UieM w$
ORANJEKLANTEN ROND HET
VREUGDEVUUR
MIE! DUURDER
MAANDAG 23 SEPTEMBER 1946
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
EEB BELANG VOOR DE
VOLKSGEZONDHEID
HAARLEMMERS
VOOR DEN K.R.O.
Jubileumavond „Nut
en Genoegen"
„Lezen en reizen"
DE POLITIE TE
HEEMSTEDE
CIRCUS SALTARINO
Afhalen bonkaarten
25 jaar Stoop's bad
Tuinliedenvereeniging
„Aerdenhout"
Drie jeugdige dieven
St. Vincentiusbibiiotheek
Offerblok ontvreemd te
Haarlem-Noord
Concert „Santa Lucia"
Lisser-herinneringen
enKoning
aan 22 Sept. 1787
innedag 1946
Druk bezoek aan
„Haarlemsche Meesters"
Burgerlijke Stand
Benoemingen in het
bisdom Haarlem
Alom hoort men klagen over de
toenemende tuberculose en 'tgroo.
te gebrek aan geschikte gebouwen
om de patiënten te verplegen.
In Zandvoort waren vroeger
twee instellingen gevestigd die zich
op dit terrein verdienstelijk maak
ten: de Clara-stichting, waarin
t.b.c.-patiënten werden verpleegd
en de Amsterdamsche vacantie-
kolonie. welke zomer en winter
tientallen prae-tuberculosen stads
kinderen herstel van gezondheid
gaf.
Het gebouw van de Clara-stich
ting is bij de evacuatie ontruimd
en de patiënten werden naar Fries
land overgebracht. Sindsdien staat
dit gebouw leeg en het heeft daar
door veel geleden. Men maakt
evenwel geen aanstalten om het
weer bewoonbaar te maken; inte
gendeel, men laat het onbeheerd
staan met als gevolg verdere ver
nieling en beschadiging. Afgezien
nog van het kapitaalverlies rijst de
vraag waarom hier niet wordt
ingegrepen en het gebouw
waaraan zoo dringend behoefte is
voor zijn bestemming wordt ge
schikt gemaakt.
De Amsterdamsche vacantieko-
lonie herbergt N. S. B.-meisjes en
is omgedoopt in ..meisjeshuis de
Tweesprong".
De massale vrijlating van lichte
gevallen heeft het aantal bewoon
sters aanmerkelijk doen verminde
ren. Voor de meisjes wordt bezig
heid gezocht in Zandvoort en om
geving, maar men vraagt zich af,
waarom deze meisjes, die toch
moeilijk als zware gevallen aange
merkt kunnen worden, niet als in
terne hulp in de huishouding in
goede gezinnen onder toezicht van
het gezinshoofd worden geplaatst.
Het rijk wordt dan ontlast van
groote uitgaven, de meisjes worden
in goed gezinsverband gereclas-
seerd. voor vele huismoeders, voor
al van de groote gezinnen, wordt
het hulp-probleem opgelost en last
not least: honderden bleekneusjes
kunnen weer van de gezonde Zand-
voortsche zeelucht gaan profitee-
ren.
Hier ligt een taak voor de in
spectie van de volksgezondheid.
Zaterdag 28 September zal het
Zonnebloemprogramma van den
K.R.O. in het teeken staan van
de 700-jarige stad Haarlem. De
gids, die de zieken op hun „steden
tocht" Haarlem laat zieli, is de
heer B. M. Brans Jr. Hij zal een
vraaggespi'ek met den kunstenaar
Herman Moerkerk hebben en te
vens den verbindenden tekst ver
zorgen. Pater J Hutjens O.E.S.A.
zal zich in een toespraak tot de
zieken richten. De overige, mede
werkenden zijn de zangeres Hé-
lène Ludolph en 'de musicus Al-
bert de Klerk.
Zaterdagavond herdacht de Too-
neelvereeniging „Nut en Genoe
gen" haar 25-jarig bestaan. Het
bestuur had de goede gedachte ge
had Lou Marti en zijn gezelschap
uit te noodigen, dit feest, dat in de
vergroote zaal van het Sportpark
restaurant werd gehouden, op te
luisteren. Na de gebruikelijke ope
ning werd onder aanvoering van
Bob Nelson het feestlied gezongen,
waarna Hemian Theunissen als ac-
cordeonnist optrad. Ook de overige
artisten, onder wie Peter Pikos als
imitator en Frits Bouwmeester en
Dogi Rugani, hadden geweldig veel
succes.
Het verdere gedeelte van den
feestavond stond onder leiding van
den heer J. W. Oolders.
De Nederlandsche Reisvereeniging
organiseert ter gelegenheid van
haar 40-jarig bestaan, in samen
werking met de Stadsbibliotheek en
Leeszaal te Haarlem, een tentoon
stelling in de Prinsenhof, teneinde
de aandacht te vestigen op haar
cultureelen arbeid.
Zij heeft uit eigen Boekerij aan
gevuld met vele banden uit de
Stadsbibliotheek, een schat van
boeken bijeen gebracht over het
landschapschoon en de architectuur,
de geschiedenis en de kunst, over
de folklore, geologie, flora, fauna
enz., van ons land en van die lan
den, waarmede men spoedig weer
toeristisch verkeer hoopt te krijgen
De tentoonstelling, die burgemees
ter H. A. Reinüda heden 23
September 20 uur zal openen, is
voor het publiek gratis toegankelijk,
alle werkdagen van 10 tot 12.30 uur
v.m., van 2 tot 5 uur en van 8 tot
9.30 uur n.m., zulks tot en met 28
September 1946.
Aangezien Dinsdag as. tusschen
8 en 17 uur het bureau van politie
te Heemstede niet te bereiken zal
zijn, dient men zich gedurende die
uren in geval van bijstand of an
dere ernstige voorvallen telefo
nisch te wenden tot openbare wer
ken Heemstede, tel. 28800, waar
men deze 'berichten aan de politie
zal doorgeven,
Men krijgt een huiselijk gevoel,
wanneer men in het programma
wordt aangesproken met „Beste
circusvriend" en wanneer de direc
tie afscheid neemt met de woor
den: „Circusvrienden, oude en
nieuwe, jonge en ouaere, wij
groeten u!" Zoo iets kan Saltarino
zeggen, want de heele sfeer van
tent, piste en programma heeft iets
huiselijks, iets onweerstaanbaar
aantrekkelijks, juist voor de groo-
tere stad.
Het merkwaardige is, dat vele
nummers van het in vlot tempo
uitgevoerde programma van wereld
klasse zijn, oa. dat van jongleurs
(twee dames en een heer), de
Zweedsche acrobate aan het koord,
de man met zijn komische ba
lance, waarbij een jeep met inhoud
op zijn voeten ronddraait en het
optreden van de clowns Rémi en
Robert. Het is alsof het klassieke
clownsuummer kwijnt, maar bij
Saltarino wordt een nieuwe Hol-
landsche klasse gevormd. De paar-
dennummers zijn goed, maar wat
te bescheiden voor een stad als
Haarlem, ondanks de soms aardige
vondsten als Ballerina en paard
Het orkest speelt het klaar om het
publiek op honderd-en-een moderne
schlagers te vergasten, ten voor-
deele van de community singing.
Ja, wij mogen zoon klein circus
wel en daarin staan we niet alleen.
Morgen, Dinsdag, zijn aan de
beurt voor het afhalen der nieuwe
bonkaarten de letters Ba t/m Bez.
Vrijdag 27 September zal Stoop's
bad zijn zilveren jubileum vieren.
Des morgens zullen de vaste bezoe
kers bij een plechtigheid aanwezig
zijn en des middags kunnen school
kinderen aan wedstrijden deelne
men. Van 3 tot 4.30 uur recipieert
het bestupr en des avonds zullen
verschillende vereenigingen het
feest meevieren. Het gebouw zal
met schijnwerpers verlicht worden.
Stoop's bad is gesticht door ir. A.
Stoop, grondlegger van de petro-
leum-industrie op Java. Het is ge
bouwd onder architectuur va.n Edu-
ard Cuypers.
In September 1944 moest de in
richting gesloten worden wegens
gebrek aan grondstoffen, terwijl
de Duitschers het gebouw, dat het
mooiste zwembad van ons land is,
wilden afbreken.
De tentoonstelling van bloemen,
fruit en al wat er op een bloemen
tentoonstelling nog meer is te zien,
die door de Onderlinge Tuinlieden
vereeniging „Aerdenhout en om
geving" is georganiseerd, heeft een
groot aantal bezoekers getrokken.
Er waren zeer mooie inzendingen.
Een der inzenders slaagde er in,
niet minder dan zes prijzen te ver
overen en de jury, bestaande uit
mevrouw Annie Wigman en de
heeren J. Beunder en P. v. Dort
hebben geen gemakkelijke taak ge
had.
Zaterdag heeft de politie van
Bloemendaal een drietal Haarlem-
sehe jongens aangehouden, die
eenige dagen geleden in Aerden
hout een diefstal gepleegd hadden,
waarbij zij 'n partij sterken drank,
een geldsbedrag van f 100 en een
hoeveelheid sigaren ontvreemden.
Tevens kwam aan het licht, dat
deze jongens, van wie twee der
tien jaar en een v ertien jaar oud,
de daders zijn van een diefstal
bij de tennisbanen aan den Oos
terduinweg. Uit een kleedhokje
hadden zij eenigen tijd geleden
een aantal doozen met tennisbal
len weggenomen. In verbanu hier
mede heeft de politie een 28-jari-
gen man aangehouden, die als he
ler van dit trio optrad.
De St. Vincentiusbibiiotheek aan
de Hagestraat 49 is wederom voor
het publiek opengesteld. De uitleen
uren zijn als volgt: Voor volwasse
nen Vrijdagavonds van 7.30 tot 8.30
uur; voor kinderen Zaterdagsmid
dags van 3 tot 4 uur.
Goed, goedkoop en zuinig licht
voor iedereen. Goed goedkoop en
zuinig licht voor iedereen. Goed,
goedkoop en zuinig licht voor
iedereen. C^jgk/oedkoop en zuinig
Lcht. yj^Silllitte^3«^&£s&t,.s:oed-
Goed,
voor H
zuinig licht voor iedereen.
goedkoop en zuinig licht voor
iedereen. Goed, goedkoop en zuinig
licht voor iedereen. Goed, goed
koop en zuinig licht voor iedereen
In de R. K. Kerk te Haarlem-
Noord is Zaterdagavond een offer
blok ontvreemd door een tot nu toe
onbekend gebleven persoon, die zich
des avonds in de kerk had laten in
sluiten en zijn slag sloeg, toen de
kerk geheel verlaten was. Bij onder
zoek kwam vast te staan dat het
offerblok, waarin zich ongeveer
f 100 bevond, met geweld van de
muur was gerukt. De politie zet haar
speurtocht voort.
Voor het concert van het R.K.
Mandolinegezelschap „Santa Lu
cia," dat onder den titel „Gitaren-
spel" was aangekondigd, bestond
helaas niet die belangstelling die
heit gedeeltelijk aanwezige ensem
ble, dat onder leiding van den heer
A. J. P. Hakkenberg van Gaas
beek zeer verdienstelijk musiceer
de, verdiende. Ter verhooging van
het succes werkte het Cabaretgezel
schap v. Meurs mede. Het gebodene
van dit ensemble stond eveneens
op een zeer behoorlijk peil.
Het Hongaarsch Strijkkwartet zal
Donderdag 26 September acht uur
in de Gem. Concertzaal te Haar
lem een kwartet-avond geven. Het
programma bevat werken van Beet
hoven, Haydn en Tschaikowsky.
Eind September 1787 stond het
normale leven eenige dagen
geheel stil in alle steden,
dorpen en gehuchten van de Ver.
eenigde Zeven Provinciën. Met
juichenden jubel en groote uit
gelatenheid vierden de getergde
Oranjeklanten den terugkeer van
den Prins naar Den Haag, en
tevens de nederlaag der patriot,
ten.
Ook te Lisse was er feest, da
genlang zelfs; er werd geen zure
wraak genomen op de patriotten
doch feestende Lissers haalden
wel een grap met hem uit.
Van deze feestelijkheden is een
ooggetuigeverslag bewaard geble
ven in een oud. met de hand ge
schreven boek, dat nu het kostbare
bezit is van de familie Van der
Zaal aan het Vierkant te Lisse.
In den winter van 1838—'39 ls
de heer Corn, van der Zaal opzijn
ouden dag, hij was toen .al 76 jaar
oud begonnen van al het werk,
dat hij als aannemer in zijn lang
leven gedaan had, korte aanteeke-
ningen te maken ten behoeve van
zijn zoon, die de zaak voortzette.
Met wat historisch mengelwerk
heeft hij daarna zijn schrijfboek
volgemaakt; de laatste historische
bijzonderheid die ,hij vermeldde
was het feest van September 1787.
Hij schreef een brief af, die was
opgesteld in die Septemberdagen,
midden in den feestroes en voegde
er nog eenige aanteekeningsn uit
eigen herinnering bij.
Eindplijli vrij
's Woendagsavonds, zegt deze
briefschrijver, was bekend gewor
den, dat „wij uit de handen onzer
vijanden verlost waren waarop
Donderdagsmorgens een algemeene
vreugde gaien wert bij alle opregte
Nederlanders. Eenige jongelieden
voegden zÉg bij het regthufe (de
Witte Zwaan), alwaar de schout
en burgemeesters vergadert waren
en verzog ten de publicatie te mo
gen hooien, dog ongelukkig was
die nog te Leyden bij den Weled.
Heer Bailluw."
Toen dit document per expresse
gehaald was, werd de schout in-
stantelijk gelast dit voor te lezen
„Hij was zeer verbaast en daar
kwam een beving over zijn geheele
lichaam." Geen wonder, want hij
was ook een kees en een volbloed
vrijcorperist, want toen de scherpe
patronen werden „opgezamelt,"
vond men bij den schout „eene ge
heele reijszak vol!"
„De publicatie gelezen zijnde
moest de slang gehaalt en die ver
toont worden met een aandoende-
lijk en een gejuygend geroep
De patriotten moesten dit alles
lijdelijk aanzien, „doch hun ge
schiedde geen leed, dan egter
moesten zij het dierbaar oranje
kussen, hoezee roepen, ook oranje-
drank geeven, dog hunne goederen
werden niet gemoveert."
De oude heer schreef in zijn
eigen verslag in aansluiting op den
brief aldus: „Toen hebben wij,
Maandag daaraan een vreugdevier
gebrand, 'zavonds om 9 uur in de
Lisserbroekenpolder aan de Drie
sprong op het excereitieveld van
de patriotten met pek en teerton
nen en takkenbossen en meest an
der goed en de patriotten moesten
met oranjedrank daarom loopen
en maar schenken."
Ter gelegenheid van Koningin
nedag heeft men dit jaar te Lisse
een vreugdevuur aan den Drie
sprong wiüen ontsteken met dat
van September 1787 als voorbeeld,
afgezien dan van de patriotten en
den oranjebitter! De brandstapel
is gebouwd en de teertonnen zijn
opgesteld. En gebrand hebben zij
ook, maar een vreugdevuur is het
niet geworden, want nog voor het
donker was sloegen de vlammen
er plots huizenhoog uit. De paar
enkelingen, die het gezien hebben,
vertelden later, dal het een fan
tastisch gezicht was. Maar de be
teuterde gezichten van de leden
van het Kanaalstraatcomité waren
ook een daalder waard!
Wat een onheil een achteloos
weggeworpen brandend eindje si
garet al niet stichten kan!
18.739 personen hebben de ten
toonstelling „Haarlemsche Mees
ters uit de Eeuw van Frans Hals,"
welke gedurende de zomermaanden
in het Frans Halsmuseum werd ge
houden, in het kader van de feest
viering ter gelegenheid van het
700-jarig bestaan van Haarlem,
bezocht.
HAARLEM H. E. Broekhuizen
Grimbergen, z; H. Pannekeet
Serné, d; M. M. Boutersev. d.
Weele, d; M. M. Visser, z; H. Sa-
lentijn—Göttgens, z; G. P. Breed
—de Vogel, d; H. C. Vonk—Be
rends, z; G. J. v. d. Meij—Spak-
man, z; W. MeulmanHietbrink,
d; J. M. T. VerdonkHeilig, d.
Gehuwd: W. Scholten en M. T.
Heintjes. A. van Heerden en P- v.
Wijngaarden, A. M. Heems en C.
P. C. Teeuwen, K. Greeuw en H.
M. Weetzel, T. F. Roqué en G. E.
M. Diedloff, F. P. v. Rumpt en J.
M. van Halst, C. J. v. d. Boom en
M. J. E. Tijdgaat, J. L. Coppejans
en M. Szabó, F. W. Visser en E.
Hartendorp.
Overleden: A. Beringen, 13 mnd.,
Vlamingstraat 6; F. v. Musscher,
45 j., Scheepmakersdijk 9; K. Ka-
terberg, 26 j., Brouwersstraat 19;
W. H. Dikkenberg, 74 j., Orion-
weg 116; A. C. VroomVerhage,
43 jHeusensstraat 46; G. Klum-
per, 75 j., Leidschevaart 388 zw.
HAARLEM Geboren: N. Dun-
nebiei'-Bunte, z; P. v Vreeden-Kei-
lijgers, d; A. E. Heemskerk-de
Zwart, z; G. Neuman-Platinga, d;
J. M. C. Geursen-Aangeenbrug, z;
L. M G. Spaas-Groos, z; P. W. G.
Aafjes-de Nijs, d; M. G. Je linger-
Closset, d; C. E. v. d. Swaluw-v.
Hout, z; A. Nieuwenhuizen-Tames,
z; A. Boer-v. Busschoten, d; L. Ko-
per-Vredenberg, d; E. C. Steijl-Ou-
dendijk. d; G. W. Kroon-Molenaar,
d; G Christen-Liehtendahl, z.
Ondertrouwd: L. Langeraap en
H. de Vries; E. Schreuder en T.
Hofman; C. A. de Zwart en T. Re-
kers; W Sas en M. Kielemeijer;
A. L. v. Wijk en kt. E. Pos te maM.
H. J. Harmsen e E. Brouwer; P. J.
J. Samson en P. M. Wessels; P. M.
Hoerend ijk en M. A. Kerkhoff; J.
G. Scholten en A. Geldman; J. A.
M Klein en M. v. Sehaik; J. T.
K'oos en N. Beerthuizen; P. Terol
en A. Berkhout; W. A. v. Oijen en
L Abbink; J. P. Cornet en A. Bas;
F A.Verhagen en C. A. F. Schmitz;
N. H. Serné en P. Rijsdijk; M. J.
M Mes en P. v. Breugel; W. F.
Sehell en M. Stevens; J. Kok en M.
P. Stuifzand; F. Bron en J- C.
Hoek; H. B. Caarels en C. M. Ui-
tendaal; D. Lustenburg en E. G. v.
Walen; H. J. H. v. El en Y. E'zin-
ga; C. G. Loogman en A. M. Tur
kerburg; J. de Jong en C. M. v.
Lammeren; E H. Spierenburg en
D. T. Groskamp; A. K. Rokers en
A P. Consent; S. Visser en F. M.
Bückman; W. H. Lagerweij en L.
J. Plukker; G. Warring en J. A. H.
Kin jet; C Damiaans en G. J. Boer
Kookhuizen; N. D J. Vermeulen en
G A. Bremer; P. Hooft en J. H.
Braakman; R. Lindeman en A. M.
Wijkhuijzen; B. W. Pelder en G.
Joosten.
Gehuwd: A. A. M. de Melker en
A. M. G. v. Dijk; W. Steijn en J.
Koolman; L. H. M. Visser en H.
Belle; D. K. de Wolf en W. J.
Berkhof; G. Stork en A. v.d. Berg;
J. de Vries en G. Scholten; H.Hie-
menz en A. Méerts; H. Beens en C.
P Mienis; G. H. Meekel en W. A.
v. d. Meer: J. Dijkstra en F. A.
Veldhuis; H. Bolland en E. v. Niel;
F. Goldstein en J. Callo: J. A. Mul
en A. C Tromp.
Overleden; J. M. C. Prinsen-Dam
stee!!, 72 j.. Schptersineel 2; M. E.
Zeeuwe-Metge, 61 Rijnstraat 109.
Z. H. Exc de Bisschop van Haar
lem heelt benoemd tot kapelaan te
Rotterdam (Christus Koning) den
weleerw. heer H. P, Balestra: tot
kapelaan te Uitgeest den weleerw.
heer J. M. Th. Peiler, die kapelaan
was te Monnikendam.
Woensdag' 25 September geeft de
onlangs opgerichte buurtvereeni-
ging „Stationskwartier" haar eer
sten vrooijjken middag voor de
kinderen van haar leden.
