Hartelijke ontvangst van
Koningin in Brussel
Crisis in Oost-Duitschland?
'j
Bescheiden dankbaarheidsbezoek
Foto's geëxecuteerde
Nazi-leiders
Geheime censuur op Duitsche post
Tot hoofd en hart
Het weer.
CHURCHILL HEEFT
BEWIJZEN
Amerikanen vragen om opheldering
over deportatie van Duitsehers
69ste JAARGANG No. 23681
o
VRIJDAG 25 OCTOBER 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21^43 Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per w„ek
LORD KILLEARN
VERTROKKEN
Schepen voor Nederland
Economische besprekingen
met Britsche delegatie
(Vervolg op pagina 4)
Stalin spreekt als Hitier
en Goebbels
Gouverneur van Curasao
naar Nederland
Brievenbesteller onderschepte
correspondentie voor den bezetter
Het bezoek van Koningin Wilhelmina aan Brussel. In de
straten der Belgische hoofdstad wordt druk gevlagd. Aan
den gevel van een der groote warenhuizen prijkt een por
tret van onze vórstinomringd door vlaggen
STAD EN OMGEVING
N.Z.H.T.M. HULDIGT
18 JUBILARISSEN
K.A.B. Kring Noord
Verhouding Rijk-Gemeente
Een Heemsteedsch plan
ZandvoortO verveen
Amsterdam
K.A.B. Overveen
Lang te leven zoekt ieder
een, maar beter?
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Er is in den Geallieerden Con-
tröleraad Maandag j.l. nogal
wat te doen geweest over het
vrijgeven ter publicatie van de fo
to's, welke gemaakt zijn na de
executie van de oorlogsmisdadigers
te Neurenberg. Tegen het advies
van de Britten in hebben de Ame
rikanen. Russen en Franschen de
publicatie toch door weten te zet
ten. Vandaag hebben wij de foto's
op ons redactie-bureau ontvangen,
doch wij hebben gemeend ze onzen
lezers te moeten onthouden. Wij
wenschen evenmin als de Engel,
schen aan deze soort sensatie-jour
nalistiek mee te doen en wij geloo-
ven. dat de lezers dit standpunt
zullen billijken. De misdadigers zijn
geëxecuteerd en daarmede hebben
zij hun verdiende straf gekregen.
Dit drama is daarom voor ons af.
geloopen. En den enkelen lezer
misschien, die zijn ongezonden sen.
satielust niet bevredigd gevoelt,
zullen wij moeten teleurstellen.
Wij kunnen ons voorstellen, dat
de Amerikaansche pers, die het
voor een groot deel van dergelijke
sensatie-journalistiek moet hebben,
dit als „hot news" beschouwt. En
dat de Russen deze foto's gaarne in
hun pers afdrukken, bevreemdt ons
evenmin. Als propaganda kunnen
ze het best gebruiken, hoewel zij,
als ze hun volk tenminste naar
waarheid wilden inlichten, beter
foto's konden publiceeren van de
razzia's in Berlijn, waar zij, uit
wraak voor hun verkiezings.neder-
laag, duizenden menschen uit hun
huizen sleepen naar onbekende be
stemming. Wellicht dat een enkele
nog gezond denkende Rus verband
zou weten te leggen tusschen het
geen thans in Berlijn gebeurt en de
misdaden, waarvoor de nazi.leiders
zijn geëxecuteerd.
Wanneer Britsche autoriteiten er
zeker van kunnen zijn, dat het En-
gelsche volk deze foto's niet
wenscht te zien, dan mogen wij
toch wel aannemen, dat ook ons
volk en vooral het christelijk deel
daarvan even gezond voelt, denkt
en reageert.
Lord Killearn is hedenochtend per
vliegtuig naar Singapore vertrokken
Hij zal tijdig te Batavia terug zijn
Voor de plenaire conferentie van 30
October.
Nu Buitenzorg ontruimd is, blijven
er op Java nog slechts Britsche
troepen te Batavia en verder op
Sumatra, te Medan, Padang en Pa-
lembang. Het ontruimen van Bata
via zal nauwelijks te merken zijn.
daar de Nederlandsche strijdkrachten
In feite de stad en de uitgebreide
e.g. gepacificeerde zone er om heen
beheerschen.
Volgens mededeeling van kapitein
B- Brouwer, vertegenwoordiger van
de Nederlandsche koopvaardij, bij zijn
aankomst te New York gedaan, is
in den loop van de laatste maanden
door Nederland een veertigtal Liber-
ty-schepen en andere surplus.vaar
tuigen van de Ver. Staten aange
kocht.
Verwachting tot Zaterdag
avond:
Matige, in het Zuiden en Wes
ten van het land nu en dan
krachtige Oostelijke wind. in den
nacht lichte vorst en op beschut
te plaatsen flinke grondvorst.
Overdag vrij zonnig weer. droog
Zon onder 17.27, maan 8.47
18.34, zon op 7.23.
Een Britsche delegatie uit de
Britsche bezettingszone in
Dultschland wordt begin Deceem-
ber in Nederland verwacht om
besprekingen te voeren met Ne
derlandsche autoriteiten over de
economische betrekkingen tus
schen Nederland en de Britsche
zone, zeide volgens A.P. 'n zegs
man van de Britsche ambassade.
(Telefonisch van onzen Brusselschen correspondent)
Officieus, niet-officieel heet het bezoek, dat Koningin Wilhel-
mina aan België brengt om haar dank en dien van het heele Neder
landsche volk te betuigen aan België voor alles wat het voor en na
de bevrijding voor ons land heeft gedaan op een moment, waarop
het ook voor België niet gemakkelijk was, door de moeilijkheden
van het oogenblik heen te komen. Officieus, maar niettegenstaande
dat heeft de bevolking zich niet onbetuigd gelaten bij de komst
van Hare Majesteit.
Er stond wat men in Holland het
„Oranje-zonnetje" noemt, toen de
politie de omgeving van het Noord
station afzette. De ingang was be
scheiden versierd en in het station
zelf lag een roode looper uitgespreid
op het 8ste perron, juist in het mid
den, waar de speciale trein om half
vijf precies zou aankomen. Enkele
oogeijplikken voordien arriveerde
de Prins-Regent, Prins Karei, ge
volgd door zijn vleugeladjudanten
Kol van Nerom en Majoor Baron
Lunden. Hij was vergezeld van den
Nederlandschen gezant Baron van
Harinxma thoe Slooten en van den
minister van Verkeerswezen Rong-
veaux. Om vijf minuten voor half
vijf kwam de heer Libotte, ceremo
niemeester van het ministerie van
Binnenlandsche Zaken, ons mede-
deelen, dat de trein Mechelen
nauwkeurig op den voorzienen tijd
was gepasseerd en juist op tijd zou
arriveeren.
En inderdaad, klokslag half
vijf reed de gestroomlijnde Belgi
sche locomotief het station bin
nen en onmiddellijk daarop stap
te de Koningin uit haar wagon,
begeleid door haar gevolg, Baro
nesse van Tuyll van Serooskerken,
haar persoonlijken secretaris, dr.
M. Kohnstam, baron van Harden-
broek van Lookhorst, ceremonie
meester van het Vorstelijk Huis
en den marine-luitenant adju
dant Goossens.
De begroeting was kort maar
hartelijk en aanstonds begaf zicb
de Koningin, gekleed in een donker
met groen versierd gewaad, waarover
een zilvervos, vriendelijk glimlachend
naar de begunstigden, die op het
station een plaats hadden kunnen
vinden, aan de zijde van den Prins-
Regent, naar den uitgang op het Ro-
gierplein. Pas daar kon men zien
hoeveel warme genegenheid het Ne
derlandsche Vorstenhuis in België
ontmoet. Het plein zag zwart van de
menschen, die waren toegestroomd
om al was het maar een glimpje van
Hare Majesteit te ontdekken. Er
werd een kleine stoet gevormd, be
staande uit gemotoriseerde politie
en enkele auto's van het Hof. In
een hiervan nam de Koningin samen
met Prins Karei plaats. Het was een
gesloten wagen, want de komst van
de vorstin is werkelijk opgevat als
een bescheiden dankbaarheidsbezoek,
waaraan geen manifestaties verbon
den zijn ondanks de vlaggen, die
overal aan de groote magazijnen,
aan huizen en gebouwen wapperden.
Het warenhuis „Au bon marché",
recht tegenover het station, heeft
een ettelijke malen vergroot portret
van de Koningin aan den gevel be
vestigd, waaronder in de nationale
kleur de woorden „Oranje Boven".
Churchill zei Donderdagavond in
antwoord op zijn eigen vraag over de
sterkte der Russische troepen in
Europa, dat hij zijn „collega's" be
wijzen had getoond, alvorens te vra
gen, of de Sovjet-Unie wel of geen
200 divisies op oorlogssterkte had in
bezet Europa. „U kunt van mij aan
nemen, dat de feiten, die ik aan
haalde, juist zijn," verklaarde Chui
chili.
Churchill beantwoordde ook de
beschuldiging, die Stalin op 13 Maart
na Churchill's te Pulton gehouden
rede, waarin hij pleitte voor een
EngelschAmerikaansch verbond, tot
hem gericht had. Volgens Radio-
Moskou zou Stalin aan de „Prawda"
gezegd hebben: „Churchill heeft nu
de positie ingenomen van een oor
logsophitser. Het lijdt nu geen twij
fel, dat Churchill oorlog wil, oorlog
met de Sovjet-Unie."
Churchill gaf hierop thans het vol
gende antwoord: „Ik ben geen oor
logsophitser. Ik doe mijn plicht. Wat
al deze schimpscheuten betreft, die
men mij mogelijkerwijs naar het
hoofd zal slingeren: ik heb ze alle
maal al eens gehoord. Er is bijna
geen woord, dat Stalin m(j enkele
maanden geleden heeft toegevoegd,
dat ik niet meer dan eens van wijlen
Hitier en Goebbels heb gehoord."
Gouverneur Kasteel van Curagao
zal binnenkort naar Nederland vér-
trekken voor besprekingen met Ne
derlandsche autoriteiten. Men neemt
aan, dat zijn reis in verband staat
met den brief van minister Jonkman
over den toekomstigen politieken
status van Curagao.
Tijdens de Duitsche
bezetting was het
onderscheppen van
de post aan de
Duitsche instanties een
bijzonder gevaarlijk werk.
Iri ons land schijnt dit
alleen in Amsterdam met
succes alle vijf bezettings
jaren te zijn volgehouden.
In andere plaatsen, waar
het werd ondernomen,
heeft het, o.a. dn Amers
foort, noodlottige gevolgen
gehad.
In Amsterdam nam een
postbeambte dadeiyk na
10 Mei 1940 het initiatief
de post aan de diverse
Duitsche instanties te con
troleeren, aanvankelijk aJ-
leen, later gezamenlijk
met eenige collega's.
Voor het openen der
brieven gebruikte de post
man geen vernuftig in
strument. Met een zes-
kantig potlood rolde hij de
gesloten couverts open. Als
de Inhoud onschuldig was,
plakte hij den brief weer
dicht om hem door te zen
den. Dat opnieuw dicht-
plakken moest heel secuur
geschieden, want stel Je
voor, dat het zichtbaar
was, dan waren de ergste
moeilijkheden te duchten.
Het is hem gelukt nooit
eentgen argwaan by de
Duitsehers te wekken. Als
een enkele maal een aldus
behandelde brief verdachte
smetten vertoonde, heeft
hij hem vernietigd.
Totaal hield de postbe
ambte een paar duizend
brieven achter, waarvan
ongeveer 300 als verraders-
brieven bestempeld konden
worden.
De post aan alle Duit
sche instanties heeft hij
de postman een brief ach
ter, gericht aan den Slcher-
heitsdienst, waarin aan
gaande dezen moord met
koeienletters stond„Ga
maar naar dat wijf met d'r
scheeve bek (volgde een
adres), die weet er meer
va.i." De orvderteekening
luidde „Toon".
Bij de onderschepte
brieven waren ook keurig
getypte, b.v. van een Am-
gezift, die aan den Sicher-
heitsdienst, de Ortskom-
mandantur, de Feldgendar-
merie enz. enz. Er waren
vieze, met potlood geschre
ven brieven bij, waarin met
verdraaide hanepooten een
aanwijzing voor huiszoe
king werd verstrekt, een
Jodenadres werd opgegeven,
vermoedens van spionnage
bekend werden gemaakt en
dergelijke.
Na den moord op een
Duitscher op de Apollolaan
te Amsterdam. waarvoor
zulke onmenschelijke straf
fen werden uitgevoerd, hield
sterdamschen arts, die de
Duitsche politie mededeel
de andersdenkenden nooit
lastig te vallen, maar de
samenkomsten bij me
vrouw die en die ten
gunste der geallieerden
toch van dien aard te ach
ten, dat ingegrepen moest
worden. Dank zij het op
treden van den postbeambte
had deze laakbare daad
geen ongunstige gevolgen.
Toen na de bevrijdinq de
arts over dezen brief aan
den tand werd gevoeld, be
kende hi1 spijt te hebben
Waar warden de r> 'Ver
schepte brieven tydelijk
bewaard? Het is moeilijk
te raden. Ze werden oo een
onopvallend plaatsje in
het kantoor van een....
N.S.B.-er opgeborgen, door
toedoen van een dochter
van den postman, die op
dit kantoor werkziaam was
De werkgeler was vaak af
wezig, waarvan het meisje
gebruik maakte om de ge
vaarlijke poststukken te
behandelen.
De personen, die in de
betreffende brieven ver
dacht werden gemaakt,
werden door den postman
of een aijner hulsgenooten
meestal schriftelijk op de
hoogte gesteld, dat zP in
gevaar verkeerden. Men
schen van allerlei slag vie
len er onder, hoogleeraren,
maar ook eenvoudige
handwerkslieden.
Vele van deze brieven
waren niet onderteekend,
maar van de wel .ondertee-
kende brieven zijn de
schrijvers niet ongemoeid
gelaten.
In het laatst van de be
zetting moest de dappere
postman onderduiken, om
dat aijn andere onder-
grondsche werk verraden
was. Collega's zetten de ge
heime censuur voort en
nu verdriet het den grond
vester van dit verdienste
lijke werk, dat hb oa de
taevriiding wel promotie
maakte, maar zijn helpen
de collega's niet.
Sfeer was er in de Concertzaal,
waar het N. Z. H. T. M.-jubi-
leumfonds gisteravond een acht
tiental jubilarissen huldigde, zoo-
als het op zoovele jubileumavon
den gaat en waarom zou deze
avond een uitzondering zijn?
werden vele woorden van erkente
lijkheid gesproken.
De heer J. IJzendijk richtte zich
speciaal tot den eertijds scheiden
den directeur van het N. Z. H.-
muziek-corps, R. v. 't Hoff. en al
konden we er weinig van ver
staan, de enveloppe met inhoud
sprak boekdeelen.
Tenslotte sprak namens de di
rectie de adj.-directeur Jurresse
enkele woorden tot de jubilarissen.
Spr. memoreerde de nauwgezette
plichtsbetrachting, volharding en
ijver waarmede zij hun taak heb
ben vervuld.
Vervolgens werd een dankbrief
van den heer Houtman, directeur
der N.V. Electr. Broodbakkerijen
te Amsterdam, voorgelezen. Als
blijk van waardeering kon iederen
jubilaris een taart worden aange
boden.
Hierna was het cabaretgezel
schap Herman Tholen aan het
„woord" met de revue niets
zwart..., alles wit", een zeer be
schaafd programma, vlot afge
werkt en uitstekend verzorgd-
Op de schetterende toonen van
„The Rhytme Collegians" werd
nog menig pasje gemaakt,
Donderdagavond hield bovenge
noemde afdeeling haar eerste win-
terbijeenkomst in het K.A.J.-ge-
bouw aan de Lingestraat.
Pater Vogels sprak over „Waar is
onze plaats in deze sociaal-econo
mische en godsdienstige crisis?".
De voorzitter prak hierna nog een
opwekkenl woord voor toetreding
tot de „Credo Pugnoclub" en leden
aanwerving voor „Herwonnen Le
venskracht."
Het feit, dat na den oorlog vele
gemeenten in den lande noodlij
dend bleken, heeft het gemeente
bestuur van Heemstede aanleiding
gegeven, het initiatief te nemen
tot het instellen van een algemeen
onderzoek in verschillende foren
sen-gemeenten, die meer dan
andere getroffen zijn door
de bestaande verhouding tusschen
Rijk en Gemeente. Dat geschied
de, om een voorstel tot de regee
ring te richten, waarin middelen
aan de hand worden gedaan, die
zouden kunnen dienen tot verster
king van de financieele positie der
betreffende gemeenten. Men zal
nl. aan de regeering willen ver
zoeken meer inkomsten van het
Rijk af te staan aan die gemeen
ten, welke geen eigen bedrijven
hebben.
De beoogde samenwerking heeft
ook ten doel, de commissie-Oud
zoo mogelijk eenige aanwijzingen
te geven voor deze financieele re
geling. Een aantal gemeenten in
het land heeft reeds adhaesie be
tuigd met dit Heemsteedsche plan.
In navolging van het gemeente
bestuur van Zandvoort heeft nu ook
de gemeente Bloemendaal bij de
Ned. Spoorwegen aangedrongen op
een doorloopende treinverbinding
Zandvoort—Overveen—Amsterdam.
De Nederl. Kath. Arb. Bewe
ging afd. Overveen, gaf een dezer
dagen haar eersten ontwikkelings
avond van dit seizoen.
Kapelaan A. H. Schrama sprak
over „Verhouding man en vrouw".
Mej. L. Diepenbrock gaf hierna
aenige declamaties.
De gemeente Haarlem zal in 1947
de exploitatie van de schooltuinen
overnemen op verzoek van de Ver-
eeniging van School- en Werktui-
nen, die daartoe financieel niet
meer in staat is.
De „Prawda" toonde Donderdag in
haar eerste commentaar op den
Berljjnschen verkiezingsuitslag haar
hittere teleurstelling.
Het blad beschuldigt de socialis
tische partij ervan geen democrati
sche leuzen gebruikt te hebben om
kiezers te trekken en zegt, dat het
uitroeien van fascisme nog aller
minst voltooid is.
Volgens de Britsche bladen
„Daily Express" en „Daily Herald"
zou een crisis heersclien in de
Sovjet-zone van Duitschland,
voornamelijk als gevolg van het
wegvoeren van Dnitselie arbei
ders naar het Oosten. Groote
aantallen Duitsche functionaris
sen in de Sovjet-zone hebben
hun functie neergelegd.
De Duitsche communist en vak-
vereenigingsman ulbricht, de mach
tigste figuur in de socialistische een
heidspartij, is van zijn functies ont
heven wegens de nederlaag bij d#
verkiezingen.
De chef van het Amerikaansch
militair bestuur in Berlijn heeft
verklaard van de RUssen een
volledig rapport te zullen vra
gen over de evacuatie van Duit
sche arbeiders naar de Sovjet-
Unie.
Hij zeide. dat het evacuatieplan
blijkbaar reeds lang geleden is be
raamd, om na een eventueele neder
laag te worden uitgevoerd. Alle
Duitsehers. die naar Rusland zijn
overgebracht, zijn inwoners van het
door de Russen gecontroleerde ge
bied.