Batavia een
gesloten stad
Interview met Sjahrir
het
circus
Wat het buitenland voor ons land
heeft gedaan
De romantiek van
Australische boycot
nog van kracht
Flandin veroordeeld
Spaak rekent op een
vierdeelige coalitie
Nieuwe Nederl. politiek meer
reactionnair dan de vorige
ZATERDAG 27 JULI 1946
FAGINA 5
Vijf jaar verlies van
burgerrecht
Moeilijkheden met het
Grieksche vakverbond
Bestuur moet ambt
neerleggen
Ruim 12.500.000 geschenken
Zondagavond gereed?
HONGARIJE EN ZIJN
HERSTELBETALINGEN
Nog radio-activiteit
bij Bikini
Jan Joris weet wat hij worden wil als hij groot is:
circusman op het paard
Toch heb ik Van Do-
veren fijn bij den
neus gehad. Hij
meesmuilde zoo'n
beetje en al zei hij het
niet direct, hij was ei- stil
letjes en diep van over
tuigd, dat ik het 'em niet
zou leveren. Nicolaas Beets
heeft er in zijn dagen al
over geschreven, moet hij
zoo ongeveer bij zichzelf
gedacht hebben, en Fred
Thomas en Joop van Do-
veren met z'n allen
hebben we het afgegraasd
en platgeloopen, wat wil
jij nu nog? Maar allé,, hij.
gaf de kaartles pers
chefs zijn gul van aard en
tenslotte stoot je 'n ouden
collega niet graag voor
het hoofd
Toen kwam ik met Jan
Joris op de proppen. Hij
heeft Beets niet gelezen
en zelfs mij niet. Omdat
hij nog maar vier jaar is
en niet lezen kan. „Het
circus," vroeg hij, „wat is
dat?" „Dat zijn paarden
en tijgers en clowns in een
tent," zei ik. Hij keek on-
geloovig. „Eten die tijgers
de paarden en clowns dan
niet op?" Ik zweeg. Het
geven van definities is
zwaar werk. Mijn vrouw
nam het over
Ik ben een slecht vader.
Ik heb om der wille van
„het stukkie in de krant",
waarmee ik Van Doveren
wou troeven. Jan Joris
's avonds meegenomen naar
het circus. En je néémt
's avonds geen kinderen
mee. Die hooren dan in
hun bed. Maar voor een
circus moet het avond
zijn. Als je 's middags gaat
en je komt er dan op
klaarlichten dag weer uit,
krijg je hetzelfde gevoel,
dat de man gehad moet
hebben, die op zijn sterf
bed tot de ontdekking
kwam, dat hij zijn- leven
lang proza had gesproken.
„Het schaap!" zeiden de
menschen achter mij.
„Nee het is een paardje!"
corrigeerde Jan Joris en
hij wilde de piste in. Dat
was dus allemaal nogal
moeilijk.
Waar een man
weer kind wordt
Maar Jan Joris beleefde
voor het eerst het circus.
De romantiek, waarover
niet meer te schrijven valt,
omdat daar alles al over
geschreven is, blonk voor
hem van nieuwigheid.
Daar was een sprookje be
zig te gebeuren, een
sprookje zeker zoo betoo-
verend als de kleurige
fantasieën, die hij anders,
vóór het slapen-gaan, zijn
moeder aftroggelt. Daar,
van achter de geheimzin
nige Gardine kwam het
eene wonder na het. an
dere. Prachtig glanzende
paarden, die dansten op de
maat van de schetterende
muziek brullende tij
gers, die door een hoepel
sprongen, wat Tibaert, zijn
eigen kleine kat. vast niet
eens zou kunnen grap
pige beertjes, die op een
echte fiets met twee wie
len zaten en zonderlinge
mannen in bonte kleeren,
die uit leege doozen veel
kostelijke zaken wisten te
halen.
Zwartgerokte heeren met
glimmende hooge hoeden
op lieten de chambrière
knallen en zwierige paard-
rijdsters vertoonden bizarre
kunsten. En kijk, ik vond
het heelemaal niet gek,
toen Jan Joris mij onder
de toeren van deii vuur
vreter amicaal aanstootte:
„Fijn, jö!" Niet, dat ik van
zulke oneerbiedigheden
houd. Ze komen niet te
pas en ondermijnen het
gezag. Maar dit keer redde
ik er mijn figuur mee. Ik
ontdekte namelijk plotse
ling, dat ik óók raar zat
te doen. En van mij was
het wérkelijk raar, want ik
ben geen jongen meer.
Zoo'n weergaasch circus
toch! Alsjeblieft, Joop van
Doveren
In de kleedkamer. De
clown'schminkt zich.
In verband met het feit, dat
Batavia overvol evacué's is, is
deze stad met ingang van 15 Juli
gesloten verklard. Alle evacué's
zullen naar Semarang worden ver
voerd, vanwaar zij naar Soerabaja
en Bandoeng zullen worden door
gezonden. Het is hun niet toege
staan een betrekking te zoeken ten
einde in Batavia te kunnen blij
ven, tenzij het een geval van ge-
zinshereeniging betreft.
De in Batavia aanwezige evacué's
zullen in de gelegenheid worden
gesteld om naar Soerabaja en
Bandoeng te verhuizen, waar vol
doende woningruimte en voedsel
aanwezig zijn. Hun veiligheid
wordt daarbij gegarandeerd.
De secretaris-generaal van de Fe
deratie van Havenarbeiders, Hea-
Pierre Etienne Flandin, de
voormalige minister van Bui-
tenlandsche Zaken in de re
geering van Vichy, is Vrijdag
avond door het Fransche Hoog
gerechtshof te Parijs tot vijf
jaar „nationale onwaardigheid"
(verlies van burgerrechten)
veroordeeld.
Bij het voorlezen van het vonnis
voegde het hof hieraan toe, dat het
van meening was, dat Flandin's
daden als minister van Buitenland-
sehe Zaken in de regeering van
Vichy geen collaboratie beteeken-
den.
*ly, heeft te Sydney aangekondigd,
dat de Federatie niet op de hoogte
was gesteld van het besluit der
vakbonden in Nieuw-Zuid-Wales
tot opheffing van het embargo op
Nederlandsche schepen. Healy ver
klaarde, dat men, wanneer de aan
beveling tot opheffing van de boy
cot zou zijn ontvangen, deze in
overweging zou nemen, doch dat tot
op dat oogenblik de boycot van
kracht zou blijven voor zoover het
zijn vakvereeniging betrof.
Het Grieksche ministerie van
Arbeid heeft Vrijdag het be
stuur van het Algemeen Vei-
bond van Vakvereenigingen ge
last zijn ambt neer te leggen.
Dit geschiedde als gevolg van de
uitspraak van het Opperste Ge
rechtshof, waarbij verklaard werd,
dat de leden van dit bestuur op
onwettige wijze waren gekozen.
Drie leden van het bestuur van
het verbond, die onlangs uit Mos
kou zijn teruggekeerd, verklaarden
dat zij de uitspraak van het Hof
niet- erkenden.
Volgens Ass. Press, verwacht
men, dat Leon Jouhaux, de vice-
president van de Wereldfederatie
van Vakvereenigingen heden uit
Parijs te Athene zal arriveeren om
een onderzoek in te stellen.
De dirigent van liet Concertge
bouworkest, Eduard* van Beinum,
zal na de succesvolle reeks concer
ten van het Amsterdamsche orkest
te Interlaken, Maandag 29 dezer per
K.L.M. naar Nederland terugkeeren.
Er is een niéuwe finaneieele re
geling in voorbereiding ten behoeve
van door den oorlog getroffen land
bouwbedrijven.
Vrijdagavond deelde minister
Spaak op een persconferentie mede,
dat hij met de Katholieke afge
vaardigden verscheidene kwesties
op economisch, financieel en sociaal
gebied besproken had. Ook werden
verscheidene politieke kwesties aan
geroerd.
De heeren de Schrijver, Eyskens
en Struye hebben den minister in
lichtingen gevraagd en schenen
met zijn antwoorden tevreden te
zijn.
Er blijven echter nog eenige poli
tieke kwesties over, waarover de
verschillende partijen geraadpleegd
moeten worden. De heer Spaak
hoopt, dat de algemeene raad der
Socialistische Partij voor Zondag
bijeengeroepen kan worden.
Spreker deed uitkomen dat
het hem niet om een combi
natie. doch om een program
te doen Is. Hij hoopt evenwel
op een vierdeelige coalitie.
Indien de zaken goed loopen,
zou men Zondagavond reeds tot
een oplossing kunnen komen.
Hij zou dan den volgenden dag
naar Parijs kunnen vertrekken
voor de vredesconferentie.
Uit regeeringsbronnen werd Vry.
dag medegedeeld, dat Gyongvosi,
minister van Buitenlandsche Zaken
van Hongarije de Hongaarsche dele
gatie heeft opgedragen op de vredes
conferentie te Parys de kwestie der
herstelbetalingen niet aan de orde
te stellen.
Deze instructies werden aan de
delegatie verstrekt na een onderhoud
van verscheidene uren. dat Gvon-
gyosi en zyn medewerkers hadden
gehad met luitenant-generaal Sviri-
dov, president van de geallieerde
contróle-commissie.
In een verklaring over de resulta
ten van de 2e proef met de atoom
bom bij Bikini deelde admiraal
Blandy Vrijdag mede, dat een radio
grafisch bestuurd vliegtuig, dat zich
gedurende de explosie op 2000 meter
recht boven de bom bevond, be
schadigd was. De luiken van de
bomhouders werden vernield.
Een landingsschip werd op «ie kust
van Bikini geworpen ondanks het
feit, dat de golven slechts drie me
ter hoog waren.
De dieren aan boord van de proef-
schepen waren tengevolge van de
radioactiviteit Vrijdag nog niet te
bereiken. Zij hebben echter voedsel
voor tien dagen.
Men herinnert zich nog de
ontroering, welke zich van een
deel van onze bevolking meester
maakte, toen geallieerde vlieg
tuigen ruim één jaar geleden
voedselpakketten op onze wei
landen en gehavende vliegvelden
lieten vallen. Dat was na het
Zweedsche brood, de eerste,
zichtbaretastbare hulp, welke
tct ons kwam. Sedertdien heelt
het buitenland enorm veel ge
daan voor ons, doch dat is niet
op zoo'n indrukwekkende wijze
gebeurd.
Uit Antwerpen zijn ontelbare
auto-colonnes gekomen met voed
sel, medicamenten, kleeding, schoe
nen, enz. In Bergen op Zoom en
later ook in Rotterdam en Am
sterdam liepen honderden schepen
binnen, waarin steeds weer voorra
den werden aangevoerd voor ons,
voor Nederland. En als die zendin
gen binnen kwamen werd dit niet
per radio, krant of omroeper be
kend gemaakt. Er werden geen co-
mité's van ontvangst gevormd,
doch er werd alléén maar gewerkt,
hard gewerkt. Een groep menschen,
die snel groeide en overal vertak
kingen vormde, trachtte naar beste
weten en kunnen met dit magni
fieke en zoo broodnoodige buiten
landsche geschenk te handelen. Het
Ned. Roode Kruis, dat onder het
bewind van den N.S.B.-er Fieck zoo
geleden heeft, trachtte zich weer te
herstellen en kon dit niet beter doer,
dan al zwoegend nood te lenigen.
Het Ned. Roode Kruis, aan welke
organisatie zooveel indertijd ge
vangen landgenooten hun leven
lang met dankbaarheid zullen den
ken, ontfermde zich over de le
vensmiddelen, medicamenten en al
les, wat voor' de volkshygiëne van
belang was. De Hulp Actie Roode
Kruis, in het Zuiden ontstaan
vóór dat geheel Nederland was be
vrijd, nam op zich de noodlij
denden te helpen met kleeding,
schoeisel, huisraad, enz.
Na de bevrijding ontstond in vele
plaatsen een samenwerking met
Nederlands Volksherstel, waarvan
de plaatselijke comité's het H.A.
R.K.-goed verdeelden.
Dank zij de helpende hand,
w?lke het buitenland ons heeft
toegestoken, een helpende
hand, die tot nu toe met ruim
twaalf en een half mlllioen
stuks gevuld is geweest, is de
ergste nood gelenigd kunnen
worden op een wijze, zooals wij
zelf nooit hadden kunnen doen.
Afgezien van de zeer groote be
sparing aan deviezen, welke deze
gratis zendingen ons land hebben
opgeleverd, mag hier worden gewe-
Bij het graven op zijn erf vond een landbouwer te St. Oedenrode
een doopvont uit den tijd der geloofsvervolging in de Generali
teitslanden. Het opschrift op het voetstuk luidt: „Gaet in alle die
werelt ende predigt dat evangelium alle creaturen. Wie ghelooft
ende ghedoopt wordt, sal salich worden." Op de vindplaats stond
in de 16e eeuiu een adellijk slot, „Ter Weij" genaamd, waarheen,
na de kerksluiting, de religieuze voorwerpen gebracht toerden
zen op een ander belang, dat deze
schenkingen voor ons land hebben.
Zij getuigen van goede vriend
schapsbanden met het buitenland.
De Stichting Nationale Hulp
Actie Roode Kruis heeft, in samen
werking met Nederlands Volksher
stel en talrijke kerkelijke en niet-
kerkelijke instellingen getracht
deze buitenlandsche hulp zoo
goed mogelijk tot haar recht te
doen komen. Een taak, welke haast
bovenmenschelijk is, want de nood
en de behoefte aan lijfgoederen in
Nederland bedraagt een veelvoud
van hetgeen voor verdeeling be
schikbaar was.
Vóór alles is echter getracht om
daar, waar de grootste nood heersch-
te, verlichting te brengen. In aan
merking genomen de middelen,
waarover de H.A.R.K. de beschik
king had, bedenkende ook, hoe zij
medewerkers moest aantrekken,
die voor het overgroote deel zonder
eenige vergoeding werken en die,
al werkende, het „vak" moesten
leeren, dient hier gezegd, dat deze
instelling zeer zeker een groot be
lang heeft gediend en nog dient.
Het is menschelijk, dat in deze
uit den grond gestampte organi
satie de grootste, welke Neder
land ooit op hulpverleeningsgebicd
heeft gekend fouten zijn ge
maakt. Het is betreurenswaardig,
dat er medewerkers zyn geweest,
die voor de verleiding zijn bezwe
ken en zich goederen hebben toe
geëigend, doch dit neemt niet weg,
dat het hulpverleeningswerk in
Nederland een zegen is geweest. De
buitenlandsche schenkers hebben
zonder onderscheid verklaard, dat
de organisatie in Nederland de
beste is van alle geholpen landen.
Sjahrir heeft in een exclusief in
terview aan United Press verklaard,
dat hy niet dacht, dat het geal
lieerde antwoord dat op het Indone
sische protest was ontvangen en
waarvan de evacuatie van 35.000
geallieerde geïnterneerden in het
binnenland afhankelijk is, de Indo
nesiërs tevreden zou stellen. Sjahrir
zeide, dat de geïnterneerden niet in
levensgevaar verkeerden, doch hij be
twijfelde dat de evacuatie hervat
zou worden, tenzij een „positiever
antwoord'' zot, wórden ontvangen
Hij toonde foto's van het zeebom-
bardement van Banjuwangi als
voorbeeld van de incidenten, die tot
het staken van de evacuatie hebben
geleid. (De Nederlandsche Marine
iegde gisteren reeds uit, dat Banju
wangi gebombardeerd was, omdat
terroristische bendes de haven ge
bruikten als basis tegen Bali en er
werd verklaard, dat men alleen de
schepen in de haven tot zinken nad
willen brengen en niet de rijstvoor
raden had willen vernietigen).
Terugkomend op het thema de''
N-ed.-Indonesische onderhandelingen
beschuldigde sjahrir er de Nederlan
ders van, dat zij een regeling ver
tragen om meer troepen naar Indo
nesië te kunnen brengen. Sjahrir
zeide, dat het verwerpen door Van
Mook van het voorstel om geen ver
dere troepen naar Java te- brengen,
een duidelijke aanwijzing was, dat
het den Nederlanders bij de huidige
onderhandelingen aan goeden trou.v
ontbrak.
Sjahrir beweerde, dat de Engel-
schen de Nederlanders hielpen om
in de toekomst een militaire cam
pagne tegen de Indonesiërs te oe
ginnen door het overdragen van
bases aan de Nederlanders. Hij
voegde hieraan toe, dat hij in te
genspraak met sommige persbe
richten er de voorkeur aan gaf, dat
de Engelschen zich onmiddellijk
zouden terugtrekken, vooropgesteld
dat zij niet eerst de bases aan de
Nederlanders overdragen. Sjahrir
zeide, dat onder de huidige poli
tiek de Nederlandsche positie ster
ker worclt naarmate de Engelschen
langer blijven.
Hij zeide tenslotte niet optimis
tisch te zijn, daar de Troonrede van
Koningin Wilhelmina en minister
president Beel's verklaringen er vol
gens hem op wezen, dat de pieuwe
Nederlandsche politiek meer reacti
onnair was dan de vorige.
Het circus Mikkenie-Strassburger reist weer met zijn tent door het land.
Het berennummer.
