Binnenkort eerste zending
ire-pijpen
bruyèi
Een milliarden-rekening
voor Italië
4
Koningin was inspireerende
bron van verzetskracht
Vooruitgang bij de
Spoorwegen
DE HOND WOEF EN IK
Mondjesmaat
het parool
Een eiland verdwenen
Molotov's vertrek is een puzzle
Mr. Van Schaik over de noodzaak van
opvoering van arbeidsprestatie
Goed prijshoudend
MAANDAG 2 SEPTEMBER 1946
PAGINA 7
IJMUIDENS DISTRIBUTIE
KANTOOR LEEGGEHAALD
Aanzienlijke buit
Maatregelen tegen
zelfmoord
Om te voorkomen, dat ter dood
veroordeelde politieke gevangenen
zich door zelfmoord aan de executie
onttrekken zooals onlangs is
voorgekomen met J. C. Moolenijzei
heeft de minister van Justitie
maatregelen genomen ter voorko
ming daarvan.
Onze verliezen in Indië
Sensationeele ontdekking
Echter slechts één derde
der zitplaatsen
Ter gelegenheid van den verjaar
dag van H. M. de Koningin is uit
Harwich een duivenvlucht naar
Holland georganiseerd. De vogels
hadden groeten bij zich voor de
Koningin. Escadrille-comman
dant Rainer (links knielend
bevestigt een boodschap aan den
pooi van een dui]
PARIJSCHE CONFERENTIE
Arbeid, arbeid
Nachtelijke roofoverval
WAT BIEDT DE RADIO
DINSDAG?
Voor de critische pijprookers,
die sedert de bevrijding gespan
nen wachten op het moment
dat de eerste echte bruyère-
pijpen weer in de étalages zul
len verschijnen, ziet de toe
komst er nog niet bijster roos
kleurig nit. Met het magische
woord „deviezenlnood" is ook
hier de deur op slot gegaan en
zoo zal de pijprooker ofwel zijn
heul moeten zoeken bij de beu
kenhouten en accaciahouten
pijpen van sommige fabrieken
of het pijprookcn maar heel en
al staken, want de producten
van onze eigen industrie zijn
niet bijster goed. Een echte
pijprooker neemt het niet als
zijn pijp in twee weken door
gebrand is. Voor hem is rooken
een verfijnd genot, ja bijna een
cultuur.
Als gü dit te sterk uitgedrukt
vindt, dan raden we u aan eens
onder een of ander voorwendsel
een bezoek te brengen aan den
90 jaar ouden pijpenhandel van
Wasmann in de Keguliersbreestraat,
waar gij nog alle soorten meer
schuim, barnsteen en bruyèrepijpen
tot nargilehs toe kunt bewonderen
Het moet helaas bij bewonderen
blijven, want te koop zijn de vaak
kunstzinnige pronkstukken van na
tionaal en buitenlandsch fabrikaat
niet meer. Onze nationale industrie
werd voor den oorlog gevormd door
de fabriek van Goedewaagen, die de
bekende Goudsche pijpen, ons na
tionaal symbool in al zijn variaties
van doetels, bekertjes, rechte en
kromstelige pijpen, vervaardigde.
En u wist natuurlijk ook niet dat
Goedewaagen op bestelling de sier.
lijke oud-Hollandsche bruiloftspij-
pen vervaardigde, die tot op den
fhuidigen dag op de Ntoord-Hol-
landsche boerenbruiloften worden
gebruikt.
In Aalten worden de echte Duit-
sche pijpen gefabriceerd, met een
afbeelding van de gevangenneming
van Andreas Hof er op den kop
Bekijkt u uw meterlang souvenir
uit de Beiersche Alpen maar eens
goed, misschien staat wel ergens
„made in Holland" Noch Gouda
noch Aalten kunnen bij benadering
aan de vraag voldoen. De fabrie
ken in Gouda vervaardigen ser
viesgoed voor oorlogsslachtoffers,
Aalten ontbreekt het aan bijna al
Toen Vrijdagmorgen de werk
ster van hei distriimtieimseau
aan den P. J. Troelstraweg te
Ijmuiden het gebouw binnen
trad, kwam zij tot de ontdek
king, dat de deuren van schrijf-
bureaux en de kasten waren ge
forceerd en de kluisdeur oipen
stond.
Na onderzoek is komen vast te
Btaan, dat ontvreemd zijn 20.000
xantsoenbonnen suiker, voorts bon
nen voor 20.000 halve rantsoenen
margarine, 20.000 halve rantsoenen
vet, 40.000 rantsoenen tabak. Ver
der een aantal brandstoffenkaar-
ten, bonnen voor rijwiel- binnen-
en buitenbanden en een klein be
drag aan geld. Omtrent de daders
is nog niets bekend.
De regeering maakt tot haar
leedwezen bekend, dat in de afge-
loopen week de navolgende verlie
zen zijn gerapporteerd: Gesneuveld
of overleden tengevolge van oor
logshandelingen: Kon. Marine:
marinier 2e kl. W- G. J. Zeeven
hoven (4502364) uit Den Haag;
Kon. Landmacht: soldaat P. J.
ELlers (230603001), 1-11 R- Ï-. hit
Steenwijkerwold; korporaal C- J-
Ravensteyn (230228007), 9 r s, aan
bekomen verwondingen overleden,
uit Amsterdam. Kon. Ned.-Indisch
Leger: Timoreesch fus. G- Saba-
kode (24769) uit Ned.-Indië.
het kostbare materiaal en dat ter
wijl Amerikanen en Canadeezen
verzot zijn op alle ongewone pij-
pensoorten.
In het buitenland heeft de oor
log revolutionnaire veranderingen
teweeg gebracht. De geboorteplaats
van de barnsteenen mondstukken:
de kust van Oost-Pruisen, is ach
ter het stalen scherm verdwenen.
De barns teen winning was in het
Derde Rijk een „Staatliche In
dustrie'* waarin Hitier, naar ge
fluisterd werd, een belangrijk ka
pitaaltje had geïnvesteerd. Mis
schien was dit ook wei de reden
dat onze „beschermers" gedurende
de bezetting een specialen winkel
van het „blonde goud der Germa
nen" in de Kalverstraat openden.
De meerschuimpijp, vaste gezel
van de Brabantsche en Limburg-
sche geestelijkheid, werd vooral in
Joodsche ateliers in Weenen ver
vaardigd. Ware meesterwerken
wisten deze kundige handwerkers
uit de teere grondstof te maken.
Na de Jodenvervolging is deze in
dustrie tot ondergaan gedoemd.
Maar de belangstelling van het
meerendeel der pijprookers gaat
wel uit naar de echte bruyère.bou
ten pijpen, die sinds jaar en dag in
het plaatsje St. Claude in de Fran-
sche Jura worden vervaardigd.
Want ook de beroemde Engelsche
„briars" kwamen voor het meeren
deel uit Frankrijk, al hadden de
Engelschen het geheim van de
„finishing touch".
De Duitsche bezetters stalen de
groote voorraden van het soms
honderd jaar oude kostbare hout.
Nog nooit hebben de Duitsche sol
daten zulke goede pijpen gerookt!
Algiers en Marokko zijn de
hoofdproducenten van den bruyère-
wortei en de Amerikaansche han
delaren, die in het spoor van de
legers van generaal Eisenhouwer na
de landing bij Casablanca, Noord-
Afrika bezochten, keerden in de
U.S.A. terug met levercontracten
van zeer langen duur. Dit tot groote
droefenis van de pijprookers bij
uitstek: de Engelschen, die na den
kostbaren oorlog ook al op hun
deviezen moeten letten Zelfs de
Brit laat zich nu lankmoedig bij
zijn leverancier op de wachtlijst
inschrijven.
Amerika heeft een nieuwe
sensationeele ontdekking ge
daan: de aluminiumpijp. Naast
de dames, die queu maken voor
de Nylonkonsen, scharen zich
nu de heeren voor de alumi
niumpijp. En ondertusschen
wacht het arme Nederland op
zijn pijpen. Mondjesmaat is het
parool, al is er voor hen, die
het erg goed met hun winke
lier kunnen vinden, toch een
lichtpuntje. Binnenkort komt
uit Frankrijk de eerste zending
echte bruyèrepijpen en de prijs
is schappelijk: vier a zes gul
den.
In Mei 1945 was van het spoor
wegnet, dat voor den oorlog 315!)
K.M. lang was, 1205 K.M. of 38
pCt. In gebruik. Op bet oogenblik
bedraagt de totale lengte reeds
weer 2847 K.M Voor den oorlog
bezat Nederland 21 groote spoor
bruggen, waarvan er 19 vernield
werden. Na één Jaar waren twaalf
bruggen weer berijdbaar, thans
zestien met als bekroning de vol
tooiing van den Moerdijk-spoor
brug.
In totaal werden 220 bruggen ver
nield, waarvan er thans weer 201 in
gebruik zijn. Na één jaar wederop
bouw was 'van de 566 K.M., die oor
spronkelijk electrisch werden bere
den en waarvan 520 K.M. werd ver
nield, lli K.M. weer berijdbaar.
Thans worden 213 K.M. electrisch
bereden. Van de 1498 rijtuigen, die
de N.S. voor de staking bezaten,
werden niet minder dan 14(06 of
94 pCt. vernield. Na één jaar be
schikte de N.S. over 404 rijtuigen,
waarbij nog 232 rijtuigen kwamen
van vreemde nationaliteit. Thans
hebben de N.S. 411 eigen en 283 bui
tenlandsche rijtuigen in dienst. Deze
achterstand komt tot uiting in het
onvoldoende aantal zitplaatsen,
waarvan er voor de staking 163.000
beschikbaar waren. 06 pCt. hiervan
ging verloren. Thans beschikken de
N.S. over 69.783 zitplaatsen, dus nog
pas over iets meer dan een derde
van vóór de staking.
Het voor 10 Jaar door Russische
onderzoekers voorspelde verdwijnen
van het Semenofsky-eiland in het
Noorden van Siberië, is een feit ge
worden.
Het verdwijnen van dit uit grondijs
zand en leem opgebouwde eiland is
te verklaren, doordat het klimaat in
het Noorden jaarlijks iets warmer
wordt. In 1823 was het eiland 15
kilc-meter lang en 900 meter breed,
in 1936 nog slechts 2 kilometer lang
en 600 meter breed.
Ook het in de nabijheid gelegen
Wassilewsky-eiland dat in 1823 ont
dekt werd, was in 1936 niet meer
terug te vinden. De eilandjes in de
Lapten-zee zullen eveneens verdwij
nen in den loop der tijden.
Zaterdag is Molotov per vliegtuig
naar Moskou vertrokken voor be
sprekingen op het Kremlin. In
Britsche diplomatieke kringen is
men niet geneigd deze reis als iets
ongewoons op te vatten. Intusschen
is de vergadering van de ministers
van Buitenlandsche Zaken der
Groote Vier welke heden zou wor
den gehouden uitgesteld. Als re
den wordt opgegeven, dat de
plaatsvervangers zoo goed met hun
werkzaamheden zijn gevorderd dat
een spoedige vergadering niet noo-
dig is. Waarschijnlijk zal er na den
terugkeer van Molotov weer een bij
eenkomst worden gehouden.
In de economische en politieke
commissie voor Italië is de Russi
sche eisch tot herstelbetaling ten
bedrage van 100 millioen dollar
zonder stemming aangenomen.
De economische clausules van
het Italiaansche vredesverdrag
zullen Italië berooven van bij
na al zijn activa ln het buiten
land en als alle eischen worden
ingewilligd, zal Italië ruim 16 Vi
milliard dollar te betalen heb
ben.
De Vereenigde Staten en Engeland
hebben geen herstelbetalingen ge-
ëischt, doch zullen vorderingen in
dienen voor hun bezittingen in Ita-
lieë, die in den oorlog beschadigd of
in beslag genomen zijn en tevens
zuilen zij zich schadeloosstellen door
hun vorderingen op Italiaansche ac
tiva in hun landen.
Hoewel er gisteren geen vergade
ringen waren, was Molotov's yertrek,
naar Moskou het voornaamste on
derwerp van informeele diplomatie
ke besprekingen. Van Russische
zijde werd elk commentaar gewei
gerd.
De Britsche delegaties waren van
meening, dat Molotov over enkele
dagen terug zou komen, wanneer
hij de geschillen, die zich ter con
ferentie hadden voorgedaan, met de
Russische regeering besproken had.
Twee dier geschilpunten de
Amerikaansche eischen voor vrijen
handel in de Balkanlanden en de
oneenlgheid over het bestuur van
het vrije gebied van Triest
staan bovenaan de agenda van de
Vredesconferentie.
Vandaag zal de politieke en ter
ritoriale commissie voor Italië de
aanbevelingen van de ministers van
Buitenlandsche Zaken voor een
nieuwe Italiaansch-Joego-Slavische
grens bespreken.
De economische clausules voor het
verdrag met Roemenië, met inbe
grip van de voorstellen der Ver.
Staten, dat alle landen op voet
van gelijkheid handel zullen mo
gen drijven, staan op de agenda van
de economische commissie voor de
Balkanlanden en Finland.
De Roemeensche minister van
buitenlandsche zaken, Tatarescoe,
is ultgenoodigd zijn meening te
zeggen over een voorstel van Hon
garije, dat Hongarije in het bezit
zal blijven van ruim 3.800 vierkan
te kilometer van Transsylvanlë
die op voorstel van de Groote Vier
aan Roemenië zouden worden toe
gekend.
13. Woef werd ongeduldig. „La
ten we nu verder geen oude koeien
uit de sloot halen," zei hij geërgerd.
„Ik heb je al gezegd, dat ik voor
Flip hier kan instaan. Hij zal 't vast
en zeker niet verder vertellen, lie
wou nu wel graag eens met je pra
ten over de zaak, waarvoor tag hier
gekomen zijn." „Go je^jang,"
noodigde Joep hem uit en het was
duidelijk, dat hij zich nu wat meer
op z'n gemak voelde, want zijn
staart was al weer veel dunner ge
worden. „Maar," waarschuwde hij,
„maak het kort, want om half vijf
precies zet Mina in de keuken mijn
bakje melk klaar en dat wordt er
niet beter op als het lang staat."
„Wat zijn jullie katten toch zelf
zuchtige dieren!" wond Woef zich
op. „Jij denkt alleen maar aan je
bakje versche melk, maar over de
kluif, die ik ben misgeloopen, wordt
eenvoudig niet gesprokenl" „Ik
weet niet wat er met die kluif van
jou is," zei Joep onverschillig, ter
wijl hij zich ijverig de linkervoor-
poot begon te likken, „maar zoo'n
rauw, bloederig stuk bot is niet te
vergelijken met een schoteltje vette,
roomige melk." „Onzin", vond
Woef, „maar we zullen daar niet
verder over twisten. Er zijn belang
rijker dingen te bespreken. Wij ko
men ons bij je beklagen over een
van de onder jou gestelde dieren.
Filomeentje, die, zooals je weet. bij
de dames Kakelaar in den kost is,
heeft zich heel leelijk gedragen en
wij zouden graag willen dat je
haar bestrafte." „Hmspon ae
kater, „ik mag Filomeentje ook niet
erg. Ze heeft me laatst een malsch
muisje, waarop ik al weken geloerd
had en dat mij dus volkomen toe
kwam, voor den neus weggesnoept.
Maar vóór ik haar straf, zal ik toch
eerst moeten hoeren wat zij op jul
lie beschuldiging te zeggen heeft.
Jullie kunt wel zoo veel beweren!"
„Gebeurtenissen en gedenkdagen,
die hoofd en hart van alle Nederlan
ders vervullen, behooren tot de groote
zeldzaamheden. Den dag van heden
mogen wij daartoe zonder gevaar voor
tegenspraak rekenen. Het is de ver
jaardag onzer Koningin!" aldus mr.
J. R. H. van Schaik, voorzitter der
Tweede Kamer, Zaterdagmiddag voor
de radio.
Iedere Nederlander is zich bewust,
zoo vervolgde spr., dat de huidige
draagster der Kroon uit het Huis van
Oranje in de lange jaren van Hare
regeering ai Hare gaven en al Haar
Arbeidskracht, ja Hare gansche per
soon heeft gegeven aan de belangen
van het volk. Dit geschiedde met 'n
sterk verantwoordelijkheidsbesef en
met een historische intuïtie, die
Haar in staat stelde als Regente met
vooruitzienden blik en in overeen
stemming met de in het volk le
vende inzichten en begeerten rich
ting te geven aan de staatkundige
ontwikkeling en de toekomst van
het Rjjk. Dit geschiedde ook door
Haar als medemensch, door de
vrouw en moeder, die in ongekun
stelde belangstelling de bevolking in
al hare levensuitingen wist te vol
gen en lief en leed met de groot
sten zoowel als met de kleinsten
deelde.
En als inspireerende bron van
verzetskracht gedurende de
smartelijke bezettingsjaren heeft
onze Koningin van ware groot
heid en leiderschap doen blijken.
Wij bloeden nog steeds uit de die
pe wonden, die de oorlog en de mee-
doogenlooze vernielzucht van den
vijand ons hebben toegebracht. Met
dankbaarheid mogen wij weliswaai
getuigen dat sinds de bevrijding de
stoffelijke en maatschappelijke om
standigheden zoowel door eigen ini
tiatief als door de onschatbare hulp
van anderen aanmerkelijk zijn ver
beterd en dat ook het intellectueele
leven, kunsten en wetenschappen ge-
eideljjk weder beginnen te ontluiken.
Maar wij zijn niet blind voor
het feit, dat er in menig opzicht
nog bittere nood heerscht. Wat is
er niet een gebrek aan allereerste
levensbehoeften, met name aan
kleeding en schoeisel, hoe armelijk
en erbarmelijk zijn duizenden en
tienduizenden nog gehuisvest, hoe
velen nog verstoken van een hui
selijk interieur dat ook maar aan
de eenvoudigste eischen beant
woordt. Het leven is duur en de
lasten zijn zwaar. De sporen van
de zware beproevingen in de voor
afgegane jaren blijven in breede la
gen hun stempel drukken op het
levensgeluk. En de mede daardoor
bij sommigen veroorzaakte zedelij
ke en geestelijke verzwakking kan
niet anders dan bezorgdheid wek
ken.
Is het dus niet ons aller taak ons
tot het uiterste in te spannen, op
dat uit de ruïnes van het verleden
het nieuwe leven naar hetwelk wij
zoo vurig verlangen, in snel tempo
oprijze? En wel door middel van per.
soonlijken arbeid, door middel van
ingespannen doelmatigen en produc
tleven arbeid, die de primaire
voortbrenger van den volksrijkdom
In den nacht van 29 op 30
Augustus zijn twee gemaskerde
personen, die zich ais „politie"
aandienden, een achteraf gelegen
café te Hengelo binnengedrongen.
Onder bedreiging met twee revol
vers dwongen zij den caféhouder
zijn geld af te geven. Terwijl een
van de indringers z'n vrouw, doch
ter en hemzelf bewaakte, onder
zocht de ander het huis, waana
beiden met medeneming van 600,
'n hoeveelheid jenever, sigaren en
sigaretten in het nachtelijk duister
verdwenen. De politie stelt een on
derzoek i*.
is. Die arbeid immers en die alleen
vermag ons verlichting te brengen
en onze welvaart terug te geven.
Laat dan ook ieder onzer bewus
ter dan tot dusverre het zich tot
een eereplicht rekenen al zijn tijd
en al zijn vlijt en al zijn zorg te
geven aan het dagelijksche werk
dat voor hem is weggelegd. Laten
wij uitbannen onze geneigdheid om
niet met volle toewijding en alge-
heele overgave van ons zelf aan het
arbeidsproces deel te nemen. Wan
neer wij, man voor man en vrouw
voo vrouw, van welken leeftijd ook
en ieder in zijn eigen werkkring
onze nuttige arbeidsprestatie steeds
hooger weten op te voeren, dan zal
dat den nationalen vooruitgang ten
sterkste beïnvloeden.
Zóó zullen wij onze jarige Ko
ningin een geschenk bereiden
waarin deel zullen hebben rijk en
arm, oud en Jong. Een geschenk
niet vergankelijk als de kleurige
bloemen van luttele dagen, maa^
een geschenk dat in zijn duurzaam
heid een eerbied wekkend getuige
nis zal afleggen van de liefde van
ons volk voor zijn vaderland en
van de warme genegenheid voor
Haar naar wie de gedachten zich
thans richten
Amsterdam, 30 Aug. '46
De beurs had vandaag een stil
verloop.
Op de belegglngsmarkt werpen de
per 1 Sept. a.s. aflosbaar gestelds
f 44 millioen 3—3V4 pet. Oblig. Ne
derland 1938 haar schaduwen voor
uit, waardoor de vastere stemming
der laatste dagen goed behouden
bleef. Toch bleven de 4 pet. Staats
fondsen uit conversievrees hierbij
wat ten achter
Ook de aandeelenmarkt bood
vandaag op meerdere punten Iets
meer weerstand en gaf een lichte
koersverbeterïng te zien.
HILVERSUM I - 301 HL 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Morgengebed. 7.45 Gram. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Vrouwen
spiegel. 9 -5 Gram. 10.45 Voordr.
11.00 Gram. 11.30 Lezing. 11.45 Fa-
milieber. 12.03 Gram. 12.30 Lunch
concert. 13.00 Nieuws. 13.15 Gram.
13.45 Lezing. 14.00 Gram. 12.30 Z.
Amerika. 16.00 Zonnebloem. 16.30
Lezing. 17.00 Frans Ruivekamp,
plano. 17.30 Gram. 17.45 Rijk over
zee. 18.00 Muziek. 18.15 Sport-
praatje door Jan Cottaar. 18.30
Ned. Strijdkr. 19.00 Nieuws. 19.15
Gram. 19.20 Muziek. 19.45 Depar
tement. 20.00 Nieuws. 20.05 K.N.
M.I. 20.08 Lezing. 20.15 Hartvelt
kwartet. 20.50 Luisterspel. 22 00
Nieuws. 22.15 Katholiek Nieuws.
22.20 Avondgebed. 22.35 Gram.
22.45 Lezing. 23.00 Gram. 23.15
Schaaktournooi. 12.30 Gram.
HILVERSUM II - 415 M. 7.00
Nieuws. 7.15 Ochtendgymn. 7.30
Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.15
Morgenw. 9.30 Waterst. 9.50 Gram.
10.30 Vrouw. 10.35 Piano. 11.15
Sprookjes. 11.30 Gram. 12.00 Lyra-
trio. 12.30 Platteland. 12.40 Gram.
13.00 Nieuws. 13.15 The Skymas-
ters. 13 45 Gram. 14.00 Naald en
schaar. 14.20 Zang en plano. 15.00
Gram. 15.30 Octet. 16.30 Gram.
16.40 Schoolbel. 17.00 Voordracht.
17.30 Papavers. 18.00 Nieuws. 18.15
Les Gars de Paris. 19.05 Gram.
19.15 P.T.T.-kwartier. 19.30 Pierre
Palla. 20 00 Nieuws. 20.10 Vaude
ville-orkest, 21.05 Politierechter.
21.10 Dansliedje. 22.00 Gram. 22.15
Bultenl. overzicht. 23 00 Nieuws.
23.15 Palais de Dansc. 23.45 Gram.
Directeur- J. J. W. Boerrigter.
Waam. Hoofdredacteur: W. &everin.
