Naar wapenstilstand in Ned.-lndië?
Overeenstemming in principe
tusschen Killearn en Sjahrir
Vereenvoudigde werkwijze
Gefreiter als beestmensch
Ter dood veroordeeld wegens
vele moorden
AUTOBUSSEN VAN LICHT METAAL
Griekenland vraagt
uitstel
Pauselijke nuntius
voor Finland
Tot hoofd en har!
HERVATTING VAN
EVACUATIE
Het weer.
Engeland acht Moefti
onaanvaardbaar
i
S.s. Meerkerk verloren
Nederland eischt herstelbetalingen
van Italië
Mgr. Blomjous in ons land
Father van Heiningen
verongelukt
Inderdaad meer
gedistilleerd
Vliegtuigbouw als voorbeeld
69ste JAARGANG No. 23633
VRIJDAG 30 AUGUSTUS 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
PAR1JSCHE CONFERENTIE
Tabaksdistributie voor
de radio
Hr. Ms. kruiser „Jacob van
Heemskerck" is uit Indie te
Rotterdam aangekomen. Admi
raal Helfrich verlaat na de be
groeting den oorlogsbodem
De extra-snoepbon
Nieuwe aardappelbonnen
Scheerzeepbon
De een slaat wonden, de
ander giet er balsem in. De
een zaait haat, de ander
liefde. De een ontketent oor
logen, de ander verwekt
vrede. Voor u zelf een keus
uit een en ander maken, kan
'\niet moeilijk zijn.
NIEUWE HAAnUEMSCHE COURANT
A. P. meldt uit Batavia, dat Donderdag in principe overeenstemming
is bereikt tusschen Lord Killearn en Sjahrir over de noodzakelijkheid
van een wapenstilstand in Ned.-lndië. Killearn heeft Donderdagavond
reeds te Batavia de resultaten van zün bezoek aan Djokjakarta met
dr. Van Mook besproken. Hij is vervolgens vanmorgen vroeg naar
Singapore vertrokken.
Inzake een wapenstilstand heeft
Sjahrir er op gewezen, dat hij dezen
verleden maand heeft verzocht en
hij onmiddellijk officieren van het
republikeinsche leger naar het ge
allieerd hoofdkwartier zou zenden,
om de bijzonderheden van een wa
penstilstand te bespreken.
De woordvoerder deelde verder
mede, dat Sjahrir en de andere
republikeinsche leiders aan Kil
learn hebben verklaard, dat zij
reeds tot onmiddellijke hervatting
van de evacuatie der geïnterneer
den hebben besloten en reeds drie
officieren naar het geallieerd
hoofdkwartier hebben gezonden,
teneinde de details te bespreken.
Inzake de bescherming der minder
heden zeide Sjahrir, dat zijn „re
geering" verdere orders zou afkon
digen om hun veiligheid te ver
zekeren.
Soekamo heeft de bijeenkomst
niet kunnen bijwonen, daar zijn
slechte gezondheidstoestand hem
verhinderde Djokjakarta te be
reiken.
Een officieel woordvoerder, die
Killearn naar Djokjakarta verge
zeld heeft, heeft verklaard, dat
Lord Killearn en Sjahrir „een nut
tige uitwisseling der standpunten
hebben gehad en dat beiden een
verder contact tegemoet zien". Op
de vraag of dit beteekent, dat
Killearn besloten heeft bij de aan
staande onderhandelingen zijn
goede diensten aan te bieden, ant
woordde de woordvoerder: „Het
beteekent op zijn minst, dat Lord
Killearn zich definitief voorstelt
naar Java terug te keeren."
De woordvoerder zeide, dat be
halve het algemeen aspect van de
huidige impasse, drie specifieke
punten zijn opgenomen:
1. De mogelijkheid van een
militairen wapenstilstand;
2. Hervatting van de eva
cuatie der 30.000 Nederlandsche
en Eurazische geïnterneerden;
3. Bescherming van de Indi
sche en Chineesche minder
heden.
De secretaris der Vcrecnlgde Na
ties heeft een telegram ontvangen
van de Grieksche regeering, waarin
den Veiligheidsraad verzocht wordt
de discussie over de aanklacht van
de Oekraïne tegen Griekenland
tien dagen uit te stellen.
De E.A.M., de llnksgerichte Griek
sche coalitie, heeft den raad een
nota doen toekomen, waarin het te
rugtrekken van de Britsche troepen
Uit Griekenland wordt geëischt.
In de zitting van den Veiligheids
raad werden de verzoeken tot toela
ting van verschillende landen in
Stemming gebracht. De verzoeken
van Albanië, Mongolië, Transjorda-
nlë en Portugal werden verworpen,
die van Zweden, IJsland en Afgha
nistan werden Ingewilligd.
De komst van een pauselijken nun
tius in Finland is een actueele aan
gelegenheid.
Het Hoofd van de R. K. Kerk m
Finland, Mgr. G. P. B'. Cobben, is
kortgeleden uit Rome naar Finland
teruggekeerd, nadat hij in Vaticaan
stad besprekingen heeft gevoerd en
Paus Pius XII hem zijn zegen voor
Finland medegaf.
Monseigneur Cobben, die uit Sit-
tard afkomstig is, heeft een tiental
jaren de parochie van Turku geleid
en met andere Nederlandsche pries
ters. die naar Finland kwamen,
heeft hij zich gewijd aan het ver-
eenigingswerk onder de Grieksch-
Katholïeke Kareliërs, die ln 1939 by
het uitbreken van den winteroorlog
tegen de Sovjet-Unie hun haardste
den moesten verlaten en thans ver
spreid leven over andere Finsche ge-
biedsdeelen.
In een Interview, dat de Bisschop
voor deze gelegenheid aan het te
Helsinki verschijnende dagblad „Hel-
slngin Sanomat" toestond, vertelde
Z. D. H„ dat men in de kringen van
het Vaticaan groote sympathie voor
Finland aan den dag blijft leggen.
Vooral Paus Plus XII is bijzonder
geïnteresseerd voor de activiteit van
de R K. Kerk ln Finland en het
hulpwerk, dat ten behoeve van de
Karelische vluchtelingen wordt ver
richt.
Voor de geëvacueerden stelde Zijne
Heiligheid opnieuw een bedrag van
6090 dollar ter beschikking. Hiervoor
zullen goederen worden aangekocht
welke door Suomen Huolto feen Fin
sche Hulporganisatie) onder diege
nen zullen worden verdeeld, die
daarvoor het meest in aanmerking
komen.
Volgens het Sovjet-Russische
nieuwsbureau TASS zal wegens de
droogte, waarvan verschillende ge
bieden ln de Sovjet-Unie geleden
hebben, de opheffing der voedseldis
tributie tot 1947 worden uitgesteld
Officieel Is vandaag te Batavia
bekendgemaakt, dat Lord Killearn
begin September naar Batavia zal
terugkeeren. Hij zal dan weer een
ontmoeting hebben met Sjahrir.
Naar aanleiding van de reis van
Lord Kilearn naar Djokjakarta
schrijft „Het Dagblad" te Batavia o.a.:
„Sjahrir bleef liever In Djokjakarta
wegens belangrijke werkzaamheden in
verband met de nieuwe „kabinets"-
formatie.
Lord Killearn is blijkbaar naar den
berg gegaan, toen deze niet naar
Mohammed wilde komen. Wij vragen
ons af, zuiver van Nederlandsch stand
punt gesproken, of het inderdaad
noodig is op zoo'n nadrukkelijke wijze
het oor te leenen aan den Indonesi-
schen vertegenwoordiger.
Van Nederlandsche zijde is het
standpunt duidelijk en ondubbelzin
nig bepaald. Zoodra de republikeinen
bereid zijn de onderhandelingen te
hervatten, kunnen zij dit doen."
Verwachting tot Zaterdag
avond
Geleidelijk verder afnemende
wind tusschen Z.O. en Z.W. Aan
de Noordzeekust in den nacht en
ochtend plaatselijk nog een buitje
In het Oosten van het land in den
loop van den dag hier en daai
nog een enkele regenbui. Overi
gens zonnig of vnjj zonnig weer
met iets lioogere temperatuur.
Zon onder 19.34. Maan 10.57
21.29. Zon op 5.48.
Het Britsche ministerie van Ko
loniën heeft Donderdagavond ver
klaard, dat de Moefti van Jeruza
lem voor Groot Brittannië onaan
vaardbaar is als gedelegeerde op de
aanstaande Londensche conferentie
inzake de toekomst van Palestina.
Nadere bijzonderheden werden
niet bekend gemaakt.
Het s.s. „Meerkerk", dat enkele
weken geleden voor de kust van
Westkapelle op eer. mijn liep, zakt
steeds dieper weg op de zandbank
waar het is terechtgekomen. Slechts
een schoorsteen en een paar stuk
ken mast zijn nog te zien. Het schio
kan definitief als verloren worden
beschouwd.
De ministers van Buitenlandsche
Zaken van de Groote Vier hebben
besloten op de Vredesconferentie
alle artikelen van de ontwerp-vredes-
verdragen, waarover zij overeen
stemming hadden bereikt, te zullen
verdedigen.
Ook is een mogelijk uitstel van de
bijeenkomst der algemeene vergade
ring der V.N. besproken, ten aanzien
waarvan evenwel geen overeenkomst
werd bereikt. Wel werd men het
eens over een eenvoudiger wijze van
behandelen van amendementen op
de Vredesconferentie.
De raad van ministers der Groote
Vier aal den plaatsvervangers
opdragen de verschillende amende
menten en nieuwe voorstellen van
de leden der conferentie en van de
geallieerde en voormalige vijandelijk?
landen te bestudeeren teneinde uit
te maken of een amendement even
tueel de steun van de Groote Vier
verdient.
De raad van ministers zal infor-
meele bijeenkomsten houden ten
einde te trachten eventueeie mee-
ningsverschillen ten aanzien van
eerder genoemde amendementen en
nieuwe voorstellen op te lossen en
Een nog geen 21-jarige jonge
ling, Willy Herold. een schoor-
steenvegersleerling, werd ln Sej>
tember 1943, na zijn diensttijd in
den arbeidsdienst volbracht te
hebben, opgeroepen voor den mi
litairen dienst.
Hij kwam bij de parachutetroepen
en vocht te Monte Cassino en Net-
tuno, waarbij hij eenige onderschei
dingen verwierf en tot Gefreiter
werd bevorderd. Op het laatst van
den oorlog was hij in Nederland en
toen de Dultschers van daar terug
trokken. geraakte hp zijn troep
kwyt en trok op eigen houtje verder.
In de buurt van Bentheim
vond hij een verlaten auto vol
met bagage van een Hauptmann
van de Luftwaffe. De uniform,
die hij bij deze bagage vond,
trok hu aan, waarna hij zijn weg
vervolgde als Hauptmann. On
derweg verzamelde hij nog an
deren, die eveneens hun troep
waren kwijtgeraakt en vormde
de „Einheit-Herold". Hij vor
derde een auto, vond een stuk
2 cM. afweergeschut en kwam
tenslotte in Papenburg, waar hij
goede sier maakte.
Daar kreeg onze Hauptmann een
uitnoodiging om een strafkamp te
bezichtigen. Toen hp daar hoorde,
dat er vele vluchtelingen waren
nam hij de teugels in handen en
arrangeerde o.a. op 12 April 1945
een massa-executie, waarbij hij ge
bruik maakte van het 2 cM. afweer
geschut; hij had zich inmiddels zelf
ook maar „Schnellrichter" gemaakt
en had een indrukwekkenden auto
met het woord „Standgericht" er op
Honderd gepakte vluchtelingen wer
den zonder vorm van proces ter dood
veroordeeld. Voor deze executie en
voor nog drie andere aanklachten
wegens moord stond hij met 13 an
deren terecht voor een Bijzonder Ge
rechtshof van de Britscl e militaire
regeering. Bovendien had hij zich
nog te verantwoorden voor een „mis
daad tegen de menschhetd". In het
nabij Papenburg gelegen plaatsje
Leer had hij n.l. op 25 April van
het vorige jaar 5 Nederlanders op
eigen houtje en zonder vorm va»
proces ter dood veroordeeld.
Deze Nederlanders, die behoorden
tot de Nederlandsche binnenland-
sclie strijdkrachten te Groningen,
waren vlak na de bevrijding van deze
stad er op uit gestuurd om Neder
landsche arbeiders uit Duitschland
te lialen. Daarbij waren zij door een
Duitschen stootgroep gepakt en door
de S.S. ln de gevangenis te Leer ge
worpen. Herold en zjfn mannen
haalden hen uit de gevangenis,
vroeg hoe zy heetten en waar zi)
woonden en veroordeelde allen ter
dood. Zij moesten hun eigen graf
graven, waarna zij neergeschoten
werden.
Deze „fantasievolle Hauptmann",
dien iedereen zoo maar geloofde en
wlen men nooit om zijn papleren
gevraagd had, werd aan drie van de
vier aanklachten wegens moord en
misdaad Jegens de menschheid ter
dood veroordeeld.
Mgr. Blomjous, die ln ons land tot
Bisschop gewijd zal worden, is uit
zijn missie in West-Afrlka ln Neder
land aangekomen.
Hedenavond te 19.15 uur zal over
den zender Hilversum II een vraag
gesprek worden uitgezonden met
den heer A. Polak, directeur van
het Rijksbureau voor Tabak en
Tabaksproducten over de tabaks
distributie.
om de aanbevelingen van plaatsver
vangers te bespreken.
Als de ministers onder elkaar niet
tot overeenstemming kunnen ko
men over de amendementen, nullen
zij toch het betreffende artikel van
het vredesverdrag, waarover zij over
eenstemming hadden bereikt, steu
nen, terwijl zij vrij blijven naar eigen
goeddunkèn te stemmen over zaken
die buiten het bepaalde artikel
vallen.
l'ijdens een debat ln de commissie
voor liet verdrag met Roemenië lieeft
de voorzitter bekend gemaakt, dat
België en Nederland een eisch tot
herstelbetaling tegen Italië hebben
ingediend.
Donderdagavond heeft een ver
keersongeluk op den Rondweg bij
Roosendaal den algemeen procura
tor van de Missiecongregatie van
Mill Hill, father J. van Heiningen,
het leven gekost. Pather van Hei
ningen, die op een motorfiets uit
de richting Breda naar Roosendaal
reed, werd in den stroomenden
regen door de lichten van een
vrachtauto verblind, waardoor hij
een verkeersboom, die een opgebro
ken stuk weg afsloot, te laat zag.
Toen hij op het laatste moment
het obstakel wilde ontwijken, werd
hij door den vrachtauto gegrepen
en tegen den grond geslingerd. Hij
werd onmiddellijk bediend en ver
volgens naar het ziekenhuis Chari-
tas te Roosendaal vervoerd, waar
hij kort na aankomst overleed.
Zooals wij reeds berichtten wa
ren er besprekingen gaande over
een eventueel in November te ef-
fectueeren verliooging van het
rantsoen gedistilleerd. Wij verne
men thans dat het inderdaad in
de bedoeling ligt het rantsoen per
1 November te verhoogen van 50
op 75 pet.
Ter verduidelijking van de aan
wijzing van een versnaperingenbon
voor 200 gram chocolade en/of sui
kerwerken ln de Woensdag j.l. ge
publiceerde bonnenlijst kan nader
worden medegedeeld, dat de bon
aanwijzing voor versnaperingen
voortaan eens per 14 dagen zal
geschieden voor een rantsoen van
200 gram. De extra-bon voor ver
snaperingen van de zuivere ver-
snaperingenkaart, welke eenigen
tijd geleden is aangekondigd, zal
om redenen, hiermede verband hou
dende, m de volgende bonnenlijst
bekend gemaakt worden.
Voor de week van 1 t/m 7 Sep
tember is bon „509 aardappelen"
aangewezen voor het koopen van
drie kg. aardappelen en bon „009
aardappelen" voor het koopen van
één kg. aardappelen.
Gedurende het tijdvak van 1
t/m 14 September geeft voorts bon
„B 15 reserve" recht op twee kilo
gram aardappelen.
Ter verduidelijking van de pu
blicatie betreffende verstrekking
van scheerzeep vermelden wij nog
eens, dat de scheerzeep verkrijg
baar is op bon „textiel A. M." van
de textielkaart V. A. 605.
(Van onzen specialen verslaggever)
Nederland heeft een tekort
aan 7000 autobussen. Een nij
pend tekort, dat zoowel in de
steden als op het platteland in
ernstige mate wordt gevoeld.
De motoren voor deze noodza
kelijke verkeersmiddelen kun
nen hier te lande niet worden
vervaardigd, de carrosserieën
echter wel en in tal van fa
brieken komt de productie
daarvan langzamerhand op
gang.
Een van haar is de N.V. Ko
ninklijke Maatschappij De Schelde,
een nieuweling in de rij, die car
rosserieën maakt volgens een eigen
procédé, dat geënt Is op de erva
ringen, die het bedrijf heeft opge
daan bij den vliegtuigbouw. In de
werkplaatsen van „De Schelde" te
Dordrecht worden namelijk auto
bussen gemaakt van licht metaal.
Welke voordeelen deze lichte, maar
in zichzelf sterke constructie biedt,
toonde de adviseur van „De
Schelde", prof. H. E. Jaeger, met
enkele vergelijkende cijfers aan. Bij
een gewonen stalen bus is het ge
middelde carrosseriegewicht per
persoon 85 kg en het percentage
van het betalend gewicht op het
totaal gewicht 33% pet. Voor den
Schelde-bus zijn deze cijfers 44 kg
en 42% pet: Voorts geven de alumi-
niumbussen, die 900 kg minder we
gen dan de stalen, uiteraard be
langrijke besparing op het benzine-
gebruik.
„Op den duur", zei prof. Jaeger,
„hopen wij zelfdragende bussen te
kunnen bouwen, waarbij dus ook
het chassis overbodig wordit. In
Amerika rijden zulke bussen reeds
en een geïmporteerd exemplaar
is hier tntusschen al gedemon
streerd."
