m Luisterrijke dag in Parijs Overwinning en Jeanne d'Arc Conferentie van Vier verdaagd MOEILIJKE VREDE Hitte van millioenen graden RAEDER OVER ZIJN „LEVENSTAAK" NIETS BESLIST Beruchte S.S.-ers gepakt Ons land op de voedsel- conferentie Voorstel van Byrnes voor speciale voedselconferentie op 12 Nov. Fransche plannen voor Duitschland DONDERDAG 16 MEI 1946 PAGINA 4 Buitenlandsch overzicht - - 25 Juni: Generale atoombom- Neurenberg Balans der Parijsche s conferentie Het einde van de conferentie der vier ministers te Parijs is aangebroken. De staats lieden laten het directe be- sprekingswerk over aan hun hel pers, en gaan, na drie weken onder handelen, uiteen. Er is weinig bereikt. Op geen en kel belangrijk punt geraakte men tot overeenstemming. Triest, Tri- polis-Cyrenaica, de Italiaansche herstelbetalingen, de Balkanlanden het blijven onopgeloste kwesties. Slechts in het toekennen van zaken als Zuid-Tirol aan Italië en de Ita^ liaansche grenswijzigingen ten gunV ate van Frankrijk heeft men be slissingen genomen. Het zijn dan ook beslissingen, die slechts zuiver na tionale Belangen van ondergeschik ten aard betreffen. Alleen de ver houding van Italië met- Oostenrijk en Frankrijk wordt er door beïn vloed, niet de groote wereldpoli tiek. Nog steeds kan men het niet eens worden over de structuur van Europa, en staat die in alles merk bare wensch van de Sovjet-Unie, haar eenmaal verworven machtsposi ties te behouden en direct tèn eigen bate aan te wenden, tegenover he.t vrij eensgezinde front der Wester- sche mogendheden. Als aan een accoord inzake de kleine vijanden al zooveel haken en oogen zitten, wat moet het dan wel worden als er eens over Duitschland gesproken wordt? De belangen van de voornaamste geallieerden zijn hier nog veel grooter, de toekomst van de wereld hangt nog veel onmiddellijker af van wat men hier besluit. Wij, bewoners van een klein land, vragen ons wel af, of de staten van den tweeden en den derden rang over deze dingen niet mogen mee beslissen. En of de vredesverdragen met onze vijanden niet evenzeer aan onze goedkeuring onderworpen zijn. Ja, antwoordt men te Parijs, ook de kleinen mogen meepraten, maar het is beter dat eerst de grooten het met elkaar eens zyn. Op dit stand punt staat vooral Husland onwrik baar. Molotof is niet te bewegen tot bijeenroepen van de vredesconfe rentie der 21 geallieerde naties, die al op 1 Mei had moeten beginnen, maar werd uitgesteld omdat de Sov jet-regeering eerst tezamen met de Vereenigde Staten, Engeland en Frankrijk een besluit genomen wil hebben. Byrnes en» Bevin dringen, aan den anderen kant, voortdurend •op vaststelling der groote conferen tie aan. Al in den tijd dat er te San Fran cisco beraadslaagd werd was Bus- land voorstander van concentratie van macht in de handen der Big Three, Four of Five. Er is toen van de „rechten der kleine naties" ten- minse nog iets terechtgekomen. Maar evenals in de Sovjet-Unie zelf het re- geeren een voorrecht is voor enke len naar wier pijpen het gansche volk, zin of geen zin, moet dansen, Juist zoo wil zij ook internationaal iet gezag reserveeren voor hen, die meer dan de anderen militair mach tig zijn. Het recht van den sterkste, macht bepaalt recht. Dit principe heeft Molotof thans op de Parijsche conferentie gevolgd. Een nieuwe bijeenkomst van de> vier ministers? Goed. Maar geen alge- meene vredesconferentie voordat do grooten tot overeenstemming -zijn gekomen, waarna ,er voor de ande ren weinig meer overblijft dap het aanbrengen van wat kleine wijzi gingen en toevoegingen. En zelfs die overeenstemming is nog in geen velden of wegen te be speuren. Byrnes schijnt niet van plan te zijn, gebfuik te maken van de hem door Truman verleende vol macht tot het afleggen van een „ver klaring", die naar men meent zou inhouden dat Amerika op eigen ge legenheid vredesverdragen zou slui ten. De Sovjets begrijpen dat Ame rika hen slechts zeer ongaarne in den steek laat. Dat zou een ernstige slag zijn voor de internationale sa menwerking, waarbij de U.S.S.R. on misbaar is. Zij houden daarom vast aan hun eischen. De overwonnen Btaten kreunen onder de Russische laars. Hun nood zal de Westersche mogendheden misschien tot het doen van concessies vermurwen. De oorlog was moeilyk, maar werd tenminste ongeveer eensgezind ge voerd. Oneindig veel moeilijker is de Vrede. De Zandvóortsche recherche heeft twee beruchte, uit de Harskamp ODt- vluchte SS-mannen kunnen grijpen en in verzekerde bewaring gesteld. Een van deae SS-mannen bleek -mr. Wolthuis te zijn, die tijdens de be zetting vrederechter te Arnhem was. De voedsel- en landbouworgani satie der Vereenigde Volken (F.A. O.) heeft de vertegenwoordigers der U.N.R.R.A., de Combined Food Board, de Economie Emergency Committee for Europa en de minis ters van Landbouw en Voedselvoor ziening voor een conferentie te Washington, die 20 Mei zal begin nen, bijeengeroepen.» De Nederlandsche delegatie zal o.a. bestaan uit den minister van Landbouw, Visschery en Voedsel voorziening, den heer S. L. Mans- holt, voorzitter, ir. A. H. Boerma, regeeringseommissaris voor de bul. tenlandsche agrarische aangelegen heden en wnd. voorzitter, dr. Ir. M. J. L. Dols, raadsadviseur van Ijet ministerie van Landbouw, Vlssc'ne- r, en Voedselvoorziening. Elf ambulance-auto's, een geschenk van het Engelsche Roode Kruis aan het Nederlandsche Roode Kruis, zijn in Den Haag overgdragen door den commandant van het Engelsche Roode Kruis, majoor Guise, aan den directeur van het Ned. Roode Kruis, jhr. Verspijck i (Van onzen correspondent) Op den dag van Jeanne d'Afc hebben Frankrijk en Parus de Overwinning herdacht, de overwinning, die nog geen vleugels hééft, de zie- ke overwinning, zooals meer sceptisch dan feestelijk gestem de ochtendbladen haar hebben genoemd. Op de eere-tribune voor den „Are de Triomphe" ontwaarde men de ministers der „groote vier", van wier gedokter men de gezondma king wil blijven hopen van de zieke; gelegenheidsmaskers, die niet allev kommer schenen te kun nen verbergen, van Byrnes, Bevin, Molotof. Zelfs de jeugdige Bidault, die gewoonlijk den indruk maakt van een man, die voor zich althans het geheim kent van het geluk, scheen soms dat geheim kwijt. Die de overwinning vleugels moeten geven, en die dagr stonden voor Rude's haut-rellef „Le JDépart", die uitbeelding van onstuimigheid, zijn zeker niet dat soort idealisten, dat van de overwinning een Icarus zou dreigen te maken. En dat althans doet zeggen: „gelukkig". Het ceremonieel was simpel; en tegelijk grootsch in een mate, als het waarschijnlijk slechts In dit décor kan zijn. Onder de onmete lijke driekleur, die vanuit het hooge gewelf neerhangt, voedde het hoofd van Frankrijks voorloopige regee ring, Gouin, de kleine vlam, die tegenwoordig ononderbroken brandt op de graven van dèn onbekenden soldaat uit den oorlog van 1914— 1918 en van de ongenaamden uit leger en verzet van 19391945, die er zijn bijgezet; tusschen twee ka nonschoten gevat ligt de minute van stilte der honderdduizenden rond de „Etoile" en langs de „Champs-Elysées", waarin trom petters de tonen stooten, die de slagvelden en de dooden oproepen. Dan houdt Gouin een redevoe ring, welke hy doet voorafgaan van een: „Miessieurs, mesdames", hoewel er toch zelfs nog een koning onder zijn eeregasten Is, die van Cambodja. Hy noemt het Frankrijk van het verzet en van De Gaulle den erfgenaam van Jeanne d'Arc en Lodewijk den Heilige. En vervol gens is er het traditioneele schouw spel van het troependéfilé, dat met traditioneele geestdrift door de Pa rijsche menigte wordt genoten: het zit goed In elkaar, het heeft vaart, het ronkt, het straalt, het kleurt en het schettert; het Eingelsche dé- tachement voert de regimentsgeit mee; de spahis rijden trots op Ara bische schimmels. De Amerikanen blazen met onverantwoordeiyke plechtigheid marschen van Sousa en de kijklustigen verdiepen zich in den aard van de „technische redenen", welke de Russen op het laatste moment verhinderden aan het défilé deel te nemen. Dit is het hoogtepunt van een luisterrijken Parijschen dag ge weest. waarop het water stroomde in alle fonteinen en uit den he mel gedurende eenige uren en alle monumentale gevels by het vallen van den avond te pronlc werden gezet in het scftünwerper- licht. Door de beslissing der regeering het overwinningsfeest te laten sa menvallen met de Jeanne d'Arc- viering, is deze laatste eenigszins in het gedrang geraakt. Als Gouin, een uur voor de plechtigheid aan den Are de Triomphe aanvangt, na mens de regeering een krans komt leggen aan den voet van het ver gulde ruiterstandbeeld van de Hei lige op de Place des Pyramides, wordt hy ontvangen met een „Leve De Gaulle", wat hem ook over komt als hy over de Elysische vel den naar de Etoile rijdt. Men heeft gevonden, dat Gouin's uitnoodiging aan De Gaulle, om tegenwoordig te zyn bij de Parysche plechtigheden, wel een wat warmer formuleering had mogen hebben dan de woorden „byzonder aangenaam". Niet.temln is rrtkn het erover eens, dat achter De Gaulle's wegblijven diepere be- teekenis schuilt. Heeft hy gewild, dat het Fransche volk een voor de hand liggende symboliek zou aam- treffen in zijn voorkeur, om op de zen dag het graf van Clemenceau in de afgelegen Vendée te bezoe ken? Vermanende woorden klonken Vrywel alle 14 schepen, die by de atoomibom- proefnemingen by de Atol van Bikini dezen zomer gébruikt zullen worden, liggen op het oogenblik te Pearl Harbour voor anker en wachten op orders om te vertrekken, al dus meldt A. P. Naar raming 33 transport-, comman do- en vooirraadsehe- pen, benevens waar nemingsvaartuigen zullen spoedig uit ha vens aan de Westkust vertrekker^ Omstreeks 25 Juni zal een generale repe titie van de proef geschieden. Op dat tydstip zullen alle 42.000 man, die deel nemen aan de proef, met bombardements vliegtuigen, schepen enz. hun „stellingen" innemen. Functionarissen van de marine, die spe ciale taken hebben te vervullen, zeggen, dat het yoofddoel van de proef is het effect van atoombommen op schepen te bestudee- ren. Het experiment aal zich ook uitstrek ken tot proefnemin gen tegen uitrustings stukken, die gebruikt worden door het le- repetitie^ gar, zooals taniks en geschut. Er zal zorgvuldig voor worden zorgge dragen, dat enkele schepen aan de ver nietiging ontkomen. De doelen zullen dus danig opgesteld war den, dat de schade niet overal hetzelfde is, van iqaximale ver nietiging in het cen trum der ontploffing tot een enkele re gistratie op de opge stelde meetinstrumen ten van hetgeen in de buurt is geschied. In het centrum zal zich het 30 jaar oude slagschip Nevada be vinden, dat oranje ge schilderd wordt ten einde den boanrichter te helpen. Rondom de Nevada, zullen 23 an dere schepen van ver schillende tonnage lig gen: De Nevada zal een slag als dien van een voorhamer ontvangen, welke een druk van honderden tonnen zal uitoefenen op zijn ho rizontale gedeelten. De bedoeling, die hierbij voorzit, is het schip In het water te drukken. Gedurende korten tijd zal er een hitte van millioenen graden zyn. Deze zal de schepen op groote proef stellen. Het hout van het dek der schepen zal bloot staan aan de ver schrikkelijke hitte tü- dens de eerste hevige ontploffing. De ministers van Buitenland- sche Zaken der Groote Vier te Parijs zijn, naar Reuter meldt, overeengekomen de conferentie tot 15 Juni te verdagen. Men zal dan wederom te Parijs bij eenkomen. De conferentie is overeengekomen het herzienewapenstilstandsverdrag met Italië, zooal^ voorgesteld door Byrnes, te onderteekenen. Voor de vredesconferentie ls nog geen da tum vastgesteld. De ministers zul len tijdens hun bijeenkomst van 15 Juni beslissen wanneer de vredes conferentie gehouden zal worden. Byrnes heeft thans tijdens de con ferentie voorgesteld, op 12 Novem ber van dit jaar een speciale vre desconferentie bijeen te roepen, die zal beslissen over bet lot van Duitschland. Hij stelde tevens voor een speciale commissie der plaats vervangers in het leven té roepen, die op 15 Juni verslag, zal uitbren gen. De commissie zou de nog te regelen Duitsche problemen bestu- deeren. Deze oommissie zou dan te vens een rapport maken voor de vredesconferentie van November. Deze Amerikaansche voorstellen werden Ingediend na een discussie tusschen Bidault en Bevin, waar bij Bidault aandrong op onmiddel lijke behandeling van het probleem van het Ruhrgebied, terwijl Bevin eerst het geheele Duitsche probleem aan de orde wilde stellen. Molotof steunde Bidault. 's namiddags van den kansel van de Notre Dame, waar de op dezen dag gebruikeiyke lofrede op Frank- ryks beschermheilige, dit wonder In zy'n historie, werd gehouden. On- gebruikeiyk was wat de kerkgan gers, die een tiental minuten voor den aanvang der plechtigheid het gebouw binnentraden, konden zien: enkele officieren van het Roode leger, die nadenkend het inwendige van de oude kathedraal opnamen. Groot-admiraal Raeder, die alfc' op perbevelhebber van de Duitsche vloot doqjr admiraal Doenitz werd opge volgd, stond Woensdag m Neuren berg ln de getuigenbank, toen zijn verdediging een aanvang nam. Er werd een schriftelijke verklaring overgelegd van den voormalige» vloe admiraal Lohmann, die beweerde dat Duitschland ln 1922 „zich van in teresse verzekerde" in de Nederland sche scheepsbouwonderneming „N.V. Ingenieurskantoor voor scheeps bouw" m Den Haag. Het doel was „op de hoogte te blijven van den bouw van onderzeeërs", welke Bouw aan Dultsch' -l bij het verdrag van Ver sailles v verboden. Van de in Den Haag opgedane ervaring zou party getrokken worden voor de Duitsche vloot, indien later „doör onderhan delingen de bepalingen van het ver drag van Versailles ingetrokken zou den worden." Bovendien kon de Duitsche marine op deze wijze een kleine kern van geschoold personeel vormen. Raeder verklaard? de volle verant woordelijkheid op zich te nemen voor alles, wat was geschied, gedurende de vijftien Jaren, waarin, tegen de be palingen van het verdrag van Ver sailles in, de Duitsche vloot her bouwd werd. Hij had dezen heropbouw van de vloot als zijn levenstaak be schouwd. „Misscihen ben lk ln mijn enthousiasme een weinig eenzijdig geworden," zeide hy. De Nederlandsche ambassadeur in de Ver. Staten, de heer A. Loudon (rechts), overhandigt een herdenkingsbord met oor konde aan dr. Joseph P. Cham berlain tijdens een plechtigheid in New Vork City, waarbij aan vertegenwoordigers van 28 or ganisaties, die levensmiddelen en goederen naar Nederland zonden, gelijksoortige borden en oorkonden werden uitgereikt Bidault gaf een uiteenzetting van de Fransche plannen ten aanzien van Duitschland. Frankrijk wil de p<#itleke en economische internatio nalisatie van de Ruhr. Deze nieuwe staat zou bezet worden doör Inter nationale strijdkrachten, terwijl de Integriteit dier staat door de be langhebbende mogendheden zou worden gewaarborgd. De mynen zouden onteigend worden en be schouwd worden als internationale nutsbedryven. Tusschen het Ruhr gebied en Duitschland zouden tol grenzen bestaan. Een gedeelte van een gunstige handelsbalans van het gebied zou voorloopig gebruikt wor den voor bevoorrading van de rest van Duitschland. Ten aanzien van het Ryn- land wil Bidault een permanen- te militaire bezetting van de Westelijke Rynoever, waarbij de bezettingstroepen ten Zuiden van Keulen Fransch zouden zyn, met eventueel Belgische en Luxemburgsché contingenten. De bezettingstroepen ten Noorden van Keulen konden Belgisch, Nederlandsch en desgewenscht ook Britsch zijn. In dit kader zou het Rijnland zijh eigen bin- nenlandsche aangelegenheden besturen met eigen diplomaten en een eigen financieel en han delssysteem. De kolenmijnen van de Saar, die bij het verdrag van Versailles aan Frankrijk werden toegewezen, zou den het eigendom van de Fransche 6taat worden en het Saargebied zou worden opgenomen in het Fransche douane- en monetaire systeem. Het gebied- zou onmiddellijk onder Fransch gezag komen. Frankrijk zou daar een militaire macht handhaven voor het bewaren van de orde. Bidault zelde, dat Frankrijk had toegestemd ln de politieke decen tralisatie van Duitschland, doch dat het de instelling van centrale eco nomische en administratieve depar tementen prematuur acht. Men moet thans eerst de regionale structuur van Duitschland, die de basis zal worden van de politieke toekomst van Duitschland, verder ontwikke len. Frankryk zal op 1 Septemtar gemeenteraadsverkiezingen doen h™i- den en op 1 October verkiezingen voor de districtsraden. Men meent overigens te weten dat Frankryk een drietal economi sche maatregelen heeft voorgesteld, waarby de levensstandaard in Duitschland onafhankelijk wordt van de vraag, of de Fransche voor stellen tot afscheiding van het Ruhrgebied van Duitschland worden aangenomen. Ten eerste wil Frank rijk tusschen het Ruhrgebied en het overige Duitschland een leen- en pachtovereenkomst doen sluiten, waarby Duitschland het Ruhrgebied niet zou betalen voor Import, <jle het ontvangt boven zijn eigen ex port naar het Ruhrgebied. Duitsch land zou ten tweede gebruik kun nen maken van de credleten, die het Ruhrgebied ia; het buitenland schept door zijn export, voor het verrichten van noodzakelijke aan- koopen. Ten slotte zouden alle bui- tenlandsche schulden van Duitsch land betaald kunnen worden door de Ruhrstaat uit haar tegoeden ln het buitenland. Ilaliaansch vredesverdrag: 1. Koloniën niets beslist, terug gezonden naar de plaatsvervangen de ministers van buitenlandsche zaken. 2. ItaliaanschYougoslavische grens en Trlëst niets beslist, verwezen als voren. 3. Herstelbetalingen niets be slist, verwezen als voren. 4. Fransch-Italiaansche grens niets beslist, hoewel de ministers het wel met elkaar eens waren, verwezen als voren. 5. De toekomst van de marine en het beschikken over eenheden van de marine die een surplus vormen ln principe overeen komst wat betreft de toekomstige grootte van de vloot maar verschil van meening over de beschikking van de surplus-eenheden. 6. Bl-laterale verdragen niets beslist. 7. Geallieerde Verdragscontröle- commissie niets besloten. 8. Zuid-Tyrol Oostenrijksche verzoek om teruggave van Italië geweigerd. 9. De eilanden van den Dodeca- nesus niets beslist, verwezen als voren. Overeenkomst was be reikt over ondergeschikte punten. Roemenië: 1. Grenzen de status quo van Roemenlë's huidige gren zen werd erkend. 2. Fascistische organisaties moeten ontbonden worden. 3. Geallieerde contróle-commissie Inzake oorlogsmisdadigers niets beslist. Bulgarije: 1. Grenzen de hui dige status quo erkend. Aan Bul garije en Griekenland zal worden toegestaan hun standpunt uiteen te zetten over hun gemeenschap pelijke grens op de vredesconferen tie. 2. Terugtrekking van Sovjet-be zettingstroepen niets beslist. Hongarije: I. Grenzen status quo erkend. 2. Herstelbetalingen niets be slist. (AP.)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1946 | | pagina 4