Wapenstilstand binnen
één week?
Zes gratie-verzoeken van
Nazi-leiders afgewezen
Somber
perspectief
Sjahrir's meening over troepen
uitzending veranderd
Tof hoofd en hart
Het weer.
Driemanschap der
K.V. P.
STERRENREGEN
TEGENGEVALLEN
IN HET HARNAS
GESTORVEN
Smuts eere-doctor
van Leiden
Italië verliest zijn
koloniën
Volgende maand weer nieuwe
processen te Neurenberg
Goering een gebroken man
-
69ste JAARGANG No. 23668
DONDERDAG 10 OCTOBER 1946,
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per weefê
Kaderdag te Amersfoort
Sfö/ ^£6
Fototoestel achterhaald
Consumentencrediet
te Zandvoort
Oorlogsgraven
Ook Hans Fritzsche
gearresteerd
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De sombere rede van den minis
ter-president over de loon-
en prijspolitiek der regeering
is natuurlijk koren op den
molen van de communistische dema
gogen. Wie echter meent, dat de
communisten werkelijk in heiligen
toorn ontstoken zijn, omdat het lot
van de misdeelden hun zoo ter
harte gaat, vergist zich. Zij nemen
het alleen op voor de economisch
zwakken, omdat zij daar den bodem
vinden, waarop het zaad der onrust
en der ontevredenheid over het al
gemeen het gemakkelijkst wortel
schiet. Deze twee factoren, onrust
en ontevredenheid, zijn immers de
onmisbare voorwaarden voor het be
reiken van hun uiteindelijke doel:
den chaos. Daarom spreekt „De Waar
heid" met grenzenlooze overdrijving
over de paria's, die veroordeeld zijn
slechts aardappels te eten; daar
om spreekt „De Waarheid" over de
margarine-eters, dien daartoe door
de regeering gedwongen, indirect de
„Unilever" zouden spekken.
Het is triest genoeg, dat een re
geering genoodzaakt is zoo'n som
beren toon te laten hooren, des te
somberder, omdat de vorige regee
ring herhaaldelijk zoo'n dwaas op
timistisch geluid liet hooren, dat
met de werkelijkheid, voor ieder
voelbaar en tastbaar aan den lijve,
volkomen in strijd was. Maar het
■was dan ook verkiezingsstrijd! st/uis-
vogelpolitiek zou het zijn niet
te willen erkennen, dat ons land tot
over de ooren in zorgen zit en daar
naar zal hebben te handelen. Er zou
hoogstens over te discussieeren zijn
of de methode, waarop men thans
tracht deze zorgen te verminderen,
tactisch wel de juiste is. De ver
antwoordelijkheid hiervoor berust
echter op het kabinet, dat steunt
op de twee grootste politieke par
tijen: de K.V.P. en de Partij van den
Arbeid Wij vonden het daarom
merkwaardig, dat „Het Vrije Volk",
het orgaan van de Partij van den
Arbeid, van Dinsdag J.l. met een
tweetal artikelen komt, waarin de
politiek der regeering wordt aange
vallen.
„Hoe kan een volk, dat zoo diep
In den put zit, een volk, dat de rijks
bijdrage in de kosten van het levens
onderhoud moet schrappen, dat met
inflatie en afhankelijkheid van bui-
tenlandsche bankiers bedreigd wordt,
zich een uitgave van anderhalf mil
liard veroorloven voor leger en
vloot?", aldus vraagt het blad.
En even verder: „We kunnen niet
aan den eenen kant tot de grens
van de armoede gaan en aan den
anderen kant met de millioenen
smijten." Dat is juist. Maar waarom
valt „Het Vrije Volk" leger en vloot
aan? Is het gebroken geweertje weer
in zicht? En als het nu toch overs
smijten met millioenen gaat; de
„verbeeldingskracht" van het vorig
kabinet was ook niet goedkoop, als
we ons wel herinneren Evenmin als
het ambtenarenapparaat van eenige
honderdduizenden, dat den weder
opbouw méér remt dan velen schij
nen te beseffen.
Ook het artikeltje „margarine"
is gesteld in een toon, dien
wij in het orgaan van de
Partij van den Arbeid ont
wend waren. Inderdaad moet het
mogelijk zijn, dat „geen particuliere
aandeelhouders winsten maken uit
de offers, die de groote volksmassa
moet brengen". Het socialistische blad
bedoelt toch zeker de ongemotiveer
de winsten. Dit geldt echter niet
alleen voor de margarine-producen
ten, doch ook voor de producenten
van boter en talrijke andere con
sumptie-artikelen. Wij ontkomen
niet aan den indruk, dat „Het Vrije
Volk" zich in dezen door „De Waar
heid" laat opjagen. Misschien had
„Het Vrije Volk" beter gedaan het
communistische orgaan te verzoeken
de cijfers over te nemen welke het
jongste nummer van „Paraat" pu
bliceerde over de „hooge loonen en
lage prijzen" in de Sovjet-Unie,
waar sinds half September de prij
zen voor een groot aantal belang
rijke verbruiksgoederen als brood,
suiker, boter en vleesch, gemiddeld
met 30o pet. verhoogd zijn, hetgeen
in geen verhouding staat tot de
Verhooging der loonen, die tegelij
kertijd geschiedde.
De onaangename boodschap die
Dr. Beel Vrijdagavond liet hooren,
had iets van Churchill's bloed
en tranen-beloften in den oor
log, Zij bewijst, dat de hui
dige regeering met beide beenen op
den grond staat. Daar is zeker on
der de huidige omstandigheden moed
voor noodig. Het is immers een feit
dat men moeilijkheden gemakkelij
ker overwint door Ze duidelijk te
onderkennen, dan door ze té ver
doezelen. Daarom is het te betreu
ren. dat sommigen deze moeilijk
heden thans uitbuiten voor partij
politieke doeleinden. Het zou dubbel
te betreuren zijn als ook „Het Vrije
Volk" zich op dezen weg zou laten
dringen.
Wilt gij leeren schrijven en
spreken: kijk door uw eigen
oogen, leer denken door uw
eigen hoofd, voel door uw
hart en sta gereed met een
zoo groot mogelijken voorraad
\woorden en wendingen.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Droo» weer met lange perioden
zonneschijn, kouden nacht, meest
matige Oostelijke tot Noord-Oos
telijken wind.
Zon onder 17.59, maan 18.36
8.46, zon op 6.56.
In een dezer dagen gehouden
vergadering van het bestuur van
de K. V P. werd besloten een pre
sidium van drie man, een trium
viraat in het leven te roepen. De
drie voorzitters zullen zijn mr. E.
Sassen (Den Bosch) en de heeren
Chr. Matser (Arnhem) en W. An-
driessen (Utrecht).
Eveneens werd besloten, dat ook
ditmaal de kaderdag (ovei het In
donesische vraagstuk) gehouden
zal worden te Amersfoort Een de
zer dagen zullen wij de namen van
de inleiders bekend maken.
Naar wij van prof. dr. J H. Oort
van de sterrenwacht te Leiden, ver
nemen, zijn de verwachtingen ten
aanzien van den „sterrenregen" in
den afgvloopen nacht tegengevallen.
Wel heeft men tusschen half twee eu
drie uur 's ochtends nog al wat
.sterren" kunnen zien vallen; de
waarnemingen blijven echter verre
ten achter bij die van 1933. toen
bet aantal vallende sterren soms 100
per minuut bedroeg. In verband met
de toenemende bewolking na drie
uur 's morgens, konden de waarne
mlngen in het Westen van het land
niet verder worden voortgezet. Men
verwacht nu de rapporten uit alle
dcelen van het land af teneinde een
overzicht van den omvang van het
aantal der vallende sterren te kunnen
krijgen. Volle maan bemoeilijkte de
waarnemingen.
De Stichting van den Arbeid houdt
20 Nov. in Utrecht een landelijk con
gres van den Arbeid.
Even voor het binnenrijden in het Centraal Station te Amster
dam, ontspoorde een sneltrein. De locomotief kantelde, waarbij
de machinist om het leven kwam
Van hooggeplaatste Nederlandsche en Indonesische zijde verneemt
United Press optimistische geluiden omtrent de waarschijnlijkheid van
een sluiting van den wapenstilstand binnen één week. Dit zou het
resultaat zijn van de dagelijksche besprekingen tusschen Schermerhorn
en Sjahrir. Dit optimisme is gebaseerd op het feit, dat Sjahrir thans
bezig is het Indonesische militaire opperbevel er toe te bewegen af te
zien van zijn eisch, dat geen Nederlandsche troepen meer naar Java
gezonden zullen worden, een eisch die gesteld is als voorwaarde voor
een bevel tot het staken van het vuren.
Sjahrir's blijkbare meeningsver-
andering op dit punt schrijft men
toe aan twee omstandigheden: 1.
Schermerhorn overtuigd,e hem ge
durende een gisteren gehouden be
spreking van het feit, dat het
vraagstuk der Nederlandsche taxse-
penizendingen een parlementaire
aangelegenheid is, waarin geen ver
andering kan worden gebracht
zonder uitvoerige debatten op het
Haagsche Binnenhof, die natuur
lijk de vorming van een gunstige
/W-zwei 'ït.,
C-i;
<jn»i .«jz
Qilechts een week geleden
kwam hij nog een bezoek
aan onze redactie brengen;
hij zag er oud, héél oud uit. Zijn
linkerbrilleglas was blauw en
ondoorzichtig gemaakt, zijn stok
diende hem tot stut en steun,
maar zijn kleeding had nog iets
jeugdigs, iets van een noncha-
lenten zwerver. Hij overhandig
de ons den zevenden druk van 't
bekende boekje „Is dat goed Ne
derlands?" Ah, nu'weet U het,
het was Charivarius, buiten de
taalwereld G. Nolst Trénité. „Er
zit een uitknipsel uit Uw krant
in'sprak hij, „een onderschrift
bij een foto betreffende een
concert door de Prins Bernhard -
kapel, vermeldt: „voor de Prin
selijke familie werd geconcer
teerd". en dat is onjuist, want
de kapel heeft een concert ge
geven". Omdat het zijn laatste
De Heemsteedsche politie heeft
in Amsterdam een Leica-fototoestel
in beslag genomen, afkomstig van
diefstal uit een woning aan de
Frnter Aertszlaan. In verband hier
mede zijn drie Amsterdammers
aangehouden, die bekend hebben,
liet toestel aan elkaar te hebben
verkocht. Naar de daders van de
inbraak wordt thans een onderzoek
ingesteld.
vermaning was, drukken wij
hierbij het facsimile af, dat hij
ten overvloede gereed had ge
maakt. Hij is gestorven in het
harnas. Wij hebben hem op dien
len October tot op de straat ge
leid en hem nog gewaarschuwd
voor een auto.
„Och", sprak hij, „onkruid ver
gaat niet".
Wij wisten wel, dat Charivarius
geen onkruid was, al was het
alleen maar, omdat hij zelf tien
tallen jaren onkruid gewied
heeft in den tuin der Neder
landsche taal. v. W.
De plaatselijke raad voor het
Zaken; leden: B. F. Bersma, direc-
samengesteld: lid-voorzitter: C.
A. Groos, wethouder van Sociale
Zaken; leden :B. F. Bersma, direc
teur van Sociale Zaken; H. de
Jong, Oranjestraat 14, alhier (Ne-
derl. Volksherstel)A. Kerkman,
van Haemstedeweg 15 rd, alhier
(Alg. Nedei'l. Bouwvakarbeiders
bond); Th, Thomas, Haltestiraat
13, alhier; Zr. A. C. G. Regoord,
Oranjestraat 11, alhier; Mw. B. A.
C. Pootsvan Popta, Kostveric-
renstraat 88, alhier.
Te Zandvoort is in voorbereiding
de oprichting van een comité, dat
zich U November a.s. zal beesten
met de collecte ten bate van net
Nederlandsch oorlogsgraven comi
té.
onderhandelingssfeer te Batavia
verder zouden vertragen. 2 Scher
merhorn zou er in geslaagd zijn
Sjahrir's vertrouwen zoodanig te
winnen, dat de Indonesische „lei
der" bereid is diens verzekering te
aanvaarden, dat de Nederlandsche
troepen niet komen om een kolo
nialen oorlog te voeren en dat een
gedetailleerde overeenkomst om
trent hun aantal en taak in Indië
gesloten kan worden tijdens de
politieke onderhandelingen, die op
het sluiten van een wapenstilstand
moeten volgen.
Deze wapenstilstand zal, naar
men verwacht, tevens het sein vor
men voor de Commissie-Generaal
om in het openbaar de methoden
uiteen te zetten, waarop de onder
handelingen gevoerd worden. Goed
ingelichte zegslieden waarschuwen
tegen de verwachting, dat er een
duidelijk en vast omschreven ver
klaring zal volgen van de Neder
landsche politiek ten opzichte van
Indië of dat er aankondiging zou
worden gedaan van eenige speci
fieke foormule die de commissie
als basis voor overeenstemming
zou aanbieden. Zulk een formule
bestaat er namelijk niet en de
commissie traoht punt voor punt
een overeenkomst uit te werken,
waaruit de basispolitiek geleidelijk
te voorschijn zal komen.
Op de receptie, die de Zuid»
Afrikaansche gezant en mevrouw
Egeland in hotel Kasteel Oud-
Wagenaar gaven ter eere van
veldmaarschalk Smuts die zich
kwiek en monter met zijn talrijke
gasten onderhield, heeft prof.
Cleveringa kort het woord gevoerd.
Hij deelde mede juis* uit een
senaatsvergadering te Leiden te
komen, waar besloten was aan
veldmaarschalk Smuts het eere
doctoraat in de rechten aan te
bieden met als promotor prof.
Kranenburg, voorzitter van de
Eerste Kamer.
Prof. Cleveringa's vraag was nu
of de heer Smuts tijd vrij kon ma
ken om persoonlijk dezen eeretitel
aan de Leidsche Alma Mater in
ontvangst te komen nemen. De
veldmaarschalk antwoordde zeer
getroffen te zijn door dit eervolle
aanbod van de oudste universi
teit in zijn stamland Hij ver
klaarde gaarne de gelegenheid te
zullen scheppen zelf zijn eeretitel
te komen aanvaarden.
Aan de lunch, die H. M de Ko
ningin veldmaarschalk Smuts
Woensdag heeft aangeboden zaten
mede aan Prinses Juliana er, Prins
Bernhard, terwijl voorts o.a deel
namen de gezant van Zuid-Afrika,
de heer Egeland, de Nederlandsche
minister-president, de minister
van Buitenlandsche Zaken, baron
van Boetzelaer van Oosterhout.
Tijdens deze lunch werd Smuts
medegedeeld, dat de Koningin
hem het Grootkruis in de orde
van den Nederlandschen Leeuw
verleend heeft.
Hedenmiddag is de hooge Zuid-
Afrlkaansche gast naar Zeeland ge
vlogen, waar hij in Goes officieel
is ontvangen. Een Zeeuwsch meisjes
koor aong het Zuld-Afrikaansche
volkslied.
In de plenaire zitting der Parijscna
conferentie zijn aangenomen de voor
stellen;
dat Italië al zijn koloniën zal ver
liezen. dat Italië afstand moet doen
van al zijn rechten in Ethiopië, dat
Italië zijn exterritoriale rechten in
China moet prijsgeven, dat de Ita-
liaansche vloot zal mogen tellen: a
slagschepen, 4 kruisers, 4 torpedo-
Jagers, 16 torpedobooten en 20 cor-
vetten, dat het Itallaansche leger
voor alle wapenen 235000 man mag
cellen, dat Rusland 10 millioen dol
lar, te betalen over 7 Jaar, als her
stelbetalingen zal ontvangen, dat
Joego-Slavië en Griekenland 15, en
Ethiopië 6 millioen pond zullen
ontvangen, dat de zgn. Fransche liin
Inzake Triest zal uitgevoerd worden.
Het Amerikaansche ministerie van
Buitenlandsche Zaken deelt mede,
dat van Joego-Slavië een schadever
goeding is ontvangen van 150.000
dollar voor den dood van de vijf Ame
rikaansche vliegers, die op 19 Augus
tus boven Joego-Slavië zijn neerge
schoten.
Na een bespreking van an
derhalf uur heeft de geallieerde
bestuursraad, die gisteren on
der voorzitterschap van den
Franschen generaal König te
BerlQn vergaderde, de verzoe
ken om gratie van Goering,
Bonnann, Friek, Rosenberg,
Streiclier en Von Neurath afge
wezen.
Naar Agence France Presse
uit niet-officleele bron verneemt,
zouden ook de gratieverzoeken
ten belioeve van Jodl en Keitel
verworpen zijn.
Goering is een geslagen en gebro
ken man, aldus een beambte der
Neurenberger gevangenis. Hij is woe
dend omdat Schacht is vrijgesproken.
De toestand der veroordeelden is er
overigens een van doffe berusting.
Zij spreken niet over het vonnis en
doen alsof zij he. verwachtten.
Sauckel, de slavendrijver, gelooft
dat zijn doodvonnis een vergissing is,
ontstaan door een verkeerden zin in
de bewijsvoering.
Amerikaansche autoriteiten heb
ben medegedeeld, dat de volgende
groep, welke te Neurenberg terecht
zal staan, Duitsche geleerden zijn,
die onmensehelijke experimenten
hebben verricht. Dit proces zou
waarschijnlijk op 15 November be
ginnen.
Tegelijk met deze doctoren zou
den SS-ers, die betrokken waren bij
de experimenten, terecht staan eu
ook generaal Milch van de T uft-
waffe, die als medeplichtig be
schouwd wordt aan de proeven in
ijswater.
In de Britsche zone van Duitsch-
land zijn gisteren 16 oorlogsmisda
digers ter dood gebracht, onder an
deren de commandant en 10 andere
schuldig verklaarde leden van de lei
ding van het concentratiekamp te
Neuengamme.
Hans Fritzsche. die de gevangenis
te Neurenberg had verlaten en zich
vrij in de stad bewoog, is vanmor
gen door de Duitsche politie gear
resteerd. Men heeft hem echter be
perkte bewegingsvrijheid gelaten. Hij
mag zich n.l. vrij in de stad bewegen,
doch wordt steeds bewaakt door een
Duitschen politieagent ln burger.