GEEN VERHOOGING VAN
TABAKSRANTSOEN
Romantiek en werkelijkheid
in Radiostad
Hallo, hier is Hilversum...
Deviezenkwestie het kernpunt
Geneeskunde en
Bekende figuren uit
de radio-wereld
-1
DEM moest voor HBC
de vlag strijken
Zilveren Molen voor
Stormvogels
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1946
PAGINA 4
99
99
Curieus interieur
Winterdienst K.L.M.
"/■Wpssi
Sigaretten
Gevolgen van den drank
Ripperda wint het
Elswoud-tournooi
HiilinenArchipel 22
H.Z. en P.C. blijft in de
hoofdklasse
Rood en Wit cricket
Z.Z.-races te 't Zandt
Sportsnippers
j—v uizenden en nog eens duizenden hebben dezen zomer een
I bezoek gebracht aan de omroepstudio's in Hilversum,
getrokken als zij werden door een magische kracht naar
de radiostad in het Gooi, waarvan zij iederen dag opnieuw den
naam door den luidspreker in de huiskamers hooren, of in
couranten en tijdschriften kunnen lezen. En nog steeds wast
de stroom
gebouwen, maar meer nog het in
terieur, dat de aandacht trekt. De
studio's zelf, de geheimzinnige ver
trekken, van waaruit de muziek en
het gesproken woord over de ge-
heele wereld wordt uitgezonden, zijn
voor de bezoekers even curieus als
voor een wereldreiziger de pyrami-
den aan den Nijl. En steeds weer
bestaat er die belangstelling voor
den omroeper, waarvan men zich
vaak de meest fantastische voor
stellingen heeft gemaakt, zooals
van alle artisten, die aan het om
roepbedrijf verbonden zijn. En
wanneer de man uit Zeeland tegen
over een omroeper staat, valt het
hem toch een beetje tegen. Dan
blijkt het een doodgewone inwoner
van Hilversum te zijn( die in zijn
vrijen tijd er zijn liefhebberijen op
na houdt en evenals zijn medemen-
schen de lasten van dezen tijd op
zijn schouders moet dragen. Edward
Starz van den Wereldomroep is
dan een doodgewone man, die na
afloop van zijn werk op een paar
surrogaatfietsbanden naar huis
peddelt. Befaamde radiosprekers als
Henri de Greeve en dr. Posthumus
Meijjes blijken dan eenvoudige bur
gers, die op gezette tijden een be
zoek aan de studio's brengen en
achter hun microfoon zich tot de
luisteraars richten.
Uit alle windstreken van het
land komen de échte vacan-
tiegangers en échte dagjes-
menschen, vervoerd met de meest
verschillende soorten van rollend
en rammelend materiaal naar Hil
versum, om een kijkje in de keuken
van het radiobedrijf te nemen en
hun favorieten van top tot teen te
kunnen bewonderen, waar zij niet
altijd een kans toe krijgen.
Onder de bezoekers zijn boeren
uit Friesland, wier woonsteden zijn
gelegen achter de zware zeedijken
van de Waddenzee, mannen en
vrouwen uit het Geldersche met
hun sappig dialect, zwarte rondkop-
pige Limburgers met een guitigen
lach op het gezicht alsof het iederen
dag van het jaar carnaval is, ge
moedelijke Brabanders van oeneden
de groote rivieren, stoere Zeeuwen,
die de reis hebben ondernomen van
hun geschonden eilanden naar het
hartje van Nederland en natuur
lijk zijn er drommen Amsterdam
mers en bewoners van de residentie
en de Rottestad. Kortom geheel
Nederland is dan vertegenwoordigd
en de studiochefs hebben vaak
moeite dit bonte gezelschap te ver
staan.
Het zijn mannen en vrouwen,
jongens en meisjes, rijken en min
der bedeelden in de meest verschil
lende soorten van vacantiekleedij
die dan Hilversum van alle kanten
bestormen en vragen naar den weg.
Het laatste is te begrijpen, want voor
de vreemdelingen is de radiostad
een doolhof van lanen en straten,
waar steeds weer het zicht wordt
belemmerd door statige boomen-
rijen en hoog opschietende heesters
en struiken in de tuinen van de
cuderwetsche en moderne villa's en
landhuizen.
Eenmaal bij de studio's aanbe
land, staat ieder gezelschap van
bezoekers weer verbaasd over den
modernen trant waarin de gebou
wen van gele baksteen zijn opge
trokken met de tientallen vierkante
meters glas en de keurig aan
gelegde tuinen met de glad gescho
ren gazons, welke het zoo uitste
kend „doen" in deze omgeving. Het
zijn sieraden van Hilversum, en de
bewoners zijn er even trotsch op
als de Parijzenaar op zijn Eiffel-
toren, of de Londenaar op de
Tower.
Het is niet alleen het aanzien der
Voor de bevolking van Hilver
sum zelf is deze romantiek allang
vervlogen. Men is gewend geraakt
aan den Theo Uden Masman, die
steeds in zijn licht-grijze zomer-
costuum op zijn Raleigh" door
het dorp toert met de gele var
kenslederen actetasch onder den
arm, of aan den radiocommen
tator Paul de Waart, die steeds
hard moet loopen om zijn trein
te halen.
En zoo ziet men ook niets bijzon
ders meer aan den man met zijn
onafscheidelijke parapluie en het
hoofd vol kleine krullen, den be
kenden trompetist Ferry Barendse.of
san Jaap Meijer, den componist van
de Hollandsche schlagers. Marinus
van 't Woud, den dirigent van het
K.R.O.-omroeporkest, kent men in
Hilversum als een niet onver
dienstelijk tennisspeler. Ja, wat
weet men van de radio-artisten
niet? Wie zou in Arie van Nierop
den man herkennen van de kinder
verhalen voor de microfoon, wan
neer hij in de vroedschap van
radiostad opkomt voor een verbete
ring van de wegen?
Waarlijk, er bestaat voor de
vreemdelingen een romantiek in
deze stad, maar voor de inwoners is
het alles maar heel gewoon.
fatoomenergie
In een „laatste poging" het
leven te redden van een drie
jarig meisje, dat aan een le
verinfectie lijdt, waarbij een
kwaadaardig gezwel optreedt,
wordt thans atoom-energie
aangewend. Een specialist uit
Boston verklaarde Zaterdag,
dat hij begonnen was met de
toediening van radio-actieven
fosfor aan het meisje.
Tien milligramradio-actieve
fosfor, afkom.stig van de cy
clotron van de universiteit
van Illinois, verpakt in een
glazen buis met verzegeld
looden omhulsel, werd per
vliegtuig naar Boston ver
voerd. De fosfor zal in de
buikholte van het kind wor
den ingespoten.
De theorie, waarop, dit ex
periment is gebaseerd, houdt
in. dat de fosfor in het li
chaam stralen zal afgeven,
die overeenkomst vertoonen
met Röntgenstralen, waar
door de cellen van het tu
morweefsel zouden worden
vernietigd, wegens versto
ring van hun électrolytisch
systeem.
Een behandeling van vijf
maanden met radio-actieven
fosfor om het leven van een
ander kind te redden, heeft
niet gebaat. (A.P.).
De zomerdienst der Koninklijke
Luchtvaart Maatschappij zal, naar
thans is vastgesteld, tot en met 5
October a.s. gehandhaafd worden.
De winterdienst begint dus 6 Oc
tober. Voor het binnenlandsclie
verkeer is deze datum 7 October.
In een radio-vraaggesprek heelt
de heer A. Polak, directeur van
het Rijksbureau voor Tabakspro
ducten, mededeelingen gedaan
or.er de tegenwoordige situatie en
de vooruitzichten op het gebied
van de tabaksdistributie. Spr.
sprak de geruchten tegen, vol
gens welke de tabaksrantsoenen
binnenkort verhoogd zouden
worden. Opheffing van de distri
butie kan eerst dan gebeuren
wanneer er voldoende tabaks
producten op de markt kunnen
worden gebracht.
De tabaksvoorziening, aoo vervolg
de hij, is afhankelijk van de hoe
veelheid deviezen, die de regeering
voor aankoop van tabak-beschikbaar
kan stellen. Op het oogenblik koet
de in distributie gebrachte tabak
Nederland niet minder dan f 800.000
aan deviezen per week. Voortdurend
wordt gezocht naar mogelijkheden,
om het rantsoen te verhoogen. Al
zou het Rijksbureau de beschikking
krijgen over voldoende deviezen, dan
zou het nog gerulmen tijd duren;
voordat overgegaan zou kunnen wor
den tot verhooging van het tabaks
rantsoen.
Naar de meening van spr. behoeft
met het opheffen van de tabaks
distributie niet gewacht te worden
tot de productie weer gelijk is aan
het vooroorlogsche gebruik. Voor den
oorlog gebruikte de rooker gemid
deld 7 rantsoenen per week. In ver
band met de sterk gestegen prijzen
van de tabaksproducten acht hij hef
mogelijk, om bij 'n productie, dié niet
onbelangrijk onder de 7 rantsoenen
per week blijft, de distributie op te
heffen. Vóór den oorlog kostte 1
rantsoen tabaksproducten 16 cent.
De gemiddelde rooker gaf dus per
week 7X16 cent, d.i. één gulden
twaalf uit voor rookartikelen. Op het
oogenblik kost een rantsoen tabaks
artikelen echter drie en vijftig cent.
In plaats van een gulden twaalf zou
men, bij een zelfde gebruik, nu drie
gulden een en zeventig moeten uit
geven. Het rooken is bijna drie en
een half maal zoo duur geworden.
s
A: f-
Da Lockheed Constitution, het grootste vliegtuig, dat ooit
voor de Amerikaansche marine werd gebouwd gereed voor
de proefvlucht op het vliegveld, waar het de andere vlieg
tuigen in letterlijkenzoowel als in figuurlijken zin in de
schaduw stelt. De 92 ton zware machine, de XR60, zal
met haar vier motoren van 12.000 P K. een snelheid van
bijna 500 K.M. per uur kunnen ontwikkelen en kan, buiten
de bemanning, 168 passagiers of 35 ton vracht vervoeren
Dat doet dan ook veronderstellen,
dat het gemiddeld gebruik per week
met enkele rantsoenen zial dalen.
Een veel gevolgde redenering is,
dat de strijd tegen den gifhandel in
één klap 'gewonnen zou kunnen
worden door meer sigaretten evt.
tegen hoogere prijzen in den han
del te brengen. Van den opbrengst
zou de overheid eveneens profiteeren.
De heer Polak zelde deze op
lossing op sociale gronden te
moeten afwijzen. In de hand te
werken dat de gegoeden naar
hartelust sigaretten kunnen
koopen, terwijl de man met een
klein weekloon daar niet toe in
staat zou zijn, gaat lijnrecht
tegen de sociale politiek van de
regeering in.
Vervolgens kwam de huidige si
tuatie op het gebied van de siga-
rettenvoorziening ter sprake. Naar
sprekers overtuiging is het tekort te
wijten aan verschillende oorzaken
en wel: de havenstaking, waardoor
een deel der sigaretten-industrie, die
haar tabak in de veemen had opge
slagen, hier over niet kon beschik
ken, dan de vacantie, welke het per
soneel in de sigarettenindustrie pas
gehad heeft en het feit, dat vele
winkeliers op de extra slgarenbon-
nen, welke onlangs verstrekt zijn,
sigaretten in plaats van sigaren heb-
gen de sigaren- en kerfindustrie op
Spr. ontkende, dat het huidige
tekort aan sigaretten toe te schrijven
is aan een onjuiste verdeeling van de
tabak over de drie tabakverwerkende
industrieën. De tabak wordt over de
sigarenindustrie de IVrfindu1.' rie en
de sigarettenindustrie verdeeld, vol
gens verschillende maatstaven. Een
van die maatstaven is b-v. het voor-
oorlogsch gebruik van sigaren, tabak
en sigaretten. Juist op grond van de
gestegen vraag naar sigaretten is
reeds afgeweken ten gunste van de
sigarettenindustrie. De sigaretten
industrie werkt thans op 48 pCt.
van de vooroorlogsche capaciteit te
gen de sigaren en kerfindustrie op
ca. 30 pCt.
De sigarettenproductie zou alleen
ten koste van de sigaren- en kerfta
bakindustrie verder opgevoerd kunnen
worden. Daardoor zou de bestaans
mogelijkheid van deze laatste in
dustrieën in gevaar komen.
Voorbijgangers vonden op den
Tilburgschen weg onder Goirle het
lijk van een bejaarden man. Een
ingesteld onderzoek wees uit, dat
het het stoffelijk overschot was van
den 69-jarigen C. van de Drekel uit
Tilburg, die vermoedelijk het
slachtoffer was geworden van een
auto-aanrijding. In zijn nabijheid
vond men n.l. een afgebroken rich
tingaanwijzer. De rijkspolitie ar
resteerde in verband hiermede den
automobilist J. van de P. te Til
burg. Deze heeft de doodelij/ke aan
rijding veroorzaakt en is, zonder
zich om het slachtoffer te bekom
meren, doorgereden. Hij werd ge
vankelijk naar Goirle overgebracht,
daar vast is komen te staan, dat
hü onder den invloed van drank
verkeerde. Zijn auto werd in beslag
genomen.
Onder zeer groote publieke be
langstelling en onder ideaal na-
zomerweer heeft D.E.M. Zondag
middag den strijd om den Adri-
chembeker voortgezet in een dit
maal zwak-gespeelden wedstrijd
tegen H.B.C.
De Heemsteedsche gasten waren
van het begin af aan sterk in da
meerderheid en gaven uitstekend
samenspel te zien, zoodat zij al vrij
spoedig een voorsprong namen. Of
schoon D E.M. dikwijls krachtig op
drong, slaagden de Beverwijkers er
niet in den grooter wordenden af
stand te overbruggen. Slotemaker
wist door een tweetal goede doel
punten den stand op 23 te bren
gen, doch daarna bracht H.B.C.
door twee strafschoppen den stand
Op 25.
Met dezen stand kwam het einde
van den bij vlagen goed gespeelden
wedstrijd. Wanneer men het spel
van D.E.M. vergelijkt met dat uit
den wedstrijd tegen V.S.V., dan was
een stevige inzinking te bespeuren
die hopelijk slechts tijdelijk zal zijn.
Ripperda wint Elswoud-tournooi
Ripperda heeft het Elswoud-tour
nooi gewonnen. Alvarens TYBB n
de finale met 50 geslagen werd,
moest RCH II er met 30 aan
gelooven. TYBB werkte zich ln de
finale door strafschoppen na een
00 gelijk spel tegen EHS.
Een ouverture lntusschen, die den
voetbalminnaars al datgene bracht,
wat het nieuwe seizoen voor ons in
petto heeft. Er was spanning en sen
satie, er was vreugde en verdriet en
naast brokstukken van fijn berekend
spel ook momenten, dat ongeoefend
heid zich deed gelden. Doch evenmin
ontbrak de felheid.
Stormvogels wipte U.V.S. met 51
en de Oostelijke eerste klasser Wa-
geningen gebruikte met R.C.H. ock
geen consideratie en won met 41.
De verliezersronde tusschen R.C.H. cn
U.V.S. eindigde in een draw (1i).
Om tot een beslissing te komen
moesten strafschoppen worden ge
nomen voor den derden en vierden
prijs. Elke partij kreeg vijf strafschop
pen te nemen. U.V.S. benutte er
slechts één, waardoor R.C.H. er
slechts twee te benutten had om
winnaar te zijn. Dit was reeds na de
derde beurt het geval.
Tot besluit de finale. Wageningen
startte met een vlot, aantrekkelijk
spel. dat in een 20 voorsprong een
juiste belooning vond. De Oostelij
ken bleven beter voetbal spelen, on
danks dat Stormvogels steeds stugger
en geestdriftiger begon te werken.
Doch dat beter voetbal niet altijd
met een overwinning beloond wordt
werd hier ruimschoots bevestigd.
Want nadat de nieuweling v. Daalen
(ex Helder) het eerste tegenpunt ter
wereld bracht, kwamen de blauw-
witten door drie verdere goals tot
de overwinning, mitsgaders den Zil
veren Molen van Groenendaal, dien
zij voor een jaar mee naar IJmuiden
konden nemen.
Het in het seizoen 1945—'46 der-
de-klasser geworden Archipel heeft
een vriendschappelijken wedstrijd
gespeeld tegen Hiilinen.
De wedstrijd was een half uur
oud toen v. d. Steen een hard schot
loste op het Archipeldoel, de kee
per deed den bal van richting ver
anderen en Freeke Jr. wist Hiilinen
de leiding te geven. Vóór rust ech
ter slaagde v- Gilst er in gelijk te
maken.
Na de hervatting was het weer
Freeke Jr., die voor Hiilinen scoor,
de. Nijhof bracht tenslotte, even
voor v. d. Loo het einde floot, de
partijen op gelijken voet 22.
Het roemruchte H.Z. P.C
dat eens jaren kende, waarin het
eene kampioenschap na het andere
werd behaald, moest Vrijdagavond
zijn plaats in de hoofdklasse ver
dedigen in den beslissenden wed
strijd tegen het Haarle-nsche
D.W.R. Tot fraai spel kwam het
in deze ontmoeting niet, maar
door het zeldzaam sensationeel
verloop was men zoodanig in den
greep van het spel gevangen, dat
fouten en tekortkomingen over 't
hoofd werden gezien. Toen Otten,
de Haagsche midvoor, na een wei
felen van doelman Handgraaf de
score voor H.Z. P.C. opende en
hervatting met een boogbal den
stand op 20 had gebracht, leken
de perspectieven voor de hoofd
klassers niet ongunstig, maar Jan
Koilerier, die de bijzondere bewa
king van Stam genoot, kwam
hierna eindelijk los en niet zoodra
rook hij zijn kans of het was 21.
De spanning steeg ten top,
want de Waterratten, die aan
een gelijk spel voldoende had
den, wierpen zich met 'n enorm
élan in den strijd. Eén fraai
staaltje „timen" van Jan Kol-
leriér leverde den gelijkmaker
op, waarna het zwembassin in
een waren heksenketel ont
aardde.
Doch nog eenmaal beten de Ha
genaars op felle wijze van zich af.
Stam ging naar voren en snel op-
zwemmend scoorde hij de winnen
de goal, waardoor „De Haag
sche" zich op het laatste moment
veilig stelde.
Rood en Wit behaalde een groote
cricket-overwinning op V.V.V. De
"Haarlemmers brachten het tot 204
runs voor het verlies van 7 wickets.
Van Buren 10, W. Kramer 14, Hage
naar 14, Van Baasbank 72, Hans Win
ter 30, Hein Winter 14 not out.
Bowlingcijfers V.V.V.Aalders 2!
63, Roodenburg 145, Dorresteyn 1
34, Stuyverberg 235, Slagter 114.
V.V.V. zat voor 83 runs aan den kant,
waarvan Burger 14, Aalders 33, Hein-
rich 11, Küster 13.
Bowlingcijfers R'. en W.Hagenaar
2—33, Bijleveld 3—21, Hans Winter
5—20, Hein Winter 015.
Na de overwinning van Zaterdag
op V.V.V. verloor Rood en Wit Zon
dag van H.C.C. ln Den Haag. H.C.C.
scoorde 236 runs voor 7 wickets,
waarvan Gallois 67, Glenny 50 no„
Sillevis 37, Labouchère 22, v. d. Luur
25, Bakker 11.
Bowlingcijfers R. en W.: Hagenaar
3—34, Hans Winter 158, Bijleveld
3108. Rood en wit antwoordde met
103 runs, waarvan v. d. Togt 25, En-
der 20 n.o., Bijleveld 14.
Voor 'H.C.C. bowlde Sodderland
627, v. d. Luur 119, de Beus 1H
De Nederlandsehe zeilers Bliek-
man, Vollebrengt en Tims hebben
de zeilwedstrijden te Burnham-on
Crouch prachtig ingezet door op de
eerste drie plaatsen beslag te leggen
Onder buitengewoon gunstige
weersomstandigheden werden op Ko
ninginnedag in 't Zandt (Gr.) voor
de eerste maal de zg- Z.Z. (Zandt-
Zeerijp) races gehouden, voor welke
races, zoowel van de zijde van de
renners, als van het publiek, groote
belangstelling bestond. Het 5718 M.
lange circuit was in uitstekende
conditie.
De uitslagen luiden:
Juniores 125 c.c.: 1. H de Rijk;
350 C.C.: 1. H veer Jr.; 500 c.c.: 1.
L. P Zuydenwijk.
Seniores 125 c.c.: 1. D Renooy;
250 c.c.: 1. G. Poel; 350 cc.; 1. L.
H. van Rijswijk; 500 c.c 1. P. Knij-
nenburg.
Snelste ronde van* den dag; P.
Knijnenburg.
Onder zeer groote belangstelling
is op Koninginnedag de Ronde van
Fevenoord gereden. De uitslag was;
1 Lambrichts in 3 uur 4 min. 10
sec2. Ekelmans, 3. C. Bijl, 4. O
Bakker. 5. J. Janssen.
Henk Meester won op de Bosch-
baan bij Amsterdam den wedstrijd
voor professionals over 80 km. ach
ter handelsmotoren. Bij de amateurs
won Harm. Smits.
Groenewegen won Zondag in het
Goffert-stadion te Nijmegen een 30
km. wedstrijd achter zware motoren.
2 Pronk op 40 m., 3 Klink op 200 m.
De uitslagen van de gisteren ge
speelde wedstrijden om den Gronin
ger Dagbladbeker zijn: Velocitas
GVAV 21, Veendam—Ensch. Boys
1—5, Be Quick—Velocitas 2—0,
GVAV—Veendam 1—1. Be Quick—
Ensch. Boys 1—1. Be Quick en
Ensch. Boys leiden thans met 3
punten.
Onze beide zwemkampioenen
Hannie Termeulen en Greetje Gal-
liard namen Zaterdag deel aan In
ternationale zwemwedstrijden te
Parijs. Zij moesten echter in de
Deensche zwemsters Karen Harup en
Fritzi Nathansen haar meerderen
erkennen.
