Groote Vier vinden basis tot
verdere besprekingen
Het Russisch beslag op
„Duitsche" activa
Haarlemsche meesters in het
Frans Halsmuseum
Nederlandsch elftal
naar Engeland
Fabrieken
onder sloopershamer
Tot hoofd en hart
Geen bindende procedure-regels voor
komende vredesconferentie
Twee dooden bij mijn-
ontploffing
Petroleumtank in brand
Het weer
De burgemeester verrichtte de opening
Uitwijzing van niet-Oostenrijkers
lokt protesten uit
Noord'ersluis weer in
gebruik
V.
69ste JAARGANG No. 23590
DINSDAG 9 JULI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
SLAAPRIJTUIGEN WEER
INGEVOERD
Wester suikerraffinaderij
voorloopig uitgeschakeld
Trompen contra Nijssens
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Na langdurige besprekingen,
waarbtl Byrnes en Bevin aan
den elenen kant en Molntov aan
den anderen streden over liet al
dan niet vaststellen van proce
dureregelen, «elke bindend zou
den zijn voor de Groote t ier, is
een door RIdault gedaan en door
de anderen geamendeerd com
promisvoorstel als basis voor
verdere onderhandelingen aan
vaard.
De regels van procedure, die bij de
uitndodigin.gen voor de vredescon
ferentie zullen worden gevoegd, cn
welke als zoodanig de conferentie
vrijlaten om ze te amendeeren of te
verwerpen, luiden als volgt;
1. Voorgesteld wordt een algemee-
ne commissie, bestaande uit de
plaatsvervangende deputatieleiders,
die het werk van de conferentie zul
len co'ördineeren. De beslissingen
van de algemeeme commissie dienen
met een meerderheid van tweederden
der stemmen te worden genomen.
2. De conferentie heeft.het recht,
de regels van procedure, aanbevolen
door de ministers der Groote Vier, te
amendeeren of te verwerpen.
3. Vijf politieke commissies zullen
worden ingesteld, samengesteld uit
landen, die inderdaad in oorlog
waren met de vroegere vijandelijke
satellietstaten plus Frankrijk. De
commissie voor Italië zal 20 leden
plus een Fransch lid hebben; .^plie
De Ned. Spoorwegen hebben het
voornemen met ingang van 6 Au
gustus eenmaal per week van Am
sterdam, Den Haag en Rotterdam
een slaaprijtuig te laten rijden over
Oidenzaal naar Bentheim (Duitsch
land), waar aansluiting wordt ver
kregen op den Nordexpress. die van
Frankrijk naar Scandinavië loopt.
Men is van plan deze reisgelegen
heid in October tot twee keer per
week uit te breiden.
Onder Made-Drimmelen heeft »er.
S-mijn twee slachtoffers gemaakt. Het
zijn d'e gebroeders Heykamp, afkom
stig uit Dongen. Bij het maaien van
gras op den Rivierdijk van de Amer,
in de Liesbosch, reed de machine op
de mijn. Deze ontplofte onmiddellijk.
Een van de broers werd op slag ge
dood, terwijl de andere zwaar gewond
werd en kort daarna overleed.
Gistermiddag was het personeel
van het Gemeentelijk Gasbedrijf
aan den Vlietweg te Den Haag in
rep en roer. Om half vier brak hier
een zich snel uitbreidende brand
uit in het veiligheidsreservoir van
een 500 tons tank, gevuld met 300
ton ruwe olie. De spoedig ter plaat
se zijnde brandweer wist het vuur in
korten tijd te bedwingen, zoodat het
gevaar van explosie van de tank,
waarin de olie een Steeds hoogere
temperatuur bereikte, werd voorko
men. Persoonlijke ongelukken kwamen
nic, voor. Volgens eëfi arbeider, die
den brand ontdekte en direct alarm
maakte, is de oorzaak van dezen
brand een brandende zak geweest,
die op onverklaarbare wijze midden
ln het reservoir lag. Het onderzoek
la nog gaande.
Nader wordt ons gemeld. dat de
brand waarschijnlijk veroorzaakt is
door een vonk die van een waschappa-
raat is afgesprongen en zoodoende in
de nabijheid liggende morsolie in
brand deed steken.
voor Roemenië 11 plus Frankrijk; die
voor Bulgarije 12 plus Frankrijk; die-
voor Hongarije 12 plus Frankrijk;
die voor Finland 10 plus Frankrijk.
De Fransche vertegenwoordiging
bij de vijf politieke commissies is een
uitvloeisel van een voorstel van den
Amerikaanschen minister Byrnes. Bij
deze commissies zal Frankrijk ech
ter geen stem hebben, inzooverre het
geen kwesties betreft waar specifiek
Fransch belang mee gemoeid is.
4. Voor beslissingen in de vijf po
litieke- commissies zal een meerder
heid van tweederden der stemmen
vereischt zijn. In. het geval een be
slissing wordt genomen, heeft de
minderheid het recht haar ziens
wijze aan de alge-meene vergadering
voor te leggen. Indien geen twee
derde meerderheid is bereikt, zullen
twee of meer verschillende ziens
wijzen ter' beslissing aan de alge-
meene vergadering van de vredes
conferentie mogen worden voorge
legd.
Dit beteelfent een overwinning
voor Engeland en Amerika, die
zich bleven kanten tegen bin
dende procedureregels voor «leze
vredesconferentie der 21 landen,
zooais de Kussen die eiscliten.
Door de overeenstemming var-
Maandagavond is de laatste- hinder
paal voor het zenden van formeele-
uitnoodig-ingen blijkbaar uit den weg
geruimd.' aldus A.P.
Behoudens onvoorziene omstandig
heden zal de conferentie 29 Juli in
het Palais du Luxembourg te Parijs
beginnen.
tot Woensdag-
Verwachting
avond;
Heldere nacht, overdag weer
tijdelijk uitgestrekte wolkenvel
den, vooral laiogs de kust, over
wegend droog. Waar de bewol
king breekt, stijgt, tempera
tuur snel. Zwakke of matige
wind tusschen Noord en West.
Zon onder 20.5a» maan 17.45—
1.41, zon op 4,31.
Op de gisteren gehouden zomer
vergadering van den Engelschen
Voetbalbond werd besloten, het
Nederlandsch elftal uit te noodi-
gen in het a.s. seizoen een wed
strijd in Engeland te komen spe
len, waarschijnlijk te Huddfrsfield
of Leeds op 27 November of 1 De
cember a.s. Ook het vertegenwoor
digend elftal van Frankrijk zal
i'oor het a.s. seizoen worden uitge-
noodigd.
Naar wij vernemen zal de Wester
suikerraffinaderij te Amsterdam, zoo
als de toestand zich nu laat aanzien,
niet vóór de komende campagne we
der in bedrijf worden gesteld.
In de plaats van „de Wester suiker"
is nu de Wittouk-fabriek te Breda,
eveneens behoorende tot de Centrale
Suikermaatschappij, gisteren met het
raffineeren van suiker begonnen.
De fabriek te Breda heeft een ca
paciteit van ongeveer 8.000 ton per
vier weken.
Het moet voor iederen Haar
lemmer een bijzonder genoegen
zijn de zeer aantrekkelijk ge
arrangeerde tentoonstelling te
bezichtigen van schilderijen
van meesters uit de eeuw van
Frans Hals, die in Haarlem
gewoond en gewerkt hebben.
De nieuwe directeur van het
Frans Halsmuseum, de heer H. P.
Baard, heeft, daartoe in staat ge
steld door het gemeentebestuur en
he-t comité ter viering van het
700-jarig eeuwfeest, deze waarde
volle expositie georganiseerd. Be
halve de werken van Haarlemsche
meesters, die in eigen bezit zijn,
werd een aantal belangrijke stuk
ken in bruikleen afgestaan door
he-t Rijksmuseum te Amsterdam,
het Koninklijk Kabinet te Den
Haag, het Museum Boymans te
Rotterdam, het Stedelijk College
te Amsterdam en enkele particu
lieren. Bovendien zijn op de ten
toonstelling een twintigtal kunst
werken te bewonderen, die onlangs
uit Duitschland werden terugge
haald. Haarlem kan bogen op een
lange en eerbiedwaardige traditie
wat de schilderkunst betreft, die,
wanneer de tentoonstelling een
juist beeld zou moeten geven van
de Haarlemsche schilderschool,
Op Russisch bevel Is de Oos-
tenrijksche politie gistermorgen
begonnen met het ophalen van
niet-Oostenrijkers ten getaie
van 54.000 voor deportatie
naar elders. Hoewel als tijdstip
voor de uitwijzing gistermorgen
zes uur was aangekondigd, was
er gedurende den geheelen mor
gen op de voornaamste stations
van Weenen, waar de bannelin
gen zich moesten verzamelen,
nauwelijks een levende ziel te be
kennen.
Regeeringsautoriteiten verklaarden,
dat dit ophalen een moeilijke taak
zou zijn. omdat velen gevlucht zijn
na de aankondiging per radio van
Zondag. Vermoedelijk hebben zij de
wijk genomen naar andere Geallieerde
zones. De niet-Oostenrijkers, die on
der den maatregel vallen, omvatten
„Volksduitschers", onderdanen van
omliggende landen en een aantal
Rijksduitschers.
Naar vernomen wordt, is de rer
geerlug in het algemeen niet gekant
tegen de deportatie van de Volks
duitschers veelal inwoners van
Hongarije, Tsjecho-Slowakije en de
Roemeensche provincie Transsyl-
vanië, die ln het afgcloopen jaar
Oostenrijk zijn binnengekomen
maar wél tegen de wijze, waarop de
Russen de deportatie doorvoeren. Hei
bevel is op zulk een korten termijn
gegeven, dat het protesten heeft uit
gelokt van de andere Geallieerden.
Het is den gedeporteerden toege
staan vijftien kilo bagage mede te
nemen. De Weensche radio heeft aan
diegenen, die Oostenrijksche staats
burgers zijn geworden, den raad ge
geven. hun woning niet te verlaten.
Een overzicht van de verwoestingen in het centrum van de Zeiss-
fabriek in Jer.a Duitschlanddie op voor-oorlogsche krachten
produceert. Bijjia de geheele productie van deze fabriek wordt
door Rusland opgevorderd
Een woordvoerder van het Brit-
sche ministerie van Buitenlandsche
Zaken deelde gisteren mede. dat de
Britsche regeering „een onderzoek
heeft ingesteld naar de bepalingen
van de Russische proclamatie, waar
bij alle Duitsche activa in Oostenrijk
worden overgenomen". De woord
voerder zeide, dat het niet aan den
geringsten twijfel onderhevig is, dat
Rusland volgens de besluiten van
Potsdam recht heeft op Duitsche
activa in Oostenrijk als herstelbeta
ling. Volgens den woordvoerder was
echter nog nooit vastgesteld wat
nauwkeurig Duitsche activa zijn. In
Oostenrijk, dat lang onder Duitsche
ovérheersching stond, is het moeilijk
te zeggen wat Duitsch is en wat Oos-
tenrijksch is, doch door de Duitschers
is overgenomen. De Britsche regee
ring meent, dat de Groote Drie inzake
de Duitsche activa 'n definitie moe
ten opstellen. De Engelschen zijn te
gen elke actie die zulk een definitie
zou kunnen bevooroordeelen.
Arbeider voltooit een reusachtig
astronomisch instrument in de
Zeissfabriek in Jena (Duitsch
land). 90 pCt. van de productie
van deze optische werken, die
behooren tot de uitgebreidste
industrie in de Russische zone.
gaat volgens oorlogsovereen
komsten naar Rusland
In de fraaie Porta
Westphalica, het
nauwe dal in de
Westfaalsche ber
gen, waardoor de Wezer
noordwaarts stroomt,
is een mysterisch stel
sel van pijpleidingen
tegen de rotsige berg
wanden gebouwd. De
leidingen eindigen cp
het stationsemplace
ment van Porta. Waar
zij begonnen, wisten
tot voor een goed jaar
alleen nog maar de
vierduizend Slaven, die
in de steengroeven in
het bergmasslef een
machtige onderaardsche
olieraffinaderij bouw
den. Aan de buitenzij
de ziet men eenvoudig
de leidingen in den
grijzen bergwand ver
dwijnen en verder is er
niets dat er op duidt,
dat hier een der 53 on-
dergrondsche fabrieken
was, die de Nazi-heer-
schers in hun vertwij
feling in het laatste
jaar van den oorlog lie
ten bouwen. Als men
thans binnengaat ln de
twintig meter hooge
gangen, die s'teengra-
vers in de bergen heb
ben uitgehouwen, dan
vindt men er een
spookachtig samenstel
van roestende bulzen.
ketels en motoren. Er
loopen enkele arbeiders
rond, sloopend en de-
monteerend. Het groot
ste deel van de Instal
latie ls evenwel nog in
tact en wacht op gega
digden, want de machl-
nes zijn aangewezen
voor herstelbetalingen.
De Duitschers hebben
voor de inrichting van
deze olieraffinaderij een
geweldige massa ar
beidskracht verspild.
Vele maanden lang
werkten er 4000 arbei
ders, doch bij het.ein
de van den oorlog was
de fabriek nog slechts
voor 90 pCt. gereed.
Demilitarisatie
in Duitschland
ren ondergebracht,
werden er dagelijks iu
de donkere holen ge
jaagd. Nu ls deze mar
telplaats leeg en de
machines zijn ln Eind
hoven met muziek weer
binnengehaald. Ach
tergebleven zjjn slechts
de electrische leidln-
gen en de luchtverver-
schings-iustallaties en
het wachten ls hier nog
slechts op het dyna
miet, dat de toegangen
tot deze sinistere ho
len zal sluiten.
Aan de overzijde van
de Wezer, onder het
machtige Wilhelmsmo
nument, is dé derde en
laatste faze der vernie-
bereikt, wanneer men tiging van de onder
van hier met 'n wan- grondsche fabrieken
Anders staat het met
de „Philips Valve Ham-
merwerke", die men
kei kabelbaantje enke
le tientallen meters
hoöger tegen het berg-
massief getrokken wordt
Toen de Duitschers in
September 1944 Inza
gen. dat zij Zuid-Ne
derland zouden moeten
ontruimen, plunderden
zij de Philipsfabrieken werd gemaakt en waar
grondsche
reeds voltrokken. Daar
heeft 17 ton ontplofba
re middelen de berg
hellingen doen inzak
ken in den toegang tot
de holen, waarin se
dert September 1944
een kwart millioen ko
gellagers per maand
te Eindhoven en sleep
ten het materiaal naar
deze steengroeven. In
Februari 1945 waren zij
zoo ver, dat ze in dé
groeven een fabriek van
negen verdiepingen
hadden Ingericht, waar
zij de productie van
radiobuizen konden be
ginnen. Twaalfhonderd
arbeiders, meestal Jood-
sche meisjes uit heel
Europa, die in een
kamp ln de buurt wa
in de befaamde „Pant-
serschrlk" zijn oor
sprong vond. De vei-
nletlging van de mach -
tlge betonkolossen, die
den ingang vormden,
eischte veel voorzich
tigheid, daar het ge-
denkteekep op den
bergtop niet bescha
digd mocht worden. Elf
dergelijke fabrieken zijn
na ontruiming aan lu
gertechnici overgegeven
ter vernieling.
werken omvat over een period»
van vijf eeuwen. Daarom is bij de
samenstelling van de expositie ter
gelegenheid van Haarlems 700-ja-
rig bestaan een selectie toegepast,
die een goeden indruk geeft van
het meest glorievolle tijdperk der
Haarlemsche schilderkunst, n.l. de
eeuw van Frans Hals.
Frans Hals zelf heeft de eere
plaats gekregen in de groote ten
toonstellingszaal van het-naar hem
genoemde museum. Zeven, forsche
schilderijen van zijn hand leggen
getuigenis af van zijn genialiteit.
Daaromheen zijn werken gegroe
peerd van Jacob van Ruijsdael,
Hendrick Pot, Jan Steen, Johannes
Verspronck, Jan en Philips Wou
werman, Willem Heda, Hendrick
Goltzius, Jan van Goyen, Jan da
Bray, Gerrit len Job Berckheyde,
Judith Leyster enz. Tot en met 16
September zal deze bekoorlijke
tentoonstelling geopend zijn en wel
eiken dag' van 10 tot 5 uur, ook
des Zondags.
Zaterdagmiddag heeft de burge
meester van Haarlem, de heer M.
A. Reinalda, de officieele opening
verricht van de tentoonstelling in
het Frans Halsmuseum. Het ge
meentebestuur van Haarlem heeft
bij de herdenking van het 7-jarig
eeuwfeest der stad er naar ge
streefd, aldus de burgemeester in
zijn toespraak, onze bevolking op
alle mogelijke manieren te laten
deelnemen aan de feestelijkheden.
Er zijn verschillende cultureele
gebeurtenissen, waarvoor beoogd
wordt een veredeling en verfijning
bij elk een en in ieder opzicht ta
bevorderen.
Het is een gemeenschapstaak,
die wij allen moeten trachten to
verwezenlijken, want voor de toe
komst van ons volk is het van da
grootste beteekenis.
Wij zien alom oppervlakkigheid
om ons heen, daarom hebben wij
de verplichting het leven meer in
houd te geven. Een tentoonstelling
als deze, welke een beeld geeft van
de kunst van groote Haarlem-»
mere, zal er toe bijdragen tot deze
innerlijke verdieping te geraken.
De burgemeester sprak de hoop uit,
dat het Nederlandsche volk alles
op alles zal zetten om na dezen
langen en gruwelijken oorlog te
komen tot een gulden tijdperk.
By de opening van deze exposi
tie was o.a. aanwezig een verte
genwoordiger van het gemeentebe
stuur van Amsterdam.
Als de omstandigheden niet al
te zeer tegenwerken zal Donder
dag 18 Juli in Jmuiden de Noor-
dersluis, die de Duitschers in Sep
tember 1944 getracht hebben on
herstelbaar te vernielen, weer in
gebruik worden genomen.
De directeur-generaal van den
Rijkswaterstaat, ir. W. J. H. Harm-
sen, zal de opening verrichten,
in aanwezigheid van een aantal
officieele gasten. De opening valt
samen met de binnenkomst - van
het vlaggeschip van Amsterdam
„de Oranje" dat dan vooir den
tweeden keer na de bevrijding naar
Nederland komt en ook nu weer
repatrieerenden aan boord heeft.
Donderdagavond zal er een pit
tige wedstrijd gespeeld worden. Da
elf Trompen spelen tegen de elf
Nijssens. De wedstrijd wordt ge
speeld op het terrein aan de Kwee
kerslaan en begint om zeven uur.
Den Maandag gespeelden wedstrijd
SanthaesOverheidspersoneel heeft
de „Santhaes" met 62 verloren.
De heer H. W. van Benten te
Heemstede slaagde te Utrecht voor
het doctoraal examen Indisch rechte
Weet uio driften te bedwin-
gen. Wie zich laat gaan is de I
slaaf en niet de meester van
zichzelf. j