Nijver IJmuiden herstelt zich
Tito weigert antwoord
op V.S.-ultimatum
Wat doet Katholiek Nederland
voor de militairen?
Vrijlating
Het ijzeren gordijn in de lacht
ZWARE VERLIEZEN DER
INDONESIËRS
In enkele weken 600 dooden
E
Tot hoofd en hart
J
Groote aanvoer van visch, recorddagen
van driehonderdduizend kg.
Cijfer 4
voor schoenen
Belangrijk initiatief
der Kath.-Actie
69ste JAARGANG No. 23628
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1^46
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
Nieuwe aardappelbonnen
Nederlandsche verliezen
gering
Vliegerkruis voor
Prins Bernhard
Vervoer van fruit
verboden
O
NIEUWE HAARUEMSCHE COURANT
at de voortvarendheid, waarme-
Dde liet nieuwe kabinet het
moeilijke probleem der politie
ke delinquenten aanpakt, op
veel critiek zou stuiten, zal nie
mand heboen verwonderd. Dat die
kritiek ech .er in vele gevallen on
gegrond is, daarvan heelt de minis
ter van Justitie, mr. J. H. van
Maarseveen, Donderdagavond in een
uitvoerig en gloedvol betoog, spre
kend voor de radio, het Weuerland-
sche volk trachten te overtuigen.
Tevoren had het Episcopaat in een
Herderlijk Schrijven, dat 12 Au
gustus j.l. 'in alle kerken Is voorge
lezen, reeds een klemmend beroep
gedaan op het Nederlandsche vont
om zich in zyn houding jegens de
politieke delinquenten niet te la
ten leiden door een geest van wrok
en verbittering, maar door liefde en
gerechtigheid.
Het is begrijpelijk, dat de ge-
dachtengang van den katholieken
minister van Justitie parallel loopt
met dien, door de Bisschoppen ui
Huil Schrijven geformuleerd. Ook
mr. Van Maarseveen ging uit van de
stelling, dat zonder bajjnhartigheid
voor uit probleem geeü oplossing
mogelijk is.
Wq hebben al eens eerder ge
schreven, dat velen momenteel net
begrip barmhartigheid blijkbaar met
kunnen vatten. De oorlog heeft ons
allen hard gemaakt, gevoelloos vaak
en daardoor ook onbarmhartig. De
dageiijksclie praktijk van den oorlog
is nu eenmaal het ,,oog om oog, tand
om tand" en zelfs op vredesconfe
renties schijnt dit systeem, zij net
met andere middelen, in zijn voile
consequenties toepassing te vinden.
Jarenlang hebben wij niet anders
gezien en gehoord en daarom is on
ze geest verhard en verruwd. Maar
is het daarom verstandig en nu .tig
voor ons zelf en heel de samenle
ving, in dezen geest van hardheid,
verruwing en verbittering te
blijven voortleven? Zouden wij
dit doen, dan vervallen wij
onherroepelijk in dezelfde bar-
baarschheden, die wij in onze bezet
ters zoo verafschuwden. Het was
hierop, dat de minister vooral den
nadruk legde.
Geenszins wil dit zeggen, dat de
werkelijke misdadigers hun straf
zullen ontgaan. „Niemand", aldus de
minister, „van wien bewezen kan
worden, dat hij zijn medemensch
moedwillig verraden en aan den vij
and overgeleverd heeft, zal zijn ge
rechte straf ontgaan. Geen van dezen
komen volgens de regeeringsplannen
voor buitenvervolgingsteliing in
aanmerking. Mocht iemand het an
ders zeggen, dan spreekt hij onwaar
heid." Dit is duidelijke taal. Verheu
gend is, dat de minister de richtlijn,
volgens welke personen, die bij ge
wapende formaties dienst hebben
gedaan, bij uitzondering in vrijheid
konden worden gesteld, heeft Inge
trokken, omdat de vrees is geuit, dat
bij hare toepassing het ernstig ka
rakter van het misdrijf van gewa
pende dienstneming by den vijand
op den achtergrond zou raken. Het
is goed, vooral ook voor de toekomst,
hier nog eens bijzonder op te wijzen.
Intusschen bleek uit de woorden
van den minister, dat het aantal
politieke delinquenten in de
kampen de laatste weken aan
zienlijk is gedaald. Op 15 Aug. be
droeg het ongeveer 50.000. Er behoe
ven thans dus niet 40 of 50 duizend,
maar nog „slechts" omstreeks 25000
delinquenten vrijgelaten te worden.
Als er één categorie is, die zich
over het algemeen moeilijk bij de
beslissing van de regeeering kan neer
leggen. dan is het wel die der ille
galiteit. De minister deed in zijn
indrukwekkend betoog een beroep op
hen om de wettige overheid te blij
ven volgen, ook daar, waar hun in
zichten van de hare afwijken. De
waardeering van het volk voor de il
legaliteit zal, aldus de minister, das
te grooter zijn, als zij in staat blijkt
ook dit offer te kunnen brengen.
Een offerDat beteekent zelf
overwinning en zelfbeheersching. Het
wordt van heel de menschheid ge
vraagd in deze chaotische wereld. Het
heeft er momenteel heel weinig van,
dat de groote mogendheden ons hier
in een voorbeeld zullen geven. Laat
Nederland hun laten zien, dat een
klein land ook groot kan zijn, om
dat zijn geest, zijn cultuur niet hei-
denach. maar Christelijk is of zooals
de minister het zei, omdat het een
zedelijke kracht en grootheid heeft
getoond, die het éen eervolle plaats
onder de volkeren blijft verzekeren
Van 26 Augustus tot en met 31
Augustus zullen de bonnen „410
aardappelen" recht geven op het
koopen van drie K.G. aardappelen
en de bonnen „910 aardappelen"
op een kilogram aardappelen.
De geldigheidsduur van de bon
nen 409 en 909 aardappelen is ver
lengd tot en met 31 Augustus.
Wees voorzichtig in uw oor
deel. V/ij meenen vaak iets te
zien, ivat we echter inderdaad
zelf over de dingen hebben
uitgespreid. Raden of gissen
gaat vlugger en lichter dan
geduldig ontleden.
Op het vliegveld te Leeuwarden iverd de K.L.M.-ski/master
PHTCF door den commisaris der Koningin in de provincie
Friesland, mr. H. P. Linthorst Homan, gedoopt met den naam
„friesland". Ter opluistering werden rond het vliegtuig
Friesche boerendansen uitgevoerd
Eén der grootste onderdee-
len van Neerlands snelkloppen-
de industrie-hart, de nijvere
havenplaats IJmuiden, herstelt
zich langzaam, maar zeker van
den bijna doodelijken slag, dien
de Duitschers haar hebben toe
gebracht. Ook de visscherij ont
plooit zich weer in haar oude
glorie en draait alweer op volle
toeren.
De loggers, beladen met der
gastronomen lievelingskostjes, leg
gen om beurten, bij de steigers
der visehhallen aan, om van hun
kostbare lading verlost te worden
en om zich daarna weer ter visch-
vangst naar het zilte nat te be
geven. Door middel van electri-
sche windassen worden de manden
met visch uit de ruimen der sche
pen geheschen, waarna de man
den langs glibberige glijbanen
naar de hallen worden getranspor
teerd. Hier worden zij in kisten
overgeladen en wanneer de han
delaren, die uit vele deelen van
ons land zijn toegestroomd, om de
kisten zijn geschaard, kan de af
slag beginnen.
Zienderoogen slinkt de zilver
achtige inhoud der kisten, naar
mate de verkoop vordert. Tus-
schen de transacties door ziet
men kans even een genoeglijk
praatje te maken met de door de
zon verbrande, stoere schippers.
Er wordt geïnformeerd naar de
vaart, de buit en het weer. Den
geheelen dag heerscht er een
prettige samenwerkende en op
bouwende stemming. Dit geroeze
moes wordt af en toe nog over
stemd door het gepiep en geratel
der karretjes, die de kisten visch
van de hallen naar de voertuigen
der handelaren brengen, en het
monotoon gedreun der betonmo
lens, die de metselaars gebruiken
bij den opbouw van de door den
oorlog zwaar beschadigde hallen.
Na de bevrijding was ongeveer
gedeelte van de 600 meter lange
en 25 meter breede hallen in on-
bruikbaren toestand geraakt; ver
schillende muren waren ingestort,
stukken van de daken afgerukt en
een tweetal hallen geheel wegge
vaagd.
Behalve de 90 meterlange nood-
hal, is thans 350 meter van de
oude hallen hersteld. De res-
teerende 250 meter hoopt men nog
vóór den winter zoover gerestau
reerd te hebben, dat zjj minstens
water- en winddicht zijn, terwijl
in het begin van het volgende
jaar een begin gemaakt zal wór
den met den bouw van een twee
tal nieuwe visehhallen.
Hoewel het aantal in gebruik
zijnde visschersschepen aanmerke
lijk minder is dan voor den oor
log, zijn de hoeveelheden visch, die
dagelijks worden aangevoerd, bij
na gelijk aan die van vroeger, dank
zij het enorme werk, dat deschip
pers verzetten. Per dag wordt on
geveer 150.000 kg. visch ter markt
gebracht, terwijl men ook dagen
meemaakt, dat men 300.000 kg.
kan boeken. Ook wordt alles in
het werk gesteld om het aantal
schepen uit te breiden door den
aankoop van voor den oorlog in
onbruikbaren toestand geraakte
Engelsche booten.
Wanneer de afslag een feit ge
worden is en de vischhandelareu
met hun smakelijke lading ver
trokken zijn, komen de mannen
van Godin Hygiea te voorschijn,
die gewapend met waterslangen
de leege kisten, manden, karretjes
en vloeren reinigen. Binnen kor
ten tijd zijn de visehhallen van
alle ongerechtigheden gezuiverd
en treedt de stilte in....
Slechts het gekrijsch van de
laagvliegende, cirkelende meeu
wen, het geruisch van de wit-
koppige zee en het getoeter der
scheepsfluiten in de haven ver
stoort de rust in de hallen, waar
voor kort nog het lied van den
arbeid weerklonk.
Gisteravond heeft Radio Bel
grado bekend gemaakt dat de
Joego-Slavische regeering gewei
gerd heeft het Amerikaansche
ultimatum in overweging te ne
men „omdat zyn inhoud doelloos
was."
Maarschalk Tito zou geen ant
woord sturen op de Amerikaan
sche nota.
De Amerikaansche ambassadeur in
Joego-Slavië Is Vrijdagmorgen uit
Bied vertrokken om een bezoek te
brengen aan de plaats, waar het twee
de Amerikaansche toestel is neerge
stort. Dit was in de Julische Alpen
op ongeveer 3 K.M!. van de Oosten-
rij ksche grens.
Hij werd vergezeld door de leden
van de diplomatieke delegatie, die
Donderdag aanwezig waren bij zijn
onderhoud met maarschalk Tito en
door vertegenwoordigers van de af-
deeling begrafenissen van het leger.
„Het ijzeren gordijn" strekt zich
nu ook uit in de lucht, nu de
Amerikaansche luchtvaartmaat
schappijen dit gebied gaan mijden.
De European Air Transport Service
heeft het vliegen in de buurt van
Joego-Slavisch grondgebied verboden.
Haar vliegtuigen volgen nu, indien de
weersgesteldheid dit toelaat, de rout®
over den Brennerpas.
Ook de toestellen van de Pan Ame
rican Airways op de lijn New York—
New Delhi zullen een omweg maken,
nu er een landingsverbod is uitge
vaardigd voor Boedapest en Boekarest.
Volgens officieren, die in de afge-
loopen 48 uur in Boedapest zijn ge
weest, is dit verbod door de Roemeen-
sche en Hongaarsche regeering uitge
vaardigd onder pressie van de Sovjet-
Unie, waarmede een overeenkomst ge
sloten zou zijn, krachtens welke
slechts Russischen luchtvaartmaat
schappijen .op deze vliegvelden facili
teiten verleend zullen worden. Van dit'
bericht was in Weenen echter geen,
bevestiging te verkrijgen.
Het centraal Distributiekantoor
deelt mede, dat in den loop van
September diegenen voor een schoe
nenbon in aanmerking komen,
wier stamkaartnummer op het
cijfer 4 (vier) eindigt, voorzoover
zij sedert 1 Januari 1945 nog geen
bon voor schoenen hebben ont
vangen.
De informatiedienst van de Ne
derlandsche Regeering te Batavia
deelt mede, dat bij gevechten te
Driaredja in de omgeving van Soe-
foaja 200 Indonesiërs zijn ge
dood, waardoor het aantal dooden
onder de Indonesiërs, gedurende
de laatste weken tot minstens 600
is gestegen. De Nederlandsche ma
rine, die de post te Driaredja tegen
r is in den loop der laat
ste maanden een bran
dend vraagstuk gerezen,
dat om de spoedigst mogelijke
oplossing vraagt. De landelijke
leiding der Katholieke Actie in
Nederland heeft ook hier een
taak gezien van heel katholiek
Nederland. Zij trad in overleg
met de zielzorgers van Leger en
Vloot, bij wie eenzelfde vraag
was gerezen: Waar blijft Ka
tholiek Nederland met zijn
steun aan de katholieke mili
tairen?
Kort geleden kwamen onder
leiding der Kath. Actie te
Utrecht vertegenwoordigers der
groote katholieke organisaties bij
een met de hoofdaalmoezeniers van
Leger en Vloot. En terstond bleek
bij allen de groote bereidheid, om
met elkaar en op den kortst moge-
lijken termijn de actieve belang
stelling van Katholiek Nederland
wakker te roepen voor deze zaak
van het hoogste belang.
Na een inleiding van den voor
zitter dezer bijeenkomst, dr. F.
Houben, schetsten hoofdaalmoeze
nier kolonel H. J. J. M. van Strae-
len en hoofdvlootaalmoezenier ko
lonel J. F. M. de Sain, in groote
lijnen het uiterst omvangrijke werk
der aalmoezeniers en gaven een
uitvoerige uiteenzetting over wat
zij van Katholiek Nederland meen
den te mogen verlangen.
i» Iedere parochie ia Nederland
moet door haar K. A.-groepen
contact onderhouden met het
gezin van de militairen uit de
parochie en met den militair
zelf, die in den vreemde zijn va-
derlandschen plicht vervult. De
Kath. Actie in het leger zelf, als
school van zelfheiliging en apos-
tolischen geest, moet worden ge
leid en gesteund en van hulp
middelen voorzien. Dringend
noodig is een goede lectuurvoor
ziening voor het leger, dat over
de geheele wereld verspreid is.
De voormalige militairen-tehui
zen zijn in de meeste gevallen ge
plunderd, beschoten of gebombar
deerd. En toch, wat is harder noo
dig, dan een gezellig en goed-
ingericht tehuis, overal waar ka
tholieke militairen vertoeven?
Elke buitenlandsche afdeeling
heeft haar geheel eigen nooden.
De militairen in Indië klagen een
parig; „Nederland vergeet ons!"
Hier moet een groot en machtig
thuisfront in het geweer komen en
wel in den kortst mogelijken tijd.
Daarom besloot cle vergadering te
Utrecht: er moet een stichting in
het leven geroepen worden, waar
in alle groote katholieke organisa
ties zitting hebben, en deze stich
ting moet in elke plaats haar con
tactpunten hebben. Elk der mede
werkende organisaties en elke parö-
chieele K. A. groepeering voert in
eigen kring de meest intensieve
aotie, waarvoor een inmiddels ge
sticht Centraal Bureau te Den
Haag de directieven verstrekt. Be
gin September komt een definitieve
stichtings-vergadering bijeen. Dan
gaat het werk grootscheeps en
over geheel de linie beginnen.
de aanvallen der Indonesiërs ver
dedigde, verloor 2 dooden en 2
gewonden.
Het cijfer der 600 dooden omvat
de Indonesische acties in de gebie
den van Soerabaja, Bandoeng en
Semarang gedurende de laatste
twee weken, doch niet de verliezen,
die in andere deelen van Java en
Sumatra zijn geleden of elders in
den Archipel. In dezelfde periode be
droegen de verliezen onder de Ne
derlanders 15 dooden en een onbe
kend aantal gewonden. Medege
deeld wordt, dat beide verliescijfers
verband houden met het feit, dat
de Indonesiërs goed geoefende en
welbewapende Nederlandsche troe
pen en versterkte posities aanval
len. De Nederlandsche Marine, die
Driaredja verdedigde, was door
de Amerikanen opgeleid.
Officieele bronnen te Para
maribo betitelen het Russische
Tass-bericht over protesten van
breede lagen in Suriname tegen
het gebruiken van Surinaam-
sche troepen in de gevechten
tegen de Indonesiërs als on
juist.
H. VI. de Koningin heeft het Vlie
gerkruis toegekend aan z. K. H. Prins
Bernhard voor betoonden moed, be
leid en Initiatief als oorlogsvlieger,,
en wegens zijn bezielend voorbeeld
voor het personeel der luchtstrijd
krachten gedurende den afgeloopen
oorlog.
Tevens werden op grond van hunns
daden van initiatief, moed en vol
harding. betoond ln luchtgevechten
tegen een overmachtigen vijand ge
durende de oorlogsdagen van Mei
1940, de volgende officieren van het
wapen der militaire luchtvaart met
het Vliegerkruis begiftigd: de eerste-
lultenant-waarnemer mr. H. T. d»
Raaf, de reserve-eerste-luitenant
vliegers J. J. Abspoel en A. van Oor
schot, de reserve-eerste-luitenants-
waarnemers P. J. G. Mulders en P. H.
Wildschut en de reserve-tweeda-
luitenant-vlieger J. C. Pool.
In verband met de komende
distributie van fruit, is het ver
voer van appelen, peren en pruimen
.met ingang van 26 Augustus ver
boden. Dit verbod geldt niet, wan
neer het betreft vervoer van hoe
veelheden, rechtmatig door consu
menten verkregen b.v. op den
bon of uit eigen tuin indien
aannemelijk is, dat dit bestemd is
voor eigen gebruik of voor het
eigen gezin.