Scherpe Amerikaansche
nota aan Joego-Slavië
De strijd tegen den honger
Dardanellen, een uitermate
moeilijk vraagstuk
Ultimatum dat inslaat
als een bom
CRISIS INZAKE TRIEST
SPITST ZICH TOE
Byrnes voert besprekingen met
Joego-Slavischen premier
Geheimzinnig projectiel.
Rijstvoorziening van
Z.-Oost-Azië
V,
J
Het
weer.
Roofoverval te Hoorn
Regeling der kwestie van vitaal belang
voor vrede en veiligheid
Joego-Slavië roept
ambassadeur terug
Tot hoofd en hart
J
69ste JAARGANG No. 23626
DONDERDAG 22 AUGUSTUS 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
Moeilijkheden voor
Parijsche conferentie
PARIJSCHE CONFERENTIE
Lord Killearn Maandag
naar Batavia
„Bloemfontein" Zondag
te Rotterdam
Bezoekers van café van
portefeuilles beroofd
Ontploffing te Tel Aviv
Tito betiteld als roover-
hoofdman
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De regeering van de Ver. Sta
ten heelt aan Joego-Slavië een
nota doen toekomen, volgens
welke zij binnen 48 uur een be
vredigende verklaring eischt voor
het neerschieten van de Ameri
kaansche vliegtuigen.
Dean Acheson, onderminister
van Buitenlandsche Zaken heeft
de nota aan den Joego-Slavischen
zaakgelastigde te Washington
overhandigd- Amerika eischt de
onmiddellijke vrijlating van de
vliegtuigbemanning, zij moeten
ongedeerd Joego-Slavië kunnen
verlaten.
De nota luidt verder: „Indien bin
nen 48 uur na de ontvangst van deze
nota door de Joego-Slavische regee
ring aan de eischen is voldaan, zal
da regeering van de V.S. handelen
volgens de door haar verkregen be
wijzen en de haar door de Joego-Sla-
Vische regeering gegeven verklaring.
Zoo niet, dan zal .Amerika den Vei
ligheidsraad verzoeken onmiddellijk
bijeen te komen en de noodige maat
regelen te nemen. Het met voorbe
dachten rade en zonder waarschuwing
Vuren op een onbewapend passagiers
vliegtuig van een bevriende natie is
In de oogen van de V.S. strijdig met
het internationaal recht en met de
principes van menschelijkheid."
Volgens den specialen correspondent
Van de News Chronicle te Parijs zal
het Amerikaansche „ultimatum" aan
Joego-Slavië zijn uitwerking doen ge
voelen op de vredesconferentie te
Parijs. „De onlangs plaatsgevonden
uitwisseling van nota's tusschen Bel
grado en Londen en Washington
heeft de moeilijkheden voor de afge
vaardigden niet verminderd. In deze
troebele situatie komt het „ultima
tum" inslaan als een bom, die, wan
neer er niet van Sovjet-Russische
zij de met staatsmanskunst wordt ge
manoeuvreerd, de conferentie van
Parijs kan torpedeeren".
In een hoofdartikel schrijft de
News-Chronicle verder „terwijl de af
gevaardigden van de landen rond de
tafel van de vredesconferentie verza
meld zijn, presenteert een van de
daar vertegenwoordigde landen een
ultimatum met een termijn van 48
uur aan een ander land. In de ge
schiedenis zullen weinig voorbeelden
van een dergelijk paradoxaal gedrag
te vinden zijn.
De Amerikaansche ambassadeur
Patterson zal naar verwacht wordt
morgen vergezeld van zijn militaire
attache's een bezoek aan maarschalk
Tito brengen naar aanleiding van de
recente vliegtuigincidenten.
Behalve de publicatie van de Joe
go-Slavische nota heeft de plaatselijke
pers geen bijzonderheden over het
neerhalen van de Amerikaansche vlieg
tuigen gebracht. De kwestie kwam
het Joego-Slavische publiek alleen via
de buitenlandsche radio ter oore.
SM:.;--»;.;»!;
Nog dagelijks worden de badgasten in Zandvoort opgeschrikt
door de ontploffingen van mijnen, die door de Ned. Marine
voor de kust worden opgeruimd. De marine-officier op den
voorgrond geeft mei de hand een teeken, waarop de „vegers",
die zich in rubberbooten op het water bevindende lading,
welke door een duiker onder de mijn is aangebracht, ontsteken
De aankondiging dat Byrnes den
vice-premier van Joego-Slavië
Kardelj bij zich had geroepen voor
een „openhartige" bespreking van
de zich toespitsende crisis inzake
Triest heeft de aandacht van een
verder saaie zitting der vredes
conferentie weggetrokken.
Byrnes heeft gewoonlijk wanneer
hij met een speciaal „karwei" in
het buitenland bezig was, een poli
tiek gevolgd van „handen af" ten
aanzien van de algemeêne proble
men van het staatsdepartement en
de gedelegeerden te Parijs hebben
getracht vol te houden dat de
vredemakei's zich niet met buiten-
Lord Killearn, de bijzondere
Britsche commissaris voor Zuid-
Oost-Azië, heeft in een radio-rede
te Singapore verklaard, dat het
Britsche leger erin heeft toege
stemd alle rijstvoorraden, die in de
eerstvolgende weken zullen worden
opgebracht, vrij te geven. Eten schip
met rijst is onderweg naar Borneo
en Serawak, waar de rijstvoorraden
uitgeput zouden zijn, terwijl er vol
doende rijst in Bangkok aanwezig
is en ook voldoende scheepsruimte
om tot half September volgens een
nieuw distributiesysteem met ver
laagde rantsoenen, in de behoeften
van Malakka te voorzien, aldus
Lord Killearn.
„Voor den tijd na half Septem
ber zal ik mij niet aan voorspel
lingen wagen. Wellicht krijgen
we meer, wellicht minder. Wij
zullen dit pas weten, zoodra wij
beter kunnen beoordeelen hoe de
Siameesche regeering door mid
del van het vorderen van rijst
voorraden de rijst tn handen
krijgt."
Lord Killearn maakte voorts be
kend. dat India een lading rijst, die
thans te Rangoon wordt ingeladen,
niet aan Malakka had kunnen af-
Lord Killearn zal, naar uit ge
zaghebbende bron vernomen wordt,
26 Augustus reeds per vliegmachine
naar Batavia gaan, om te trachten
een overeenkomst tusschen Neder
landers en Indonesiërs te bespoe
digen.
staan, maar dat een schikking tot
spoedverschepingen van rijst uit
Brazilië was getroffen en dat aan
Birma was verzocht extra rijst te
geven.
Den toestand in Zuid-Oost-Azië
noemde hij een plaatselijken te
genslag in den strijd van de wereld
tegen den honger, doch „de crisis
is hier later gekomen en is van
minder wreeden aard dan die,
welke het Britsche volk te verduren
heeft gehad."
staande feiten moesten bemoeien.
Het feit blijft echter bestaan dat
de crisis in Julisch Venetië geen
uitstel duldde.
De Bymes-Kardelj bespreking
viel bijna samen met de verkla
ring in Washington van waarne
mend staatssecretaris Dean
Acheson die de Joego-Slavische
aanvallen een ergerlijke daad
noemde. Het eerste doel van
Acheson was op den ernst der
situatie langs de grens den na
druk te leggen en de nieuwe
scherpe protestnota die te Bel
grado is ingediend kracht bij te
zetten.
De regeling die de Groote Vier
inzake Triëst getroffen hebben
staat reeds onder kruisvuur der
Italianen en Joego Slaven. Italië
heeft minstens gedeeltelijken steun
van Brazilië en mogelijk van ande
ren. Jöego-Slavië kan op de hulp
rekenen van de kleinere leden van
het Russische blok, hoewel Rusland
zelf gebonden is door het schema
dat door den raad van ministers
is goedgekeurd. (U. P.).
A.P. meldt uit Tokio, dat noch
Nederland noch een van de andere
mogendheden van den Stilen Oceaan
officieus vertegenwoordigd zullen
zijn op de zittingen van den Ge
allieerden Raad van Toezicht op
Japan.
De groote schrik, teweeg
gebracht door de berichten
betreffende de vliegende bom
boven Frankrijk, bedaarde
Dinsdag, na het onderzoek,
ingesteld door den commis
saris van politie te Chatillon-
sur-Seine.
„Het schrille gefluit" deed
denken aan de verhalen uit
Zweden over de projectielen,
die daar 's nachts vernomen
worden.
De commissaris, die een
strenge reprimande had ge
kregen van zijn superieuren
in Parijs, omdat hij de ge
beurtenissen, die in Parijs op
de voorpagina's van de kran
ten afgedrukt waren, niet had
gerapporteerd, bracht den
geheelen dag door met onder
vraging van een zoo groot
mogelijk aantal van de 4000
inwoners van het dorp. Nie
mand had iets gehoord of
gezien, dat op een vliegende
bom leek.
Eindelijk vertelde een der
dorpelingen hem, dat de vlie
gende bom gehoord, was door
Fernand Petitfour, een em
ployé van de nationale spoor
wegen.
Petitfour vertelde inder
daad, dat hij en zijn vrouw
ongeveer drie weken geleden
om 2 uur 's nachts wakker
geworden waren door een
vreemd geluid als van een
,hevigen wind", dat hem deed
denken aan het geluid van
een zweefvliegtuig of van een
projectiel, dat door het lucht
ruim vloog. Hij sprong uit zijn
bed, doch de nacht was stil en
hij zag nergens licht.
Den volgenden morgenvond
mevrouw Petitfour al haar
waschgoed op den grond lig
gen. Petitfour nam dit aan
als bewijs van de groote snel
heid van de bom, en vertelde
het voorval aan verschillende
menschen, doch de gendarmes
waren een anderen uitleg toe
gedaan. De wasehlijn was ge
broken
Verwachting tot Vrijdagavond:
Zwaar bewolkt met tijdelijk
eenigen lichten regen of motre
gen. Meest matige wind, aan
vankelijk uit Zuidelijke richting,
later ruimend naar West of
Noord-West. Weinig verandering
in temperatuur.
Zon onder 19.51; maan 0.50
18.30, zon op 5.36,
Het eerste schip met evacué's uit
Australië aan boord, het m.s. Bloem
fontein, zal Zondag 25 Augustus bij
de Rotterdamsche Lloyd te Rotterdam
worden gedebarkeerd. Er zijn ruim
950 evacué's aan boord.
Dinsdagavond 11 uur is te Hoorn
in het cafe van den heer S. de
Vries een brutale roofoverval ge
pleegd. Twee personen, waarvan do
een als politie-agent en de ander
als militair verkleed waren, kwamen
het café binnen en hielden de zes
aanwezigen met revolvers in be
dwang. De „huiszoeking" die een
van hen daarop verrichtte leverde
hun 5 koffers met manufacturen
op. Onder bedreiging van de schiet
wapenen werden de bezoekers en
het personeel van het café naar
de keuken gedreven, waar het licht
werd uitgedraaid om naar buiten
geen argwaan te wekken. Een voor
een moesten daarop de bezoekers
naar voren komen om gefouilleerd
te worden. Allen werden van hun
portefeuilles beroofd. De dikste
kwam uit den zak van den heer
De Vries zelf, die zijn portefeuille
moest afstaan met 3600 inhoud.
Reeds in den nanacht heeft de
politie de daders, 6 personen uit
verschillende plaatsen in West-
Friesland, gearresteerd; de buit is
volledig teruggevonden.
Hedenmorgen is in een groote
meelfabriek nabij het algemeene
hoofdkwartier te Tel Aviv een
bomontploffing geschied. Gebou
wen raakten in brand en er
woedt thans een groote brand.
Men meent te maken te
hebben met een terroristische actie.
Ete heerscht weer rust, maar er be
staat nog groote nervositeit.
Het researchinstituut voor land
bouwkundige microbiologie van de
Sovjet-Unie heeft 'n nieuwen bacte-
riologischen kunstmest tot ontwik
keling gebracht. Deze nieuwe mest
stof verbetert den oogst van alia
landbouwgewassen.
President Truman heeft de
kwestie van de Dardanellen
met zijn hoogste militaire en
politieke adviseurs besproken.
Naar verluidt heeft hij gezegd
dat de kwestie van vitaal be
lang voor vrede en veiligheid
van de geheele wereld is.
In ambtelijke kringen te Wash
ington is men van meening, dat de
Dardanellen het moeilijkste vraag
stuk sedert het einde van den
oorlog vormen. Amerika zal in geen
De Joegjo-Blavische regeering
heeft den ambassadeur van Joego-
Slavië te Athene Isidore Tsjangar
teruggeroepen.
Volgens diplomatieke kringen
te Athene is het terugroepen van
den Joego-Slavischen ambassadeur
uit Griekenland bedoeld als pro
test tegen de „onvriendelijke hou
ding" van Griekenland jegens Joe
go-Slavië. Als redenen worden op
gegeven; De verklaringen van in
vloedrijke leden van Grieksche be-
stuursinstanties, en de uitlatingen
in de ultra-royalistische Grieksche
pers, die maarschalk Tito als „roo-
verhoofdman" betitelen. Voorts
werd 17 Aug. een Joego-Slavische
nota bij de Grieksche regeering in
gediend, waarin geprotesteerd werd
tegen aangerichte vernielingen op
het Joego-Slavische koopvaardij
schip Alexandres. De Grieksche
vice-premier, Gonatas, zeide: „Er
heeft zich geen nieuwe ontwikke
ling voorgedaan in de betrekkingen
tusschen Griekenland en Joego-
Slavië", waaruit men zou kunnen
concludeeren, dat Tsjangar inder
daad zal vertrekken.
geval van zijn standpunt, zooals
dat in de gepubüceerde nota is
uiteengezet, afwijken.
In Washington legt men er den
nadruk op, dat de Russische eisch
tot deelneming aan de verdediging
van de Dardanellen, gesteld in de
nota van 9 Augustus, niet °P stra
tegische overwegingen kan worden
gebaseerd, daar de luchtoorlog en
de atoombom de waarde van de
zeeëngte voor de marine sterk heeft
verkleind.
Bij de moderne oorlogvoering zou
het voor de Sowjet-Unie vrij ge
makkelijk zijn den toegang tot de
Zwarte Zee af te sluiten, ook zon
der het bezit van bases in Turkije
en zonder inbreuk te maken op de
Turksche souvereiniteit.
Veel eerder zai aan de Russische
eischen de wensch ten grondslag
liggen over Turkije dezelfde macht
te verkrijgen als over de z.g. satel-
lietenstaten in het Oosten van
Europa om op die wijze de zee
engten en het geheele Midden-
Oosten te beheersehen.
De belangen van de Ver. Staten
in het betrokken gebied bestaan
vooral uit olieconcessies, die van
vitaal belang voor de marine moe
ten worden geacht.
Naar het Spaansche persbureau
mededeelt, is aan Leon Degrelle
acht dagen tijd gegeven om Spanje
te verlaten. Daartoe is hem beperkte
bewegingsvrijheid verleend.
Belofte maakt schuld. Dit
wordt door velen vergeten en
daarom zijn we vaak doodaf
van de dingen, die de men
schen beloven te zullen doen,
maar die ze nooit doen,
wanneer je er zelf niet
achterheen zit.
