Ongewenschte
uitnoodiging
„Willem Barendsz" vertrokken
Berlijners protesteeren
tegen de deportatie
Auto
rijdt in de „Baarsjes"
te Amsterdam
Bananen in ons land
Sovjetpers uit zich thans in
tegenbeschuldigingen
Drie inzittenden verdronken
Tot hoofd en hart
Practisch alle treinen
verwarmd
Geen controleuses meer
bij de spoorwegen
Historische gebeurtenis
voor ons land
69ste JAARGANG No. 23683
o
MAANDAG 28 OCTOBER 1946
Bureaux Smedestraat 5. Telefoon Redactie 21544 Telefoon Administratie 21543
Postgiro 143480 Abonnementsprijs 30 cent per w - ek
Maar ze moesten naar de
vuilverbranding
DE VERKOOP VAN DE
IMPORT-SIGARETTEN
Tahakshandel wordt
ingeschakeld
De Coinmissie-Generaal te Batavia beraadslagend over de onder
handelingen, die thans plaatsvinden. V. I. n. r.: Prof. WScher-
merhorn, Max van Poll en F. de Boer
ONTMANTELING VAN
ZEISS-CONCERN
Het weer
BEZORGDE WOORDEN VAN
DEN H. VADER
Beroep op de leeken
Mgr. Moscatello treedt af
Protest tegen het vonnis
over Mgr. Stepinac
DE VERKIEZINGEN IN
BULGARIJE
Meeste stemmen voor het
regeeringshlok?
Een vriend wordt lanct
gezocht, zelden gevonden,
moeilijk behouden. Er zijn
zoo weinig menschenharten.
\die heel diep en trouw voelen
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Wij betwijfelen of het heele
'geval serieus bedoeld is,
maar a 1 s het waar is, dat
het (Amsterdamsche) twee
de bataljon van het 7e reg. Inf,
de communistische leiders Gortzak
en De Groot heeft uitgenoodigd
in Indië een kijkje te komen ne
men naar het doen en laten van de
Nederlandsche troepen aldaar en
bereid is daartoe alle kosten zelf te
dragen, zooals door radio en pers
verteld Is, dan vinden wij het een
vreemde geschiedenis.
Misschien zouden we een paar
vragen mogen stellen. Wij moeten
aannemen, dat de Nederlandsche
regeering, indien ze tenminste eenig
besef heeft, wat „regeeren" betee-
kent, een door deze communistische
demagogen zelf ingediend verzoek
voor een reis naar Indië pertinent
z»u weigeren. Willen zij er op de
een of andere manier tóch komen
dan is dus de aangewezen weg zich
te laten ultnoodigen. Wat klinkt
onschuldiger dan een uitnoodiging
van het leger zelf? Dat is één moge
lijkheid. Daarom zouden wij de re
geering aanraden eens heel nauw
keurig na te gaan, w i e met name
deze uitnoodiging tot de communis
ten gericht hebben.
Ben andere mogelijkheid is, dat
het Amsterdamsche bataljon zoo
naïef is om te gelooven,' dat er
Inderdaad een kans bestaat, de hee-
ren Gortzak en De Groot er van te
overtuigen, dat het leger zijn taak
naar behooren, in het belaing van
Nederland en indië dus, vervult. Wij
zeggen naïef", went ieder weet dat
het ziet, komt en overtuigt u bij
de „Waarheid"-menschen geen ef
fect heeft. Zelfs al zouden ze van
Nederlands goed recht overtuigd
zijn, dan nóg' zouden ze in derzelf
den geest hebben te spreken en te
handelen als Moskou voorschrijft
Als Moskou immers zegt „zwart",
dan hebben zij geen ,,wit'' te zeg
gen. Dat is een tweede overweging.
In beide gevallen is een bezoek
Van deze heeren ongewenscht, waar
schijnlijk zelfs gevaarlijk. Wij hoo-
pen dan ook, dat de regeering op
deze suggestie niet ingaat. Natuur
lijk heeft de .Waarheid" al geant
woord: aangenomen. Is er hee-l'jker
dorado voor deze communisten denk
baar? Wij lazen dezer dagen dat
van Moskou uit getrainde commu
nisten naar indië gezonden worden
Gortzak en De Groot zouden dit
gezelschap aardig kunnen comple-
teeren
Wij hopen, dat dit spelletje niet
lukt. Voor den oorlog lieten we Mus.
sert c.s. naar Indië gaan. de wrange
vruchten plukken we er nóg van.
Naar wij nader vernemen, zullen de
verlichting en verwarming van de
treinen, waarover wij reeds meld
den, in den loop van den winter
geheel in orde komen- Reeds nu zijn
practisch alle treinen verwarmd,
Het resteerende deel zal spoedig
volgen en ook de verlichting zal
met bekwamen spoed tot practisch
alle treinen worden uitgebreid. Men
hoopt hiermede nog in het eerste
deel van den winter klaar te ko
men.
Vóór 1 December a.s. zullen alle
controleuses, voorzoover nog bij de
Ned. Spoorwegen in dienst, zijn
verdwenen. Dezen meisjes wordt nu
gelegenheid geboden eventueel als
conductrices bij de busdiensten
van de dochter-ondernemingen in
dienst te treden.
De „Willem Barendsz" is gisteren, Zondagochtend, ter walvisch-
vaart in het gebied van de Zuidpool, uit. de Amsterdamsche haven
vertrokken. Het schip op het IJ
De aanwezigheid van Amster
dams burgemeester, mr. A. J.
d'Ailly, en de Amsterdamsche po-
litiestafmuziek, dat ons volkslied
speelde, waren de eenige accenten,
waaraan uiterlijk zichtbaar werd,
dat de overigens zich in echt Hol-
landschen eenvoud voltrekkende
gebeurtenis het vertrek van de
„Willem Barendsz" in waarheid
een belangrijke historische gebeur
tenis was.
Betrekkelijk weinigen meeren-
deels familie en vrienden van de
opvarenden waren van het ver
trek getuige, toen om tien minuten
Een Noorsch schip, de „Elisabeth
Backe", is met ruim 600 ton bana
nen aan boord, uit Panama te Rot
terdam gearriveerd. Het is geen
voordeelige overtocht geworden en
het naar bananen snakkende West-
Europa is ernstig gedupeerd. Toen
men n.l. in de Jobshaven met de
lossing wilde beginnen, bleek de koel
installatie onderweg niet gefunc-
tionneerd te hebben, met het gevolg
dat zoo goed als de geheele lading
bedorven is. Slechts enkele trossen,
bestemd vóór België, zijn nog ge
schikt voor consumptie. Het is een
tragisch gezicht de bananen uit de
ruimen te zien halen met groote
grijperkranen en ze te zien depo-
nebren in groote lichters van dë
vuilverbranding.
Naar aanleiding van de mededee-
lingen, welke minister Huismans in
zijn radiorede van Woensdag j.l.
deed, deelt Ned. Volksherstel mede,
dat overleg gepleegd wordt met de
betrokken vakgroepen over de wijze,
waarop de import-sigaretten ten
bate van het Fonds-noodgebieden
verkocht zullen worden. Het voorns-
men bestaat, den tahakshandel bij
dezen verkoop volledig in te scha
kelen.
voor negen Zondagmorgen een
viertal behendige sleepbootjes het
prachtige 16.000 ton groote zeeschip,
en varend fabriekscomplex, van de
kade der Amsterdamsche Droog
dokmaatschappij lostrok.
De leden der directie, de heer A.
Warnderink Vinke, ea. van de ree-
derij Vinke en Co. de president-
commissaris C. J. baron Collot
d'Esquiry, en eenige andere com
missarissen, deden met hun echt-
genooten de „Willem Barendsz" tot
IJmuiden uitgeleide.
Toen het schip met de vader-
landsche driekleur, de naamvlag,
de reederijvlag, de „Wij groeten
u"-seinvlaggen en ook de Amster
damsche stadsvlag, die de burge
meester dezer dagen de directie ten
geschenke heeft gegeven, in top op
eigen kracht het Noordzeekanaal
opstoomde, kwam een bootje tegen
den kant met aan boord een jongen
Mokumschen knaap, ruigblond,
blootshoofds, linkerhand in de
broekzak onder z'n trui, en de
rechterhand voor zijn mond als een
megafoon: „Meevaren met de „Wil
lem Barendsz", een-vijf-en-twintig
per persoon".
Te Buitenhuizen nam de „Willem
Barendsz" de laatste lading in: am
munitie, patronen voor de harpoe
nen. Om vijf uur vertrok het schip
uit IJmuiden, onder zeer veel be-
langsteling van het publiek.
De vier politieke partijen van
Berlijn (dus ook de communis-
tiscli-soeialistische eenheidspartij)
hebben voor Maandag een audiën
tie aangevraagd bij den Russischen
stadscommandant, generaal-ma-
joor Kotikov, teneinde de weg
voering van honderden Duitsche
vakarbeiders naar Rusland te be
spreken.
Er zijn nog geen berichten, dat
de Kussen aan dit verzoek hebben
voldaan. Intusschen nemen de pro
testen allerwege toe. Zelfs de S. E. O.,
de Russisch-gezinde partij, heeft te
gen de „Ost-Aktion" geprotesteerd.
De Sovjet-pers heeft de aanvallen
wegens het wegvoeren van Duit
sche arbeiders beantwoord met
de tegenbeschuldiging, dat Duit
sche geleerden naar Engeland en
Amerika zijn overgebracht.
Inderdaad is dit in sommige ge
vallen gebeurd, maar de omstandig
heden waren geheel anders, daar het
ten eerste werkelijk vrijwillig ge
schiedde en ten tweede tot doel had
Duitsche geleerden in staat te
stellen hun onderzoekingen in En-
gelsche laboratoria voort te zetten.
De Russen beschuldigden de Brit
ten ook van de vasthouding van 200
Duitsche geleerden in Göttingen,
waar deze zich wekelijks bij het En-
gelsche commando moeten melden.
Britsche kringen in Göttingen he
stempelen dit bericht als volkomen
onwaar.
Verwachting tot Dinsdagavond;
In de kuststreken aanhouden
van het buiige weer met matigen
wind tusschen West cn Noord. In
het binnenland in den naeht en
ochtend tiideHjk opklarend met
plaatselijke mlstvorming, later
weer toenemende bewolking met
hier en daar regen cn regen
buien. Overdag meest matige
wind tusschen Noord-West en
Zuid-West. In het geheele land
weinig verandering van tempera
tuur.
Zon onder 17.21. maan 12.12
20.22, zon op 7.28.
Drie inzittenden van een klei
nen Morris-wagen, die Zondag
avond om kwart over elf ko
mende uit de Chasséstraat te
Amsterdam, pardoes in het
water van „De Baarsjes" langs
den Baarsjesweg reed, zagen
geen kans zich tijdig uit het
wagentje te verwijderen en wer
den drie kwartier later, onder
het schijnsel van een straatlan
taarn, levenloos door brandweer
lieden van den ijlings verschenen
reddingstakelwagen uit den met
modder bedekten auto getrok
ken.
Volgens ooggetuigen kwam de
auto met een vaartje van 40 K.M
per uur de Chasséstraat uitrijden,
die schuin uitloopt op den Baarsjes-
weg. Er is daar ter plaatse weinig
licht. Het water van de vaart langs
den Baarsjesweg ligt nauwelijks 70
c.M. onder de straat, waarlangs
geen afzetting is. Het was druilerig
weer en een donkere avond, zoodat
de vreeselijke vergissing van den
chauffeur voor een ieder, die in de
omgeving niet bekend is, weinig ver
bazing behoeft te wekken. In plaats
van de flauwe bocht naar rechts te
nemen, reed de wagen rechtuit den
Baarsjesweg over en dook het water
in, om onmiddellijk onder het op
pervlak te verdwijnen. Een kwartiei
later begomien brandweerlieden van
den takelwagen, die langs het water
werd opgesteld, met het reddings
werk. Het kleine pontje, dat de ver
binding over het water onderhoudt
met de Kostverlorenkade, bewees
daarbij nuttige diensten.
De Morris scheen echter diep
in de modder van de vaart te
zijn gedoken en het duurde tot
bij twaalven, alvorens de brand
weerlieden er in slaagden den
telkens losschietenden takel zoo
aan den achterdumper te be
vestigen, dat de wagen boven
water kon worden geheschen.
Vijf minuten later stond het
autootje op den kant. Het dash-
bord-licht brandde nog, de kop
lampen niet. Een der ooggetui
gen was van meening, dat de
koplampen evenmin brandden
vóór de wagen in het water be
landde.
De neus van den auto was inge
drukt, één achterraampje stond
open. De ruiten waren niet gebro
ken. De drie slachtoffers werden op
draagbaren gelegd en in een wagen
van den G.G. en G.D. naar het
Wiihelminagasthuis vervoerd.
Twee der slachtoffers konden
worden geïdentificeerd; de chauf
feur was de 20-jarige Johan Lohuis
Keizerstraat 11 (hs) te Amsterdam:
het tweede slachtoffer is de 37
jarige Henricus Knijn, Ceintuur
baan 358(hs), Amsterdam. Of de
derde inzittende, een ongeveer 35-
jarige vrouw, die gekleed was in een
donkerblauwe bontjas en wier ge
zicht verwondingen had opgeloopen
de echtgenoote van den laatste was
is thans nog niet bekend.
De Russische zender te Leipzig
heeft gemeend de feiten weg te
kunnen praten met de volgende
verklaring.
„Het meerendeel der arbeiders, die
uit de bedrijven naar de Sovjet-
Unie vertrekken, heeft contracten,
geteekend. Zij zijn bereid naar de
Sovjet-Unie té gaan als geschoolde
arbeiders".
Vertegenwoordigers van de Zeiss-
en Schott-fabrieken zijn naar Ber
lijn gegaan en hebben den bevel
hebber der Russische troepen in
Duitschland, maarschalk Soko-
lowsky, een telegram ter doorzen
ding aan Stalin overhandigd.
In dit telegram wordt door 20.000
arbeiders van de zeiss-fabrieken met
meer dan 4-0.000 van hun familie
leden een beroep op de groote
Russische natie gedaan, waarin zij
revisie verzotken van het ontmante
lingsbevel.
Volgens het Duitsche blad
„Knrier" is in een telegram den
geallieerden bestuursraad mede
gedeeld, dat niet de ontmanteling
van de Zeiss- cn Schott-fabrieken
reeds begonnen was. In den naeht
van Maandag on Dinsdag werden
volgens de „Knrier" reeds 2.70
werkers van de Zeiss-fabrieken op
transport gesteld. Zij kregen voed
sel voor vier weken mee.
In een radiorede, welke Z. H. de
Paus ter gelegenheid van het Ca-
technisch Congres Zaterdag uit
sprak. zeide de Heilige Vader, dat
„de Kerk niet slechts van buiten
af bedreigd wordt, maar ook door
groepen slappe katholieken zelf en
door inwendig verval. Deze ver
zwakking en de kwijnende vitali
teit van de Kerk zijn hoofdzake
lijk te wijten aan de onwetend
heid, of op zijn ongunstigst uitge
drukt, aan de zeer oppervlakkige
kennis van de godsdienstige waar
heden". De H. Vader sprak zijn
bezorgdheid uit over de verslap
ping van de Kerk in landen, waar
„het ware geloof eeuwenlang had
gebloeid". Hij waarschuwde er
voor, God niet te vereenzelvigen
met den staat, welke zich soms zoo
voorstelt, alsof de staat het begin
en het einde van de menschelijke
plichten en rechten was. Z. H, deed
een beroep op de „dappere mede
werking" van de leeken.
De raadsman der Joego-Slavische
legatie bij den Heiligen Stoel Mer.
Nikola Moscatello, heeft zijr. fu' cfie
neergelegd als nrotest tegen het v n-
nis over Mgr. Stepinac. Het aftreden
van Moscatello. die reeds 24 laar
van de Joego-Slavische lecatie bij
den Heiligen Stoel deel uitmaakt,
wordt in vaticaansche kringen ?ezlen
als een verwijding van de breuk
tusschen het Vaticaan en de *egee-
ring-Tito
Naar radio-Sofia meldt, is het
grootste gedeelte der stemmen bij
de gisteren in Bulgarije gehouden
verkiezingen uitgebracht od de can-
didaten van het regeeringshlok.
Volgens berichten uit Fraosehe
bron heeft de oppositie echter ge-
protesteert tegen het feit, da* in
sommige districten geen kiezerskaar-
ten uitgereikt ziin. Verscheidene
verkiezingsbijeenkomsten der opoosi-
tie konden, volgens deze berichten,
niet doorgaan of werden uiteenge
jaagd
