Duitsche kringen verbaasd
over enkele vrijspraken
Grootsch wederopbouwpian
en „strandschap" aanvaard
Nieuwe poging om op Borneo en
Celebes terreur te vestigen
Het koninklijk bezoek
aan België
Vier beklaagden zullen om herziening
van het vonnis verzoeken
Een vliegveld voor sportvliegtuigen
en luchttaxi's?
J
Tot hoofd en hart
69ste JAARGANG No. 23661
WOENSDAG 2 OCTOBER 194^
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 - Postgiro 143480 - Abonnementsprijs 30 cent
per ween
Terroristen hebben nabij Makassar
een kampong in brand gestoken
Het nieuwe „kabinet"
Rede dr. Van Mook
Het weer
Reacties op
de vrijspraken
Neurenberg
Ter dood-veroordeelden
in de boeien
Het vonnis van Neurenberg
Verklaring van minister
Van Maarseveen
RAAD ZANDVOORT
HEILIGE MISSIE
Tijd van geestelijke
vernieuwing
Een algemeen overzicht van dt
rechtszaal van het niternatio-
naal Militair Gerechtshof te
Neurenberg op Maandag 30 Sept.
toen het „schuldig" of onschul-
dig" over den Nazi werd uitge
sproken. Links boven: de presi
dent, Lord Justice Lawrence.
Rechts boven: Hermann Goering
luistert naar zijn schuldigver
klaring
Zandvoort en Schiphol
(Vervolg op pagina 3)
Dr. BEEL SPREEKT VOOR
DE RADIO
Over loonen en prijzen
Wraak is een kwaad, dat
altijd met dubbele kracht
weeromstuit. Het is ondenk
baar, dat een mensch na het
nemen van wraak zich geluk-
Jcig gevoelt.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De Legervoorlichtingsdienst be
richt uit Makassar, dat de po
gingen om op Borneo en Celebes
een terreur te vestigen, verdub
beld zijn. De rijstgoedang te
Sampit (Borneo) is in brand ge
stoken. Te Bandjermassin is de
avondklok opnieuw ingesteld. Op
Zuid-Celcbes, in het vorstendom
Soeppa, zijn wapenen en munitie
in beslag genomen na een vuur
gevecht, waarbij aan Nederland-
sche zijde geen en aan den ande
ren kant vele verliezen waren,
terwijl verschillende arrestaties
plaats vonden.
Ten Zuiden van Makassar heb
ben terroristen een kampong in
brand gestoken, omdat de bevol
king aan de terreur niet wenschte
mede te doen. Aclif kampongbe
woners zijn vermoord. Twee
bendehoofden hebben zich vrij
willig bij de Nederlandsche troe
pen gemeld.
Het derde „kabinet-Sjahrir" is
thans bekend gemaakt. Sjahrir is
.„minister-president" en heeft ..Bui-
tenlandsche Zaken"; Sjarifoedin heeft
weer „Defensie".
Sjahrir zal morgen naar het bin
nenland vertrekken en uiterlijk Zon
dag 6 October terugkeeren. Zijn reis
houdt verband met het samenstellen
van de delegatie voor de onderhande
lingen. Het Is zeker, dat Sjahrir de
leiding van de delegatie zal hebben.
Hij verklaarde een zeer gunstigen in-
ciuk te hebben van de openingsrede
van Van Mook op de conferentie te
Pangkalpinang. Hij noemde de rede
inderdaad zeer liberaal.
„Vooral de wijze, waarop Van Mook
de kwestie betreffende de uitzending
van Nederlandsche troepen naar In
donesië beschreef, was zeer oprecht en
overtuigend", zoo voegde Sjahrir er
aan toe.
Bij de opening van de confe
rentie te Paugkal Pinang heeft
Van Mook een rede gehouden,
waarin hi| o.m. zeide, dat één
ding voor Nederland zeker is:
de weg moet voeren naar een
zelf besturend Indonesia.
Indien wij van onze Britsche
bondgenooten de taak overnemen,
moet dit op dusdanige wijze geschie
den, dat de veiligheid van de bevol
king even goed verzekerd blijft en
geen opkomend conflict dezen toe
stand verstoort.
Krachtige Nederlandsche hulp om
een chaos waarop wij voorbereid
moeten zijn te voorkomen heeft
daarom een constructieve beteekenis.
De troepen zijn hier niet gekomen
tot onderwerping en onderdrukking,
zij zijn slechts hier om waar dit
noodig is mede te doen aan het
herstel van orde en aan den weder
opbouw.
Officieel wordt medegedeeld: Het
ligt in de bedoeling van H.M. de
Koningin van 24 tot 26 October
een niet-officieel bezoek te brengen
aan België, teneinde den dank van
liet Nederlandsche volk over te
brengen voor de betoonde hulp, ge
durende de bezetting en de periode
van de bevrijding van Nederland.
H.M. de Koningin zal 24 October
's namiddags in Brussel aankomen.
Het voornemen bestaat, dat 25 Oc
tober voor de Koningin een ont
vangst wordt georganiseerd door de
Belgische Koninklijke Academie
van Wetensohappen, Letteren en
Sbhoone Kunsten. 26 October zal
H.M. via Antwerpen naar Neder
land terugkeeren.
Aanvragen voor het verkrijgen
van vergoeding voor beschadigde
muntbiljetten dienen in het vervolg
tot de kantoren of correspondent
schappen van de Nederl. Bank te
worden gericht.
Verwachting tot Donderdag
avond.;
Matige, langs de Waddeneilan
den tijdelijk vri) krachtige wind
tusschen Oost en Zuid. In den
nacht en vroegen ochtend hiel
en daar mist. overigens 'icht tol
half bewolkt. Overwegend droog
weer. Eenige daling van tempe
ratuur, voorna mei i jk des nachts.
Zon onder 18.17, maan 15.16
23.32, zon op 6.43.
„Indien de teekenen ons niet be
driegen," aldus vervolgde Van Mook,
„is de republiek reeds in een stadium
van consolidatie gekomen.
De Nederlanders zullen bij
verdere 'samenwerking een bij
zondere plaats behouden
evenals de Indonesische burgers
een bijzondere plaats zullen ver
krijgen in Nederland.
Lord Killearn keerde Dins
dag voor een tijdelijk Verblijf
naar Singapore terug, nadat hij
een voorloopig contact gelegd
had tusschen de Nederlanders en
de Indonesiërs en na details
voorbereid te hebben voor de
komende bijeenkomst.
De vrijlating van Schacht, Von
Papen en Pritzsche heeft in
geheel Europa stormachtige dis
cussie verwekt.
Parijs: In het parlement komt
een protestmotie in behandeling,
waarin de „clementie van het
vonnis" betreurd wordt.
Moskou: De man in de straat
ontving deze vonnissen met
stomme verbazing. „Het is een
groote onrechtvaardigheid, dat
welRe leidende Hitleriaan ook
aan den dood ontsnapt".
WarschauDe vrijspraken van
het tribunaal verwekken ver
ontwaardiging. „Het is onduld
baar, dat slechts 21 Duitschers
voor het gerecht gebracht zijn
en bovendien nog drie hunner
zijn vrijgelaten".
Oslo: Ook hier zijn de vrij
spraken met verbazing ontvan
gen. In Noorwegen zijn plaatse
lijke Quisling-chefs tot jaren-
lar gen dwangarbeid veroordeeld
München: De Beiersche pre
mier Högner zeide„Elk der vrij
gelatenen, die in de Amerikaari-
sche bezettingszone blijft, zal
prompt gearresteerd worden en
voor den raad voor de denazifi
catie gebracht worden".
Londen: Sommige bladen gaan
met de straffen accoord, andere
verklaren echter enkele vonnis
sen vatbaar voor discussie.
De te Neurenberg ter dood
veroordeelde gevangenen zitten
thans geboeid in hun cellen in
de gevangenis. Zij hebben gedu
rende de vier dagen, die hun zijn
gelaten om een verzoek tot gra
tie in te dienen, nog gelegen
heid dagelijks met hun verdedi
gers te spreken.
(Van onzen specialen verslaggever)
Het internationale militaire tri
bunaal heeft gesproken en is thans
met zijn beslissing voor het forum
der wereld getreden, welke op haar
beurt een oordeel zal vellen over de
uitspraak van het Hooggerechtshof.
Hoe de reactie ook overal moge zijn,
geen weldenkend mensch zal kun
nen beweren, dat het tribunaal zich
door a-ndere dan juridische overwe
gingen heeft laten leiden. Tien
maanden lang hebben de rechters
met schier eindeloos geduld zich
door den rijstebrijberg van documen
ten, actes, pleidooien en getuigen-
klarir.gen heengewerkt. Er waren
maanden, waarin de wereldpers
nauwelijks gewag maakte van net
proces en er op de perstribune van
de zittingszaal geen dozijn journa
listen aanwezig was. Maar het tri
bunaal kende geen periode van in
zinking Met gelijk blijvende belang
stelling en met de regelmaat van
de klok handelde het de groote en
kleine zaken af en welk verwijt men
den rechters ook zou willen maken,
het. verwijt van lichtvaardigheid cf
oppervlakkigheid toch zeker niet.
Uit de toelichting van de vonnissen
kan gevoeglijk worden afgeleid, dat
met ernst en overleg is gewikt en
gewogen, dat er rekening is gehou
den met een reeks van omstandig
heden welke als bezwarend ol ver
zachtend werden gewaardeerd.
Lord Lawrence cn zijn assistenten
hebben zich uit den overvloed van
materiaal een meening gevormd,
welke niet is vertroebeld door
hartstochten en persoonlijke gevoe
lens Men moet zich of blind hou
den ot van kwaden wil zijn. als men
na dit vonnis nog zou willen ge
wagen van een theater-proces of
een propaganda-show.
Het spreekt vanzelf, dat niet alle
partijen het eens zijn met de uit-
spraax In Neurenberg ontkenden
Dinsdagavond is te Zandvoort
een bewogen en belangrijke raads
zitting gehouden.
Na de opening wenschte 't oud
ste raadslid, de heer Slagveld, den
burgemeester namens den raad
geluk met zijn Kon. onderschei
ding.
Na eenige hamerstukken kwam
de hoofdschakel: het wederop
bouwpian aan de orde. De tegen
stand culmineerde in het groote
hotel-complex, het zomercentrum.
dat aan den kop van de Zeestraat
is geprojecteerd-
De heer Weber (Alg. Zandv Be
lang) is van oordeel, dat dit zo
mercentrum nooit rendabel zal
worden. Het voorstel van» B. en
W- noemt hij misleidend. Zijn
fractiegenoot Terol vult die be
zwaren nog aan.
De heer Slagveld (C. H.) Zegt,
dat het zomercentrum 100 jaar te
vroeg is geprojecteerd. Zijn partij
genoot Van der Werff merkt op,
dat daardoor de zomerverhuur van
de inwoners gevaar loopt en vreest
concurrentie voor den winkel
stand.
De heer Siegers (K. V. P.) heeft
als wethouder aan dit plan mede
gewerkt. Het is een schets van wat
er later zal komen; naar behoefte
zal het voortreffelijk plan-
Friedhoff in vervulling gaan. De
tegenstanders zien den toestand te
donker in; spr. is daaromtrent op
timistisch gestemd.
De heer Lindeman (K. V. P.)
zegt, dat ir. Priedhoff het plan
knap heeft opgezet en goed door
dacht heeft. De bouwkosten zijn
hoog, maar dat geldt voor elk plan.
Dit plan moet aanvaard worden
om zoo spoedig mogelijk te kun
nen bouwen. Zandvoort is het re
creatie-oord voor een dichtbevolkt
achterland.
De voorzitter merkt op, dat me
nig tegenstander behept is met de
plan-ziekte en vraagt of de cri-
Haarlem en Omstreken
5 tot 15 October
tiek waardig en juist is. Het de
partement stelt de meening van
den raad op hoogen prijs, maar
het heeft niet het minste bezwaar
tegen het plan, ook niet tegen het
groote complex voor de Zeestraat
Het ovale plein is een zeldzaam
gelukkige vondst. De heer Weber
moet voorzichtig zijn met 't woord
misleidend, want twee ambtenaren
van het departement verzekerden
spr. gisteren, dat de heer Weber
zich daar verleden week als wet
houder heeft uitgegeven!
Zandvoort krijgt den tijd mee:
Schiphol wordt de luchthaven voor
Noord-Europa en is van Zandvoort
uit even snel te bereiken als van
Amsterdam uit. De spoorwegen
zullen in de toekomst zoo noodig
een 10-minutendienst naar Zand
voort rijden.
(Vervolg op pagina 2)
Koning Faroek van Egypte heeft
bet ontslag van cien premier Ismail
Sidky Pasja van qe hand gewezen
en hem verzocht in functie te blij
ven.
de Duitschers de onpartijdigheid
niet, maar in Berlijn achtte men
de Straf tegen Von Neurath ia
zwaar In sommige Duitsche krin
gen is men ontevreden over het
vonnis De veroordeeling van hooge
officieren tot den strop beschouwt
men veelal als een onnoodig harde
afrekening, welke den bijsmaak van
een discriminatie heeft. Algemeen is
men het eens met de vrijspraak van
den onbeduidenden Fritzsche. Men
verbaast en ergert zich er over, dat
Von Papen en Schacht zijn vrijgespro
ken, hoewel zij toch aanvankelijk
de wegbereiders van Hitier zijn ge
weest
De vrijgesprokenen waren aange
naam verrast, toen zij hoorden, een
half uur later in vrijheid te wor
den gesteld. Weliswaar lieten zii bij
het vernemen van het vonnis al
evenmin als de ter dood veroordeel
den veel merken van hun innerlijke
gevoelens, maar de gulheid, waar
mede zij naderhand de buitenland-
sche pers te woord stonden en de
kwinkslagen, welke zij zich daarbij
veroorloofden, weerspiegelden hun
blijdschap over den onverwachten
uitslag van het proces. Er waren
ook teleurgestelden over den uit
slag van het proces. Zoo b.v. Seyss-
Inquart die nog Maandagavond ,n
een laatste onderhoud met zijn ver-
oediger de mogelijkheid overwoog,
dat hij er met een vrijheidsstraf zou
afkomen, en Jodl. die evenmin de
doodstraf had verwacht
De vonnissen moeten nu ter goed
keuring aan den geallieerden be
stuursraad worden voorgelegd Dit
lichaam heeft het recht de straf
fen te verzachten en gratie te ver-
leener.
Dr Steinbauer, de verdediger
var. Seyss-nquart. heeft reeds
een verzoek tot gratie ingediend
en blijft bij zijn plan zich tot
Koningin Wilhelmina te richten
met het verzoek ten bate van
zijn cliënt bij den bestuursraad
te intervenieeren,
Minister-president dr. L. J.
M. Beel zal Vrijdagavond 4
October 9 uur voor beide radio
zenders een verklaring over het
vraagstuk van loonen en prijzen
afleggen.
De eerw. pater G. Zegwaard
M.S.C. uit Zandvoort vertrekt as.
Zaterdag met de „Oranje" naar
Batavia en gaat van daar uit naar
de Missie van Nieuw-Guinea.
