Tien nazi-leiders opgehangen
Goering pieegt zelfmoord
Republikeinen eischen gezag
over Indië
Het einde
Chef van den „spittersdienst
voor het gerecht
Tegen drie uur was het laatste
doodvonnis voltrokken
Sjahrir's voorwaarden voor
politieke overeenstemming
Van Mook heeft waardeering voor
onze troepen in Indië
De executie van
Seyss-lnquart
Tot hoofd en hart
Een graf in zee?
Het weer
69ste JAARGANG No. 23673
o
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per week
- 4
éIéé - m m
De Nazi-oorlogsmisdadigers, die tot gevangenisstraf veroordeeld
zijn zullen Uur tijc' moeten uitzitten in de Spandau-gevangenis
ui de Britsche zone van Berlijn. De foto toont het massale gebouio.
Tien jaar geëischt tegen
oud-referendaris
Goering neemt vergif in
(Vervolg op vagina 3)
AAN ONZE LEZERS
„OMROEPERS"
16 cents per m m
ZELFBEHEERSCHING EN
MENSCHELIJKHEID
Vele menschen worden, als tij
in gezelschap of tusschen de
massa zijn, aangetast door
den kuddegeest. Zij hébben
daar noch moed, noch kracht;
worden tof, zwak, weifelaars
en twijfelaars. j
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Wij weten niet, welke gedachte
na de voltrekking van het
doodvonnis aan oorlogsmis
dadigers van het Derde Rijk
de overhand heeft: de gedachte, dat
hier de gruweldaden, jarenlang en
onbegrensd aan de menschheid be
gaan, hun rechtvaardige vergelding
hebben gevonden, of de gedachte, dat
hier het Rijk der nazi's door den
smadelijken dood van zijn kopstuk
ken zijn definitief einde heeft ge
vonden.
Wanneer wij ons deze „grooten",
levenloos hangend aan de galg
voorstellen om straks ln een onbe-
kend graf te worden neergelaten, dan
denken wij terug aan de dagen, waar
op deze menschen op het hoogtepunt
van hun macht, in ijdelen groot
heidswaan meenden de heele wereld
te kunnen beheerschen.
Staande bij de executie bekruipt
ons misschien een gevoel van
schaamte, dat in een geciviliseerde
maatschappij dit noodig was. Mis
schien zal bij sommigen zelfs nog
een gevoel van medelijden, hoe mis
plaatst ook, boven komen wanneer
zij lezen, hoe sommigen hunner bij
't laatste afscheid van vrouw en kin
deren weenden. Doch men vergete
niet, hoe deze zelfde menschen mil-
lioenen gezinnen voor altijd uit el
kander hebben gerukt, hoeveel va
ders en zoons zij ln de concentratie
kampen den dóód hebben Ingejaagd
Wellicht, dat zij de laatste dagen
voor hun dood iets gevoeld hebben
van 't grenzenlooze leed, dat zij zoo
velen vrouwen en kinderen hebben
aangedaan, niet het minst, toen zij
er een soort van vermaak in von
den, den families een urn met de
asch van vader of zoon thuis te
sturen. Mogelijk heeft een Goering.
die aan de galg heeft weten te
ontsnappen door zelfmoord te plegen,
een narallel getrokken tusschen het
proces, waarbij hij als beklaagde
stond en het proces na den Rijks
dagbrand, waarbij hij als aanklager
optrad, het recht vertrappend in
duizend stukken. Maar waarom deze
gedachten?
Elf menschen hebben vandaag voor
Gods rechterstoel rekenschap af
moeten leggen voor hun daden. Het
is niet meer aan ons hun verant
woordelijkheid te meten. De aard-
sche rechter heeft zijn taak vol
bracht, de Hemelsche Rechter, Die
zelfs een moordenaar vergaf, om
dat hij berouw toonde, meet met
andere maten.
Deze menschen, die zelf zooveel
onschuldigen met een enkelen kogri
plotseling uit het leven weg rukten,
hebben nog de genade ontvangen
zich wekenlang te kunnen voorberei
den op hun verschijnen voor Gods
rechterstoel Wanneer zij daarvar
gebruik hebben gemaakt en hun le
ven berouwvol als boete voor hun
gruwelijke vergrijpen hebben gege
ven, dan is God mild genoeg óm
zelfs deze misdadigers niet van zich
af te stooten.
Vannacht zijn zij den dood inge
gaan, zoo smadelijk als wij ons nau
welijks kunnen voorstellen. Het Nazi-
rijk.' welks macht korten tijd onbe
grensd scheen, beleefde in hun
dood zijn roemloos einde.
jjjgp
Referendaris van de provinciale
griffie van Noord-Holland, oud -lid
van de groep-Rappard, later
N.S.B.-er, lid van de W.A. en be
gunstigend lid van de S.S., ziedaar
den „staat van dienst" van den 43-
jarigen E. van der Voo, die Dinsdag
terecht stond voor het Amster-
damsche Bijzonder Gerechtshof.
In zijn kwaliteit van referendaris
had v. d. Voo nogal wat onheil ge
sticht. Zoo had hij oproepen naar
alle burgemeesters gezonden, waar
in deze werden aangemaand arbei
ders te vorderen voor het z.g. spit
ten. En toen hji op zekeren dag van
den gemeente-secretaris van Heer-
Hugowaard, J v. Bavel, melding
kreeg van het feit, dat zekere Haeck
in die gemeente niet alleen weigerde
Tusschen 1.11 en 2.45 uur na middernacht is te Neurenberg het vonnis
aan tien van de elf nazi-misdadigers voltrokken. Ondanks de zeer
strenge bewaking heeft Goering kans gezien gisteravond in zijn cel
zelfmoord te plegen.
In hun kale, grauwe cellen brach
ten de veroordeelden hun laatste
uren op aarde door. Geen hunner
wist nog het uur, waarop de cipier
zijn celdeur zou openen en hij zijn
laatsten gang zou gaan. Allen, ook
Goering, waren geestelijk en lichame
lijk gebroken.
Om half zes hadden zij hun laat
sten maaltijd, bestaande uit pap,
koffie en brood, ontvangen.
In den loop van den avond hadden
correspondenten een blik kunnen
slaan in de cellen der ter dood ver
oordeelden: Goering las een boek,
Von Ribbentrop lag op bed, Keitel
liep in zijn cel heen en weer, en de
overige gevangenen waren wat opge
wonden. Niets wees er op, dat eenige
De Indonesiërs zullen, naar
Sjahrir Dinsdag te Batavia aan
Associated Press mededeelde, de
formeele erkenning van het
republikeinsche gezag over Java
en Sumatra als minimum-eisch
blijven stellen bij hun onder
handelingen met de Nederlan
ders.
Zij znllcn eveneens het gezag
over de rest van Indonesië op-
eischen en verzoeken betrek
kingen van Indonesië met de
Nederiandsche Kroon te rege
len door latere onderhandelin
gen.
Toen Aneta Sjahrir vroeg, welke
punten van overeenstemming hij
noodzakelijk achtte voor het sluiten
van een politieke overeenkomst,
somde hij de volgende op:
a). Bepaling van het territo
rium der republiek:
b). De betrekkingen tusschen de
republiek en het overige deel van
Indonesië en bijgevolg de betrek
kingen tusschen de republiek en
Nederland;
c. Militaire regelingen zooals
getalsterkte der Nederiandsche
troepen in Indonesië en een pre-
ciese omschrijving van hun taak;
d- De beginselen voor de toe
komstige economische en finan-
cieele betrekkingen;
e- De vertegenwoordiging van
de republiek in het buitenland;
f. Cultureele aangelegenheden,
in het bijzonder het taalprobleem.
„Wij hopen zeer spoedig een begin
te maken, dat zal leiden tot een po
litieke regeling", deelde "Sjahrir aan
A.P. mede. Hij beweerde, dat er geen
reden voor pessimisme is, nu er een
militaire wapenstilstand gesloten 13.
Hij interpreteerde voorts de Neder
iandsche onderteekening van den drie
partijen-wapenstilstand als een de
facto erkenning van de Indonesische
„republiek", niettegenstaande het feit,
dat de overeenkomst zorgvuldig ver
mijdt de „republiek" bij naam te
noemen.
Wij teekenden den wapenstilstand
als vertegenwoordigers van de repu
bliek, zelde hij.
Sjahrir verwachtte geen belangrijke
Interne oppositie tegen den wapen
stilstand en had er vertrouwen in, dat
het republikeinsche „leger" in staat
zou zijn de militaire bepalingen zoo
wel op Sumatra als Java ten uitvoer
te brengen.
Op een vraag over de toekomstige
stationeering van Nederiandsche strijd
krachten ln Indië waarvan ver
wacht wordt, dat zij een van de be
langrijkste hinderpalen zal vormen
bij de onderhandelingen zeide Sjah
rir: „In principe zijn wij tegen vTeem-
de troepen hier, maar wij moeten
realistisch zijn". Hij voegde er echter
aan toe: „Wij houden er echter aan
vast, baas in eigen huis te zijn."
Lord Killearn is vandaag naar Sin
gapore teruggegaan. Zaterdag 19 Oc
tober zal hij opnieuw naar Batavia
komen ter voorbereiding van de ple
naire zitting van Maandag 21 October.
oogenblikken later Goering door het
innemen van cyaankali een eind aan
zijn leven zou maken.
Om kwart voor elf gisteravond
heeft volgens kolonel Andrus, den
commandant der gevangenis, Goe
ring kans gezien een capsule met
cyaan-calium in te slikken en op
deze wijze zelfmoord te plegen. De
capsule zou verborgen gehouden
zijn in een blik koffie. Alle gevan
genen hadden een dergelijk buisje
voor hun arrestatie in hun bezit
gehad en ook bij Goering had
men het gevonden ten tijde van
zijn gevangenschap in Mondorf bij
Luxemburg. Hoe hij thans echter
kans heeft gezien het buisje ver
borgen te houden en te gebruiken
is echter, volgens den commandant
der gevangenis, een raadsel.
Omtrent den zelfmoord van Goe
ring deelde de commandant van
de Neurenbergsche gevangenis, ko
lonel Andrus, het volgende mede:
„De cipier, die door het raampje
in de celdeur toezicht op Goering
hield, heeft hem geen enkele maal
de hand naar den mond zien bren
gen. Goering was in pyama en
zijn handen lagen boven het dek.
Tegen kwart voor twaalf zag de
cipier, dat Goering krampachtige
bewegingen maakte en hoorde
hem luid kreunen. De wachtkor-
poraal werd er bij geroepen. Deze
ontbood den gevangenisdokter en
den gevangenis geestelijke. Tezamen
met nog een officier betraden deze
mannen daarna Goering's cel.
In de cel werd een open enve
loppe gevonden, waarop met pot
lood de naam „Hermann Goering"
geschreven was. In de enveloppe
bevonden zich drie blaadjes met
potloodschrift. Verder vond men
in de cel een klein metalen buisje,
Ruim half 3 kwam Seyss-lnquart
de zaal binnen als een slaapwande
laar. Gevraagd naar zijn naam, ant
woordde hij,,Dr. Arthur Seyss-ln
quart". Het bestijgen van het scha
vottrapje ging zeer langzaam. Hij
stopte op elke trede. De laatste
woorden van den voormaligen Rijks
commissaris van Nederland, wiens
bril ëen van de beulen had afgeno
men, schenen van te voren bedacht
te zijn en werden gesproken op koud-
verstandelijken en ongeëmotionneer-
den toon. Hij zelde: „Ik hoop, dat
deze terechtstelling het laatste be
drijf is van de tragedie van den twee
den wereldoorlog en dat de lessen van
dezen wereldoorlog zullen bijdragen
tot vrede en begrip tusschen de vol
keren." Daarna, met een rhetorischeta
uithaal, zeide hij: „Ik geloof in
Duitschland". Te 2.46 uur werd Seyss-
lnquart terecht gesteld en 10 minuten
later dood verklaard.
dat uit een patroonhuls was ver
vaardigd.
Een van de beschreven blaadjes
in de enveloppe schijnt aan den
directeur van de gevangenis gericht
te zijn. De documenten zijn aan de
viermogendheden-commissie in
handen gegeven. Uit het onderzoek
van de in den mond van Goering
aangetroffen glasscherfjes bleek
volgens den gevangenisdokter, dat
gebruik was gemaakt van cyaan
kali.
Tegen een uur werden de andere
gevangenen wegens den zelfmoord
van Goering geboeid naar buiten
geleid. Een voor een gingen zij de
gymnastiekzaal van de gevangenis
binnen. Geestelijken en doktoren
waren aanwezig, Achtereenvolgens
beklommen Von Ribbentrop, Keitel,
Rosenberg, Kaltenbrunner, Frank,
Frick, streicher. Sauckel, Jodl en
Seyss-lnquart het schavot. Tegen
drie uur was het laatste doodvonnis
voltrokken.
Van een huis tegenover het gym
nastieklokaal der gevangenis uit
volgden verslaggevers van den
Amerikaanschen nieuwsdienst in
Duitschland de executie van de oor
logsmisdadigers.
Met tusscheripoozen van vijf mi
nuten hoorden zij het geluid van
het openen van het valluik beneden
de galgen en kort daarna een bel-
geluid.
Verwachting tot Donderdag
avond
-Zwaar bewolkt met hier en
daar een tijdelijke opklaring, die
in den nacht aanleiding- geeft tot
plaatselijke mistvorming. Geen
neerslag van beteekenis. Weinig
wind, ongeveer dezelfde tempe
ratuur als vandaag.
Zon onder 11.4 5. maan 22.45
15.47. zon op 7.07.
te spitten. maar ook andere arbei
ders „ophitste tot verzet", had hij
die wetenschap direct per brief door
gegeven aan den Beauftragte des
Peichskommissars, Schroder. Hetgeen
tengevolge had. dat deze Haeck ia
een concentratiekamp terecht kwam.
AJgetuige was ook opgeroepen
mr. A. Backer, destijds commissaris
van de provincie Noord-Holland, (iio
verklaarde, dat verdachte zijn rech
terhand was geweest.
Tevens kwam vast te staan, dat
verdachte voor zijn „goede zorgen"
destijds het Kruis van Verdienste 2e
klasse van den Führer had gekregen.
De procureur-fiscaal, mr. Besier.
eischte wegens ..ernstige collaboratie
met den vijand" een gevangenisstraf
van 10 jaar.
Vervolgens stend terecht van Ba-
vel. de reeds genoemde gemeente
secretaris van Heer-Hugowaard. In
1944 werd deze man gemeente-secre
taris in Gorssel (Geld.), waar hij
o.a. kans zag 900 door de burgerij
ingeleverde radiotoestellen te ver
donkeremanen. door ze aan verschil
lende bevriende relaties uit te dee-
len.
Deze zaak werd verdaagd tot
Dinsdag 22 October.
De politie heeft heden uit de
Ringvaart achter het Sportpark te
Heemstede het lijk opgehaald van
den inbreker P. S., die een week
geleden bij een poging tot ontvluch
ting, na op heeterdaad door de politie
te zijn betrapt, in de Ringvaart was
verdronken.
Met ingang van Zaterdag 19 Oct.
a.s. openen wij in ons blad een
speciale rubriek
kleine advertentiën, genaamd
De deelname aan deze rubriek
staat open voor alle particulieren,
die iets te koopen of te verkoopen
hebben, voor personeel-aanbiedin.
gen of -aanvragen, voor huur en
verhuur van huizen, voor woning-
ruil, kortom voor alle behoeften,
die zich in het dagelijksche leven
kunnen voordoen.
Met de instelling van deze
speciale rubriek komen wij tege
moet aan den wensch van tal
van onze lezers (essen), die hier
van dan ook, naar wij vertrou
wen, veel gebruik zullen maken
De prijs voor deze kleine adver
tentiën hebben wij zéér laag ge
steld, n.l. op slechts
Dit beteekent een reductie van
ca. 50 op den prijs van onze
gewone advertentiën.
Onnoodig te zeggen, dat de toe
passing van dit zéér billijke
tarief groote offers van ons vergt.
Wij willen echter gaarne ons
steentje bijdragen ter oplossing
ran de groote materieele proble
men die nog in tal van huisge
zinnen aanwezig zijn en juist
daarom gaan wij er toe over deze
rubriek, die ongetwijfeld groote
belangstelling van geheel katho
liek Haarlem en omgeving zal
ondervinden, in te stellen.
Voorloopig zal deze speciale
rubriek verschijnen des Dins
dags, Donderdags en Zater-
iags.
DE DIRECTIE^/
„Laat ons trachten als eerlijke
menschen tegenover elkander te
staan en het staken van de vij
andelijkheden tot uitgangspunt te
maken van een duurzaam samen
gaan tusschen Indonesië en Neder
land", aldus dr. Van Mook giste
ren voor de radio. ,,Nog liggen vele
moeilijkheden op onzen weg," zoo
vervolgde hij, „en het is niet zeker,
of wij die moeilijkheden zullen
kunnen oplossen, maar in ieder
geval kan van dit oogenbllk af
aan een oplossing worden gewerkt,
zonder voortdurende kans op uit
barsting van vijandschap en haat
die het onmogelijk zouden kun
nen maken.
Tot voor betrekkelijk korten tijd
stonden de besprekingen tusschen de
beide partijen voortdurend onder be
dreiging, dat hier of daar een explosie
zal geschieden en overleg welhaast
onmogelijk zou worden. Wij hebben
voortdurend getracht den brand in
het schip in bedwang te houden en
zijn uitbreiding naar vitale deelen te
verhinderen.
Onze strijdkrachten hebben daarbij
soms uiterst provoceerende omstan
digheden in aanmerking genomen, een
zelfbeheersching en een menschelijk-
heid aan den dag gelegd, die allen
lof verdient. Zij liebben er toe bijge
dragen, niet alleen een ongewenschte
uitbreiding of intensiveering van het
conflict te voorkomen, terwijl zij te
gelijkertijd bescherming aan de hen
toevertrouwde menschen en belangen
verleenden. Maar zij hebben ook
krachtig er toe bijgedragen, het ver
trouwen in onze bedoelingen te ver
sterken.
In de verwarring, die na 15 Augus
tus 1945 ontstaan is, is het de plicht
van Nederland geweest zoo snel en
zoo goed als het kon die kracht ta
ontwikkelen, welke ons in staat zou
stellen ln Indonesië bijstand van
derden op te zeggen en welke den op
zichzelf gewaardeerden bijstand vaq
onze Geallieerden zoo spoedig moge
lijk overbodig zou maken. Maar da
troepen, die daartoe noodig waren en
uit Nederland gekomen zijn of komen
zullen, zijn zeker niet bestemd om
een vrijheid weg te nemen, die voor
den Indonesiër van een Ideaal is ge
worden tot een bereikbare werkelijk
heid," aldus Van Mook.
