Schermerhorn spreekt met
Soekarno en Hatta
ONS BUITENLANDSCH BELEID
Vereenigde Naties moeten
Europa helpen
Internationale organisatie
van bloemisten
DESCHOOL
IN GEVAAR
Ook middenstanders ontevreden
Slechts zeer geringe vorderingen
gemaakt te Cheribon
Nauwe samenwerking bepleit met
België en Luxemburg
Onze politiek jegens
Lagaardia over de U.N.R.R.A.
Nederland aan de spits met
het ledenaantal
HET DRAMA VAN „MEER
EN BOSCH" IN 1942
Ds. Foeken voor het Haarlemsche
Tribunaal
H
V
Prijzencontróle moet het ontgelden
MARY CHURCHILL ONTMOETTE HAAR VERLOOFDE
VORIGE MAAND
RAAD DER VIER MINISTERS IS HET
WEER NIET EENS
Duitschland
Tot hoofd en hart
Zij trouwen in
Januari
DINSDAG 12 NOVEMBER 1946
69ste JAARGANG No. 23695
Een fel protest
Protest-telegram
I*
Neurenberg
VRIJ-NEDERLAND-ZAAK
Het weer
DUIZEND VIERKANTE
METER GLAS
Minister Ringers
zal aftreden
Succesvolle proefvlucht van
de „Constitution"
Prins Bernhard bezqekt
Hoek van Holland
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Administratie 21543
Postgiro 1434SG
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w-, f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: W Severin.
NIEUWE HAARIfMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededeelingen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents per m.m. hoogte.
De administratie behoudt ziefi het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
Aneia seinde vanmorgen
ui± Cheribon, da± Schermer
hom gisterenmiddag afzon
derlijke besprekingen mei
Soekarno en Haiia heefi ge
voerd. De politieke onder
handelingen werden om 17
uur plaatselijken tijd ver
daagd, zonder dat de voor
naamste kwesties bij de be
sprekingen aan de orde wa
ren gekomen, terwijl er zeer
geringe vordering was ge
maakt. f
Er werd overeengekomen, dat de poli
tieke besprekingen hedenochtend vroeg
voor het begin van de plenaire zitting
zouden worden hervat. Er zijn aanwijzin
gen, dat het minder waarschijnlijk is,
dat een plenaire zitting, waarop mede-
deeling gedaan zal worden van het eind
resultaat van de onderhandelingen, te
Linggadjati (Cheribon) zal worden ge
houden.
In betrouwbare kringen verklaarde
men, aldus A.P., dat het Nederland
sche aanbod een voorstel inhield om
het Uno-lidmaatschap der Ver. Staten
van Indonesië in Januari 1949 aan te
vragen.
Van welingelichte Indonesische zijde
tfordt vernomen, dat de „kabinets'i-zitting
te Djokja en de bijeenkomst van de In
donesische delegatie met het Centraal
Nationaal Comité een zuiver informatief
karakter hebben gehad. In beide geval
le» heeft de Indonesische delegatie een
overzicht gegeven van de tot dusver tij
dens dé onderhandelingen bereikte re
sultaten.
Het standpunt van de Indonesische
delegatie inzake de positie van de
Kroon is van dien aard, d$t waar
schijnlijk langdurige besprekingen met
de Commissie-Generaal noodig zullen
zijn om tot een bevredigende oplossing
te geraken.
De Stichtingen „Indië in Nood" en
„Rijkseenheid" hebben 't volgende tele
gram gezonden aan den minister-presi
dent:
„Geven namens tienduizenden loyale
Nederlanders tevens Indië-kenners uit
drukking aan diepe verontwaardiging
over gepubliceerde Nederlandsche voor
stellen betreffende erkenning .republiek
onder den fascistischen oorlogsmisda-
jBnelrar-no. Proiesteeren kxaelitigsb
tegen politiek Commissie-Generaal
voortgaande in de lijn politiek Scher-
merhom-Van Mook, die tot gevolg
heeft een vernietigd Koninkrijk, waar
door milliöenen ingezetenen van Indië
worden prijsgegeven aan fascistische
onderdrukking, ellende en ondergang
en de welvaart van Nederland wordt
ondermijnd. Beschuldigen dit kabinet
en in het bijzonder Commissie-Gene
raal schending grondwet en ontrouw
ambtseed, waartegen straf bedreigd is".
Nadat de Nederlandsche delegatie
gisterochtend vroeg den torpedobootja-
ger „Banckert", welke voor de kust lag.
verlaten had, heeft zij de reis naar
Qheribon in een Nederlandsche sloep
voortgezet, daar de republikeinsche
sloep bevel had gekregen niet de
„Banckert" te naderen.
Toen Van Mook, Van Poll %n De
Boer gisteren, laat in den avond, naar
Cheribon terugkeerden, stond een de
tachement van de Indonesische .marine
aan den wal op wacht. De terugreisnaar
de „Banckert" geschiedde aan boord
van de Indonesische sloep. Heden zal de
Nederlandsche sloep de Commissie-
Generaal van de „Banckert" naar den
kop van den havendam brengen, van
waar zij de reis in de Indonesische sloep
zal voortzetten.
Schermerhorn is gisteravond te
Linggadjati gebleven, waar hij, naar men
verwachtte, belangrijke besprekingen
zou houden.
Generaal Soedirman, commandant van de republikeinsche strijdkrachten in Indië
die onlangs door de Britsche grenscontrole werd tegengehouden wegens liett ontbreken
van passende instructieswaardoor hij genoodzaakt werd naar Djokjakarta terug
te keerenarriveert aan het station Manggarai te Batavia
llit het voorloopig verslag van de Rijks-
bearootlng van Buitenlandsehe Zaken
blijktdat verscheidene Tweede Kamerle
den een zelfstandig beleid geboden ach
ten. Als eenige voorname doeleinden van
onze buitenlandsehe politiek zagen zJU het
tot stand brengen van een innige samen
werking met België en Luxemburg, waarbij
later ook Frankrijk een plaats zon kunnen
innemen, het deelnemen aan het tot stand
brengen van een bevredigende oplossing
van het Duitsche probleem en voorts het
medewerken aan de organisatie der Ver-
eenigde Naties.
Deze leden wijzen er echter op, dat zij
de voorkeur willen geven aan een politiek
van gematigdheid en terughoudendheid,
daar Groot-Brittannië noch in Duitsch
land, noch elders in de wereld met kracht
voor de Nederlandsche beginselen opkomt.
Algemeen was men van oordeel, dat de
politiek ten aanzien van Duitschland een
der belangrijkste vraagstukken is. waar.
voor ons land is gesteld. Men drong er
dan ook bij de regeering op aan, een
uiteenzetting te geven van de begin
selen, waardoor zij zich bij de behande
ling van dit vraagstuk laat leiden.
Het is dringend noodig, zoo betoogden
zeer vele leden, dat de groote mogend
heden worden doordrongen van het be
lang, dat ons land bij een herstel van de
relaties tusschen Nederland en zijn Duit
sche achterland heeft. Het is niet waar
schijnlijk, dat andere landen als België,
Frankrijk en Zwitserland de plaats van
Duitschland als leverancier ten volle, au.'-
len kunnen innemen. En zij kunnen
Duitschland niet alleen niet vervangen als
leverancier, doch evenmin als afnemer.
Algemeen «af men uiting aan ernstige
teleurstelling over de houding der geal
lieerde bezettingsautorifceiten, die Duitsch.
land vrijwel volkomen van ons land af
gesloten houden. Hiertegen past, zoo
meende men, een krachtig protest onzer
zijds, Men zou gaarne van de regeering
vernemen welke pogingen deze heeft ge
daan in den vrijwel onhoudbaren toe
stand op dit gebied verbetering te bren
gen en wat daarvan bet resultaat is ge
weest.
In het bijzonder had men met groote
bezorgdheid'kennis genomen van de maat
regelen, welke ook thans, onder geallieerd
bestuur, weer werden genomen het
verkeer van de Nederlandsche havens af te
leiden naar de Duitsche, op dezelfde wijze
als dat voor den oorlog door de Duitsche
regeering geschiedde.
Vele leden waren van oordeel, dat Ne-
F. Laguardia, directeur-generaal
•van de UNRRA, heeft ter zitting van
de economische commissie der V.N.
verklaard, dat hulp aan Europa het
meest spoed eischende vraagstuk is,
waarvoor de Vereenigde Naties zich
gesteld zien. Laguardia meende, dat
politieke motieven hier opzij gezet
moeten worden, opdat niet alles wat
<^e UNRRA heeft bereikt, te niet
worde gedaan.
De Sovjet-Unie zou voor internationale
samenwerking zjjn, indien een ander
instituut dan de UNRRA de betroklèen
taken op zich zou nemen. De regeering
der V. S. zou op haar beurt slechts die
landen willen steunen, die de regeering
Welgevallig zijn.
„Ik kan niet gelooven, dat dit werke
lijk 't gevoelen van 't Amerikaansche
'oik is", aldus Laguardia, die vervolgens
nieuw hulp-plan uitstippelde, waarbij
n voedsel-noodfonds der v.n. moet wor
den gesticht. Dit f°nds zou die landen in
Europa en het Verre Oosten moeten bij
springen, die in 1947 niet over vol
doende deviezen beschikken om in hun
minimum-behoeften te kunnen voorzien.
Het fonds zou 500.000.000.— dollars moe
ten bevatten en de internationale bank
zou dienen mee te werken. Voor Europa
en het Verre Oosten zou in 1947
2.500.000.000.— dollar noodig zijn
Stalin heeft mij meegedeeld, aldus
Laguardia, jiat hij de UNRRA ëaal*Je
in 1947 zag voortbestaan en dat de
Sovjet-Unie haar bijdrage zal geven, in
dien Groot-Brittannië en de Vereenigde
Staten dat ook doen.
Tijdens de bijeenkomst van de com
missie voor het beheer heeft de Sovjet
ambassadeur in de V.S. Nikolai Nowi-
kof, zijn standpunt uiteengezet ten aan
zien van de kwestie van het beheer.
De verantwoordelijkheid voor het feit,
aldus Nowikof, dat thans een jaar na
San Francisco nog geen beheersraad
I De maatstaf van het echte leven
is niet de lengte, maar de diepte,
\de intensiteit. J
is tot stand gekomen, berust bij de man
daathebbende mogendheden, die nog
geen regeling hebben ontworpen voor
alle vroegere mandaatgebieden. De kwes
tie dient niet langer te worden uitgesteld
en de Sovjet-delegatie zal er voor zorg
dragen, dat de beheersraad zal worden
gevormd tijdens deze zitting van de alge-
nieene vergadering.
Ten aanzien van het verzoek van Z.
Afrika om Z.W.-Afrika te mogen in
lijven zeide Nowikof, dat zulks een in
breuk op het handvest zou beteekenen.
In zijn antwoord verklaarde de Ame
rikaansche afgevaardigde bij den be
heersraad, dat Rusland de eenige was
geweest op de assemblee te Londen, die
de beheersraadsbesprekingen vertraagd
had.
derland met betrekking tot Spanje geen
zelfstandige politiek kan voeren, onafhan
kelijk van andere mogendheden. Deze leden
vroegen een uiteenzetting te mogen ont
vangen van het standpunt, dat minister
Van Kleffens bij de behandeling van de
Spaansche aangelegenheid in den Veilig
heidsraad heeft ingenomen.
Sommige leden meenden, dat ons land,
desnoods zelfstandig, economische en de-
plomatieke betrekkingen met het regime
van Franco behoort te verbreken. Vele an
dere leden waren echter van oordeel, dat
het niet op onzen weg ligt, ons in deze
huns inziens binnenlandsche aangelegen
heid van Spanje te mengen.
Verscheidene leden meenden, dat terecht
is geklaagd over onvoldoende voorbereiding
van Nederlandsche zijde van het proces te
Neurenberg, voor zoóvèr het op Seyss-
Inquart betrekking had. De Nederlandsche
vertegenwoordiger t« Neurenberg, de heer
Van Tuyll van Serooskerken, deed zijn best,
doch hij werd. naar den indruk van deze
leden, door de regeering onvoldoende van
gegevens voorzien. Ook de Fransche aan
klager bleek onvoldoende op de hoogte.
Men betreurde dit zeer. Is het gerucht waar.
zoo vroegen sommige leden, dat de corres
pondentie van Seyss-Inquart niet kon
worden geproduceerd, omdat deze z,ich in
een afgesloten kast bevond, waarvan de
sleutel in het bezit was van een ambte
naar, die naar het buitenland vertrokken
was? Indien er bij verzamelen van gege
vens voor dit proces inderdaad van nalatig
heid sprake geweest is, vertrouwde men.
dat de schuldigen daarover ernstig zijn
onderhouden.
Verscheidene leden vroegen zich af, of
het noodig en wenschelijk is, dat de Ne
derlandsche vertegenwoordiger in den Vei
ligheidsraad. de heer Van Kleffens, voor
wien zij overigens alle waardeering hadden,
den rang van minister zonder portefeuille
bekleedt.
Wanneer ge een suikertante of een an
dere te waardeeren relatie hebt in Gro
ningen of in Maastricht, in Ben Helder of
in Breskens, en ge wilt haar bij feestelijke
gelegenheid een bloempje sturen aan
zien doet gedenken dan kan dat heel
gemakkelijk en snel. De bloemisten werken
daartoe samen en zorgen voor het door
zenden van bestellingen. Het devies „zeg
liet met bloemen" blijkt nog steeds op
geld te doen.
In ons land worden thans per maand
door de samenwerkende bloemisten ge
middeld al weer 6000 orders uitgewisseld
en dat tot een gezamenlijke waarde var,
60 a. 65.000 gulden. Dit betreft dus bestel
lingen ter plaatse, welke elders worden
uitgevoerd.
De heer D. Admiraal, secretaris van de
vakgroep Detailhandel B'loemen en Plan
ten te 's-Gravenhage heeft omtrent deze
methode van doorgeven van bestellingen
eenige mededeelingen gedaan aan een re
dacteur van het A.N.P. De uitwisseling
van bestellingen hier te lande geschiedt "in
het raam eenery organisatie „Bloemen-
expresse" oenaamd. Hierbij zijn een kleine
duizend Nederlandsche bloemisten, ver
deeld over 256 gemeenten aangesloten.
Behalve deae „Bloemexpressen" kende
men ook reeds voor den oorlog de „Fleu
rop", die op dezelfde wijze werkte, doch
het .vasteland van Europa bestreek. Deze
is samengesteld uit de landelijke orga
nisaties, zooals wij in Nederland ds „Bide-
menexpress" kennen.
Na den oorlog is op een vergadering
te Kopenhagen opgericht de „Interflor",
te beschouwen als een overkoepelend or
gaan van de drie organisaties, waardoor
een groote Internationale samenwerking
Is tot stand gekomen.
In de „Fleurop" staat Nederland aan
de spits met het o-rootste aantal leden.
De leden van de „Bloemenexpresse" zijn
automatisch lid van de „Fleurop" en via
de „Fleurop" van de „Interflor" en dat
men rekening houdt met de belangrijk
heid van de Nederlandsche deelname in
aeae internationale samenwerking, blijkt
uit het feit,, dat de heer C. Thim te
Amsterdam deel uitmaakt van de board
ai directors van dc „I.v/crflnr" d» npv.-t
is dat men het werk gaat uitbreiden tot
Engeland en Amerika. Men heeft daar
toe thans de beschikking over 10.000
correspondentenadressen.
Het Amsterdamsche Bijzonder Ge
rechtshof heeft vanmorgen uitspraak
gedaan in de geruchtmakende verraads-
zaak van de Haarlemsche „Vrij-Neder-
land"-groep. Het Hof bleek nu van oor
deel, dat het onderzoek onvoldoende
was geweest en wees de geheele zaak
terug naar den raadsheer-commissaris
Verwachting tot Woensdagavond:
Wisselende bewolking met enkele
buien. Langs de Waddeneilanden tij
delijk stormachtige, overigens krachtige
tot matigen wind tusschen Zuidwest
en Noordwest. Morgen overdag iets
kouder.
Maan 19.2212.00. Morgen: zon 7.55
—16.53.
De onlangs benoemde „Bargemaster" van
den Engelschen koning, past zijn nieuwe
scharlaken uniform met gouden oplegsels,
dat hij heden zal dragen tijdens de ope
ning van het parlement te Londen. De
betrekking van „bargemaster" is een
eere-functie, welke sedert 1942 vacant was
Men zal zich de dramatische om
standigheden herinneren, die zich in
1942 voordeden bij de stichting „Meer
en Bosch" te Heemstede en „Bethesda
Serepta" aan de Hazepaterslaan te
Haarlem, inrichtingen van de Chris
telijke Ver. voor verpleging van val
lende zieken. Het bestuur werd afge
zet en gevangen genomen, een nieuwe
leiding, bestaande uit N.S.B.-ers, kwam
er voor in de plaats, het personeel
weigerde verder dienst te doen en
.bijna 600 patiënten moesten naar huis
gezonden worden.
De voorzitter van het nieuwe bestuur,
Ds. P. W. Foeken. eens Hervormd pre
dikant te Haarlem, van 1941 tot 1943 lid
van de N.S.B. en thans gedetineerd te
IJmuiden, stond gistermiddag voor het
Tribunaal, dat onder voorzitterschap van
mr. T. van Löben Seis stond, terecht.
Verdachte wei|g ten laste gelegd, dat hij
lid van de N.#B. was geweest, te Zand-
voort in het kringhuis van deze bewe
ging een lezing zou hebben gehouden over
„Kerkhervorming", in het N.S.B.-blad
„De Bundelaar" zijn kerkdiensten aan
kondigde, lid was van de Ned. Duitsche
Cultuurgemeenschap en verder was opge
treden als voorzitter der genoemde ver-
eeniging in welke functie hij een bro
chure „De waarheid over Meer en Bosch"
schreef.
Ds. Foeken bekende een en ander,
maar ontkende, dat hij propaganda voor
het nationaal-sccialisme maakte door zijn
predikaties en de oproepen om die bij
te wonen, in het „Handelsblad" werd
in die dagen een artikel geplaatst, o.a.
onderteekend door Ds. Foeken, met als
kop „Politieke verdwazing leidde tot
afbraak van maatschapp. werk", waar
mede de stichting Meer en Bosch bedoeld
was. Verdachte verklaarde, dat de koppen
boven het artikel voor rekening der
redactie waren.
President: U preekte op het laatst
voor leege banken en daarom trachtte
u wat plaatsen vol te krijgen met NSB-
ers, die u per briefkaart liet oproepen,
hetgeen predikanten veelal toch niet
doen.
Verdachte: Die briefkaarten """den
verzonden door „Evangelie en Volk".
Toen de president eenige getuigen in
het openbaar wilde hooren, merkte de
raadsvrouwe, mr. Scheltema-—Conradi op,
dat dit bij het Haarlemsche Tribunaal
nog niet is voorgekomen.
De voorzitter zette daartegenover, dat
zulks in Den Haag herhaaldelijk voor
komt. Na eveh in, raadkamer te zijn ge
weest besloot het Tribunaal getuigen te
hooren. De raadsvrouwe zal bij den
fiateur protest aanteekenen. Dr. B. C.
Ledeboer, directeur van de Stichting te
Heemstede, zette uitvoerig uiteen hoe de
gebeurtenissen zich in 1942 hadden af
gespeeld. Eind'April 1940 waren twee
broeders, die al geruimen tijd N.S.B.-ers
waren, ontslagen. Na hun interneering
wilden zij weer terugkomen, maar het
bestuur handhaafde het ontslag, bood
echter een pensioen aan op voorwaarde,
dat de heeren niets meer van zich zou
den laten hooren. Er liep echter nog
een verrader rond, die veel overbracht en
later aan het Oostfront sneuvelde. Toen
werden de bestuursleden in Den Haag
op het matje geroepen bij den commis
saris van de niet-commercieele vereeni-
gingen. Zij weigerden het tweetal NSB-
ers terug te nemen, waarop de gebeur
tenissen elkaar snel opvolgden. Het
nieuwe bestuur kon de ziekenhuizen niet
exploiteeren, omdat al het personeel, on
danks bedreiging zelfs met de dood
straf, heen wilde gaan. Als compromis
werd toen goed gevonden, dat alle pa
tiënten binnen 8 dagen naar andere
inrichtingen en familie zouden worden
overgebracht, een maatregel, dien 't oude
bestuur reeds lang had voorbereid.
Nadat ook ds. van Dijk uit Bloemen-
daal, voorzitter der vereeniging, een
soortgelijke verklaring had afgelegd en
agenten van politie getuigden waarom
en op wiens bevel zij indertijd de gebou
wen moesten bezetten, bleef de voorzit
ter zich geruimen tijd met de vraag bezig
houden of ds. Foeken wist, dat het oude
bestuur gearresteerd zou worden en of
hij bedreigingen jegens het personeel ge
uit had in een zijner toespraken, die hij
echter alleen met list kon uitspreken,
omdat zelfs op een aangekondigden
feestavond in het gebouw niemand ver
schenen was.
Hoe het zij, verdachte heeft te veel
moeten bekennen om de uitspraak over
14 dagen rustig te kunnen afwachten.Het
leven van den 62-jarigen eens ge-
achten Haarlemschen dominee is bij het
vallen van den avond verknoeid en ver
gooid.
Wanneer deze regelen onder de oogen
van de Heemsteedsche lezers en lezeres
sen verschijnen, heeft den geheelen dag
een" geiuidswagen door de schoone dre
ven van het land. van Groenendaal ge
reden en reclame gemaakt voor de glas
inzameling, die morgen, Woensdag, gaat
beginnen. Duizend vierkante meter glas
zal er uit de woningen van Heemstede
worden getooverd en het ijverige cocnité
heeft beloofd, niet eerder te zullen rus
ten, of het aantal vierkante meters
moet er zijn. Ook de collecte, bestemd
voor de bestrijding van de kosten, die nu
eenmaal aan het inzetten van ruiten
onvermijdelijk verbonden zijn, wordt
dringend aanbevolen. Ten aanzien van
de interne organisatie deelen wij mede,
dat in de plaats van militaire wagens
een aantal particulieren hun auto be
langeloos ter beschikking hebben ge
steld. Van alle kanten is men royaal in
de medewerking en daarom kan het niet
anders of ook de glasactie te Heem
stede slaagt volledig.
(Van een bijzonderen medewerker)
et klinkt misschien een beetje
sensatie-achtig, maar de kreten,
die in de onderwijzers-vakper»
opstijgen en de feiten, die daar en aller
wegen geconstateerd worden, wettigen
wel degelijk bovenstaande traag. Wij
kennen allemaal de groote grieven van
de onderwijswereld. De doorsnee burger
is geluikkig boven het niveau van tien,
twintig jaar geleden uit, toen men over
het onderwijzend personeel niets anders
dan de-bekende grap wist te debiteeren,
dat na aftrek van alle vrije uren en da
gen de „schoolmeester" slechts één flag
overhield om te werkenen die
eene dag was nog Koninginnedag. Hf,
gros der menschheid is nu zoo langza
merhand. wel overtuigd, dat de cttder-
wijaers voor een zeer zware taak /esteld
zijn, waarvan de vervulling niet beperkt
blijft tot de uren van 912 en 24.
Ook de menschen buiten het onderwas
beginnen op de hoogte te komen van de
nooden van het onderwijs en de onder
wijzers. Men begint b.v. te erkennen, dat
de salarieering onvoldoende is en de
klasse-bezetting veel te hoog is. Laten
we hopen, dat die erkenning komt uit
een welgemeend medeleven met de op
voeders van de tegenwoordige jeugd.
Mocht men echter zoover niet kunnen
komen, dan wordt het toch hoog tijd,
dat iedereen, en vooral iederen ouder, de
oogen open gaan uit puur eigenbelang,
dat men gaat inzien, dat de gevaren,
die het onderwijs bedreigen,- gevaren
zijn, die de jeugd, de opvoeding van
Neerlands toekomst, de welvaart en de
beschaving van ons geheele land be
dreigen. Dat het dus tijd wordt, dat
ook bulten het onderwijskamp krachten
gemobiliseerd worden, om de dreigende
gevaren af te wenden. Want de school,
het onderwijs is in gevaar. Er zijn vol
doende feiten te constateeren, die dit
bewijzen. We missen de statistieken, die
ons vertellen hoeveel onderwijskrachten
door overspanning e.d. met verlof ziin.
We willen hier trouwens alle factoren
van medelijden met de onderwijzers
uitschakelen. Wij willen echter wijzen op
het feit, dat door ziekten, maar vooral,
en daar gaat het om. door den uittocht
naar kantoor- en andere werkzaamhe
den eenerzijds en de geringe toevloeiing
van nieuwe leerkrachten anderzijds, een
groot tekort aan onderwijzend personeel
dreigt te ontstaan en reeds ontstaan is.
Slechts enkele cijfers, aan de vakpers
ontleend, voigen hier: In April van dit
jaar moest de minister van onderwijs
verklaren, dat er op dat tijdstip reeds
2668 klassen zonder leerkracht waren.
(Van onzen Haagschen redacteur)
„Ik ken winkeliersgezinnen, waar (los
avonds gebeden wordt, dat vader tocli
maar geen ambtelijke moeilijkheden zal
krijgen," aldus een middenstander op dc
protestvergadering, die door de Katho
lieke, de Christelijke en de Algemeene
middenstandsbonden Maandagmiddag in
Den Haag werd gehouden.
Deze vergadering, waarvoor zooveel De-
langstelling bestond, dat de deelnemers uit
de groote zaal van Amicitia naar buiten
(Van onzen parlementairen redacteur)
Naar ons ter oore komt, is het spoedig
aftreden van dr. ir. J. A. Ringers als
Minister van Openbare Werken en We
deropbouw te verwachten. De reden van
het aftreden van dr. Ringers schijnt
men te moeten zoeken ifi het feit, dat
hij, pas hersteld van een zware ope
ratie, die hij onlangs heeft ondergaan
en met nog een ruime periode voor zich,
die het zal vergen, voor zijn krachten
weer geheel op peil zullen zijn, van oor
deel is, dat de minister, op wien de bui
tengewoon zware last van den weder-
opbouw rust, een man moet zijn, die j
over zijn volle werkkracht kan beschik-
ken. Over de opvolging of de tijdelijke
waarneming van 't departement is, voor
zdbver ons bekend, nog geen decisie
genomen.
Een „Constitution" van 92 ton, welke
volgens de Lockheed-fabrieken het groot
ste transportvliegtuig van de wereld is,
heeft Zaterdag met succes proefgevlogen.
De Constitution kan 180 passagiers ver
voeren. sinds 1942 werd er aan gebouwd
voor de Amerikaansche marine.
Het toestel heeft vier, machines van 3000
P.K.. de spanwijdte van de vleugels is
!»S.7 'Meter. -
iiiiiiiiiiiiiiiniiiiimiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiii
rijs', is 26 jaar oud en de eenige zoon
van Captain Granville Soames en
mrs. Rhys. Hij heeft de 24 jaar oude
Mary Churchill ontmoet op de Brit
sche ambassade toen zij era haar
vader van vacantie terugkeerden-
Sinds dien tijd is miss Churchill min
stens èèn maal naar Parijs geweest;
Captain Soames heeft haar verschil
lende malen te Londen bezocht.
Toen Mary Churchill ondervraagd
werd over haar verloving zei zij: ,,We
zullen waarschijnlijk in Januari
trouwen. Captain Soames is enkele
dagen met verlof in Londen geweest
en gaat nu iveer naar Parijs terug."
Captain Soames is 26 jaar en was
bij het uitbreken van den oorlog bij
de Goldstream Guards in Sandhurst.
Hij heeft gediend in Noord-Afrika,
gevochten bij El Alamein en heeft
voorts speciale diensten verricht in
Italië en Frankrijk.
Miss Churchill is in 1941, toen zij
19 jaar was, in dienst gegaan bij den
Vrouwelijken Hulpdienst.
Zij is het laatste oorlogsjaar werk
zaam geweest bij het zware luchtaf
weergeschut fn Frankrijk en België en
heeft den oorlog van nabij meege
maakt. In het begin van dit jaar is
:e gedemobiliseerd.
Haar eerste politieke speech heeft
ij. gehouden op een meeting in Es-
róx. Dezer dagen toen ze sprak to*
Christopher Soames
Mary Churchill, de jongste doch
ter van den bef aamden Engel
schen oorlogsleider, wier ver
loving met Captain Christopher Soa
mes, van de Goldstream Guards, be
kend gemaakt is, heeft haar verloof
de juist een maand geleden te Parijs
ontmoet. Captain Soames, werkzaam «v».
op het Militair Gezantschap in Pa- 1 de meisjes van 'n H.B.S. in Hastings,
Miss Mary Churchill
heeft zij enkele behartigenswaardige
dingen gezegd:
„De meesten van jelui zullen trou
wen en een gezin stichten en dit is
eigenlijk het meest natuurlijke voor
sen vrouwEr is moed en kracht en
inspanning voor noodig, maar je weet
a at je op deze manier je land het
beste dient."
puilden en in nevenzalen op tafels en stoe
len stonden, was gericht tegen de geheele
prijs- en loonpolitiek van de regeering.
welke door de heeren Bakker en Hartman
in felle redevoeringen werd aangevallen.
Ook uit de vergadering werd scherpe kri
tiek gevoerd, waarbij vooral de prijzencon
tróle het moest ontgelden. Er vielen woor
den als Gestapo-methoden en wat dies
meer zij.
Tenslotte werd een resolutie aangeno
men, waarin geprotesteerd werd tegen de
wijze van totstandkoming van de maat
regelen tot verlaging der winstmarges, te
gen de „Duitsche" manier, waarop de con
trole wordt uitgeoefend, tegen de jacht
naar processen-verbaal, tegen het vaststel
len der prijzen door onbevoegden, tegen de
ondeskundigheid, welke door sommige ver
balisanten aan den dag wordt gelegd en
ais gevolg daarvan tegen de publicaties in
de pers, welke het doen voorkomen, dat de
duurte wordt veroorzaakt en bestendigd
mede door den middenstand.
De resolutie eisehte medezeggenschap
van den middenstand b(j het aststellen
en ten uitvoer brengeu van alle maat
regelen, waarbij het belang van de zelf
standige werkers in de samenleving is
betrokken.
Dinsdag heeft Prins Bernhard een of
ficieus bezoek gebracht aan een detacne.
ment van de Koninklijke Marine te Hoek
van Holland.
ooral de kleine gemeenten zijn de
dupe. Het gebeurt meer dan eens,
dat zich op 'n in de vakbladen ge
plaatste advertentie geen enkele liefheb
ber aanmeldt. Er moet zelfs, zooals in
deze courant 7 November 1.1. gemeld is,
al een school (in Rijssen) finaal ge
sloten rijd, niet omdat er gestaakt wordt,
maar omdat er geen personeel te krijgen
is. Volgens geruchten moet deze school
niet de eenige zijn. Maar dat men, voor
al op het platteland, geweldig vast zit,
is een betreurenswaardig frit. De groote
steden hebben nog wel aantrekkings
kracht genoeg om de open komende
plaatsen te vullen. Maar hoe lang nog?
Reeds nu ontstaan ook in de groote
steden op tal van scholen moeilijkheden,
als een der leden van het personeel door
zieke of anderszins verhinderd is. Een
leerkracht voor een paar weken of
maanden is niet te krijgen. Gevolg: On
mogelijke combinaties van klassen van
40 a 50 leerlingeij met klassen van 40
a 50 leerlingen of meer. Of de kinderen
naar huis en de straat op sturen. Beide
oplossingen zijn funest voor onderwijs
en leerlingen. Helaas beloven de teeke
nen des tijds nog niet veel goeds voor
de toekomst. De hopelooze salarieering,
het gesol met de rechtspositie en de
overvolle klassen lokken begrijpelijker
wijze niet veel jonge menschen tot de
onderwijswereld. Alle kweekscholen zien
met groote bezorgdheid het aantal leer
lingen dalen, voor sonupige eerste klas
sen hebben zich dit jaar slechts 3 a 5
Candida,ten aangemeld. Men weet in de
onderwijswereld dan ook niet waar dit
heen moet, men voorvoelt dat een
catastrofe het onderwijs in Nederland
bedreigt.
De onderwijswereld bezit voldoende
eminente krachten om voor een oplos
sing te zorgen. Wij hebben slechts ge
tracht in broederen kring den nood van
het onderwijs bekend te maken en eenig
begrip bij te brengen van het gevaar,
waarin het onderwijs verkeert, in de
hoop, dat daardoor ook de waardeering
vóór de medewerking mét het onder
wijzend personeel vergroot zal worden.
Op een Zaterdag IJ. te Amsterdam
gehouden cultureel congres van de
Partij vaa den Arbeid heeft de Amster
damsche wethouder van Onderwijs, mr.
A. de Roos, verklaard, dat de toekomst
voor het onderwijs er donker uitziet. Hij
wees er o.m. op, dat onderwijzend per
soneel wegloopt, omdat het salaris on
voldoende is.en elders meer te verdienen
valt. De mededeeling van mr. De Roos,
dat binnen vijf jaar 6000 nieuwe leer
krachten nocdig zullen zijn. accentueert
wel zeer bijzonder den noodtoestand op
onderwijsgebied.
De raad der vier ministers van Buiten
landsehe Zaken, die gisteren te New
York bijeenkwam, heeft niet tot een be
slissing kunnen komen ten aanzien van
het Britsche voorstel tot vergoeding aan
de buitenlandsehe petxoleum-maatschap-
pijen die voor den oorlog in Roeméèn-
sche olie waren geïnteresseerd.
Bevin drong sterk aan op een afzonder
lijke clausule ten aanzien van deze ver
goeding, maar stuitte op tegenstand van
zijn Amerikaansche en Russische colle
ga's, die verklaarden, dat hierin reeds
voorzien was in andere artikelen van het
ontwerp-verdrag met Roemenië.
etn Britsch verzoek, dat Roemenië scha
devergoeding zou betalen voor tijdens den
oorlog beschadigde of verloren gegane
buitenlandsehe schepen.
Vervolgens kwamen de Bulgaarscho
herstelbetalingen aan Griekenland en
Joego-Slavië ter sprake. Engeland en
Amerika stelden een bedrag van 125
millioen dollar voor, dat gelijkelijk tus
schen Griekenland en Joego-Slavië zon
worden verdeeld. Moiotof vond 25 milli-
oen dollar voldoende: Joego-S'avie IS
en Griekenland 9 millioen.
Dit is een vreemde situatie, aldus
Moiotof. Joego-Slavië heeft 'verklaard,
dat het tevreden is met 16 millioen dol
lar. Waarom zouden wij dan op meer
aandringen?
Bij wijze van compromis stelde Moiotof
Ook werd geen beslissing bereikt over 'tenslotte een totaalbedrag van 30 millioen
voor, doch Bevin zeide, dat hü onmoge
lijk accoord kon gaan met een bedrag
van minder dan 62 en een half millioen
dollar voor Griekenland.