DROOMBEELD
van een architect
LOF VAN HAARLEM
Muuhwehkf
Tentoonstellingen in
de feestweek
Haarlem zeven eeuwen
DE GROOTE MARKT
IN STIJL
Feestgids uitverkocht
V.
Programma der
feestelijkheden
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1946
PAGINA 3
Haarlem vlagt
Feesf in
de luisterrijk
versierde stad
/k ben gek op vuurwerk!
Als jongen -paste ik een
week lang buitengewoon
goed op, om op dien avond,
wanneer de duisternis ver
broken zou worden, door
sterren, gekleurde fonteinen
en uit elkaar spattende
lichtkogels, mee te mogen
met mijn ouderen broer, die
dat heelemaal niet leuk vond,
omdat hij een aardig meisje
eveneens wilde laten genie
ten van het sprookjesachtige
lichtfestijn. Vuurwerk is kla
tergoud en het geeft een
zelfde resultaat als een zeep
bel in de zon, zóó ben je ver
rast over de speling der kleu
renen zóó spat de bel uiteen.
Elk vuurwerk is een experi
ment. Een natte pijl sist wat
en geeft geen waar voor haar
geld. Een prachtig slotstuk
met bijvoorbeeld den burge
meester als middelpunt mis
lukt als zijn neus niet wil
ontbranden. Vuurwerkmakers
moeten dus slapelooze nach
ten hebben. En daar staat op
't programma van de feeste
lijkheden: groot vuurwerk op
Zondag 11 Augustus om 10.30
uur aan het Spaarne. Ik ga
er vast en zeker heen, want
de nummers verraden pyro-
technische verlichting (nie
mand weet wat dit beteekent,
maar het zal heel erg mooi
zijn), pyrografisch draai
pont, vlindervuurbanen, Chi-
neesche boomen met casca
den en waaiers van Chrysan
themum, contra-batterijen,
goudpluimen enz. Dit moet
een vuunverk worden, zoo
als we nog nooit hebben
meegemaakt. Het programma
besluit met deze woorden:
Einde met zwaar bombarde
ment!
Kijk, daar hebben we nu
bezwaar tegen. Hoe krijgt
men het in z'n hoofd op
dit vredesfeest een zwaar
bombardement te ontkete
nen. Wij houden ons liever
bij programmapunt zeven
tien: de Niagara-waterval of
stijgende bloemenmand en
harten van gekleurd dia-
mantvuur. Met zoo'n onge
kend vuurwerk kan niemand
bedrogen uitkomen, te meer
daar ook Haarlems wapen
spreuk „Vicit vim virtus" met
de jaartallen 12451945 ont
branden zal.
Op de tentoonstelling, welke
vanwege den dienst van openbare
werken In de „Feestweek" geor
ganiseerd wordt vormt de ma
quette vatf de Groote Markt een
zeer bijzondere inzending. „Het
droombeeld van een architect"
staat er in den feestgids geschre
ven; maar dan ook een heel ge
zond droombeeld en geenszins een
hersenschim, want het visioen
laat de markt zien, zooals ze had
kunnen zün, met herstel van den
ouden luister. Hoewel de inzen
ding dus alle realiteit mist, fean
het toch een opwekking zijn om
een dergelijke restauratie door
aller samenwerking mogelijk te
maken.
De architect zal, evenals w«, de
groote verkeersdrukte op den hoek
Groote MarktKoningstraat en
hoek Groote Markt—Jansstraat ga
degeslagen hebben. De tram, die haar
levenden inhoud op den veel te
smallen vluchtheuvel neerzet, om
zich daarna knarsend en piepend
door een enge bocht de nauwe Ko
ningstraat in te draaien. De slagers
en kruideniers, die op hun stalen
rossen halsbrekende toeren ver
richten om zich tusschen voorbij
schietende auto's en argelooze wan
delaars heen te kunnen wringen.
Deze laatsten hebben wel terdege
op hun tellen te passen, willen zij
niet het slachtoffer worden van het
snelverkeer en het is snelverkeer in
de ware beteekenis van het woord;
maar de Koningstraat en de Jans
straat steunen en zuchten onder dit
drukke verkeer, dat ze niet kunnen
De oude Sint Baaf, in het cen
trum der bloemenstaddie de
Groote Markt beheerscht
verwerken. Willen zij aan de eischen
van het moderne verkeer voldoen,
dat dient er verbetering aangebracht
te worden. De rooilijn zal terugge
legd moeten worden en van dit
reëel uitgangspunt, van deze basis uit
zal men de lijnen kunnen optrekken
en de vormen kunnen bepalen waar
door de Groote Markt een anderen
aanblik zal verkrijgen; herstel in
tiaar vorigen luister en glorie, een
aanspraak waar Haarlem krach
tens zijn schoonheid recht op
heeft.
Door haar ruimtewerking, d.wu.
de verhoudingen en afmetingen van
huizen en straten enz. is de Groote
Markt, ondanks haar tegenwoordig
-onaesthetisch voorkomen, het mooi
ste plein in Nederland en alleen
daarom is ze waard als monument
geëerd en gerestaureerd te worden.
Wij zien reeds in het verre verschiet
de Groote Markt als een architec
tonisch geheel met een huizen- en
gebouwenentourage in stijl.
Doch ongetwijfeld zal er nog heel
wat water door het Spaarne moeten
stroomen, eer het zoo "er is.
Frans Halsmuseum: Tentoonstel
ling van werken van Haarlemsche
meesters uit den tijd van Frans
Hals en van teefceningen, welke tij
dens de oorlogsjaren door den
dienst van Openbare Werken zijn
voorbereid.
Teyler Museum. Spaarne 16: ten
toonstelling van werken van Haar
lemsche schilders uit de 17e eeuw.
Geopend van 11 tot 4 uur, Zondag
4 Augustus des middags van 1 tot
4 uur. Op Maandag is het museum
gesloten.
Kunsthandel Leffelaar. Groote
Markt 14: „Camera Coscura" in
woord en beeld .Deze expositie
■blijft tot 17- Augustus geopend, da-
gelijksch van 10 tot 5 uur. Des
Zondags gesloten.
Gemeente Kweektuin, aan de
Kleverlaan: Gelegenheid tot het
bezichtigen van inheemsche en
exotische bloemen en planten. De
tuin is dagelijfcscli geopend van 10
tot 12 uur, van 2 tot 5 uur en van
7 tot 9 uur.
De officieele Feestgids is uitver
kocht. Om aan de vele aanvragen
nog te kunnen voldoen, heeft de
Commissie voor Propaganda beslo
ten een programma uit te geven,
dat van vandaag af verkrijgbaar is
tegen den prijs van 35 cent.
Reeds hedenmorgen vroeg woei
van het stadhuis, de oude St. Bavo
en andere openbare gebouwen de
driekleur. Het feest was begonnen!
In de straten werd de laatste hand
gelegd aan de versieringen, de win
keliers staken elkander naar de
kroon met het passend inrichten
van hun étalages en overal werd
nog koortsachtig gewerkt om „het
schoone feest in een schoone stad"
te vieren.
De stad Haarlem
gaat van vandaag
af haar zeven
honderdjarig be
staan herdenken. Een
gansche feestweek is
geprojecteerd en heel
de stad heeft zich ge
tooid met de orna
menten, die haar die
'kleurrijke benaming
verleendenstad der
bloemen, bloemenstad.
De vlaggen worden er
bij uitgestoken, omdat
een feest, waarbij men
zichzelf zoo in de bloe
men zet, ook met vlag
en wimpel gevierd moet
worden. En feestvieren
is 'n bezigheid, die den
Haarlemmers zeker ligt.
waar men in Haarlem
ook gaat kijken, overal
wordt er een bloemrijke
taal gesproken. Drie
bruggen torsen een
overspanning, welke
men, zoolang het ver
siersel er nog niet
prijkte, voor de opge
heven spanten eener
ophaalbrug aou hou
den. in een lange win
kelstraat hangen huis
aan huls kleine roode
lantaarns. De wande
laar, die door de gepa-
voiseerde straten gaat
met da véle fleurige
étalages, ontmoet tel
kens op zijn weg alle
verzinsels, die een zwie
rige vroolijkheid kan
bedenken. Jammer, dat
alleen de Groote Markt,
het hart van Haarlem,
waar de gothische Sint
Bavo oprijst met in
haar schaduw de
Vleeschhal kleine
kanteeltjes met rood
witte vensterluiken
jammer, dat die Groote
markt moest ontluis
terd worden door de
stellages van een tri
bune, voor het open
luchtspel gebouwd. Dat
spel wordt opgevoerd
vóór het stadhuis, drie
avonden achtereen, van
Dinsdag af. En dan
vermeldt het program
ma nog een historische
optocht, die Vrijdag
gehouden wordt, wan
neer de weergoden een
welgevallig oog laten
rusten op deze onder
neming, die even
grootsch van opzet ls
als afmetingen. Voorts
festijnen van sport, bij
zondere concerten, mu
zikale rondgangen, ten
toonstellingen en ten
slotte een groot vuur
werk. Een programma,
dat de Haarlemmers
geen dag onberoerd
laat, zooals het de
feestcommissies en haar
vertakkingen reeds
maanden hiervoor geen
rust heeft gegund, om
dat wat men in een
week viert,, waardig
moet zijn aan een his
torie van zeven eeuwen
stadsbestaan. Genera
ties zijn in Haarlem
gekomen en gegaan, de
sporen der geschiedenis
zijn te lezien overal
waar men het oog open
houdt en wie zijn oor
te luisteren legt, hoort
thans den duidelijken
hartslag van den mo
dernen tijd. Hartslag
welko het zevenhon-
derdjarige Haarlem
ieder uur welhaast ver.
neemt uit het luiden
van die even eerbied
waardige en geschie
denis makende Da-
mlaatjes uit den trans
van de oude Sint
Baaf..,.
Gezegend, schoone stad, omkranst van bosch en duinen,,
waar zoete kruiden geuren en waar nachtegalen slaan,,
gezegend om uw bloemen en uw tuinen
en 't oud bedrijf Fan schepen die door 't Spaarne gaan.
Al?" vrienden die van verre reeds met handen wuiven
hóóg boven hoofden van de andren heen,
zie ik bij iedre komst uw toren juichen,
hoog boven groenen zoom en roode steen.
Nog leeft de hechte kracht binnen uw wal en veste
van sterkere geslachten en van een grooter tijd;
en dagelijks ontroeren nog de resten
van hun geloof, hun trouw en vrome vlijt
Te midden van 't jachten en 't sloven,
dat woelt in 't hart en luide tegen gevels slaat
droomen in witte rust de kloosterlijke hoven
waar moede grijsheid vindt een laatste toeverlaat;
En waar met 't jeugdig rood van geraniums en rozen
en 't laag gewas, waar 't 's morgens zingt en klinkt,
gij nog, bedaagde stad. in woorden, wel gekozen,
een afscheid biedt den dag, die naar zijn einde zinkt.
Gij voert in 't roode veld van uw roemruchte wapen
het rechte zwaard van kracht en mannelijken strijd,
gericht naar 't kruis ten top, als naar 't vaste baken
tusschen de sterrenbaan van Gods oneindigheid.
Geloofd, o stad, om die geboren zijn of kwamen
en leefden in uw veste en binnen uwe "schans,
de groote Hals, Ruysdael en Van Östade
en die twee zuivren: Bouts en Geertgen tot Sint Jans.
Gezegend, schoone stad, aan rand van bosch en duinen,
aan boorden van den kalmen Spaarnestroom,
bewaar uw schoon en goed, uw bloemen en uw tuinen,
beware u God en houd u vroom!
Gedicht Nico van Loenen
Verluchting Frans Lammer»
ZATERDAG 3 AUGUSTUS.
8 uur nam.-. Stertocht van 14
muziekkorpsen van verschil
lende punten in de stad naar
de Groote Markt.
9 uur: Taptoe op de Groote
Markt door „Harmonie Cres
cendo", versterkt met het pad
vinders tamboerskorps.
Opening van de kermis-ver-
makelijkheden op het Phoenix-
terrein, Leidscheplein, Teyler-
plein en Zaanenlaan.
ZONDAG 4 AUGUSTUS.
88.30 uur: Koraalmuziek
van den eersten omgang der
Groote Kerk door het muziek
korps van het Leger des Heils.
11 uur: Kaatswedstrijden, ge
organiseerd door de vereeniging
„Frisia" op het sportterrein
aan den Schalkwijkerweg.
11.30 uur: Cricketwedstrijd
HaarlemQuick (Nijmegen), op
het terrein aan de Donkerelaan
te Bloemendaal.
2 uur nam.: Landen-turn-
wedstrijd NederlandLuxem
burg op de Groote Markt; kin
dervoorstelling Gem. Concertge
bouw, Lange Begijnestraat.
7.30 uur: Volksdansdemon-
stratie op de Groote Markt o.
1. v. den heer Van de Wateren.
8 uur: Variété-voorstelling
Gem. Concertgebouw.
MAANDAG 5 AUGUSTUS.
7.30 uur nam.; Volksdans-bal
op het Santpoorterplein.
8 uur; Concert in de Groote
St. Baaf door de gezamenlijke
Haarlemsche Mannenkoren met
medewerking van de solisten An
nie Hermes, alt en Albert de
Klerk, orgel.
Variété-voorstelling in het
Gem. Concertgebouw.
