Katholieke gezinszorg gaat
in ons land vóóraan
Nobele apostolaatsgeest van
leeken-vrotiwen
OPZIENBAREND PROCES
IN ITALIË
HUIZE KATWIJK
Belangrijke Nederl. vinding
wmm
KL0KP0EDER
Niemeijeri Koffie
TEXEL
ja, daar kan niets
tegen op. Voor
is alicen maar VIM
je ware.
Zetwee
OPRICHTINGSVERGADERING
SUPPORTERSVERENIGING D.E.M.
S. O. s.
Fa. M. C. Hoole
35^aci^ iakeniuMé
een R.K. Bedrijfslaborant
verschil?
Steun van overheid
onontbeerlijk
Raadselachtige moord wordt na
twee-en-twintig jaar berecht
Amerik. onderscheiding
voor Jan van Hoof
HET EILAND
VIM Scfutimt:!
FLINKEN JONGEMAN
'S
Magazijnen
Woninginrichting
Huisbewaarder (ster
maakt dJl&S sckotntf
bekw. draaier en fraiser
aankomend bankwerker
Een „foeie morgen
begint al met Gillette
<S>ikmd ÉpÖEjQÉ dz-óeJtJïj
PROJECTIE-OPERATEURS
JOOSJE DE GROTE
BOEKHANDEL J. DE SLEGTE
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1946
PAGINA 4
Wetenschappelijk onderzoek van de
meest uiteenloopende opdrachten
Pachtvergoeding bij overgang
der pacht
Kerstgesprekken met
Suriname
NIEUWE STUDENTEN TE
NIJMEGEN
De redder van de Waalbrug
Synthese van stof met
vitaminewerking
AANBESTEDING
CONCERTGEBOUW
QUINTET
Hélène Ludolph,
WONINGRUIL
a Chemisch reinigen
w van tapijten.
LET ER MAAR EENS OP
EN KAN NtET
KRASSEN
FLINK MEISJE
TE KOOP
Raadhuisstraat 56 A,
Heemstede.
GARAGE
BOUCKAERT
^^tofzuiger
„Hondenvrienden"
RADIOKOOKLEERAAR P. 3. KERS
Donderdag 7 November a.s., 's middags
2.30 uur in de groote zaal v. d. Haarl.
Kegelbond, Tempeliersstraat 35, Haarlem.
KOOKLES!
U komt toch allen! Wij rekenen op a!
Donderdagavond om 8 uur
in 'f CENTRUM, Koningstraat, Beverwijk
Rijksstr.weg 250, Haarlem-N. Tel. 22787
STADSSCHOUWBURG
IPHIGENEIA IN TAURIS
TELEX-TILEFONISTE.
VVft DE DORPSVROUW
K10KP0EDBR ufoïett ml Qitoaayd.
'kRen vandaag nay net yeslaayd.
En je, may 'tyviust wel voeten,
Van mijn yhondje kun ja étVn.
HET GEHEIM IS DOODGEWOON I
i-W\
TEEUWEH'S^KOLEHHflNOEL N.V.
GROOTE INDUSTRIEELE ONDERNEMING
TE MAASTRICHT
vraagt voor hare fabriek
Vereischt: diploma M.T.S. afd. Chem. Techniek of
gelijkwaardige opleiding.
Moet zelfstandig het onderzoek van grond
stoffen en producten kunnen uitvoeren.
Prettige geheel zelfstandige werkkring.
Fl. salaris en hooge premievrije pensioen
en ongevallenverzekering. Levenspositie.
Sollicitaties onder no. 74701, bureau van dit blad.
„Reinold" fabr. van kunstharsproducten
-HE L EG E II F IL MO IE NS TV
AANMELD ING SBEIIEAE
voor OOHLOGSVHIJWILLIGERS
FLINKE MANGELSTERS,
VOUWSTERS EN LEERLINGEN GEVR.
Een fijn geschreven kwajongens
boek, waar Uw kinderen van
zullen genieten. Zeer geschikt
voor het Katholieke huisgezin.
Niet ver van Breda staat een
kasteel. Het kasteel heet Bouvigne
en wordt bewoond door meisjes
van het Vrouwelijk Hulpkorps, hoewel
c;e vrouwen wier naam met dien van
Bouvigne vergrdbid is: de Catechisten
van de E.K. vurig wenschen, haar eigen
huis weer voor haar eigen werk ter be
schikking te krijgen. Dat werk is o.a. de
opleiding van gezinsverzorgsters,4 waad
de Catechisten al vóór den oorlog mee
begonnen waren. Het lijkt vreemd, maar
niet zoo heel lang geleden bestond het
probleem de%werklooze onderwijzeres
sen, uit dat probleem groeide cursussen
voor sociale dienstbaarheid. Een der
takken daarvan was de gezinszorg, die
uitstekend met subsidie naast de
dienstbodenopleiding fungeerde.
Tijdens de bezetting hebben de E.K.-
leidsters het werk met groote moeite in
stand kunnen houden, zonder door den
gehaten „Volksdienst" te worden opge
slokt Onmiddellijk na de bevrijding
zonden de Catechisten colorizes als
„eerste hulp bij ontreddering" aan de
huisvrouwen in de noodgebiedcn.
Haar opleidingsintemaat voor 80 meis
je» is. nu Bouvigne niet is vrijgegeven
voorloopig gevestigd in Breda. Voor de in-
temaatsopleiding wordt c.a. f 30.per
maand betaald, iets wat algemeen in den
lande regel is. In haar bisdom hebben de
catechisten, die energiek de schouders ge
zet hebben onder dit werk van geestelijke
en zedelijke gezinsopheffing, thans een vijf-
en-twintigtal tehuizen met tewerkgestelde
gtzinsverzorgsters. in het bisdom Limburg
vijftien. De leidsters, tevens verantwoor
delijke maatschappelijke werksters in deze
huizen, zijn Catechisten.
Eveneens onder leiding dezer reli
gieuzen van den E(ucharistischen)
K(ruistocht), die tot nog toe het leeu
wenaandeel hebben in dit sociaal-chari
tatieve werk en die sterk voor verplaat
sing der meisjes zijn buiten de eigen
streek, staat een opleiding in het Aarts
bisdom, die ondergebracht is te Gorssel
bij Deventer, in „Den Oldenhof", waar
ook het secretariaat is gevestigd van de
K.A. voor de vrouwelijke jeugd. De circa
tien gezinsverzorgster-centrales, die bin
nenkort nog met een viertal zullen wor
den uitgebreid, staan in dit diocees
echter niet onder leiding van Catechis
ten.
Van de verschillende religieuze congrega
ties die zich aan dit werk of de opleiding
van meisjes voor dit werk wijden en die
we hier niet allen kunnen vermelden, noe
men we slechts de Augustinessen van St.
Monica, die in de stad Utrecht reeds sinds
1930 toen ze op verzoek van den Vrouwen
bond de „Hulp in de Huishouding" over
namen, zich met intense bezieling aan dit
werk gegeven hebben. Haar grondige, gratis
opleiding die bovenal de persoonlijkheids
vorming in christengeest beoogt, duurt vier
Jaar. Zeven-en-twintig zusters en een gelijk
aantal leeken zijn werkzaam in Utrechtsche
nood-gezinnen, en ook in Den Bosch werkt
een „Monica"-team.
Men kan slechts bewondering hebben
voor het nobel idealisme en den apos
tolaatsgeest, die dit werk dragen, maar
met het inzicht, waar het op steunt,
als zou de activiteit van leekenvrouwen
op dit gebied geen stand kunnen hou
den, indien het niet geschiedt in sa
menwerking met en tegen den achter
grond van een religieuze communiteit,
kunnen wij het niet geheel eens zijn.
Daarvoor hebben wij in het Zuiden in
de bisdommen Den Bosch en Roermond,
waar leekenopleidingen sinds kort 'begonnen
zijn. hoewel er spontaan reeds gewerkt werd,
te veel waarachtige bezieling ontmoet. Als
men in weinig dagen met véél in aanraking
komt van wat er op dit gebied op het
oogenblik in ons land gepresteerd wordt,
dan voelt men diepe bewondering en een
groot respect voor hetgeen jonge katholieke
vrouwen, óók leeken, gedaan hebben en
doen. Zonder frase en zonder vertoon,
geven ze het allerbeste van zichzelf, vol
ledig, in vanzelfsprekende opoffering van
véél, maar zonder iets van zichzelf te ver
in het Bossche diocees, waar drie
maanden na dè bevrijding door leeken
met een opleiding werd begonnen te
Eindhoven, start deze maand een vijfde
cursus; meer dan veertig verzorgsters
zijn in de stad Eindhoven reeds werk
zaam. Boven dit snel gegroeide werk
staat, zooals in alle bisdommen, een
kortgeleden geformeerd o^stuui. dat de
interne leiding overlaat aan de toege
wijde sociale werkster. Ook hier kan
men van het werk zeggen, dat het als
vuur om zich heen grijpt. In veroohil-
lende groote plaatsen is actie. De inter
ne opleiding is gefundeerd in een ste
vige religieuze basis. De gedipiomee.den
wonen echter niet in internaten maar
thuis, wat een uitzondering is, gegrond
op de meening, dat de eigen huiselijke
sfeer het beste tegenwicht vormt tegen
de zwarigheden, die de gezinsverzorg-
ster te verwerken krijgt. De toekomst zal
den juisten weg wijzen ir wat nu nog
slechts experiment is.
De jeugdige maar capabele leidster der
leekenopleiding in Sittard (thans officieel
een maand aan den gang met veertien
meisjes) meent echter dat de werkende
teams per se in internaat moeten leven, én
omdat ze niet nog eens 's avonds thuis
aan het werk gezet moeten worden, én
omdat het intensief contact met de sociale
werkster haar stut en steun moet zijn bij
de onafwendbaar voorkomende moeilijkhe
den. Nadat zich in Limburg, naast het
werk der Catechisten, spontane groepee
ringen gevormd hadden van meisjes, die in
gezinnen-^ln-nood gingen helpen, is uit den
..Gemeenschapsdienst" (voortgekomen uit de
Bisschoppelijke Hulpactie) deze officieele
opleiding te Sittard gegroeid, met gelde-
lijken steun van de mijnen.
De gezinsverzorgsters dezer twee laatst
genoemde opleidingen die onder leekentoe-
zicht staan, onderbreken hun werkdag niet
voor den maaltijd, in tegenstelling tot de
opvatting in de overige bisdommen. Ze los
sen dit probleem tactvol op door hun
broodje mee te nemen, en, bij uitzondering,
mee aan te schuiven. Laat de Limburgscne
meisjes in Limburg werken, is bovendien
het devies, afwijkend van de opvatting der
Catechisten.
Ongeveer honderd gezinsverzorgsters ste
ken de handen uit de mouwen in het Haai-
lemsch diocees. Haar „colonnehuizen" vindt
men in zes van onze groote steden, echter
nog niet in de hoofdstad. Het opleidings
instituut tevens secretariaat in Den Haag
staat onder leiding van een Vrouw van Na
zareth. Het werk is in dit diocees gegroeid
uit de K. A. voor de vrouwelijke jeugd. In
Februari begint een nieuwe halfjaarlij kscne
cursus, die nog niet is volgeboekt. De wer
ving van meisjes gaat in het Zuiden mak
kelijker. Toch is de nood der gezinnen in
het geheele land even groot. Maar wat zoo
prachtig begonnen werd moet crescendo
gaan en zal crescendo gaan want de meis
jes, die er zich dag in dag uit aan geven
en de merkbare resultaten zien, doen het
met hart en ziel en willen het niet meer
ruilen tenzij voor den man van haar
hart of voor ander sociaal werk.
Als men overziet, wat er in den lande
in korten tijd gegroeid is aar qualitatief
uitstekend en quantitatief steeds was
send werk, dan voelt men bewondering
voor hetgeen deze nieuwe vorm van ge-
organiseerden charitatieven dienst bereikt
heeft, die den meest wezenlijken nood
van ons volk opvangt. Cok van christe
lijke en neutrale zijde wordt aan gezins
zorg gedaan. Daar, waar het wortelt in
de levensovertuiging, zal het echter de
meeste vruchten afwerpen. De katho
lieke gezinszorg, die zich zoonoodig over
gezinnen van andere gezindte ontfermt,
gaat in ons land vóóraan. Maar zooals
gezegd in onze vorige beschouwing, de
steun van de overheid is onontbeerlijk
om dit, wat zoo dapper ondernomen
werd, in stand te houden
(Van onzen Romeinschen correspondent)
ROME, 30 October.
Van de eindelooze processen, welke
thans in Italië de eind-afrekening
van het fascistisch regiem betee-
kenen, zal de volgende ir.aand het meest
opzienbarende beginnen Een oude ge
schiedenis zal dan uit de doeken worden
gedaan en een naam, die een geheel tijd
perk van illegaliteit gesymboliseerd
heeft, zal na 22 jaar nog eenmaal her
leven op de voorpagina's van de couran
ten. De raadselachtige moord op Giaco-
mo Matteotti zal worden behandeld en
berecht en waarschijnlijk, voor het eerst,
geheel worden opgelost.
Hij was de leider van de socialisten,
voorzitter van de Kamertractie en in
deze functie de meest gevreesde vijand
van de fascisten- Telkens verhief hij zijn
stem om met bittere vijandigheid of bij
tend sarcasme de fascistische meer
derheidspartij te hekelen of ter verant
woording te roepen, pp 10 Juni 1924,
Meer dan 800.000 Nederlanders, die op
de een of andere wijze met de politie in
aanraking zijn geweest, staan geregistreerd
bij den rijksidentificatiedienst in „Huize
Katwijk te D'en Haag. „Dat is 10 pot
van de bevolking", constateert de verslag
gever verbaasd.
Maar commissaris H. J. Regenboog, het
hoofd van dezen dienst, antwoordt glim
lachend, dat hij er zelfs rekening mee
houdt, dat dit wel tot 20 pet. kan op-
loopen. Doch het betreft hier niet alle
maal menschen met zware misdrijven. Zoo
staat b.v. ook een groot aantal menschen
geregistreerd, die om de een of andere
reden eens een boete hebben gekregen en
deze door verhuizing of vertrea naar het
buitenland nooit hebben voldaan. Alleen
hierdoor brengt de cartotheek reeds bijna
haar geld op, want in zeker jaar werd b.v.
reeds f 50.000 aan achterstallige boeten
geïncasseerd. De cartotheek dient in de
eerste plaats ter informeering van de
politioneele en justitioneele instanties,
doch ook landmacht, marine en lucht
strijdkrachten en vele semi-officieele in
stellingen maken er gebruik van.
De Dactyloscopische afdeeling vormt een
belangrijk onderdeel van den dienst. Men
werkt er volgens het zgn. Amsterdamsche
systeem, uitgevonden door wijlen com
missaris van politie E. J. Pateer, een
systeem dat met veel succes wordt toe
gepast. Deze dienst neemt b.v. van alle
politieke delinquenten, die wapendragers
zijn geweest, vingerafdrukken. Van hoe
veel nut hij is, moge blijken uit het feit,
dat gedurende de eerste vijf maanden van
dit jaar ruim 60 pet. der vingerafdrukken,
die werden toegezonden, geïndentificeerd
konden worden door het nazoeken in
deze collectie.
Vervolgens laat commissaris Regenboog
den foto-technischen dienst zien. Van
deze afdeeling is dagelijks een aantal foto
grafen op stap om foto's te maken van
de gedetineerden in gevangenissen, huizen
van bewaring en bewaringskampen van
politieke gevangenen.
Zij komen vaak terug met 2000 tot 2500
opnamen. Hier zien wij eveneens de pan-
photo, een op een microscoop gemonteer
de camera. Deze apparatuur wordt gebruikt
voor het fotografisch vastleggen van bloed-
preparaten, vezels en haren. Een snufje
oer moderne techniek is ook de vergelij-
kingsmiscroscoop.Zij dient vooral bij het
vaststellen of een bepaald projectiel uit
een bepaald vuurwapen afkomstig is.
Hiertoe wordt dan de kogel, die in het
lichaam van het slachtoffer ls gevonden,
vergeleken met een projectiel, dat men
opzettelijk heeft afgeschoten uit het wa
pen waarvan men vermoedt, dat het ge
bruikt is door den dader. Ook bij het
vergelijken van een echt geldstuk met een
valsch, bewijst deze vergelijkingsmiscros-
coop groote diensten.
Het is mogelijk, dat een beschadigd per
ceel. waarvoor de Rijksdienst voor Land-
bouwherstel pachtvergoeding zal bettien,
overgaat op een anderen pachter. De in
specteur van den Rijksdienst voor Land-
bouwherstel in Noord-Holland vestigt er dc
aandacht op. dat de P.B.H. hiervan in
kennis moet worden gesteld. De datum van
ingang van het pachtcontract moet vermeld
worden. Wordt geen opgave gedaan, dan kan
de opkomende pachter geen aanspraak ma
ken op nog toe te kennen pachtvergoeding
en eventueele toekenning voor bewerkings-
kosten.
Behalve Zondag 29 December zal het van
23 December t.m. 4 Januari mogelijk zijn,
naast de gewone gesprekken, goedkoope
Kerst- en Nieuwjaars-telefoongesprekken
met Suriname te voeren. De gesprekuren
zijn van 1921 uur.
eenige dagen na zijn laatste en zeker
felste rede tegen de regeering, verdween
hü.
Bij het verlaten van zijn woning in den
vroegen morgen werd hij door eenige
mannen aangesproken, die hem omring
den en in een gereedstaande taxi duwden.
De reactie was enorm, alsof alle onder
drukking, alle angst en ellende een uit
weg vonden. Dagenlang heerschte er :n
Rome een opgewondenheid, welke de
regeering van den Duce volkomen de
baas was. De twee couranten van de
socialisten, de Giornale d'Italia en de
Corriere della Sera, gingen te keer cp
een wijze, die de hartstochten nog slechts
tc feller kon opzweepen. Elr bestond
omtrent de daders nergens de geringste
twijfel en, mócht de regeerïng al hebben
gemeend, dat deze ontvoering aan ge
wone misdadigers zou worden toege
schreven, dan bleek nu wel hoezeer,
hoe bijna fataal zij zich verrekend
tiad. De toestand werd dermate gespan
oen, toen een terugkeer van den ver
miste uitbleef (aan moord dachten zelfs
de socialisten aanvankelijk niet.,..) dat
de dagen van Mussolini's regiem geteld
schenen. Men rukte den fascisten, die in
het openbaar nog hun insignes droegen,
óe speldjes van de jas, men demonstreer
de openlijk tegen dè terreur; toen brach
ten de socialistische bladen de sensa-
tioneele onthulling, dat het slachtoffer
in Noordelijke richting uit de .stad was
weggevoerd over de Via Flamin'ia en er
gens buiten zou zijn gedood. Men be
weerde, dat er een verminkt lijk was
opgegraven, waarvan één arm uit den
grond stak, als verstijfd in den fascisten-
gi oet.
Dit relaas was niet waar, al zou later
blijken, dat het niet ver bezijden de
werkelijkheid bleef; maar de uitwerking
was ontzettend. De campagne tegen de
rascisten nam een uiterst hevigen en
gevaarlijken omvang aan; de leden van
Mussolini's party verloochenden en masse
hun lidmaatschap. velen hielden zich
schuil. Bij honderden verlieten ambte
naren. door den Duce cf^ het kussen ge
holpen, hun post. Het waren dramatische
ringen. In de stad heerschte een vrijheid
en ongebondenheid» welke het geheele
regiem schenen te hebben overwonnen.
Geen mensch waagde het meer zich met
een partij-insigne, te vertoonen; openlijk
werden de speldjes „cimice", wandluizen,
genoemd. De Duce zetelde toen nog in
het Palazzo Chigi en verliet in dagen
zijn bureau niet. Hij scheen verloren, hij
was door allen verlaten
Mémoires en dagboeken, thans gepu
bliceerd, beschrijven. hoe hy dag en
nacht op en neer liep door de groote
zaal, welke hem als werkkamer diende.
Men hield hem den massalen afval van
zijn „getrouwen" verborgen en nauwe
lijks iemand wist hem te doen luisteren,
hr was totaal zijn zinnen kwyt.
Het staat vast, dat een eenigszins ge
organiseerde oppositie zonder eenig be
zwaar het regiem had kunnen doen
vallen, maar de oppositie was niet ge
organiseerd en de gelegenheid ging voor
bij. Het is een feit van wellicht wereld
historische beteekenis geweest, dat Fari-
nacci zich op dat moment naar Rome
haastte om den Duce en zijn regiem te
redden, hetgeen hem volledig is gelukt-
Hij kwam uit zijn redactie-bureau te
Cremona, waar hij de ..Regime Fascista"
leidde, naar Rome. Met ijzeren hand
trad hij op: hij blies het stervend partij
apparaat nieuw leven in en voerde Mus
solini terug tot het bewind. Hiermede
bezegelde hij het uiteindelijk lot van
het land.
Ei volgden massa-arrestaties en een
vérbod aan de pers om over de affaire-
Matteotti te schrijven. Binnen drie da
gen was de regeering den toestand mees-
tei Weken later vond men het lijk van
den socialistenleider bij het kleine sta
tionnetje Prima Porta, toentertijd nog
in gebruik, even benoorden de stad.
Het is jarenlang een publiek geheim
geweest, dat Amerigo Dumini een dier
hoofddaders was Een gewone ..bravo",
bandiet. Er was een schijnproces en een
veroordeeling pro forma. Na korten tijd
werd hem gratie verleend en hij vestigde
zich te Tripolis, waar de Duce, naar men
zei, hem een boerderij aanbood. Later
keerde hy terug naar Italië en woonde
in Bari, een schaamtelooze kerel, die in
dronkenschap aan angstige toehoorders
p.acht te vertellen, dat de Duce zelf
hem opdracht tot den moord had laten
geven
Bij het oprukken van de Geallieerde
legers, twintig jaren na het drama,
vluchtte hij naar het Noorden met de
resten van het regiem mede en daar
werd hij na het einde »an oorlog en
regiem gevonden.
Eerstdaags aal hij terecht staan met
zeven anderen, allen medeplichtig aan
dezen politieken moord, die de eerste
zou zijn van een lange, schier eindelooze
reeks.
Hedenmorgen droeg moderator drs. B.
van Ogtrop S.J. ter gelegenheid van de
inauguratie van de nieuwe studenten aan
de R. K. Universiteit te Nijmegen een
Hoogmis op in de St. Jozefskerk. Tijdens
de H. Mis hield prof. dr. M. Goemans O.F.M.
een predicatie over het wezen van het stu
dentencorps.' dat hij aangaf in de woorden:
,,Wij zijn met velen, maar vormen één
lichaam De Universiteit heeft de groote
taak de toekomstige intellectueèle élite te
vormen, maar het studentencorps heeft
daarbij een belangrijke opdracht mede te
werken aan de karaktervorming, aan de
totale opvoeding van den student. Spr.
stelde den studenten het voorbeeld voor
oogen van den H. Basillius den Groote en
den H. Gregorius van Nazianze in de vierde
eeuw in Athene, die rondom zich een ge-
meenscha'p van studenten gevormd had,
welke was een eenheid en een solidariteit.
Diezelfde grondgedachte moet ook het Nij-
meegsche studentencorps bezielen.
In de namiddaguren werd in de Aula
Major een buitengewone corpsbijeenkomst
gehouden. De praeses van den senaat, de
heer K. B. M. Ex, installeerde de leden van
den aftredenden senaat als honoraire sena
toren. Hij inaugureerde een 150-tal nieuwe
leden. De feestrede hield de oud-praeses,
W. J. M. van Gent uit 's-Hertogenbosch,
die sprak over het strijdbaar katholicisme.
De ouders van den bekenden Jan
van Hoof te Nijmegen mochten van de
zijde der Amerikaansche legerleiding
een zeer waardeerend schrijven ont
vangen over het moedig gedrag van
hun zoon, die op den gedenkwaardigen
dag van 18 September 1944 de Waalbrug
redde. Als posthume hulde werd aan Jan
van Hoof de onderscheiding gezonden
van de Amerikaansche vrijheidsme-
daille met bronzen palm. In het schrij
ven luidde het o.m.;
„Jan van Hoof, Nederlandsch
staatsburger, heeft zich buitenge
woon verdienstelijk gemaakt op 18
September 1944, waardoor de Ver-
eenigde Staten werden gesteund in
de voortzetting van den oorlog tegen
den vijand op het vasteland van
Europa."
In het schrijven wordt gemotiveerd,
dat het Jan van Hoof was, die vol
ledig op de hoogte was van de Duit-
sche plannen, de brug over de Waal
te verwoesten, en maatregelen trof om
deze brug voor de geallieerden te be
houden. Onder hevig granaatvuur sneed
hij de kabels door, die verbinding gaven
met de lading van de brug en keerde
daarna naar de stad terug, om deel
te nemen aan den aanval op Nijme
gen. Den volgenden dag stierf hij den
heldendood 19 September 1944, toen hij
met de Airborners als wegwijzer de
stad inreed.
Ook H. M. de Koningin heeft d.d-
8 October aan den heer J. L. van Hoof,
vader van Jan van Hoof, een van er
kentelijkheid getuigend schrijven ge
zonden, waarin zij hulde bracht aan de
moedige daad van wijlen Jan van Hoof
en het een eer achtte, hem als post
hume hulde het Ridderkruis Vierde
Klasse van de Militaire Willemsorde te
verleenen.
Van een wetenschappelijken medewerker)
Langzamerhand is het inzicht wel
by breede lagen van het publiek
doorgedrongen, dat vitaminen in
onze voeding een belangrijke rol
spelen. Gebrek hieraan kan inderdaad
ernstige ziekten doen ontstaan; en dit feit
is des te opvallender, omdat men van
vitaminen doorgaans niet meer dan enkele
milligrammen per dag noodig heeft om
gezond te blijven.
In de afgeloopen oorlogsjaren deed zich
de behoefte gevoelen aan methoden, waar
mee .men in ons land zelf bepaalde vita
minen synthetisch kon bereiden, zoodat
men onafhankelijk van de natuurlijke
grondstoffen werd. Met name is dit gelukt
met hét belangrijke vitamine C- of ascor-
binezuur dat volgens Nederlandsche oc
trooien in groote hoeveelheden in verschil
lende fabrieken is bereid en gevaren heeft
helpen bezweren, die vooral toen de volks
gezondheid bedreigden.
Belangrijk is ook vitamine A. Gebrek
hieraan veroorzaakt? „nachtblindheid",
d.w.z moeilijk zien in het donker; bij
ernstiger gebrek treedt een oogaandoening
op. die ook uitwendig zichtbaar wordt. In
vele landen ls men al jarenlang bezig met
het zoeken naar een methode om ook deze
vitamine synthetisch te bereiden. Dit is
tot nu toe niét gelukt; wel maakt men
thans in Zwitserland en de V.S. de vita
mine A-methylaether, die soortgelijke wer
king heeft, maar minder krachtig. Boven
dien werd deze stof nog niet volkomen
zuiver verkregen. Zij is evenals de vita
mine zelf. slechts in olie oplosbaar
Van groot wetenschappelijk en praetisch
belang is de synthese door twee Neder
landsche chemici, de heeren van Dorp en
Arens, van het zgn. vitamine A-zuur. Deze
stof, bereid, op de laboratoria der N.V.
„Organon" te Oss, heeft eveneens vita
mine A-werking en kon in volkomen zui
veren toestand worden bereid. Men toonde
ons daar twee toegesmolten buisjes, waar
in deze kostbare stof onder stikstof bij
'mge temperatuur wordt bewaard. Deze
fraai goudgeel glanzende kristallen worden
nergens anders ter wereld gevonden!
Verder bleek, dat het natriumzout van
dit zuur in water oplosbaar is en met
voedsel toegediend even sterk werkt als
zuivere vitamine A. De werkzaamheid van
zulk een preparaat wordt bepaald door
de stof toe te dienen aan jonge ratten,
die op een dieet zonder vitamine A zijn
opgegroeid, en het effect op den verderen
groei der dieren te bepalen.
Verdere onderzoekingen, op de labora
toria te Oss verricht, leerden, dat het
vitamine A-zuur in het lichaam de zuivere
vitamine inderdaad vervangt en niet
eerst daarin wordt omgezet
Ook al zal het nog zijn tijd noodig heb
ben voor dit nieuwe preparaat in den
handel kan worden gebracht, toch mag
men nu reeds spreken van een Nederland
sche vinding van groot medisch belang.
De direAeur der Gemeen-
tereinrging enz. te Haarlem
zal 0n Maandag 18 Novem
ber a.s., des middags om
12 uur ten Raadhuize in
het openbaar aanbesteden:
Het LADEN", VERVOEREN,
LOSSEN en eventueel OP
TASSEN van MATERIA
LEN en de LEVERING
VAN VERVOERMIDDELEN
IN HUUR met of zonder
bediening, ten behoeve
van ccntraal-Vervoer ge
durende het jaar 1947.
Voorwaarden liggen ter in-
sage ten kantore van ge
noemden directeur, Oudeweg
93. en zijn aldaar verkrijg
baar voor f 0.50.
Concertbur. Alphenaar
BEGIJNHOF-KAPEL
Maandag II Nov. - 8 uur
H. Barwahser. fluit - H.
Stotijn. hobo B. de Wil
le, clarinet - J. Bos, hoorn
en T. de Klerk fagot.
Medewerking verleenen
sopraan
K. SCHOUTEN,
altviool
en JOH. DE NOBEL,
cello
Danzi - Dallapiccola -
Röntgen en Hindemith
Kaarten f 2.50 (r. i.)
verkrijgbaar bij fa. Al
phenaar. Kruisweg 49.
Concertbur. Alphenaar
H.K.C. en A.N.I.V.O
Maandag 11 Nov. - 8 uur
GEBOUW VER. VRIJZ.
HERV. - Jacobstraat 6.
3de CULTUREELE
FILMAVOND
De wonderschoone film
Geluidsfilm
Buitengewoon interessant
bijprogramma.
Entrée: f 0.60. f 0.75. f 1-
(bel. inbegr.) Kaartverk.
Fa. W. Alphenaar Kruis
weg 49.
Modem middenstandshuis,
Deventer, 2 kamers en suite,
keuken, W.C., kelder, voor-
en achtertuin. 3 slaapkamers
en zolder, huurprijs f 27 per
maand, voor soortgelijke wo
ning Haarlem, duurder geen
bezwaar. Brieven; L. Regtop,
Achter de Hoven 68, Deven
ter.
Kleveri. 7i Bloemendaol)
Telef 22955 Haarlem
w
BEKENDE
BUS, DIE MOET U HEBBEN!
Gevraagd ln beschaafd R.K.
gezin te Overveen
bij voork. 25 a 3o jaar. voor
hulp in de huish.. liefst
extern. Zeer goede cond. Br.
onder no. 75835. bur. v. d.
blad.
BABY-ZAAGMACHINE met
motor; BABY-LINTZAAC-
MACHINE met motor;
WASCHMACHINEMOTOR;
HOLSLIJPMACHINE m. mo
tor, voor schaatsen- BOOR
MACHINE. STENCILMACHI
NE. DECOUPEERZAAG zon
der motor, RONDSTOKKEN-
MACHINE m. 4 maten, 1
6TOKKENMACHINE. WIEG
Direct
na het
aan
tekenen
naar
ROZENSTR. 7-9. TEL. 19993
om onze trouwauto's te be
stellen. dit zijn toch altijd
de mooiste.
Actueel maandblad
Interessant, leerz. en mooi
Hondenbenoodigdheden
Halsbanden, lijnen, tuigjes,
kammen, borstels, manden
Denk om Uw hond in den
kouden wintertijd. - Lever
traan; bijna dagelijks versch
vleesch; hondenbrood (grof),
krachtvoer.
Hondengeneesmiddelen
Oog- en mondwater, conditie
poeders. Gistoline Vitamine
B tegen huidjeuk, eczeem-
en schurftzalf. Bogena eet-
lustopwekk. drankje, worm
poeders tegen lint- en spoel-
worm; fopeieren v kippen
GEBR. VEENINGA
Jacobgnestraat 1018
De bekende
komt in Haarlem met de huisvrouwen praten
over een zuinige en juiste 'behandeling van
Uw rantsoenen
Een hoogst interessante en leerzame
GRATIS TOEGANG VOOR IEDERE HUISVROUW.
Voor een aantal bezoekers hebben wij bovendien
een verrassing.
Brengt papier en potlood mede, voor het op
schrijven van de recepten.
Weet U dat wij nog steeds goede prijzen betalen
voor Uw HUISHOUD, of INDUSTRIE-NAAIMA
CHINE met of zonder motor? Merk of defect geen
bezwaar.
Telefoon of briefkaart en wij komen.
Voor spoedige indiensttreding vragen wij een
VOOR DE AFD. GORDIJNSTOFFEN. Br. onder no. 75831
bureau van dit blad.
ZATERDAG 9 NOVEMBER 8 UUR
en ZONDAG 10 NOV. 3 en 8 UUR
TOONEELGROEP „C O M E D I A"
EERSTE VOORSTELLINGEN VAN
w— m—m r«va w i n
99
Drama van Goethe, in Nederl. verzen vertaald door
P. C. Boutens. Regie: COR HERMUS
m.m.v. ANK van der MOER, JOHN GOBAU JOHAN
SCHMITZ HENK RIGTERS HAN BENTZ v/d BERG
PRIJZEN: f 1.— tot f 3.50 (alles inbegr.)
Voorverk. v.a. Ponderdag van 103 u. Telefon. na 12 u.
Ter gelegenheid van ons
zullen onze winkels en reparatie-afdeelingen
op VRIJDAG 8 NOVEMBER a.s. gesloten zijn.
Met onze clientèle
en Leveranciers
hopen wij dit iubile
op een origineele
wijze te herdenken,
wanneer de goe
deren - voorziening
wat ruimer ia.
STOK
Wagenaarstraat 55-63
Utrechtschestr 136-138
Bekende zaak in 't Centrum van Haarlem biedt plaats
aan
resp. echtpaar z. k.. bereid en in staat het gehele pand
schoon te houden, de centr. verw. te stoken en andere
voorkomende werkzaamh. te verrichten. Alleen zij. die
over uitst. referenties beschikken, worden verzocht uit
voerig te schrijven onder no. 75801, bur. van dit blad.
Aan het hoofdbureau van politie te Haarlem bestaat
gelegenheid tot plaatsing van een
Vereischten; minimum-leeftijd 18 (aar. diploma Mulo of
gelijkwaardige opleiding, goéd kunnende typen. Sollici
taties, gericht aan het hoofd van den technischen ver
bindingsdienst van de Nederlandsche Politie, in te zen
den aan het hoofdbureau van politie te Haarlem, ter
attentie van den wnd. inspecteur van den technischen
verbindingsdienst.
ONTTROOND!
Zoo voelde U zich zoo vqok ge
durende de bezettingsjaren, toen
allerlei leveranciers er van profi
teerden, datergeen vrijeconcur-
rentie was. Maar voor óns is de
klant al die jaren koning geble
ven-en hij is het nóg! Al is de si
tuatie niet normaal, al kunnen
wij U niet leveren precies wat U
wilt - en ook niet zoovéél als U
maar wilt! - Wij garandeeren U
de volle maat van het best mo
gelijke! Uw bon is veilig bij
KANTOOR ALLÉÉN: RAADHUISSTRAAT 23 TELEFOON 28037
Ged. Oude Gracht 66. Haarlem, vraagt voor haar matrij-
zenmakerij
sn JONGEMAN, die met goed gevolg de ambachtsschool
heeft doorloopen, om opgeleid te worden tot matrijzenmaker.
SPREEKKAMER
Dan staat u voor niets I 't Is het beste opkikkertje
om de dag mee te beginnen. U voelt zich prettig
en frisch als u zich goed en glad hebt geschoren
met Gillette!
Ondanks beperkte import
heeft uw winkeliet ze
meestal in voorraad.
A 11
Per mesje
Zij lijken precies op elkaar, deze negerinnetjes,
bruin als koffieboonen. Van koffie gesproken,
ook de verschillende kofiiesoorten lijken veel
op elkaar. Er is een jarenlange ervaring voor
noodig, om direct de beste soorten er uir te
halen. Bij Niemeijer beslissen vaklieden, welke
koffiesoort zóó goed is, dat ze gebrand kan
worden tot de fijnste, geurigste koffie de
Niemeijer's Koffie. Probeert U ze eens en mocht
U het verschil met andere koffie niet direct
zien, U proeft het duidelijk!
vra n o-+ nn knrt.p.n fp.rmiin
vraagt op korten termijn
Voor dienstneming als Oorlogsvrijwilliger in
Nederland of Ned. Oost-Indië. Leeftijd Neder
land 22 tot 40 jaar; voor Ned. Oost-Indié
22 tot 36 jaar
Inlichtingen en aanmelding bij het dichtstbijzijnde
WASSCHERIJ BEELEN
BLEEKERSVAARTWEG 13
HEEMSTEDE
door J. ERSEBEEK
Keurig gebonden
Prfós slechts f 3.90
Amsterdam. Kalverstraat 223
Haarlem, Grote Houtstraat 134
Gironummer 120646 Amsterdam
HELARIUS FOTO X£ïïffO Groote Houtstraat 102
Telef. 10866 16 M.M. projectoren 750 Wt. ln koffer
direct leverbaar voor scholen, verenigingen en industrie
