Brutaal
„Mijn politiek is mislukt
Chineesche „rouwdag"
in Batavia
In Nederland zijn zelfs schaak
clubs politiek georiënteerd"
Protest tegen den massamoord
ft
Massa-executies en
concentratiekampen
FORMULEERING TER
OPLOSSING?
Ruwe suiker nog niet
in den winkel
Tot hoofd en hart
Het weer
Koning van Siam
dood gevonden
69ste JAARGANG No. 23566
DINSDAG 11 JUNI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
Van deze hooge gasten behoeft
men niet te veronderstellen, dat
zij, zooals vele Landenaars, den
geheelen nacht hebben moeten
wachten om een plaatsje te
krijgen bij de groote overwin
ningsparade, al gaven zij er op
het eerste gezicht den indruk
ivan. Winston Churchill, grand
old man, de man van de over-
winning, die al weer veteraan
geworden is. Wij zien hem hier
tusschen Clement Attlee en
Mackenzie King, premier van
Canada
SEYSS-INQUART VERKLAART:
Geheime boodschap van
Sjahrir aan Truman
Prinselijk Paar terug
gekeerd
GEHEIMZINNIGE VLUCHT
VAN GROOT-MOEFTI
Een van de laatste foto's van den jeugdigen koning van Siam,
Ananda Mahidol, die gisteren doodgeschoten tn zijn koninklijk
paleis te Bankok gevonden werd. De jonge kaning, die juist op
reis naar de V. S. zou gaan, besteeg in 1935 den troon en was
twintig jaar oud. Zijn broeder Bluniphol Aduly (rechts) die thans
achttien jaar oud is, volgt hem op
De kabinetsformatie
Besprekingen met andere
groepeer in gen
Wellicht binnen twee
a drie weken
UMBERT0 WEIGERDE DE
REPUBLIEK TE ERKENNEN
Bisschopswijding van
Mgr. S. J. M. Kuypers
Een man wordt niet geboren,
doch gesmeed door de opvoe
ding, die hij ontvangt of aan
zich zeiven geeft.
O
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Het communistische blad „De
Waarheid" komt in zijn num
mer van Vrijdagavond plotseling
tot ae ontdekking, dat 't niet
goed gaat met den opbouw. De goe
derenvoorziening stokt. Niet alleen
blijft de textielstroom nog ver onder
liet aantal beschikbare punten, maar
na de suiker komen thans ook de
schrale koffie- en cacaorantsoenen
in geding, aldus klaagt het blad.
De oorzaak? leder goed en onbe
vooroordeeld Nederlander weet, dat
de stakingen, uitgelokt en georgani
seerd door de communistisch geörien-
teerde Eenheidsvakcentrale,
gedurende alle maanden na de be
vrijding, het opbouwwerk en de heele
voedselvoorziening voor het Nedec-
landsche volk ernstig hebben belem
merd. De gevolgen voelt iedereen aan
den lijve en waarschijnlijk de stakers
zelf niet het minst.
De „Waarheid" spreekt hier na
tuurlijk niet over. Weet u wat vol
gens dit blad de werkelijke oorzaak
van den tragen gang van onzen op
bouw is? Zie naar Frankrijk, naar
Tsjecho-Slowakije, naar België. Daar
faat het veel beter wanten dan
omt de aap uit de mouw: daar zit
ten communisten in de regeering.
Voelt u den stillen wenk, dr. Beel?
Het is in dit verband misschien
niet overbodig, even de woorden aan
te halen, welke minister Mansholt,
die juist uit Amerika terug is, waar
hij de internationale voedselconfe-
re'ntie als Nederlandsch gedelegeerde
bijwoonde Vrijdag sprak over de
huidige voedselvoorziening in ons
land.
„Er is gesuggereerd, aldus de minis
ter, dat de. verlaging van het suiker
rantsoen een truc was om de staking
te breken, maar ik kan u verzekeren
dat dit niet 't geval is. Iedere storing
en het Is de E V C die deze sto
ringen vrijwel steeds veroorzaakt.
(Bed.) -welke zich voordoet, heeft
tot gevolg, dat de rantsoenen niet
te handhaven zijn. Toen is ook de
Westersuikerraffinaderij gaan staken.
Daarop is de Dlnteloord ingescha
keld, doch deze heeft een geringere
capaciteit en zij kan het tekort niet
inhalen, zoadat men naar andere
middelen moet uitzien.
Het eenlge middel is de ruwe sui
ker te laten lossen door vrijwilligers
en soldaten. Dan wordt de ruwe sui
ker in distributie gebracht. Dit zal
onmiddellijk geschieden."
Hieruit blijkt, dat als de voedsel-
voo-ziening nog behoorlijk op peil
blijft, wij dit te danken hebben enkel
en alleen aan vrijwilligers, die bereid
zijn de schepen te lossen.
De E.V.C. gaat door met staken.
Zelfs al maakt de kapitein van een
Bussisch schip in de Amsterdamsen?
haven er zich boos over. En dat is
nog maar een kapitein van een schip 1
Het moest den kapitein van het Rus
sische schip van Staat, Stalin, eens
overkomen. In Odessa bijvoorbeeld.
Neen, wij gelooven niet, dat het
Nederlandsche volk vertrouwen heeft
in een regeering van de communis
ten der C.P.N. Het is zelfs de vraag
of Stalln het zou hebben.
Maar brutaal is de suggestie van
De Waarheid wel. En wat de voed
selvoorziening èn wat de oorzaak er
van betreft.
ECn brutaal mensch heeft de halve
wereld, denkt de „Waarheid" mis
schien. Maar in Nederland lukt dat
niet.
i&wsss,
Verwachting tot Woensdag
avond
Plaatselijk buien, hier en daar
met onweer. Zwakke tot mati
gen wind tusschen West en
Zuid. Ongeveer dezelfde tempe
ratuur.
Zon onder 20.58, Maan 18.47
3.15, Zon op 4.20.
(Van onzen eigen verslaggever)
NEURENBERG, 10 Juni. De Oostenrijker Seyss-Inquart, de man die
vijf jaar lang in Nederland het levend symbool was van nationaal-
socialistische willekeur en onderdrukking, leunt achterover op den
getuigenstoel en doceert bezettingspolitiek. Wat hij op kalmen toon en
in goed geformuleerde zinnen betoogt, vormt een even scherpe tegen
stelling tot de vreeselijke aanklacht als de eens aan ons volk gegeven
beloften en verzekeringen tot de practijken, waarmede hij, datzelfde volk
poogde willig te maken en te knevelen. Maar de voormalige Rijks
commissaris is een vaardig advocaat en wie niet aan den lijve zijn
bezettingsmethodes heeft ondervonden, zou ertoe kunnen neigen zijn
logisch lijkende argumenteeringen te gelooven.
De verdediger. Steinbauer, en
Seyss-Inquart zijn oude collega's.
Zij hadden Jaren achtereen hun
kantoren te Weenen in dezelfde
straat en werkten in menige recht
zaak samen. Zij zijn ook nu uitste
kend op elkaar afgestemd en het
goed voorbereide vraaggesprek ver
loopt vlot. Het beeld van den ge
tuige in eigen zaak. dat uit deze
samenspraak ontstaat, zou den
schijn kunnen wekken van groot
moedigheid in onaanvechtbare cor
rectheid. Seyss-Inquart heeft het
goed bedoeld, Ide onrechtvaardig-
Honderdduizend Chineezen te Bata
via namen vandaag deel aan den
„rouwdag", die gehouden werd uit
protest tegen den massamoord van
Tangerang en het feit, dat de geal
lieerden, naar Chineesche opvatting,
in gebreke waren gebleven bij de be-
scherming van de bedreigde Chineezen.
De straten in de Chineesche wijk van
Batavia zijn uitgestorven. Winkels,
café's en amusementsgelegenheden
zijn gesloten. De Chineesche arbeiders
hebben het werk neergelegd.
Maandagavond is een Nederlandsche
patrouille de Tjisadanerivier overge
stoken om te trachten de' Chineezen
te hulp te komen. Definitieve cijfers
over den massamoord zijn nog steeds
niet verkrijgbaar.
Het Chineesche ministerie van Bui-
tenlandsche Zaken heeft aan den
Chineeschen ambassadeur in Neder
land en den consul-generaal te Bata
via opdracht gegeven bij de Neder
landsche en Indonesische autoriteiten
te protesteeren tegen het, dooden van
de Chineezen bij Tangerang.
Drew Pearson, een bekend jour
nalist te New York, heeft ver
klaard, dat president Truman een
geheime boodschap van Sjahrir
heeft ontvangen. Deze boodschap
is op Kerstmis geschreven en zij
is Amerika binnengesmokkeld, na
dat men over de halve wereld den
Britschen Inlichtingendienst om
den tuin had geleid.
Pearson citeert uit den tekst daar
van het volgende
„Zooais wij hebben aangenomen en
zooals uw minister van Buiteniandsche
Zaken het heeft uiteengezet, gaf het
mandaat den Britten niet het recht
om plichten aan de Indonesiërs op te
leggen hetgeen zij thans gedaan heb
ben en nog doen. De Britten hebben
duidelijk laten zien, dat zij met hec
oog op hun verplichtingen aan de
Nederlanders geen keus hadden. Ze
hebben hier Nederlandsche troepen
laten landen en hebben de bewapening
van Nederlandsche soldaten, burgers
en Indo-Europeanen toegestaan. Van
dezen hebben de meesten weinig be
grip voor discipline en voor controle
over het gebruik van hun vuurwape
nen. Velen zijn normaal noch gezond.
Terwille van het prestige hebben Ne
derlanders handelingen verricht zon
der begrip te toonen voor de groote
veranderingen, welke in de Indonesi
sche „repubjiek" hebben plaats gehad.
Wij hopen, dat gij als hoofd van een
land, dat steeds in den strijd voor
vrijheid, rechtvaardigheid en zelfbe
schikkingsrecht in de voorste gelede
ren heeft gestaan, van uw invloed
gebruik zult willen maken, teneinde
het bloedvergieten te doen ophouden.
Wij hopen, dat de Ver. Staten ons
zullen willen helpen. Wij hebben geen
territoriale ambities en wij willen nie
mand onrecht doen, zelfs den Neder
landers niet. Wij willen van onzen
strijd voor de onafhankelijkheid geen
rassenkwestie maken. Wij wenschen
een regeeringsstelsel zooals het uwe,
waarin aan het gewone volk recht,
vrijheid en veiligheid ten deel valt."
Prinses Juliana en Prins Bemhard
zijn Maandagmorgen uit Engeland
per vliegtuig op Soesterberg terug
gekeerd. Zij begaven zich vervolgens
naar het paleis Soestdijk.
heden, die werden begaan, komen
voor rekening van Himinler en
Rauter en zonder zijn matigend
ingrijpen zouden de Nederlanders
het nos heel wat zwaarder te ver
duren hebben gehad. De eenige
schuld, welke Seyss-Inquart vrij
willig aanvaardt, is zijn groot ge
brek aan fantasie, waardoor zijn
politiek in Nederland tot misluk
ken was gedoemd.
Toen in den namiddag, nadat
Seyss' rol in Polen besproken was,
de hoofdaanklacht inzake Neder
land ter sprake kwam, ving Seyss
aan met breedvoerig zijn eigen re
devoeringen te citeeren ten bewijze,
dat hij nooit de bedoeling- had ge
had het nationaal-socialisme aan
Nederland op te dringen. ..Het kan
op de Nederlanders wel eens dien
indruk gemaakt hebben, omdat
tenslotte slechts de N. S. B. als
partij overbleef, maar nooit heb ik
met staatsdwang van den Neder
lander verlangd, dat hij nationaal-
socialist werd," zoo zeide [bij. De
instructie die hij van Hitier meege
kregen had, toen hij tot eigen
verwondering naar Nederland
gezonden werd, hield uitdrukkelijk
in „te zorgen voor het behoud van
een zelfstandig Nederland door te
trachten de Nederlanders te maken
tot vrienden van Dultschland. ge
negen tot het onderhouden van
enge economische banden met dit
land."
Seyss verzuchtte, dat hetgeen hij
in redevoeringen geproclameerd
had, in de praktijk niet uitvoerbaar
was gebleken. „In Nederland zijn
zelfs schaakverenigingen politiek
georiënteerd," beweerde hij. Toen hij
in 1941 de partijen moest ophef
fen, omdat ze actief-vijandeUjk te
genover de bezetting stonden, ver
dwenen daarom ook tal van andere
organisaties. Seyss gaf toe, dat hij
met „groot gebrek aan fantasie" te
werk was gegaan, toen hij daarvoor
organisaties naar Duitsch voorbeeld
ih de plaats stelde. „Ik ging uit
van twee onjuiste overwegingen:
dat onze Duitsche organisaties be
ter waren en dat zich in bezet ge
bied een eigen politiek zou kunnen
ontwikkelen. Daarom is mijn poli
tiek mislukt."
Seyss beroemde zich er op geen
Quisling-regeering te hebben Inge
steld. Dat hij N.S.B.'ers tot staats
functies riep, was volgens hem
noodzakelijk, omdat hij vertrouwde
medewerkers moest hebben. Benut
ting van de N.S.B. als dekmantel
voor de Duitsche bezettingspolitiek
had h(l „vastgesteld en betreurd,
doch niet kunnen verhinderen."
(Vervolg op pag. 2)
De Groef-Moefti van Jeruza
lem, geestelijk leider van de
Arabische wereld, die In 1941 uit
Bagdad naar Berliyn vluchtte en
na den oorlog In Frankrijk toe
vlucht zocht, heeft Frankrijk op
geheimzinnige wijy.o verlaten.
Er wordt een onderzoek Ingesteld
naar de vraag naar de juistheid van
het bericht, dat de Moefti in Cairo
zou zijn geland. Zondagavond is
daar een verdacht personage, die
zich Saad noemde, gearriveerd. Nadat
het vliegtuig getankt had, vloog het
in de richting van Beiroet.
Engeland heeft Frankrijk om op
heldering verzocht over de vlucht van
den Moefti, wiens aankomst in het
Nabije Oosten voor de Engelschen
hoogst onwelkom is.
Arabische kringen toonen zich zeer
verheugd, maar hemden alles angst
vallig geheim, om de veiligheid van
den Moefti niet in gevaar te brengen.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag heeft men den koning van
Siam, den 21-jarigen Ananda Mahidol,
dood in zijn slaapkamer gevonden.
Een woordvoerder van de hofhouding
verklaarde, dat een „geweerschot"
den dood heeft veroorzaakt. Het
hoofd van den koning was door een
kogel doorboord. Men vermoedt, dat
het een ongeval is. Vrijdag had de
koning een uitnoodiging van de VS.
aanvaard am in den loop van de
volgende week een bezoek aan Wash
ington te brengen. De 18-jarige
broer van den koning zal opvolgen.
Er is reeds een regentschapsraad be
noemd.
(Van onzen parlementairen
redacteur)
Na de depressie, die de poli
tieke barometer Zaterdag aan
wees, is er een verbetering in
getreden. Het verluidt, dat for
mateur Beel een formuleering
gevonden heeft, welke goede
hoop op oplossing biedt, zoodat
het vertrouwen, dat de K.V.P.
en de Partij v. d. Arbeid elkaar
zullen vinden en de kabinets
formatie op den grondslag van
de samenwerking van deze twee
partijen zal slagen, terugkeert.
Intusschen ls de kans toegenomen,
dat er behalve de vertegenwoordigers
van de beide contracteerende par
tijen ook nog eenige ministers van
andere groepeeringen, vooral van de
Christelijk-Historische en misschien
zelfs uit het Anti-Revolutionnaire
kamp, in het kabinet zitting zullen
nemen. Dit zou echter niet behoeven
te beteekenen, dat deze groepeerin
gen officieel regeeringspartijen zou
den worden; maar wel, dat zij met
eenige reserve toch het optreden
van het kabinet welwillend zouden
gadeslaan, een verstandhouding, dia
dan bezegeld zou worden door het
zittlngnemen van eenige figuren uit
die kringen in het kabinet. Er lijkt
ons op dit oogenblik ernstig genoeg
sprake van deze mogelijkheid om
haar hier te vermelden, zii het met
eenlg voorbehoud. De formateur
heeft besprekingen met deze partijen
nog niet beëindigd.
De dag van heden zal met
deze onderhandelingen zeker nog
gemoeid zijn, zoodat het op zijn
allervroegst Woensdag zal wor
den voor de kabinetsformatie
het derde en definitieve stadium
intreedt: de besprekingen met
de personen, wien de formateur
een portefeuille in het kabinet
wil aanbieden.
Een zeer langen tijd behoeven na
de grondige voorbereiding deze con
ferenties niet meer in beslag te
nemen, doch het is toch nog de
vraag, of zij vóór het einde dezer
week afgesloten kunnen worden en
de kabinetsformatie tegen dit tijd
stip bekend zal zijn.
(Van onzen Haagschen redacteur)
De mededeeling, dat de ruwe sui
ker onmiddellijk in distributie zal
worden gebracht, houdt nog niet in,
dat zij ook direct bij den detailhan
del ter beschikking zal zijn. De be
voorrading zal, naar men ons van
de zijde van het ministerie van
Landbouw, Visscherij en Voedsel
voorziening mededeelde, eenige we
ken wellicht drie in beslag
nemen.
Dat in sommige plaatsen, b.v.
Bergen op Zoom, nog genoeg geraf
fineerde suiker zou zijn om een bon
te honoreeren, achtte men geens
zins onmogelijk. Er zijn hier en
daar uiteraard nog kleine werk-
voorraden, die echter tezamen bij
lange na niet voldoende zijn voor
één rantsoen voor de geheele be
volking. Voor wat suiker betreft,
waren de distributiekanalen werke
lijk zoo goed als opgedroogd.
Umberto heeft Maandagavond ge
weigerd de Italiaansche republiek de
facto te erkennen. Hij verzocht ech
ter De Gasperi te willen optreden
als zijn „civiele regent" totdat de re
publiek definitief zou zijn ultgroe-
pen.
In Napels zijn weer nieuwe onlus
ten uitgebroken. Een menigte wist
den toegang tot het stadhuis te for-
ceeren en de royalistische driekleur
op het balcon te planten. Over de
stad dwarrelden tegelijkertijd pam
fletten, waarin de afscheiding van
Zuid-Italië verlangd werd.
Z. H. Exc. Mgr. W. F. A. M.
Mutsaerts, Bisschop van Den Bosch,
heeft Tweeden Pinksterdag in de
Basiliek van St. Jan te Den Bosch,
den nieuwen Apostolischen Vicaris
van Suriname, Mgr. S. J. M. Kuy
pers C.S.S.R., tot Bisschop gewijd.