Voorzitterschap aan de
Groote Vijf
Prachtige inzet van de
feestweek
Wetsontwerp tot instelling van
commissie-generaal
Nederlandsche delegatie
itt den aanval
Toelichting op bevoegdheden
Burgemeester wenscht stadgenooten
blijde viering toe
Overval op speelhol
te Zandvoort
Minister van Marine
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23613
o
MAANDAG 5 AUGUSTUS 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
DE VREDESCONFERENTIE
Wat biedt Parijs?
Britsch-Indische troepen
naar Zuid-lran
Het weer
Ingebruikstelling fontein
VRIJ BEZOEK
AAN DE KERMIS
KIND MISHANDELDEN
VLAAG VAN WAANZIN
mm*
Benoeming te verwachten
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
(Van onzen correspondent).
Rond de lange tafels in de
voormalige troonzaal van het
Luxemburg onder het licht van
de kristallen kroonluchters en
schijnwerpers der filmoperateurs,
hebben de kopstukken der 21 dele
gaties een verbeten strijd uitge
vochten. Jhr. van Starkenborg
Stachouwer zag men op de kritieke
momenten der discussie de ronde
om de tafel doen om, over de
schouders van zijn medestanders
gebogen, het conflict te onderhou
den.
Artikel 2 van het door de Groote
Vier voorgestelde reglement der werk
zaamheden behelst de aanbeveling, dat
het definitieve voorzitterschap der con
ferentie bij toerbeurt door de Groote
Vier en China zal worden uitgeoefend
In de volgorde van het Fransehe
alfabet en telkens voor den duur van
drie dagen.
Een aantal delegaties van de kleine
mogendheden, waartoe op de eerste
plaats Nederland, heeft in dit artikel
blijkbaar een symbolisch bolwerk ge
zien van de hegemonie van de Groote
Vier. Zij hebben er in de twee laatste
zittingen een dapperen stormloop tegen
ingezet, maar het tenslotte niet kun
nen slechten. Het gewraakte artikel
werd Zaterdag aangenomen en het
laatste amendement dat luidde „De
conferentie kiest haar voorzitter",
Ingediend door jhr. van Starkenborg
Stachouwer, werd verworpen.
Ilei verweer der grooten was zeer
ongeiSjk. Zoo stug als de Russen en
liun aanhang zicli toonden bij mon
de van Molotof of Wyschinskv, zoo
soepel was de delegatie van Engeland.
H»t eerste amendement, waar
achter de genoemde kleine mogend-
den zieli geschaard hadden, was in
gediend door Zuid-Afrika. Het wilde
het beginsel In practijk gebracht
zien, dat het voorzitterschap eener
internationale conferentie hoflijk.
heidslialve toekomt aan het gast
land. Het voorstel der Groote Vier
lichtte het verwerpelijk, wjjl het aan
een groep mogendheden een privilege
toekende, waarvoor in 'n conferentie
tan gelijken geen plaats Is.
De spanning was grooter toen
Molotof het woord nam; groot, on
danks het feit, dat de groote meer
derheid van zijn gehoor geen woord
Russisch verstaat en gedwongen is
te wachten op. de vertalingen van
Ce eigen tolken der Russen.
lederen keer dat Molotof of
Wyschinsky overeind kwam, was
het om te verklaren, dat de Rus
sische 'delegatie met alle respect
voor Frankrijk en monsieur
Bldault geen enkele betere op
lossing zag dan het voorstel van
de Groote Vier op hoeveel
precedenten de tegenstanders
zich ten gunste van hun stelling
ook beriepen van het Congres
van Weenen, via de conferentie
van Versailles tot de conferentie
van Bretton Woods de Rus
sische delegatie hield vast aan
het eenige precedent van San
Francisco.
By den een of ander ryst wellicht
Je vraag, waarom in het bijzonder
de Nederlandsche delegatie zich zoo
warm maakt v°or de kwestie van
procedure In een conferentie, waarbij
geen groote Nederlandsche belangen
direct betrokken zijn. Men bedenke
echter, dat de werkwijze, weike door
deze vredesconferentie wordt ge
volgd, een precedent schept voor ue
conferentie, welke de vredesverdragen
met Dultschland en Japan z.al re
gelen. Deze overweging Inspireert,
naar wij opmaakten uit gesprekken
met eeiiige gedelegeerden, de strijd
baarheid van de Nederlandsche dele
gatie; een strijdbaarheid, die veel
bewondering heeft gewekt en waar
van bij de behandeling van de meer
derheidskwestie, op Maandag, weer
genoten zal kunnen worden.
De staatslieden puzzlen, lezen de
krant of zijn in slaap gevallen, ter
wijl de volken der wereld wachten
op den vrede, dien zij zullen ma
ken. Dit is de conclusie van een
medewerker van D. P., die geduren
de een half uur de gedelegeerden
van de vredesconferentie gadesloeg.
De correspondënnt constateerde
dan, dat Mc. Neil om 4.43 uur in
een kruiswoordpuzzle verdiept was,
dat om 4.36 uur Evatt de zaal ver
liet, toen de vertaling va* een
Britsch Indische rede werd opge
dreund, dat om 4.37 alle aanwe
zige gedelegeerden de krant zaten
te lezen, met uitzondering van den
Ethiopisehen afgevaardigde, die in
slaap was gevallen. Om 4.40 uur
verdiepte de Amerikaansche af
gevaardigde Dunn, .zich in de sport
pagina van de „Daily TelegraDh".
Tezelfdertijd begon de Nleuw-Zee-
landsche gedelegeerde een brief te
schrijven. Twee minuten later haal
de de Britsch-Indische gedelegeerde
een brochure voor den dag getiteld
„Wat biedt Parijs", blijkbaar ter
voorbereiding van den Zaterdag
avond. Om 4.50 uur ontwaakte ae
Ethiopiër, opgechrikt door een ap
plaus, om 4.52 uur haalde Spaak
een roman In gelen omslag uit zijn
zaken zoo gaat dit nu al zes
dagen door
Als excuus moge hieraan worden
toegevoegd, dat iedere redevoering
in twee talen vertaald wordt. E ;n
rede van een half uur, wordt dus
automatisch uitgebreid tot een rede
van anderhalf uur.
De Britsch-Indische regeering
heeft bekend gemaakt dat. er In
dische troepen naar Basra worden
gezonden ter bescherming der
Brltsche belangen.
Men ls hiertoe overgegaan ten
einde, indien omstandigheden dit
zouden eischen, troepen ter beschik
king te hebben ter bescherming van
Indische, Brltsche en Arabische ie-
vens en ter beveiliging der Indische
en Brltsche belangen in Zuid-lran
Krachtens een overeenkomst tus-
schen Rusland, Groot-Brittannië en
de V.S. werden alle Britsche troepen
2 Maart j.l. uit Iran teruggetrok
ken. De Russische troepen bleven
echter langer, hetgeen de zaak-
Azerbeidzjan in den Veiligheidsraad
tengevolge had.
Prinses Irene
wordt vandaag 7
jaai. Meer dan
honderdduizend
kinderen uit het
heele land stuur
den vandaag aan
H. K. H. prinses
Irene, paleis
Soestdijk, Baarn,
een felicitatie
briefkaart. Prin
ses Irene is een
ijverig leerlingetje
van de kleuter
school „de Werk
plaats" te Biltho-
ven. waar deze
grappige foto op
een onverwacht
oogenblik van de
prinses genomen
werd
Onder groote belangstelling en
In tegenwoordigheid van burge
meester M. A. Reinalda en de
wethouders F. S. Noordhoff en
D. J. A. Geluk is Zaterdagmor
gen de Anegang officieel voor
het publiek opengesteld.
De heer R. Schlatmann, voor
zitter van de Anegangvereeniging
sprak een welkomstwoord, waar
in hij tevens de voorbereidingen
schetste, welke voor een kunst
zinnige en smaakvolle versiering
van de Anegang noodig waren
geweest.
Vervolgens gaf Herman Moer
kerk een beknopte toelichting op
de door hem ontworpen figuren
uit de Haarlemsche historie en de
Camera Obscura die langs de trot
toirs geplaatst zijn. Hij sprak vol
lof over de drie Haarlemsche kun
stenaars Livinus Tollenaar, Joop
Ebeli en Peter Huyzer, die op een
voortreffelijke wijze zijn ontwer
pen hadden uitgewerkt. Burge
meester Reinalda sprak hierna zijn
waardeering uit over de manier,
waarop de Anegangvereeniging de
versiering ter hand genomen had.
Als van ouds was deze weer met
iets bijzonders te voorschijn geko
men, een versiering, die by heit
Haarlemsche feest past en op de
Verwachting tof Dinsdagavond;
Ti kiel ijk toenemende bewolking
met vooral hedenavond en
-nacht plaatselijke onweersbuien
Wind aurnvankelijk veranderlijk,
later uit richtingen tnsschen
Zuid en West. Daling van tem
peratuur.
Zon onder 20.24, maan 15.32
0.07, zon op 5.07.
Verschenen is de Memorie van Toelichting op het wetsontwerp tot
instelling van een commissie-generaal, welke in naam en onder gezag
van de Nederlandsche regeering tijdelijk het opperbestuur over Indië
-Jlunnen Ritoefenen. Aanleiding hiertoe zijn de algemeene en bijzon-
moet *!pe®ten van de Ned.-Ind sche situatie, welke op het oogenblik
moet worden geordend.
Het 'tet ln de bedoeling, dat een
otgaan ingesteld wordt, dat voorbe
reidingen treft voor de a.s. Rifks-
conferentie. De commissie-generaal
hreft tot taak, in contact te treden
met vertegenwoordigers van alle be
volkingsgroepen en staatkundige or
ganisaties in indië. De commissie
bestaat fit drie leden; Ook de lut-
tenant-gouverneur-generaal zal er
zitting in hebben. De leden worden
op voordracht van den minister van
Oorlog benoemd en ontslagen. De
regeering zal zelf kunnen beslissen,
indien een besluit van de commissie
biet eenparig ls.
De regeering acht 't noodzakelijk
om ln liet belang van den finan-
cleelen, economischen en socialen
opbouw besluitvaardig te kunnen
optreden. Vooral ook dienen de
moeilijkheden uit den weg te wor
den geruimd welke zijn ontstaan
door de onverwachte lange bezet
ting der geallieerden, en die de
normale sfeer van het Algemeen
Bestuur In Ned.-Indië te buiten
gaan.
Br is behoefte aan een meer on
middellijk en voortdurend contact
met het opperbestuur en aan een
orgaan dat zekere volmachten heeft,
om in noodzakelijke gevallen onver-
wlild beslissingen te nemen.
Als taak voor de commissie-gene
raal wordt verder gedacht, aan de
deelneming door het Rijk en den fi-
nancieelen en economischen opbouw
van Indië, eventueel ook door andere
mogendheden, aan zorgen voor de
Nederlandsche strijdkrachten, repa-
trieerenden en andere oorlogsslacht
offers, en aan herstel van cultuur
en onderwijs naar Nederlandschen
trant. De commissie mag echter niet
op het terrein van de Indische re
dering ingrijpen.
De ministers zullen echter de
volle verantwoording blijven dragen.
De commissie-generaal aal derhalve
de regeering van al haar doen en
laten op de hoogte moeten hou
den. Er aal worden getracht tot
overeenstemming te komen met de
Britsche regeering ten aanzien van
de beperkingen die thans nog lig
gen op de uitoefening van het
scuvereine gezag.
De regeering', aldus de Memorie
van Toelichting, had de commissie-
generaal niet bij wet behoeven in
te stellen. Zij heeft dit toch gedaan,
cmdat zij de problemen, die in Indië
liggen zóó gróót acht, dat zij het oor
deel van de Volksvertegenwoordiging
weten wil en zneh by verdere stap
pen gedragen wil weten door de in
stemming van een zoo groot moge
lijke meerderheid.
diepere beteakenis hiervan ingaat.
Nadat men onder leiding van Her
man Moerkerk een rondgang langs
de beeldengalerij had gemaakt,
werd de Anegang voor het pu
bliek vrijgegeven.
Op de Dreef ls een officieel pa
rade gehouden voor den Commis
saris der Koningin, dr. J. E. baron
de Vos van Steenwijk, de burge
meester van Haarlem, den heer
M. A. Reinalda, en het cpllege van
wethouders.
De roemruchte fontein uit Pay
rus en Brussel, die ter gelegenheid
van de Haarlemsche feesten een
plaatsje gevonden heeft op het
Houtplein, is Zaterdagmiddag met
eenig ceremonieel in werking ge
steld.
Burgemeester M. A. Reinalda
verrichtte de opening, waarbij hij
een kort, doch hartelijk toespraakje
hield. Spr. gaf uiting aan de inge
nomenheid van het gemeentebe
stuur, dat men in de stad alom
zulke frissche versieringen heeft
aangebracht ter opluistering van
de feesten. Hij hoopte, dat het voor
de Haarlemmers een week van
blijde feestviering zou zijn, die ge
heel in het teeken zou staan van
de groote gedachte, dat wij allen
tezamen mogen bouwen aan het
groot warden van ons land en de
stad Haarlem. Tenslotte deed de
burgemeester een beroep op de be
volking, de feesten op gepaste
wijze te vieren.
De organisatoren van de
kermisviering hebben besloten
Donderdagmorgen de kermis
kosteloos toegankelijk te stel
len. Een buitenkansje voor de
jeugd.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag heeft de Zandvoortsche
politie omstreeks half twee een
overval gedaan op een villa aan
de Brederodestraat, waar men een
speelhol vermoedde. De politie
trof er een groot gezelschap dames
en heeren aan, dat roulette en
baccarat speelde. 31 personen wer
den naar het politiebureau over
gebracht, waar tegen allen proces
verbaal werd opgemaakt. Vanmor
gen zijn zij allen, met uitzondering
van vier Amsterdammers, die in
arrest gesteld zijn, weer vrijgelaten.
Het speelmateriaal en een
groote hoeveelheid fiches ter
waarde van één tot honderd
gulden zijn in beslag genomen
en tevens een zeer aanzien
lijk geldbedrag. Uit het onder
zoek is gebleken, dat zieer grof
gespeeld werd en de villa uit
sluitend als speelgelegenheid
werd gebruikt. De politie heeft
het perceel gesloten.
Inmiddels hebben enkele van de
arresi.anten bekend.
Gisteren heeft de Haarlemsche
politie proces-verbaal opgemaakt tegen
J. B. ter H. uit de Reigerstraat, dia
in een vlaag van waanzin zijn twee
jarig kind zoodanig mishandeld heeft,
dat het een bloedspuwing kreeg.
Hierna had de vader bijna zijn hee'.e
inventaris kort en klein geslagen.
Het mannenkoor Caecilla onder
leiding van Nico Hoogerwerf en do
Prins Bernhardkapel van het II-l-
R.I. onder lieding van adjudant De
Graaf zorgden voor de muzikale om
lijsting.
Onder groote belangstelling heeft
wethouder D. Geluk Zaterdagmid
dag de kermis officieel geopend.
Hij wees op de belangrijke plaats,
die een kermis bij een volksfeest
inneemt. Hierna volgde het hoog
tepunt: mevrouw Oosterhout knip
te het lint door en de kinderen,
die tijdens de opening stonden te
popelen tot het lint weggehaald
zou zijn, stormden nu het terrein
op en zwierden en draaiden dat het
een lust was. Na een rondgang van
de muziekkapel van de N.Z.H. om
de keajnisvermakelijkheden, kozen
de autoriteiten vlug het hazenpad.
(Vervolg op pag. 4)
Ingebruikstelling van de fontein op het Plein
Naar „Trouw" meldt is de be
noeming van den resèrve-kapitein-
luitenant-ter zee J. J. A. Schagen
van Leeuwen uit Hengelo tot mi
nister van Marine binnenkort te
verwachten.
Hardheid is een eigenschap,
die men gemakkelijker aan-
dan afleert. Hardheid heeft
echter niets te maken met
gemoedssterkte De beste de
gen laat zich het gemakke
lijkst buigen
