Ons land krijgt de textiel die
het zelf verdient
Squatters en publieke opinie
Blauw aan
den hemel
De run naar de
H.B.S.
Nog 15 duizend arbeidskrachten noodig
in de textielindustrie
Men verge niet het
onmogelijke
Commissie-Generaal
vertrokken
Meeningen over Engelands roode
schrikzijn verdeeld
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23646
ZATERDAG 14 SEPTüivibiók iy46
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week Telefoon Administratie 21543
1 K
SQUATTERS
ook in Frankrijk?
Hard. de Jong volgende
maand naar Rome
Dr. Beel naar Gemert
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Niemand zal durven ontkennen,
dat de na-oorlogsche wereld
een weinig opwekkend beeld
te zien geert. Haat en jaloe
zie vieren triomfen als nooit t,e vo
ren, een verdeeldheid, die met den
dag scherper vormen aanneemt, ver
scheurt landen en volken. Aan God
schijnt nauwelijks gedacht te wor
den: het leven draait bij velen im
mers slechts om geld, bioscoop, dans
zaal en sport. Zich voOr iets hoogers
In te spannenmen heeft er
slechts een glimlach voor over. Zóó
meent men de wereld weer te kunnen
opbouwen. Is het wonder, dat de
donkere lucht, die boven ons hangt
met haar atmosfeer, zwaar en gela
den als voor een dreigend onweer,
de menschen, die Gods Voorzienig
heid niet erkennen, wanhopig maakt
en slechts de anarchie als eeniga
uitkomst doet zien?
De bekende Fransche priester-
schrijver Pierre l'Ermite heeft tus-
schen de sombere, dreigende wol
ken, die ook boven Frankrijk han-
gen, evenwel een stuk blauwe lucht
'ontdekt, dat hem tot groote vreug
de stemt. De tienduizenden krijgs
gevangenen, die weer behouden in
huu land zijn teruggekeerd en de
duizenden, die de Duitsche concen
tratiekampen hebben mogen overle
ven, zij allen zijn uit dankbaarheid
Yoor ul redding naar de grot van
Lourdes getogen. De treinen konden
de duizenden nauwelijks vervoeren,
de hote..« konden hen niet bergen,
zoodat kampen moesten worden op
geslagen tegenover dei grot en drie
bruggen geoouwd over de Gave.
En daar stonden zij, rijk en arm,
hoog en laag, om hun gelofte ge
stand te doen, die ze eens gedaan
hadden in de somberste uren van
hun levenMaria in Haar genade
oord te gaan danken als zij nog
eens die bel van - het concentratie
kamp mochten verlaten, als zij eens
vril mochten zijn. Zij stonden' daar,
cndanks de woorden van hun kame
raden op de fabriek, die hoorend,
dat zij naar Lourdes zouden gaan,
vol minachting de schouders op
haalden en zeiden: zijn jullie niet
krankzinnig?
Naar wie zijn zij gekomen? Naar
dat unieke, idealé wezen, dat de
moeder is. Alles kan sterven in den
mensch, behalve de herinnering aan
zijn moeder. Hoe dikwijls heeft de
Aalmoezenier, wanneer hij 's avonds
over het slachtveld liep, een soldaat
in doodstrijd niet hooren roepen
„moeder". Maria is de teedere Moe
der van ons allen. Zi), die de ver
schrikkingen van het slagveld of
concentratiekamp hadden overleefd,
kwamen naar hun Moeder en zij
hebben Haar verteld, hoeveel zij ge
leden hebben. Maria zal hen de ver
heven macht van het lijden hebben
doen begrijpen, want zij heet im
mers: de Moeder van Smarten. Nu
zijn ze teruggekeerd naar hun ka
meraden en zil vormen dat stukje
blauw aan den hemel.
Onwillekeurig dachten wij ook
aan ons eigen land. Als w(j die
tienduizenden Kajotters zien op
trekken om getuigenis va-n hun
Geloof te geven, als wij onze katho
lieke kopstukken in congres bijeen
zien om het gezin zijn verheven
plaats weer te doen Innemen, dan
scheurt de donkere hemel opeens
open en zien wij het blauw, dat
mogelijk een spoedigen zonneschijn
aankondigt.
De Commissie-Generaal voor Ned.-Indië is hedenmorgen per
vliegtuig van Schiphol vertrokken, om haar taak te aanvaarden.
Even vóór het vertrek. Vl.n.r.: minister Jonkman, minister-pres.
dr. Beel, die de Commissie-Generaal uitgeleide deed, de heeren
De Boer, Schermerhorn en Van Poll
(Van onzen Haagschen redacteur)
„Textielgoederen ter waarde
van één punt per hoofd van de
be-'olking per week kan de Ne-
derlandsche industrie bi? de
huidige productie leveren," al
dus verklaarde ons de heer J.
A. Panhuyzen, directeur va»
het Rijksbureau voor Textiel
„Bij een stijgende productie
zou de voorziening wellicht iets
ruimer kunnen zijn, gesteld dat
het percentage voor den export
bestemd niet zou worden ver
hoogd, maar om dit te bereiken
is in de eerste plaats en groo-
tere bereidheid van de arbei
ders, van de vrouwelijke vooral,
om in de textielindustrie te
gaan werken, noodzakelijk.
Er is daar op het oogenblik nog
plaats voor 15.000 arbeidskrachten.
Indien b.v. in de katoenspinnerijen
over de geheele linie tot wederin
voering van het tweeploegenstelsel
zou worden overgegaan, kon een
jaarlijksche meerproductle van 20
millioen kg. katoenen garens wor
den verkregen, overeenkomende met
45 punten per hoofd van de bevol
king per jaar. Niet genoeg kan er
derhalve de nadruk op worden ge
legd, dat de bevolking de textiel-
voorzienlng krijgt, welke de arbei
ders mogelijk maken. Import van
gereede producten kan Nederland
zich immers met veroorloven. Het
Is "op eigen krachten aangewezen.
Het krijgt, kort gezegd, de textiel,
die het zelf verdient.
Daarbij moet men dan nog reke
ning houden met de noodzakelijk
heid van export. Van textielgoede-
ren voor kleeding en dekking gaat
momenteel 6 pot. voor wollen goe
deren en 8 pet. voor katoenen en
kunstzijden goederen naar het bui
tenland. Straks zal dit percentage
nog wel naar boven moeten. Bo
vendien moeten leger en vloot wor
den aangekleed. Dat neemt 500.000
kg. textielproducten per kwartaal.
Eenzelfde hoeveelheid is ongeveer
noodig om booten en treinwagens
van dekkleeden te voorzien. De om
vang van deze bijzondere voorzie
ningen komt op 30 pet. van de pre
ductle.
Toch zal het mogelijk zijn.
verklaarde de heer Panhuyzen
en dat was een optimisti
sche noot In zijn betoog ln
den loop van de eerstkomende
maanden wederom een aantal
punten van de textielkaart
Hedenochtend 6 uur steeg du
„Skymaster NL 302" op Schiphol in
het zonlicht omhoog, om den tocht
raar Indië te beginnen. Aan boord
bevonden zich o.m. de drie leden
van de Commissie-Generaal, die tot
taak heeft, haar stem bij de komen
de onderhandelingen te doen hoo
ren en een oplossing te vinden voor
het Indonesisch probleem, hetwelk
thans zoo in het brandpunt van de
belangstelling staat.
Onder de hooggeplaatste perso
nen, die de Commissie uitgeleide
deden, merkten wij op den minis
ter-president, dr. L. J. M. Beel, den
minister van Overzeesche Gebieds-
deelen, mr. J. A. Jonkman, oud
minister Logemann, minister S.
Mansholt en den Sultan van Pon-
tianak.
Vóór het vertrek der Commissie
verklaarde de minister-president:
„Ik hoop, dat de Commissie-Gene
raal er in zal slagen, de sfeer van
vertrouwen, die de noodzakelijke
basis vormt voor het welslagen van
haar opdracht, te scheppen. Vol
vertrouwen zie ik de naaste toe
komst tegemoet. Het wil mij voor
komen, dat er alle reden is voor op
timisme."
geldig te verklaren. Zoo goed
mogelijk zal er voorts zorg voor
worden gedragen, dat door het
aanleggen van zekere voor
raden bij de detaillisten op di»
punten wat te koop Is.
Men kan echter aan den anderen
kant van de textielbranche niet 't
onmogelijke vergen. Vergeten wij
toch niet, dat de geheele vooroor-
logsche productie erop gebaseerd
was, dat iedere man eens in de drie
jaar een nieuw pak kocht. Nu wil
len allen er nog dit jaar een heb
ben. En de productie is nog bij
lange na niet op volle toeren. De
moeilijkheden betreffende de ko
len voorziening zijn nu welhaast op
gelost, die welke worden veroor
zaakt door gehavende Installaties,
gebrek aan bepaalde grondstoffen en
aan arbeidskrachten vooral, vormen
nog evenzoovele belemmeringen
Moeilijkheden komen voorts dik
wijls van de meest onverwachte zij
de. Zoo geeft den laatsten tijd de
kleuren- en verfstoffenvoorziening
grooten zorg.
Wat de prijzen betreft: stijging
van den grondstoffenprijs die
van katoen b.v. tot het viervoudige
en de gestegen productiekosten
zijn de oorzaak van de veelal gepe
perde prijzen. De handelsmarges
worden echter opnieuw bekeken en
zullen waarschijnlijk binnenkort ten
tweeden male worden verlaagd."
Het Britsche volk is opgeschrikt
en verbijsterd door de „squatter"-
beweging. Een informeel onder
zoek heeft dit aangetoond. Som
migen spreken in allen ernst van
een communistische revolutie.
Anderen zijn woedend vanwege
het in bezit nemen van hun pri
vaat eigendom. Velen sympathi-
aeeren met de squatters, maar
vragen zich af, of het wel de
juiste methode is. Weer anderen
ten minste een georganiseerde
minderheid juichen de ge
heele zaak toe.
Weinigen zijn zoo vast overtuigd
van hun meening ais een oudere
man, die met zijn wandelstok in
de richting van een door squatters
gebruikte gebouw zwaaide en grom
de: „Zij moesten er uit gejaagd
worden en tegen den muur gezet"
of als de taxi-chauffeurs, die hun
dagfooien bij elkaar legden, om
voedsel voor de squatters te koo-
pen.
Kwaadheid heeft geen waar-
ae. Het is een wapen, dat zich
vct.ri.Jc /ö/v/im n— „ij 7-j.
dt
«.V, xvwe. UUL 6CU/0 I
vaak tegen onszelf keert.
Men is het er algemeen over
eens, dat dit Engelands grootste
„roode schrik" is sedert de alge-
meene staking van 1926, toen de
roode vlag woel en de goed gesi
tueerden vliegende brigades vorm
den, om de sociale orde te be
schermen.
De kranten wijden, ondanks hun
kleine afmeting, kolommen aan de
squatters. „Wetteloos" en „mis
leid" zijn de woorden, die men op
elke frontpagina tegen komt met
uitzondering van die van de com-,
munistische „Daily Worker". De*|
B.B.C. geeft de naakte feiten
behoedzaam, zonder emotie.
Velen denken, dat de beweging
van zelf zal verdwijnen als de
squatters het moe zullen zijn te
kampeeren in geleende „luxe" met
weinig geriefelijkheid en dat zij
zullen teruggaan naar de overvolle,
smerige wijken, waar zij vandaan
komen tenzij er iemand in dien
tijd is komen wonen, waar zij weg
gingen.
Een aantal squatters dreigt met
de politie te gaan vechten of met
ieder, die zal trachten hen te ver-
jaigen, voordat zij een andere wo
ning gevonden hebben in een be
hoorlijke, zindelijke wijik. „Wij
vochten niet mee in den oorlog oan
het recht te verkrijgen als varkens
te leven," zei een oud soldaat.
Met „Squatters" sympathiseerende Londenaars brengen, uit
protest tegen het politieverbod om dekens en voedsel naar de
flats te sturen, het verkeer tot stilstand in Park Road bij
Regent's Park
De mogelijkheid is niet uitge
sloten, dat de Engelsche „squat-
tersbeweging" de volgende
maand naar Frankrijk overslaat.
De „Vereeniging van huurders
te Parijs en omstreken", die
30.000 leden heet te tellen en,
naar verluidt, door de commu
nisten wordt gesteund, heeft
namelijk een resolutie aangeno
men, waarin zij haar sympathie
en die van alle Fransche huur
ders met üe Engelsche squatters
betuigt en verklaart, dat zij
eind October een congres vau
dakloozen wil houden.
Naar wü officieel van 't Aarts
bisdom vernemen, zal Z. Exc. Joh.
Kardinaal de Jong definitief 1
October a.s. in gezelschap van Mgr.
Jan Oiav Smit en zijn broer,
pastoor O. H. de Jong, naar Rome
vertrekken, waar hjj ongeveer drie
weken zal verblijven. Eerst nadat
de Kardinaal door Z. H. de Paus
in audiëntie is ontvangen, zal de
datum worden vastgesteld, waar
op de officieele overreiking van
de Kardinaalshoed zal geschieden.
De Kardinaal logeert te Rome in
het Nederlandsche College.
(Van een byzonderen medewerker)
Een vraag, die vele ouders ziet»
reeds oij het begin van het,
nieuwe schooljaar stellen, ls:
„Waarheen moet mijn kind.
als het de lagere school doorloopen
heeft?" Natuurlijk wordt deze vraag
eerst urgent, als de leerling de vijf
de of zesde klas bereikt heeft, al
zijn er vaak heel erg bezorgde
ouders, die, als de kinderen nog de
laagste klassen moeten doorloopen.
het onderwijzend personeel er op
wijzen, dat hun kind naar H B.S.
of Lyceum moet, of die, omdat en
kele tienen of negens op het eer
ste jaarrapport staan, hun kind
meteen voor hoogere studies ge
schikt achten.
Als regel echter komen de zor
gen in het begin van de vijfde en
zesde klas. Dan moesten de zor
gen tenminste komen. Maar heiaas
hebben vele ouders zulke eenvou
dige voorstellingen omtrent H.B.S,
e.d., dat zij, afgaande op behoor
lijke rapporten der eerste vier leer
jaren, zonder meer besluitenmijn
kind studeert verde. on moet dus'
toelatingsexamen doeu
De aangewezen weg is natuurlijk
advies te gaan inwinnen bij de be
trokken leerkrachten. Is de leerlin»
werkelijk goed, dan is spoedig over
eenstemming bereikt en kunnen
goede resultaten verwacht worden.
Met goede resultaten bedoelen we
dan, dat do leerling niet alleen voor
het geëischte toelatingsexamea
slaagt, maar ook, dat hy In den loop
van het laatste jaar bewijzen geeft,
dat hij zelfstandig kan werken en
de noodige studiecapaciteiten bezit.
Wij willen hierop even heel duide
lijk den nadruk leggen, omdat ve
len helaas niet verder kijken dan
het toelatingsexamen. Als de leer
lingen daarvoor slagen, zijn zij ia
veler oogen goede studenten en i*
de school, die veel van dergelijke
goede studenten aflevert, een "oede
school. Maar we moeten verder zien.
We moeten ons instellen op het
einddoel: eindexamen H.B.S, gym-
uasium, lyceum. En als we dan al
die als goed afgeleverde studenten
in de volgende vijf, zes jaren vol
gen, dan doen we de ontstellende
ontdekking, dat van de vier, vijf
klassen, waarmee begonnen ls,
slechts één klas het einddoel be
reikt, dat ze dus na ieder Jaar bij
tientallen afvallen, het grootste ge
deelte der leerlingen ten slotte géea
goede leerlingen blijkt te zijn.
Dat komt echter eerst later uit.
En daarom gebéurt het maar al te
vaak, dat de ouders, die eenmaal
het idee hebben, dat hun kind ook
hoogere studies volgen kan. maar
ln dat idee niet 'overeenstemmen
met de meening van den onderwij
zer van hun kind, toch hun wil
probeeren door te zetten. Dan
krijgen we het systeem van extra
lessen, veel huiswerk en voortduren
de onrust en ontevredenheid. Dan
wordt willens en wetens te n
prachtig jeugdjaar verknoeid.
De ervaring heeft geleerd, dat
een middelmatige leerling niet
deugt voor hoogere studies.
Naast de uitblinkers kunnen
ook de boven de middelmaat
liggende leerlingen hun kans
wagen, maar voor de rest;
geen H.B.S., gymnasium of lyceum.
Velen ouders zal dit hard in
de oren klinken. „Geef ons kind
tenminste een kans", zoo spre
ken er velen, die helaas alleen
maar hun heil in zoo'n diploma zoe
ken. Soms geeft men zoo'n kind een
kans, maar het is een verknoeid®
kans, met als resultaat een of twee
verloren jaren.
Het ls heu6ch geen groote kunst,
den kinderen wat schijngeleerdheid,
wat namenkennts en wat oppervlak
kige wijsheid bij te brengen. Het
kind kan zoo getraind worden (dank
zi) veel huiswerk), zoo vol gestopt
met allerlei weetjes, dat het op bij
na alle examenvragen een goed ant
woord weet te geven, zoodat het
tot groote vreugde en tot groeiende
zelfvoldaanheid der ouders, tot
H.B.S. e. d- wordt toegelaten.
Maar men juicht te vroeg en de
voldoening is te ijdel. Dergelijke te
beklagen kinderen behooren tot de
groote groep van de afvallers die
het einddoel nooit halen.
Schoolhoofden, die onomwondea
weigeren, dergelijke middelmatige
kinderen een paar Jaar te laten
verknoeien, raken daardoor vaak
leerlingen kwijt, omdat ergens an
ders schijnbaar betere kansen voor
het grijpen liggen. Wij staan nu nog
aan het begin van het schooljaar
Laten de ouders overleg plegen voor
wat betreft hun zesde-klasser met
de leerkracht. Kan deze hen nte"
volkomen geruststellen, dan ga
men naar beroepskeuze. Maar men.
drijve niet door. men late zich niet
verleiden met klatergoud, tot eea
stap, waarvan reeds velen spijt ge
had hebben.
Eigen eerzucht mag de rustige
ontwikkeling en het geluk van de
kinderen niet ln den weg staan.
Men doe niet mee met wat wij noe-
wen willen: de run naar de H.B.S,
In verband met de groote Pater
Van den Elsen-herdenkingsfees-
ten,' welke te Gemert gehouden
worden, zal minister-president, dr.
Beel, Zondag een bezoek aan deze
plaats brengen en het woord
richten tot de leden van den B-K,
Boerenbond, aldaar.
