Spaansche kwestie uitgegroeid
tot een hutspot van regels
Nog geen beslissing over
het probleem Triëst
Oneenigheid in den groente
en fruithandel
Atoom proeven
D
,De laatsten zullen de eersten zijn"
Manna uit een onverwachten hoek
Het weer
De kabinetsformatie
Groentevoorziening blijft op gelijken
tred voortgaan
in „Ford- en Chevrolet-zee
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23580
o
DONDERDAG 27 JUNI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
PARIJSCHE CONFERENTIE
DR. LANGE IN VEILIGHEIDSRAAD:
Maaltijden in de restaurants
Tuinlieden gaan op
excursie
ït I Wifte ratten op de commando-brug,
l geiten in de machine-kamers
Het nieuwe terrein van
„Haarlem"
Tentoonstelling in
Nijmegen
Rookartikelen zijn gewild
t
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Epn Russisch voorstel voor üe
oplossing van het probleem
Triëst werd tydens de Kitting
van hedennacht te Partjs ver
worpen, daar n°«h Bynnes noch
Bevln er zich mede actoord
konden verklaren.
Molotov wilde van Triëst een
autonoom district maken onder
souvereiniteit van Joegoslavië en be.
stuurd volgens een door de Groote
Vier opgestelde statuut. Hij voegde
er aan toe. dat Ml als uiterste con
cessie een door Italië en Joegosla
vië gedulde souvereiniteit nog wilde
aanvaarden,
In de vergadering van gistermid
dag konden de ministers niet tot
overeenstemming komen over de
vrijheid van scheepvaart op den Do
mui en de teruggave van geallieerde
eigendommen lil Roemenië.
Molotov stelde nog voor den
plaatsvervangers op te dragen een
voorloopig concept van het vredes
verdrag met Finland on te maken,
zoodat dit binnen enkele dagen
aan de ministers zal kunnen wor
den voorgelegd. Byrnes wilde eerst
de huidige agenda afwerken. Bevin
stemde voor het, voorstel van Mo
lotov met de opmerking: ,.Het zou
tenslotte in overeenstemming met
den Bijbel zijn de laatsten zullen
de eersten zijn" (het Flnsche verdrag
staat als laatste punt oP de agenda).
Molotov antwoordde glimlachend..De
Bijbel is een goed boek maar ik ge.
loof dat wl] al genoeg problemen
van ons zelf te behandelen hebben,
zonder dat wij ook den Bijbel In de
discussie moeten betrekken."
Ten aanzien van de algemeene
economische clausule in het vredes-
verdrae met Roemenië wilde Molo
tov, dat de clausule van de meest
begunstigde natie niet van toepas
sing zou zijn Op de landen, welke
Roemenië begrenzen Byrnes was
hiertegen, en men Is niet tot over
eenstemming kunnen komen, meldt
Reuter.
De Australische afgevaardigde
Evatt deelde Woensdagavond
in den Veiligheidsraad mede,
dat de commissie van drie, die
de kwestie-Franco onderzocht
heeft, niet tot overeenstem
ming heeft kunnen komen over
de resolutie van den Poolschen
afgevaardigde Lange.
Namens de meerderheid van de
commissie diende Evatt een herziene
resolutie in, waarin wordt vastge.
Bteld, dat Spanje een mogelijke be
dreiging vormt voor den internatio
nalen vrede en dat de Veiligheids
raad de kwestte-Spanje op de
agenda houdt zonder een beroep te
doen On de algemeene vergadering
van de U.N.O.
Gromyko vond de motie te zwak.
Evatt verklaarde daarop, dat zijn
resolutie zoo zwak is, omdat, wan
neer een positieve actie zou worden
voorgesteld, Gromyko dit met zijn
veto zou verhinderen. „De werkelijke
moeilijkheid is, dat er geen eerbied
meer 1 n den Raad is. Ik ben niet
bereid een resolutie goed te keuren
die de bevindingen van de com.
missie van onderzoek lp een onjuist
daglicht stelt."
Gromyko zeide vervolgens, dat de
door Evatt .ingediende resolutie
„absoluut waardeloos en nogal
dwaas" was en Evatt antwoordde:
„De heer Oromyko, die zoo vrij
van zijn recht om „neen" te zeg
gen gebruik heeft gemaakt, zal
er geen bezwaar tegen hebben, dat
anderen van ditzelfde recht ge
bruik maken."
De resolutie van Evatt werd ver
volgens met negen tegen twee stem
men aangenomen. De voorzitter ver
klaarde dat de resolutie was aange
nomen, doch Gromyko verklaarde, da"
dit niet het geval was, omdat een der
permanente leden (Rusland) tegen
het voorstel gestemd heeft.
Mr. Van Kleffens, de Nederlandsche
vertegenwoordiger, verklaarde dat de
resolutie een voorstel van orde en
dus niet aea het veto onderworpen
was. „Dit toont aan tot welke onmo
gelijke situaties bet vetorecht kan lei
den". Hij stelde voor dat de Ver. Na
ties later het vetorecht zouden* wii zi
ft»?' ,^°k dr; Evatt was van meening
dat de resolutie zuiver een voorstel
van orde was en dat, wanneer men
het vetorecht zou uitbreiden tot voor
atellen van orde, de raad in een lm-
passé zou geraken.
Dr. Evatt richtte zich toen tegen
Gromyko en terwijl hij op de tafel
hamerde, zei hij: ,,De heer Gromykj
moet begrijpen, dat zÜn »>neen" zich
niet van voorstel tot voorstel kan-
richten, zoodat tenslotte nog alleen
maar zijn eigen Voorstel overblijft".
Evatt verklaarde, dat hij geen termen
in de resolutie kon opnemen.
In het vervolg moeten in alle res-
tauiants steeds drie eenvoudige
maaltijden verkrijgbaar zijn en op de
menukaart vermeld worden, in de
vier klassen, waarin de restaurants
zijn ingedeeld in verband met
inrichting, stand, bediening enz.
jnag de vleeschmaaltijd van f 1.45 tot
'f-50 kosten, de vleeschlooze maal-
llden tot f2.05 en de visch-
aiitua ri-55 tot f2-75-
eenvoi dan' wanneer elk der drie
vermeirt1®6 maaltijden op de kaart
Inoeen r,„,en tevens verkrijgbaar is
den „„„3, duurdere maaltijden wor-
wL un .,lencl' uiteraard ook slechts
vermelde in de beschlkking
Dr. Lange betreurde het, dat de
Spaansche kwestie uitgegroeid was tot
een hutspot van regels en voorschrif
ten. Hij stelde den Raad voor de on-
eenigheid over de betwiste punten te
aanvaarden en te stemmen over het
voornaamste gedeelte van de Evatt
resolutie. Gromyko was het daarmee
ook eens, zoodat Evatt schamper op
merkte: „Wij zijn blij, dat er eindelijk
eens wat manna valt, al komt het dan
ook niet uit dien hoek van den heme)
van waaruit men het gewoonlijk ver
wachten kan."
Verwachting tot Vrijdagavond
Zwaar bewolkt met eenigen
tegen. Wind tnsscheu Zuid en
West meest matige, aan de knst
tijdelijk krachtige. Later iets la
gere temperatuur.
Zon onder 21.04. maan 3.21
20.43, zon op 4.22.
(Van onzen parlementairen redacteur)
In de definitieve formatie van het
kabinet is op het laatste oogenbiik
nog weer vertraging gekomen door
dat er nog eenige interne moeilijk
heden geregeld moeten worden, ter
wijl ook voor Buitenlandsche Zaken
en voor Marine en Scheepvaart nog
geen oplossing is gevonden.
Trouwens ook op een ander punt
staat de formatie nog niet geheel en
al vast. Het is echter zeer waarschijn
lijk te achten, dat de ministerlijsr
zeer spoedig bekend zal kuanen wor
den gemaakt.
Het bovengenoemde voorbehoud
vooropgesteld is er reden aan te Rie
men dat naast dr. L. J. M. Beel als
minister-president en minister van
Binnenlandsche Zaken in het kabinet
zullen toetreden: mr. H. van Hels-
dingen, die de portefeuille voor Over-
zeesche Gebieden zal aanvaarden
de aanbieding van deze portefeuille
is voor velen de grootste verrassing
van de geheele kabinetsformatie ge
weest voorts mr. J. H. v. Maarsse-
veen voor Justitie; luit-kol. A. Fievez
voor Oorlog: prof. mr. P. Lieftinclc
voor Financiën; dr. G. Huysmans voor
Handel en Nijverheid; dr. J. Gielen
voor O., K. en W.; W. Drees voor Sociale
Zaken; Ir. S. L. Mansholt voor Land
bouw, Visscherij en Voedselvoorzie
ning: L. Neher voor Verkeer en Ener
gie; ir. H. Vos voor Openbare Werken
en Wederopbouw, terwijl mr. E. N.
van Kleffens als minister zonder
portefeuille de Nederlandsche verte
genwoordiger bij de U.N.O. zal blijven.
Nabij Southampton vond dezer
dagen een proefvlucht plaats
met het eerste helicoptère-
vliegtuig, dat met behulp van
uitlaatgassen inplaats van een
propellor loordt voortbewogen.
Het toestel, dat nog in het
experimenteele stadium ver
keert, heeft alleen een hef-
schroef, welke door een 330 P.K.
motor gedreven wordt
Reeds eenigen tijd bestaat er
tusschen groot- en detailhandel
in groente en fruit een geschil,
dat steeds grooter vormen aan
neemt. De kleinhandelaren
wenschen van de grossiers te
koopen op de oude voorwaar
den, die hierin bestonden dat
zij tweemaal per week hun door
de grossiers geleverde groenten
door middel van de Rotterdam-
sche Bank betaalden.
De grossiers echter wenschen
deze regeling te wijzigen in drie
betalingen per week, daar de boek
houders anders ook des Zondags
moeten doorwerken.
Vervolgens bestaat er oneenig
heid over de betaling van de fust.
Alleen in Haarlem is het regel dat
de kleinhandelaren twee cent per
colli als fustgabruik moeten beta
len. De grossiers stellen zich op het
standpunt- dat zij volkomen het
recht hebban dezen prijs te bere
kenen. Eir bestaat momenteel kans
dat deze kwesties worden opgelost
door den prijs van twee cent op
één cent per colli terug te brengen,
waardoor de lasten gezamenlijk ge-/
deeld zouden worden. Donderdag
jl. is beslaten de kwestie aan het
bedrijfschap in Den Haag voor te
leggen en de beslissing een week op
te schorten. Inmiddels is het ge
schil In Den Haag behandeld, doch
zonder succes voor den detail
handel. Deze laatste besloot daar
om geen groente meer af te nemen
van de grossiers en de eenigen tijd
geleden opgerichte in- en vertkoop-
vereeniiging der kleinhandelaren,
de Verna, in te schakelen. Solidair
aan de bestuurderen handhaafden
hedenmorgen beide partijen het
standpunt waarop zij zich gesteld
hadden, zoodat, ondanks het feit,
dat enkele grossiers kersen voor
40 cent per pond wilden verkoopen,
de kleinhandel zijn aankoopen deed
bij de Verna.
Hierbij deed zich echter de
Op de vergadering van de
Onderlinge Tuinliedenvereeniging
„Aerdenhout en Omgeving" werd
besloten, dat de vereeniging 31
Juli een excursie gaat maken naar
Enkhuizen. Voorts werd besloten,
dat getracht zal worden op 13 Juli
den Hortus te Leiden te bezoeken
Tenslotte werden voorbereidende
maatregelen getroffen voor de
groote tentoonstelling die in de
tweede helft van September zal
worden gehouden en waarvoor on
der de leden veel belangstelling
bestaat.
e spanning rond
de Bikini-eilander,
neemt snel toe, nu
over eenige dagen
de atoom-proef plaats aai
vinden. Op 1 Juli zal om
streeks half twaalf in dexr
avond Amsterdamsche tijd
een van de Kwajalein-groep
opgestegen B-29 de bom
uitwerpen. Boven het doel
zullen de atmospherische
toestand, de windkracht
en de windrichting geme
ten worden, en na drie
proefvluchten zal de bom
boven het rood- en oranje
geschilderde slagschip „Ne
vada" neerdalen.
Binnen een millioenste
ïecohde zal dan honderd
nillipen dollar aan plan
nen en ontwerpen in een
enorme rookzuil opgaan
om antwoord te geven op
de vraag: „Wat zal de bom
doen?"
Onooglijke en onbeken
de vrachtvaardertjes zullen
er naast eens beroemde
schepen liggen.
Er zijn pessimisten en
optimisten op Bikini. Vol
gens de laatsten zulleiyde
42.000 man in bet gebied
van de proefneming even
veilig zijn als in ieder;e
Amerlkaansche haven. De
veiligheidsmaatregelen zijn
gebaseerd op ue ondervin
dingen in Nieuw-Mexico
De algemeene regel is:
Iedereen op veiligen afstand
van de explosie en wel zóó,
dat hij zich bij een plotse-
men voor het hoofd hou
den. Alleen 6000 waarne
mers, fotografen enz. zul
len door speciale vliegers-
brillen. plat op den grond
liggend en beschermd door
lood en beton, het schouw
spel mogen gadeslaan.
De schepen zullen, op
vastgestelde afstanden van
>e s
lin.g'e windverandering snel
uit de voeten kan maken.
De waarnemers zullen
op ongeveer 20 km. van
de explosie-plaats verwij
derd zijn. De zee is in
sectoren verdeeld met de
namen van bekende auto
merken, welke iedereen
kent. Er is èen Ford en
Buick en elders een Che
vrolet-zee. Vijf minuten
vóór de explosie worden de
voorschriften nog eenmaal
voorgelezen en drie minu
ten later moet iedereen
Bikini den rug toekeeren,
de oogen, sluiten en de ar-
elkaar, liggen. De „beman
ning" van Guineesche big
getjes is op de gevechts-
post; 4000 witte ratten zijn
op de gevechtstorens, aan
dek en op de commando
brug, 200 gelten, sommige
geschoren, sommige met
een nieuwe en geheime be
scherming waren-in de ma
chine-kamers en 200 var
kens met een geschoren
huid, ingesmeerd met vet
en lotion, om de mensche-
lijke huid zooveel mogelijk
te benaderen loopen overal
rond.
Wanneer de uit de lucht
afgeworpen bom geen
„blindganger" is, zal een
straal, die het menschelijk
oog over een afstand van
20 en meer mijlen ver
blindt, een uitbarsting
ontketenen.
Een vloedgolf zal over
den oceaan slaan, die waar
genomen zal kunnen wor
den door gevoelige instru
menten in Shanghai en
aan de Oostkust van Chili;
in Australië en zelfs aan
de Atlantische Oceaankust
van Amerika.
Na een eerste controle
zullen Vliegende booten
over de Lagune vliegen en
snellen amper 40 voet bo
ven de woest kolkende zee.
Zij moeten de radio-activi
teit meten. Indien hun ver
slag gunstig is, zullen twee
helicoptëres omlaag fladde
ren en monsters nemen
van het water dat door de
atoomkracht beroerd is.
De geiten, varkens en
ratten zullen verzameld en
snel overgebracht worden
op een speciaal uitgerust
schip, waar dokters de uit
werking zullen bestudeeren
van de doodende gamma-
stralen op de levende licha
men. Een leger van natuur
kundigen en onderzoekers
zal het eiland binnendrin
gen, om te zien, wat de
bom heeft aangericht.
Maandenlang zal Bikir.i
van de rest der wereld ge
ïsoleerd blijven, totdat elk
spoor van de atoomsplit
sing zal zijn verdwenen.
I
moeilijkheid voor dat de Verna
wel groente doch niet voldoen
de fruit beschikbaar had, zoo
dat de consumenten, die over
het algemeen van het conflict
weinig nadeel ondervinden,
toch het fruit niet in ruime
mate kunnen koopen. De
schommeling in de prijzen was
niet van beteekenis, zoodat
wanneer men vandaag niet tot
een overeenkomst zal geraken,
de voorziening van groente in
ieder geval op gelijken tred zal
blijven voortgaan.
Tegen 12 uur trokken de grossiers
met hun goederen de stad In om
deze aan particulieren te verkoo
pen, daar de groente en fruit, wan
neer zij opgepakt bleef staan aan
bederf bloot gesteld werd, hetgeen
vanzelf sprekend ongeoorloofd is.
De prijzen zullen echter gelijk blij
ven aan die waarvoor de detaillis
ten de goederen verkoopen.
In aansluiting op het gisteren
gepubliceerde inzake het aanleggen
van een nieuw sportterrein ten
behoeve van de voetbalvereeniging
„Haarlem", deelen wij nog het vol
gende mede:
Het nieuwe terrein zal Westelij
ker gelegen zijn dan het oude.
Daarvoor bestaan reeds plannen.
Voor den aanleg van het terrein
en den bouw van tribunes is een
bedrag noodig van f 300.000. De
vereeniging beschikt over f 100.000,
dan hoopt men door het organisee-
ren van een loterij en donaties van
vrienden f 100 000 bijeen te krijgen.
De vereeniging zal zorgen voor
den bouw van tribunes en verdere
■opstallen en de gemeente zal de
groSden laten onteigenen en dan
ruilen met het tegenwoordige ter
rein, dat een bezit van „Haarlem"
is en in het uitbreidingsplan ligt.
Een voetbalwedstrijd zal door
maximum 14.000 bezoekers bijge
woond kunnen worden. Er worden
2.000 zitplaatsen gemaakt op da
overdekte tribune en 2.500 op de
open tribunes.
Op initiatief van Volksherstel
afd. Haarlem zal in het kader van,
de cultureele actie „Haarlem helpt
Nijmegen", onder auspiciën van
„Kunst zij ons doel" een tentoon
stelling gehouden worden van
werken van schilders en beeldhou
wers uit Haarlem in de lokalen
van het Stedelijk Museum te Nij
megen. Alle schilders uit Haar
lem en omstreken kunnen hieraan
deelnemen. Zij die nog geen uit-
noodiglng hebben ontvangen kun-
en zich wenden tot het secreta
riaat van „Kunst zij ons doel",
Vinkenbaan 10, Santpoort.
Waarschijnlijk door de goede
kwaliteit der tabaksartikelen die
in hjet begin van deze week in
den handel zijn gebracht heeft een
tot nu toe onbekend gebleven in
dividu bij een sigarenwinkel in de
Admiraal de Ruyterstraat een
etalageruit ingeworpen en 25 pak
jes sigaretten, 150 sigaren en 10
doosjes Victor Hugo sigarillos ont
vreemd.
De menschen meten vaak
hun leven, hun daden, hun
gedachten af naar de gedach
ten, de daden en het leven
van anderen. Men moet zijn
levenshouding niet afmeten
naar die van zijn naaste, men
moet die stemmen naar de
eenig juiste stemvork: Gods
geboden.
