Groote Vijf adviseeren uitstel
der algem. UNO-vergadering
m
StarreJoego-Slavische houding
inzake Triest
De datum van 30 November
Huiswerk op de
lagere school
1
Engelsche troepen in
Indië
Brie; van Duitsche
bisschoppen
Tot hoofd en hart
Terugtrekking der Britsche troepen
staat op zichzelf
69ste JAARGANG No. 23641
MAANDAG 9 SEPTEMBER 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
Britsch succes
De Gasperi waarschuwt
Na de rede van Byrnes
H&t tweede „Constellation" -
vliegtuig, dat op Schiphol land
de, werd door den gezagvoerder
Evert van Dijk in den tijd van 14
uur en 2 minuten in een non-
stop-vtycht van New York naar
Amsterdam gevlogen. De kranige
bemanning voor het toestel.
Links: Evert van Dijk
NED.'INDIË
ERNSTIG TREFFEN BIJ
SOERABAJA
Ned. missie naar
Djokjakarta
Een serie foto's van de voornaamste kopstukken van het Naziregiem, genomen achter de schermen
van Neurenberg. Van links naar rechts: dr. HJALMAR SCHACHT, de financieele toovenaar van het
Derde Rijk, aan zijn schamel maal. In een hoogst zenuwachtige stemming wierp hij eenigen tijd
geleden een kop koffie naar het hoofd van een fotograaf toen deze trachtte een snapshot van hem
te maken. HERMANN GOERING, tot in de puntjes gekleed, niet langer met medailles volgehangen,
met zijn prak. JULIUS STREICHER. die beweerde nooit geweld tegen de Joden gepropageerd te-
hebben, ontvangt zijn rantsoen in de gevangenen-eetzaal. De ex-Gestapo-chef KALTENBRUNNER
onderzoekt zijn aanteekeningen van het proces; ex-veldmaarschalk KEITEL peinst, met zijn pijp
in de hand. over hei verleden
Het; weer.
„Een der ongelukkigste
waagstukken"
Terugkeer van de
krijgsgevangenen
Nonstopvlucht New York-
Schiphol
In veertien uur
(Vervolg op pag3)
Nieuwe sabotageactie
in Palestina
Twee goederentreinen
opgeblazen
Wees dankbaar als een ander
u op uw fouten wijst. Wij zit
ten meestal te dicht bij het
weefsel om het patroon te
zien. j
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
De Groote V(jf z(Jn gisteravond
in liet Fransche Ministerie van Bui-
tenlandsehe Zaken byeengekomen
en hebben 11a gezameniyk overleg
besloten aan den secretaris
generaal der Vereenigde Naties,
Trvgve Lie, het verzoek voor te leg
gen de byeenkomst van de Algemee-
ne Vergadering der U.N.O., vastge
steld op 23 September e.k., een
maand uit te stellen.
Toen men Trygve Lie dit mede
deelde, zelde hy, dat hij vandaag een
bijeenkomst zou houden met voor
aanstaande gedelegeerden der V N.
out deze aanbeveling van de Groote
Vijf te onderzoeken. Hy meende
echter, dat de 46 kleine naties daar
ook hun woord in te zeggen had
den.
De Joego-Slavische vlce-premler,
Kardelj, heeft verklaard, dat Joego
slavië zou weigeren een vredesver
drag met Italië te teekenen, als de
Parijsche Vredesconferentie de grens
tusschen Italië en Joego-Slavië, zoo-
als die is voorgesteld door de Groote
Vier, zou goedkeuren.
„wy zullen de huidige beslissing
nooit uit vrijen wil aanvaarden,"
zei by
Groot-Brittannië behaalde een
overwinning tijdens de vergade
ring van de politieke en territo
riale commissie voor Finland.
Met zeven tegen vier stemmen
werd een Britsch voorstel aange
nomen, om alle geschillen met
betrekking tot den uitleg of de
uitvoering van het Finsche vre
desverdrag naar het Internatio
nale Hof van Justitie te ver-
wyzen.
Rusland verzette zich tegen het
voqrstel en opperde, om de geschil
len door middel van „directe diplo
matieke onderhandelingen" te be
slechten, of door raadpleging van de
Britsche en Russische ministers in
Helsinki.
De ItaliaanschQ premier, De Gas
peri, heeft er voor gewaarschuwd,
dat de kolossale herstelbetalings-
elsclien der Geallieerden aan Italië
een reactie In liet land heeft ver
wekt, welke .het niet een economi
sche ineenstorting bedreigt.
De Gasperi vervatte zijn waarschu
wing in een brief aan de Parijsche
Conferentie. Het totale bedrag der
elschen meer dan dertig milliard
dollar is veel hooger dan men
Verwacht had en gaat d0 economi
sche mogelijkheden van Italië verre
te boven. De aankondiging der
elschen alleen al heeft verwarring
en demoralisatie teweeggebracht.
Italië ziet zich geplaatst voor het
perspectief van een catastrophe, ver
oorzaakt door een al te hard vre
desverdrag, dat alle initiatief zou
dooden. alle werklust en spaarzin
zou wegnemen.
De V. 9. en Engeland zullen een
campagne beginnen voor een herfsc-
Eitting van den raad der ministers
van Buitenlandsche Zaken van de
Groote Vier, waar begonnen zal moe
ten worden met het opstellen
der onwerp-vredesverdragen met
Duitschland en Oostenryk, zoo ver
neemt U.P.
Zij rekenen daarbij en hebben
al een aanwyzing in die richting
ontvangen van Molotov op krach
tige Russische oppositie voor zoover
het Oostenrijk betreft. De Groote
Vier hebben wel in principe beslo
ten „na de vergadering der Ver
eenigde Volken" bijeen te komen om
de Duitsche Zaken te -bespreken. De
Amerikanen en Engelschen zyn na
Byrnes' rede te Stuttgart verlangend
de problemen met de Russen aan te
snijden.
Een dergeiyke bijeenkomst der
Groote Vier komt echter onvermijde
lijk in conflict met het diplomatieke
programma voor de komende maan
den, vooral als de vergadering der
Vereenigde Volken tot na het einde
der Parijsche conferentie zou worden
Uitgesteld.
De eerste uitslagen van het refe
rendum in Bulgarije duiden op een
sterke meerderheid ten gunste van
een republiek.
In een officieele verklaring
van den Britschen consul-ge
neraal te Batavia wordt gezegd,
dat de terugtrekking van de
Britsche strijdkrachten op 30
November niet in direct ver
band staat met het verloop
van de Nederlandsch-Indonesi-
sche onderhandelingen.
De verklaring zegt, dat de Brit
sche regeering er natuurlijk naar
verlangt, dat een vriendschappe
lijke regeling wordt bereikt, maar
de politieke toekomst van Ned.-
Indië behoort niet tot de verant
woordelijkheid van de Britsche
regeering. De verklaring brengt in
herinnering, dat Mac Arthur den
Britschen troepen opgedragen heeft
naar Ned.-Indië te komen om de
Japanners en de geïnterneerden
te evacueeren.
Tenslotte wordt tot uitdrukking
gebracht, dat de aankomst van de
Nederlandsche Commissie-Gene
raal moge leiden tot een daadwer
kelijke hervattihg Van de Neder-
landsch-Indonesische onderhande
lingen,
A. P. weet nog te melden, dat in
verband met het terugtrekken van
de Britsche troepen het Britsche
commando op zal houden te be
staan. Het commando zal derhalve
niet aan de Nederlanders worden
overgedragen.
Inmiddels zijn de gevechten in
het door de Nederlanders bezette
gebied van Soerabaja heviger ge
worden. In officieele verklaringen
van de laatste twee dagen werd
gemeld, dat <y 148 Indonesiërs ge
dood werden rond de groote mari
nebasis op Oost-Java en dat aan
één enkelen aanval 600 Indonesiërs
hadden deelgenomen.
Sjahrir heeft verklaard, dat in het
Indonesisch standpunt, zooals dit in
een vroeger voorstel reeds werd neer
gelegd en volgens hetwelk als eerste
voorwaarde voor een wapenstilstand
geen Npderlandsche troepen meer
in Indonesië aan land gezet zouden
moeten worden, nog geen wijziging
is gekomen. Hij voegde eraan toe.
dat bij de komende onderhande
lingen inzakje een wapenstilstand
ook de kwestie van een beperking
van het aantal Nederlandsche mili
tairen en van een afbakening van
het door hen bezette gebied door de
republikeinen ter tafel zal worden
gebracht. Toen Sjahrir gevraagd
werd of hij nog met de Nederlandera
zou onderhandelen Indien de pogin.'
gen om tot een wapenstilstand te
komen zouden falen, antwoordde
hij:
„Ik denk dat het erg moeilijk
U nog besprekingen te voeren,
Indien thans niet een wapen
stilstand wordt bereikt."
Op een vraag of hij de Engelsche
troepen zou verzoeken op Java en
Sumatra te blijven indien het ge
schil niet vóór hun vertrek zou zijn
bijgelegd, fantwoordde hy ontken
nend.
Sjahrir Is uit Batavia in Djok
jakarta gearriveerd. Men neemt
aan, dat hij aan Soerkano, die
een dezer dagen van zyn vacantie
in Oost-Java zal terugkeeren.
een lijst van nieuwe „kabinets
leden" zal voorleggen
De Chineesche consul te Soera
baja heeft Sjahrir naar het binnen
land van Java vergezeld. HIJ gaat
de evacuatie naar Soerabaja regelen
van 12.000 Chineezen, die vroeger
in Soerabaja hebben gewoond en
thans tijdelijk te Malang verbiyven.
Van officieele zijde wordt verno
men dat de Nederlandsche missie, die
op 15 September naar Djokjakarta
zal vertrekken, zal bestaan uit dr.
P. J. Koets, prof. dr. C. B. de Lan
gen, prof. dr. Baas Becking en W.
A van Goudoever. Het doel van de
missie is het in oogenschouw nemen
van de verschillende aspecten van
het openbare en sociale leven in de
gebieden der „republiek".
Verwachting tot Dinsdagavond.
Wisselende bewolking met
langere periode van zonneschijn.
Vannacht aan de kust nog enkele
buien, overigens uitstervende
buien-activiteit, iets warmer dan
vandaag, meest matige westelijke
wind.-
Zon onder 19.11. Maan 19.22-
5.39. ZO,, op 6.05.
De „New York Times" van
lieden schrijft in een hoofdar
tikel, dat liet terugtrekken van
de Britsche troepen uit Indië in
November liet eind „van een van
Engelands ongelukkigste waag
stukken van na den oorlog" zal
be teekenen.
Het blad schrijft: „Het zal altijd
de vraag blijven, of de aanwezigheid
van een kleine Britsche troepen
macht, die nooit sterk genoeg was,
om, behalve in enkele voorname
havenplaatsen, de orde werkelijk te
handhaven, niet eerder schadeiyk
dan gunstig was."
Het blad voegt er aan toe: „De
Vereenigde Staten moeten de ver
antwoordelijkheid deelen, daar zij
toegaven Indië onder Lord Louis
Mountbatten te plaatsen in plaats
van onder generaal MacArthur, ter
wijl het duideiyk was, dat de Ver
eenigde Staten in een veel betere
positie verkeerde om een troepen
macht te zenden welke groot genoeg
zou zijn om een ordelijke ontwape
ning en de evacuatie van de Japan
ners te waarborgen.
De katholieke bisschoppen van
Duitschland hebben de geallieerde
regeeringen dringend verzocht de
Duitsche krijgsgevangenen onmiddel
lijk naar huis te laten terugkeeren,
zoodat zij kunnen helpen bij den
wederopbouw van het christelijk ge
zinsleven, dat, naar zy zeggen, ter
gevolge van den oorlog en de twaalf
Jaren nazi-bewind, in een ernstig»
crisis verkeert.
Dit verzoek is vervat in een her-
deriyk schrijven, dat Zondag j.l. in
alle katholieke kerken in Duitsch
land werd voorgelezen.
In het herderlijk schryven werd
gezegd, dat de echtscheiding in
Duitschland „schrikbarende vormen"
had aangenomen.
Wij weten, dat er formeel nog
steeds geen vrede is en dat men der
halve de vrijlating van de krijgsge
vangenen nog niet kan elschen, doch
de huidige situatie is zeer ongewoon,
gezien het feit, dat er een vol
Jaar na de onvoorwaardelijke over
gave nog geen aanvang is gemaakt
met de vredesonderhandelingen, al
dus de bisschoppen.
De tweede Constellation van de
K. L. M„ de PH-Tau, onder com
mando van Evert van Dijk, is Zon
dagochtend 11.32 uur op Schiphol
geland, na een non-stop-vlucht
New YorkAmsterdam.
De totale lengte van dit traject
bedraagt ruim 6200 K.M., welke
afstand werd afgelegd in 14 uur
2 minuten- De gemiddelde reissnel-
heid was 445 K M. per uur. Voor
het eigenlijke Oceaan-traject van
kust tot kust, d.w.z. van New
Foundland tot Ierland, bedroeg ae
reisduur 7 uur 17 minuten.
Zaterdagmiddag 16.30 uur New
Yorkschen tijd was de PH-Tau met
8 passagiers, allen Amerikanen, van
het La Guardia-vliegveld bij New
York gestart. Naar Evert van Dijk
mededeelde, was het weer boven
den Oceaan prachtig geweest.
(Van een bijzonderen medewerker).
Met een zucht van verlichting
uit de diepte van het ouder
hart zijn in deae eerste da
gen van September de kin
deren weer naar school gegaan....
het vacantieprobieem was weer van
de baan, het geregelde schoolleven
begonnen, Doeh dat scholleven, zoo
gewaardeerd, omdat de kinderen
minstens den heelen dag goed ge
borgen zijn, brengt nieuwe moei
lijkheden. En één van de eerste en
zooveel omstreden moeilijkheden ia
die van het huiswerk. Is het noodig,
is het gewenscht, dat de lagere
school huiswerk geeft? Voor de
hoogere scholen heeft de minister
van Onderwijs reeds een wenk ge
geven, dat er een huiswerkloos week
end ingevoerd zal worden. Naar ver
luidt, sullen ook sommige Ulo
scholen 's ministers raadgeving vol
gen en gaat men ook daar minder
huiswerk geven. Voor de lagere scno-
len bestaat hieromtrent nog geen
enkele bepaling en het gevolg is,
dat in dit onderwijswereldje de
grootste verscheidenheid heerscht op
dit gebied. Er zijn scholen, waar
reeds de kinderen van de tweede
klas heel gewichtig met boek en
schrift naar huis stappen, om thuis
extra werk te maken. Daartegenover
bestaan er ook scholen, die den leer
lingen van de hoogste, dus zesde
klas, ternauwernood eeni^ huiswerk
meegeven. Het blijft nog een onop
gelost vraagstuk, welke school nn
de beste is.
De publieke opinie helt over naar
de eerste scholen. Tal van oudera
vinden het heerlijk, als hun kind
lederen dag huiswerk te maken
heeft. Er zijn er zelfs, die de waarde,
het Peil van de school afmeten naar
de hoeveelheid huiswerk, die in de
verschillende klassen wordt meege
geven. Een taxatie, die wy beslist als
foutief willen betitelen. Ten slotte
toch moet een schoolleiding voor
zichzelf uitmaken, of zij, voor het
bereiken van het doel, dat iedere
lagere school zich gesteld heeft,
het noodig acht, een overvloed van
huiswerk te laten maken. Het is al
ruimschoots gebleken, dat dit niet
noodig is. Ook zonder de bergen
huiswerk kunnen leerlingen aan het
eind van zes Jaar de noodige weten
schap voor 't verdere leven opgedaan
hebben. Huiswerk blijkt in vele ge
vallen klatergoud te zijn, dat aan
trekt en verblindt, maar niet veel
waarde heeft. Immers: hoe wordt
huiswerk maar al te vaak gemaakt?
Slechts weinig ouders kunnen daarbij
werkelijk verstandig leiding geven;
iets, wat ook niemand van hen ver
langen kan. Ze werpen aich du3
met zoon of dochter op het moeilijk
onderwerp lossen het goed (soms
fout) op en meenen. dat hun kind
weer geestelijk rijker geworden ls.
Volgens nog onbevestigde berich
ten Is kort na het midden van heden
nacht een wijdverspreide sabotage aatt
spoorlijnen, zich uitstrekkend van
Rehovot tot Jeruzalem, begonnen.
De omvang van de sabotage is nog
niet bekend, doch volgens berichten
zijn twee goederentreinen opgeblazen.
De bevolking van Haifa werd ge
waar, dat er iets aan de hand was,
door de loeiende sirenes, die het at*
tentie-sein voor de politie en de troe*
pen gaven.
In tusschen ^he eft de Irgun Zva!
Leumi de verantwoordelijkheid toe
gegeven voor de sabotage, die gistere 4
in Haïfa gepleegd werd. In een radio
uitzending deelde de organisatie medo
onze strijdkrachten hebben een pijp'
lijn en een spoorweglijn van den vij
and aangevallen. De aanval was suc
cesrijk en wij leden geen verliezen."