwerkzaamhe
den vlot konden verloopen.
Laat deze dankbaarheid tot uit
drukking komenv door het herstel
voor vernieling en beschadiging te
behoeden, want dit laat momenteel
nog zeer veel te wensohen over!
De ouderen moeten hier het
voorbeeld geven, door niet over de
gazons te loopen, en geen papieren
weg te werpen. Honden moet men
bij zich houden en de jeugd ver
bieden, wanneer ze op eenigerlei
wijze de gazons, heester- of bloem
perken of straatbeplantingen be
schadigt of misbruikt.
Het gemeentebestuur zal een cir
culaire richten aan alle hoofden en
directeuren van Haarlemsche scho
len, met den oproep de jeugd er op
te wijzen, dat zij de herstelde en
vernieuwde aanplantingen leert
waar de eren en vernielingen dus
moet nalaten. E» wanneer nu
van 18 Mei tot en met 2 Juni de
poorten van de Haarlemsche ge-
meentekweekerij weer voor het pu
bliek worden opengesteld, zal men
zich kunnen verlustigen in den
aanblik van bijzondere gewassen,
welke men in de stad niet aantreft.
Hoe komt dit? De oorzaak hier
van is, dat men deze, veelal eenigs-
ains teere gewassen in de stad niet
kan aanplanten. Dat is jammer.
Laten we dus er naar streven, hier
in verbetering te brengen, opdat
daardoor onze stad die gelukkig
rijk is gezegend jmet groen, nog
meer in bekoorlijkheid wint en haar
naam als ,31oemenstad" eer aan
doet.
Vrijdag 17 Mei herdenkt de heer
C. Gosewehr den dag, dat hij voor
25 jaar als stoffeerder in dienst
trad bij de Nederlandsche Spoor
wegen.
Gisterenavond is in het Gém.
Concertgebouw te Haarlem een
openbare vergadering gehouden van
de Stichting „Indië in nood", waar
bij als sprekers optraden dr. W. K.
H. Feuilleteau de Bruyn en mr. P.
N. Janssen, oud-burgemeester van
Batavia en oud-lid van den Indi-
schen Volksraad.
Dr. Feuilleteau de Bruyn oefende
felle crltiek op het beleid van dr.
Van Mook, waarna de vergadering
besloot ëen telegram te zenden aan
H.M. de Koningin met den volgen
den Inhoud:
„Vergadering Stichting „Indië in
Nood" te Haarlem, gehoord het be
zwarend feitenmateriaal in open
bare vergadering, overgelegd in ver
band met beleid van dr. Van Mook,
spreekt groote urgentie uit voor on
derzoek terzake, op zeer korten ter
mijn in belang van Nederlandsch-
Indië en het Koninkrijk".
Het programma van de orgelbe
speling in de Groote of St. Bavo-
kerk, op Donderdag 16 Mei, van 15
16 uur, door George Robert, ver
meldt: Suite du Deuxième Ton van
L. N. Clérambault, Puer nobis nas-
citur en Les cloches van N. Le-
bègue, Benedictus en Dona nobis
pacem van F. Couperin, Noël van
L. Cl. d'Aquin, Choral I van C.
Franck.
Woensdag 15 Mei 8 uur zal het
eerste concert van den Beethoven-
Cyclus in de Groote Kerk te Haar
lem gegeven worden.
Er zullen dezen avond twee wer-
Overzichtsfoto van de herdenking van de capitulatie gisteren
op de Groote Markt
Haarlem zal er nog een mu
seum by krijgen en wel in het
huis van baron Röell aan de
Nieuwe Gracht, dat tot het over
lijden van den commissaris der
Koningin als ambtswoning ge
diend heeft. Reeds voor den oor
log was men van plan een
woning voor den commissaris be-
schikbaar te stellen en wel in de
buurt van het Provinciehuis aan
de Dreef.
Het „paleis" zou een heele ge
schiedenis kunnen vertellen over
hetgeen het vanaf zyn bouw tot nu
toe heeft meegemaakt. In opdracht
van een fabrikant in manufactu
ren, W. Th. Barnaart, heeft een
Amsterdamschen architect het ont
werp gemaakt. De woning, die zeer
luxueus werd ingericht, werd ge
bouwd in 1805. De heer Barnaart
was zeer in zijn schik met zijn huis,
vooral toe* de Raad van Haarlem
hem verzocht het beschikbaar te
stellen voor de receptie, die Koning
Lodewijk bij zyn bezoek aan de
stad zou houden. De kas van de
stad was destyds niet bij machte
een dergelijke receptie te bekosti
gen, zoodat men zich tot de up
per ten wendde. De fabrikant steeg
steéds meer in aanzien, zoodat hy
in 1811 Maire van Haarlem werd.
In 1815 werd hij met den titel van
Jonkheer in. den adelstand verhe
ven, ondanks het feit, dat hy niet
tot de standvastigsten en heldhaf-
tigsten van „Haerlem" behoorde.
Na den dood van Jhr. Barnaart,
burgemeester van Haarlem en oud-
manufacturenfabrikant, brak een
nieuw tijdperk aan.
De familie Haitsma Muiier nam
de woning over en verkocht ze
weer aan de Provincie Noord-Hol
land. Ook deze zat er biykbaar mee
want ze stond het huls ln huur af
aan den Staat, die het bestemde
als woning van den commissaris
des Konings. Tydens den oorlog
kwam het huis ln handen van de
NS.B, Ook deze heeren wisten er
geen raad mee en richtten het in
om er een tentoonstelling van
Heemkunde te houden. Na de be
vrijding was de Heemkunde in rook
vervlogen en nam de P.O.D. het in
beslag. Voor iederen bewoner was
het huis te groot, doch voor den
P.OD. was het te klein. Nu staat
het „paleis" zonder bewoners. Men
is van meening, dat het niet meer
als woonhuis gebruikt moet.wor
den, doch als museum, waarin her
inneringen aan den tyd van het
Empire geplaatst zullen worden.
Ook wil men daarin den inhoud van
de vroegere historische vertrekken
van het paviljoen „Welgelegen"
onderbrengen, die tydens den oorlog
op last van den „commissaris der
provincie" Backer zyn opgeruimd.
ken worden uitgevoerd: het viool
concert in D. gr. terts waarmede
de solist Theo Olof het concert
opent en vervolgens de Derde
Symphonie in Es gr. terts Op. 55
(Eroïca)
Hoewel het met het eten in vele
opzichten nog mondjesmaat is, zijn
we toch niet meer in de periode,
dat een hond of een kat niet veilig
zou zijn voor hongerige menschen.
In den oorlog zijn er heel wat vier
voetige huisvrienden afgeslacht,
omdat de baas niet eens voldoende
voedsel voor zichzelf had, of van
ellende omgekomen. Verleden jaar
om dezen tijd was het alsof het
hondenras volledig was uitgestor
ven. De vijand had de groote hon
den gevorderd, echter met weinig
resultaat, want de stadgenooten
hielden er dezelfde methode op na
als by het koper en de radio. Ai
moet worden toegegeven, dat een
koperen kandelaar gemakkelijker te
verstoppen is, dan een hazewind
hond.
Bij informatie op het stadhuis
bleek ons, dat er eind 1945 totaal
3400 honden geregistreerd waren,
hetgeen niet wil zeggen, dat er dus
niet meer rondliepen, omdat er nog
aityd belasting voor zoo'n diertje
betaald moet worden. Thans is dit
aantal gestegen, tot 4000, waarbij
we niet kunnen vaststellen of de
eerlijkheid van de eigenaars of de
voortplanting van den hond aan
deze verhooging debet is.
Vergelijken wij het aantal hon,-
den met dat van eind 1939 dan zien
we dat er toen 7000 bij de ge
meente bekend waren. Men kan dit
aantal groot of klein en verheugend
groot en verheugend klein noemen.
Het ligt er maar aan hoe je een
hond bekijkt en hoe je getallen be
kijkt. Hoe grooter het getal, hoe
meer respect hondenminnaars voor
hun stadgenooten hebben, hoe klei
ner het getal hoe meer de aanhan
gers van schoone trottoirs jubelen
en juichen. De laatste categorie zal
echter spoedig weer haar mopper
lied kunnen aanheffen, want insi
ders beweren, dat wy binnen twee
jaar den 7000 honden weer gaster y-
heid zullen verleenen.
Iedere Haarlemsche hond is be
lastingplichtig, of hy nu buitens-
of binnenshuis verkeert. De leef-
tydegrens van belasting ligt by hen
veel lager dan by de burgers.
Slechte honden beneden de 6 we
ken, die niet de straat, maar de
huiskamer verontreinigen, zajn vrij
van een hondenpenndng. Het inko
men van den baas bepaalt de te
betalen belasting. Tot duizend gul
den betaalt hij f 5.tot twee dui
zend gulden f 6.enzoovoorte tot
een maximum van f 25. Waakhon
den en honden ten dienste van
eenig bedryf kosten belangrijk min
der. Hoe meer honden, hoé meer
kans om niet wegens belastingont
duiking in de gaten te loopen, maar
hoe meer kans om op straat uit te
giyden. Daarom tot slot deze wenk
aan hondenbezitters: Gij hebt niet
aan al uw plichten voldaan, wan
neer ge uw lieven hond een pen
ning om den hals geeft, want ge
moet het dier ook zóó opvoeden,
dat het weet, waar het al dan niet
op straat mag pauzeeren.
Op de dagen der verkiezingep,
n.l. 17 Mei en 29 Mei, zal de afdee-
ling bevolking der gemeente-secre
tarie voor het publiek gesloten zyn.
De afdeelingen verkiezingen en
burgeriyke stand zullen op die da
gen wel geopend zyn,
Zaterdag 18 Mei acht uur zal de
bekende muziekkenner en psycho
loog Drs. J. G. H. Braakman in de
Begijnhofkapel te Haarlem spreken
op een herdenkingsbijeenkomst ter
herinnering aan den sterfdag van
den grooten componist: Gustav
Mahler. Ten gehoore zal worden ge
bracht Mahler's machtige composi
tie „Das lied von der Erde", o.l.v.
Bruno Walter,
In een gisteravond gehouden
vergadering van de gemeentelijke
centrale der K.V.P. is besloten de
volgende grosiyst aan de leden der
party voor te leggen:-
1 A. J. M. Angenent, 2 Th. S.
J. Hooy, 3 dr. J. G. Hoge, 4 A, v,
d. Veldt, 5 H, Loerakker, 6 H. J.
L. Klein Schiphorst, i ir. P. C. v.
d. Heyden, 8 mej. A. W. M. Bol-'
sius, 9 J. A. Schippers, 10 J. Nooy,
11 mr. dr. A. F. Schreurs, 12 mr.
J. Th. M. v. d. Vaart, .13 A. J.
Frenay.
Verder op de aanvullende lijst:
14 P. Ottolini, 15 F. W. Knape,
16 R. Warnars, 17 A. Peterse, 18
J. G. Spruyt, 19 J. M. Bonfrer, 20
J. A. van Son.
Zondag 26 Mei is de stemming.
In den nacht van Zaterdag 18 op
Zondag 19 Mei, precies 12 uur, is
er een speciale nachteoorstelling in
het Rembrandt Theater aan de
Groote Mfiïifct.
Hert; personeel, van hert Haarlem
sche politiecorps voert de cabaret
revue „De Vlag in. Top" op.
De baten van deze uitvoering ko
men ten goede aan de door den
oorlog getroffen gezinnen van dB
politie in de Betuwe.
Medewerking verleenen o a. Uke-
lelemitoe, The singing Sailors, The
singing Bobbies, The Ranchero's,
terwyi een groote muzikale show
wordt gegeven door het Haar], Po
litie Amusementsorkest, a 1. V,
Jacky Wildschut.
Het Haarlemsche politiecorps
heeft reeds onderling een bedrag
van f 1400 voor bovengenoemde
hulpactie bijeengebracht, welk be
drag door eenige vxywlllige bijdra
gen is gestegen tot f 1600
Het inlichtingenbureau van de
Kath. Volkspa,rty, af(l. Heemstede,
is op de verkiezingsdagen gevestigd
ln het R.K. Vereenigingsgebonw aan
den Heerenweg, tel. 28534. Op dit
bureau worden alle mogelijke inlich
tingen de verkiezingen betreffende
gegeven. Tevens kan men bier aan
vragen doen voor hulp of voor een
vervoermiddel voor zieken en ge-'
brekkigen bp den stemmingsdag.
Denkt u er om
zoo spoedig mogelijk, doch
uiterlijk 25 Mei, naar
Dan bent U zeker van een
vlotte bediening.
FRIESCHE VARKENMARKT 6-10
(Spaarne bij viaduct)
TEL. 14164 en 13904 - HAARLEM
HILVERSUM I, 301 M- 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.
8.15 Morgenw. 9.30 Gram. 10.30
Gesprekken. 10.35 Dos de Zwart,
piano. 11.00 Nuttig en noodig.
11.10 Kerkzang, 11.45 Krijgsgev.
12.00 Fransche chansons. 12.20
Metro Sax-qulntet. 1230 „Spion
netje". 12.35 Ensemble Geza Kiss.
13.00 Nieuws. 13.15 Vaudeville-
orkest. 14.00 „Meisjes in Tur
kije" 14.20 Kwintetspelers. 15.00
Sterren en sterretjes. 15.20 „Con
fetti". 17.00 Kaleidoscoop. 17.30
Dansorkest.* 18.00 Nieuws. 18.16
K.N.M.I. 18.18 Gram. 18.30 Ned.
Strijdkr. 19.00 ....en nu naar
bed. 19.05 Sport. 19.20 „Les Gars
de Paris". 20.00 Nieuws. 20.05
-Toespraak. 20.25 Concertgebouw.
22.30 Ouderen en jongeren. 23.00
Nieuws. 23.15 Aart Schol. 23.45
Gram.
HILVERSUM II, 415 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Morgengeb. 7.45 Gram. 800
Nieuws. 8.15 Progr. overz. 8.20
Gram. 9.30 Waterst. 10.00 Gram.
10.15 Morgendienst. 10.45 Gram.
11.00 „Zonnebloem". „Boeck-
huys". 11-30 Lezing. 11.45
Piano. 12.15 Hoorspel. 12.30
Lunchconcert. 13.00 Nieuws.
13.45 Vrouw. 14.00 Staf muziek.
14.40 Causerie. 15.00 Gram. 15,15
Concert. 16.00 Bybell. 16.45
Gram 17.00 Rijk overzee. 17.10
Orgelbesp. 17.30 Ned. helpt in
dië. 17.35 Rhapsodie Sextet. 18.30
Lezing. 18.45 Gram. 19-00 Nieuws.
19.15 Progr.-overz. 19-20 Gram.
19.30 K.V.P. 19.50 Gram. 20.00
Nieuws. 20.05 R.V.D. 20.20 Or
kest. 22.00 Nieuws. 22.15 Lezing.
22.35 Kon, Mil, Kapel. 23.15
Gram.'23.50 Schriftl.
Directeur: J. J. W. Boerrigter.
Waarn. Hoofdredacteur: W. Severln.
