NIEUWE BONNEN
Haarlem won, maar 'n walk-over
was het bij lange niet
OOSTÉNRIJK
Engelsche koning zal
M.W. ontvangen
De verkiezingen in Polen
KAMER KENNELIJK
VOLDAAN
DONDERDAG 11 JULI 1946
PAGINA 3
Buitenlandsch overzicht
NOODUITKEERING VOOR
ONDERWIJZERS
De nood der mobilisatie-
slachtoffers
De ramp van de
„Meerkerk"
Onderzoek naar de
schuldvraag
ROOZEN SPEELT ZONDAG
NIET MEE
Minister vergeet zich
Vertaling van de
Matthaus-passion
200.000 gulden voor
Nat. Reclasseering
Gelukkig doelpunt
Koningin naar Engeland
G.A.C. exit
Indische persoonlijkheden
bij Koningin
Een spelmoment uit den wed
strijd HaarlemLimburgia
Kansen gestegen
(Vervolg van pagina 1)
Van Geelkerken, tweede van links, eens plaatsvervanger van
Mussert, werd door onzen fotograaf „gesnapt" in de Utrechtsche
straten, toen hij onder sterke bewaking naar een ander kamp
werd overgebracht
De order uitgevaardigd door den
opperbevelhebber der Russi
sche troepen in Oostenrijk,
Koerasof, waarbij al het voor
malig Duitsche bezit door de Sov
jet-Unie verbeurd verklaard werd,
tvas gedateerd op 27 Juni. Hoewel
de order Zondag J.l. pas bekend ge
maakt werd, is deze datum van be
lang, omdat zij hierdoor gegeven
werd aan den vooravond van de in-
tergeallieerde beslissing welke de
grenzen tusschen de vier bezettings
zones voor het verkeer openstelde,
en aldus aan Oostenrijk de gelegen
heid verschafte zijn economisch le
ven op orde te brengen.
Door de Russische order worden
deze beslissingen practisch gean
nuleerd. De draagwijdte van dit be
vel zal men des te beter begrijpen.
Indien men weet, dat het grootste
gedeelte van de Oostenrijksche fa
brieken zich in de Russische zone
hevindt. Insiders meenen de schat
ting te mogen maken, dat Rusland
reeds de hand gelegd heeft op 75%
van de landelijke industrie.
Een andere moeilijkheid, die voor
het land zelf van actueel belang is,
vormt de uitwijzing, ingevolge
bovengenoemde order, van 54.000
Duitschers. Hun vertrek zal den
Oostenrijkers niet zoo zwaar vallen,
doch het tijdstip is wel zeer slecht
gekozen daar hiermede door gebrek
aan arbeidskracht de oogst in gevaar
gebracht wordt.
Rusland ziet in deze bevelen niets
anders dan de uitvoering van de be
sluiten van Potsdam betreffende de
herstelbetalingen. In zooverre schept
de order van generaal Koerasof geen
nieuwe situatie; de discussie over
de herstelbetalingen in Oostenrijk
dateert reeds van dien tijd af. Niet
tegenstaande Oostenrijk herhaaldelijk
naar voren gebracht heeft dat deze
herstelbetalingen slechts kunnen
slaan op het Duitsche bezit van vóór
Maart 1938, huldigt Rusland de op
vatting, dat het tijdstip van de
Duitsche capitulatie den maatstaf
vormt; een voor Oostenrijk zeer na-
deelige opvatting, daar hieronder
alle Oostenrijksche industrieën val
len, die door Duitschland gean
nexeerd zijn.
Engelann en Amerika hebben
Woensdag hun houding tegenover
het Russische fait accompli offi
cieel bekend gemaakt en zich aan
den kant van Oostenrijk geschaard.
De kwestie zal in Parijs "wel uit
gebreid besproken worden. In ieder
geval is Rusland den geallieerden een
slag voor. Het zal niet gemakkelijk
afstand doen van het eenmaal ver
worvene of ten koste van een con
cessie van Amerikaansche of Brit-
sche zijde.
Het, ziet er naar uit, dat het tót
op den laatsten dag van de confe
rentie te Parijs een spel blijft waar
in men niet hoog genoeg kan spelen
Een woordvoerder van het Poolsche
ministerie van Buitenlandsche Za
ken heeft gisteren bekend gemaakt,
dat de regeering het verzoek van den
boerenleider, Mikolajczyk, om in drie
districten van Polen nieuwe verkie
zingen uit te schrijven, heeft afge
wezen. Volgens dén woordvoerder
werden de protesten van <jen boeren
leider niet door feitelijk en concreet
materiaal gestaafd en is bevonden,
dat sommige der beweerde onregel
matigheden niet op waarheid berus
ten
De woordvoerder gaf de volgende
semi-officieele slotcyï'ers van het re
ferendum: 7.844.522 voor en 3.686.029
tegen het een-kamer-stelsel. Voor
landhervorming en nationalisatie
8.896.105 en tegen 2.634.466. Voor de
grenswijzigingen 10.534.697 en tegen
995.854. De woordvoerder zeide, dat
deze cijfers slechts weinig kunnen
verschillen met de officieeie cijfers,
die Vrijdag gepubliceerd zullen wor
den. Van Polen's 13.160.451 stemge
rechtigden brachten 11.757.986 hun
stem uit. Het percentage der ongel
dige stemmen bedroeg 2,8 procent.
Het onderwijzend personeel zal,
naar het „Vrije Volk" verneemt, nog
vóór de vacanties een nooduitkee-
l'ing mogen verwachten, die voor on-
gehuwden zou varieeren van f 180
tot f 450. Doordat zij aan de salaris
herziening gekoppeld is draagt zij
feitelijk het karakter van een ver
hooging met terugwerkende kracht
tot 1 Januari J.l. De regeling zou
nog slechts de handteekening van
den minister behoeven.
In Café de Pool vergaderde Maan
dagavond de Nederlandsche Vereeni-
ging van Mobilisatie-invaliden en
hun nabestaanden met het doel een
uitweg te vinden uit den nood waar
in de Mobilisatieslachtoffers 1914
1918 zich bevinden.
Door de geringe toelagen: voor een
gezin bestaande uit vijf personen
f 1100 per jaar, voor een weduwe
f 500 per jaar, zijn velen niet in staaf
zich bij de huidige duurte te hand
haven. Van vele leden kreeg de ver-
eeniging bericht dat zij gedwongen
waren meubilair of levensmiddelen
bonnen te verkoopen.
Vrijdag a.s. gaat een deputatie
naar Den Haag om in een audiëntie
een en ander aan de regeering voor
te leggen.
Joe Louis zal zijn titel wereldkam
pioen boksen zwaargewicht op 18
September te New York voor den
23sten keer verdedigen tegen Tami
Mauriello.
Vaa 1 tot 8 September a.s. wordt
ïpr, R°nde van Catalonië (Spanje)
deriaS^,11' wij vernemen, dat een Ne-
wedstrortChe ploeS aan deze etappe-
o n»o HJ e.n zal deelnemen. Deze
Janssen r3"*" ult Lambrichs, Seyen,
der Voorde.°OSSen' Pauwels en Van
De raad voor de Scheepvaart heeft
Woensdag de zaak van de „Meer
kerk", die op 16 Juni j.l. bij West-
kapelle op een mijn is geloopen, on
derzocht.
De kapitein, C. J. H. Wijker, ver
klaarde, dat hij bfj het binnenvaren
van de gevaarlijke zone op de brug
was gekomen en het commando had
overgenomen.
Het schip is volgens deze verklarin
gen niet buiten het vrije vaarwater
geweest, dat ter plaatse een breedte
van 1 mijl heeft en is voortdurend
in de lijn van de Westkappelsche
lichten blijven liggen. De moeilijk
heden zijn ontstaan, omdat men
moest wachten op de loodsboot, die
eerst drie andere schepen binnen
moest brengen, terwijl de opkomen
de vloed het schip van zijn koers
dreigde te drijven. De kapitein heeft
daarop willen ankeren bij een boei,
maar is daarvan teruggekomen, daar
hij in de lichtenlijn kon blijven lig
gen. Juist toen de loodsboot de
„Meerkerk" ging naderen en nog
pl.m. 1 y2 mijl verwijderd was, ge
schiedde de ontploffing.
De tweede stuurman legde vooral
den nadruk op het feit, dat ook door
den stuurmansleerling werd onder
streept, dat de kapitein rustig en
kalm zijn bevelen gaf. Men bracht
verschillende malen naar voren, dat
het schip precies op koers lag en dat
geen waarschuwingssein van de
loodsboot was ontvangen.
Een officier van den mijnenveeg-
dienst verklaarde, dat de vrije
geul nooit meer geveegd hoeft te
worden en dat men om bij de
„Meerkerk" te komen, negen mij
nen heeft moeten opvissclien. In
deze verklaringen vond de in
specteur van de Scheepvaart te
Rotterdam, de heer Korstanje, aan
leiding om, nadat het getuigenver-
(Van onzen specialen verslaggever)
HAARLEM, 10 Juli. In een meer
spannenden dan fraaien wedstrijd
is Haarlem er in geslaagd Lim-
burgia met 2I te kloppen, maar
de meest verstokte Haarlem-sup
porter zal moeten toegeven, dat de
overwinning ditmaal niet terecht
kwam bij de ploeg, welke er, krach
tens het spelverloop, het meeste
recht op had. De Limburgsche
kampioenen hebben een uitsteken
den indruk achtergelaten en zou
den minstens een gelijk spel heb
ben verdiend.
Het Haarlem-elftal maakte een
tamelijk vermoeiden indruk, vooral
in de eerste helft. De eerste tee
kenen van voetbalmoeheid in deze
zware competitie? In elk geval
•speelden de Roodbroeken ver be
neden hun kunnen en speciaal het
plaatsen liet alles te wenschen
over. Zelfs spelers als Van Hall en
misschien in mindere mate Smit,
deelden in de malaise en in de
voorhoede wilde het ditmaal ook
al niet best vlotten. Het spel der
bezoekers stak daar gunstig bij af
Een prachtig spelende middenlinie,
waarin zoowel Groen als Van
Lübeek en Theunissen over meer dan
gewone capaciteiten bleken te be
schikken, was inderdaad de rugge-
graat van het elftal en had achter
zich een puik werkende verdedi
ging met den keeper Jacobs als
uitblinker. Slechts het aanvalsspel
kon ons minder bekoren. Het Lim
burgsche vijftal begon weliswaar
hoopvol en in het eerste halfuur
noteerden zij enkele uitstekende
schoten van Cox en Spanjer,
hoor naar de toedracht voor ge
sloten was verklaard, den raad te
verzoeken een onderzoek in te
stellen naar de schuldvraag van
den kapitein van de „Meerkerk",
die blijkbaar toch in verboden
gebied is terechtgekomen.
Minister Mansholt heeft dezer da
gen een redacteur van de „Nieuwe
Langedijker Courant" een draai om
zijn ooren gegeven, daar laatstge
noemde een stuk in zijn krant had
geschreven, waarin 's ministers naam
ten onrechte in verband was ge
bracht. De redacteur heeft daarop
tegen minister Mansholt wegens mis
handeling een aanklacht ingediend
bij de Justitie te Alkmaar.
In opdracht van de regeering is
de dichter Jan Engelman begonnen
aan de vertaling van den Duitschen
tekst van Bach's Matthaus-passion.
Hij zal deze vertaling in November
van dit jaar beëindigd hebben. Eer»
commissie bestaande uit Adriaan
van der Horst, prof. dr. G. van der
Leeuw en dr. K. Heeroma (Miius
Jacobse) is opgedragen deze verta
ling aan een onderzoek te onder
werpen in verband met de vele pro
blemen van musicologischen, thco-
logischer» en taalkundigen aard, wel
ke aich bij een zoo zuiver mogelijke
weergave van den tekst voordoen.
Hoewel de opbrengst van de col
lecte voor de Nationale Reclassee
ring op Zaterdag j.l. nog niet de
finitief vaststaat, mag men thans
reeds aannemen dat deze om
streeks f 200.000.zal bedragen.
De globale resultaten voor Am
sterdam, Den Haag en Rotterdam
worden geschat resp. op f 25.000,
f 22.000 en f 10.000.
waarbij slechts de lat redding kon
brengen, maar diverse goede kan
sen, tegen de met weinig overtui
ging spelende roodblauwe defensie,
werden onbenut gelaten en toen suc
ces na een groot overwicht uitbleef,
wilden de Limburgsche aanvallers
het dikwijls te mooi doen, waar
door het tempo van hun aanvallen
sterk gedrukt werd. Daardoor kre-
ge.. v. d. Hulst c.s. steeds gelegen
heid het dreigende gevaar te kee-
ren, al ging dit niet zonder geluk
gepaard.
De opstelling van de Haarlem-
ploeg onderging al spoedig eenige
verandering, omdat de stopperspil
Van Daelen zich toch nog niet ge
heel fit voelde. Toen De Winter zijn
plaats innam en Hartman de
rechtsbuitenplaats bezette, ging het
achter wel iets beter, maar de
voorhoede bleef ditmaal toch hét
zwakke punt. Tot overmaat van
ramp verknoeide Roozen na een
uitstekend aangegeven bal van
Doeree een dot van een kans, zoo-
dat met blanco stand werd ge
draaid.
Zonder tot groote daden te ko
men, was het Haarlem-elftal na de
pauze wel wat beter op dreef. Het
gelukkige begin van de tweede
speelhelft was daaraan waarschijn
lijk niet vreemd, want na een kort
offensief schoot Smit hard op het
Limburgia-doel, waarbij de uitste
kende rechtsback Van Huyzen het
leder van richting deed veranderen
en onhoudbaar voor Jacobs vloog
de bal in de touwen (10). Haar
lem speelde hierna met wat meer
zelfvertrouwen, maar kon toch niet
verhinderen, dat de Limburgers het
spel weer wisten te verplaatsen.
H. M. de Koningin zal, zooals
reeds gemeld, 30 en 31 Juli een
bezoek brengen aan den Koning en
Koningin van Engeland, ten einde
den Koning persoonlijk versier
selen te overhandigen van het
grootkruis der Militaire Willems
orde, waartoe de Koningin Z. M.
heeft benoemd.
H. M., die in Buckingham Palace
de gast van den Koning en de
Koningin zal zijn, zal bij die ge
legenheid tevens een geschenk van
de Nederlandsche regeering aan
bieden, bestaande uit in Nederland
gefokte paarden, welke deels voor
zijn particulier gebruik, deels voor
het gardéregiment der Horse
Guards bestemd zijn.
De Groote Advies-Commissie der
Illegaliteit komt Woensdag 24 Juli
a.s. in slotzitting bijeen in het Am-
stelhotel te Amsterdam. Daar 23 Juli
a.s. de nieuwgekozen Staten-Gene-
raal voor het eerst in plenaire zitting
bijeen komt, acht de G.A.C. haar taak
vanaf oat moment beëindigd.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de
Koningin gedurende de laatste we
ken eenige persoonlijkheden, die uit
Indië naar Nederland zijn terugge
keerd, of die tijdelijk hier te lande
vertoeven, in gehoor ontvangen.
Men noemde ons in dit verband
ds. J. Verkuyl, prof. dr. L. G. M.
Baas Becking', prof. mr. baron F. M.
van Asbeck, alsmede mr. Mas Sla-
met.
Toen na een klein halfuur een
prachtige, door de halfliniè opge
zette aanval besloten werd met een
schuiver van Cox in den uitersten
hoek, was" Kluit geslagen en ste
gen de kansen der bezoekers
(1—1). Haarlem gaf echter nu
geen krimp meer en in den span
nenden strijd om de zege gelukte
het Roozen uit een voorzet van
Smit den winnenden goal voorbij
Jacobs te koppen (2—1). In den
resteerenden tijd was de strijd
uitermate spannend, maar bleef
volkomen fair.
Daarom was het jammer, dat een
al te onbesuisd ingrijpen van den
Iamburgia-back Van Huyzen tot
gevolg had, dat Roozen zoowel als
deze back groggy" gingen. Van
Huyzen moest met eert bloedende
hoofdwonde, Roozen bewusteloos
het veld worden afgedragen, maar
achteraf bleek het gwal toch niet
zoo erg te zijn als werd veronder
steld.
Naar wij nader vernemen is Roo-
zen's toestand van dien aard, dat
hij Zondag a.s. bij Limburgia niet
van de partij zal kunnen zijn, even
min als zijn .•echterbuurman Ko
ning. Er bestaat echter goede
hoop, dat de middenvoor althans
volgende week Woensdag tegen
Heerenveen zijn plaats weer in
neemt. Met Koning is dat waar
schijnlijk niet het geval.
Door deze overwinning zijn
Haarlem's kansen weer beduidend
gestegen. Ajax versloeg N. E. C.
met 41 en Heerenveen won met
3—2 van N. A. C„ zoodat N. E. C.
zoowel als de Bredanaars nu wel
als uitgeschakeld kunnen be
schouwd worden. De stand is:
Haarlem
7
5
I
1
11
16—16
Ajax
7
4
0
3
8
20—12
Heerenveen
7
4
0
3
8
19—21
NAC
7
3
0
4
6
1012
NEC
7
2
1
4
5
18—20
Limburgif
7
2
0
5
4
14—16
BONKAARTEN KA, KB, KC 608 5
B 82 reserve 1 ei
BONKAARTEN LA, LB, LC 608t
A 68 melk 2 liter melk
B 68, C 68 melk 314 liter melk
BONKAARTEN LD, LE 608:
D 68, E 68 melk 6 liter melk
Tabakskaar ten:
T 38 2 rants, tabaksartikelen plus
2 rants, sigaren van 18 cent
of minder of een pakje
tabak van 40 gr.
Het aardappelrantsoen zal nog
nader worden bekend gemaakt.
In de eerste helft van Augus
tus zal weer een bon voor koffie
aangewezen worden.
Of onder deze voldoende voorberei
ding ook valt een voldoende voorlich
ting van Nederland, Indië en re
heele wereld, vermeldde dr. Beel niet
afzonderlijk, maar men mag het ho
pen, aangezien hij bij de bespreking
van de buitenlandsche paragraaf aan
prof. Romme de erkenning deed, dat
behalve de ernstige overweging van
verruiming van den diplomatiekcn
dienst ook de voorlichting van hei
buitenland alle aandacht zal hebben.
Over West-Indië verklaarde de mi
nister-president. dat de besprekingen
met de delegaties een aangenaam en
vruchtbaar verloop hebben gehad,
waarover wellicht binnenkort nadere
mededeelingen gedaan zullen kunnen
worden. Dit lijkt ons het bij uitstek
geschikte punt voor de delegaties om
met een jojeux gebaar oorlof te nemen
Het kan nu nog met eere geschieden.
Tenslotte heeft dr. Beel gezegd, dat
de regeering niet alleen vredelievend,
maar ook ordelievend is, hetgeen ove
rigens niet als een oorlogsverklaring
aan de Indonesische volkeren mag
worden opgevat.
Een belangrijk punt was verder de
kwestie van de politieke delinquenten.
Kort en goed verzekerde dr. Beel, dat
vóór 1 October bun aantal zal zijn
teruggebracht van de 74-000, die het
thans telt, tot ongeveer 25.000 en alle
groote bezwaren, die dit stellig met
zich mede zal brengen, zullen het
kabinet niet weerhouden dit voor
nemen uit te voeren.
Het tot dusver gevolgde systeem
heeft tot onhoudbare toestanden ge
leid. De lichte gevallen zijn genoeg
zaam gestraft; thans is het oogenbiik
daar, aan de barmhartigheid het voile
pond te geven.
Zoo noodig zal de regeering niet
schromen de werkzaamheden van de
Bijzondere Gerechtshoven tijdelijk te
onderbreken Voor het overwinnen
van de groote moeilijkheden, die ont
staan uit een oogpunt van huisves
ting en bij het overwinnen van den
weerzin, die deze menschen by hun
terugkeer in de maatschappij in hun
omgeving zullen ondervinden, zal een
beroep worden gedaan op de Iferkga-
nootschappen en de vakorganisaties.
De vryiating zal geschieden volgens
het stelsel van de voorwaardelijke bui-
tenvervolgingstelling, zoodat men te
allen» tijde vrijgelatenen, als dit noo
dig blijkt, opnieuw kan aanpakken,
hun eventueel het kiesrecht ontn.-.-
men, een zekere arbeidsplicht opleg,
gen of hen in hun vermogen aang .ij-
pen.
De vordering van prof. Romme cm
zich nader uit te spreken over de be
doeling van de regeeringsmededeeling
omtrent het voornemen om den toe
gang tot de stoffelijke goederen voor
iedereen open te stellen, beantwoordde
dr. Beel ietwat voorzichtiger door er
op te wijzen, dat het verschaffen van
bestaanszekerheid reeds een eerste
schrede is op den anti-kapitaiistischen
weg en het mogelijk maken, dat ieder
een zich een zekere mate van bezit
kan verwerven als voorwaarde voor oe
ontplooiing van de menschelijke per
soonlijkheid, een tweede schrede moet
geacht worden.
Verder vernamen wij, dat de afdoe
ning van het radiovraagstuk wacht oo
het inkomen van het advies van den
Radioraad, waarna de Kamer voor
stellen zullen bereiken. Maar dr. Beel
kon den heer Schouten reeds wel de
verzekering geven, dat het niet de
bedoeling der regeering is in afwach
ting van de definitieve regeling terug
te keeren tot den toestand van 10
Mei 1940.
Ten aanzien van het financieele be
heer geldt het parool: voortzetting
van de thans gevolgde monetaire poli
tiek, gevoegd bij belangrüke bud-
getaire bezuinigingen, doch men moet
er wel bij bedenken, dat het herstel
alsook Indië groote sommen blijven
eischen.
Ten aanzien van de bedrij (sordening
liet dr. Beel zich niet uit. Hij vroeg
de Kamer even te wachten op de
uitvoering van het regeeringsprogram
ook op dit punt. Ten aanzien van het
netelige probleem van den Hoogen
Raad zoekt het kabinet naarstig naar
den steen der wijzen. Zoodra het deze
gevonden heeft, zal het „Eureka" roe
pen, zoodat ieder het kan hooren. Het
ministerie van Marine zal wel dege-
ïyk een eigen bewindsman krijgen.
En als wij tenslotte nog een alge
meen bezwaar tegen dit debat mog»n
uiten, dan zou het dit zijn, dat het
zich geheel heeft afgespeeld in een
optimistisch rooskleurige stemming en
dat men er nauwelijks een woo.-d,
laat staan een volle onthulling, van
den doodelijken ernst van den toe
stand van dit land in gehoord heeft.
Het klonk bijna zoo gezapig als in de
goede jaren voor den oorlog, en dit nu;
deze afwezigheid van werkelijke voor
lichting over de diepere situatie is een
slecht begin van een periode, waarin
ook deze regeering haar voornemen
beleidt om het land voorlichting te
geven.
