Wijziging van de Gemeentewet
aangenomen
Speelgoederen-fabricage in
eigen land
Artsen contra ziekenfonds-
besluit
Alle contracten zijn opgezegd
„D'n Dré" voor zijn rechters
Ontstemming over
honoraria
Regeeringscommissaris voor Opsterland
Massale vrijlating
toegejuicht
Groote export om den slechten klank van
onzen gulden te verbeteren
De bezittingen van den
ex-Keizer
7 jaar geëischt
Aanvrage consumenten-
crediet verlengd
ZATERDAG 2 NOVEMBER 1946
PAGINA 3
TWEEDE KAMER
ONTWAPENINGSVOORSTEL
OP U.N.O.-AGENDA
GEBEDENBOEKEN ALS
PROJECTIELEN
Duizend moeilijkliedei»
Vijandelijk vermogen?
(Van onzen parlementairen
redacteur).
De Tweede Kamer aette Donder
dagmiddag ae behandeling voort van
het Wetsontwerp Wijziging van de
artikelen 157 t.m. 166 der Gemeente
wet met de afdoening van eenige
ingediende amendementen, waarvan
dat van den heer Algera, strekkende
om de hoofdzaak van deze wijziging
n.l. het elimineeren van een com
missie uit de burgerij in geval van
annexatie ongedaan te maken en
deze commissie te handhaven, met
een groote meerderheid werd ver
worpen. Eenige amendementen van
den heer Maenen, die technische
verbeteringen bevatten, werden door
minister B'eel overgenomen. Daarna
aanvaardde de Kamer het wetsont
werp met 49 stemmen voor en 23
tegen.
Eveneens werd na enkele opmer
kingen aanvaard het Wetsontwerp
Voorloopige Voorziening Bouwkassen.
Zeer geruimen tijd heeft de Kamer
daarna besteed aan het wetje om
te voorzien in het bestuur van de
gemeente opsterland, welke gemeente
Onbestuurbaar is geworden, omdat
de nieuw gekozen raad weigert sa
men te werken met den burgemees
ter, die eerst kort voor de bevrijding
door de bezetters werd ontslagen,
door het M. G. op non-actief werd
gesteld en door de zuiveringscom
missie zuiver werd verklaard, om
daarna door den, minister van B'in-
nenlandsche Zaken ;n zijn functie
hersteld te worden, aij het dat het
slechts de bedoeling was hem voor
korten tijd in deze positie te hand
haven. De burgemeester kon ook uit
anderen hoofde naar het schijnt
reeds lang niet meer met zijn ge
meentenaren overweg. Eindeloos ge
harrewar, zooals men ziet, dat zijn
voortzetting kreeg in de Tweede
Hei op (le vergadering der' Ver-
eenigde. Volken door Molottov ge
dane voorstel tót beperking der be
wapening en het verbieden van het
gebruik van atoombommen voor
oorlogsdoeleinden is op voorstel van
den Britschen afgevaardigde, Noel
Baker, door de commissie van orde
eenstemmig op de agenda der Al-
gemeene V ergadering der V'. N. ge
plaatst. Noel Baker deed zijn voor
stel onmiddellijk bij de opening
der vergadering en 'de Sovjet-afge
vaardigde, Yisjinsky, verklaarde zich
direct ^act oord.
Naar verwacht wordt, bestaat de
mogelijkheid, dat Maandag in den
Veiligheidsraad de Spaansche kwes
tie in haar geheel een onderwerp
van debat zal worden.
De Sovjet-Unie, Tsjecho-Slowakije
en Joego-Slavië hebben een uitnoo-
dlging van de V. N. ter bijwoning
van een Donau-conferentie van de
hand gewezen.
Engeland, de V. S. en Grieken
land hebben de uitnoodiging aan
vaard, evenals Frankrijk. Dit laat
ste land echter op voorwaarde, dat
de Donaustaten geen bezwaar had
den.
Kamer ten koste van den nationalen
tijd van vele tientalllen Kamerleden
eh den minister-president. Het einde
was, dat de wet met 48 tegen 14
stemmen werd aangenomen. Onder
de tegenstemmers bevonden zich de
communisten en enkele leden van
de Partij van den Arbeid. Een motie
van den heer Scheps van laatstge
noemde partij, om de behandeling
op te schorten, werd verworpen. De
gemeente Opsterland krijgt nu voor-
loopig een regeeringscommissaris en
men fluistert, dat deze regeerings
commissaris dezelfde persoon als de
burgemeester zal zijn.
Er is in ons land nop groot gebrek aan spoorwagons. De Deensche
spoorwegen zijn ons te hulp gekomen door het uitleenen van
dertig wagons voor den tijd van een half jaar. De rijtuigen in
het wagenpark te Haarlem
Vrijdag werd een hoogmis vaa
de Church of England, die opge
dragen werd door den bisschop van
Londen onderbroken door een slag,
waarbij het hoofd van een man
gewond werd en een Anglikaansche
geestelijke in toga een anderen
man de kerk uitsleurde.
De ordeverstoorders, die met ge
bedenboeken en pamfletten gooi
den, en zich bekendmaakten als
leden van de National Union of
Protestants, schreeuwden herhaal
delijk: ,,geen paperij".
Deze inval in een kerk was de
derde in zes weken.
Betreffende de kwestie der po
litieke delinquenten zegt het
voorloopig verslag der Tweede
Kamer, dat vele leden de pogin
gen der regeering, om door een
massale vrijlating van lichtere
gevallen althans eenigermate
lucht te krijgen, toejuichen.
Andere leden meenden, dat de kern
van de moeilijkheden met betrek
king tot het vraagstuk der politieke
delinquenten hierin zit, dat men
vóór de bevrijding nimmer ook te
Londen niet zich voldoende re
kenschap heeft gegeven van den om
vang van het probleem en van de
wijze, waarop het zou moeten wor
den opgelost.
Men vroeg algemeen, over het ver
loop van de aangekondigde massale
vrijlating en over de daarbij toege
paste normen te worden ingelicht.
Is de minister overtuigd, dat van
de F.R.A.'s voldoende medewerking
te verwachten is om de verdere be
rechting zoo snel te deen verloopen,
dat zii inderdaad in 1948 tot een
einde gebracht zal zijn?
In dit verband vroegen eenige le
den aandacht voor het feit, dat de
P.R.A te Amsterdam, die de colla-
boratiegevallen onderzoekt, zeer vele
dossiers gereed heeft, doch dat deze
zaken eenvoudig niet berecht schij
nen te worden. Zij vroegen zich af,
of hier toeval dan wel opzet tn het
spel is.
Tweederde van de Nederland-
sche bevolking is verzekerd bij
d'e ziekenfondsen en het feit,
dat de Maatschappij tot bevor
dering der Geneeskunst, waar
bij 6300 artsen (95 pet. van alle
Nederlandsche artsen) aange
sloten zijn, de contracten met
deze fondsen heeft Opgezegd,
doet dan ook een situatie ont
staan, die voor de geneeskun
dige verzorging van het Neder
landsche volk van het groot
ste belang is.
Dr. J. Brutel de la Riviere, voor
zitter van de genoemde Maat
schappij, legde er den nadruk op,
dat men geen conflict wil en dat
de geneeskundige hulp aan de ver
zekerden op den ouden voet ge
waarborgd is. Maar de artsen wil
len door de opzegging' van het
contract protesteeren tegen de wil
lekeurige, zonder overleg met hen
getroffen regeling, waarbij de In
komensgrens voor toelating tot de
ziekenfondsen verhoogd werd van
f 2200 tot f 3000, hetgeen met zich
meebracht, dat een nieuwe cate
gorie verzekerden, die ten deele
tot een hcogere welstandsklasse
fcehooren, tegen oude, toch alreeds
volstrekt onvoldoende voorwaarden
moeten behandeld worden. Ook
werd aan de artsen de vrijheid ont
nomen te bepalen aan welk fonds
zij wel of niet medewerken willen.
Reeds vroeger hadden de artsen
softij f, stram en bewegingloos liggen zij op de tafeltjes uitge-
strekt, grappige poppetjes, star naar boven starend en wach-
tend op verdere -behandeling en met verlangen uitziend naar
hun kleurige en fleurige bloesjes, broekjes, manteltjes, schortjes
°n jasjes, welke hun straks het aanzien zullen geven van stoere
Zeeuieen, wijdbroekige Volendammers en Urkers net echt en
zoo zveggeloopen uit hun vertrouwde omgeving waar zij thuis
hnoren zij het dan uit hout geschapen en in miniatuur-uitgave.
In het hedendaagsch wisselend
tijdsbeeld van vitaliteit en arbeids-
schuwheid, waarin het woord .de
viezen'' een ieder op dé lippen be
storven ligt, heeft zich in Noordwijk
aan Zee, parel der badplaatsen aan
het smalle Noordzeestrand, sedert
kort een speelgoedindustrie geves
tigd N.V. .Internationale Speel
goed Industrie" die oorspronke
lijk Aerdenhout als bakermat had.
In een gebouwencomplex, dat ruim
1200 M2 beslaat, wordt een schuch
ter begin gemaakt met de vervaar
diging van allerlei gezelschapsspe
len. En deze, ontworpen door den
heer A. A. de Zanger, artistiek lei
der, zijn,origineel en leerzaam. Wat
denkt u van een anti-gifhande!
spel? Hiermede kunt u in een sfeer
volle huiskamer met een gezellig
brandenden haard de lange winter
avonden doorbrengen, maar pas op
als u zwarte bonnen koopt, één on
fortuinlijke worp met de dobbel-
steenen en u gaat via den C.C.D.
een naren tijd tegemoet in de straf
kolonie Veenhuizen; daarnaast
biedt „Het geheim van de atoom
bom." ongekende sensaties voor jong
en oud en u zult moeite hebben om
de oorlogvoerende partijen naar bed
te krijgen; ja, t brave ganzenbord
is min of meer in onmin geraakt.
Wij zien dus het merkwaardige
verschijnsel, dat de oorlogsomstan-
digheden een nieuwen tak van in-
dustrie hebben gecreëerd, een in
dustrie die zeker kans van slagen
heeft, want de oorlog heeft Duitsch-
land met Neurenberg als centrum
als speelgoedwereldfabrikant uit
geschakeld en het behoeft dus nau
welijks betoog, dat een groot ex-
portgebied braak ligt, want ons land
alleen vormt een te klein afzetge
bied.
Men koestert groote verwachtin
gen en men zal dan ook de ontwik
keling van deze industrie, nu nog
provisorisch ondergebracht in lood
sen, waar letterlijk nog van alles
ontbreekt, krachtig ter hand nemen.
Het is niet de bedoeling,
in het huidige ontwikkelings
stadium binnen enkele maanden
tijds zoo veel mogelijk produc
ten af te leveren, dit is trou
wens onmogelijk, want nog
steeds wacht een groote loods
op Engelsche gasten, n.l. de
voor dit bedrijf onontbeerlijke
machines, om de talrijke orders
te kunnen verwerken.
Duizend en één moeilijkheden
en niet in de laatste plaats de
slechte klank dien onzen gulden op
't oogenblik in 't buitenland bezit
bemoeilijken den invoer. Maar
wanneer ook deze kinderziekte
overwonnen is. kan men zich verder
toeleggen op de vervaardiging van
mechanisch speelgoed, tremen,
aouwdoozen, scheepjes, kortom ai-
les, waar het kinderhart zoo gretig
naar hunkert.
Van niet te onderschatten betee-
kenis is wel de omstandigheid, dat
het personeelsvraagstuk in Noord-
wijk niet zoo ingewikkeld is als el
ders het geval schijnt te zijn. Juist
door zijn excentrische ligging is er
gemakkelijker personeel te verkrij
gen dan bijvoorbeeld in grootere
steden.
Op de onlangs gehouden Jaar
beurs te Utrecht trok een expositie
\an de I. S. I.-producten sterk de
aandacht. Van verschillende arti
kelen is er een groote export naar
het buitenland, met name België,
Frankrijk, Zwitserland, terwijl nog
onderhandelingen gevoerd worden
met Zuid-Amerika en Spanje. Dat
deze export den voiled'gen steun
van de regeering geniet, laat zich
denken, vooral wanneer men hes
feit in oogenschouw neemt, dat de
credietwaardighèid van ons land Ir.
den vreemde daar ten nauwste
mee samenhangt.
Dat men daarnaast zaï trachten
de speelgoederen in eigen land zoo.
veel mogelijk in het bereik van een
ieders beurs te brengen is iets dat
vanzelf spreekt en van deze fabriek
ook verwacht kan worden.
op verbetering van hun honoraria
van de ziekenfondsen aangedron
gen. Maar overeenstemming was er
nooit bereikt. En hebt en de artsen
den knuppel in het hoenderhok ge
worpen en alle contracten met de
ziekenfondsen opgezegd, als eerste
stap om tot nieuwe contracten te
komen. De specialistenhulp is sterk
uitgebreid, het aantal specialisten
evenzoo en het gevolg is, dat bij
gelijkblijvende uitkeeringen uit het
ziekenfonds de specialisten ieder
minder ontvangen.
Er zit aan deze kwestie een
sociale kant, die ten nauwste
de regeeringspolitiek raakt.
Verhooging van de honoraria
der ziekenfondsen voor de art-
In het voorloopig verslag der Twee
de Kamer over de begrootingen voor
de Justitie over de dienstjaren 1946
en 1947 vragen eenige leden of nes
juist is, dat de bezittingen in Neder
land van wijlen ex-keizer Wilhelm
onder toezicht van een Duttscher zijn
gesteld? Wat zal er met deze goederen
gebeuren?, zoo vragen zij. Men nam
aan. dat zij vallen onder het besluit
vijandelijk vermogen en dus thans
geacht worden In eigendom te zijn
overgegaan aan den Staat der Neder
landen.
Sen brengt verhooging van de
ziekenfondspremie met zich
mee. En verhooging van zieken
fondspremie verlaagt het netto,
loon, omdat de premie gedeel
telijk uit het loon betaald moet
worden. Dat zal natuurlijk voor
de groote massa der werkne
mers weer een nieuwe last be-
teekenen. Op de persconferentie
werd' dan ook de mogelijkheid
geopperd de administratie
kosten, die thans 12 pet. zouden
bedragen, te verminderen, of
alle ziekenfondsen op te heffen
en een rijksverzekering, als in
Engeland, te doen ontstaan. Er
zijn thans 172 ziekenfondsen,
die alle bij deze kwestie be
trokken zijn.
Anderzijds is het mogelijk, dat
de ziekenfondsen eigen artsen gaan
aanstellen, zooals sommige al ge
daan hebben. Of dat men twee
soorten verzekerden krijgt: een met
volledige dekking van het risico,
en een met alleen maar verzeke
ring tegen specialistenhulp en
derg., dus met vrijlating van huis
artsenhulp. De tandartsen staan
geheel tuiten deze kwestie. De op
zegging der contracten met de zie
kenfondsen geldt ook voor de vrij
willig -verzekerden. De verzekerden
zelf zullen echter vooralsnog niets
van deze opzegging bemerken.
A. A. L. Graumans heet volgens
de dagvaarding de verdachte, die
Vrijdagmiddag voor het Bijzondei
Gerechtshof terecht stond. Maar hij
is slechts een schaduw van dengene
die eens „D'n Dré van Ulvenhout"
was: strompelend op twee stokken,
geholpen door een agent komt hij
binnen en neemt bevend plaats op
een stoel, vlak bij de groene tafel
Bleek en met gebogen hoofd luistert
hij naar het oplezen van de ten
lastelegging door den procureur
fiscaal, mr. Blaisse. De holle rheto.
riek van de daarin geciteerde, door
Graumans ooit als hoofdredacteur
van de „Gooi- en Eemlander" ge
schreven artikelen, klinkt in de
nuchtere sfeer van de rechtszaal
als een bespotting.
Verdachte erkent; ook de conclu
sie „hulpverleening aan den vijand"
is volkomen juist.
Dan leest de president een brief
voor, dien verdachte in 1941 aan
Blokzijl schreef. „Een zielige en
een misselijke brief" zegt de presi.
dent. ,Het is mijn stijl niet, mijn-
lieer de president, maar ik heb hem
geschreven," erkent Graumans.
20 October 1941 wordt Graumans
benoemd tot hoofdredacteur van
de „Gooi- en Eemlander" Grenze
loos naïef zijn de artikelen die door
prof. v. Hamel stuk voor stuk ondex
de loupe worden genomen; een
enthousiast, maar domweg naprater
van wat Göbbels, Blokzijl c.s. al
lang eerder gezegd hadden. Gren.
zeloos naïef, op het kinderachtige
af, is ook de verdediging van Grau
mans voor zijn rechters.
„Alle artikelen waren verplicht,"
hij werd lid van de Kultuurkamer
om zijn laatste boeken te kunnen
publiceeren. Langzamerhand is hij
„anti" gaan schrijven; geen tien
procent van wat binnenkwam werd
geplaatst. Een artikel over da
Landwacht heeft hij andersom be
doeld. En dan plotseling toch de
bekentenis: „Ik heb een fout be
gaan mijnheer de president, die
grenst aan de misdaad."
Op het laatst van 1942 kwam
een einde aan Graumans' illusies
Volkomen passend in zijn geheela
houding is het, dat hij dan ont
dekt op het verkeerde pad geraakt
te zijn, als hij ziet, dat de Duit-
schers in Den Haag heele wijken
gaan sloopen en dat zijn parochie
kerk daarbij ook ten offer valt
„Toen, mijnheer de president, ont_
dekte ik, dat ik niet te doen had
met vrienden, met socialisten, maar
met misdadigers,'' en hij onder
streept deze woorden met een ge-
decideerden tik op de tafel. Alle
andere euveldaden van de bezetters
heeft hij over het hoofd gezien,
maar toen ze aan zijn parochiekerk
kwamen, ja toen
In Februari 1943 bedankt hij als
lid van de N.S.B., „omdat hij zijn
kerkelijke plichten niet meer kon
waarnemen." Op voorwaarde, dat
hij zijn hoofdredacteurschap neer.
legt, krijgt hij dan via den deken
van Hilversum ondersteuning van
het „Fonds voor Bijzondere Noo.
den".
De procureur-fiscaal eischt voor
„dezen opportunist van het zui
verste water" 7 jaar met aftrek en
ontzetting uit het recht om te pu_
bliceeren voor het leven. De ver
dediger pleit voor „een man met
te veel gevoel en te weinig ver
stand". Aan het Hof de moeilijke
opgave recht te spreken over deze
„zonderlinge ziel".
Als Graumans, zichtbaar ontroerd
iiOg van den zwaren eisch, het laat
ste woord krijgt, is zijn eenige
wensch „na 30 jaar van publiceeren.
in een werk, wat dan ook, goed te
mogen maken wat hij misdaan
heeft."
De minister van Financiën heeft
besloten tot verlenging van den
termijn voor de aanvrage van een
consumentenerediet, welke oor
spronkelijk 9 November zou slui
ten. Men kan er wel op rekenen,
dat deze verlenging eenigazins
ruim genomen zal worden, bijvoor
beeld met 14 dagen.
De regeering heeft gemeend, nog
eenige nadere mededeelingen te
moeten doen, welke de misverstan
den en onzekerheden, die er ten
aanzien van het consumentenere
diet blijken te bestaan, zullen weg
nemen. Binnenkort zullen aan alle
districtsraden, vakorganisaties en
alle andere instanties, die voorlich
ting bij 't consumentenerediet ge
ven, de afbetalingstabellen worden
toegezonden. Uit deze tabellen
blijkt bijv., dat de afbetalings-
verplichting begint met 25 cent
per week voor gezinnen van 2, 4, 6
en 8 personen in de groote steden
bij een weekloon (na aftrek van
belasting en sociale verzekerings
premies) van resp. 26.50, 35.50,
ƒ43.50 en ƒ51.50. De afbetaling
stijgt geleidelijk met 25 cent tot de
maximale aflossing van 1per
ƒ100.— crediet. De genoemde ge
zinnen moeten dezie maximale af
lossing voldoen als hun weekinko-
men tenminste 31.04. ƒ43.40,
55.60 en 67.80 bedraagt.
