De roode haan kraait...
En verzekering dekt de schade
n
m is
DE HOND WOEF EN IK
vannf
Winnaars van onze
sportprijsvraag
Stichting 1940-45
Ut
1
m.
WOENSDAG 25 SEPTEMBER 1946
PAGINA 2
STAD EN OMGEVING
R.K. Arbidersbeweging
„St Bavo"
Generaal Ritchie te
Bloemendaal
Nieuwe bonkaarten
Brandverzekering
ÏOO jaar
Architect Nijman
overleden
Orgelbespeling
Jodenverraadster
veroordeeld
Haarlemsche boksers
naar Derby
Nieuwe bonkaarten
Tooneelavond
„Berkenrode"
Internat, conferentie
belegd
Nieuwe vliegramp eischt
25 dooden
Licht verdeelde markt
De Hoogovens staken nog
Nieuwe burgemeester
van Ouder-Amstel
DAMPROBLEEM
^gp
sis.
llSt IÉÉ&'
B
jfo^jjj liplp
8
118
Hf
IÉ
§H W-
WAT BIEDT DE RADIO
De RK. Arbeidersbeweging houdt
morgenavond acht uur in het ge
bouw St. Bavo een bestuursraad
vergadering van de besturen der
kringen en besturen der aangeslo
ten vakorganisaties ter bespreking-
van de statuten, huishoudelijk
reglement en afdeelingsreglement-
De jaarvergadering van de R.K.
Woningbouwvereeniging ,,St Bavo"
Haarlem-Oost zal zijn Maandag 30
September a.s., acht uur, in het
gebouw „St. Bavo", Smedestraat.
Van het bestuur zijn aftredend
de heeren G- A. V- Eekhout en C.
Vreenegoor.
Vandaag heeft generaal Ritchie
In tegenwoordigheid van lt.-gen.
Kruis een bezoek gebracht aan de
Stormschool te Bloemendaal.
Morgen, Donderdag, zijn aan de
beurt voor het afhalen van de nieu
we bonkaarten Bol t-m- Bram.
Machine 22
Goed, goedlfSöp" ïn 2uinig licht
voor iedereen. G<5ed goedkoop en
zuinig licht voor iedereen. Goed,
goedko^^j^^voor
koop en zuinig licht voor iedereen
Goed, goedkoop en zuinig licht
voor iedereen Goed, goedkoop en
zuinig licht voor iedereen. Goed,
goedkoop en zuinig licht voor ied
Den 13den Augustus 1846Enkele deftige heoren, notabelen
van de stad Haarlem, keurig gekleed in zwarte staatsiejassen.
waartegen de hooge witte boorden scherp afsteken en getooid met
hooge zijden hoeden, begeven zich in het avonduur naar de Stedelijke
Doelen. Statig betreden zij het bordes van het gebouw en nemen
plaats op hooggerugde stoelen in een groote kamer. Op de tafel, waar
aan de heeren gezeten zijn, staat een prachtig gepoetste koperen
olielamp, die met haar gedempte gulden stralen het vertrek verlicht
en vreemde silhouetten tegen de donkere wanden toovert. De heeren
steken de hoofden bij elkaar en geraken in een lang gesprek gewikkeld.
Bekende namen zooals Bloemendaal, Zandvoort, Hillegom, Heemstede,
Bennebroek, Velsen, Spaarndam weerklinken. De Haarlemsche advo
caat mr. F. L. Willekes Macdonalü richt zich van zijn zetel op en
zegt op plechtstatigen en eenigszins scherpen toon: „Wij leggen vast,
dat uitgesleten worden de inrichtingen, waarin buskruit gemaakt
wordt, stoomfabrieken, windmolens en panden, die belenden aan ge
noemde perceelen, alsmede de goederen, die hierin opgeslagen zijn,
Met deze woorden was de
grondslag gelegd voor de op
richting van de Haarlemsche
Brand verzekerings-maatschapp(ijj
N.V., die Dinsdag 1 October a.s.
haar honderdsten verjaardag zal
vieren. De heer Willekes Mac-
donald presiden tvna de eerste
aandeelhoudersvergadering. die
13 Augustus 1846 werd gehou
den, werd tevens één der twee
oprichters. De andere was jhr.
mr. A. V. Xeding van Berk
hout.
De maatschappij zag kort
na deze vergadering, 1 October
1846, het levenslicht en op den
dag, dat de loketten voor het eerst
werden geopend, werden er niet
minder dan 56 polissen afgeleverd.
Het eerste jaar behcefde slechts
éénmaal schade uitgekeerd te wor
den, welke in totaal bedroeg.
7.ter vergoeding van een
kachelpijpje. In 1843 ging men
over tot het verzekeren van effec
ten, doch den Schouwburg aan den
Jansweg, die in 1851 verrees, wei
gerde de onderneming.
De vennootschap zag zich, toen
ook andere verzekeringsmaatschap
pijen hiertoe overgingen, genood
zaakt de bepaling geen stoom
fabrieken te verzekeren, op te hef
fen. De stoomgrutterij van den
heer Leupen aan de Houtpoort
werd verzekerd.
Wie schetst de verbazing van de
aandeelhouders, toen in 1854 geen
dividend kon worden uitgekeerd,
omdat deze stoomgrutterij tot den
grond toe afbrandde. Dat jaar, ook
wel „Het jaar van Leupen" ge
noemd, kraaide de roode haan op
verschillende plaatsen in Haarlem,
zoodat men viermaal zooveel moest
uitkeeren, als de vergoedingen over
de voorgaande jaren tezamen had
den bedragen. Intusschen had men
ook de verzekering van bloembollen
ter hand genomen, evenals een
herverzekering van de Groote St.
Baaf, echter zonder den toren.
Naarmate de stad zich uitbreid
de stadsgrachten werden ge
dempt, het Kenaupark aangelegd
en arbeiderswoningen gebouwd
groeide de maatschappij. Een
nieuwe tijd brak aan. In 1888 be
gon men te vernieuwen en uit te
breiden. De oude ijzeren kist,
waarin de effecten van de onder
neming werden bewaard, verving
men door een brandkast en het
kantoor werd verbouwd. In 1889
werden alle eigendommen van de
gemeente Haarlem, uitgezonderd
de schilderijen, door de maat
schappij verzekerd.
Uit Amerika, waarmede reeds
betrekkingen waren aangeknoopt,
trok zij zich bijtijds terug, waar
door zij de groote branden, die San
Francisco en enkele Chileensche
steden teisterden, cntliep. Vrouwe
Fortuna was met deze maatschap
pij. In 1920 ging de Haarlemsche
Brandverzekerings-Maatschappij
een fusie aan met „Holland van
1859". Nieuwe perspectieven open
den zich en de onderneming
kon den cliënten alle service bie
den, die van een moderne maat
schappij verlangd werd. In 1929
betrok zij een nieuw en mo
numentaal kantoorgebouw aan
den Kruisweg 70, waar de onder
neming ook thans nog gevestigd
is.
Na een langdurige ziekte is te
Heemstede op 56-jarigen leeftijd
overleden de architect N. J. Nij
man. In zijn woonplaats heeft de
heer Nijman verschillende belang
rijke werken ontworpen, o. a. het
broederhuis aan den Heerenweg en
de R. K. scholen aan de Molen-
werfslaan, Lanckhorstlaan en Hee
renweg, verder middenstands- en
arbeiderswoningen voor de woning-
bouwvereenigingen „Op eigen wie
ken" en „Het Oude Posthuis", di
verse huien aan de Lijsterbeslaan,
eenige villas, de restauratie en ver
betering van de R. K. pastorie der
St. Bavo-parochie na den V-l-in-
slag en voorts heeft de heer Nij
man eenige wassoherijen gebouwd
en verbouwd.
De overledene was bestuurslid
van de „Hanze" en de R. K. Mid-
denstandsvereeniging afd. Heem
stede.
Orgelbespeling in de Groote of
St. Bavokerk op Donderdag 26
Sept., 's namiddags van 1516 uur,
door George Robert, luidt:
Prélude et fugue B gr t„ C.
Saint-Saëns; Méditation, F. de la
Tombelle; 2de Sonate, F. Borowski;
Adagietto. L. Boëllmann; Scherzen-
do, G. Pierné; Inleiding en allegro
uit de 1ste Sonate, Alex. Guilmant.
De burgemeester van Bloemen
daal zal Vrijdag a.s. zijn spreekuur
houden van 9 tot 10 uur in plaats
van 10 tot 12 uur.
De deelname aan onze eerste
sportprijsvraag was bijzonder groot.
Onder de talrijke inzendingen was
er één met 9 goede resultaten en
waren er twee met 8.
Na loting werden de prijzen als
volgt verdeeld:
Ie prijs (f 10.—)M. v. d. Klauw,
's Gravelandscheweg 29, Noordwij-
kerhout, 9 punten.
2e prijs (f 7.50)J. Groeneveld,
Badhuisstraat 45, Haarlem, 8 pun
ten.
3e prijs (f 5.C. Terra, Bon-
kenburg 34, Uitgeest, 8 punten.
4e prijs (f2.50): Th. Warmer
dam, Tuinderstraat 118, IJmuiden-
Oost, 7 punten.
Zestien „zevens" zijn bijl de lo
ting afgevallen.
De resultaten van de prijsvraag
voor Zondag 29 September, zullen
gelden voor de puntencompetitie.
Uitspraak doende veroordeelde
het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam de 47-jarige N.S.B.-ster J.
M. Oosterveer—Twisk uit IJmui-
den-Oost tot een gevangenisstraf
van 15 jaar met ontzetting uit de
kiesrechten. De eisch was levens
lang. Verdachte had in Juni 1943
te Velsen aan den N.S.B.-burge
meester Tj. van der Weide bet
adres van een ondergedoken
Joodsch echtpaar bekend gemaakt
als gevolg waarvan het echtpaar
benevens een tusschenpersoon en
de eigenaar van het „onderduikers
adres" het leven verloren.
Vervolgens werd de aangehouden
zaak tegen den N.S.K.K.-er Arie
van der Voet te Haarlem verder
behandeld. Verdachte had in No
vember 1943 dienst genomen bij
het N.S.K.K. en had in zijn kwa
liteit als N.S.K.K.-man in de pe
riode October 1944April 1945
meer dan 200 automobielen en on
derdeden van Nederlandsche on
derdanen in ibeslag genomen en ze
overgedragen aan de Duitsche
Feldgendarmerie. Voorts heeft hij
im 1944 te Haarlem een onder-
grondsctoen strijder gearresteerd en
aan de DuStschers overgeleverd.
Het gevolg was dat de arrestant op
10 April 1945 te Haarlem werd ge
fusilleerd. Tenslotte werd hem ten
laste gelegd, dat hij gebruik ma
kend van zijn N.S.KK.-uniform
te eigen behoeve beslag heeft ge
legd op een partij koolzaad in het
perceel Bakenessergracht 41 te
Haarlem.
De advocaat-fiscaal eischte een
gevangenisstraf van 20 jaar, zonder
recht van cassatie met. ontzetting
uit de beide kiesrechten.
Tengevolge van het gesloten
boksseizoen in Engeland, konden
de Haarlemsche boksers de vorige
maand niet deelnemen aan de trip
van sportbeoefenaren naar Derby.
Voor de boksers is thans een af
zonderlijk tournee georganiseerd
van 4 tot 12 October. Zij zullen
in twee wedstrijden tegen boksers
uit Derby uitkomen. n.l. in Derby
en in Matlock. Het vertrek is be
paald op Vrijdagavond 4 October
van het station te Haarlem. De
boksers worden Zondagmorgen 13
October terug verwacht.
Aan de bewoners van Santpoort
zullen op de volgende dagen in het
badhuis aan de Wüstelaan de nieu
we bonkaarten worden uitgereikt:
A t.m. G Dinsdag 15 October; H
t.m. L Woensdag 16 October; M.
t.m. Q Donderdag 17 October; R.
t.m. V Vrijdag 18 October; W t.m.
Z Zaterdag 19 October.
De Tooneelgroep „Berkenrode"
heeft met de opvoering van ,,'t
Lammeken", een vroolijk spel van
simpel gebeuren in drie bedrijven
door Jac- Ballings, een goede beurt
gemaakt en de stampvolle zaal
heeft genoten van het vlotte spel.
Ook de wijze waarop Vlaamsch
werd geklapt, mocht er zijn.
De waarnemend voorzitter, de
heer A. C. Hopstaken, die den
avond met een kort, maar kern
achtig woord opende, deelde me
de, dat „Berkenrode" in dit sei
zoen drie avonden zal geven en
dat het mooiste voor het laatst
wordt bewaard.
De Tooneelgroep „Comedia" geeft
Zaterdag 28 September onder de
titel „Jongenslyceum" de première
van het Parijsche successtuk „Les
'J 3'onder regie van Cor Hermus.'
33. Jan Sabel, de veldwachter,
die den heelen morgen al door de
stad gedwaald had, op zoek naar
de boosdoeners, die den burgemees
ter hadden uitgelachen, wreef zich
de handen, toen hij, in de buurt
van het schoolplein geltomen, een
oorverdoovend geblaf hoorde. „Wacht
eres eventjes!" zei hij bij zichzelf,
Daar schijnt een heele troep van die
langstaarten bij elkaar te zijn. Het
moet toch al mal loopen, als de rak
kers, die ik hebben wil, er niet bij
zijn". Hij legde er een stapje op en
trok voor alle zekerheid maar vast
zijn sabel. Dat maakte meer indruk,
vond hij. En jawel... daar stonden ze,
de schavuiten, en ze maakten een le
ven als een oordeel. Mooi zoo, daar
zou hij wel es gauw een stokje voor
steken! Met gröote passen kwam hij
nader en geweldig klonk zijn stem,
toen hij commandeerde: „In naam
der wet, jullie zijn mijn arrestan
ten!" Maar, och arm, Jan Sabel
had even goed, de zon kunnen be
velen, dat die met hem mee naar het
bureau moest gaan. De honden de
den net, of hij lucht was. Geen icon
der, dat de veldwachter hoe langer
hoe boozer werd en in zijn woede
dreigde met de meest verschrikkelijke
straffen. Het hielp hem niets. Zelfs
leek het wel, of de dieren hem wat
spottend aankeken. Toen, vóór hij
goed en wel begreep wat er gebeur
de, draaiden ze zich, als op comman
do om, zwaaiden allemaal tegelijk
met hun staarten en wandelden teeg.
Verbouwereerd bleef hij hen staan
nakijken. Eerst een heelen tijd later
drong het tot hem door, dat zij hem
op een vreeselijke manier beleedigd
hadden. Maar toen hij ze nasnelde,
om den hoek van de straat, bleken
ze verdwenen en hoe hij ook zocht,
er was geen spoor meer van ze te
bekennen.
Een groot aantal verzetslieden uit
den bezettingstijd heeft nog steeds
te kampen met de gevolgen van de
ontberingen, die zij hebben geleden
door toedoen van de\ nazi's. Voor hen
kan verandering van omgeving van
het grootste nut zijn en de „Stich
ting 19401945" heeft met dit idee
voor oogen een internationale confe
rentie belegd om de mogelijkheden
van uitwisseling dezer oorlogsslacht
offers tusschen verschillende landen
en daarmee samenhangende kwesties
te bespreken en mogelijk reeds prac-
tisch uit te werken. Voorgesteld wordt
o.a. een gelijk aantal patiënten tus
schen twee landen uit te wisselen, ten
einde internationale financieele ver
wikkelingen zooveel mogelijk te voor
komen. De conferentie werd Maandag
in het Amstel-hotel te Amsterdam ge
opend. Namens de „Stichting 1940
1945" sprak ir. H. van Riessen, vice-
president der stichting, het welkoms
woord en zette den aanwezigen de be
doeling en richtlijnen der conferentie
uiteen.
Vervolgens las dr. J. Th. A. H. van der
Putten, vertegenwoordiger van den
minister van Binnenlandsche Zaken,
de volgende verklaring voor: „Er is
In voorbereiding een ontwerp van wet,
strekkende tot het verleenen van bui
tengewone pensipenen aan Invalide
verzetsslachtoffers en nagelaten be
trekkingen van personen, die in ver
band met het verzet zijn omgekomen.
De Raad van Ministers heeft
beslist, dat de buitengewone pen
sioenregeling voor de verzetslie
den dient te worden afgestemd
op een te treffen regeling voor
de financieele verzorging van .in
valide militairen en nagelaten
betrekkingen van gesneuvelde mi
litairen alsmede van het perso
neel van de koopvaardij.
Dit complex van sociale voor
zieningen zal binnen enkele we
ken aan den Raad van Ministers
worden voorgelegd.
De in voorbereiding zijnde pensioen
regeling voor de verzetsslachtoffers
heeft ten doel, deze, in verband met
nun daad of houding in het verzet,
gedupeerden en hun nagelaten be
trekkingen in staat te stellen binnen
redelijke grenzen te blijven voortleven
in hun vroegere sociale milieu.
In de procedure van de pensioen-
verleening is in het ontwerp van wet
een belangrijke taak toegedacht aan
de Stichting 1940—1945, welke ook in
de voorbereiding van dit wetsontwerp
een zeer werkzaam aandeel heeft ge
had, zoodat In het bestaande con
tact tusschen stichting en pensioen
gerechtigde weinig of geen verande
ring wordt gebracht. De regeeiing
streeft ernaar, de ontwerpregeling
binnen korten tijd aan .de Staten-
Generaal aan te bieden."
Het Britsche ministerie ran lucht
vaart heeft medegedeeld, dat Don
derdag een Lancaster van de R.A.F.
bjj HOms in Tripolitanië is
neergestort. Alle passagiers en leden
van de bemanning, in totaal '25
personen, zijn om het leven geko
men.
A. P. meldt nog aangaande het
vliegtuigwrak, dat eenige dagen ge
leden in het Obrin bij Grenoble ont
dekt werd, dat de lijken van de in
zittenden verbrand zijn en niet ge
ïdentificeerd kunnen worden.
De beurs opende gisteren in zeer
licht verdeelde stemming, waarbij de
meeste advleskoersen aanvankelijk
nog zeer geringe afwijkingen toon
den Men kreeg den Indruk, dat ten
gevolge van de verminderde belang
stelling van het publiek de affaire
afnemende was, aangezien de orders
bij de hoeklieden niet groot waren
Op de obligatiemarkt waren staats
fondsen tamelijk prijshoudend.
De aandeelenmarkt sloot licht
verdeeld. De actieve industrieele
aandeelén hadden een goeden onder
toon.
Gisteravond is de Hoogoven Wal-
serij Oost in Velsen in" staking ge
gaan, uit solidariteit met de demon
stratie in Amsterdam. De z.g. hoog-
oventrein, die dagelijks uit Beverwijk
vertrekt, is vanmorgen niet ver
trokken, daar de staking zich in
middels over het geheele bedrijf heeft
uitgebreid. Slechts enkele groepep,
die zich met deze handelingen niet
kunnen vereenigen, zetten de werk
zaamheden voort. Van relletjes en
andere onregelmatigheden in Velsen
en omgeving is niets te bemerken.
Bij K. B. is met ingang van 1
October 1946 benoemd tot burge
meester van Ouder-Amstel mr. F.
J. J. M. Boelens, wethouder van
Nieuwer-Amstel.
No. 1264 va» J. H. Pennings
te 's-Hertogenbosch
dü
e
H5
for
Wit speelt en wint. Oplossingen
kunnen worden ingezonden tot half
October aan B. H. M. Stevens,
Eikenlaan 36, Heemstede.
oplossing
No. 1268 van Pierre Hendriks
te Horn (L.)
Wit speelt: 27-22, 16, 20 5 z38,
37. z43. 48, z49, 30, 35. 44 én wint.
Fraai probleem zoowel van stand als
ontleding; ook het slot is verrassend
en mooi en maakte nog enkeie
slachtoffers onder de oplossers. Een
zeer goed debuut van dezen niéuwe,
ling.
Hedenavond en morgen
HILVERSUM I, 301 M. 18.30
Ned. strijdkr. 19.00 Nieuws. 19.15
Lezing. 19.35 Gram. 20.00 Nieuws.
20.05 K. N. M. I. 20.08 Orgel
concert. 21-10 Lezing. 21.30 Zang.
22.00 Nieuws. 22.15 Na het nieuws.
22.30 Gram. 22.45 Avondoverd.
23.00 Gram.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend-
gymn. 7.30 Morgengebed. 7 45
Gram. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram
9.45 Kleuters. 10.00 Gram. 10.16
Morgend. 10.45 Gram. 11.00 Zie
kenbezoek. 11.45 Familieber. 12.03
Pianorecital. 12.30 Lunchconcert.
13.00 Nieuws. 13.45 Vrouw 14.00
Stafmuziek. 14.40 Causerie. 15 00
Pianorecital. 15.30 Zangrecital.
16.00 Bijbell. 16.45 Pianokwartet.
17.15 Gram. 17.45 Celesta en
semble.
HILVERSUM II, 415 M- 18.00
Nieuws. 18.15 Dolf van der Lin
den. 19.00 Lezing. 20.00 Nieuws.
20.05 Dingen. 20.15 Opera-progr.
2115 Crainquebille. 22.15 Ram
blers. 22.45 Lezing. 23.00 Nieuws
23.15 Gram.
7.00 Nieuws. 7.15 Ochtend-
gymn. 7.30 Gram. 8.00 Nieuws.
8.15 Gram. 9.15 Morgenw. 9 30
Waterst. 9.50 Gram. 10.30 Vrouw.
10.35 Vioolrecital. 11.00 Nuttig en
noodig. 11.10 Kwintetspelers. 12 00
Serenade 12.30 Spionnetje. 12.o5
Tuschinsky. 13.00 Nieuws. 13.15
Ensemble Bandi Balogh 14.00
Voordracht. Aeolian-Sextett. 15.00
Causerie. 15-20 Jetty Cantor
16.15 Camera. 17.00 Kaleidoscoop.
17.20 Dr. A. F. J. Portielje. 17 30
Pianospel. 17.50 Rijk Overzee.
Waarn. Hoofdredacteur: W Severin.
Directeur: J. J. W. Boerrigter.
