Hess lijdt aan waanideeën
Strenge bewaking der nazi's
Een Belg tot generaal der
Jezuïeten gekozen
De strijd bij Arnhem
Molotof eischt thans
ontruiming van Triëst
Russisch voorstel
TRUMAN TREKT ZIJN
VERKLARING IN
Besprekingen op Java
hervat
MGR. DR. v. NOORT
OVERLEDEN
To! hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23647
o
MAANDAG. 16 SEPTEMBER 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week Telefoon Administratie 21543
Familie van gesneuvelden
naar ons land
Een groote schare mannen en
vrouwenvaders en moeders en
weduwen van bij de operaties
bij Arnhem gesneuvelde strij
ders. is Zondagavond om half
zes met een specialen trein van
Liverpoolstreet-station met be
stemming Arnhem vertrokken.
Het was reeds aanstonds waar te
nemen, dat men hier met geen
gewone reizigers te doen had,
hier toch klonk geen gelach,
hoorde men geen vroolijk geroev
van personen, die een prettige
reis gaan maken. Hier en daar
zag men nog rouwkleeding. Er
waren vrouwen, die de onder
scheidingen van zoon of echt
genoot boven een medaillon met
diens portret droegen. Een en
kele droeg een baby in de armen,
die niet achtergelaten kon
worden.
Een groep militairen, allen
met de baret van het betaamde
parachute-regiment, sloot de rij.
Allen ontvingen bij het betre
den van het perron leisbiljet en
tevens een withouten kistje met
levensmiddelen voor het verblijf
in Nederland.
Het duurde geruimen tijd al
vorens de gereedstaande extra
trein was bezet, die zich tenslot
te in alle stilte, zonder misbaar
van afscheidnemende vrienden
of familieleden, in beweging
zette-
Bij helder zonnig weer „ge
lijkend op de weersomstandighe
den, toen de eerste luchtlanding
bij Arnhem en in Brabant ge
schiedde", zooals een det- opva
renden opmerkte zijn he
denmorgen met de „Prinses
Beatrixvan de maatschappij
„Zeeland" 242 Britten aan de
Jobskade te Rotterdam gearri
veerd.
Verkiezingsuitslag^
Russische zone
*n
W0*
i
De eerste van zes tinbaggermolens, bestemd voor Ned.-Indië, welke
de grootte heeft van de bekende „Karimata"nadert op de werf
van Smit te Kinderdijk de voltooiing. Zaterdag a.s. wordt de
baggermolen te water gelaten
SQUATTER-LEIDERS
gearresteerd
Waar komt de U.N.O.-zetel
De Faroer onafhankelijk
Het weer.
Politieke overwinning
van Byrnes
Levensmiddelentekort in
New York
EERE-DOCTORAAT VOOR
MEVR. ROOSEVELT
EEUWENOUDE CEREMONIE
IN ROME
Vrijdag pontificale
uitvaart
Het laatste portret van Mgr. van
Noort, naar een litho, kort voor
zijn dood vervaardigd door
Georg Rueter in opdracht van
de Vereeniging tot Weldadigheid
van den Allerheilig sten Verlosser
Extra-rantsoen
vleesch
Reddingsboot op zandbank
geloopen
Nederl. spelling in België
Laat u niet imponeeren door
uiterlijkheden. Leer er door
heen kijken naar het mner-
lijk. Aan het uithangbord
kan niemand weten hoe ae
herberg is. y
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Er zijn teekenen, dat de ver
warring in de hersenen, waar
van Hess gedurende het proces
en speciaal in de laatste zitting
heeft biyk gegeven, met den dag
erger wordt. Te oordeelen naar
hetgeen vernomen wordt om
trent zijn gedrag in deze dagen
van afwachting, is hij bezeten
van waanideeën.
Nadat hij eerst de overtuiging ge
uit heeft, dat Hitler geen zelfmoord
gepleegd heeft doch door Joodsch
vergif werd omgebracht, loopt nij
thans rond met de gedachte, dat
het Jodendom het op hemzelf ge
munt heeft. Hfj is beangst door
waandenkbeelden, dat de Joden ook
hem zullen vergiftigen. Zaterdag wei
gerde hij het hem aangeboden eten
te gebruiken, omdat hij aan vergif
dacht. Hij at eerst nadat hij zijn
portie met Sauckel geruild had.
Toen Goering hem tijdens het mid
dagmaal, dat zij nu weer gezamen
lijk gebruiken, opmerkzaam maakte
op het feit, dat Sauckel geen nadeel
van het vergiftigde eten ondervond,
antwoordde Hess: „Sauckel is im
muun voor Joodsch vergif.*' Naar
wij vernemen vertoont Hess dezen
waan sinds den da van zijn laatste
woord Onmiddellijk nadat hij zijn
verwarde rede had uitgesproken
vroeg hij per brief aan Schirach om
brood, daar het zijne vergiftigd zou
zijn. Schirach ruilde verscheidene
dagen zijn brood met hem ten be
wijze dat van vergif geen sprake
was: doch Hess weigerde het te ge-
looven.
De autoriteiten in Neurenberg
hebben de veiligheidsmaatregelen
verscherpt ten einde alle luciden-
De eerste verkiezingsuitslagen uit
de provincies Brandenburg en
Mecklenburg in de Russische zone
melden een aanzienlijke meerder
heid voo de reohtsche christende
mocraten in de dorpen en stadjes
rond Berlijn, maar een overwinning
voor de communistische eenheids
partij der socialisten in Schwerin.
Franz Neumann, de voorzitter der
onafhankelijke socialistische partij
te Berlijn, heeft de campagne voor de
gemeenteraadsverkiezingen van 20
October in de hoofdstad geopend
met een rede, waarin hij den terug
keer van alle Duitsche grondgebied
behalve Koningsbergen eischte. Hij
uitte de beschuldiging dat de ver
kiezingen in de Russische zone „on
democratisch" waren en dat 90 per
cent der Duitsche productie in de
Sovjetzone naar Rusland ging.
ten op Maandag 23 September, wan
neer het vonnis tegen de nazi-leiders
bekend gemaakt wordt, te vermij
den. De sterkte der bewaking aan
de poorten van liet gerechtsgebouw
is verdrievoudigd en er zal ook in
de omgeving van het gebouw voort
durend streng toezicht worden uit
geoefend.
De vrouwen, die hun echtgenooten
komen bezoeken, moeten haar hand-
tasschen buiten de gevangenis laten
en gedurende het onderhoud is
steeds een militaire politieman in
de kamer aanwezig. De meesten de
zer vrouwen genoten geen openbare
bekendheid, toen haar echtgenooten
de leiders van Duitschland waren.
Onopgemerkt bewegen zij zich voort
tusschen de ruïnes van Neurenberg.
Zij zijn over het algemeen slecht
gekleed, zelfs mevrouw von Rlbben-
trop, die voor den nederlaag een
bekende diplomatieke gastvrouwe
was.
In een lange rede heeft Molotof
Zaterdag te Parijs geëischt, dat alle
«reemde troepen Triëst zouden ver
laten en nauwe economische banden
zouden gemaakt worden tusschen
Joego-Slavië en Triëst. Hij deed een
beroep op de commissie voor Italië
■het Sovjet-plan voor Triëst te aan
vaarden In tien punten bracht Mo
lotof zijn voorstellen voor Triëst ter
tafel. Eenige ervan luiden; De Vrij
staat Triëst zal neutraal zijn en
gedemilitariseerd. Alle vreemde troe
pen, welke in Triëst gelegerd zijn,
moeten binnen 3o dagen na het in
werking treden van het vredesver
drag met Italië worden teruggetrok
ken. Er moet economische samen
werking tusschen den Vrijstaat en
Joego-Slavië tot stand gebracht
worden tolunie, gezameniyk beheer
der spoorwegen, etc.). Het intema-
tionael bestuur van de haven van
Triëst moet er voor zorgen, dat de
haven- en transito-faciliteiten van
Triëst gelijkelijk door den heelen
internationalen handel genoten
worden, terwijl de nabuurstaten
Joego-Slavië en Italië vrije zones
in de haven moeten toegewezen
krijgen.
Te Londen zijn vijf leiders vau
de „squatters", namelijk vier man
nen en een vrouw gearresteerd. Drie
van hen zijn prominente commu
nisten. Zij zullen, „verdacht van
samenzwering met andere personen
tot het ophitsen van derden om
andermans bezit wederrechtelijk te
betreden en hiertoe leiding, hulp en
handreiking verleend te hebben,
waardoor de openbare orde werd ver
stoord", terecht staan.
Gedelegeerden ter vredesconfe
rentie voorspellen, dat op de ver
gadering d'er vereenigde volken een
zware strijd gevoerd zal worden
over de vestiging van den perma
nenten zetel dei- organisatie, waar
bij Genève en San Francisco on
geveer gelijke kansen zouden heb
ben, al zou Genève iets in het na
deel zijn.
De voornaamste reden voor deze
gewijzigde situatie het vorige
jaar was Amerika favoriet voor den
zetel is de omzwaai der Sovjet
unie, die zich destijds tegen een
vestiging te Genève verzette, doch
die thans bij monde van Vlsjinsky
te kennen heeft gegeven de Zwit-
sersche stad een geschikte plaats te
vinden. Bovendien speelt ook de
geldfactor nog een belangrijke rol,
vooral waar het de stem der kleine
landen zal betreffen. In Genève
immers staat het oude volken
bondspaleis dat met een millioen
dollar kosten een prachtige huis
vesting voor de nieuwe wereldorga
nisatie zal bieden, terwijl een nieuw
te bouwen tehuis in de V. S. zeker
100 millioen dollar zou kosten. Bo
vendien zijn de problemen van
duur levensonderhoud en moeilijke
huisvestingstoestanden in de V. S.
veel grooter dan in Zwitserland.
Als de kwestie dus opnieuw ter
vergadering ter sprake zou komen,
zouden Australië en enkele andere
landen in de gelegenheid zijn de
keuze van San Francisco in plaats
van een stad aan de Oostkust der
V. S. opnieuw te verdedigen, daar
bij vermoedelijk gesteund door
Nieuw-Zeeland, China, Chill, Ecua
dor en andere Zuid - Amerikaansche
landen.
De bevolking van <ie Faroer-eilan-
den heeft zich Zondag in een refe
rendum met een kleine meerderheid
voor de onafhankelijkheid uitgespro
ken. Volgens den officieelen uitslag
werden 5633 stemmen voor onafhanke
lijkheid en 5558 voor eenheid met
Denemarken uitgesproken. De Deen-
sche regeering zal zich bij het Ple
bisciet neerleggen.
Verwachting tot Dinsdagavond:
In den nacht opklarend met la
ter hier en daar imlstvormlng.
Morgen overdag gedeeltelik be
wolkt. Droog en ongeveer de
zelfde temperatuur als vandaag'.
Zwakke tot matigen wind tusschen
Zuid-West en Zuid.
Zon onder 18.54, Maan 21.55
15.12, Zon op 6.16.
Naar aanleiding van de be
richten, volgens welke Truman
zyn instemming met de rede
van Wallace omtrent de Ameri
kaansche politiek tegenover de
Sowjet-Unie zou hebben be
tuigd., heeft de president op een
persconferentie thans verklaard,
dat hl) slechts bedoelde te er
kennen het recht van Wallace
om de rede uit te spreken. „Ik
bedoelde niet aan te geven,
dat ik instemde met de rede,
als beteekenend een verklaring
over de buitenlandsche politiek
van dit land," aldus zelde Tru
man. „Er Is geen verandering
gekomen in de buitenlandsche
politiek van de regeering. Er
zal in die politiek geen wijzi
ging van beteekenis worden ge
bracht zonder bespreking en
conferentie van den president
met den Minister van Buiten
landsche Zaken en de leiders
van het congres."
Truman's intrekking van ziln in.
stemming met de rede van Wallace
wordt te Washington uitgelegd als
een groote politieke overwinning
voor Byrnes op Wallace en als een
groote diplomatieke overwinning
voor de buitenlandsche politiek van
Byrnes welke thans door den pre
sident is erkend ais de aangenomen
buitenlandsche politiek van de
V. S.
Als gevolg van het feit, dat de
aanvoeren In de laatste veertien da
gen enorm zijn teruggeloopen, trof
fen bijna duizend zaken in New
York waaronder 740 levensmid
delenwinkels Zaterdag voorberei
dingen om de deuren te sluiten zoo
lang de staking der vrachtauto
chauffeurs voortduurt.
De onderhandelingen tus-
scen Nederlandsche en Indo
nesische autoriteiten over de
toekomst van Ned.-Indië zijn
Zondag, na een onderbreking
van drie maanden, hervat.
Het officieele communiqué
deelt het volgende mede: „de
besprekingen zijn gevoerd in
een vriendschappelijke sfeer en
met groote openhartigheid".
Volgens een bericht van het
Indonesisch republikeinsch pers
bureau Antara, zou de Neder
landsche delegatie-Koets heden
een bezoek brengen aan Soekarno
te Malang.
A.N.P. teekent het volgende bij
dit bericht aan
„Voor zoover bovenstaand bericht
Juist is, waaromtrent nog geen en
kele bevestiging beschikbaar Is, moet
hierbij opgemerkt worden, dat de
reis van dr. Koets en zijn gezel
schap (gelijk in vorige mededee-
lingen ook reeds duidelijk naar vo
ren gebracht Is. geenerlel officieel
karakter draagt."
Van betrouwbare zijde ver
neemt U.P., dat zoowei aan de
Nederlandsche Comissie-Generaal
als aan de republikeinsch-lndone-
sisohe „regeering" geadviseerd zal
worden de diensten van Lord Kil-
leam te aanvaarden bij de komen
de onderhandelingen. Tot dit ad
vies werd Zaterdag besloten op 'n
conferentie tusschen Nederlandsche
en Indonesische delegaties.
Te Batavia verwacht men, dat
zoowel de Nederlandsche als de In
donesische regeering met dit advies
Killearn zelf tijd en plaats der
onderhandelingen zal vaststellen,
kort na de aankomst van de Com
missie-generaal op 18 September.
De Utrechtsche Universiteit heeft
mevrouw Roosevelt het eere-doctoraat
in de faculteit der letteren en wijs
begeerte aangeboden. Zij heeft dit ge
accepteerd. Wanneer echter de offi
cieele overrelklng van bul en eapoa
zal geschieden, is nog niet bekend.
Vanmorgen zijn van de „Johan
de Witt'' 978 passagiers uit Indië,
onder wie 25 zieken en 10 jeugd
zorgkinderen, gedebarkeerd.
De Belgische Jezuïet, Johannes
Baptist Janssens is Zondag met
algemeene stemmen gekozen tot
superior-generaal van de Socië
teit van Jezus. Hij is de vierde
Belg, die tot dit hooge ambt werd
verkozen en de opvolger van den
Poolseheu pater Vladinvlro Le-
dochowski, die in 1942 overleed.
Voor deze eeuwenoude ceremonie
—het verkiezen van den ordeleider,
die wel „de zwarte- Paus" wordt ge
noemd waren afgevaardigden van
33 landen, waaronder België, Neder
land, Frankrijk, Engeland, Spanje,
Duitschland, de V.S., Canada en La.
tiinsch-Amerika naar Rome geko
men, Zondagmorgen kwamen zij bi-
een in de kerk van het generalaat.
De deuren werden gesloten en een
der afgevaardigden, die daartoe te
voren was uitgekozen, hlelq een
toespraak in het Latyn. Na een uur
van speciale gebeden en meditatie
werd vervolgens tot de verkiezing
overgegaan. De verkiezing van den
nieuwen oeneraat werd terstond me
degedeeld aan den Paus als hoogste
autoriteit der orde, wien al haar
leden gehoorzaamheid betuigen.
Pater Janssens, de zeven-en-twin-
tigste bestuurder der Sociëteit sinds
deze In de zestiende eeuw werd ge
sticht, ls in Vaticaansche kringen
bekend door zijn krachtige houding
tijdens de Duitsche bezetting van
België, toen hij zijn werkzaamheden
als provinciaal der orde aldaar bleef
voortzetten.
Hij is eveneens bekend als taal
kundige en spreekt onder meer
Vlaamsch, Fransch, Duitsch en En-
gelsch.
Pater Janssens werd geboren op
22 December 188": te Mechelen (Bel
gië); hij trad op 23 September 1907
in de Sociëeit en legde zijn geloften
af op 24 December 1909. Vervolgens
studeerde hij gedurende twee Jaar
wijsbegeerte aan de Universiteit te
Leuven en gedurende twee Jaren
theologie te Brussel en Leuven.
Na een korte ziekte is zondag
morgen Mgr. dr. G. C. van Noort,
oud-Deken van Amsterdam, te
zynen huize aan de Keizersgracht
te Amsterdam overleden.
De Metten zullen Donderdag»-
avond halft acht in de St. Wtlll-
brorduskerk aan den Amsteldljk
worden gezongen, de Lauden
Vrydagmorgen half tien en om
tien uur, de Pontificale Uitvaart
mis, waarna begrafenis in het
priestergraf op St. Barbara.
De overledene zal Dinsdag en
Woensdag opgebaard worden in
„St. Donatus", Keizersgracht 148,
Amsterdam, en leder zal die da
gen van drie tot v^|f uur gelegen
heid hebben bU het stoffelijk
overschot te komen bidden.
Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers,
Bisschop van Haarlem, beeft
reeds Zondagmiddag, evenals
deken v. d. Burg, Mgr. Lagerwej)
en Kanunnik de Jongh een
rouwbezoek aan St. Donatus ge
bracht.
Het C.D.K. deelt mede, dat ge
durende de periode van 15 tot en
met 21 Sept. bon 523 vleesch recht
geeft op een extra rantsoen van 100
gram vleesch.
De reddingsboot „Insuilnde" van
Oostmahorn is met hoog water tij
dens een oefenvaart ten Noorden
van lichttoren Schiermonnikoog op
een zandbank geloopen. Vier passa
giers aljn met de reddingsboot „Jo
han de Witt" naar den vasten wal
gebracht.
De Algemeene Raad van het „Vrije
Katholieke Onderwijs in België"
heeft een verklaring afgelegd, waarin
hij vaststelt dat: „er verwarring ge
schapen ls door de voorbarige beslis
sing van de Regeering aangaande de
nieuwe spelling der Nederlandsche
taal, zonder afspraak met de Ko
ninklijke Academie voor Taal- en
Letterkunde en het vrije onderwys
en zonder de beslissing van de Ne
derlandsche Regeering af te wach
ten."
Steunende op het grondwettelijk
recht van het vrije onderwijs zijn
eigen programma en methodes te
bepalen, beslist de raad dat, ln af
wachting dat het accoord tusschen
Nederland en België tot stand
komt, ln het vrije onderwijs da
spelling De Vries en Te Winkel ver
der zal worden gebruikt, met dien
verstande, dat de leerlingen in de
bijzonderheden van de nieuwe
schrijfwijze zullen worden ingewijd.
