Het uur der barmhartigheid thans geslagen De viersprong bij Hoofddorp Drie Nederlandsche schepen uit Brisbane ontsnapt enkele malen extra tabak Tot hoofd en hart Driekwart der gedetineerden rijp om vrijgelaten te worden Het weer Penicilline-vervser per K.L.M. Laatste rustplaats van Britsche vliegeniers en Nederl. soldaten Zonder een steenkool in de bunkers werd de blokkade doorbroken De woning voor het groote gezin Raadsverkiezingen in vijf gemeenten uitgesteld 69ste JAARGANG No. 23596 o DINSDAG 16 JULI !946 Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week GEEF BEN ONTSLAGENE EEN KANS De woorden van dr. Beel NOG DEZEN ZOMER: „St. Christoffel" NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT (Van onzen speeialen verslaggever) WÜ stonden In de cantine voor het personeel van een der negen tig Nederlandsche be waringskam pen, wachtend op de gedoai neer den, die wij tijdens een wandeling door het kamp hadden aangewezen en die wij vrijelijk zonden kunnen spreken. Toen zij eenmaal binnen waren, tikte een der bewakers een onzer collega's op zijn schouder. „Gaat u even mee?" vroeg hij. Onze collega deed het. Hij werd geleid voor een der andere deel nemers aan de persexcursie, welke liet Directoraat-Generaal voor Bij zondere Rechtspleging dezer da gen organiseerde. „Hier is een der gedetineerden,zei de bewaker. „Was ii het, die hem wilde spre ken?" En toen pas bemerkte hjj zijn vergissing. Een menschelijke vergissing. De nummers, die één jaar geleden op de colbertjas van de kampbewoners werden genaaid, zijn veemi tot op den draad ver sleten. Men ziet ze nauwelijks meer. Zulke vergissingen zijn méér ge maakt na de bevrijding van ons va derland. Doch niet altijd werden zij even vlug hersteld. Neg leven er In de kampen, wier schuld geenszins vaststaat. Zij wachten in de rij met hun etensblikje en springen in de houding als er „orde" wordt geroe pen, omdat bezoekers hun barakken betreden, twee kribben op elkaar ol drie kribben op elkaar, of hun werk plaatsen, waar zij met weinig mate riaal, en zonder' werktuigen veelal, speelgoed maken, rieten matten vlechten en schoenen repareeren. Mogelijk zal eens worden vastge steld, dat zij schuld hebben, mis schien echter ook, dat zij vrijuit gaan. Moeten de volgens juridische normen goeden, hoe gering in getal wellicht cok, onder de kwaden lij den? Of is het een eisch van bil lijkheid. dat zij, die wel misdeden, maar daarvoor reeds een jaar en langer boeten, profiteeren van het rechtsherstel der eersten? Het ant woord op deze vraag is nog slechts de minst gewichtige reden, welke pleit, voor decimeering van het aan tal gedetineerden. De afzondering van hen, die in den bezettingstijd lid waren der N.S.B. en voor het overige geen grove misdaden pleeg den, kan niet eeuwig duren, zeker niet duren tot de afhandeling geval na geval door de rechterlijke colle ges. welke daarvoor in het leven wer- den geroepen. Dat dreigt langer te gaan duren dan een eeuwigheid. Ver twijfeling en haat kunnen slechts de gevolgen zijn en indien de uit barstingen van wanhoop dan al kun nen worden voorkomen, de wanhoop zelf zal steeds meer en sterker gaan leven onder de gedetineerden. „Zoo kweekt men nihilisten," zei ons een aalmoezenier. En een ander zei: „Nu is driekwart der gedetineerden rijp om vrijgelaten te worden; laat men oppassen niet te wachten tot het rot tingsproces begonnen is." erffn ^"v061160' welke cie N.S.B.- de kampen verarmd Nederland krerhJ' varf +.oneebruikte arbeids- SSw» tienduizenden, die tot werken m staat zijn en voor het Zhn deel C*n vak ^rstaan! zijn uiteraard eveneens zwaarwegen de redenen voor vrijlating op groo- te schaal, doch de voornaamste blijft dat het, indien men er te lang mee wacht, onmogelijk zal blijken een brug te slaan tusschen de vrije maat schappij en de eilanden, welke de kampen vormen. De woorden van dr. Beel In de Tweede Kamer, toen hij het ontslag van ongeveer 50.000 gedetineerden aankondigde, zijn daarom dan ook neer wijze woorden. In de kampen echter worden zij niet oeloofd „Dat moet ik eerst zien, mijnheer", was het stereotiepe antwoord op onze mededeelingen daaromtrent. „Maar stel dat het waar is", vroegen wij „hoe denkt u dan ontvangen te worden door de menschen, met wie u vroeger samenwerkte en die uw buren waren". „Wij hopen, dat zij een kans zullen geven, mijnheer, wij zitten al meer dan één jaar en r>s?n tocïl Nederlanders gebleven." dWt vertrouwen ls gebleven, zonder immers zeen enkel uitzicht J?^staan- „Moge het niet be- S1na.5.a worden." zei de heer K. ioornstra, Pen der leiders van de Verwachting tot Woensdag avond; Wisselende bewolking met plaatselijk regenbuien hier en daar met onweer. Meest matigt Jfhd tusschen Zuid-West en «oord-West. weinig verandering temperatuur. «m onder 20.53. maan 22.53— '•37. zon op 4.39 afdeelirg „Geestelijke en lichamelijke verzorging" van het D.G.B.R. „Moge naast kerkgenootschappen ock de vakvereenigingen en de jeugdorga- nisaties een werkzaam aandeel ne men in de taak den vrijgelatenen een eerlijke kans te geven." Of er schuldgevoel bestaat Och, in gesprekken, welke ten hoogste één uur duren en die gevoerd worden tusschen men schen, die elkaar niet kennen, kan men moeilijk verwachten, dat de gedetineerde zijn hart laat zien, zooals 't is. En bij den klei nen man, die NS.K.K--chauffeur werd om de vijftien gulden meer per week, die N.S.B. er werd om groente te mogen afleveren aan een Duitsehe kazerne, kan men nauwelijks van een politiek ge weten spreken. Maar voor de meesten geldt, ook voor de s.S.-ers, de besten onder de gedetineerden, zeggen alle kamp commandanten en alle aalmoezeniers en dominé's, beter dan de laffen onder hen, die afzijdig bleven en tusschen de klippen doorschipper- den dat zij collectieve schuld, aan wat de Duitschers misdeden, wel er kennen, dat zij de haat van het volk in de eerste maanden na de bevrij ding begrijpen, dat zij dankbaar zijn voor hun detentie in die dagen, welke hun behoedde voor bijltjesdag', dat zij tenslotte aelfs dankbaar zijn een mensch moet nu eenmaal eén lichtpuntje zoeken voor hun detentie gedurende dertien maanden. „Het heeft nu zoolang geduurd, dat 'net publiek er zelf mee zit,' het aal er te eerder toe bereid zijn om ons terug te nemen." i Hoewel de tabakspositie het niet toelaat de rantsoenen blijvend te ver- hoogen, is het toch mogelijk gebleken gedurende de zomermaanden enkele extra rantsoenen te verstrekken. Hierbij moest in de eerste plaats rekening worden gehouden met de beschikbare voorraden tabaksartikc- len, ten einde de normale distributie niet in gevaar te brengen. In ver band hiermede kunnen de extra rantsoenen, welke 11 Juli j.I. zijn aangewezen, uitsluitend worden ge bruikt voor het koopen vah sigaren in de prijsklassen t.m. 18 ct. per stuk (exclusief opcenten) of, voer zoover de voorraad bij den handel dit mogelijk maakt, kerftabak in pakjes van 40 gram. Ook bij de ko mende extra verstrekkingen zal steeds worden bekend gemaakt wat hierop zal kunnen worden gekocht. Het Rijksbureau voor Tabak en Ta baksproducten is er zich van bewust dat door de aanwijzingen van deze extra rantsoenen niet iedereen kan worden bevredigd. Men staat echter voor de keuae ds extra verstrek kingen op deze wijze te doen ge schieden of haar geheel achterwege te laten. Het vliegtuig „Rotterdam" van de K.L.M., dat dezer dagen uit New- York op Schiphol landde, had 620 kg. penicilline aan boord. Na over lading in het Indië-toestel is deze waardevolle lading den volgenden ochtend naar Karachi doorgezonden. Vrouwelijk protest tegen broodrantsoeneering in Engeland. Mrs. Mary Wereleidster van een groote demonstratie van huismoe ders tegen de broodrantsoeneeringspreekt de op Trafalgar Square toegestroomde menigte toe Mssehen een prachtig patroon van groen en bloemen, met als achtergrond naar den hemel rei kende populieren, welker wui vende toppen dag en nacht het lied der vrijheid zingen, ligt de laatste rustplaats van een aan tal vliegers, die tijdens den oor log hun leven voor het vaderland gaven. Iedere bewoner van de Haarlem mermeer, die langs deze begraaf plaats op den viersprong bij Hoofd dorp komt, kan niet nalat ,.i even stil te blijven staan, om de tragi sche gebeurtenissen, welke zich in deze streek tijdens de bezetting hebben afgespeeld, de revue te la ten passeeren. Het geratel der moordende mitrailleurs, het gieren IS® Graf van een onbekenden sol daat op de begraafplaats van militairen te Hoofddorp Drie Nederlandsche schepen, „De Both", de „Van Outhoorn" en de „Bontekoe", zijn hedenmorgen in alle stilte, zonder dat de vak- vereenigingsleiding er iets van wist, uit de haven van Brisbane weggevaren en hebben op eigen kracht de zee bereikt. Dit zijn de eerste schepen, die de blokkade, welke de onder communistische leiding staande vakvereeniging van havenarbeiders reeds sinds September van het vorige jaar toe past. hebben doorbroken. Het plan. om de blokkade te door breken. ls' een der best bewaarde „haven"-geheimen sinds het eind van den oorlog geweest. Verschillende malen hebben de schepen gedurende hun gedwongen verblijf In Brisbane zich van de eene ankerplaats naar de andere verplaatst, zoodat hun beweging van vandaag slechts geringe aandacht trok. Kapitein Stokker van de „Van Outshoorn" deelde mede, dat hij Bris bane verliet zonder een ons steenkool in de bunkers. De ketels worden ge stookt met hont, dat men voorzichtig in de omgeving van Brisbane en in andere deelen van het land had bijeen gegaard. „Wij varen naar Java en op zee zullen wij kolen krijgen," zei ka pitein Stokker nog. Men neemt aan, dat de schepen een ontmoeting zullen hebben met een lichter, die In Sydney kolen "heeft ingenomen ter voorberei ding van den hedenmorgen gedanen zet. Het ls evenwel niet bekend, hoe de lichter ls geladen. In een afscheidsboodschap heeft ka pitein Stokker het volgende gezegd: „De gastvrijheid van de bevolking van Brisbane als geheel kan lk niet hoog genoeg roemen. Men was vriendelijk en vol begrip voor al mijn moeUijk- heden. Over den polltieken kant van de kwestie wil lk niets zeggen. Ik ben een zeeman en geen politicus." der duikende jagers, het Batanische gelach der Duitschers, wanneer een geallieerd v'iegtuig brandend naar beneden startte, kamt hun weer voor den geest bij het aanschou wen van de eenvoudige houten kmisen, waarop niets anders ver meldt staat dan: Flyer of Pilot- Officer met daaronder een nummer en een naam. Eenigen tijd geleden hebben de Amerikanen hun landgenooten. die op deze plaats begraven waren, doen overbrengen naar Margraten, waar alle in Nederland omgeko men militairen van Amerikaansche nationaliteit worden bijeengebracht. Thans bevinden zich te Hoofddorp nog vijf graven van Nederlandsche soldaten, van zes Britsche vliege niers en vijf graven van niet ge- identificeerde slachtoffers, welke aangegeven zijn met vijf houten paaltjes, waarop een emaille num merbordje is bevestigd. „Gevallen voor het vaderland. Onbekend Ne- derlandsch militair" staat op het laatste kruis, waartegen zich en kele vergeet-mij-naetj&s vlijen. Tusschen de voortreffelijk door de gemeente onderhouden gazons hebben vaardige kinderhanden van geurige Iavendelbioemetjes onder schriften vervaardigd, zooals „Rust zacht" en „Voor hen, die vielen". De ronkende vliegtuigen, die dage lijks van Schiphol opstijgen en da len en st 'ds deze begraafplaats pr.sseeren, doen denken aan een eeresaluut, welke deze piloten hun gevallen collega's brengen als blijk van waardeering voor hetgeen zij tijdens den oorlog gedaan hebben en als eerherstel voor hetgeen men hen na hun dood nog aandeed. De ex-burgemeester van Hoofd dorp, J. Derks, meende zich name lijk bij de Duitschers bemind te maken, door deze vliegeniers op mestwagens te laten begraven of liever gezegd in een kuil te laten werpen, want van graven kon men toen nog niet spreken. Voor deze wandaden zal hij zich niet alleen voor het Nederlandsche, doch ook vror het geallieerde gerecht moeten verantwoorden. De tegenwoordige burgemeester van Hoofddorp, mr. J. J. Jansonius, heeft thans een op roep tot de bevolking gericht een steentje bij te dragen, om de be graafplaats nog meer te verfraaien en de houten kruisen te vervangen door grafsteenen. De Haarlemsche afdeeling St. Paulus van de Ned. R. K. Vereeni- ging van Handelsreizigers en Ver zekeringsinspecteurs „St. Christof fel" heeft dezer dagen een vergade ring gehouden in hotel „De Leeu werik". Hierop werd o.a. de beschrijvingsbrief voor de algemeene jaarvergadering te Utrecht op 27 Juli behandeld. Verder werden de vakgroepverslagen uitgebracht. De heer Jansen Muis werd gekozen als afgevaardigde voor de jaarverga dering te Utrecht. In verband met de artikelen in ons blad over de nooden van het groote gezin schrijft „een huisva der" ons nog het volgende: De reeks artikelen over het groo te gezin heb ik met voldoening ge lezen en bemerkt, dat de vele pro blemen, waarvoor een groot gezin staat, toch nog wel eenige publieke aandacht hebben. Maar over een van de grootste problemen heb ik nog maar weinig gelezen, n.l. de woning. Hoe toch wonen de groote gezinnen? Meestal in kleine en te kleine woningen. Men kan het over al om zich heen zien. Gezinnen met 4. 5 of meer kinderen in een woning, die voor 2, hoogstens 3, personen be rekend is, den heerschenden woning nood daargelaten. In normale tijden is daaraan m.i. veel te weinig aan dacht besteed. Er werden te weinig woningen gebouwd voor groote ge zinnen. Aan een behoorlijke woning komen deze menschen trouwens ook niet toe! ze worden er uit geweerd. Als een vader van veel kinderen op een woning uitgaat, durft hij niet ta spreken over het aantal kinderen, dat hij heeft, want hij weet uit erva ring. dat hij dan toch niet gehol pen wordt. Ja, het komt zelfs voor, dat jonge menschen, die willen gaan trouwen, niet in aanmerking komen voor een woning, alleen omdat ze katholiek zijn; uit angst voor een komend groot gezin. Want als ze er eenmaal in wonen, zijn ze er zoo nog niet uit. De meeste woningen zijn ook niet geschikt voor groote gezinnen, ziet al die massale woningcomplexen' bijv. in Amsterdam, zelfs de „bete re woning" in Zuid. Wel een groote woning, een prachtige aanleg in een mooie omgeving, trapportaal, groote hal, salon, woonkamer, badkamer, keuken, berghok, maar slechts twee slaapkamers. Uiterste zorg is be steed aan verfraaiing en comfort, centrale verwarming e.d., maar de slaapruimte is tot een minimum be perkt. Dus een groot gezin komt daar nooit te wonen. Dat zal de be doeling ook wel geweest zijn. want bij groote gezinnen wordt de boel niet zoo netjes onderhouden, zegt „men". (Die „men" zijn dan meestal menschen met geen of weinig kin deren). Maar dan vraag ik me af: moeten de groote gezinnen dan maar onderdak zoeken in die huurkazer nes of buurten, waar het er niet zoo precies op aan komt en waar geen zonlicht doordringt? Juist die men schen hebben veel zon noodig om van hun drukke huishouding op verhaal te komen. Voor die ouders moet men respect hebben, die den heelen dag moeten ploeteren in een veel te kleine woning met alle moei lijkheden. daaraan verbonden. Vrij hebben ze nooit. Ze hebben het al druk genoeg om alle levensmiddelen op hun bonnen binnen te kriigen. Om dan van geldzorgen nog maar niet te spreken. Ze hebben het rscht, in een behoorlijke woonruimte te wonen en ze zijn het waard, kloet een eenzaam echtpaar of een dame op leeftijd in groote kasten van"wo ningen leven, waarvan ze de helft der kamers nooit betreden of om al leen het stof van hun pronk af te halen? Hiertegen ziin wel verorde ningen uitgevaardigd, maar daar komt in de practijk niet veel van terecht. Als men daarmee begint, stuit men od zooveel tegenstand van de bewoner (s> en worden er zooveel bezwaren naar voren gebracht, dat uiteindelijk de bewoners rustig kun nen blijven wonen. Hier is iets scheef. Als in deze zaak resoluut doorgepakt werd zonder aanzien des persoons, zou er nog heel veel recht gezet kunnen worden. Nu wordt er een begin gemaakt met het bouwen van nieuwe wonin gen. Laat men nu ook beginnen woningen te bouwen, die berekend zijn voor groote gezinnen. En laten deze ze dan krijgen ooit. De Staatscourant zal heden avond een beschikking bevatten van den minister van Binnen- landsrhe Zaken, waarbij in Co gemeenten Nijmegen, Deventer, Geleen, Odoorn en zwijndreciit de gemcnterandsverkiezing'en worden uitgesteld tot nader order. Het ligt in de bedoeling van de regeering, de totstandkoming van eén wet te bevorderen, waar bij de candidaatstelling voor d?n gemeenteraad in bovengenoemde gemeenten komt te vervallen en een nieuwe mogelijk wordt ge maakt. Tot leden van het College van Al gemeene commissarissen voor den We deropbouw zijn benoemd: lr. W. J. H. Harmsen, directeur-generaal van den Rijkswaterstaat en ir. C. T. C. Hey- ning. directeur-generaal van den Rijksgebouwendienst. Leugenaars liegen zich in den regel vast. Zij mengen hoe langer hoe meer valsch geld onder hun munt, tot zij eindelijk op de toonbank een valsch stuk teruggeschoven ykrijgen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1946 | | pagina 1