Wapenstilstand binnen één week? Zes gratie-verzoeken van Nazi-leiders afgewezen Somber perspectief Sjahrir's meening over troepen uitzending veranderd Tof hoofd en hart Het weer. Driemanschap der K.V. P. STERRENREGEN TEGENGEVALLEN IN HET HARNAS GESTORVEN Smuts eere-doctor van Leiden Italië verliest zijn koloniën Volgende maand weer nieuwe processen te Neurenberg Goering een gebroken man - 69ste JAARGANG No. 23668 DONDERDAG 10 OCTOBER 1946, Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per weefê Kaderdag te Amersfoort Sfö/ ^£6 Fototoestel achterhaald Consumentencrediet te Zandvoort Oorlogsgraven Ook Hans Fritzsche gearresteerd NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT De sombere rede van den minis ter-president over de loon- en prijspolitiek der regeering is natuurlijk koren op den molen van de communistische dema gogen. Wie echter meent, dat de communisten werkelijk in heiligen toorn ontstoken zijn, omdat het lot van de misdeelden hun zoo ter harte gaat, vergist zich. Zij nemen het alleen op voor de economisch zwakken, omdat zij daar den bodem vinden, waarop het zaad der onrust en der ontevredenheid over het al gemeen het gemakkelijkst wortel schiet. Deze twee factoren, onrust en ontevredenheid, zijn immers de onmisbare voorwaarden voor het be reiken van hun uiteindelijke doel: den chaos. Daarom spreekt „De Waar heid" met grenzenlooze overdrijving over de paria's, die veroordeeld zijn slechts aardappels te eten; daar om spreekt „De Waarheid" over de margarine-eters, dien daartoe door de regeering gedwongen, indirect de „Unilever" zouden spekken. Het is triest genoeg, dat een re geering genoodzaakt is zoo'n som beren toon te laten hooren, des te somberder, omdat de vorige regee ring herhaaldelijk zoo'n dwaas op timistisch geluid liet hooren, dat met de werkelijkheid, voor ieder voelbaar en tastbaar aan den lijve, volkomen in strijd was. Maar het ■was dan ook verkiezingsstrijd! st/uis- vogelpolitiek zou het zijn niet te willen erkennen, dat ons land tot over de ooren in zorgen zit en daar naar zal hebben te handelen. Er zou hoogstens over te discussieeren zijn of de methode, waarop men thans tracht deze zorgen te verminderen, tactisch wel de juiste is. De ver antwoordelijkheid hiervoor berust echter op het kabinet, dat steunt op de twee grootste politieke par tijen: de K.V.P. en de Partij van den Arbeid Wij vonden het daarom merkwaardig, dat „Het Vrije Volk", het orgaan van de Partij van den Arbeid, van Dinsdag J.l. met een tweetal artikelen komt, waarin de politiek der regeering wordt aange vallen. „Hoe kan een volk, dat zoo diep In den put zit, een volk, dat de rijks bijdrage in de kosten van het levens onderhoud moet schrappen, dat met inflatie en afhankelijkheid van bui- tenlandsche bankiers bedreigd wordt, zich een uitgave van anderhalf mil liard veroorloven voor leger en vloot?", aldus vraagt het blad. En even verder: „We kunnen niet aan den eenen kant tot de grens van de armoede gaan en aan den anderen kant met de millioenen smijten." Dat is juist. Maar waarom valt „Het Vrije Volk" leger en vloot aan? Is het gebroken geweertje weer in zicht? En als het nu toch overs smijten met millioenen gaat; de „verbeeldingskracht" van het vorig kabinet was ook niet goedkoop, als we ons wel herinneren Evenmin als het ambtenarenapparaat van eenige honderdduizenden, dat den weder opbouw méér remt dan velen schij nen te beseffen. Ook het artikeltje „margarine" is gesteld in een toon, dien wij in het orgaan van de Partij van den Arbeid ont wend waren. Inderdaad moet het mogelijk zijn, dat „geen particuliere aandeelhouders winsten maken uit de offers, die de groote volksmassa moet brengen". Het socialistische blad bedoelt toch zeker de ongemotiveer de winsten. Dit geldt echter niet alleen voor de margarine-producen ten, doch ook voor de producenten van boter en talrijke andere con sumptie-artikelen. Wij ontkomen niet aan den indruk, dat „Het Vrije Volk" zich in dezen door „De Waar heid" laat opjagen. Misschien had „Het Vrije Volk" beter gedaan het communistische orgaan te verzoeken de cijfers over te nemen welke het jongste nummer van „Paraat" pu bliceerde over de „hooge loonen en lage prijzen" in de Sovjet-Unie, waar sinds half September de prij zen voor een groot aantal belang rijke verbruiksgoederen als brood, suiker, boter en vleesch, gemiddeld met 30o pet. verhoogd zijn, hetgeen in geen verhouding staat tot de Verhooging der loonen, die tegelij kertijd geschiedde. De onaangename boodschap die Dr. Beel Vrijdagavond liet hooren, had iets van Churchill's bloed en tranen-beloften in den oor log, Zij bewijst, dat de hui dige regeering met beide beenen op den grond staat. Daar is zeker on der de huidige omstandigheden moed voor noodig. Het is immers een feit dat men moeilijkheden gemakkelij ker overwint door Ze duidelijk te onderkennen, dan door ze té ver doezelen. Daarom is het te betreu ren. dat sommigen deze moeilijk heden thans uitbuiten voor partij politieke doeleinden. Het zou dubbel te betreuren zijn als ook „Het Vrije Volk" zich op dezen weg zou laten dringen. Wilt gij leeren schrijven en spreken: kijk door uw eigen oogen, leer denken door uw eigen hoofd, voel door uw hart en sta gereed met een zoo groot mogelijken voorraad \woorden en wendingen. Verwachting tot Vrijdagavond: Droo» weer met lange perioden zonneschijn, kouden nacht, meest matige Oostelijke tot Noord-Oos telijken wind. Zon onder 17.59, maan 18.36 8.46, zon op 6.56. In een dezer dagen gehouden vergadering van het bestuur van de K. V P. werd besloten een pre sidium van drie man, een trium viraat in het leven te roepen. De drie voorzitters zullen zijn mr. E. Sassen (Den Bosch) en de heeren Chr. Matser (Arnhem) en W. An- driessen (Utrecht). Eveneens werd besloten, dat ook ditmaal de kaderdag (ovei het In donesische vraagstuk) gehouden zal worden te Amersfoort Een de zer dagen zullen wij de namen van de inleiders bekend maken. Naar wij van prof. dr. J H. Oort van de sterrenwacht te Leiden, ver nemen, zijn de verwachtingen ten aanzien van den „sterrenregen" in den afgvloopen nacht tegengevallen. Wel heeft men tusschen half twee eu drie uur 's ochtends nog al wat .sterren" kunnen zien vallen; de waarnemingen blijven echter verre ten achter bij die van 1933. toen bet aantal vallende sterren soms 100 per minuut bedroeg. In verband met de toenemende bewolking na drie uur 's morgens, konden de waarne mlngen in het Westen van het land niet verder worden voortgezet. Men verwacht nu de rapporten uit alle dcelen van het land af teneinde een overzicht van den omvang van het aantal der vallende sterren te kunnen krijgen. Volle maan bemoeilijkte de waarnemingen. De Stichting van den Arbeid houdt 20 Nov. in Utrecht een landelijk con gres van den Arbeid. Even voor het binnenrijden in het Centraal Station te Amster dam, ontspoorde een sneltrein. De locomotief kantelde, waarbij de machinist om het leven kwam Van hooggeplaatste Nederlandsche en Indonesische zijde verneemt United Press optimistische geluiden omtrent de waarschijnlijkheid van een sluiting van den wapenstilstand binnen één week. Dit zou het resultaat zijn van de dagelijksche besprekingen tusschen Schermerhorn en Sjahrir. Dit optimisme is gebaseerd op het feit, dat Sjahrir thans bezig is het Indonesische militaire opperbevel er toe te bewegen af te zien van zijn eisch, dat geen Nederlandsche troepen meer naar Java gezonden zullen worden, een eisch die gesteld is als voorwaarde voor een bevel tot het staken van het vuren. Sjahrir's blijkbare meeningsver- andering op dit punt schrijft men toe aan twee omstandigheden: 1. Schermerhorn overtuigd,e hem ge durende een gisteren gehouden be spreking van het feit, dat het vraagstuk der Nederlandsche taxse- penizendingen een parlementaire aangelegenheid is, waarin geen ver andering kan worden gebracht zonder uitvoerige debatten op het Haagsche Binnenhof, die natuur lijk de vorming van een gunstige /W-zwei 'ït., C-i; <jn»i .«jz Qilechts een week geleden kwam hij nog een bezoek aan onze redactie brengen; hij zag er oud, héél oud uit. Zijn linkerbrilleglas was blauw en ondoorzichtig gemaakt, zijn stok diende hem tot stut en steun, maar zijn kleeding had nog iets jeugdigs, iets van een noncha- lenten zwerver. Hij overhandig de ons den zevenden druk van 't bekende boekje „Is dat goed Ne derlands?" Ah, nu'weet U het, het was Charivarius, buiten de taalwereld G. Nolst Trénité. „Er zit een uitknipsel uit Uw krant in'sprak hij, „een onderschrift bij een foto betreffende een concert door de Prins Bernhard - kapel, vermeldt: „voor de Prin selijke familie werd geconcer teerd". en dat is onjuist, want de kapel heeft een concert ge geven". Omdat het zijn laatste De Heemsteedsche politie heeft in Amsterdam een Leica-fototoestel in beslag genomen, afkomstig van diefstal uit een woning aan de Frnter Aertszlaan. In verband hier mede zijn drie Amsterdammers aangehouden, die bekend hebben, liet toestel aan elkaar te hebben verkocht. Naar de daders van de inbraak wordt thans een onderzoek ingesteld. vermaning was, drukken wij hierbij het facsimile af, dat hij ten overvloede gereed had ge maakt. Hij is gestorven in het harnas. Wij hebben hem op dien len October tot op de straat ge leid en hem nog gewaarschuwd voor een auto. „Och", sprak hij, „onkruid ver gaat niet". Wij wisten wel, dat Charivarius geen onkruid was, al was het alleen maar, omdat hij zelf tien tallen jaren onkruid gewied heeft in den tuin der Neder landsche taal. v. W. De plaatselijke raad voor het Zaken; leden: B. F. Bersma, direc- samengesteld: lid-voorzitter: C. A. Groos, wethouder van Sociale Zaken; leden :B. F. Bersma, direc teur van Sociale Zaken; H. de Jong, Oranjestraat 14, alhier (Ne- derl. Volksherstel)A. Kerkman, van Haemstedeweg 15 rd, alhier (Alg. Nedei'l. Bouwvakarbeiders bond); Th, Thomas, Haltestiraat 13, alhier; Zr. A. C. G. Regoord, Oranjestraat 11, alhier; Mw. B. A. C. Pootsvan Popta, Kostveric- renstraat 88, alhier. Te Zandvoort is in voorbereiding de oprichting van een comité, dat zich U November a.s. zal beesten met de collecte ten bate van net Nederlandsch oorlogsgraven comi té. onderhandelingssfeer te Batavia verder zouden vertragen. 2 Scher merhorn zou er in geslaagd zijn Sjahrir's vertrouwen zoodanig te winnen, dat de Indonesische „lei der" bereid is diens verzekering te aanvaarden, dat de Nederlandsche troepen niet komen om een kolo nialen oorlog te voeren en dat een gedetailleerde overeenkomst om trent hun aantal en taak in Indië gesloten kan worden tijdens de politieke onderhandelingen, die op het sluiten van een wapenstilstand moeten volgen. Deze wapenstilstand zal, naar men verwacht, tevens het sein vor men voor de Commissie-Generaal om in het openbaar de methoden uiteen te zetten, waarop de onder handelingen gevoerd worden. Goed ingelichte zegslieden waarschuwen tegen de verwachting, dat er een duidelijk en vast omschreven ver klaring zal volgen van de Neder landsche politiek ten opzichte van Indië of dat er aankondiging zou worden gedaan van eenige speci fieke foormule die de commissie als basis voor overeenstemming zou aanbieden. Zulk een formule bestaat er namelijk niet en de commissie traoht punt voor punt een overeenkomst uit te werken, waaruit de basispolitiek geleidelijk te voorschijn zal komen. Op de receptie, die de Zuid» Afrikaansche gezant en mevrouw Egeland in hotel Kasteel Oud- Wagenaar gaven ter eere van veldmaarschalk Smuts die zich kwiek en monter met zijn talrijke gasten onderhield, heeft prof. Cleveringa kort het woord gevoerd. Hij deelde mede juis* uit een senaatsvergadering te Leiden te komen, waar besloten was aan veldmaarschalk Smuts het eere doctoraat in de rechten aan te bieden met als promotor prof. Kranenburg, voorzitter van de Eerste Kamer. Prof. Cleveringa's vraag was nu of de heer Smuts tijd vrij kon ma ken om persoonlijk dezen eeretitel aan de Leidsche Alma Mater in ontvangst te komen nemen. De veldmaarschalk antwoordde zeer getroffen te zijn door dit eervolle aanbod van de oudste universi teit in zijn stamland Hij ver klaarde gaarne de gelegenheid te zullen scheppen zelf zijn eeretitel te komen aanvaarden. Aan de lunch, die H. M de Ko ningin veldmaarschalk Smuts Woensdag heeft aangeboden zaten mede aan Prinses Juliana er, Prins Bernhard, terwijl voorts o.a deel namen de gezant van Zuid-Afrika, de heer Egeland, de Nederlandsche minister-president, de minister van Buitenlandsche Zaken, baron van Boetzelaer van Oosterhout. Tijdens deze lunch werd Smuts medegedeeld, dat de Koningin hem het Grootkruis in de orde van den Nederlandschen Leeuw verleend heeft. Hedenmiddag is de hooge Zuid- Afrlkaansche gast naar Zeeland ge vlogen, waar hij in Goes officieel is ontvangen. Een Zeeuwsch meisjes koor aong het Zuld-Afrikaansche volkslied. In de plenaire zitting der Parijscna conferentie zijn aangenomen de voor stellen; dat Italië al zijn koloniën zal ver liezen. dat Italië afstand moet doen van al zijn rechten in Ethiopië, dat Italië zijn exterritoriale rechten in China moet prijsgeven, dat de Ita- liaansche vloot zal mogen tellen: a slagschepen, 4 kruisers, 4 torpedo- Jagers, 16 torpedobooten en 20 cor- vetten, dat het Itallaansche leger voor alle wapenen 235000 man mag cellen, dat Rusland 10 millioen dol lar, te betalen over 7 Jaar, als her stelbetalingen zal ontvangen, dat Joego-Slavië en Griekenland 15, en Ethiopië 6 millioen pond zullen ontvangen, dat de zgn. Fransche liin Inzake Triest zal uitgevoerd worden. Het Amerikaansche ministerie van Buitenlandsche Zaken deelt mede, dat van Joego-Slavië een schadever goeding is ontvangen van 150.000 dollar voor den dood van de vijf Ame rikaansche vliegers, die op 19 Augus tus boven Joego-Slavië zijn neerge schoten. Na een bespreking van an derhalf uur heeft de geallieerde bestuursraad, die gisteren on der voorzitterschap van den Franschen generaal König te BerlQn vergaderde, de verzoe ken om gratie van Goering, Bonnann, Friek, Rosenberg, Streiclier en Von Neurath afge wezen. Naar Agence France Presse uit niet-officleele bron verneemt, zouden ook de gratieverzoeken ten belioeve van Jodl en Keitel verworpen zijn. Goering is een geslagen en gebro ken man, aldus een beambte der Neurenberger gevangenis. Hij is woe dend omdat Schacht is vrijgesproken. De toestand der veroordeelden is er overigens een van doffe berusting. Zij spreken niet over het vonnis en doen alsof zij he. verwachtten. Sauckel, de slavendrijver, gelooft dat zijn doodvonnis een vergissing is, ontstaan door een verkeerden zin in de bewijsvoering. Amerikaansche autoriteiten heb ben medegedeeld, dat de volgende groep, welke te Neurenberg terecht zal staan, Duitsche geleerden zijn, die onmensehelijke experimenten hebben verricht. Dit proces zou waarschijnlijk op 15 November be ginnen. Tegelijk met deze doctoren zou den SS-ers, die betrokken waren bij de experimenten, terecht staan eu ook generaal Milch van de T uft- waffe, die als medeplichtig be schouwd wordt aan de proeven in ijswater. In de Britsche zone van Duitsch- land zijn gisteren 16 oorlogsmisda digers ter dood gebracht, onder an deren de commandant en 10 andere schuldig verklaarde leden van de lei ding van het concentratiekamp te Neuengamme. Hans Fritzsche. die de gevangenis te Neurenberg had verlaten en zich vrij in de stad bewoog, is vanmor gen door de Duitsche politie gear resteerd. Men heeft hem echter be perkte bewegingsvrijheid gelaten. Hij mag zich n.l. vrij in de stad bewegen, doch wordt steeds bewaakt door een Duitschen politieagent ln burger.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1946 | | pagina 1