Groote beroering onder de
aardappeltelers
West-Indië biedt petities aan
't Vraagstuk Triëst beheerscht
Parijsche conferentie
Australië tegen veto-recht
bij atoom-aangelegenheden
Verlate oogst, geringe aanvoer en
te lage prijzen
Voorziening wordt
moeilijk
„Bestuur van Curagao berust op
verouderde koloniale beginselen
Amerikanen zenden een kruiser naar
de veelomstreden haven
KABINETSFORMATIE
HEDEN GEREED?
Arnold Meyer tot
5 jaar veroordeeld
Materieele nood in
het groote gezin
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23579
WOENSDAG 26 JUNI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per weeft
Het weer.
De hier te lande vertoevende
West-Indische delegaties zijn
door H. M. de Koningin ten pa
leize Het Loo ontvangen. De
leden der delegaties voor het
paleis
boiJ riid tegen den colorado-
r, wordt in West-Friesland
hounmralht gevoerd. Een land-
sPuit zijn aardappel-
pa .ten-met een oplossing, wel
ke den kever onmiddellijk doodt
Candidates!ijst K.V.P.
te Nijmegen
Ongeldig verklaard
EGYPTE WENSCHT GEEN
„SUPER-STATEN"
Leden van de Life Guards en de
Horse Guards, die de Engelsche
Koninklijke familie hij haar
officieele tochten escorteeren,
droegen weer hun traditioneele
kleurrijke uniformen met ge
pluimde helmen en kurassen,
doch slechts in verhand met het
maken van een kleurenfilm. Een
der manschappen legt met be
hulp van zijn kameraden de
laatste hand aan zijn omvang
rijk, toilet
Kard. de Jong dit najaar
naar Rome
Het is het beste niet te
haastig te zijn. Dwazen ko
men gauw tot een besluit,
maar het duurt lang eer de
uitkomsten van hun dwaas-
\heid goedgemaakt zijn.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Br is groote beroering ontstaan
onder <le aardappeltelers in
Noord-Holland en zelfs valt het
woord „staking". De telers lil
West-Friesland hebben op eenige
vergaderingen de hangende pro
blemen besproken en op een
hiervan Is besloten twee dagen
lang t.w. vandaag'en morgen
geen aardappelen aan te voeren.
Op een andere bijeenkomst werd
deze termijn zelfs tot een week ver
lengd. De oorzaak ligt In de prijzen
Ta den nacht van 15 op 16 Mei is
de aardappeloogst in een groot' deel
van Noord-Holland door een nacht
vorst ernstig beschadigd. Daardoor
U de oogst een maand verlaat. In-
tusschen zijn echter de prijzen op
de gewone wijze vastgesteld. De prijs
gaat aeer snel omlaag. Dit schept de
moeilijkheden. De grieven zouden ook
ontstaan zijn doordat de Stichting
Voor den Landbouw niet gehoord is.
Intusschen blijft de aanvoer nog
zeer gering. Normaal worden om
streeks dezen tijd op de veiling
Grootebroek-Bovenkarspel vijftig tot
honderd wagons per dag, dat is van
een half tot een millioen kg. aard
appelen. aangevoerd. Maandag was
de aanvoer slechts 23 wagons.
Over 10 14 dagen zal de aan
voer wel snel toenemen, want
dan begint de eigenlijke oogst.
Verwachting tot Donderdag
avond.:
Matige wind tussehen Zuid-
West en Noord-West. Wisselend
bewolkt met een-enkele regen
bui. tets lageresV<mpera tuur
maar in liet. algeineenneer zon
dan vandaag.
Zon onder 21.04. maan 2.49
19.23. 7,on op 4.21.
En de aardappelen moeten den
grond uit, opdat 't tweede gewas
kan worden geteeld. Dan ait men
weer om rooiers verlegen, die
exhorbitante loonen vragen.
Normaal levert de veiling van
Grootebroek-Bovienkarspel, die on
geveer de grootste van 011s land is,
tjjdens het hoogseizoen een millioen
kg. aardappelen per dag. de andere
veilingen in West-Friesland ook eeil
millioen en de veilingen ten Noorden
van Alkmaar evenzoo, totaal dus drie
millioen kg., ruimschoots voldoende
om West-Nederland van aardappelen
te voorzien en bovendien blijft dan
nog lieel wat over voor export. Tlians
echter is de situatie zoo, dat men
in de steden vrijwel geen aardap
pelen kan krijgen, al is er goede hoop,
dat. deze toestand over 14 dagen tot
liet .verleden behoort.
Dinsdagmiddag hebben de beide
West-Indische delegaties aan H.
M. de Koningin twee petities
overhandigd, waarin wenschen
van Suriname erf Curagao wor
den geuit ten opzichte van zelf
bestuur binnen Rijksverband.
O.m. wordt beperking van de
zéér groote bevoegdheden van den
gouverneur verzocht. De Staten
van Curagao wijzen er op, dat het
bestuur van Curagao berust op
verouderde koloniale beginselen.
De Nederlandsche regeering Is
voorts niet bekend met Curagao-
sche toestanden, daar men veelal
eenzijdig' wefdt ingelicht, aldus
de Staten in de petitie.
De belangstelling voor de con
ferentie te Parijs ging Dinsdag
niet zoozeer uit naar de formeele
zitting, waar een aantal kleine
economische besprekingen aan
de> orde kwam, als wel naar de
private besprekingen tussehen
Molotof en Byrnes voor den
aanvang van de vergadering.
Hoewel het onderwerp van hun"
besprekingen angstvallig geheim ge
houden wordt, is ongetwijfeld de
kwestie-Triest behandeld, daar hier
ue sleutel van de gelieele situatie
ugt.
Daar de bezorgdheid In Araeri-
Raansche diplomatieke kringen over
een internat, uitbarsting in Triëst
voorliliuirt, aldus A.P., hebben de
V.s. Dinsdag den zwaar bewapenden
kruiser Targo naar de haven van
Triëst gezonden.
In de afgeloopen drie weken heb
ben de autoriteiten te Washington
verschillende berichten ontvangen
over een mogelijke Joego-Slavische
poging, zich van Triëst meester
te maken. De Ver. Staten willen
hierdoor een bewijs geven, dat zij
vast besloten zijn hun verplichtingen
in het gebied van Triëst na te ko
men.
De Italiaansche regeering poogt
van haar kant munt te slaan uit
de onbekwaamheid van de vier mi
nisters om het tot een keeoord té
brengen. De regeering van De Gas-
peri heeft reeds gedreigd af te tre
den indien de beslissing inzake
Triëst nadeelig voor Italië uitvalt
en dé officieele Italiaansche nota
drukt de weigering uit eeriige ver
dragsclausule te zullen erkennen
volgens welke Italië afstand van zijn
koloniën zal moeten doen.
Hoewel de stemming in liet Palais
du Luxembourg Dinsdag iets beter
was, verklaarde Bevin tijdens de
vergadering: De manier, waarop de
zaken nu behandeld worden, lieeft
veel weg van een eomedie en het
laat, n,e onverschillig ivat voor on
derwerp we nu gaan behandelen
Na hun bezoek aan H. M. de Ko
ningin hebben de West-Indische
delegaties gezamenlijk het volgende
communique uitgegeven:
„De mogelijkheid van een misver
stand, dat onze komst de zorgen van
de Nederlandsche regeering zou kun
nen vergrooten, willen wij uit den
weg ruimen door te verklaren, dat
het doel van onze petities is qen
grondslag te leggen voor samenwer
king in Rijksverband voor wat be
treft Suriname en Curagao. Daar
voor is noodig, dat de volken ln
West-Indië in de gelegenheid wor
den gesteld mede te werken door
middel van eigen besturen. Invoe
ring van zelfbestuur Is mogelijk
binnen het -kader zelfs van de be
staande grondwet. Wij zijn uitge
gaan van de veronderstelling, dat er
een Rijkseenheid tot stand komt
in den geest, door, H. M. in Hare
Koninklijke rede van 6 December
1942 tot uitdrukking gebracht."
De „Amigoe" over de delegatie
De „Amigoe" schrijft, dat de Cu-
racaosche delegatie niet representa
tief ls. Verklaringen der delegatie
leden zouden door de feiten zijn
gelogenstraft. West-Indië dénkt niet
aan scheiding. Het is te betreuren,
dat deze ernstige kwesties bespro
ken worden door personen, die alle
mogelijke kunstgrepen toepassen om
zich zelf op den voorgrond te plaat
sen, zegt het blad verder. Het is
alsof de commissie voor autonomie
zich hoofdzakelijk tegen gouverneur
Kasteel richt. Op eenige uitzonde
ringen na zijn de leden stuk voor
stuk niet de juiste mannen op de
juiste plaatsen. De „Amigoe" schrijft
voorts, dat het hier een publiek
geheim is, dat eenige leden der
Staten de mogelijkheid overwegen
het mandaat van de delegatie
in te trekken. v
Ged. Staten van Gelderland heb
ben Dinsdagnamiddag de lijst van can-
didaten van de Kath. Volkspartij voor
de gemeenteraadsverkiezingen in Nij
megen ongeldig verklaard, daar de
lijst eenige minuten na den wettig
vastgestelden tijd op het hoofd-
stembureatj was ingediend.
De atoo'm-commissie der Ver. Vol
ken vergaderde Dinsdagavond te New-
York, ter bespreking van het Ameri-
kaansche en Russische voorstel voor
internationale contróle der atoom
energie. -
De Fransche gedelegeerde Tarodl
zeide. dat beide plannen veel ge
meen hebben, en meende, dat her,
niet onmogelijk is een compromis te
vinden. De Poolsche gedelegeerde, dr.
Lange, steunde het Sovjet-Russische
voorstel."
Mr. tan Klef fens drong er bij de
commissie op aan, niet problemen
als het vetorecht en de bestraffing
van overtreders te behandelen vbór
men liet er over eens geworden zon
zijn, welk plan men in praktijk
wenseht te brengen. Nederland zal
zelf geen plan indienen.
Kolonel Khalifa, die Egypte ver
tegenwoordigt, verklaarde, dat hij
het Amerikaansche plan geheel en al
steunde.
Egypte kan zich niet vereenigen
met het denkbeeld van „super
staten" met vetorecht, en het be
grijpt de debatten over het vetorecht
niét, nu de Geallieerden in den laat-
sten oorlog zich gesteld hebben te
genover een ..Heerenvolk".
Evatt, de Australische gedelegeerde,
zeide, dat Australië in het algemeen
met het voorstel-Baruch accoord
ging. Gromykó's suggesties terzake
van verbod van vervaardiging en ge
bruik van atoomwapenen, zouden
z.i. in het Amerikaansche plan ver
werkt kunnen worden. Evatt ver
klaarde zich tegen behoud "van het
veto-recht inzake atoom-aangelegen-
heden.
Op zijn voorstel werd ten laatste
besloten een werkcommissie, be
staande uit de leden van de com
missie, In te stéllen, welke alle ter
tafel gebrachte voorstellen aal bestu-
deeren.
De bijeenkomst werd daarna ver
daagd.
(Van onzen parlementairen
redacteur)
Naar wij vernemen, mag men
verwachten, dat in de zitting van
de Tweede Kamer van Donderdag
de regeeringsverklaring zal wor
den voorgelezen. Dit houdt in, dat
de formatie van het nieuwe
kabinet in den loop van vandaag
bekend zal zijn. Hedenmorgen is
dr. L. J. M. Beel door H. M. de
Koningin ontvangen. Gisteren
heeft hij nog besprekingen gevoerd
met de heèren mr. Deckers en
Van Hels dingen
Het Bijzonder Gerechtshof te
's Hertogenbosch heeft hedenmor
gen Arnold Meyer veroordeeld ter
zake van „het voortgezet misdrijf
van opzettelijk in tijd van oorlog
den vijand hulp verleenen", tot een
gevangenisstraf van 5 jaar met af
trek van voorarrest, waaronder te
vens begrepen de tijd. dien hij
op last van het Militair Gezag in
het kamp te Vught heeft doorge
bracht. H(j werd voorts ontzet uit
het actief en passief kiesrecht voor
den tijd van 10 jaar. Arnold Meyer
heeft 8 dagen tijd om in cassatie
te gaan.
Naar onze Utrechtsche correspon
dent verneemt, ligt het in de bedoe
ling van Kardinaal de Jong in het
najaar, waarschijnlijk in September,
naar Rome te gaan. De reis zal per
tréin worden gemaakt, over Parijs,
door Zwitserland en Italië. De juiste
datum noch de duur van de reis
staat echter vast. Dr. J. Geerdinck,
secretaris van den Kardinaal, zal
Z. Em. op deze reis vergezellen. Over
het bijeenroepen van het College van
Kardinalen is op de Maliebaan ech
ter niets bekend.
11
(Van een bijzonderen medewerker)
Het zal wel geen betoog be
hoeven, dat de vijf voorbija
oorlogsjaren, plus een jaar
bevrijding, hun sporen ïu
ieder gezin, en bijzonder in tiet
groote gezin, hebben achtergelaten.
Als we de kapitaalkrachtige en da
zwartehandelaars-gezinnen uitzon
deren, kunnen we wel als vast
staand aannemen, dat de met veel
kinderen gezegende ouders vour
leege linnenkasten staan, bergen
verstelwerk hebben, waar ze nooit
doorheen komen. Misschien heeft
de Hark sommigen van hen een
keer geholpen? De ouders zullen
er blij mee geweest zijn. Maar wat
baten voor gezinnen van 10 k 14
menschen „een paar stuks van
teder"?
Toch zullen de ouders daarover
nog het minst mopperen. Erger 13.
nu zoo langzamerhand weer het
een en ander te koop is, dat er
meer luxe zaken in de winkels
voorradig zijn, dgn noodzakelijke
levensbehoeften. Erger is, dat alles
wat dan eindelijk te koop is op ge
bied van kleeding en meubileering
zoo schandalig duur is, dat een
groot gezin er niet aan tippen kan.
De ouders van groote gezinnen
beseffen wel, dat in dezen noodtoe
stand zoo gauw geen verbetering
kan komen: ze weten ook heel
goed, hoe ln sommige stréken van
ons land dé men3C'nen er veel el
lendiger aan toe zijn. Ze storten
zelfs nog graag hun kleine gave
voor de hulpacties.
Maar waar ze zich wel aan erge
ren en waar zij zich niet mee kun
nen vereenigen. is het iedc-
ren dag terugkeerend feit, dat zij,
levend in het land van groenten
en fruit en andere al of niet nood
zakelijke heerlijkheden, van al dia
dingen gespeend blijven, omdat da
prijzen zoo verschrikkelijk hoog
zijn.
En het gebak? Laten we dat
maar tot de luxe rekenen.
Maar zoo'n paar maai in de weeit
wat versche groente voor de op
groeiende en nog lang niet op
krachten zijnde jeugd, is toch niets
overdadigs.
In deze en meer toch zoo belang
rijke artikelen is elke verhouding
tussehen prijs en gezinsinkomen ho
peloos zoek.
Zou hierin geen verbetering zijn
te brengen? Is het niet erg,
dat zoovele kinderen van
kleine en groote gezinnen<
nog geen aardbei geproefd hebben:
nog niet weten hoe een haring
smaakt en vaak niet eens hun ver
snaperingsbon gehonoreerd hebben
en de hun toegedachte portie boter
niet krijgen, omdat geldgebrek nood
zaakt sommige bonnen te verkoopen?
Vele winkeliers hebben helaas een
slecht begrip van goed verdeeleu.
Beschikken zij nu en dan over
koek, blskwie en beschuit, dan
verdeelen zij dat gelijkelijk over
hun klanten. Soms maken ze
een royaal gebaar, en geven zij
aan de groote gezinnen een
dubbele portie. Ook hier blijft alle
verhouding zoek.
Het zijn allemaal slechts kleinig
heden, die het groote wereldgebeu
ren niet raken. Al die kleinigheden
stapelen zich echter in het groote
gezin op tot bergen van moeilijkhe
den. Vooral het besef, dat met een
klein beetje welwillendheid, een
klein beetje meevoelen met de noo-
den van het gezin, die berg zou
kunnen slinken en dat dit als
regel niet gebeurt, veroorzaakt on
tevredenheid. Zelfs de grootere kin
deren in het groote gezin gaan reeds
de nlbeilljkheden voelen.
O, we weten wel. dat deze beper
king in levensbehoeften lang niet
altijd verkeerd is, vaak heel goed
kan zijn, maar men moet niet over
drijven. Ook hier gaat de kruik te
water, tot ze breekt. Bovendien:
hier ls verbetering te "brengenI In
dien de officieele Instanties het niet
doen, dan moet het particulier ini
tiatief ingrijpen. Iedere winkelier
kan het groote gezin respecteeren.
Tot slot nóg een opmerking over
de vacantie-mogelijkheden voor hetl
gropte gezin.
Waarom worden de vaders en
moeders met veel kinderen
niet In staat gesteld, vfat meer
van ontspanningen (dierentuin,
speeltuin. rondvaarten e.d.) té
profiteeren. door een flinke reductie
op de toegangsprijzen te geven, als
ze met veel kinderen aankomen?
Thans behooren dergelijke zeer nood
zakelijke ontspanningen vrijwel tot.
de onmogelijkheden.
Misschien stemmen deze eenvou
dige woorden hen, die helpen kun
nen en dat zijn er toch nog zoo
velen tot nadenken, zoodat dezen
er naar gaan streven, in het alge
meen of in het bijzonder, den mate-
'Meelen nood van het groote gezin
fe verlichten.
De politie te Zeist heeft drie in-
hrekers ingesloten, die bekend hebb°n
schuldig te zijn aan een veertigtal in
braken in deze gemeente.