Joodsche ondergrondsche
verantwoordelijk
van het Koninkrijk
Groote spanning in Palestina
„DE VRIJHEID VLAGT
Nederlandsch protest
te Washington
Salarisverhooging
voor onderwijzers
Hedenavond Bikini II
De raadsverkiezingen
te Heemstede
SPAAK GESLAAGD?
Het weer.
Afgevaardigden ter
vredesconferentie
Op een repetitie van:
Verschil van meening over den daar
der overgangsperiode
9 A ugastus Zondag
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23603
WOENSDAG 24 JULI 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
De bomaanslag in Jeruzalem
Tegen begunstiging van
Duitsche havens
Van Acker niet in het
nieuwe kabinet
DOORGEDRAAIDE GROENTE
NAAR DUITSGHLAND
Voorts levering aan
bezettingstroepen
Nationalisatie Javasche
Bank?
Nadere regeling
MALINO-
CONFERENTIE Samenwerking binnen kader
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De Britsche eerste-mlnlster, Cle
ment Attlee, heeft in het Lagerhuis
een verklaring afgelegd over de „af
schuwelijke misdaad welke gisteren
tc Jeruzalem is bedreven". Van deze
„onverstandige daad van terroris
me" ziJu 93 onschuldige menschon
het slachtoffer geworden. Volgens
de laatst bekend geworden t'ijfeis
aldus zeide Attlee, zijn 41 menschen
gedood, worden er nog 52 vermist en
werden er 53 gewond.
Attlee verklaarde, dat alle be
schikbare inlichtingen er op. wezen,
dat Joodsche terroristen den aan
slag hadden uitgevoerd. De Britscne
regeering zou zich echter niet door
gewelddaden laten afbrengen ven
-het zoeken naar een rechtvaardige
uiteindelijke oplossing van de Pa-
lestfjnsche kwestie.
In een in het Hebreeuwscli getikte
boodschap neemt de Joodsche on
dergrondsche organisatie Irgun Zvai
I.eumi de verantwoordelijkheid voor
den aanval op het hotel „Koning
David" op zich.
Volgens de boodschap dragen de
Britten echter zelf de schuld voor
liet verlies aan menschenievens, om
dat zij geen aandacht hebben ge
schonken aan de waarschuwingen.
Het uiterst linksche Hebreeuwsche
dagblad ..Mishmar" dringt er bij de
Palestijnsche joden op aan, een actie
te Ondernemen tot uitroeiing van de
terroristen-benden.
Naar A.N.P.-Aneta te New-York
verneemt hebben de Nederlandsche
en Belgische regeer^pgen, met kraclx-
tigen steun der Fransche regeering,
hij het Amerikaansche departement
van Buitenlandache Zaken gepro
testeerd tegen het begunstigen van
Duitsche havens in plaats van Ne
derlandsche en Belgische bij de ver
scheping van leveringen voor de
Amerikaansche bezettingstroepen in
Duitschland. De nota verzoekt in
dezen bij de bezettende mogendheden
te intervenieeren.
A.N.P.-Aneta meent te weten, dat
de kwestie op het oogenblik in be
handeling is bij den Amerikaanschen
Raad voor Economische Aangelegen
heden in Duitschland, welke er wel
willend tegenover staat.
Volgens het persbureau Ass.
Press staat de samenstelling van
het kabinet-Spaak vrijwel vast.
Alleen de toewijzing ,van de por
tefeuille van Justitie schijnt nog
niet zeker te zijn. Hiervoor werden
genoemd Octave Diereks en Leo
Mundeleer.
Het is zeker, dat Spaak naast mi
nister-president ook minister van
Buitenlandsche Zaken zal zijn en
dat van Acker en Deveze geen deel
zullen uitmaken van het nieuwe
kabinet.
De Smaele zou minister van eco
nomische zaken en wederopbouw
worden. De overige ministers zouden
aanblijven.
Aan de groote moeilijkheden bij den
afzet van onze groenten, waardoor
eenige maanden geleden nog belang
rijke hoeveelheden moesten worden
vernietigd, is een einde gekomen.
Sinds 24 Mei worden regelmatig par
tijen doorgedraaide groenten aan de
Engelsche autoriteiten in Duitsch
land geleverd, die dit voedsel ter be
schikking stellen van de burgerbe
volking in. Rijnland en Westfalen.
Daarnaast is met de Britsche en
Amerikaansche bezettingsoutoriteiten
in Duitschland een regeling getrof-
fen voor de levering van groenten
en fruit uit Nederland voor de be
zettingstroepen in de Engelsche en
Amerikaansche zones.
Naar uit betrouwbare bron wordt
vernomen, zullen de sultan van Pon-
tianak, de sultan van Ternate en
Noor Astkin, de vertegenwoordiger
van Zuid-Borneo, een motie indie
nen strekkende tot nationalisatie
van de circulatiebank (Javasche
Bank)v
Dinsdagmiddag waren alle Ara
bische winkels gesloten en het ver
keer werd stopgezet als protest te
gen den aanslag.
In politiekringen zei men, dat
de spanning die de ergste ge
noemd wordt, die Palestina ooit,
heeft gekend, nog verscherpt ls
door een anoniem telefoontje,
dat op het hoofdkwartier ls bin
nengekomen, waarin de politie
gewaarschuwd werd, dat „het ge
bouw in gevaar was".
m tusschen zijn in de oude stad
wapenen gevonden en is het uit
gaansverbod tot deze wijk uitgebreid
om een systematisch onderzoek mo
gelijk te maken. De bevolking van de
oude stad bestaat voornamelijk .Ut
Arabieren en is daardoor een goede
schuilplaats voor Joodsche extremis
ten.
Exchange Telegraph weet nog
nader te berichten dat in de ou ie
stad 27 personen gearresteerd zijn,
waaronder een gewonde. De mannen
werden gearresteerd nabij een school
waarin het met kogels doorzeefde
lijk van een Jood werd gevonden.
Ofschoon de meesten van de ple
gers van den aanslag Arabische klee
ding' droegen, wijst alles er op, dat
zij Joden waren. De eerste aanwij
zing in dit opzicht was de mfe-
dedeeling van een man te Tel Aviv,
dat „gewapende joden hem hadden
aangehouden en zfijn taxi hadden
gestolen" en het bericht van een
Jood te Jeruzalem, dat gewapende
joden hem zyfn vrachtwagen afhan
dig hadden gemaakt, ne politie heeft
beide voertuigen ontdekt en onder
zoekt ze op vingerafdrukken en
andere mogelijke sporen ter iden
tificatie van de plegers van den aan
slag.
Verwachting tot Donderdag
avond;
Toenemende bewolking mei
olaatselljke onweersbuien, die
afkoeling brengen. Meest matige
wind tusschen Zuid-Oost en
Zuid-West.
Zon onder 20.43 maan 1.20—
18.20, zon- op 4.50.
Van 1 Juli 1946 af wordt aan den
onderwijzer, die van 1 Januari- 1932
tot en met 31 December 1947 voor
het eerst voor vast is of wordt aan
gesteld, dan wel in genoemd tijdvak
is ontslagen ten gevolge van de op
heffing van zijn betrekking en na
dien in dit tijdvak in vasten dienst
is of wordt aangesteld, drie/vierde
gedeelte van den tijd, welke is ver
streken sedert het hereiken van den
21-jarlgen leeftijd of, indien hij toen
niet in het bezit was van de akte
als onderwijzer, van den datum af,
waarop die akte is behaald, voor
periodieke salarisverhooging toege
kend, voor zoover die tijd -niet reeds
uit anderen hoofde voor de verhoo
ging geldig is.
Naar wij vernemen kan de be
noeming van twee vooraanstaande
leden der Tweede Kamer als lid
van de Nederlandsche delegatie,
die Nederland op de vredesconfe
rentie te Parijs zal vertegenwoor
digen, spoedig tegemoet worden
gezien.
De vijfde DC4 der K.L.M., welke
de registratieteekens PhTBE draagt,
zal Woensdag 7 Augustus op' Schiphol
den naam „Edam 3" ontvangen.
Interview met Ans Swart
TT7anneer we denken aan prins Willem van Oranje. Marnix
1/1/ van St. Aldegonde, den hertog van Alva en andere groot
heden die in onze vaderlandsche geschiedenis zoo'n groote
rol hebben gespeeld, dan rijzen ons visioenen voor den geest van
krijgshaftige lieden, gekleed in prachtigen wapenrok en met witte
veer eng etooide hoeden op, maar om Ripperda in een colbertpak,
de krijgers in zomercostuums, golfbroeken en met onschuldig
uitziende houten lansen te zien rondstappen, doet een beetje
eigenaardig aan. Dit zijn geen schimmen uit het verleden, dit
zijn schaduwen, die aan groote gebeurtenissen voorafgaan; het
is een repetitie van het historisch spel ,,De vrijheid vlagt" ge
schreven door dr. P. H. Schroder.
Maandagmiddag 22 Juli is in Jeruzalem een groote verwoesting
aangericht Achttien jongelieden plaatsten met geweld hun boni-
men in de kelders van het hotel Koning David, waar het Britsche
Hoofdkwartier gevestigd was. lVz minuut daarna volgde een
hevige explosie waarvan de gevolgen op de foto te zien zijn
Het is heusch geen locaal chau
vinisme, te beweren dat dit in de
feestweek op te voeren openlucht
spel van een bijzonder gehalte is.
Met voortvarendheid wordt gerepe
teerd, de rollen zitten er goed in,
het geheel zit goed om eens een
geijkte term te gebruiken in de
grondverf. Als een veldheer geeft
de regisseur Louis Saalborn
zijn instructies, telkens het spel
onderbrekend, om te verbeteren
waar verbeterd moet worden, niets
ontgaat zijn blik en de terechtwij
zingen zijn niet vaak van humor
ontbloot.
Onder de medewerkers merken
we op mevr. Swart, die in uit spe
cifiek Haarlemsch historisch gebeu
ren de vrouwelijke hoofdrol als
Kenau te vertolken krijgt, met als
tegenspeler den bekenden Paul
Huf als Ripperda. Tusschen de ver
schillende tafereelen door kon me
vrouw Swart ons eenige zeer inte
ressante gegevens verstrekken.
Het is opmerkelijk, aldus ver
klaarde zij, dat ef onder de figu
ranten zulke aardige krachten zit
ten, die met ijver en toewijding hun
rol zoo echt spelen en intens bele
ven, hetgeen het geheel naturiijk
zeer ten goede komt. Het is ver
heugend te constateeren, dat een
ieder trouw de repetities bezoekt,
wel een bewijs dat men zijn taak be
grijpt.. Ik vind het fijn, dat ik on
der Louis Saalborn mag spelen, hij
is zeer aftief en iedere rol speelt hij
voor, waardoor zijn veelzijdigheid
nog meer tot uitdrukking komt.
En hebt U nooit overwogen
tot het beroepstooneel over te
gaan?
Neen, nu vraagt U mij toch
werkelijk te veel, maar dat neb ik
toch echt niet, tenslotte heb ik mijn
werk op de R.K. industrie- en huis
houdschool.
Gelukkig beschikken de meeste
medewerkers over 'n helder en ver
dragend stemgeluid, zoodat men er
van heeft afgezien een geluidsver
sterker in te schakelen. Het is prac-
tisch onmogelijk het geheel gespro
ken woord te versterken, een ge
deelte zou dus wèl versterkt wor
den, terwijl het andere gedeelte dus
„natuurlijk"' zou worden uitge
sproken. Men zal bewerkstelligen
dat de belangrijke scènes vlak voor
het publiek zullen worden afge
speeld', zoodat niet gevreesd behoeft
te worden dat het gesprokene niet
De Malino-conferentie heeft Dinsdag
de volgende zes resoluties aangenomen:
1. De conferentie is er van over
tuigd, dat nauwkeurig omschreven sa
menwerking binnen het kader van het
Koninkrijk noodzakelijk is, teneinde de
Vereenigde Staten van Indonesië in
staat te stellen op constitutioneel, eco
nomisch, sociaal en cultureel terrein
voor een zoodanige organisatie te zor
gen en over die vitale apparaten te
beschikken als voor het scheppen van
de mogelijkheid voor het land om een
onafhankelijke beslissing, in volledige
vrijheid, ten Aanzien van het laten
voortduren van de betrekkingen tus
schen Nederland en Indonesië te ne
men, wordt vereischt.
2. Terwijl een deel van de con
ferentie den duur van de over
gangsperiode op 5 jaar heeft ge
steld en een ander deel het moge
lijk achtte dat deze limiet tot een
maximum van tien jaar verlengd
zou moeten worden, waren andere
afgevaardigden van oordeel, dat de
duur van de overgangsperiode door
de Rijksconferentie bepaald dient
te worden.
3. De conferentie brengt den
wensch tot uitdrukking, dat de onder
linge betrekkingen tusschen Neder
land en de Vereenigde Staten van In
donesië op de Rijksconferentie, welke
binnenkort bijeengeroepen zal worden,
in een statuut zullen worden neergelegd
en dat dit statuut dan gedurende de
overgangsperiode van kracht zal zijn.
Er zal in moeten worden vastgelegd,
dat Nederland en Indonesië elk een
eigen grondwet zullen hebben.
4. De conferentie geeft, als haar
meening te kennen dat ook aan
het einde van de overgangsperiode
een permanente en vrijwillige sa
menwerking tusschen Nederland en
Indonesië wenschelijk is.
5. Een aantal afgevaardigden
drukt als zijn vaste overtuiging
uit, dat aan het einde van de pe
riode van voorbereiding Indonesië
als een volledig en gelijkwaardig
deelgenoot tezamen met Nederland
in het kader van het Koninkrijk
zal blijven terwijl een aantal an
dere afgevaardigden de voortzetting
van de samenwerking het best ge
waarborgd zie,t door een bilateraal
verdrag.
6. Een aantal conferentie-leden
weiischt met, nadruk te stipuleeren,
dat hun bereidheid om binnen het
kader van de Vereenigde Starten
van Indonesië te blijven, wat hen
betreft, geheel afhangt van de
handhaving van het Rijksverband.
Volgens een correspondent van den
Amerikaanschen omroep heeft vice-
admiraal William Blandy, bevelheb
ber van de met de atoombomproe-
ven belaste Amerikaansche strijd
krachten, heden medegedeeld, dat
de tweede atoombomproef, zooals
vastgesteld, Woensdagavond om 10 35
(Ned. tijd) genomen zal worden. Vol
gens de radio heeft admiraal Blan
dy deze beslissing genomen na over
leg met weerkundigen
te volgen zou zijn. Voor de verlich
ting is ook gezorgd. Drie lichtmas
ten vormen de algemeene verlich
ting en de z.g. „spot-iights" zorgen
voor een verlichting van de plaat
selijke scènes naar de drie straten
Barteljorisstraat, Koningsstraat en
Zijlstraat.
„TJ neemt mij niet kwalijk,
maar ik moet opkomen", met deze
woorden verdween zij, om zich bij
de geschiedenisschimmen te voegen
als Kenau Hasselaar.
Men schrijft ons van het bestuur
der K.V.P. te Heemstede:
De verkiezingen voor den ge
meenteraad van Heemstede dragen
ditmaal een eenigszins eigenaardig
karakter, omdat niet alleen de
candidaten der K V.P. katholiek
zijn, maar ook de lijsttrekker van
de Partij van den Arbeid. Deze
laatste is waarlijk niet de eerste
de beste, want hij is bovendien lid
van de Prov. Staten van Noord-
Holland en lid van de Eerste Ka
mer. Men verzekerde, dat het
plaatselijk bestuur van de P. v. d.
A- dezen persoon niet als lijsttrek
ker heeft gekozen, om daarmede
de katholieken van Heemstede te
verschalken. Een droeve ervaring
neemt echter iedere bekoorlijkheid
van een katholiek lijsttrekker voor
een socialistisch karretje weg. Wij
katholieken beschouwen het com
munisme als een gevaar voor het
Christendom, een gevaar voor Kerk
en Staat. Daar, waar communisten
de pas kan- worden afgesneden,
wordt dit gedaan. Zelfs de lande
lijke voorzitter van de P. v. d. A.
wees ieder samengaan met de
communisten af.
Maarin de Prov. Staten
van Noord-Holland werkte de
geheele fractie van de P. v. d. A.
mee, om een communist als Ge
deputeerde op de kussens te
krijgen. Het zij goed, vast te stel
len, dat ook de twee katholieken,
die voor deze partij zitting heb
ben, daaraan meegewerkt het»«
ben en dat een van hen de par
tijtrekker is van de P. v. d. A- te
Heemstede.
T>e gemeente Haarlem heeft be
sloten alle gemeentelijke bureaux
op 9 Augustus gesloten te houden.
De Middenstands-centrale zal
haar leden adviseeren hun bedrij
ven 9 Augustus te sluiten, terwijl
de Kamer van Koophandel zich
te dien einde tot het grootbedrijf
heeft gericht.
Het uitvoerend comité voor de
herdenking van het 700-jarig be
staan van Haarlem als stad zal
het ten zeerste op prijs stellen, in
dien bedrijven en werkgevers, niet
behoorende tot een der bovenge
noemde catagorieën, hun personeel
9 Augustus, het hoogtepunt van
de feesten wegéns den dan te hou
den historisch-allegorischen op
tocht, vrij af zou willen geven.
Indien gij in uw dagelijks
leven u aanstellerig gedraagt-,
de gewone dinaen anders doet
dan gebruikelijk, dan bereikt
ge hetzelfde effect als wam-
neer ge uw jas binnenste
buiten zoudt dragen. j