Brutaal „Mijn politiek is mislukt Chineesche „rouwdag" in Batavia In Nederland zijn zelfs schaak clubs politiek georiënteerd" Protest tegen den massamoord ft Massa-executies en concentratiekampen FORMULEERING TER OPLOSSING? Ruwe suiker nog niet in den winkel Tot hoofd en hart Het weer Koning van Siam dood gevonden 69ste JAARGANG No. 23566 DINSDAG 11 JUNI 1946 Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week Van deze hooge gasten behoeft men niet te veronderstellen, dat zij, zooals vele Landenaars, den geheelen nacht hebben moeten wachten om een plaatsje te krijgen bij de groote overwin ningsparade, al gaven zij er op het eerste gezicht den indruk ivan. Winston Churchill, grand old man, de man van de over- winning, die al weer veteraan geworden is. Wij zien hem hier tusschen Clement Attlee en Mackenzie King, premier van Canada SEYSS-INQUART VERKLAART: Geheime boodschap van Sjahrir aan Truman Prinselijk Paar terug gekeerd GEHEIMZINNIGE VLUCHT VAN GROOT-MOEFTI Een van de laatste foto's van den jeugdigen koning van Siam, Ananda Mahidol, die gisteren doodgeschoten tn zijn koninklijk paleis te Bankok gevonden werd. De jonge kaning, die juist op reis naar de V. S. zou gaan, besteeg in 1935 den troon en was twintig jaar oud. Zijn broeder Bluniphol Aduly (rechts) die thans achttien jaar oud is, volgt hem op De kabinetsformatie Besprekingen met andere groepeer in gen Wellicht binnen twee a drie weken UMBERT0 WEIGERDE DE REPUBLIEK TE ERKENNEN Bisschopswijding van Mgr. S. J. M. Kuypers Een man wordt niet geboren, doch gesmeed door de opvoe ding, die hij ontvangt of aan zich zeiven geeft. O NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Het communistische blad „De Waarheid" komt in zijn num mer van Vrijdagavond plotseling tot ae ontdekking, dat 't niet goed gaat met den opbouw. De goe derenvoorziening stokt. Niet alleen blijft de textielstroom nog ver onder liet aantal beschikbare punten, maar na de suiker komen thans ook de schrale koffie- en cacaorantsoenen in geding, aldus klaagt het blad. De oorzaak? leder goed en onbe vooroordeeld Nederlander weet, dat de stakingen, uitgelokt en georgani seerd door de communistisch geörien- teerde Eenheidsvakcentrale, gedurende alle maanden na de be vrijding, het opbouwwerk en de heele voedselvoorziening voor het Nedec- landsche volk ernstig hebben belem merd. De gevolgen voelt iedereen aan den lijve en waarschijnlijk de stakers zelf niet het minst. De „Waarheid" spreekt hier na tuurlijk niet over. Weet u wat vol gens dit blad de werkelijke oorzaak van den tragen gang van onzen op bouw is? Zie naar Frankrijk, naar Tsjecho-Slowakije, naar België. Daar faat het veel beter wanten dan omt de aap uit de mouw: daar zit ten communisten in de regeering. Voelt u den stillen wenk, dr. Beel? Het is in dit verband misschien niet overbodig, even de woorden aan te halen, welke minister Mansholt, die juist uit Amerika terug is, waar hij de internationale voedselconfe- re'ntie als Nederlandsch gedelegeerde bijwoonde Vrijdag sprak over de huidige voedselvoorziening in ons land. „Er is gesuggereerd, aldus de minis ter, dat de. verlaging van het suiker rantsoen een truc was om de staking te breken, maar ik kan u verzekeren dat dit niet 't geval is. Iedere storing en het Is de E V C die deze sto ringen vrijwel steeds veroorzaakt. (Bed.) -welke zich voordoet, heeft tot gevolg, dat de rantsoenen niet te handhaven zijn. Toen is ook de Westersuikerraffinaderij gaan staken. Daarop is de Dlnteloord ingescha keld, doch deze heeft een geringere capaciteit en zij kan het tekort niet inhalen, zoadat men naar andere middelen moet uitzien. Het eenlge middel is de ruwe sui ker te laten lossen door vrijwilligers en soldaten. Dan wordt de ruwe sui ker in distributie gebracht. Dit zal onmiddellijk geschieden." Hieruit blijkt, dat als de voedsel- voo-ziening nog behoorlijk op peil blijft, wij dit te danken hebben enkel en alleen aan vrijwilligers, die bereid zijn de schepen te lossen. De E.V.C. gaat door met staken. Zelfs al maakt de kapitein van een Bussisch schip in de Amsterdamsen? haven er zich boos over. En dat is nog maar een kapitein van een schip 1 Het moest den kapitein van het Rus sische schip van Staat, Stalin, eens overkomen. In Odessa bijvoorbeeld. Neen, wij gelooven niet, dat het Nederlandsche volk vertrouwen heeft in een regeering van de communis ten der C.P.N. Het is zelfs de vraag of Stalln het zou hebben. Maar brutaal is de suggestie van De Waarheid wel. En wat de voed selvoorziening èn wat de oorzaak er van betreft. ECn brutaal mensch heeft de halve wereld, denkt de „Waarheid" mis schien. Maar in Nederland lukt dat niet. i&wsss, Verwachting tot Woensdag avond Plaatselijk buien, hier en daar met onweer. Zwakke tot mati gen wind tusschen West en Zuid. Ongeveer dezelfde tempe ratuur. Zon onder 20.58, Maan 18.47 3.15, Zon op 4.20. (Van onzen eigen verslaggever) NEURENBERG, 10 Juni. De Oostenrijker Seyss-Inquart, de man die vijf jaar lang in Nederland het levend symbool was van nationaal- socialistische willekeur en onderdrukking, leunt achterover op den getuigenstoel en doceert bezettingspolitiek. Wat hij op kalmen toon en in goed geformuleerde zinnen betoogt, vormt een even scherpe tegen stelling tot de vreeselijke aanklacht als de eens aan ons volk gegeven beloften en verzekeringen tot de practijken, waarmede hij, datzelfde volk poogde willig te maken en te knevelen. Maar de voormalige Rijks commissaris is een vaardig advocaat en wie niet aan den lijve zijn bezettingsmethodes heeft ondervonden, zou ertoe kunnen neigen zijn logisch lijkende argumenteeringen te gelooven. De verdediger. Steinbauer, en Seyss-Inquart zijn oude collega's. Zij hadden Jaren achtereen hun kantoren te Weenen in dezelfde straat en werkten in menige recht zaak samen. Zij zijn ook nu uitste kend op elkaar afgestemd en het goed voorbereide vraaggesprek ver loopt vlot. Het beeld van den ge tuige in eigen zaak. dat uit deze samenspraak ontstaat, zou den schijn kunnen wekken van groot moedigheid in onaanvechtbare cor rectheid. Seyss-Inquart heeft het goed bedoeld, Ide onrechtvaardig- Honderdduizend Chineezen te Bata via namen vandaag deel aan den „rouwdag", die gehouden werd uit protest tegen den massamoord van Tangerang en het feit, dat de geal lieerden, naar Chineesche opvatting, in gebreke waren gebleven bij de be- scherming van de bedreigde Chineezen. De straten in de Chineesche wijk van Batavia zijn uitgestorven. Winkels, café's en amusementsgelegenheden zijn gesloten. De Chineesche arbeiders hebben het werk neergelegd. Maandagavond is een Nederlandsche patrouille de Tjisadanerivier overge stoken om te trachten de' Chineezen te hulp te komen. Definitieve cijfers over den massamoord zijn nog steeds niet verkrijgbaar. Het Chineesche ministerie van Bui- tenlandsche Zaken heeft aan den Chineeschen ambassadeur in Neder land en den consul-generaal te Bata via opdracht gegeven bij de Neder landsche en Indonesische autoriteiten te protesteeren tegen het, dooden van de Chineezen bij Tangerang. Drew Pearson, een bekend jour nalist te New York, heeft ver klaard, dat president Truman een geheime boodschap van Sjahrir heeft ontvangen. Deze boodschap is op Kerstmis geschreven en zij is Amerika binnengesmokkeld, na dat men over de halve wereld den Britschen Inlichtingendienst om den tuin had geleid. Pearson citeert uit den tekst daar van het volgende „Zooais wij hebben aangenomen en zooals uw minister van Buiteniandsche Zaken het heeft uiteengezet, gaf het mandaat den Britten niet het recht om plichten aan de Indonesiërs op te leggen hetgeen zij thans gedaan heb ben en nog doen. De Britten hebben duidelijk laten zien, dat zij met hec oog op hun verplichtingen aan de Nederlanders geen keus hadden. Ze hebben hier Nederlandsche troepen laten landen en hebben de bewapening van Nederlandsche soldaten, burgers en Indo-Europeanen toegestaan. Van dezen hebben de meesten weinig be grip voor discipline en voor controle over het gebruik van hun vuurwape nen. Velen zijn normaal noch gezond. Terwille van het prestige hebben Ne derlanders handelingen verricht zon der begrip te toonen voor de groote veranderingen, welke in de Indonesi sche „repubjiek" hebben plaats gehad. Wij hopen, dat gij als hoofd van een land, dat steeds in den strijd voor vrijheid, rechtvaardigheid en zelfbe schikkingsrecht in de voorste gelede ren heeft gestaan, van uw invloed gebruik zult willen maken, teneinde het bloedvergieten te doen ophouden. Wij hopen, dat de Ver. Staten ons zullen willen helpen. Wij hebben geen territoriale ambities en wij willen nie mand onrecht doen, zelfs den Neder landers niet. Wij willen van onzen strijd voor de onafhankelijkheid geen rassenkwestie maken. Wij wenschen een regeeringsstelsel zooals het uwe, waarin aan het gewone volk recht, vrijheid en veiligheid ten deel valt." Prinses Juliana en Prins Bemhard zijn Maandagmorgen uit Engeland per vliegtuig op Soesterberg terug gekeerd. Zij begaven zich vervolgens naar het paleis Soestdijk. heden, die werden begaan, komen voor rekening van Himinler en Rauter en zonder zijn matigend ingrijpen zouden de Nederlanders het nos heel wat zwaarder te ver duren hebben gehad. De eenige schuld, welke Seyss-Inquart vrij willig aanvaardt, is zijn groot ge brek aan fantasie, waardoor zijn politiek in Nederland tot misluk ken was gedoemd. Toen in den namiddag, nadat Seyss' rol in Polen besproken was, de hoofdaanklacht inzake Neder land ter sprake kwam, ving Seyss aan met breedvoerig zijn eigen re devoeringen te citeeren ten bewijze, dat hij nooit de bedoeling- had ge had het nationaal-socialisme aan Nederland op te dringen. ..Het kan op de Nederlanders wel eens dien indruk gemaakt hebben, omdat tenslotte slechts de N. S. B. als partij overbleef, maar nooit heb ik met staatsdwang van den Neder lander verlangd, dat hij nationaal- socialist werd," zoo zeide [bij. De instructie die hij van Hitier meege kregen had, toen hij tot eigen verwondering naar Nederland gezonden werd, hield uitdrukkelijk in „te zorgen voor het behoud van een zelfstandig Nederland door te trachten de Nederlanders te maken tot vrienden van Dultschland. ge negen tot het onderhouden van enge economische banden met dit land." Seyss verzuchtte, dat hetgeen hij in redevoeringen geproclameerd had, in de praktijk niet uitvoerbaar was gebleken. „In Nederland zijn zelfs schaakverenigingen politiek georiënteerd," beweerde hij. Toen hij in 1941 de partijen moest ophef fen, omdat ze actief-vijandeUjk te genover de bezetting stonden, ver dwenen daarom ook tal van andere organisaties. Seyss gaf toe, dat hij met „groot gebrek aan fantasie" te werk was gegaan, toen hij daarvoor organisaties naar Duitsch voorbeeld ih de plaats stelde. „Ik ging uit van twee onjuiste overwegingen: dat onze Duitsche organisaties be ter waren en dat zich in bezet ge bied een eigen politiek zou kunnen ontwikkelen. Daarom is mijn poli tiek mislukt." Seyss beroemde zich er op geen Quisling-regeering te hebben Inge steld. Dat hij N.S.B.'ers tot staats functies riep, was volgens hem noodzakelijk, omdat hij vertrouwde medewerkers moest hebben. Benut ting van de N.S.B. als dekmantel voor de Duitsche bezettingspolitiek had h(l „vastgesteld en betreurd, doch niet kunnen verhinderen." (Vervolg op pag. 2) De Groef-Moefti van Jeruza lem, geestelijk leider van de Arabische wereld, die In 1941 uit Bagdad naar Berliyn vluchtte en na den oorlog In Frankrijk toe vlucht zocht, heeft Frankrijk op geheimzinnige wijy.o verlaten. Er wordt een onderzoek Ingesteld naar de vraag naar de juistheid van het bericht, dat de Moefti in Cairo zou zijn geland. Zondagavond is daar een verdacht personage, die zich Saad noemde, gearriveerd. Nadat het vliegtuig getankt had, vloog het in de richting van Beiroet. Engeland heeft Frankrijk om op heldering verzocht over de vlucht van den Moefti, wiens aankomst in het Nabije Oosten voor de Engelschen hoogst onwelkom is. Arabische kringen toonen zich zeer verheugd, maar hemden alles angst vallig geheim, om de veiligheid van den Moefti niet in gevaar te brengen. In den nacht van Zaterdag op Zondag heeft men den koning van Siam, den 21-jarigen Ananda Mahidol, dood in zijn slaapkamer gevonden. Een woordvoerder van de hofhouding verklaarde, dat een „geweerschot" den dood heeft veroorzaakt. Het hoofd van den koning was door een kogel doorboord. Men vermoedt, dat het een ongeval is. Vrijdag had de koning een uitnoodiging van de VS. aanvaard am in den loop van de volgende week een bezoek aan Wash ington te brengen. De 18-jarige broer van den koning zal opvolgen. Er is reeds een regentschapsraad be noemd. (Van onzen parlementairen redacteur) Na de depressie, die de poli tieke barometer Zaterdag aan wees, is er een verbetering in getreden. Het verluidt, dat for mateur Beel een formuleering gevonden heeft, welke goede hoop op oplossing biedt, zoodat het vertrouwen, dat de K.V.P. en de Partij v. d. Arbeid elkaar zullen vinden en de kabinets formatie op den grondslag van de samenwerking van deze twee partijen zal slagen, terugkeert. Intusschen ls de kans toegenomen, dat er behalve de vertegenwoordigers van de beide contracteerende par tijen ook nog eenige ministers van andere groepeeringen, vooral van de Christelijk-Historische en misschien zelfs uit het Anti-Revolutionnaire kamp, in het kabinet zitting zullen nemen. Dit zou echter niet behoeven te beteekenen, dat deze groepeerin gen officieel regeeringspartijen zou den worden; maar wel, dat zij met eenige reserve toch het optreden van het kabinet welwillend zouden gadeslaan, een verstandhouding, dia dan bezegeld zou worden door het zittlngnemen van eenige figuren uit die kringen in het kabinet. Er lijkt ons op dit oogenblik ernstig genoeg sprake van deze mogelijkheid om haar hier te vermelden, zii het met eenlg voorbehoud. De formateur heeft besprekingen met deze partijen nog niet beëindigd. De dag van heden zal met deze onderhandelingen zeker nog gemoeid zijn, zoodat het op zijn allervroegst Woensdag zal wor den voor de kabinetsformatie het derde en definitieve stadium intreedt: de besprekingen met de personen, wien de formateur een portefeuille in het kabinet wil aanbieden. Een zeer langen tijd behoeven na de grondige voorbereiding deze con ferenties niet meer in beslag te nemen, doch het is toch nog de vraag, of zij vóór het einde dezer week afgesloten kunnen worden en de kabinetsformatie tegen dit tijd stip bekend zal zijn. (Van onzen Haagschen redacteur) De mededeeling, dat de ruwe sui ker onmiddellijk in distributie zal worden gebracht, houdt nog niet in, dat zij ook direct bij den detailhan del ter beschikking zal zijn. De be voorrading zal, naar men ons van de zijde van het ministerie van Landbouw, Visscherij en Voedsel voorziening mededeelde, eenige we ken wellicht drie in beslag nemen. Dat in sommige plaatsen, b.v. Bergen op Zoom, nog genoeg geraf fineerde suiker zou zijn om een bon te honoreeren, achtte men geens zins onmogelijk. Er zijn hier en daar uiteraard nog kleine werk- voorraden, die echter tezamen bij lange na niet voldoende zijn voor één rantsoen voor de geheele be volking. Voor wat suiker betreft, waren de distributiekanalen werke lijk zoo goed als opgedroogd. Umberto heeft Maandagavond ge weigerd de Italiaansche republiek de facto te erkennen. Hij verzocht ech ter De Gasperi te willen optreden als zijn „civiele regent" totdat de re publiek definitief zou zijn ultgroe- pen. In Napels zijn weer nieuwe onlus ten uitgebroken. Een menigte wist den toegang tot het stadhuis te for- ceeren en de royalistische driekleur op het balcon te planten. Over de stad dwarrelden tegelijkertijd pam fletten, waarin de afscheiding van Zuid-Italië verlangd werd. Z. H. Exc. Mgr. W. F. A. M. Mutsaerts, Bisschop van Den Bosch, heeft Tweeden Pinksterdag in de Basiliek van St. Jan te Den Bosch, den nieuwen Apostolischen Vicaris van Suriname, Mgr. S. J. M. Kuy pers C.S.S.R., tot Bisschop gewijd.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1946 | | pagina 1