De molen van Wederopbouw
maalt traag en stug
WERELDNIEUWS IN BEELD
I
Veel verzet verwacht tegen de
ontwerp-overeenkomst
i
OPSTAND IN LABOUR-GELEDEREN
spel
M
Men beschikt blijkbaar
papier dan balken en
over meer
planken
Toch uiteindelijk goedkeuring van
het Parlement?
De capitulatie van de
Belg. socialisten
'Puister.
1
Alleen ergste wonden
zijn geheeld
Scandinavië-express te
Hoek van Holland
Het handelsverdrag met
Tsjecho-Slowakije
BI
s
V
Nog geen beslissing
over vetorecht
DINSDAG 19 NOVEMBER 1946
PAGINA 3
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Verlangen naar derde mogelijkheid
Uit vrees en zwakheid
voor communisten?
DEMONSTRATIE IN GLASGOW
VOOR MGR. STEPINAC
Overeenkomst tusschen
Frankrijk en Siam
Uw pijnen verdwijnen
Roman op een
^Waddeneiland
Luchtverkeer via
de Noordpool
Koude heeft geen invloed
op moderne vliegtuigen
EERSTE KANAALVLUCHT
Van straalvliegtuig voor
personenvervoer
Muiterij aan boord van
Spaansch schip
Zweedsche opdracht
pfeaÉ a
Nijmegen heeft een nieuw station, al is het dan oolc een noodstation Een
kijkje in het ruime plaatskaartenbureau
Ruimer goederenverkeer
Gedenkpenning voor
kunstbeschermers
NEDERLANDSCH-IND1Ë
De terugkeer van de
Commissie-Generaal
Treinontsporing tusschen
Batavia en Soerakarta
(Wordt vervólgd)
Liquidatie der geld-
saneering
Prof. Keesing spreekt voor
bank- en effecten bedienden
ROOFOVERVAL
LEIDEN
BIJ
Raad van vijf ministers in
geheime zitting bijeen
Stabilisatie van het Dnitsche
geldwezen
De bezwaren, die handelsminister
Wallace eenigen tijd geleden liet
hooren tegen de Amerikaansche
buitenlandsche politiek, zooals deze ge
voerd werd door Truman en Byrnes,
hebben hun tegenstuk gekregen in de
critiek, die een aantal Britsche parle
mentsleden uit de Labour-party hebben
uitgeoefend op de politiek van Bevin.
Viel Wallace zijn eigen partijgenooten
aan omdat hij meende dat de Vereenig-
de Staten te veel in het Britsche kiel
zog voeren, het amendement dat de
Labour-leden op het adres na de troon
rede van koning George indienden,
houdt een pleidooi in tegen een politiek
die te zeer in het Amerikaansche vaar
water gaat. Hun beschuldiging is, dat
Bevin, de socialist, een te weinig socia
listische politiek voert, zich te zeer naar
den Amerikaanschen, kapitalistischen
kant laat dringen, daardoor vergeet sa
men te werken met socialistische lan
den en zich laat afhouden van samen
werking met de Sovjet-Unie. Bymes was
afwezig, toen Wallace zijn stem ver
hief, bij deze gelegenheid is Bevin niet
thuis; en evenals in Amerika verdedigde
hier de „ïoogste regeeringschef het ge
volgde beleid. Attlee zelf verklaarde dat
Engeland op sommige punten met de
Vereenigde Staten instemde, op andere
punten echter niet, en dat het tot sa
menwerking met de Russen geheel be
reid was, als de Russen zelf maar wil
den. Groot-Brittannië voerde dus geen
eenzijdige, maar een zelfstandige, twee
zijdige politiek. Hoe gering echter deze
woorden de instemming van Labour
hadden, toont het groot aantal blanco-
stemmen; en men mag meenen dat de
conservatieven minder dan de socialis
ten over het buitenlandsche beleid on
tevreden zijn. Terecht vraagt men zich
dan ook af, of de nederlaag van de op
standige Labour-leden nu een overwin
ning voor Labour is, dan wel een feite
lijke overwinning voor de conservatieven,
die zich in de handen wrijven bij 't aan
schouwen van 4e verdeeldheid in de
tegenpartij. En gelijk na de actie-Wal
lace onmiddellijk gedacht werd aan het
toekomstig partijenbeeld in de Veree
nigde Staten, zoo kan thans evenzeer
voor Engeland de vraag opkomen of de
kansen van Churchill en de zijnen niet
bezig zijn te stijgen. Vraag overigens,
waarop geen nauwkeurig antwoord nog
gegeven kan worden.
Het verworpen amendement is in
zekeren zin de uiting van wat in breede
kringen leeft. Engeland, sinds eeuwen
gewend aan een zelfstandig optreden
tegenover de andere landen, heeft ge
noeg eergevoel om een min of meer af
hankelijke politiek te verfoeien. Dit gaat
evenwijdig met de huidige positie van
de wereld die in bedenkelijke mate het
uiterlijk van een zwart-wit-teekening
dreigt te vertoonen. Het gaat er steeds
meer op lijken, dat men slechts tus-
schen twee zaken de keus heeft; com
munisme of kapitalisme. Vooral in
Europa verzet men zich tegen een toe
komst, die aan een van deze beide uiter
sten zou toebehooren en streeft men
een derde mogelijkheid na: die van een
normale alzijdig beschaafde democratie.
Deze mogelijkheid echter veronderstelt
onafhankelijkheid in alle opzichten, en
den leider naar het bereiken daarvan
ziet men veelal in den sterksten Euro-
peeschen staat, Engeland. Maarschalk
Smuts vertegenwoordigde dan ook een
inderdaad EuropeeSch standpunt, toen
hij voorstelde, dat Engeland het initia
tief zou nemen tot het vormen van een
vereenigd Europa. En in zooverre was
ook de Labour-opstand verschijnsel van
Europeanisme.
Het besluit der Belgische socialis
tische Kamerfractie om aan de com
munisten het vice-voorzitterschap van
de Kamer af te staan, heeft heel wat
beroering verwekt.
„De Nieuwe Standaard" vindt het een
hard gelag voor de socialisten, maar het
blad is de meening toegedaan dat deze
Partij zulk een behandeling ruimschoots
verdiend heeft. „De Gazet van Antwer
pen" spreekt over een „vernederende ca
pitulatie". „Uit vrees en uit zwakheid
voor de bedreigingen en de demagogie
der communisten laten de socialisten
zich iederen dag verder uit de leiding der
vakbeweging terugdringen. Na de syndi
cale leiding volgt nu de politieke".
„De Volksgazet" beweert, dat in de
Belgische politiek de tijd voor het ulti
matum nog niet gekomen is. „Misschien
gaat zoo iets op in Bulgarije of in Roe
menië, doch niet te Brussel."
De communistische „Drapeau Rouge"
daarentegen spreekt van een „zege der
democratie".
Onder leiding van dr. Donald Camp
bell, aartsbisschop van Glasgow, heeft
aldaar een massa-demonstratie van
Schotsche Katholieken plaats gehad te
gen de veroordeeling van Aartsbisschop
Aloysius Stepinac.
De bekende Londensche priester dr.
John C. Heenan zeide in een toespraak
onder meer het volgende: „Ik overdrijf
toet, wanneer ik zeg, dat de Kerk van
Christus de zwaarste vervolging van den
tegenwoordigen tijd in het vooruitzicht
heeft. Er is reeds een strijd gaande tus
schen het communisme en de Roomsch-
Katholieke Kerk, tusschen het Kremlin
en het Vaticaan, zoo u wilt. Voor iederen
verstandigen man en voor iedere ver
standige vrouw moet het duidelijk zijn,
dat deze oorlog levensgevaarlijker is dan
de twee wereld-oorlogen."
Fransche en Siameesche regeerings-
functionarissen hebben te Washington
een overeenkomst onderteekend, volgens
Welke een gebied van ongeveer 38.400
vierkante kilometer, in 1941 door Japan
aan Siam afgestaan, volledig aan
pransch Indo-China zal worden terug
gegeven en Siam zijn klacht tegen
Frankrijk bij den veiligheidsraad der
V.N. onmiddellijk zal intrekken.
rnet de schadelijke zuren, als ge met de
beroemde dagelijksche (kleine) dosis Kru
schen de zuren verwijdert, die de P'jnen
verwekken. Dan smoort ge Uw rheumatics
als het ware in de kiem. Niet zonder r®d®n
zweren tienduizenden oud-rheumatleK-
Ujders over de geheele wereld bij Kruschen
Salts. Zij weten bij ondervinding wat
Kruschen voor hen deed. Volg hun goede
voorbeeld, begin ook een bloedzuiverende
kuur met Kruschen. Fabr. Griffiths Hug
hes Ltd., Manchester (Engeland).
(Adv.)
13)
In diepe neerslachtigheid liep ze het
dorp uit naar den Noorderdijk. Daar
ëing ze op een boomstomp zitten, staarde
verwezen het wad in en begon ten slotte
hulpeloos te schreien. Het was 'n smar
telijk snikken, waar wanhoop uit op
steeg
Hein Lührs kon dezen middag geen
rust vinden. Driemaal ging hij naar den
zuidelijken oever van het eiland om
naar de schilderes uit te kijken. Maar
hij kon haar nergens ontdekken. Zü
kwam maar niet opdagen. Zij was er ook
nog niet, toen de vallende avond de
wijde slik- en zandvelden van het wad
voor zijn oogen deed vervagen.
„Och wat, maak je toch niet dadelijk
zoo bezorgd," troostte Gesa, die zich
eerst een beetje met de verdrietige stem
ming van haar broer had geamuseerd.
„Waarschijnlijk blijft ze in Nordstrand
overnachten."
„Onzin!" riep Hein nijdig uit. Maar
lntusschen dacht hij er over na, of zijn
zuster geen gelijk kon hebben. Radeloos
stond hy te staren, tot het hem te bin-
De directeur van de Noorsche luchtvaart
maatschappij en voormalige Noordpoolon-
derzoeker Bernt Balchen is van meening,
dat weldra de regelmatige diensten der
burgerluchtvaart hun weg over de Noord
pool zullen nemen.
In een interview zeide Balchen, dat
het waarschijnlijk niet langer dan 10 of
12 jaar zal duren voor de passagiersvlieg
tuigen dagelijks over de Noordpoolstreken
zouden vliegen.
,,De atmosferische condities zijn daar
beter dan waar ter wereld ook", aldus
Balchen. „De dampkring is er lager en
daardoor is het gemakkelijker er boven uit
te stijgen, de koude is geen beletsel. Zij
heeft op de moderne vliegtuigen geen in
vloed".
„De weg tusschen Parijs en San Fran
cisco is 3200 kilometer korter, wanneer
men via de Noordpool gaat", vervolgde
Balchen. „De kortste weg van Honoloeloe
tot Cairo gaat via de Pool. Wilt gij van
New York naar Shanghai vliegen, dan is
alweder de kortste- weg die via de Noord
pool.
„Noorwegen, Groenland, Alaska en Ca
nada zouden aan vliegtuigen, die genood
zaakt zouden zijn te landen, gelegenheid
tot tusschenlandingen bieden", zeide hij.
„Maar dat zal over tien Jaar wel niet dik
wijls noodig zijn. Reeds thans kunnen mo.
derne passagiersvliegtuigen zonder tus-
schenlanding van pool tot pool vliegen.
Over tien jaar zullen zij dit met grooter
veiligheid kunnen doen."
Een nieuw Engelsch L ancaster- straal
vliegtuig, het eerste ter wereld, dat voor
personenvervoer bestemd is, heeft
Maandagmorgen de eerste Kanaalvlucht
gehouden. De afstand van Londen naar
Parijs werd in 50 minuten afgelegd. De
gemiddelde snelheid bedroeg 496 kilo
meter pier uur. Het vliegtuig, dat deze
vlucht aanvankelijk Zondag zou heb
ben gemaakt, maar door slecht weer
daartoe verhinderd werd, zal twee dagen
in Frankrijk blijven en demonstratie
vluchten boven de Fransche hoofdstad
maken.
Ben Nederlandsch, Britsch en Portu-
geesch schip voeren dezer dagen af op
een Spaanschen tweemaster, welks beman
ning aan het muiten was geslagen.
De Portugees „Ilha do Corvo'' was er
het eerst bij. Zij voer gisteren de Taag
op. de „Luiza", het Spaansche 300 ton
metende schip, achter zich aan sleepende.
De bemanning van de „Hho do Corvo"
rapporteerde, dat zii de „Luiza" 300 mijl
ten Noorden van de Beriengas-eilanden
verlaten had aangetroffen, terwijl het
signaal „muiterij aan boord" was ge-
heschen.
Toen zij aan boord van de „Luiza
gingen, zagen zij daar niemand, terwijl
flesschen en kleeren over het dek ver
spreid lagen.
De scheepswerf Jac. Bodewes te Hoo-
gezand (Gr.) heeft van een Zweedsche
reederij opdracht ontvangen tot den
nieuwbouw van een motorschip met een
draagvermogen van 550 ton. Dit is de
eerste nieuwbouw-opdracht, welke voor
Zweedsche rekening na den oorlog op een
Nederlandsche werf werd geplaatst.
nen schoot, dat Malwe haar geheele
bagage vooruit had gestuurd.
„Ze komt vast," zei hij, na een poos
gepiekerd te hebben, ,,'t Is alleen de
vraag, of zij den weg kan vinden,
't Wordt al donker en zoo komt de vloed
op...."
„Nou, jongen, als je over onze logée
in zak en asch zit, ga ze dan tegemoet.
Zoek ze maar in het wad!" zei Gesa, half
in ernst, half spottend.
Hij nam een besluit.
„Je hebt gelijk, Gesa, dat moeten we
doen. Ze kan best verdwaald zijn en dat
is levensgevaarlijk. Kom, we nemen de
seinlamp en den misthoren. Jij blijft aan
den oever staan en ik loop het wad
In.... Goeie hemel als haar maar niets
is overkomen....!"
De schemering hulde den omtrek reeds
in een dichten nevel, toen Hein Lührs
met hooge waterlaarzen, den horen aan
den schouderriem en de roodvlammende
windlantaren in de hand, in zuidooste
lijke richting het wad inging. Stap voor
stap liep hij voort, nu eens over zandige
vlakten, dan weer over smalle mossel-
banken, soms door het dompende slik,
waar zijn voeten in wegzakten.
Af en toe keek hij om naar Gesa's
noodlamp, die zij in den polder aan een
wilg had gehangen. Het was drukkend
stil en eenzaam in het avondlijke wad.
Alleen als Hein hard door de sombere
schemering schreeuwde; „Juffrouw
to
(Van onzen specialen verslaggever)
Wanneer wij onze indrukken Orde
nen van een vierdaagsche excur
sie door de getroffen gebieden in
wederopbouw, dan is de voornaamste
helaas, dat er zoo weinig gebouwd
wordt. Er is ontzaglijk veel geruimd
vooral in Gelderland, Limburg en Bra
bant, de kleine herstellingen zij"
meestal verricht, een groot aantal
noodwoningen is overal neergezet,
maar de teekenen van echten, perma
nenten wederopbouw zijn nog maar
sporadisch. Men ontmoet meer proble
men dan nieuwe huizen op zoo'n tocht,
hoort meer klachten dan muziek van
troffels op groeiende muren. Het lied
van den arbeid, dat alle klanken in
mineur luid moest overstemmen, is
helaas nog zwak. Op den kaalslag der
bombardementen staan de wonder
lijke nachthokken, die bij nadere in
spectie als noodwoning nog zoo slecht
niet zijn, maar welker hoogste ver
dienste hun korte levensduur is. En
het kartonnen dorp van Pauwels werd
bewaarheid aan scholen van bordpa
pier. Maar te zeldzaam is nog het
brose rood' der jonge baksteenmuren,
de blos van den nieuwbouw boven stol
en puin.
Heeft de papierberg van wederopbouw
dan slechts een muis gebaard? Het zou on
rechtvaardig zijn zich blind te staren op
het feit, dat zelfs het zoo beperkte eerste
bouwplan voor nieuwe woningen lang niet
werd geconcretiseerd, terwijl wij evenmin
mogen verwachten, dat 1947 dien achter
stand zal Inhalen. De materiaalpositie Is
slecht; vooral het tekort aan hout is
fataal, terwijl ook het probleem der werf
krachten van invloed blijft. Maar wie zich
het beeld herinnert van de getroffen ge
bieden kort na de bevrijding en dit verge
lijkt met wat men thans te zien krijgt,
moet bekennen, dat er ln dien tusschen-
t(jd met de beschikbare middelen hard
gewerkt is. De ergste wonden zijn geheeld.
Wij zagen dorpen ln de Betuwe, in Noord-
Limburg en Brabant, waar de sporen van
het oorlogsgeweld voor het grootste deel
zijn opgeruimd. Het puin is verdwenen,
de ruïnes zijn gesloopt, wat eenigszins
hersteld kon worden, is zooveel mogelijk
ln orde gebracht. Natuurlijk is de indruk
bedrieglijk voor wie die dorpen niet voor
heen heeft gekend en weet wat er allemaal
verdwenen is, maar in elk geval is hun
aanzien niet langer zoo jammerlijk deso
laat.
In Westelijk Zeeuwsch-Vaanderen en
op Walcheren was dit nog wél het geval.
Hier bleek veel minder geruimd. Een dorp
als Westkapelle maakt een onzegbaar tries
ten indruk. Maar toch kan men niet ont
kennen, dat er ook in dit wanhopig ver
laten oord veel is gepresteerd. Westkapelle
bestaat weer, zij het dan voornamelijk uit
noodwoningen, terwijl in het geïnundeerde
gebied van Walcheren van de 8000 bescha
digde panden er reeds 6000 zijn hersteld.
Nergens heeft het oorlogsgeweld het land
zoo geteekend als aan de kust bij_ West
kapelle, Ingedeukt en reddeloos gehavend,
nog altijd een beeld van gruwel en ver
woesting. Wanneer zullen de bunkers, al
het verspeelde oorlogstuig in zee, op het
strand en binnen den dijk, beel die ravage
naar alle zijden, verdwenen zajn? Hoe lang
zal het duren eer hier een vriendelijk dorp
herrezen is, waar men niet bij elken s^aP
herinnerd wordt aan 't bitterste offer, dat
ooit in Nederland voor de vrijheid werd
gebracht? En dat het nieuwe dorp nooit
meer het oude Westkapelle zal zijn, daar
voor behoeft men slechts een blik te wer
pen in de klassen van de noodschool. Waar
twee Jaar geleden nog 80 pet. van de
dorpsjeugd de vermaarde kleederdracht
trouw was, blijkt deze als gevolg der ge
beurtenissen thans geheel verdwenen.
Een vraag, die zich bij alles wat men
op zoo'n excursie ziet en hoort, on
willekeurig opdringt, is of het tempo
van den wederopbouw door de inge
wikkeldheid van het apparaat niet
geremd wordt. Telkens als men klach
ten hoort over leemten of tekorten in
de practijk, stuit men op de overge
dragen verantwoordelijkheid bij een
veelheid van instanties, die het telkens
mogelijk maakt op achtergelegen stel
lingen terug te vallen. Dan verneemt
Schott hier.,., hierheen!", dan was
het alsof daarna door die grauwe verla
tenheid een dof gemompel en geruiseh
ging. Maar tevergeefs wachtte hij op het
antwoord van de schilderes.
Geruimen tijd bleef hij zoeken met
klimmende onrust. Toen de nevels ten
slotte steeds dichter werden en tegelijk
het vloedwater in het wad terug begon
te stroomen, moest hij ontmoedigd om-
keeren.
Het was intusschen zoo donker en
wazig geworden, dat hij de lamp in den
polder niet meer onderscheiden kon.
Daarom blies hy telkens op zijn mist
horen. Gesa's antwoord in de verte wees
hem den terugweg. Maar anders hoorde
of bemerkte hij nergens iemand.
„Ze moet verdwaald zijn," zuchtte hij
verslagen, toen hij weer in den polder
terugkwam. „Aanstonds hebben we vloed
en dan is zij verloren!"
Ook Gesa maakte zich nu angstig over
het lot van de schilderes.
„Misschien is ze toch wel in Nord
strand gebleven," hoopte zij nog.
Maar Hein liet zich niet meer troosten.
„Nee, nee, dat is uitgesloten, ik zou
niet weten waarom ik dat gelooven
moest, ze is beslist doorgeloopenAch
God, als ik maar een middel wist
haar te helpen
Gesa luisterde een oogenblik naar het
kabbelen en gorgelen van het vloedwa
ter, dat van zee uit langzaam het wad
men met eenige verbijstering, dat,
terwijl de glasactie „Ruiten troef"
zich inspant om glas naar de getrof
fen gebieden te brengen, in Westelijk
Zeeuwsch-Vlaanderen schilders met
bonnen voor glas, hun voor den we
deropbouw toegewezen, in hun zak
loopen, omdat zij geen mogelijkheid
zien het glas, dat hun toekomt, uit
Dordrecht of Middelburg of waar het
ligt, naar hun streek te vervoeren. En
meen nu niet, dat by de verdeeling van
glas en andere materialen, die na den
oorlog beschikbaar kwamen, de getrof
fen gebieden voorrang hadden. Die
verdeeling geschiedde in den handel
rustig op basis van afname in de der
tiger jaren met gevolg, dat het leeu
wenaandeel naar de groote centra van
het Westen ging, waar de behoefte nü
verhoudingsgewijs zooveel geringer was
dan in de noodgebieden. Dit zijn euvels,
die al te traag door het ambtelijk ap
paraat achterhaald en verholpen wor
den.
Maalt dus de molen van Wederopbouw
traag en stug, hij maalt toch langzaam,
maar zeker. Vergelijkt men de resultaten
in ons land met b.v. die in België en
Frankrijk, landen welker omstandigheden
toch zooveel beter zijn dan de onze, dan
steken zij daar zeer gunstig bij af. Het
gaat met vaderlandsche voorzichtigheid en
soliditeit, misschien iets te weinig voort
varend. Maar meer dan het gecompliceerde
apparaat zijn het gebrek aan geld en
materiaal de groote remmen. Nergens wordt
men zoo aan de armoe van ons land her
innerd dan bij den wederopbouw, die nu
eenmaal meer over papier dan over balken
en planken beschikt. En wat dientenge
volge ln theorie wat al te uitvoerig en ln.
gewikkeld werd ontworpen, uitgesponnen
en vastgelegd, is daarmee nog niet ln
practijk gebracht.
Na een voorspoedige reis, evenwel met
V/, uur vertraging, is de Scandinavië-
express gisteravond omstreeks 11 uur te
Hoek van Holland gearriveerd. Hier
mede is de nieuwe verbinding tusschen
de Scandinavische landen en Hoek van
Holland tot stand gebracht. In verband
met de late aankomst van den trein,
vertrok de „Oranje-Nassau" van de
Maatschappij Zeeland met ruim een uur
vertraging uit den Hoek naar Harwich.
Een ruimer goederenverkeer tusschen
Nederland en Tjeclïoslowakije werd einde
October vastgelegd in het nieuwe han
delsverdrag tusschen beide landen, dat
tot 31 October 1947 van kracht zal blijven.
Hoofdzakelijk zullen industrieele produc
ten worden uitgewisseld, waarbij o.m.
hout uit Tsjecho-Slowakije kan worden
tegemoet gezien.
Het regelen van den wederzijdschen
export van agrarische producten stuitte
op vele moeilijkheden, daar ook de Tsje-
cho-Slowaaksche landbouw goed ont
wikkeld is, zoodat de Tsjechen in dit
opzicht voor een groot gedeelte zelf in
hun behoeften kunnen voorzien. Er is
een beperkt, maar toch gevarieerd
export-programma samengesteld, waaruit
o.a. kunnen worden genoemd: suikerbie
tenzaad, karwijzaad, blauwmaanzaad,
zaailynzaad, tuinbouw- en bloemzaden,
stroo, visch, bloembollen, versche groen
ten (bloemkool en tomaten), uien, riet en
ca caoproducten.
Pogingen om voor deze producten hoo-
gere contingenten op te nemen leverden
gaen resultaat op, terwijl aanbiedingen
o.a. van geelmosterdzaad, vee, derivaten
van aardappelzetmeel en verschillende
soorten groenten geen belangstelling
konden wekken. Aardappelen hebben de
Tsjechen zelf voldoende.
Voor den import uit Tsjecho-Slowakije
zijn voor den landbouw van belang land
bouwmachines, enkele soorten tuinbouw-
zaden een levering tegenover onzen
overeenkomstigen export en een kleine
hoeveelheid roode en witte klaver. Gras
zaden konden niet geleverd worden.
Voorts komt er o.a. mout, hop en mine
raalwater.
De minister van O., K. en W. heeft be
sloten bij gelegenheid van de opheffing
der Rijksinspectie Kunstbescherming door
de Rijksmunt een gedenkpenning te laten
slaan naar het ontwerp van den beeld
houwer P. Gregoire, als blijvend aanden
ken van de erkentelijkheid van de regee
ring jegens allen, die zich verdienstelijk
hebben gemaakt bij de bescherming van
de Nederlandsche kunstschatten tijdens
den oorlog. Naar wij vernemen zal een
exemplaar van dezen penning worden toe
gekend oan een 3-a 400-tal personen, van
wie het meerendeel tijdens den oorlog op
het gebied van de kunstbescherming zich
vrijwillig verdienstelijk heeft gemaakt.
Keizer Hirohiio nam zijn hoed aj voor 100000 Japannersdie hij gelegenheid van de
afkondiging der nieuwe Japansche Grondwettoen hij in een open rijtuig uitreedt
voor zijn paleis waren samengestroomdNaast den zoon des hemels zit de keizerin
Luitenant-Goiwemeur-Generaal Van
Mook heeft in een interview met A.P.
„voorspeld", dat de souvereiniteit, die in
het ontworpen verdrag tusschen Neder
land en Indië aan de „Ver. Staten van
Indonesië" wordt beloofd, waarschijn
lijk grootere wederzijdsehe economi-
scfbe voordeelen voor de Nederlanders,
de Indonesiërs en het buitenlandsche
kapitaal zal opleveren dan mogelijk was
tijdens de koloniale verhoudingen.
„De opkomende nationalistische op
positie, die binnen de koloniën alge
meen wrijving veroorzaakte, zou geen
belemmering beteekenen voor de nieuwe
„Ver. Staten van Indonesië", zeide Van
Mook.
De verklaringen van Van Mook be
vestigen de meening van gezagheb
bende waarnemers, die van opinie
zijn, dat in Den Haag wel velen zich
tegen de ontwerp-overeenkomst zul
len verzetten, doch dat deze uiteinde
lijk toch zal worden goedgekeurd,
daar Schermerhom van de Party van
den Arbeid en Max van Poll, de ka
tholieke leider, het mandaat hebben
van een groote meerderheid in het
parlement.
De volgende maand zal ongetwijfeld
worden gekenmerkt door militaire span
ning, want de extremisten aan beide
zijden wenschen geen vreedzame oplos
sing. Van Mook zal de Nederlanders,
wier positie buitengewoon moeilyk is
begon te overstroomen. Toen zei ze
eensklaps:
„Och, jullie mannen ook! Maak dan
liever je boot klaar. Vaar uit en ga haar
zoeken, Hein. Ik ga hulp halen, vooruit
maar!"
„Je hebt gelyk, ik pak de boot," zei
Hein, opeens van nieuwe hoop vervuld.
Haastig liep hij naar de ligplaats van
zijn drijvenden bazar, maakte de boot
los, zette vlug den motor aan en stuurde
door de geul het wad in, dat nu al een
meter diep met water was gevuld. Hij
zette koers naar het eiland Nordstrand
en werd al gauw door de nevelige duis
ternis opgeslokt.
Intusschen bracht zijn zuster de buurt
in opschudding door met haar misthoren
de menschen te hulp te roepen.
„Ook wat," bromde kapitein Dohse,
„we hebben geen boot, meisje. Ga maar
naar Kay Möller. Wij zullen onderhand
Tonner en Paulsen porren."
Gesa haastte zich verder. Toen zij aan
de woning van Möiler kwam, aarzelde
zy. Zy drukte haar hand tegen het hart,
alsof ze te vlug geloopen had, en bleef
in verwarring staan. Maar dan be-
heerschte zy zich en klopte aan het
verlichte venster.
Kay Möller was weer met zyn geknut
sel bezig. Verwonderd opende hij het
raam en hU schrok, toen hy in het licht-
schynsel onverwacht Gesa's gezicht voor
zich zag.
met het oog op de Indonesische scherp
schutters, waarschuwen zich in bedwang
te houden.
Hedenmorgen hebben de leden van de
Commissie-Generaal een bijeenkomst ge
had met leden van den Ondernemers-
bond, waarbij de punten van de ontwerp
overeenkomst werden uitgelegd en be
sproken.
Voor morgen staat een byeenkomst
met de Vrouwenunie en het Indo-Euro-
peesch Verbond op het programma.
Een officieel communiqué uit Batavia,
hetwelk bevestigt, dat de Commissie-
Generaal besloten heeft deze week naar
Nederland te vertrekken, vermeldt verder
nog, dat zij hiertoe is overgegaan om de
zoo spoedig mogelijke onderteekening van
de overeenkomst te bevorderen
De Commissie-Generaal verwacht kor
ten tijd in Nederland te verblijven om
de Nederlandsche regeering op alle pun
ten in te lichten en dan weder zoo spoe
dig mogelijk naar Indië terug te keeren.
Het republikeinsche persbureau Antara
deelt mede, seint Aneta, dat gistermiddag
4 uur tusschen Batavia en Soerakarta
een trein is ontspoord, waarbij 6 perso
nen zyn gedood, 15 zwaar en anderen
licht gewond. Het ongeluk is veroorzaakt
door verzakking van de baan.
„Hé, Gesa.... ben jy 't?
Zij glimlachte en bloosde diep; het
weerzien gaf haar een sterke emotie.
Maar toen zag zy hem rustig aan en zei;
„Zooals je ziet, Kay. M'n broer stuurt
me. Hij heeft hulp noodig bij een red
dingswerk. Juffrouw Schott, de schil
deres, zou vanmiddag uit Nordstrand te
voet hierheen komen. Maar ze is nog
altijd niet op komen dagen en nu zyn we
bang, dat ze in het wad rondzwerft
„Om Godswil!" riep vrouw Antje uit,
die ook aan het venster was gekomen,
,,'t is al vloed!"
Kay liet aanstonds zijn werk 'in den
steek en rende naar buiten.
„Kom, Gesa, we nemen mijn jol en de
byboot van den kotter."
Hy haastte zich naar de Noordkaap
en Gesa volgde hem zonder aarzelen.
Spoedig had hij daar de jol vlotgemaakt,
het bruine zeil opgezet en de kleine roei
boot op sleeptouw genomen. Zwijgend
stapte Gesa bij hem ln. Daarna stuurde
hy langs het eiland heen naar den zui-
delyken oever.
„Gesa," zei hy onderweg, „je bent ze
ker nog boos op me, hè?"
„Och, waarom?" anwoordde zy la
chend.
„Nou, ik had je. om zoo te zeggen, toch
leelyk laten zitten."*
SÉÜÉI
Drie Britsche politieagenten werden te Jerusalem door een automatisch explodes,
rende mijn gedood toen zij een huis be traden, waar volgens anonieme inlichtingen
illegale wapenen waren verborgen. De foto toont nieuwsgierigen, die de puin'
hoopen van het huis bekijken
Dat ook de Nederlandsche vliegtuigindustrie druk doende is met de constructie
van een z.g. straalvliegtuig, wordt bewezen op de internationale l-uchtvaartten-
toonstelling te Parijs, waar dit model te zien is op den Fokker-stand. Men ver.
wacht dat dit type, dat 17 passagiers zal kunnen bevatten, over drie jaar in
serie geleverd kan worden
In een voordracht voor 't congres van
bank- en effectenbedienden te Amster
dam heeft prof. dr. F. A. G. Keesing,
raad-adviseur van het ministerie van
Financiën, over „Het principe, den opzet
en de uitvoering van de geldsaneering"
gesproken. Daarin zeide hy tA.v. de
liquidatie van de geldzuivering, dat deze
op het ministerie intensief bestudeerd
wordt, en dat zy nauw verband houdt
met de heffingen, waarvan de aanslagen
begin 1947 te verwachten zijn.
De opzet hiervan is, zooveel mo
gelijk elkeen, die een aanslag ontvangt
en geblokkeerd geld heeft, dien aan
slag ten laste van zyn geblokkeerde
rekening te laten voldoen. Bepaalde
wegen dienen te worden gevonden voor
het geblokkeerde geld, dat niet op deze
wijze naar de schatkist vloeit.
De verwachting is gewettigd, dat het
kapitaalverkeer weer in verdere mate
zal worden bevrijd. Zoodra de mone
taire en fiscale overwegingen vervallen
zijn, legt alleen rechtsherstel het kapi
taalverkeer nog aan banden.
Spr. bracht waardeering namens den
minister van Financiën over aan het
bank- en effectenpersoneel voor de be
toonde samenwerking en toewyding bij
ce uitvoering der geldzuiveringsmaat-
regelen.
Prof. Keesing schatte het volume ge
blokkeerd geld op twee milliard, na af
trek van de zekerheidsstellingen en de
gr ootboekinschry vingen, zonder dezen
aftrek op vyf milliard gulden.
Een inwoner van Oegstgeest is by den
molen De Valk te Leiden onder bedrei
ging met een pistool van zyn porte
feuille, inhoudende f 700en eenlg
Belgisch geld, beroofd. Hoewel de daders
aanvankelijk wisten te ontkomen is het
de Leidsche politie gelukt de vermoede-
lyke daders later te arresteeren. Het zijn
de 23-jarige F. E en de 31-jarige R.
M„ twee militairen, die in een der ka
zernes van Leiden gelegerd zyn.
De Fransche communistische party
heeft Ean den nationalen raad van de
Fransche socialistische party een brief
gericht, waarin zy voorstelt te beraad
slagen over een regeering, welke demo-
ertisch, niet-confessioneel en sociaal zal
zijn en onder de leiding van de com
munisten zal staan. In hun antwoord
op het voorstel zeggen de socialisten,
dat het aan de communisten is om de
geheele natie mee te deeien, hoe zy zich
een regeering voorstellen en met wie zij
willen samenwerken. De communisten
moeten nauwkeurig zeggen, wat voor
plamaen zy hebben.
25 November a.s. viert mevr. Martha E,
Truman, de moeder van den huidigen
Amerikaanschen presidenthaar vier-en -
negentigsten verjaardag
Gistermiddag werd de kwestie van het
veto-recht der vyf groote mogendheden
gelyktydig in een byzondere geheime
zitting van de vyf ministers van Buiten,
landsche Zaken en in de politieke com
missie van de algemeene vergadering in
behandeling genomen.
Men verwacht echter, dat de commissie
geen verdere stappen zal doen, zoolang
er nog geen resultaten bekend zyn van
de besprekingen der vijf ministers.
Deze waren in het Waldorf Astoria
Hotel te New York in geheime zitting
bijeen ter bespreking van de veto-kwestie.
Na bijna drie uur te hebben vergaderd
waren zij er niet in geslaagd tot een be
slissing te komen. Zy hebben zich beperkt
tot een algemeene bespreking van de
beginselen, die by de kwestie betrokken
zyn.
De Engelsche autoriteiten hebben een
plan ontworpen ter stabilisatie van het
Duitsche geldwezen. Het zou voorzien m
de creatie van een fonds, waarin de Ver.
Staten voor 40 procent en Engeland. Rus
land en Frankrijk voor 20 procent elk zou
den deelnemen. Dit fonds zal worden voor
zien van een garantie in den vorm van
een hypotheek op de openbare eigendom
men in Duitschland, zooals de spoorwegen,
de mijnen en de staalfabrieken, die gena
tionaliseerd zullen worden.
Ten slotte wil men de bankbijJettejr
verwisselen en nieuw en gedevalueerd gelé
in circulatie brengen.
Von Papen, die sedert kort in eer. sana.
torium in Lauf is. heeft last van flauwtes,
storing van den bloedsomloop en slapeloos
heid. heeft zijn dokter Maandagavond mee
gedeeld.
