De Koningin der aarde
in Zuid-Oost-Azië
Meer belangstelling voor het
ambacht
Alleen op Malakka bestaat een
onafhankelijke pers
LUCHTVAARTOVEREENKOMST
MET ENGELAND
Saksisch porselein
voor de Sovjets
Gemeenschappelijke
belangen geregeld
Tijd van opbloei
verwacht
„Klipfontein" naar
(pdië
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1946
PAGINA 4
Muziekconcours te Parijs
Minister Drees voor
de radio
Tomaten naar Engeland
v In Indië
^Trek naar Zuid-Afrik^
V-
DE DOOD LANGS DEN WEG
Merkwaardige paardenraces in Siena
Met eerste detachement
7 Dec.-divisie"
Het voorschot aan
onderwijzers
Mariniers beëedigd
Nederlandsche soldaten
staan bloed af
Wielrijders niet op
auto-wegen
Uit een onderzoek van Ass. Press
fiaar de omstandigheden, waaron
der de pers in Zuid-Oost-Azië
werkt, is gebleken, dat, ofschoon
de oorlog is geëindigd, in Siam en
frido-China geen persvrijheid be-
ptaat. Alleen te Singapore en in
de Maleische Unie bestaat een on
afhankelijke en objectieve pers.
De situatie in de verschillende
landen van Oost-Azië, elk op zich
zelf beschouwd, is als volgt:
In de Maleische Unie, die histo
risch een van de groote centra der
journalistiek in het Verre Oosten
Is, keerde de volledige persvrijheid
met de Britsche bezetting terug.
De bladen brengen aan een publiek,
dat weet te lezen, een ruime selec
tie van wereldnieuws.
Bijna elke officieele maatregel
Wordt op zijn waarde onderzocht
en, indien niet juist gevonden, vrij
moedig becritiseerd. Het Britsche
Ministerie van Koloniën moet het
daarbij dikwijls ontgelden. Aan in
gezonden stukken wordt groote
aandacht geschonken. Het alge-
meene resultaat van een en ander
ls geweest, dat het redactioneele
gedeelte der bladen een ongeëven
aard prestige geniet en groote in
vloed heeft zoowel op de openbare
meening als op de maatregelen
der autoriteiten. -
In Siam werd na den geheimzin-
Eigen dood van koning Ananda
Mahidol een volledige perscen-
suur ingevoerd; omdat zooals
de officieele toelichting luidde: de
kranten lasterlijke artikelen pu
bliceerden, waardoor de regee
ring in verband werd gebracht
met den dood van den koning. Vol-
De oude beroemde koninklij
ke Saiksische porseleinfabriek te
Meissen is nu het eigendom van
de Sovjetregeering.
Amerikaansehe correspondenten,
die onder geleide een rondreis ma
ken door de Russische bezettings
zone van Duitschland, kwamen
tot deze ontdekking bi; een be
zoek aan (je fabriek.
De Duitsche commercieele direc
teur van de fabriek, Emil Wagner,
Vertelde, dat de Russen de fabriek
1 Aug. in opdracht van maarschalk
Eokolovsfci, den Russischen mili
tairen gouverneur voor Duitschland,
als onderdeel van de herstelbetalin
gen hadden overgenomen
Eeuwenlang is de porseleinfabriek
te Meissen eigendom geweest van den
staat Saksen. Het Saksische product
met zijn handelsmerk van blauwe
Zwaarden was door jarenlangen ex
port wereldberoemd geworden.
Nu gaat de helft van de productie
Haar Rusland en de andere helft
Ïiaar de Russische zone van Duitsch-
and.
Van 29 November tot 6 December
1946 zal te Parijs onder auspictën
van de Association Francaise d'actlon
artistique een internationaal mu
ziekconcours gehouden worden ter
verkrijging van den grand prix de
piano, en den grand prix de violon.
Ook voor Nederlandsche toonkun
stenaars staat de mogelijkheid open
aan dit concours deel te nemen.
Tevoren zal een schifting plaats
hebben door een door den minis
ter van O., K. en W. te benoemen
commissie onder voorzitterschap van
den inspecteur van het muziekon
derwijs, dr. C. L. Walther Boer. Al
leen zij, die als solist een naam
hebben verworven of die een uit
zonderlijk talent bezitten, zullen
worden opgeroepen. Afgestudeerde
inusici, niet ouder dan 35 jaar, die
meenen voor een uitzending in aan
merking te kunnen komen, geven
zich onder overlegging van ge
gevens omtrent studie en staat van
dienst voor 8 September a s
schriftelijk op hij genoemden in
specteur, Statenlaan 108 A, 's-Gra-
venhage.
Vrijdagavond houdt de minister
van Sociale Zaken om 9 uur over
beide zenders een korte toespraak
»er aanbeveling van de landelijke
collecte voor de wederinrichting
van de koloniehuizen voor het
«wakke kind van alle gezindten.
Naar het A.N.P. meldt, zullen
tot 7 September nog 1000 ton to
maten naar Engeland worden uit
gevoerd.
gens den tekst van het censuurbe-
sluit zou de censuur beperkt zijn
tot de berichten en artikelen over
den dood van den koning en over
het grensgeschil tusschen Siam en
Indo-China, maar toen de datum
voor de tusschentijdsche verkie
zingen (6 Augustus) naderde,
werd zij uitgebreid tot de politiek
in het algemeen. Op het oogen-
blik mag niets zonder toestemming
worden gepubliceerd en een vrije
pers bestaat niet.
In Indo-China is de pers theo
retisch vrij, maar zij wordt in wer
kelijkheid streng door de regee
ring gecontroleerd.
Het leidende Annamietische blad
in Saigon, Tin Diet, dat met toe
stemming der Franschen weer was
begonnen te verschijnen, werd
door de regeering verboden wegens
het publiceeren van „kwaadwilli
ge propaganda", n.a.v. een artikel
waarin de door de Franschen ten
doop gehouden „Republiek Co
chin China" wordt vergeleken met
„een soepketel op een zeer zwak
onderstel". De directeur van het
blad, Anna Se Troeng Gang, deel
de aan een correspondent van As.
Pr. mede, dat het verbod afkwam
na een bezoek van een Fransch
autoriteit, die hem 48 uur gaf om
zijn draai te nemen naar een pro-
regeeringspolitiek.
Bepaalde soorten nieuws worden
niet gepubliceerd of op weinig op
vallende plaatsen vermeld, volgens
aanwijzingen der regeering, het
nieuws betreffende den onafhanke
lijkheidsdag der Philippijnen werd
niet opgenomen en evenmin werd
melding gemaakt van Siams be
roep op de UNO in verband met
het geschil over de grens met In
do-China. Pro-Vietnambladen kun
nen beneden den 16en breedtegraad
alleen ondergronds werken en om
gekeerd staat de Vietnam-regee-
ring, die 't boven den I6en breed
tegraad voor het zeggen heeft,
geen algemeene circulatie vanpro.
Fransche bladen toe.
Wat Ned. Oost-Indië betreft: een
Nederlandsch woordvoerder ont
kende het bestaan van een open
lijke af geheime censuur op de Ne
derlandsche pers en verklaarde, dat
de bladen vrijelijk tegen de regee-
mg mochten schrijven. Hij gaf toe,
dat „als gevolg van gebrek aan de
noodige middelen" vele Nederland
sche bladen nog worden gefinan
cierd door de Nederlandsch Indi
sche regeering, maar zeide, dat al
het mogelijke wordt gedaan om het
krantenwezen tot een particuliere
aangelegenheid te maken.
Een Indonesisch woordvoerder
ontkende eveneens het bestaan van
een officieele censuur en hjj wees
er op, dat de „republikeinsche voor
lichtingsdienst" dikwijls onjuiste
Indonesische persberichten recht
zet, doch in een A.P.-bericht uit
Batavia wordt gezegd: „Een zorg
vuldige studie van het Indonesi
sche pers- en radio-wezen, heeft
aangetoond, dat op de republikein
sche „regeering" nooit critiek wordt
uitgeoefend.
Een voormalige sergeant van
de R-A-F., Rowley, gaat in den
herfst met zijn Zuid-Afrikaan-
sche vrouw naar haar vader
land in een omgebouwden leger-
vrachtauto. Zij noodigden an
dere „pioniers" uit met hen mee
te reizen, maar zij zeggen er bij,
dat het geen luxe-reisje zal zijn.
Ze zien geen toekomst in het
leven in Engeland, waar ze sa
men in één kamer wonen, ter
wijl ze in' Zuid-Afrika direct een
heel huis kunnen krijgen. Ze
maken de reis per auto, omdat
de overtocht per boot hun te
duur is.
De vader van mevrouw Rowley
was een van de deelnemers aan
den historischen trek in ossen
wagens van de Kaap naar de
Transvaal.
Hllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Gedurende Juli zijn in Neder
land 2335 verkeersongevallen ge
beurd. Bij 89 dezer ongevallen
werden personen doodelijk gewond,
bü 465 ontstond ernstig lichamelijk
letsel (excl. doodelijke verwondin
gen), bij 464 licht letsel, terwijl in
1317 gevallen uitsluitend materieele
schade werd toegebracht. Het aan
tal ongevallen met doodelijken af
loop en met ernstig letsel bedroeg
in Juli 1938 60 resp. 361.
Te Londen zijn in den vorm
van een witboek de voorwaar
den gepubliceerd van die 13
Augustus gesloten overeen
komst tusschen de Britsche en
Nederlandsche regeering be
treffende luchtdiensten tus
schen Britsch en Nederlandsch
West-Indië en ten aanzien
van lange-afstand-routes via
grondgebied der beide landen
of hun overzëesche gebieden.
De Britsche en Nederlandsche
luchtvaartmaatschappijen worden
gemachtigd de diensten tusschen
Amsterdam en Londen, zoowel di
rect als via Rotterdam, en ook
tusschen Prestwick en Amsterdam
te vliegen. De Nederlanders zullen
tevens de diensten van Amsterdam
naar Manchester en Liverpool en
van Beek en Eindhoven naar Lon
den mogen vliegen.
Betreffende West-Indië worden
een Britsche dienst tusschen Trini
dad en Curasao en een Nederland
sche dienst van Curasao naar de
Bermuda-eilanden in het bijzonder
genoemd. Er zijn ook regelingen
getroffen ten aanzien van andere
West-Indische routes via Britsch
en Nederlandsch grondgebied.
w—fen van de vreemdste en waar-
fa schijnlijk oudste paarden-races
j wordt tweemaal per jaar te
Siena in Italië verreden. Sinds
bijna drie eeuwen staan deze rennen
in het middelpunt der belangstel
ling.
De zoogenaamde „Palio" dateert
reeds van 1659 en wordt ieder jaar
op het stadsplein gehouden op 2
Juli en 16 Augustus. Tien paarden,
vertegenwoordigende tien steden,
nemen er aan deel.
Een gebruikdat naar onze be
grippen wel eenigszins vreemd aan
doet, is, dat ieder paard voor den
start naar de kerk wordt gebracht,
waar de priesteronder liet uitspre
ken van een gebed, het dier zegent.
De jockey, die voor deze gelegenheid
een veelkleurige cap draagt, houdt
het paard aan den teugel.
Maar de „Palio" is niet alleen
een wedren zij wil tevens een
uiting zijn van de overwinningen
van de republiek en een eerbetoon
aan de „Madonna della Assunta",
naar wie de bevolking als haar be
schermster opziet.
In tegenstelling met vóór den
oorlog was de „Palio" dit jaar een
louter Italiaansche aangelegenheid.
Na de race wordt in een versier
den oorlogswagen, getrokken door
vier witte ossen, de Polio-banier,
waarop o.a. de Heilige Maagd is
afgebeeld, rondgereden, aan welken
tocht de inwoners van de plaats,
welke het paard, dat de race ge-
wonnen heeft, vertegenwoordigt,
deelnemen. Op de bovenste foto
wordt een van de paarden geze
gend. Daaronder ziet men den ver
sierden wagen met de Palio-banier.
(Van onzen Haagschen redacteur)
Dezer dagen zal, naar wij ver
nemen, Dr. M. Brinkgreve, direc
teur van het Verkoopkantoor voor
Ambachts- en Kunstnijverheidspro-
ducten, dat onlangs te Delft ls
geopend, naar de Vereenigde Sta
ten reizen, om daar de afzetmoge
lijkheden voor deze artikelen te
onderzoeken. Het ziet ernaar uit,
dat het ambacht itï ons land op
nieuw een tijd van opbloei tege
moet gaat. Deze reis is er een der
symptomen van.
Het bestaan van het Verkoopkan
toor is een ander, dat men niet te
licht moet wegen.
Men kan spreken van een keerend
getij voor het ambacht. Het is eb
geweest, het kan weer vloed worden,
zooals in de dagen, dat het Hol-
landsch zilverwerk een wereldnaam
had, slechts geëvenaard door dien
van het Delfts aardewerk. Ook nu
is voor de producten van de Neder
landsche zilver- en goudsmeden een
internationale markt, zooals ook
voor glaswerk, voor aardewerkartike
len uit Noord- en Zuid-Limburg,
Friesland,-Delft en Gouda, voor bie
zen matten, gobelins, met de hand
gedrukte stoffen, geweven fijn lin
nen, kerkgewaden. paramenten,
kunstsmeedwerken en voor tiental
len andere artikelen, mits zij maar
„goed" mogen heetea. Daarvoor zal
een kunstcommissie worden inge
steld, die aan de door het Verkoop
kantoor uit te voeren producten een
waarmerk verleent. Zoo hoopt men
sterk te kunnen staan tegen de ver
leiding om, nu de markt toch zoo
leeg is, het niet al te nauw te nemen
met de kwaliteit der artikelen.
Ten kantore van de Hoofdgroep
Ambacht ln Den Haag meent men,
dat meer dan de vraag het aanbod
een probleem kan vormen. De gele
deren van het ambacht zijn nu een
maal niet te dicht en slechts Jonge
ren, die het gereedschap werkelijk
beheerschen, gunnen ze aanvul
len. Dat het beter is een vak te lee-
ren, indien men handvaardigheid be
zit, dan ongeschoold arbeider te wor
den of op kantoor te gaan, is echter
nog geenszins een stelling, welke al
gemeen wordt aanvaard. Om de jeugd
van vandaag, voor wie het maar al
te gauw goed genoeg ls, te overtui
gen van de waarde van vakbekwaam
heid en van handenarbeid, zal o.m.
binnenkort ln de bioscopen een film
pje van Paul Schuitema worden ver
toond, „De macht van de handen"
geheeten. Voorts zal een tijdschrift
op ambachtsgebied gaan verschijnen
Hoe groot het belang ls van het
ambacht ln de Nederlandsche ge
meenschap blijkt wel duidelijk uit
het feit, dat ons land ongeveer
150.000 ambachtsbedrijven telt. In
dit cijfer zijn echter evenzeer 14.000
broodbakkerijen als 7000 rijwielher
stellers begrepen, 1300 glazeniers,
600 zilversmeden. 300 doodkistenma
kers en 50 orgelbouwers.
Zij, die behooren tot het ver
vaardigend ambacht, dat naast
het instalieerende en reparee*
rende staat, vormen slechts een
minderheid, een minderheid ech
ter, die na zeer moeilijke voor-
oorlogsche jaren en een ruineu-
zen bezettingstijd, waarin de be
zetter tal van ondernemingen
sloot, den wind in de zeilen
heeft. Haar goede vaart is een
nationaal belang.
Hiervoor zijn aangewezen de Bri
tish Overseas Airways Corporation,
de British West Indian Airways,
de KLM en de KNILM.
De lange-afstand-routes, die
door de overeenkomst worden ge
regeld, zijn de Britsche diensten
naar Australië en Nieuw-Zeeland
via Ned.-Oost-Indië en Nederland
sche diensten naar New York via
Prestwiök en Gander, of de Azoren
en Bermuda-eilanden, en naar
Batavia via India en Singapore.
In een briefwisseling tusschen
den Britschen minister van Buiten-
landsche Zaken, Bevin, en den
Nederlandschen ambassadeur
wordt echter voorbehoud gemaakt
ten aanzien van bepaalde landin
gen in India en Singapore, in Ned.-
Oost-Indië en op de Bermuda-
eilanden. Afzonderlijke overeen
komsten met de betrokken regee
ringen der Britsche ^Dominions en
met de V. S. (betreffende de Ber
muda-eilanden waar een Engelsch-
Amerikaansche overeenkomst van
kracht is) zullen noodzakelijk zijn.
Dinsdagmiddag is van Amster
dam uit met het motorschip „Klip
fontein" het eerste detachement
van de „7 December-divisie" naar
Ned.-Indië vertrokken. Dit deta
chement is ruim 1400 man sterk.
De leden zullen in Indië als kwar
tiermakers fungeeren voor 't overi
ge deel der divisie, dat spoedig zal
volgen. Omstreeks half vijf verliet
het schip de kade, terwijl de mu
ziek van het 6e bataljon territoria
le troepen het Wilhelmus speelde.
Op de boot bevonden zich de mi
nister van Oorlog, de heer A. H. L.
Fievez, de chef van den generalen
staf, luitenant-generaal mr. H. J.
Kruis, en de commandant der
„7 Dec.-divisie", generaal-majoor
Durst Britt.
Zij maakten de reis tot IJmuiden
mee en bewogen zich ongedwongen
tusschen de soldaten. De stemming
onder de troepen, die uit dienst
plichtigen bestonden, is zeer goed.
Blijkens een bericht ln de Staats-'
courant heeft de minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschap
pen een regeling getroffen, opdat
de besturen van de gemeenten,
waar openbare scholen voor buiten
gewoon lager onderwijs in stand
worden gehouden, alsmede de be
sturen der bijzondere scholen voor
buitengewoon lager onderwijs, over
de noodige kasmiddelen beschikken,
teneinde de aan hun scholen ver
bonden onderwijzers de extra-be-
looningen te kunnen uitbetalen.
Zoolang het definitieve voorschot
over 1947 niet is vastgesteld, zal
maandelijks een voorloopig voor-
sehot worden uitbetaald.
86 mariniers zijn gistermiddag
voor het raadhuis te Rotterdam
door Overste Von Frijtag Drabbe
als officier beëedigd. Prins Bern-
hard, admiraal Helfrich, deminis-
ter van Marine, de kap.-luit. ter
zee J. J. Schagen van Leeuwen,
waren bij de plechtigheid aanwe
zig. Na de beëediging werd er ih
de burgerzaal van het stadhuis ge
recipieerd. De beëedigde mariniers,
die deels in Amerika, deels in het
kamp te Woestduinen zijn opge
leid, zullen binnenkort naar Indië
vertrekken.
Soldaten van het Nederlandsche
leger, die bij Wakefield (Eng.) op-
geleld worden bij het opleidingsre-
giment Seiners der Britsche artil-
lerie, hebben vrijwillig aangeboden
bloed af te staan voor den bloed
transfusiedienst van "orkshire, waar
men eiken dag nog 56 liter bloed
noodig heeft.
De A. N. W. B. waarschuwt, ln
verband met de steeds talrijker wor
dende ongevallen, nogmaals met
klem de wielrijders niet op de rij
banen van autowegen en autosnel
wegen te rijden. Het ls verboden en
levensgevaarlijk.
