Wapenstilstandsbespreking
heden afgebroken
Interpellatie over staking te
Amsterdam
Totale oorlogsschade
in Indië
Indonesiërs eischen stopzetting
van troepen-aanvoer
Vastberaden houding der Kamer
tegen communistische agitatie
KINDERBIJSLAG VOOR
ELK KIND
Geschat op 10 a 12 milliard
Tot hoofd en hart
Evacuatie wordt
hervat
Het kwaad niet in
wortel aangetast
Onderscheiding voor de
Koningin
Belgrado wenscht sluiting
van Amer. ambassade
Het weer
Bewaking van kampen
kost 50 millioen
Loonsverhooging
bij vergrooting
Inwerkingtreding
1 October?
Statenlid uit
Curasao gezet
slechts mogelijk
arbeidsprestatie
69ste JAARGANG No. 23656
DONDERDAG 26 SEPTEMBER 1944
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
Verklaring Schermerhorn
TWEEDE KAMER
1—1
Tijdens zijn bezoek aan Neder
land bezocht de Engelsche gene
raal Ritchie ook de Stormschool
„Wildhoef"te Bloemendaal, m
gezelschap van generaal Kruis
LOONEN EN PRIJZEN
Radiorede van minister
president verwacht
DR. VAN MOOK LAAT
SLAMET NIET TOE
De nieuwe regeling
„Een mensch moet zich
kunnen uitlevenhoort men
dikwijls om zich heenDoch
wat wil men eigenlijk laten
uitleven: geest of drift, gril
of karakter, zelfzucht of lief
de, dier of engel? De mensch
bestaat uit beide.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De onderhandelingen voor
een militairen wapenstilstand
in Indonesië zijn vandaag af
gebroken. zoo meldt U.P. uit
Batavia, daar de republikeinen
vasthielden aan hun eisch, dat
er geen verdere Nederlandsche
troepen naar Indonesië ge
stuurd zouden worden.
Dit was de voornaamste eisch
vervat in een nota, die aan brigade
generaal Forman werd overhan
digd en waarin ook drie vroegere
Indonesische eischen herhaald
werden: ten eerste, dat de geallieer
den de 13.000 Japanners zouden
evacueeren, welke zy op West-Java
aan het werk hebben gesteld; ten
tweede, dat de Nederrlanders !Sch
niet- langer met de scheepvaart
tusschen de eilanden bemoeien
zouden; ten derde, dat de v;
stilstand niet alleen op Java en
Sumatra doch op geheel Indië van
toepassing zou zijn.
De geallieerde officieren her
haalden de tegenwerpingen die
reeds op een bijeenkomst van 20
September zijn ingebracht om de
ze „politieke aspecten" in plaats
van zuiver militaire overwegingen
te bespreken.
In het officieel communiqué
wordt gezegd, dat „beide dele
gaties de kwestie als urgent
aan de hoogere autoriteiten
zullen overdragen."
Ondanks het mislukken van de
wapenstilstands-onderhandelingen
wordt verwacht, dat de evacuatie
der geïnterneerden uit het bin
nenland vandaag hervat zal wor
den en dat morgen 1000 Europea
nen per trein te Batavia zullen
arriveeren.
Schermerhorn heeft volgens A.P.
gezegd: „Er is reeds te veel
bloed gevloeid in Indonesië".
Schermerhorn richtte zich tot bui-
tenlandsche en plaatselijke corres
pondenten ten paleize van den
Gouverneur-Generaal en zeide, dat
de levens van duizenden menschen
betrokken kunnen zijn bij het wel
slagen of het mislukken van zijn
missie. Het geheele Nederland
sche volk wacht met spanning
op het oogenblik, waarop er een
einde zal komen aan het huidige
conflict.
(Van onzen parlementairen
redacteur)
De communisten hebben hun
interpellatie over de relletjes
te Amsterdam Woensdagmid
dag in de Tweede Kamer ge
houden en alle fracties hebben er
van liarte aan meegedaan.
Het directe nut van dergelijke in
terpellaties ls hoogst twijfelachtig,
maar ze schijnen van tijd tot tijd
toch noodzakelijk te zijn om den po-
litieken hartstochten een uitlaat
klep te bezorgen. De meeste frac
ties stuurden hun zwaarste kam
pioenen tusschen de touwen.
In het kort kwam het hierop neer,
dat de heer Wagenaar de demon
straties uiterst vreedzaam noemde
en getuigend van den vredeswil van
het werkende volk en wat de heer
Wagenaar verder zeide was nave
nant. Et kwam natuurlijk een reeks
vragen aan den minister-presi
dent en den minister van Oorlog
te voorschijn en Op het slot van
den middag produceerde de heer
Hoogcarspel een motie, waarin de
wenschelijkheid van opschorting der
troepentransporten werd uitgespro
ken. De motie werd prompt door de
heele Kamer met uitzondering van
de communisten verworpen.
De heer v. d. Goe3 van Naters
zeide, dat hetzelfde gedoe, dat wij
nu weer beginnen te beleven, vóór
1933 den ondergang van Duitsch-
land heeft Ingeleid. Men begint on
rust te verwekken, bekroont die
met een Interpellatie en betreurt
daarbij de onrust, die men zelf ver
wekt heeft. De socialisten plaatsten
zich pal achter de regeering met het
argument dat de regeering in niets
afwijkt van haar vredelievende ver
klaring, die zij ten opzichte van
•Indië heeft afgelegd.
prof. Romme zag deze interpel
latie als een uiting van normals
menschelijke zwakte. De communist
keert zich altijd naar de onrust,
die hij zelf ontketent en levert zoo
doende zijn bijdrage tot de ontmas
kering van de leugen, dat ieder
ander schuldig is, maar hij on
schuldig.
Uit het antwoord van den minis
ter-president kwam vast te staan,
dat het aan gerechten twijfel onder
hevig is, of het doodelijke schot,
dat Zaterdagavond op den Haar
lemmerdijk gelost is, wei afkomstig
is uit de revolver van een politie
man. Maar ook al zou het schot ge
lost zijn door de politie, dan nog
achtte de Minister-President her.
volkomen gerechtvaardigd. Hij stel
de zich geheel en al achter het be
leid, dat de burgemeester van Am
sterdam gevoerd heeft.
De demonstraties waren een
verstoring van de openbare orde en
een gevaar voor de aantasting van
het gezag. Zulke demonstraties zul
len nimmer toegestaan worden. Het
onderzoek naar de gebeurtenissen
wordt verricht door de justitie en
door geen enkele andere instantie.
Maar er wordt ook onderzoek ge
daan naar verboden wapenbezit. Van
stopzetting van de troepenuitzen
dingen zal natuurlijk geen sprake
zijn.
In denzelfden geest sprak minister
Flévez, die een uitvoerige uiteenzet
ting gaf van de toedracht van het
gebeurde. Voorts gaf hij als zijn
meening te kennen, dat het leger
meer dan ooit wortelt in het volk.
Ziedaar de voornaamste inhoud
van de interpellatie. Wat het eigen
lijke onderwerp betreft, hebben re.
geering. en Kamer een zeer vastbe
raden en eensgezinde houding aan
genomen. Maar men kreeg toch den
indruk, dat er een zekere lankmoe
digheid heerschte.
Er bleek met geen woord, dat
ltmand erover denkt, nu, bijtijds,
het kwaad In den wortel aan te
tasten. En als dit niet geschiedt,
dan zullen er nog veel meer van
die relletjes komen, steeds he
viger en brutaler georganiseerd,
er zal nog veel meer bloed
vloeien, er zullen nog veel meer
duizenden werkuren verloren
gaan en het eind van het lied
zal zjln, dat men na veel cha
grijn toch zal moeten overgaan
tot die maatregelen, waarover
men thans nog maar liever niet
spreekt. Heel geruststellend ver
liep deze interpellatie toch niet.
In het begin van den middag heeft
de Kamer korte metten gemaakt met
het amendement van den heer Lucas
betreffende het opnemen van de
spellingsvoorschriften in de wet op
de schrijfwijze van de Nederlandsche
taal. Minister Gielen heeft het amen
dement ontraden, doch Het het aan
de Kamer over. Zonder zich verder te
begeven in een debat over de spel
ling. waartoe dit amendement de ge
legenheid had geopend, nam de Ka
mer het z. h. st. aan. Een tweede
amendement van den heer Lucas,
waarbij de minister zijn commissie
van advies alleen kon hooren over
uitvoering en toepassing en niet over
een eventueele wijziging, maakte het
noodlg de wet zoodanig bij te vijlen
dat dit laatste nu tóch kan en daar
na werd ook dit amendement en ver
volgens de heele wet z. h, st. aan
genomen.
Vrijdag zal de gezant te Londen
van het onafhankelijk koninkrijk
Nepal in den Himalaya per spe
ciaal vliegtuig op Schiphol arri
veeren.
H. M. de Koningin zal den ge
zant als ambassadeur in bijzondere
missie Zaterdag ontvangen. De
ambassadeur zal aan H. M. de ver
sierselen van de hoogste orde van
het Koninkrijk Nepal overhandi
gen.
De generaal bezichtigt Zaterdag
voor de ontvangst de stormschool
te Bloemendaal en bezoekt des
middags het Rijksmuseum te Am
sterdam.
(Van onzen Haagschen redacteur)
Naar wij vernemen, is, behalve
een radiorede van den minister
president, dr. L. J, M, Beel, over
het brandende vraagstuk van de
loonen en prijzen, ook de aanbie
ding van mededeelingen daarom
trent, mogelijk vervat in een nota
aan de Tweede Kamer, te verwach
ten. De radiorede zai niet morgen.
Vrijdagavond, worden gehouden,
zooals verschillende berichten de
den vermoeden. Het juiste tijdstip
is nog niet vastgesteld.
Het Joego-Slavlsch ministerie
van Buitenlandsche Zaken heeft
in een formeele nota (le sluiting
verzocht van de Amerikaansche
ambassade te Belgrado, den Aine-
rikaanschen voorlichtingsdienst en
de Amerikaansche leeszaal en te
vens stopzetting van alle activi
teit door deze inrichtingen.
Verwachting tot Vrijdagavond-
Plaatselijk ochtendmist, overdag
hier en daar tijdelijk toenemende
bewolking met later een geringe
kans op een onweersbul. In den
nacht weinig, overdag zwakke tot
matigen wind, overwegend nil
richtingen tusschen Oost en
Zuid. Weinig verandering var.
temperatuur.
Zon onder 18.30. maan 8.39
19.34, zon op 6.32.
Blijkens de Rijksbegrootlng 194T
voor Justitie worden de kosten,
voortvloeiende uit de bewaking van
kampen door gezagstroepen over
.1946 geschat op f50.000.000.
Bij de Tweede Kamer is thans in
gediend het destijds aangekondigde
wetsontwerp tot wijziging van de
Kinderbijslagwet. De toelichting op
dit ontwerp luidt:
Na de instelling 15 October 1945
van het College van Rijksbemidde
laars heeft dit college voor de over-
groote meerderheid der bedrijfstak
ken loonregelingen vastgesteld of
goedgekeurd. Hierbij zijn vaak be
langrijke verhoogingen tot stand ge
bracht.
Niettemin ls, inzonderheid bij
de gezinnen in de lager bezoldig
de categorieën van arbeiders, een
spanning blijven bestaan tus
schen de loonen en de kosten van
levensonderhoud, die door ver
dere stijging van deze kosten
den laatsten tijd nog ls vergroot.
Een afdoende verbetering is, gelijs
CARACAS, 26 Sept. (A.N.P.-Aneta)
Het in Suriname geboren lid der
Curagaosche Staten, dr. R. J. Wix,
heeft in de pers alhier verklaard,
dat gouverneur Kasteel hem uit
Curagao heeft gezet, omdat hij
steun had verleend aan voorstellen
tot autonomie voor Curagao en in
oppositie was tegen het bestuur
van gouverneur Kasteel, hetwelk hij
als „anti-democratisch" brand
merkte. Dr. Wix, die een vooraan
staand medicus uit Willemstad ls.
is eenige dagen geleden in Caracas
(Venezuela) aangekomen.
De beschuldigingen hebben te
Willemstad overal de algemeene ver
ontwaardiging opgewekt.
De Curagaosche autoriteiten heb
ben medegedeeld, dat de procureur-
generaal dr. Wix had verzocht Cu
ragao te verlaten, als zijnde „ge
vaarlijk voor de publieke morali
teit", zulks na een zorgvuldig
politioneel onderzoek, hetwelk zijn
uitsluiting door de plaatselijke
medische commissie tengevolge had.
Ir. C. J.' Warners, directeur van
het Departement van Verkeer en
Waterstaat in Ned.-Indië, die thans
in ons land vertoeft, heeft ver
klaard, dat de totale oorlogsschade
in Ned.-Indië op 10 a. 12 milliard
gulden geschat kan worden- Er is
een vijfjarenplan opgesteld voor
den wederopbouw. De hiermede in
verband staande uitgaven worden
op acht a negenhonderd millioen
gulden geschat.
De spoorwegen zijn tijdens de
Japanscne bezetting zwaar getrof
fen. Honderden kilometers spoor zijn
opgebroken, veel rollend materiaal
is afgevoerd naar Malakka en Siam.
Van dit laatste is een gedeelte
aldaar teruggevonden er. dit zal
tjs.t- naar Java worden overge
bracht. Met het herstel van de tin
winning heeft men reeds een begin
gemaakt. Een van de. tinbagger
molens kan echter als geheel ver
loren worden beschouwd. Wat de
olie betreft, de bedrijfsinrichtingen
van de B. P- M. te Tarakan en
Balikpapan hebben aan oorlogs
handelingen en Japansche vernie
lingen zwaren tol moeten betalen.
Tarakan, waar de herstelwerkzaam
heden reeds in Mei 1945 zijn begon
nen, levert echter al weer 180 000
M3. olie per maand
Naar vernomen wordt heeft dr
Van Mook Mas Slamet geen toe
stemming gegeven als afgevaardigde
van den Democratischen Bond de
conferentie van Pangkalpinang bij
te wonen.
Het hoofdbestuur van het Natio
naal Jongeren Verbond heeft in een
telegram aan den minister van
Overzeesche Gebiedsdeelen alsnog
om toelating van Slamet aan de
conferentie verzocht.
blijkt in alle landen. die onder
oorlog en bezetting hebben geleden,
niet te waarborgen, zoolang niet een
sterk toenemende productie een
ruimere voorziening mogelijk maakt
en de prijzen doet dalen.
Een verdere algemeene loonsver
hooging wordt voor het oogenblik
door den stand der arbeidsproduc
tiviteit niet gewettigd en zou den
kostprijs van vele producten zóó
doen stijgen, dat nieuwe prijsver-
hoogingen zonden moeten worden
toegestaan, die het effect van de
loonsverhooging weer voor een groot
deel te niet zouden doen en op
den duur de mogelijkheid van ex
port, die voor ons land een levens
voorwaarde ls, ongunstig zouden be
ïnvloeden.
Zij zou voorts ook een sterk toe
nemende vraag doen ontstaan, zon
der een evenredige vermeerdering
van de beschikbare goederen en
mede daardoor prijsopdrijvend en
inflationistisch werken.
Loonsverhooging zal voorlooplg in
den regel slechts mogelijk zijn ln
verband met vergrooting der ar
beidsprestatie. Overigens zal de na
druk thans moeten vallen op een
voorziening, die tegemoetkomt aan
de moeilijkheden, welke zich in het
hijzonder in de gezinnen met kin
deren voordoen.
In verband hiermede acht de
minister het aangewezen de uit-
keering van den kinderbijslag
te verruimen ln dier voege, dat
voortaan niet slechts voor het
derde en volgende kinderen,
maar vOor elk kind kinder
bijslag zal worden verstirekt.
Dit beteekent voor een arbeider
met één kind een vermeerdering
van het weekinkomen met f 2.40
per weck; voor een arbeider
met meer kinderen een vermeer
dering met f 4.80 per week.
De voorgestelde maatregel zal een
verhooging van de premie van
2.25 pet. op 5.2 pet. noodig maken
Deze verhooging zal niet mogen
worden doorberekend in de prijzen.
Bij de voorgestelde regeling wordt
voor elk kind gedurende zestien jaar
uitkeering genoten en voor kinderen
die na het bereiken van den leef
tijd van zestien Jaar nog een zeker*
opleiding krijgen, gedurende een ea
twintig jaar. Bij de bestaande rege
ling ls deze ultkeeringsduur ln den
regel korter, doordat de oudste
twee kinderen in den zin der wet
niet voor kinderbijslag ln aanmer
king komen.
Om te voorkomen, dat de kinder
bijslag buiten verhouding tot het
loon komt te staan, wordt voorge
steld. het bedrag, bedoeld in art.
25 (tweede lid), der Kinderbijslag
wet van f 2te brengen op f 4
daarmede wordt bereikt, dat voor
arbeiders, die een nevenbetrekking
vervullen, de kinderbijslag per kind
niet meer bedraagt dan 10 pet. van
hun loon.
De minister acht bet gewensrht,
de voorgestelde wijziging zoo spoe
dig mogelijk in werking te (toen
treden. De aangewezen datum is
dan 1 October 1946, omdat het. dan
mogelijk ls de gegevens, aan de
hand waarvan de kinderbljslagver-
zekerlng in het Jaar 1947 zai wor
den uitgevoerd, mede dienstbaar te
maken voor bet doen der ultkec-
ringen over bet vierde kwartaal
1940,
