Oorlogsslachtoffers en évacué s
meer op zichzelf aangewezen
ONDERWIJSUITGAVEN
NOG ONVOLLEDIG
Buitengewone Dienst
Batig saldo gewone dienst
Raming belastingopbrengst
vrijwel ongewijzigd
Snellere aitkeering van de
oorlogsschade?
Wederopbouw: tering
naar nering
Sterke verlaging der uitgaven
Politieke
Delinquenten
LEGER EN WONINGBOUW
Uitgaven oorzaak van het algemeen
begrootingstekort
y
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1946
PAGINA 4
Indische Kath. Volks
partij
Nieuw Tweede Kamerlid
„Vrederechters" voor het
Tribunaal
TRIBUNALEN DREIGEN
„DROOG" TE KOMEN
CONCENTRATIEKAMP
VUGHT
EEN FRANSCHE CARUSO
Evenals bij de uitgaven van
den Gewonen Dienst worden bij
de uitgaven en middelen van
den Buitengewoncn Dienst de
voornaamste verschillen met ue
ontwerp-begrooting voor 1946
toegelicht.
De vermindering onder iet
hoofd Binnenlandsche Zaken b.v.
is o.m. bereikt door een lagere
begrooting van de uitkeeringen
aan de oorlogsslachtoffers, met
inbegrip van de évacué's (ruim
f 16 mill, minder). Verwacht
wordt, dat door compensatie van
de uitkeeringen met eigen in
komsten en door afkoopsommen
de periodieke uitkeeringen kun
nen worden verminderd. Ook voor
niet-periodieke uitkeeringen is
minder uitgetrokken.
Financiering Herstelbank
De vermindering van het nadeelig
saldo van 't hoofdstuk Financiën is
het resultaat van verschillende fac
toren. Ten einde de Herstelbank in
staat te stellen om, zoolang nog
niet via een emissie de noodige gel
den waren aangetrokken, zorg ce
dragen voor de z.g. aanvullende
herstelfinanciering, was in de ont-
werp-begrooting 1946 f 212 millioen
aangevraagd, ten behoeve van aan
die bank tot dit doel te' verstrekken
voorschotten. Nu inmiddels de be
doelde emissie heeft plaats gehad,
behoeft in 1947 geen voorschotver-
leening door het Rijk plaats te vin
den.
Voor 1946 is voor vergoedingen
militaire vorderingen f -200 mill
uitgetrokken. In totaal zal voor deze
vergoedingen naar raming f 253
millioen nOodig zijn.
Het herstel van het bedrijfsleven
geeft aanleiding te mogen verwach
ten, dat van le zijde der groote on
dernemingen in 1947 geen beroep op
's Rijks schatkist zal worden ge
daan. In de ontwerp-begrooting voor
1946 was voor de verstrekking van
ifcedrijfscredieten ruim f 52 millioen
geraamd.
Naast verlagingen moesten andere
artikelen worden verhoogd c.q. nieu
we artikelen worden opgenomen.
Het voornaamste hiervan is wel
het artikel betreffende de voor
schotten ingevolge de wet op het
consumentencrediet, voor 1946 me
morie uitgetrokken, doch voor 1947
geraamd op f 180 millioen. Dit is
het bedrag,dat naar verwachting in
dat jaar aan de credietnemers ter
beschikking zal worden gesteld. Op
gemerkt wordt, dat onder de mid
delen voor 1947 f 100 millioen is
geraamd wegens aflossingen.
Door het te verwachten lioo-
gere tempo in de behandeling
van de schadegevallen door het
Commissariaat voor Oorlog»-
schade moet voor uitkeeringen
in zake schade aan huisraad en
andere roerende goederen voor
*1947 op grootere uitgaven wor
den gerekend.
Opbouw van het leger
De opbouw van het leger, in
1945 en 1946 begonnen, wordt in
1947 verder voortgezet. Deze op
bouw is in de eerste plaats ge
richt op de taken, welke het leger
in Indië te verrichten heeft. De
begrooting van 1947 is derhalve
als een voortzetting te beschou
wen van die van 1946.
Het aantal onder de wapenen
geroepen dienstplichtigen breidt
zich voortdurend uit, mede omdat
nog geen der opgeroepen lichtin
gen met groot verlof zal worden
gezonden.
Met de aanschaffing van vlieg
tuigen zal in 1947 een bescheiden
begin worden gemaakt. Het aan
schaffen en bouwen van hangars en
de aanleg van vliegvelden zullen
worden voortgezet, terwijl met den
aanleg van een radarinstallatie voor
Nederland zal worden begonnen.
Dientengevolge zullen de kosten der
luchtstrijdkrachten in vergelijking
met 1946 met ongeveer f 50 mill
stijgen, waarvan f 39 mill, op den
Gewonen en f 11 mill, op den Bui
tengewonen Dienst, waardoor deze
uitgaven komen op f 80 millioen.
Ter tegemoetkoming in het tekort
aan woonruimte is het woningbouw
programma van de volkshuisvesting
uitgebreid van 10.000 tot 32.500 wo
ningen, hetgeen voor deze afdeeling
een verhooging veroorzaakt ten op
zichte van 1946 van f 58 millioen.
Bij de oprichtingsvergadering van
de Indische Katholieke Volkspartij te
Batavia, onder groote belangstelling
van de zijde van het publiek, heeft
dc heer G. Pastor, oud-lid van den
Volksraad en voorzitter van de partij,
in zijn openingswoord zijn groote
voldoening uitgesproken over het feit,
dat ook van Indonesische en Chinee-
sche zijde belangstelling bestond. Hij
deelde mede, dat contact zal worden
opgenomen met de zusterorganisatie
in Nederland. Tot dat doel is de heer
J. H. Smit, oud-lid van den Volks
raad, 13 September met volmacht per
Skymaster naar Nederland vertrokken.
Ook met andere plaatsen in Indië
is reeds contact opgenomen.
In de Rijksbegrooting dient bij de
beschouwing van de uitgaven van den
gewonen dienst wat betreft het
hoofdstuk Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen in aanmerking te
worden genomen, dat voor 1947 als
nog zal zijn te rekenen op een be
drag wegens te treffen voorzieningen
met betrekking tot de onderwijzers
salarissen. Hiermede kon in de ont
werp-begrooting voor 1947 nog geen
rekening worden gehouden. Gerekend
moet hier ook worden op hoogere uit
gaven in verband met meer subsidies
aan gemeente- en bijzondere middel-
In de nota wordt opgemerkt, dat het begrootingstekort geheel wordt
veroorzaakt door de uitgaven van den buitengewonen dienst. In het na
volgend overzicht zijn de uitgaven en inkomsten van den buitengewonen
dienst ingedeeld naar bepaalde groepen. Voor het saldo van 1946 kon
hierin nog geen rekening worden gehouden met de eerstdaags te verwach
ten nota's van wijzigingen.
(in millioenen guldens)
Omschrijving
Expeditie voor herstel van orde en rust
Indië en liquidatie oorlogvoering, waaron
der begrepen uitgaven voor resp inkomsten
van de geallieerden en nadeelig saldo
scheepvaartfonds 349.0
Steun bij den herbouw^ waaronder verstaan
de uitgaven in verband met oorlogsschade,
andere schadevergoedingen, zee. en lucht
vaartverzekeringswet landbouwherstel. re
constructie van de koopvaardijvloot, op
gang brengen bedrijven (waaronder de uit
gaven voor herstel Rijn- en binnenvloot,
uitkeering Nederl. Spoorwegen voor be
drijfsschade als gevolg van de spoorweg
staking
Noodhulp, waaronder verzorging oorlogs
slachtoffers, bijzondere uitkeeringen aan
gemeenten, aflossing langloopende buiten-
landsche credieten. steunverleening aan ge
sloten bedrijven, oogstwerkzaamhederi,
subsidieering N.V.H. en H.A.R.K., kinder
uitzending naar het buitenland, vitamine
verstrekking repatrieering ondersteuning
uitgeweken Nederlanders 52.8
Uitgaven in verband met de uitvoering van
de wet op het consumentencrediet
Voorzieningen in afwachting en ten be
hoeve van de wederinschakeling van arbei
ders in het productieproces, t.w. wacht
geldregelingen. overbruggingssteun en an
dere sociale bijstand
Overheidsbemoeiing met distributie en
prijsregeling t.w. C.D.K., tegemoetkoming
gemeentelijke distributiekosten, rijks-
Dureaux voor handel en nijverheid, prijs-
toeslagen, aan. en verkoop van grondstof
fen en producten (hierin echter niet be
grepen het nadeelig saldo van het land
bouwcrisisfonds)
Bijdrage aan het welvaartsfonds Suriname
Bijzondere rechtspleging c.a., zuiverings
maatregelen en herstel rechtsverkeer
Afwikkeling Nederl. Arbeidsdienst
Uitgaven/inkomsten, voortvloeiende uit de
geldsaneering
Bijdrage van den gewonen dienst van
hoofdstuk 7b der rijksbegrooting
Totaal zonder kapitaalsuitgaven
en ontvangsten
Kapitaalsuitgaven en ontvangsten:
Kapitaalsverstrekking en credietverleening
aan staatsbedrijven, -fondsen en instellingen
Credietverleening aan particuliere bedrijven
Voorschotten aan dc maatschappij tol
financiering van het nationaal herstel N.V
ten behoeve van aanvullende herstelfinan.
uit- 1947 saldo 1946
gaven midde- b batig saldo
len n nadeelig
3.1 n. 345.9 n. 586.9
620.7 0.5 n. 620.2 n. 937.1
12.6 n. 40.2 n. 92 5
183.5 100.0 n.
1.6
15.7n. 15.7 n. 71.3
91.5 25.9 n.
8.0n.
94.3 19.2 n.
65.6 n. 86.7
8.0
75.1 n. 124.4
b. 1.6
b. 200.0
90.8 b. 90.8 b. 17.7
1415.5 252.1 n. 1163.4 n. 1679.6
148.2
29.2 n. 119.0 n.
127.0
52.6
ciering n. 212 6
Aanschaffing van materieele uitrusting
leger en vloot 194.6n. 194.6 n. 191.6
Overige kapitaalsposten 181.4 7.3 n. 174.1 n. 85 3
bare meisjesscholen, hoogere burger
scholen, gymnasia, lycea en handels
scholen.
Het feit, dat de ontwikkeling van
ons bedrijfsleven een der eerste voor
waarden is voor den wederopbouw van
onze volkswelvaart, maakt de uitbrei
ding van het nijverheidsonderwijs
noodzakelijk, hetgeen meer subsidies
voor middelbaar technische scholen,
dagambachtsscholen en meisjesnijver
heidsscholen ten gevolge heeft.
Een aanzienlijke verlaging kon wor
den toegepast wegens de voorgeno
men opschorting van de invoering
van het 8e leerjaar.
Openbare Werken en
- Wederopbouw
In de Memorie van Toelichting tot
dit begrotingshoofdstuk wordt er op
gewezen, dat bij de samenstelling er
van ernstig rekening is gehouden met
de positie, waarin 's-Lands financiën
verkeeren.
Het totaal van de begrooting
blijft dientengevolge in belang
rijke mate beneden de som, welke
geacht kan worden noodig te zijn
voor de volledige uitvoering van
het beschikbare bouwvolume.
Mocht het in den loop van 1947
gewenscht blijken en mogelijk zijn,
het beschikbare bouwvolume meer te
benaderen, dan zal nader overwogen
kunnen worden in hoeverre 's Lands
flnancieele toestand toestaat daartoe
nog gelden bij suppletoire begrooting
aan te vragen.
De belangrijkste verlaging (f 11,8
millioen), welke dit begrotingshoofd
stuk ten opzichte van 1946 te zien
geeft, betreft den Dienst Uitvoering
Werken. Deze verlaging vindt haar
grond in de omstandigheid, dat, naar
verwacht wordt, in 1947 een veel ge
ringer aantal arbeiders te werk zal
worden gesteld dan in 1946.
Daar de heer M. J. M. van Poll In
verband met zijn benoeming tot lid
van de Commissie-Generaal voor
Ned.-Indië ontslag heeft genomen
als lid der Tweede Kamer, komt in
de daardoor ontstane vacature in
aanmerking de heer N. Schuurmans
te Orthen.
Mrs. Thomas Alva Edisonde weduwe van den grooten uitvinder,
bij de heropening van het General Electric Lighting Institute" in
Cleveland. Ohio, dat gedurende den geheelen oorlog onverlicht
bleef. Mevrouw Edison met een exemplaar van de allereerste
gloeilamp, die zij vergelijkt met de sterkste lamp van onzen tijd
(50-000 watt)
De uitgaven van den gewonen
dienst worden voor 1947 met f 2.310
millioen f 114 millioen lager ge
raamd dan voor 1946.
Deze uitgaven betreffen (in mil
lioenen guldens)politie 48: bijdrage
gemeentepolitie 15; burgerl. recht
spraak 10; gevangenissen, Rijkswerk
inrichtingen, Rijkstucht- en opvoe
dingswezen 26; steun aan noodlij
dende gemeenten 60; uitkeering ge
meentefonds 10; volkshuisvesting 11;
volksgezondheid 10; sociale verzeke
ring 75; rijksarbeidsbureaux 32:
h ulpverleening oorlogsslachtoffers
44; dienst uitvoering werken 41;
grondgebruik en landbouwherstel
40; rijkswaterstaat 59; landbouw 23;
spoorwegen 17; zeescheepvaart 5;
luchtvaart 11; vervoer- en verkeers
diensten 5; onderwijs 205; radio 7;
militaire uitgaven (oorlog) 222, id.
marine 29; departementsuitgaven
(personeel en materieel) 33; buiten-
landsche dienst 9; handel en nijver
heid 9: directoraat-generaal van de
prijzen 8; dienst der belastingen 76:
bijdrage aan het algemeen burgerlijk
pensioenfonds en bijdragen voor in
koop van diensttijd e.d. 27; nationale
schuld (rente en aflossing) 780; an
dere uitgaven 100.
De middelen van den gewonen
dienst met een raming van f 2,401
(2.394) millioen vertoonen het vol
gende beeld (in millioenen guldens):
hooge colleges van Staat, kabinet
der Koningin en kabinet van den
minister-president 0.2 (onv.); bui-
tenlandsche zaken 1.6 (0.9); justitie
24.1 (16.4); binnenlandsche zaken
2.8 (13.7); onderwijs, kunsten en
wetenschappen 25.0 (22.5); nationale
schuld 43.3 (44.4); belastingen
2.205.2 (2.206.3): overige middelen
52.1 (52.2) oorlog 3.9 (15.4); marine
5.3 (3.3); openbare werken en weder
opbouw 2.5 (3.3); verkeer 15.7 (5.8);
economische zaken 4.8 (3.0); land
bouw, visscherij en voedselvoorzie
ning 10.0 (3.2): sociale zaken 3.7
(2.6): overzeesche gebiedsdeelen 0.9
(0.8).
Aangezien de te verwachten ont
vangsten uit de „Vermogensaanwas-
belasting" en de „Heffing-in-cens"
bestemd zullen worden voor de af
lossing van de staatsschuld, z(jn deze
niet in de raming van de middelen
voor 19 i opgenomen. Voorts is een
plan in studie om diverse middelen,
andere dan belastingen, te verhoo-
gen.
Aandacht verdienen de uitgaven
van het hoofdstuk justitie onder
de afdeeling politieke delinquen
ten. Het blijkt, dat tot en met
1947 voor de maatregelen ten
aanzien toh de politieke delin
quenten f 292 millioen noodig
wordt geacht, waartegenover
f 14 millioen aan inkomsten is
geraamd. Hierbij zijn de uitgaven,
gedaan in 1944 en in het eerste
halfjaar 1945 in het bevrijde deel
van ons land, niet inbegrepen.
Veilig kan dus worden aangeno
men, dat tot en met 1947 voor dit
doel meer dan 300 millioen gul
den noodig zal zijn.
Voor de eerste kamer van het
Tribunaal te 's-Gravenhage zullen
terechtstaan: 24 September: mr. A.
Semplonius, mr. P. van der Grijp,
mr. G. J. F. Slijters .en mr. H. A.
Helb, voorheen allen „vrederech
ter". 26 September: mr. J. A. R.
C. ten Raa, mr. H. Sluyterman, mr.
P. H. F. van Vloten en mr. s. J.
M. Wijthoff, eveneens allen voor
heen „vrederechter".
De opbrengst der belastingen wordt als volgt geraamd;
Inkomstenbelasting
Loonbelasting
Dividendbelasting
Voorheffing op in het buitenland
geaccumuleerde inkomsten
vermogensbelasting natuurlijke personen....
Vermogensbelasting voor lichamen
Vennootschapsbelasting
Commissarissenbelasting
Vereveningsheffing
Motorrijtuigenbelasting
Invoerrechten 4..
Statistiekrecht
Accijns op zout
Accijns op wijn
Bijzondere wijnbelasting
Accijns op gedistilleerd
Accijns op bier
Accijns op suiker
Accijns op tabak
Belasting op gouden en zilveren werken
Omzetbelasting
Rechten van zegel 1
Rechten van registratie
Rechten van successie
Totaal
(in millioenen
guldens)
1947
1946
660.0*
890.0
340.0
250 0
11.0
8,0
2.0
55.0
90 0
100.0
36.0*
33.0
140.0*
115.0
1.0
1.0
1500
110.0
20.0
15.0
120.0
25.0
1.3
13
7.0
6 5
0.9
06
0.4
03
30.0
22 0
32.0
23.0
23 0
50 1'
120 0
120 0
06
06
330.0
300 0
10.0
30
20.0
10.0
60.0*
60 0
2.205 2
2.206 3
Totaal van den buitengewonen dienst... 1939.7 288.6 n. 1651.1 n. 2348.1 gevolgen van de vermogensheffingen,
Bt) -de raming van deze belastingen is rekening gehouden met de
(Van onzen Haagschen redacteur)
Er wordt verwacht, dat binnen
kort een vergadering zal worden
gehouden van de voorzitters van de
Tribunalen met de procureurs-fis
caal en den minister, waarop de
wenschelijkheid zal worden bespro
ken, dat eerstgenoemden ruimer
zullen worden voorzien van dos
siers, omdat de Tribunalen bij den
huidigen gang van zaken „droog"
dreigen te komen.
In verband met het onderzoek
naar de toestanden, die in het
voormalige concentratiekamp Vught
hebben geheerscht en naar de ge
dragingen van de aldaar in den loop
der tijden werkzaam geweest zijnde
üuitsche functionarissen en de door
verscheidenen van hen gepleegde
misdrijven, verzoekt de commissaris
van Rijkspolitie le klasse, hoofd
van het bureau „Opsporing oorlogs
misdrijven", Elandsgracht 117 te
Amsterdam, aan allen, die van mis
drijven door Duitschers aldaar ge
pleegd, getuige zijn geweest of per
soonlijk handelingen hebben onder
vonden die een misdrijf naar Ne-
öerlandsch recht opleveren, daar
van zoo spoedig mogelijk schriftelijk
mededeeling te willen doen aan zijn
bureau, onder duidelijke opgave van
naam en adres en zoo nauwkeurig
mogelijke aanduiding van naam,
rang en troepenonderdeel van de(n)
dader is).
Een in Rouaan vertoevende
impresario hoorde, toen h() door
de straten dezer stad wandelde,
op magnifieke wijze de groote
aria uit Wilheini Teil zingen.
Rondziende naar wie daar zoo
schitterend zong, ontdekte hij
een schilder, die bezig was den
verfkwast te hanteeren. Onmid
dellijk klom de impresario de
ladder op, om met den zanger
te gaan praten. Deze bleek een
zekere Jean Lecoq te zijn, oud
35 jaar. Na eenig heen en weer
praten verwisselde Deeoq den verf
pot voor Solfège. Thans studeert
hii zonder ophouden voor zijn
eerste openbaar optreden. Onder-
tusschen zijn hem reeds vele con
tracten aangeboden, welke hij tot
nu toe heeft geweigerd te accep
teeren.
