Eerste kennis
making
1
De ontvoering van Sjahrir
Hartekreet uit
groot gezin
Verkiezingsfraude in
Polen bevestigd
Italië rouwt
De Koningin naar
Londen?
Schuldigen zouden ontdekt zijn
Hongaren raken den tel kwijt
Mijngasontploffing
in Heerlen
Tot hoofd en hart1
69ste JAARGANG No. 23588
ZATERDAG 6 JULI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per weelc
Keizer van Japan
bezuinigt
3946 man personeel van
Hirohito's keizerlijke huis
houding zijn ontslagen. De
keizer moet het nu nog
slechts met 4785 employe's
stellen. Meer dan 2000 van
hen zijn houtvesters en
boscharbeiders. Hirohito is de
grootste grootgrondbezitter
\van Japan.
Geen inmenging van
Engelsche zijde
Omdat Triest wordt
geïnternationaliseerd
Instructietroepen, die naar de West vertrokken onder commando
van kapt. Nooy, defileerden in Den Haag voor den nieuwen min-
van Oorlog, luit.-kol. Fiévez. Tevens waren aanwezig minister
Jonkmanoud-minister van Oorlog Meynen, generaal Kruis en
vice-stafchef Doorman
De verkiezing van den
Franschen president
Uitnoodigingen voor de
vredesconferentie
Hr. Ms. vliegkampschip „Karei
Doorman" is uit Plymouth te
Hoek van Holland aangekomen.
Vermoedelijk zal het schip op 1
Sept. naar Indië vertrekken
Nieuwe rantsoenbonnen en
-kaartjes
Oude bonnen tot 4 Aug. geldig
VROEGE AARDAPPELEN
WEINIG FLORISSANT
Aardappelbonnen voor de
komende week
Zuidvruchtenbonnen
langer geldig
Brandstofbonnen voor
kantoren
Vijf dooden en tien
gewonden
Prins Bernhard te Parijs
Wanneer ons een kruis, mis
schien éen zwaar kruis, op de
schouders wordt gelegd, dan
zouden weWij moeten
echter stil zijn tegenover wat
de hemel ons zendt en aan-
vaarden. j
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De regeeringsverklaring, waar
mede Dl'. Beel gisteren het
nieuwe kabinet aan de Kamer
voorstelde, steekt in gunsti-
gen zin van die van het vorige ka
binet af door haar strakke lijn en
beknoptheid. Schermerhorn's pro
gram besloeg niet minder dan een
brochure van een dertig pagina's,
waaraan nog een reeks „praatjes op
de brug" werden toegevoegd bij wij
ze van toelichting. De nieuwe mi
nister-president heeft deze methode
gelukkig niet overgenomen en heeft
slechts in het kort de beginselen
aangegeven, waardoor toet kabinet
zich bij zijn werkzaamheden zal
laten leiden. Over het algemeen
kan men het volkomen eens zijn
met deze beginselen. In velerlei op
zicht zijn zij een voortzetting van
het beleid der vorige regeering, al
zijn er ook punten, waarin men dui
delijk de hand van den katholieken
formateur bespeurt. Met vreugde
constateeren wij, dat het nieuwe
kabinet naast de stoffelijke wel
vaart ook bijzonderen nadruk wil
leggen op de geestelijke welvaart.
Dat de regeering vooral het groote
gezin in bescherming wil nemen, is
ons uit het hart gegrepen. Van be
lang is echter de practische uit
voering dezer beginselen. Goede wil
alleen Is niet voldoende, vooral op
daden komt het aan. En deze da
den kunnen alleen tot stand komen,
wanneer alle leden van het kabi
net bereid zijn hieraan hun vólle
medewerking te verleenen. Niet
Immers het program, waarop men
het beleid wenscht te grondvesten,
geeft den doorslag voor het al of
niet slagen van de politiek van een
kabinet, maar de personen die het
program hebben uit te voeren. Ver
tegenwoordigt vaak de persoon van
een minister alleen al niet een pro
gram?
Wanneer wij bijvoorbeeld zien,
hoe het heele Indische
vraagstuk in handen gelegd
is van vertegenwoordigers
van de Partij van den Arbeid, dan
hechten wij bitter weinig aan de
woorden van de regeeringsverkla
ring. maar dan zijn de figuren
JonkmanVan Mook, met thans nog
in de schaduw, maar waarschijnlijk
spoedig in het volle daglicht Scher
merhom en Logemann, voor ons een
program op zlclr zelf. Een program
waarvan het Nederlandsche volk
zich by zyn verkiezingen duidelijk
afkeerig getoond heeft en dat, hoe
dan ook, wanneer op denzelfden
weg als tot dusver zal worden voort
gegaan, tot een catastrofe moét lel
den.
Wij begrijpen nu den hautainen
toon, welken „het Vrije Volk" aan
sloeg in zijn hoofdartikel, waarin
het zijn oordeel over het nieuwe ka
binet uitsprak. „De partij van den
Arbeid is waarlijk niet zoo bran
dend van verlangen naar minister
zetels om er principieele concessies
voor over te hebben. Veeleer ging
zij o.a. in den jongsten Partijraad
uit van de gedachte: graag of niet:
mèt ons program of zonder ons."
Dus ook: „ons Indonesisch program
of zonder ons".
Wij zouden willen vragen, juist
als het „Handelsblad" van gister
avond, wie nu eigenlijk formateur
is geweest. Dit is intusschen vrijwel
zeker: de Indië-politiek van dit ka
binet zal een voortzetting zijn van
de politiek van Schermerhorn en
Logemann. Of het parlement hier
aan zijn sanctie zal geven?
De regeeringsverklaring heeft ons
wat Indonesië betreft niet kunnen
gerust stellen. Misschien dat de
debatten, welke de volgende week
in de Kamer gehouden zullen wor
den, ons wat opheldering zullen ge
ven. Ook. is het niet onmogelijk,
dat in de troonrede van 23 Juli a.s.
meer concrete mededeeliftgen zullen
worden gedaan.
Wij kennen nu de groote lijn van 't
program, waarop het nieuwe team
gaat werken. Het wachten is nu op
a d e n.
In een vertraagd telegram uit
Warschau vermeldt de „Daily
Telegrapli"-correspondent, dat.
er met het Poolsche referendum
ernstige onregelmatigheden zijn
geschied, voldoende om een ge
heel verdraaid beeld van den ver
kiezingsuitslag te geven.
Het tellen der stemmen gebeurde
in vele gevallen niet in de stembu-
reaux, maar in de bureaux van de
centrale kiesdistricten en in som
mige gevallen zelfs in de kantoren
van de veiligheidspolitie.
In officieele Britsche kringën zou
men, volgens U.P., niet twijfelen aan
de juistheid van het bericht in dc
„Daily Telegraph". De Engelsche
regeering is echter niet van plan het
referendum met de Poolsche regee
ring te bespreken.
Heden en Maandag zijn rouwdagen
ln Italië, omdat Triest geïnternatio
naliseerd wordt. Het werk zal tien
minuten gestaakt worden. De winkels
zullen een half uur sluiten. Met in
gang van aanstaanden Dinsdag, al
dus de Italiaansche radio, zullen da
nationale bevrijdingscomité's in het
geheele land ontbonden worden.
(A.F.P.l
De Italiaansche1 autoriteiten in
Tenda Briga, dat door de Groote
Vier aan Frankrijk is toegewezen,
maken aanstalten dit gebied te ver
laten.
Volgens een mededeeling van
Press Association te Londen zal
H.M. de Koningin aan het eind van
deze maand een bezoek brengen
aan Londen. Zij zal in het
Buckingham Palace gast zijn van
het Engelsche Koningspaar in den
ayond van 30 Juli en het paleis den
volgenden dag verlaten.
Bi| een tragisch vliegongeval op
Engelsch gebied, nabij Isle of Man,
is- omgekomen de 26-jarige P.A.C.
Michielsen, leerling-waarnemer der
Nederlandsche luchtstrijdkrachten
uit Tilburg.
Radio-Djokjakarta (de republi-
keinsche zender) heeft officieel
de namen gemeld van degenen,
die beschouwd worden als de ont
werpers van de plannen tot Sjah-
rir's ontvoering, t.w. Tan Malak-
ka, Soebardjo, Soekrani, Mohamad
Yamin en Iwa Koesoemasoemantri.
Deze bekende communisten en
links-extremisten hebben hun
plannen door den commandant
van de T.R.I.-divisie te Djokja
karta, Soedarsono, doen uitvoeren.
Soedarsono zou de eenige hoofd
schuldige zijn, die tot op heden
gearresteerd is.
Radio-Djokjakarta deelde voorts
mede, dat Tan Malakka en zijn
mede-samenzweerders ook het plan
hebben gesmeed een nieuwe „re
geering" te vormen, waarin ver
scheidene personen van het eerste
„kabinet"-Soekarno zitting zouden
Vrijdag besloot de grondwettelijke
commissie van de wetgevende verga
dering, dat de president van de vierde
Fransche republiek door minstens twee
Kamers gekozen moet worden.
Dit principe, kortelings geuit door
generaal De .Gaulle, werd in de com
missie aanvaard met 27 tegen 11 stem
men, waarbij de communisten tegen
stemden. (A.P.).
De ministers der Groote Vier te
Parijs zijn, volgens Reuter, na lang
durige discussie accoord gegaan met
een amendement van Molotov op een
voorstel voor de uitnoodigingen voor
de vredesconferentie, volgens hetwelk
de vier groote mogendheden der
halve China daarbij niet inbegrepen
alleen voor de uitnoodigingen ver
antwoordelijk zijn.
De bankbedienden
te Boedapest za
ten Vrijdag met
de handen in het haar
ten gevolg® van de
Woensdag plaats ge
had hebbende uitgifte
van een bankbiljet ter
waarde van
100.000.000.000.000 000
pengoe. Een Engelsch
pond is voor acht van
deze biljetten verkrijg
baar en een Ameri-
kaansChe dollar voor
twee. Verwacht wordt
echter, dat de koers zal
stijgen.
De menschen ln de
Hbngaarsche hoofdstad
raken bij de geldtellerij
hat spoor bijster. Een
nieuw woord, milpen-
goe, hetgeen een mil-
Iioen pengoe beteekent,
werd in het begin van
de inflatie verzonnen
om accountants, boek
houders en den gewo
nen man te helpen, die
ten aanzien van hun
bezittingen totaal dien
tel kwijtraakten. Ver
volgens kwam er weer
een nieuwe uitdruk
king: bilpengoe, het-
I Zwarte handel in j
vreemde valuta I
geen een biljoen pen
goe beteekent.
Volgens een nieuw
besluit van de regee
ring moeten de winkels
thans tot des namid
dags vijf uur open blij
ven teneinde de arbei
ders in staat te stel
len hun inkoopen te
doen. Tot nu toe waren
de meeste winkels des
middags gesloten, zoo
dat de eigenaren van
de pengoe's, die zij des
morgens ontvangen
hadden, konden afko
men door goud, dia
manten en andere ar
tikelen, waarvan aan
genomen wordt, dat zij
een meer blijvende
waarde bezitten, te
koopen.
Bij de effectenbeurs
te Boedapest zijn we
derom 700 personen
gearresteerd, die ervan
verdacht worden in
het zwart gehandeld
te hebben. In deze
buurt wordt het groot
ste gedeelte van den
handel in vreemde va
luta gedreven. Volgens
regeeringsfunotiona-
rissen zijn verscheiden
duizenden personen in
de provincie onder
vraagd. (A. P.)
Met ingang van 7 Juli zullen
rantsoenbonnen en rantsoenkaartjes
van nieuw model in. omloop wor
den gébracht voor voedings- en ge
notmiddelen. De nieuwe rantsoen
bonnen zijn uitgevoerd in de kleu
ren groen, blauw, rood, rood met
blauw of rood met grijs. De tekst
is uitgevoerd in zwart en bestaat
uit de aanduiding van hoeveelheid
en artikel in het artikelnummer,
voorafgegaan door de letter D.
De thans in omloop zijnde rant
soenbonnen en bonnen der toeslag
kaartjes blijven geldig tot en met 3
Augustus. De wisselbonnen blijven
ook na laatstgenoemden datum gel
dig. Eveneens blyven geldig de bon
nen „een rantsoen artikel A" voor
rantsoen huishoudzeep, de bon
nen „een rantsoen artikel K" voor
een paar schoenen (uitsluitend voor
gerepatrieerden uit Ned.-Indië), en
de bonnen „een rantsoen artikel
AA" (voor schoenreparatie).
hebben. Tan Malakka zou de „pre-
sidents"-plaats bezetten.
Mohammed Natsir, de republikeln-
sche „minister" van Voorlichting, heeft
nog medegedeeld, dat gedurende het
onderzoek documenten gevonden zijn,
welke aantoonen, dat Soebardjo voor
nemens was te ijveren voor een voog
dijschap voor Indonesië onder de Ver-
eenigde Naties, indiefl de actie ge
slaagd zou zijn. Hij verklaarde, dat
het complot sinds October bestond en
onthulde, dat een eerdere poging, wel
ke eind Februari zou geschieden, door
tegenmaatregelen was verijdeld.
Sjahrir heeft in de radio-uitzending
uit Djokjakarta, welke drie minuten
duurde, met geen woord gerept over
eenig vraagstuk, dat thans naar voren
treedt, zooals het dictatorschap van
Soekarno of het nieuwe „kabinet".
Aan hetgeen de directie van den
landbouw van het ministerie van
Landbouw, visscherij en Voedselvoor
ziening mededeelt omtrent den stand
der groenten- en fruitteeltgewassen
op 30 Juni 1946 ontleenen wij het
volgende
Voor de ontwikkeling van som
mige gewassen, met name de boonen,
was het weer te koud, doch andere,
zooal's koolsoorten en peen, profiteer
den van den regen en ontwikkelden
zich gunstig.
De vroege aardappelen hebben
zich in enkele gebieden van de
gevolgen van de nachtvorsten ih
Met hersteld, behalve in Noord-
Holland, waar de stand van het
gewas nog teleurstelt. De kersen
leden eenige schade, veroorzaakt,
door plaatselijk optredende ha
gelbuien; dë overige fruitteelt
gewassen vertoonen een goede
ontwikkeling.
De schade, die de nachtvorst van
15 op 16 Mei in Zeeland heeft toe
gebracht, is grooter dan aanvankelijk
wer<j verondersteld. Vele vruchten
vertoonen thans vorstscheuren.
Samenvattend kan worden gezegd,
dat onvoorziene omstandigheden
voorbehouden de meeste groenten-
teeltgewassen een goeden oogst zul
len geven. Van appelen, peren en
pruimen kan een matig-goede, van
het kleinfruit en fruit onder glas
een goede oogst worden verwacht.
Gedurende de week van 7—13
Juli is op de bonnen „385 aardap
pelen" 3 kilogram en op de bonnen
„885 aardappelen" 1 kilogram
aardappelen verkrijgbaar. Van
721 Juli is bon „B 81 reserve"
geldig verklaard voor 2 kilogram
aardappelen.
De geldigheidsduur van de voor
100 gram gedroogde zuidvruchten
aangewezen bonnen 348 en 844 al
gemeen, is verlengd tot en met
21 Juli.
Van 6 Juli10 Augustus dienen
de bonnen der kaarten WA 606, ge
merkt met „le periode", „2e perio
de", „3e periode", „4e periode", „5e
periode" en ,,6e periode", elk recht
gevende op het koopen van één een
heid vaste brandstoffen, en de bon
nen der kaarten WB 606, gemerkt met
„le periode", „2e periode", „3e peri
ode", „4e periode", „5e periode" en
,,6e periode", elk recht gevende op
het koopen van vijf eenheden vaste
brandstoffen, by een brandstoffen-
leverancier te worden ingeleverd.
Het afleveren van brandstoffen op
deze bonnen zal geschieden zoodra
de handel hiertoe bevoorraad is.
Naar aanleiding van onze ar
tikelenreeks „Het groote ge
zin" ontvingen wij de volgen
de ontboezeming van een
katholieke huismoeder
„Daar ik moeder ben van zeven
jongens en twee- meisjes en dus een
groot gezin heb, deed het mij goed,
uw artikelen in de courant te lezen
over onze groote gezinnen. Dus er
zijn dan toch nog menschen, die
begrip en waardeering hebben voor
ons moeders uit het groote geztu.
O, ik ben niet veeieischend en
egoïstisch, want dan zou ik geen
echR moeder zijn, maar als de nood.
op zijn hoogst is, zijn wij als. moe
der steeds verplicht er op uit te
trekken, in den hongerwinter om
voedsel en tegenwoodig o.a. om
textiel. Doch in den regel krijg je
een gevoel, dat je met je groote
gezin tot last van de maatschappij
bent.
Het is een zegen, dat mijn man
en ik geloovige menschen zijn en
een groot vertrouwen hebben in ons
aller Vader,die voelbaar om ons
is en over ons waakt, op Wien on3
heele huwelijksleven gebaseerd is,
want als we op de hulp en waar
deering van de menschen zouden
zijn aangewezen, dan waren we er
slecht aan toe. Ja, als de menschen
onze groote gezinnen kunnen pluk
ken aan bonnen, om daarvan zelf
beter te kunnen worden, dan zijn.
ze altijd even vriendelijk. Als. ik
u vertel, dat men bijvoorbeeld een,
pond boter vraagt voor een Jongens
broekje, of nog sterker, twee en
een half pond boter voor een jurk
je, bestemd voor een meisje van
vier jaar, dan is dat toch wel erg,
vooral als die mensehen nog een
vooraanstaande plaats in de maat
schappij innemen.
Het lijkt alsof er tegenwoordig
maar één spreekwoord is: „Red u-
zelf" en dat doe ik dan ook. al zeg
ik het zelf, heel aardig. Alle mo
gelijke klusjes en karweitjes knap
pen wij zelf op en het Is maar
goed, dat we zoo vernuftig zijn,
want als we dat niet waren, zou
het slecht met ons gesteld zijn. Doch
velen zitten met één probleem. Da
groote vacantie staat dadelijk voor
de deur. Wie zou de ouders der
groote gezinnen nu eens van een
stuk of vier van de schoolgaande
kinderen gedurende eenigen tijd
kunnen ontlasten? De ouders zien
uit den aard fler zaak erg tegen de
ze vacantie op, want geld, om met
al de kinderen er op uit te gaan,
kan er niet van af. Hen zes weken
aan of bij huis bezig te houden is
ook dikwijls onmogelijk, vooral om
dat zooveel moeders de laatste ja
ren nogal overspannen zijn (waar
dok al niemand aandacht aan be
steedt).
Ik zou nog uren kun#n praten
of schrijven over dit alles, doch
ik moet me beperken, ofschoon Ik
toch niet kon nalaten even te rea-
geeren op uw artikelen. Ik danlc
u voor de goede gedachte, die u
had. aan ons eens aandacht te be
steden.
Hedenochtend vroeg heeft zich
in de staatsmijn „Wilhelmina" ta
Heerlen een mijngasontploffing
voorgedaan. Volgens de laatste ge
gevens hebben hierbij één opzichter
en vier arbeiders het leven verloren.
Voorts zijn er tien zwaar en licht
gewonden geteld. Over het lot van
één arbeider verkeert men nog in
het onzekere.
De ontploffing schijnt gebeurd ta
zijn toen in de afvoergalerij van de
331 meter-verdieping een transport-»
band verlengd moest worden.
De minister van Economische
Zaken, dr. G. W. M. Huysmans,
onder wien het mijnwezen ressor
teert, heeft van zijn medeleven
doen blijken en laat zich geregeld
op de hoogte houden van de laat
ste berichten over deze ramp.
Het Staatstoezicht op de Mijneni
stelt een diepgaand onderzoek ia.
Prins Bernhard is gisteren on het
vliegveld „Le Bourget" bij Parijs ge
land. Hij begaf zich naar de ambas
sade, waar hij generaal Piollet en
kolonel Pierrè Michel Levy de ver
sierselen van commandeur in de
Orde van Oranje-Nassau met de
zwaarden heeft uitgereikt.
f