OPNIEUW OP DEN TWEESPRONG
Linnenkasten blijven ledig
Amerikaansche politiek
blijft ongewijzigd
mm
i
DE LUIPAARDMENSCHEN
VAN NIGERIA
Textielindustrie heeft groot gebrek
aan arbeidskrachten
Verklaring van Traman
WERELDNIEUWS IN BEELD
Rusland mengt zich in
Palestijnsche kwestie
Beter brood eerst over
enkele weken
Raadsbesluiten
ongeldig?
Dnister
spel
Weerzinwekkend terrorisme van een
geheim Afrikaansch genootschap
DINSDAG 12 NOVEMBER 1946
PAGINA 3
BU1TENLANDSCH OVERZICHT
Winst voor de Fransche communisten is
nog geen winst voor linksche bloc
DE VOEDSELCRISIS IN
DUITSCHLAND
Hernekamaal onbruikbaar
Wapenstilstandsherdenking
te Brussel
Eeuwige vlam ontstoken
GRAAF VAN BYLANDT
GEZANT TE ROME
RUSSEN COPIEEREN HET
VLIEGEND FORT
,VORSTBESTRIJDER"
REPUBLIKEINEN BELOVEN
SAMENWEBKING
BIENSTBOBE VERRIEB
WERKGEVER
ONZE DICHTERS OP DE
ZWARTE SCHIJF
MAN IN BRAND
Britsche onderscheiding
voor Ned. militair
Genomen in eerste
vergadering
VERGANE GLORIE
DE EXPLOSIES IN HET
GRENSGEBIED
(Wordt vervolgd)
HAAGSCHE PRIJZENSLAG
Centrale Eereraad voor de
kunst
INBRAAK TE LEIDEN
Hoeveel vleeschwaren
op één vleeschbon?
Euwe in Willemstad
Voor de zesde maal in iets meer dan
een jaar tijds is het Fransche volk
Zondag ter stembus gegaan, dezen
keer om een wetgevende vergadering te
kiezen, welke voor het eerst sinds den
oorlog weer de oude parlementaire tra
dities zal opnemen en in den normalen
zittingstijd van vijf jaar uitdrukking zal
geven aan den politieken wil van 't volk.
Om meer dan één reden zijn de uit
slagen, welke over de geheele linie den
invloed Van slechts ten deele definieer
bare factoren vertoonen, verrassend ge
weest. Verrassend is op de eerste plaats
het verlies der socialisten. Eenig ver
lies werd door sommige kringen voorzien
als gevolg van de diepe inwendige par
tijcrisis, de twijfelachtige rol, die enkele
van haar leiders gespeeld hebben in de
economische schandalen van den laat-
sten tijd (wijn-, melk-, groenten- en tex
tielschandaal) en de weinig besliste hou
ding in den verkiezingsstrijd. Doch een ne_
derlaag van dezen omvang werd door
niemand en zeker niet door de partij
leiders, onder aanvoering van Léon
Blum, verwacht.
Ernstiger nog dan voor de party is
deze slag voor het linksche bloc. De com.
munisten, die zich reeds verkneukelden
over een mogelijke linksche regeering,
zien hun plannen met één slag den bo
dem ingeslagen, want ondanks de com
munistische overwinning, die in dit
licht wel ernstig den schijn heeft van
een Pyrrhus-overwinning, boeken de
beide linksche partijen een verlies van
minstens elf zetels, waardoor alle hoop
op een linksche coalitie-regeering ver
vlogen is. Immers, men kan het als uit.
gesloten beschouwen, dat een linksche
regeering, steunend op twee partijen,
De Engelsch-Amerikaansche besprekin
gen over de voedselcrisis in de Britsche
zone van Duitschland,- zullen deze week
te Berlijn worden voortgezet. Het bureau
voor voedselaangelegenheden te Stutt
gart heeft verklaard, dat de voedselcrisis,
hcewel deze in de eerste plaats aan de
Amerikaansche zeeliedenstaking wordt
toegeschreven, werd verhaast door de
explosie van een oude bom in het Herne
kanaal. Hierdoor werd een belangrijke
waterweg voor de voedselvoorziening van
het Ruhrgebied geblokkeerd. Men ver
wacht, dat het Herne-kanaal niet voor
20 November a.s. zal worden heropend.
Wegens de betrekkelijk kleine, beschik
bare voorraden in de Amerikaansche
zone zal de crisis, naar nien meent, al
leen kunnen worden opgelost doordat
men de schepen, die voedsel naar deze
zone brengen, naar de Britsche zone diri
geert.
De herdenking van den wapenstilstand
van 11 November 1918 werd met bijzondere
plechtigheid Maandagmorgen in Brussel
gevierd.
Prins Karei, regent van België, begaf zich
te elf uur naar het graf van den Onbe
kenden Soldaat. Alle leden van de regee
ring en andere officieele functionarissen
waren tegenwoordig.
Deze plechtigheid werd, voor het eerst
sedert jaren, gevolgd door een parade van
het garnizoen van Brussel en een parade
van de delegatie van veteranen uit de beide
oorlogen en van leden van de ondergrond-
sche.
Een toorts, die met een Belgisch leger
vliegtuig van Brussel naar Londen was ge
bracht, is aangestoken op het graf van den
Onbekenden Soldaat in de Westminster
Abbey. De plechtigheid werd verricht door
den Deken van Westminster.
De vlam, die aangehouden werd in een
mijnlamp, is naar Brussel teruggebracht
oni de eeuwige vlam op het graf van aen
Onbekenden Soldaat in Brussel te doen
opleven.
Aneta verneemt uit Batavia, dat mr.
W. K. F. Graaf van Bylandt omstreeks
1 December zijn functie van politiek ad
viseur van den Luitenant-Gouverneur-
Generaal zal neerleggen en naar Neder-,
land zal vertrekken in verband met het
feit, dat hij een benoeming als gezant te
Rome kan verwachten.
Het door de Franschen toegestane Ber-
lijnsche blad „Kurief 'publiceert een
uit Parijs afkomstig bericht, volgens welk
de Russen het Amerikaansche B 29 vlie
gende superfort namaken ln fabrieken
achter den Oeral.
In de berichten, die toegeschreven wor
den aan kringen van den Amerikaanschen
Inlichtingendienst, werd gezegd, dat de
Russen verscheidene superforten in ge
bruik hadden, die gedurende den oorlog
noodlandingen hadden moeten maken m
Mandsjoerije, en deze nu als model ge
bruikten ln hun eigen fabrieken.
Egypte zal 25 Amerikaansche schepen
knopen- Prijs, type en andere bijzonder
heden zijn nog niet bekend.
die in de minderheid zijn tegen het ge
zamenlijke rechtsche bloc, hoe verdeeld
dit ook moge zijn, een mogelijkheid
zal vinden tot het voeren van practi-
sche parlementaire politiek.
Van een verschuiving naar rechts
kan ondanks dit alles echter, nauwelijks
sprake zijn. De invloed der Republi-
keinsche overwinning in de V. S. blijkt
ondanks de verwachtingen, die men ts
dien aanzien had, slechts zeer gering
geweest te zijn, en duidelijker dan bij
welke der vorige verkiezingen ook, blij
iken de Fransche kiezers een eigen
standpunt te hebben ingenomen. Het
grootste deel der ontevredenen uit de
socialistische kringen heeft dan ook
om deze ontevredenheid te demon-
streeren, een stap verder naar links
gezet en voor Frankrijk staat hét sig
naal feller dan ooit tevoren op rood
Voor velen is ongetwijfeld de stabi
liteit der M.R.P. een verrassing ge-
geweest. Na het wantrouwen van een
groot gedeelte harer aanhangers bij het
referendum en de critiek, die door De
Gaulle op het beleid der M.RP.-leiders
is uitgeoefend, moest men ernstig reke
ning houden met betrekkelijk zware' ver
liezen. Aan den moreelen steun van De
Gaulle door latere verklaringen kende
men slechts een zeer betrekkelijke waar
de toe. Meer dan aan de geheimzinnige
macht van haar beschermheer, moet
men deze redding, welke Maurice Schu.
man even wonderbaarlijk noemt als
haar plotselinge opkomst, dan ook toe
schrijven aan het vettrouwen, dat de
M.R.P. in haar met vuur gevoerde ver.
kiezingscampagne heeft kunnen her
winnen. De volledige afwijzing van een
nieuw samengaan met de communisten
en de belofte tot herziening van de
grondwet waren daarbij de sterkste mag
neten.
Inmiddels schijnen zoowel de M.R.P.
als de communisten het tripartisme
voorgoed afgezworen te hebben, en zui
len er, op grond van de droevige erva
ringen van het verleden, slechts gedwon
gen door den uitersten nood opnieuw
hun toevlucht toe nemen. Een voor de
hand liggende oplossing is er niet. Even.
min als het linksche bloe zullen de
rechtsche partijen in staat zijn een re
geering te vormen, welke haar program
ma ten uityoer kan brengen. Nog afge
zien van de pertinente weigering, die de
M.R.P.-leiders op het laatste partijcon
gres hebben laten hooren, om samen
te werken met de Republikeinscha Vrij
heidspartij, blijkt de rechtsche meerder
heid toch nog innerlijk; te zwak en te
heterogeen om tegen de sterke linksche
coalitie stand te houden.
De drie groote partijen, de M.R.P., de
Communisten en de Socialisten hebben
zetels aanspraak gemaakt op ministers
zetels. De communisten zullen zeker
ook trachten, als grootste, volgens de
Fransche traditie den minister-president
aan te wijzen. Bidauits positie als mi
nister van Buitenlandsche Zaken schijnt
echter voorloopig onaantastbaar.
En daardoor lijkt een voortgaan van de
Fransdhe internationale politiek in de
tot nu toe gevolgde lijn wel gewaar
borgd. Voor het binnenland evenwel
kan men een moeilijken en verbeten
strijd verwachten tusschen de commu
nisten eenerzijds, de rechtsche groe
peeringen anderzijds. De socialisten, te
gering in aantal, zullen daarbij nau
welijks nog als buffer dienst kunnen
doen.
Rusland heeft geëischt, dat Engeland of
Palestina onafhankelijkheid geeft of het
gebied onder UNO-trusteeship plaatst.
De Russische gedelegeerde, Novikof, heeft
in een rede voor de trusteeship-commissie
van de UNO verklaard, dat het lot van
Palestina zwevend gehouden was.
Novikof wilde hiervan de reden weten,
maar Engeland heeft het tot nu toe „niet
mogelijk geacht" ons daarover in te lich
ten.
Tegelijkertijd drong hij er op aan, dat
er een eind aan het uitstel gemaakt zou
worden en eischte hij, dat de trusteeship-
raad tijdens deze Algemeene Vergadering
opgericht nou worden.
De Russische gedelegeerde Ontkende, dat
de Sovjet-Unie de bedoeling zou hebben
inzake de trusteeshipkwestie van het veto
recht gebruik te maken, maar 'verwierp
zonder meer een Amerikaansch voorstel,
dat erop gericht was, te verhinderen, dat
de kaarten in deze kwestie op tafel ko
men.
De leider van de experimenteele af-
deeiing van Michigan state College,
Gardner, heeft medegedeeld, dat opliet
college een „vorstbesLrijdei"' Is gecon
strueerd, die infra-roode warmtestralen
uitzendt, welke door een met olie ge
stookt apparaat worden uitgezonden en
planten acht graden warmer kunnen
houden dhn de normale temperatuur
in de open lucht.
De machine bestaat uit een oliebran
der met een verhittlngsbuis en een aan
tal speciale reflectoren, die de warmte
leiden naar de planten, welke moeten
worden beschermd. Zy deed bij proeven
de temperatuur over een uitgestrektheid
van 4047 vierkante meter van 29 tot
37 graden stijgen.
De productiekosten van deze „vorst-
bestrüjder" staan nog niet vast, maar
de ingenieurs meenen, dat zij ongeveer
100 dollar' zullen bedragen en by de
proeven bedroegen de kosten van de
toepassing niet meer dan 75 dollarcents
per uur.
Volgens de geleerden is de machine
o.a. bruikbaar voor bessen, bloemen en
groenten en in appel-, sinaasappel-, ci
troen- en grapefruit-boomgaarden.
In het Oosten des lands beklaagt men
zich over gebrek aan arbeidskrachten.
Er is, aldus dez«3 klachten, voldoende
voorraad ruwe katoen, brandstoffen
voor de stoomturbines zijn in voldoende
mate aanwezig en er zijn genoeg hulp
stoffen. Doch de machines staan ge
deeltelijk stil en de magazijnen worden
niet gevuld. De groothandel en de de
taillisten kunnen niet voldoende worden
voorzien en zoo blijven de linnenkasten
voorloopig ledig, om van het koopen
van katoenen stoffen voor direct ge
bruik niet te spreken.
De productie is in één der bedrijven
tot circa 50 pet. der gewone werkcapa-
citeit opgeveerd, doch meer is niet te
bereiken, omdat er niet genoeg vrouwe
lijk personeel aan het werk gaat. Al het
mogelijke wordt gedaan, om meer werk
krachten, vrouwen vooral, bü de pro
ductie der katoenindustrie aan te trek
ken, tot nu toe echter met weinig suc
ces. Het contingent van het gereede
product, bestemd voor uitvoer, aldus
deelde men ons verder mede, bedraagt
voor het vierde kwartaal van 1946
slechts 5 pet. van de vooroorlogsche
productie. Het verbruik van textielgoe-
deren gaat ver boven de productie uit.
Er moet een groote achterstand van
katoenen stoffen ingehaald worden.
Dit is in de gegeven omstandigheden
niipt mogelijk.
Aan de vervaardigingvan canvas
wordt in de fabriek van de erven
Ankersmit te Deventer in ploegen
gewerkt. Het product wordt direct
afgeleverd. Het betrekken van de
noodige hulpstoffen, zoo deelde men
ons mede, is moeilijk, omdat levering
van Duitschland uit moest worden
vervangen door die uit Zwitserland,
Frankrijk, Amerika en Engeland.
De toevoeging van meer buitenlandsche
tarwe aan de broodbioem tot 50 procent,
welke gisteren is begonnen, kan nog niet
onmiddellijk in de kwaliteit van het
brood tot uiting komen, zooals velen
schijnen' te denken. De bakkers zullen
naarmate hun bloemvoorraad aanvulling
behoeft, voorzien worden met bloem van
nieuwe samenstelling. Het verloop van
dit proces vraagt enkele weken.
President Truman heeft gisteren
in een verklaring gezegd, dat de hui
dige Amerikaansche politiek door
hem en den minister van Buitenland
sche Zaken Byrnes, als een natio
naal program met den steun van zoo
wel de Democraten als Republikeinen
zal worden voortgezet.
„De leden van beide partijen, zo'owel
binnen als buiten het Congres, hebben in
raden deelgenomen aan het voorbereiden
en het uitvoeren van de buitenlandsche
politiek van onze regeering. Dit was een
nationaal en geen partijprogram", aldus
Truman.
De president geloofde, dat de Republi
keinen hierin met de regeering samen
zullen blijven werken en vervolgde: ,,Ik
gevoel geen bezorgdheid omtrent diegenen
in een van beide partijen, die den ernst
van de problemen, waarvoor wij ons op
het gebied der buitenlandsche politiek ge
plaatst zien, kennen. Ik ben hierover be
zorgd, dat eenig persoon in een van beide
partijen op dit gebied de gelegenheid
zoekt om persoonlijke bekendheid te ver
werven of partijvoordeel te behalen door
exploitatie van het sensationeele of alleen
al door het scheppen van geschillen.
Alleen de voortdurende vastbesloten
heid om de belangen van het land boven
andere te stellen kan de problemen tot
oplossing brengen.
Onze groote innerlijke kracht en onze
vooraanstaande positie in de wereld zyn
niet, zooals sommigen te gemakkelijk
aannemen, onvernietigbaar."
In antwoord op vragen zeide Truman,
dat hy niet het voornemen heeft, veran
deringen in de regeering aan te brengen.
Republikéinsche Congresleiders hebben
Truman's aanbod om de komende twee
jaren in het belang van het land samen
te werken met instemming begroet. Al
len waren het er over eens, dat de ver
antwoordelijkheid van beide partyen voor
de buitenlandsche politiek moest voort
duren. Carroll Reece, voorzitter van de
Republikeinsche Nationale Commissie,
zeide: „Ik hoop en vertrouw, dat de pre
sident een overvloed van goeden wil zal
aantreffen bij de Republikeinsche leiders
en Congresleden." En Martin, die de
leider van de fractie in het Huis van
Afgevaardigden zal worden, verklaarde
dat zijn partij nooit zal falen samen te
werken in het belang van het land.
Glasgordijnen worden voorloopig wei
nig aangemaakt. De behoefte daaraan
is zoo groot, dat men er volgens de di
rectie niet aan kan beginnen met zoo
veel verminderde werkcapaciteit en de
behoefte aan andere katoenen weefsels.
De textielindustrie heeft voorts
ernstig te kampen met de diefstal
len; dagelijks worden mannelijke en
vrouwelijke arbeiders op diefstal
betrapt en op staanden voet ont
slagen. Bij deze diefstallen gaat het
meestal om de ruwe garens, die met
spoel en al ontvreemd word.cn. De
klossen verdwijnen in den zwarten
handel.
Een tweede kwaad, dat met den dag
erger schijnt te worden, is het onrecht
matig verzuim van het werk. In som
mige bedrijven stagneert de geheele pro
ductie, omdat bepaalde werkkrachten
den eenen dag werken en den anderen
dag zonder eenige geldige reden thuis
blijven. Sommige arbeiders, en in het
bijzonder vrouwelijke, trekken zich van
opzeggingstermijnen niets aan.
Een der substituut-officieren bij de Ar-
rondissements-rechtbank te Rotterdam, dr.
M. S. van Oosten, en de ambtenaar van
het O.M. bij het kantongerecht te Rotter
dam, mr. H. W. van Doorn, zijn in de
oorlogsdagen het slachtoffer geworden van
verraad. Dr. van Oosten had een dienst
bode, de nu 20-Jarige Johanna M. Witte,
die zoo verholgen op haar patroon was
over zijn verbod om met Duitsche solda
ten uit te gaan, dat zij in Juni 1944 naar
den S.D.-man s. Postu'stapte en hem ver
telde, dat haar patroon in zijn woning
naar den Engelschen zender luisterde en
daarbij nogal eens mr. Van Doorn ult-
noodigde. Belden werden door den S.D.
gearresteerd en eenige maanden gevangen
gehouden.
De zaak diende Dinsdagmiddag voor de
Rotterdamsche Kamer van het Haagsche
Bijzondere Gerechtshof, waar de advocaat
fiscaal twaalf maanden gevangenisstraf
tegen de dienstbode eischte, waarvan acht
maanden, voorwaardelijk, met, 'n proeftijd
van drie jaar en onder toezichtstelling.
(Van onzen parlementairen redacteur)
Het Departement van O. K. en W. is
doende uitvoering te geven aan het nut
tige plan een discotheek te vormen van
verzen van onze voornaamste dichters,
gezegd door deze dichters zelf. Op deze
wijze hoopt het departement in het be
zit te komen van een archief van dé bes
te verzen der hedendaagsche dichtkunst,
zooals zij door de. dichters zijn uitgespro.
ken, waardoor tevens hun stemmen voor
het nageslacht worden vastgelegd. Deze
discotheek belooft een groote documen
taire waarde te krijgen.
De 45-jarige schilder L. van Reewijk,
die gisteravond in de zaak van zijn pa
troon bezig was met het smelten van
was, is daarbij plotseling in brand gevlo
gen en liep zoo ernstige brandwonden
over het geheele lichaam op, dat hij
iater is overleden.
De man beging de onvoorzichtigheid de
reeds vloeibare was in een open ketel op
het open vuur te zetten. Doordat er daar
bij was in de vlammen viel, laaiden deze
plotseling fel op en sloegen over op zijn
kieeren. Eén voorbijganger, die hulp ver
leende, kon niet verhinderen, dat de man
over het geheele lichaam brandwonden
opliep. Hét vuur deelde zich mede aan
den inventaris van de werkplaats, die ge
heel uitbrandde. Ook de bovenverdieping
brandde gedeeltelijk uit.
Tijdens een plechtigheid, die Maan
dagmorgen op het departement van
Marine'te Batavia geschiedde is de on
derofficier der Koninklijke Marine, J.
Dirven, onderscheiden met de Distinguis
hed Service Medal vanwege zyn groote
verdiensten tijdens landingsoperaties op
de kust van Noord-West Europa in
Juni 1944.
Ex-keizerin Zita van Oostenrijk (midden)
in gesprek met bisschop Daniel Ivancho,
na diens wijding in Pittsburgh als bis
schop van 300.000 orthodoxe Katholieken
in de Vereenigde Staten. Links keizerin
Zita's dochter, de vroegere aartshertogin
Elizabeth
Er is een kwestie gerezen rond de gel
digheid van de besluiten, die sommige
gemeenteraden hebben genomen in de eer
ste vergadering waarin zij in hun nieuwe
samenstelling zijn bijeengekomen.
Wat Is het geval? De minister van Bin-
nenlandsche Zaken heeft dezen zomer een
circulaire doen uitgaan, waarin werd ge
zegd, dat de nieuwe raden zouden moeten
optreden, aoodra de goedkeuring van 'de
geloofsbrieven van meer dan de helft der
leden onherroepelijk was geworden. Tegen
het besluit tot goedkeuring stond gedu
rende acht dagen beroep open by Ged.
Staten. Dit college kan echter ook 'ambts
halve optreden en wel binnen acht dagen,
nadat, het van het besluit tot goedkeuring
der géloofsbrieven mededeeling heeft on tl
vangen.
Nu heeft men in vele gemeenten den
nieuwen raad laten optreden precies een
week na de goedkeuring der geloofsbrieven,
maar op dat tijdstip hadden Ged. Staten
nog de bevoegdheid, ambtshalve tusschen-
beide te komen, want zelfs als hun het
besluit onmiddellijk was toegezonden, had
den zij daartoe nog een of meer dagen
het récht.
De minister staat nu op het standpunt,
dat de in de eerste vergadering van die
raden genomen besluiten (waarvan de
wethoudersbenoemingen de belangrijkste
zijn) werden genomen door een college,
dat op dien datum nog niet bevoegd was
als gemeenteraad op te treden, zoodat de
geldigheid dier besluiten kan worden be
twist. Teneinde eventueels moeilijkheden
te voorkomen, vond de minister het noo-
dig, dat in de gemeenten, waarin de nieu
we raad voortijdig was opgetreden, de in
de eerste vergadering genomen besluiten
opnieuw werden vastgesteld.
Hiertegen blijken in bepaalde gevallen
groote bezwaren te bestaan. Bijv. wanneer
wethouders in de eerste vergadering na
loting benoemd werden verklaard of
raadsleden inmiddels zijn overleden. In die
gevallen zal het lang niet zeker zijn. dat
een nieuwe wethoudersverkiezing hétzelfde
resultaat zal opleveren. Men denke voorts
aan de mogelijkheid, dat een combinatie,
die bij de wethoudersverkiezingen heeft
samengewerkt, reeds een einde heeft ge
vonden.
Het is waarschijnlijk, dat de minister
op zijn standpunt zal terugkomen en wel
in dien zin. dat hij te dezer zake een
noodwetje zal indienen, waarbij de gel
digheid van de betreffende besluiten bui
ten twijfel zal worden gesteld.
De N.V. „Holland" te Hendrik Ido Am
bacht heeft van de Amerikaansche ma
rine twee vliegdekschepen en drie torpe-
dobootjagers gekocht, niet om er zelf
oorlog mee te voeren, maar om deze sche
pen te sloopen en liedmateriaal te ge
bruiken. Zij werden in 1943/44 gebouwd
en deden maar drie tot vier maanden
dienst. De vliegdekschepen hebben een
belangrijke rol gespeeld in den oorlog te
gen Japan. Het vyftal had averij opge-
loopen en was in Engelsche havens op
gelegd. -Binnenkort wordt het naar Ne
derland verscheept.
Dinsdag hebben kapitein Schriek en
vier hooge Engelsche officieren van het
militaire gouvernement uit Kleef een
bezoek gebracht aan burgemeester Jan
sen te Ottersum-Milsbeek by Nijmegen,
om een onderzoek in te stellen naar de
gevolgen van ontploffingen in het
Reichswald en maatregelen te bespreken,
om een einde te maken aan de vele on
gelukken, welke tengevolge daarvan in
het grensgebied geschieden.
Pastoor Heintjes van de parochie Mils-
beek had zich persoonlijk gewend tot den
Engelschen koning, opdat deze zijn in
vloed zou aanwenden, om een einde te
maken aan de vernielingen door de ex
plosies in het grensgebied veroorzaakt.
Roman op een
Waddeneiland
7)
.,En of! Als je niet goed uit je doppen
kijkt, plunderen ze je zoo kaal als een
kikker en dat noemen ze dan „ueiu
Vooral toen ik werkloos was en ak
•de zorgen zat, maakte ik verbazend
werk van het schoone geslacht, aat
snap je!"
Ze legde een hand op zijn arm-
„Ik vind je die pet en die jekker zoo
gped staan. Laten we eens meten, hoe
veel jij grooter bent dan ik. 'n Halven
kop! Eigenlijk zouden wij goed bij el
kander passen, dunkt je niet?"
Hij voelde zich gevleid en .aangetrok
ken door haar vriendelykheid en het
kwam niet,aanstonds in hem op dat zij
Het haar manieren wel wat te vertrou
welijk was. Hy dacht aan wat zijn moe
der had gezegd en hoezeer de vrouw op
Gesa was gesteld. Hy mocht Gesa graag,
ze was ,je zuster van zyn besten vriend,
en nu hij haar als een volwassen en
deel bekoorlijk meisje terug zag. kon
dij nog meer voor haar voelen. Als ze
dem zoo aanzag met haar glanzende.
°°gen, moest hij zich Inhouden om haar
niet de hartelijkheid te geven, waar die
oogen om vroegen. De gedachte, dat dit
knappe, vlotte meisje van hem hield,
steeg hem een moment naar het hoofd.
Maar nee, er was niemand ter wereld,
die hem Helke Paulsen kon' doen ver
geten. Dat had geen enkel meisje in de
stad gekund, daartoe was ook Gesa
Lührs niet in staat. Intusscheh, hy zou
Wat op zijn tellen moeten passen.
>,lk geloof wel, dat we behoorlijk met
elkaar op kunnen schieten, maar dat is
gemakkelijk genoeg, als je elkaar zoo
eens 'n enkelen keer ziet," schertste hij.
„O, maar ik ben heelemaal niet .lastig,
dat kun je Hein vragen. Neem maar
eens de proef op de som. Je zei dat je
vanmiddag naar het duin ging toe
zeg, neem me mee! Ja, dat moest je
doen, ik zou 't echt leuk vinden, ik ben
er in geen eeuw geweest
Op dat verzoek had hij niet gerekend
en hy zag er wel wat tegen op.
„Maar hoe moet dat dan met je huis
en den winkel?"
„O, dat is heelemaal geen bezwaar,
't Zou al toevallig zyn, als er juist in
dien tijd 'n klant kwam en bovendien is
Hein al weer gauw terug. Zeg 'ns ja,
als 'n brave jongen.... nou?"
Kay aarzelde verlegen, maar hij vond
geen motief om haar teleur te stellen.
„Goed dan," zei hij eindelijk, „alsjy
daar,zin in hebt, voor mijn. part, hoor.
Dus om twee uur aan de Noordkaap,
maar precies op tijd, hè? En nou moet
ik gaan, Gesa. Tot straks!"
Hij ging de deur uit en buiten geko
men floot hij een vroolijk wijsje. Er was
iets gemaakts in zyn opgewektheid en
een oogenblik vroeg hij zich af, of hij
zich niets te verwyten had. Was het
niet beter geweest, Gesa -onmiddellijk te
laten voelen dat hy aan geen toenade
ring dacht, om de eenvoudige reden, dat
by hem Helke Paulsen boven ieder an
der ging? Sinds jaar en dag ging het
verlangen van zyn hart dien kant uit
en hy wist zeker, dat daar alleen zyn
geluk lag.
Helke was zijn jonge en tot nog toe
zijn eenige liefde en Helke hield zoo ook
van hem. Die gedachte bracht even een
droomerigen trek om zijn mond.
Maar even later kwam er al weer een
rimpel in zijn voorhoofd. Hy moest den
ken aan wat kapitein Dohse hem ver
teld had en aan de vreemde uitlatingen
van Jens Rickmers.... Het ging niet
goed op het eilander gebeurde din
gen, die het licht niet mochten zien. En
misschien was hij wel de aangewezen
man om daar verbetering in te brengen.
DERDE HOOFDSTUK
De schade, welke de storm had toege
bracht aan de vaartuigen, die aan de
Noordkaap lagen, was niet van beteeke-
nis. Toch had Kay Möller een paar uur
werk, vóór alles weer volledig hersteld
was. Hy gunde zich ternauwernood tijd
om te gaan schaften. Maar nu was hij
dan ook klaar. Hij schoof de kleine roei
boot de smalle haai in en terwyl hy de
laatste hand aan den kotter legde, die
in een breede vaargeul vast in het slik
lag, begon de vloed langzamerhand het
wyde wad te vullen.
Af en toe keek Kay naar het noord
westen, waar de omtrekken van de
hooge steenen wallen van Pellworm zich
vaag tegen den horizon afteefcenden.
Een keer bracht de wind hem vandaar
het slaan der kerkklok over. Enkele
meeuwen en oeverzwaluwen scheerden
door de lucht, die den zilten geur van de
zee had.
Nou, dacht hy, Gesa kon onderhand
wel eens komen opdagen; 't is zoo twee
uur
Daar hoorde hij achter zich het zand
knerpen. Hij keek om en tegelijk dook
boven de duinen, die de Noordkaap om
ringden, een meisjeshoofd op.
Van blijde verrassing stond Kay eens
klaps stijf. Hij verwachtte Gesa Lührs.
maar wie kwam daar nu, met lichten
gang, slank en rank en met stralende
oogen, over de zandverstuiving omlaag
gehuppeld?
Helke Paulsen!
„Helke!" riep hij en het klonk als een
juichkreet. „Hoe bestaat 't jy!"
Nu stond zij, eenigszins buiten adem
en met een diepe kleur op de wangen,
aan den oever. Het aschblonde haar,
dat in dikke vlechten het fiere gezichtje
omlijstte, glansde fijntjes in de zon
Schuw bijna sprak zij hem aan*
„Dag, Kay!.... Van ons huis uit zag
ik, dat je Jiier naar toe ging. Vader is
naar Husum en moeder voelt zich weer
niet goed; ze is naar bed gegaan. Nie
mand weet, dat ik hier ben. Ik.... ik
wou je maar éven goedendag zeggen..."
Kay sprong uit den kotter op het
zand en greep verheugd haar handen.
„Dag, Helkelief! Fyn, dat je gekomen
bent. Ik heb zoo naar je verlangd
Haar oogen, die zooeven nog vroolijk
blonken, verloren hun glans. Zy keek
langs hem heen en er was opeens een
verdrietige trek om haar mond. Zachtjes
zei ze:
,,'t Is voor mij zoo vreemd, Kay, dat
jij weer hierbent
Hij hield haar handen vast en voelde
zich bedrukt. Maar nu haalde zij diep
adem en zag hem weer kalm en opge
wekt aan.
„Nee," zei ze, ,,'t is goed, dat je weer
thuis bent! Toen ik je vanmorgen voor
je huis zag, was ik dol van plezier."
Kay glimlachte stil en beschouwde
haar met gelukkige oogen. Toen schoot
het hem te binnen, dat Gesa Lührs elk
oogenblik hier kon zijn.
Onlusten in Triest. Tijdens de herdenking der gevallenen in den eersten wereld
oorlog, door de Italiaansche bewoners van Triest, kwam h -t tot ongeregeldheden.
Bereden politieagenten drijven de demonstranten uiteen.
Het verhaal over dén prijzenslag Sn
Den Haag begint langzamerhand eento
nig te worden. In totaal werden vorige
week 2752 zaken gecontroleerd, waarvan
er 567 oftewel 20.7 pCt. in overtreding
werden bevonden.
Het hoogste aantal overtredingen werd
geconstateerd in de branche van de huis
houdelijke artikelen, welke zaken voor
ruim 56 pCt. in overtreding waren. Een
van de zwartste gevallen van de vorige
week was zeker de zaak waar 63 Jaarsma
haarden in beslag werden genomen, waar
zij f 50 tot f 90 te duur werden verkocht
en 974 fietsdynamo's en 1005 fietslampen
die bfjna 100 pCt. te hoog werden be
rekend. In deze eerste week werden o.a.
in beslag genomen 8000 sigaretten, 5000
kilo groene erwten, ongeveer 100 eieren,
5000 doosjes schoensmeer en 239 paar
klompen
De Centrale Eereraad voor de kunst heeft
de uitspraak van den eereraad voor de
letterkunde van 25 October 1945, betref
fende dr. K. H. de Raaf, inhoudende het
verbod van publicatie gedurende de jaren
19451950. na onderzoek ongegrond en
ongemotiveerd bevonden en mitsdien ver
nietigd.
Irving Af. Ives (links), de wfrinaar in den
strijd om den senatorzetel voor den staat
New York, feliciteert in het hoofdkwar
tier van dé Republikeinsche Party te
New York gouverneur Thomas E. Dewey,
die herkozen werd. Ives is de eerste re
publikeinsche senator voor New York
sedert twintig jaar
Y Y et geheim genootschap der Lui-
h-j paardmenschen is in geheel
Afrika weer in actie gekomen
Niemand kent precies hun oor
sprong, maar zij hebben de over
heid meer Uist bezorgd dan welk, an
der geheim genootschap in de ge
schiedenis der kolonisatie van Afrika
ooit heeft gedaan.
Volgens recente rapporten zijn in
de wildernissen meer dan 200 met
klauwen bewerkte en verminkte lij
ken van hun slachtoffers gevonden-
De Luipaardmenschenof „Anyo-
tos" brengen schrik en ontzetting
onder de stammen van Mozambique
door den Congo heen tot de Westkust
van Afrika.
Zij hullen zich in luipaardhuiden,
die zij over het hoofd trekken tot
aan het middel en waarin twee gaten
zijn gemaakt voor de oogen. Om de
polsen dragen zij ijzeren armbanden
met vier scherpe punten. Deze pun
ten liggen gewoonlijk plat tegen de
hand, maar gaan als klauwen voor
uit steken als de vuist wordt gebald.
Dikwijls zijn de Anyotes voorzien van
een stok met een nagemaakten lui-
paardenklauw aan het einde en door
dit' einde tegen den vochtigen grond
te stooten bootsen zij den luipaard na,
die. zijn prooi besluipt.
Als zij op het oorlogspad zijn, leg
gen de Luipaardmenschen zich langs
een pad in de wildernis in hinderlaag
tot een niets vermoedende dorpsbe-
woner langs komt. Met een gebrul als
van een luipaard springen zij hem
op den rug en scheuren hem met de
kunstmatige klauwen de halsader
openHet lijk wordt naar een open
plaats gesleept en in de razernij van
fanatieke ceremoniën verminktDe
toovenaar neemt er van wat hij noo-
dig heeft voor zijn toovermiddelen.
.Sofima" genaamd. Tenslotte eten
de Luipaardmenschen gedeelten van
hun slachtoffer op als voorbehoed
middel tegen ziekten en om bepaalde
krachten tè verwerven.
Dikwijls gebruiken de Luipaard
menschen een bijzonder soort zalf,
waarin onder meer iets als peper zit.
Zij stoppen deze in. de neusgaten, voor.
ze met een ritueelen moord beginnen.
Men veronderstelt, dat deze zalf een
hevige opwinding veroorzaakt en te
gelijk de zinnen verdooftDe Lui
paardmenschen gelooven, dat, indien
zij hun slachtoffer niet dooden, de
zalf in hun neus zal opzwellen en hen
zal verstikken.
De inwijding in de secte bestaat in
verschrikkelijke beproevingen, die
twee maanden duren en waarbij fol
tering en verminking met stoïcijnsche
kalmte moeien worden doorstaan.
De toovenaars doordringen de jonge
mannen er van, dat volstrekte ge
hoorzaamheid aan den wil van den
leider en absolute geheimhouding
levenskwesties zijn. Ongehoorzaam
heid wordt met den dood gestraft. In
de slotplechiigheid snijdt de „Laki"
of hoofman der Luipaardmenschen
den candidaat de voorgeschreven
riiueele kenmerken in het vleesch,
waardoor'deze oen volkomen Anyoto
wordt.
Terrorisme is een machtig wapen
en het is den autoriteiten bijna on
mogelijk betrouwbare getuigenverkla
ringen te verkrijgen, zelfs van uitge
kozen slachtoffers, die mochten ont
snappen. Maar er ontsnappen niet
veel-
Tijdens afwezigheid van de bewoners is
op een nog niet vastgesteld tijdstip inge
broken bij de familie G. op het Kort Ra
penburg te Leiden. Een party goud en
juweelen, benevens eenig geld tot een
gezamenlijke waarde van f 20.000 werd
ontvreemd.
Op één bon voor 100 gram vleesch wordt
voortaan o.a. 130 gram knakworst, gerookte
worst en gekookte worstsoorten verkrijg
baar gesteld.
Dr. Euwe, die, zooals wij reeds mede.
deélden, Donderdag J.l. per vliegtuig naar
West-Indië vertrok, is Zaterdag in JVii-
lemgtad aangekomen.