Nieuwe Haarlemsche Courant | 1946 | 28 november 1946 | pagina 3

Britsche motie over opgave van
troepen aangenomen

m

Legersterkte in overeenstemming
met internationale taak

Ruim twintig minuten hield onze
nationale ploeg stand

M0L0T0F VERBAAST DE WERELD

Debat over de ontwapening

Minister wil geen afstand doen
van het Vrouwelijk Hulpkorps

Zes Engelsche doelpunten in
betrekkelijk korten tijd

NIEUWE BONNEN

Zuinig met zeep

r

Wij luisteren naar

spel

Noorsche consul in
Marseille vermoord

R.K. Middenstands
congres te Utrecht

Onderwijzers en mil.
dienst

Duister

£)ONDERDAG 28 NOVEMBER 1946

PAGINA 3

BUITENLANDSCH OVERZICHT

Groeiende overeenstemming inzake
opgave der bewapeningen

Daders vermoedelijk
gearresteerd

De Unesco

Protest tegen de acties

van Prijsbeheersching

„Leve Japan"

Uitroep van Soekarno in

film vastgelegd

cm

Een „stratakruiser"Bij de Boeing vliegtuigjabrieken te Seattle is een zgn.
„Stratokruiser" in aanbouw. Het interieur van een gedeelte van den romp.
De bovenste verdieping, welke 80 passagiers kan bevatten, is door middel
van een spiraaltrap met de onderste verdieping verbonden

TWEEDE KAMER

(Vervolg van pagina 1)

Beperkt aantal onder
de wapenen

Herdenkingsbijeenkomst van
dr. Ariënsvereeniging

Kraak stopt een
strafschop

(Vervolg van pagina 1)

Engelsch commentaar over
Engeland-Nederland

Verhooging posttarieven
was noodzakelijk

Gecombineerde verkoop
van sigaretten

Petroleum voor kook-

doeleinden

Internationaal postwissel-

verkeer

(Wordt vervolgd)

Te New York hebben de mogendheden
een belangrijken stap voorwaarts
gedaan in de kwestie der ontwape
ning, die zoo nauw aan het vraagstuk
yan den wereldvrede verbonden is. In
enkele overzichten wezen wij er reeds op
"°e de Russen de kat de bel aanbonden
door te eischen dat men de vreemde
troepensterkten in niet-vijandelijke lan
den zou opgeven, en hoe, na aanvanke
lijke verwerping van dezen eisch, de ge
dachte aan registratie van strijdmachten
Werd uitgebreid over bezettingstroepen
en vervolgens zelfs over de thuislegers.

Uit een zeer politieke manoeuvre van de
Sovjets kwam dus een gedachtenwisse-
üng voort over een zaak die voor de we
reld van het grootste belang kan zijn.

De Engelschen, gesteund door Amerika,
bilden het Russische plan slechts bespre
ken in het kader van het algemeene ont-
Wapeningsvraagstuk. Aan deze opvatting
beeft de politieke commissie der U.N.O.,
zooals elders in dit'nummer wordt be
richt, haar goedkeuring verleend, en de
idee van opgave der troepensterkten aan
oen centrale instantie, den Veiligheids
rad, aanvaard. Niet zonder slag of stoot.

Dc- Russen wilden nu maar meteen alles
doen registreeren: ook den aard der
bewapening, en, zooals 'in de commissie
voor gezamenlijke zeggenschap over man
daatgebieden werd besproken, ook het
aantal en de inrichting van fortificaties.

Molotof verklaarde zich tegenstan
der van koppeling der troepen-
telling in andere landen dan het
eigene aan telling van de legers in de
moederlanden; hij zei dat ingeval van
z°o'n koppeling de U.S.S.R. niet mee zou
kunnen doen. Desondanks hebben de
anderen, tegen de Russische oppositie in,
de Engelsche opvatting aanvaard. En
binnenkort zal dus de Veiligheidsraad
beschikken over gegevens omtrent de
werkelijke militaire macht van alle
Vereenigde Volken.

De Russische Volkscommissaris zei-
de ook, zich accoord te verklaren
met een internationale controle op de
binnengekomen cijfers, ais Engeland en

Amerika daaromtrent overstemming zou
den hebben bereikt. Wellicht was bij hem
de nieuwsgierigheid naar de oorlogsmacht
van de anderen sterker dan de vrees voor
hun nieuwsgierigheid naar de Russische,
en blijkbaar voelde hij zich stevig staan
door de demobilisatie die ook in het
Roode leger bezig is zich te voltrekken.
Hij kondigde alvast aan dat het instel
len van een controledienst een zeer om
vangrijke zaak was, en behoudt zich door
deze opmerking het recht voor, lastig te
zijn wanneer het op de uitvoering gaat
aankomen. Intusschen echter is zijn in
stemming met het beginsel van controle,
op zijn zachtst uitgedrukt, een verras
sing en een teeken van niet zoo kwaden
wil.

Ook indien zulk een inspectie wordt
ingesteld is men nog niet aan het
eind. Er dienen ook maatregelen te
worden afgesproken voor gevallen waar
in men verscnii tusschen de opgegeven
en de aangetroffen sterkten constateert.
Wel is ieder land tot nu toe volkomen
vrij, zooveel troepen op de been te heb
ben als het wil, maar als eenmaal de op
gave is gedaan is er een stuk van die
vrijheid weg: tegenspraak tusschen op
gave en .werkelijkheid zou het betreffende
land als leugenaar aan de kaak stellen
en zijn politieke positie schade doen die
door geen machtsvertoon is goed te
maken.

Vandaag wordt de kwestie van opgave
der oorlogsuitrusting besproken. Gisteren
droeg de Engelschman Noel Baker
uitstel van deze zaak voor omdat de tijd
der bespreking te kort was. Molotof ver
langde namelijk internationale bekend
making van het bezit aan raketwapews,
atoombommen e.d. Het schijnt ons dat 't
den Westerschen mogendheden, wien het
te doen is om internationale controle o.a.
over de atoom-productie, niet onwelkom
kan zijn. dat deze zaak in zoo nauw ver
band met de ontwapeningskwestie wordt
behandeld. Zij streefden er immers naar,
het atoomvraagstuk als nevenkwestie van
het algemeene bewapeningsvraagstuk te
doen zien, en wel niets zal hun liever zijn,
dan hierover op Russisch verzoek in het
openbaar te discussieeren.

De politieke commissie van de UNO
heeft Woensdag een einde gemaakt
aan de Russische oppositie en de En
gelsche motie, waarin verklaard wordt,
dat een onderzoek naar de sterkte van
de troepen en de beperking van de
bewapenings onderdeden vormden van
een enkel algemeen vraagstuk, goed
gekeurd.

Frankrijk schaarde zich aan de zijde
van Rusland in de oppositie, terwijl
de andere drie leden van de groote vijf
Engeland steunden.

Met 36 stemmen tegen 12 bij 4 ont
houdingen werd het tweede gedeelte van
de Britsche resolutie aangenomen, lui
dend: „Als eerste stap bij de bestudee
ring vap deze kwestie stelt de commissie
voor, dat de algemeene vergadering alle
leden der V. N. zal aanbevelen, inlich
tingen aan den Secretaris-Generaal voor
niededeeling aan den Veiligheidsraad en
de andere leden der V. N. te verstrek
ken."

Zonder oppositie werd het Britsche
foorstel, dat de rapporten betreffende
'°cpen in bezette en eigen gebieden van
etlen der V. N. betreft, aangenomen.
0°k

nam de commissie zonder oppo-
s'tie twee punten aan, die door de Rus-
S('n naar voren waren gebracht, en
Vo'gens welke in de rapporten ook ge
gevens over troepen in voormalige vijan
delijke landen en lucht- en marinebases
'n alle bovengenoemde gebieden zouden
korden opgenomen.

De stemming over het gedeelte van
de Britsche resolutie, die een telling der
troepen in het binnen- en buitenland
voorstelt, werd door Molotof onderbro
ken met een amendement om den aard
van bewapening, zooals atoombommen,
raket-wapens, vliegende bommen e.d.,
bekend te maken. Zoowel Noel Baker
fGr. Br.) als Connally (V.S.) maakten
hier bezwaar tegen, daar de stemming
reeds ver gevorderd was.

Intusschen was ook in de Subcommissie
Voor de Trusteeships een debat over de
ontwapening losgebroken. De Amerikaan-

De 65 jaar oude Noorsche consul in
parseille, Frederic Kris'tian Marstrander,
Dinsdagavond in zijn villa door twee
^brekers doodgeschoten, terwijl hij
brobeerde zijn huis tegen hen te ver-
^edigen.

De politie gaf de volgende lezing van
«o misdaad:

Dinsdagavond half acht waren de
heer en mevr. Marstrander aan het
hineeren in de benedenverdieping van
hun huis. Ondertusschen waren de twee
rnbrekers met behulp van een ladder in
cen slaapkamer op de bovenverdiepin
gen doorgedrongen.

Toen zij beneden in de eetkamer kwa-
Jhen, gaven zij den consul en zijn vrouw
het bevel hun handen in de hoogte te
rieken. In plaats daarvan sprong Mars
trander op een van de twee inbrekers
'°e met wien hij begon te vechten.
Na een korte worsteling haalde de
indringer een revolver uit zijn zak en
schoot den consul in het onderlijf. Hier
na vluchtten zij.

Marstrander overleed kort nadat de
Politie iter plaatse was verschenen.

Eenige uren later zijn in Avignon, ten
noorden van Marseille, twee inzittenden
Van een taxi gearresteerd. De politie
Vermoedt, dat dit de moordenaars van
den consul zijn.

Met 31 tegen 1 stem heeft de Eerste
Kamer goedgekeurd het statuut van de
°rganisatie der Ver. Naties voor Onder
lijs, Wetenschap en Cultuur (Unesco).

sclie gedelegeerde Dulles maakte bezwaar
tegen den Russischen eisch dat de Vei
ligheidsraad toestemming moet geven
voor de oprichting van militaire bases
of fortificaties in gebied dat onder
trusteeship der UNO staat. Dulles be
weerde dat de Russen wilden dat alle
fortificatie-plannen in den Veiligheids
raad zouden komen, opdat zij hun veto
over zulke plannen zouden kunnen uit
spreken.

Nadat gisteren in de middaguren
uitvoerige discussies waren gehou
den, waarin vooral nogmaals de ac
ties der prijsbeheersching onder de
loupe werden genomen, nam het
congres van den Ned. R.K. Midden
standsbond met algemeene stemmen
een resolutie aan, waarin hert zich
uitsprak vóór handhaving van het
loonpeil, opvoering van de arbeids
productiviteit en verlaging der prij
zen.

Het noemde het zijn plicht deze poli
tiek te steunen, doen eischte anderzijds
vooral een fiscale politiek, gericht op de
ontwikkeling en bescherming van het
middenstandsbeörijf. Het protesteerde
met klem, tegen sensationeele prijscon-
tróle-actie's en drong aan op deelname
van den middenstand in de plaatselijke
prijzencommissies en betere voorlich
ting op het stuk van de prijsvaststellin
gen. Het verlangde ook in deze vast
stellingen gekend te worden en sprak
zich derhalve uit voor bedrijfstaksge-
wijze commissies van overleg, bestaan
de uit ambtenaren, werkgevers en werk
nemers, zooals door den laatsten inlei
der was ontwikkeld. Deze vaststelling,
aldus de motie, zal zich dienen te ba
seeren op den kostprijs in een goed nor
maal midder.standsbedrijf en er zal re
kening gehouden dienen te worden met
eventueele onderbezetting, sociale las
ten en omzetbelasting. Het congres stelt
verder vast, dat wederinvoering van het
concurrentie-element een gezonde orde
ning in bedrijfstakken niet in den weg
mag staan. Derhalve mag de prijspoli
tiek in feite geen koude saneering be-
teekenen. Zij mag derhalve niet zijn in
gesteld op de uitschakeling van bedrij
ven. Saneering geschiedt door straf de
hand te houden aan de bestaande Ves
tigingswet Het congres spreekt zich
tenslotte met kracht uit tegen iederen
vorm van zwarten handel en neemt zich
voor de bestrijding daarvan met kracht
ter hand te nemen.

Bij de behandeling in de Tweede Ka
mer van de begrooting van Marine,
heeft de heer Vorrink (P. v. d. A.) her
innerd aan de vertooning van een film
van den Marine-Voorlichtingsdienst,
waartoe de Kamerleden waren uitge-
noodigd. In die film kwamen o.m. voor
de ontvangst in 1944 te Batavia van den
minister-president van Japan door Soe
karno. De bedoeling was, zoo meende
spr., een gevoel van onbehagen te wek
ken.

De heer De Wilde (A.R.) wees er op,
dat men op deze film ziet en hoort, dat
Soekarno „Leve Japan" riep. Dit was
nu eens een objectieve voorlichting, al
dus spr., waaraan het wel eens heeft
ontbroken. Spr. voegde er aan toe, dat
we ons moeten schamen, op voet van
gelijkheid met Soekarno te hebben on
derhandeld.

SËHP

i

jSttfo

Wat nu de oppositie van den heer
Bruins Slot tegen de door den minister
gegeven taakaanduiding van het leger aan
gaat, zoo wees de heer Fiêvez hem erop,
dat de zelfstandigheid van het Rijk bij
geval ver buiten de grenzen van ons
wellicht bezette grondgebied bevochten
zou kunnen moeten worden, hetgeen im
pliceert, dat men niet een leger als een
volmaakt op zichzelf opereerende eenheid
moet opbouwen.

De heer Bruins Slot had dit waarlijk
zelf ook wel kunnen begrijpen. Daarbij
is het heusch niet de bedoeling van den
minister een leger te ontwerpen als een
koppelstuk in een vreemde weermacht,
in tegendeel, men moet zich zelfs afvra
gen, of de regeering niet bezig is prak
tisch en misschien min of meer onbewust
den legeropbouw toch een goed eind in de
richting van de wenschen van den heer
Bruins Slot te sturen. Zeer vaag bleef de
minister over de grootte, die ons defen
sie-apparaat zal moeten hebben, zich erop
beroepend, dat deze zich onder de gegeven
omstandigheden nog niet definitief laat
bepalen. De gegevens van de samenwer
kende mogendheden ontbreken nog, dit
in tegenstelling tot de marine. Aangaande
de vloten bestaan die gegevens wel.

Intusschen wilde de minister tooh wel
verklaren, dat wij niet verstandig zullen
doen, door bij den opbouw van ons leger
af te wijken van den weg, die andere
staten volgen. En het ziet er niet naar
uit. dat andere landen van zins zijn het
systeem van het groote militieleger in
de naaste toekomst te verlaten ten
gunste van kleine staande legers.

Wat Is echiter een groot leger?, zoo
vroeg de minister. Noemt men het Bel
gische leger groot, met zijn 650.000 man?
Of het Nederlandsche met 250.000? In
het algemeen kon de minister wel toe
geven, dat groote miütielegers onbetaal
baar zijn, doch hij dacht, dat kleine
staande legers van beroepsmilitairen dit
evenzeer zijn. Misschien zal er dan ook
een tusschenvorm ontstaan en daarom
moet ons streven zijn alles wat wij doen
zoo veel mogelijk te doen passen in deze
ontwikkeling en het zooveel mogelijk in
overeenstemming te brengen met den
aard van een eventueelen internationa
le taak. Men ziet, dat dit alles vrij-
raadselachitig klonk.

De behoeften aan een nationale De
fensieraad voelt de minister vooralsnog
niet aan. Inzake de leger organisatie er
kende h,ij de gewensohtheid der samen
bundeling. Op de vraag van den heer
Tilanus, waar ligt samenbundeling? ant
woordde de minister: bij een college uit
den ministerraad, bij den minister-pre
sident of zooals in Engeland bij den mi
nister voor de rijksverdediging. Maar
bij ons ligt ze nergens, want de minister
zeide, dat de regeering zich er nog op
moet beraden. Daar kwam een oude be
leidsfout wel heel duidelijk aan het
licht.

In tegenstelling tot den heer Ruys de
Beerenbrouck wilde de heer Fiévez van
het V.H.K., dit troetelkind van den op de
charmes van het leven gestelden chef van
den Generalen Staf, geen afstand doen.
Hij noemde het een groote uitsparing aan
mannen. Daarover zou men ten deele nog
kunnen twisten, maar het beteekent ae-
ker een groote beslaglegging op devrou
wen, die zich verdienstelijk kunnen ma
ken. Het argument, dat het orgaan in
vredestijd moet worden voorbereid om in
oorlogstijd te kunnen werken, moet men
met twee korreltjes zout nemen. In den
afgeloopen oorlog waren de vrouweneorp-
sen heel spoedig opgericht en aan het
werk. Ze hebben dan ook waarlijk niet
veel training noodlg. En de totale kosten,
waarop het heele V.H.K. de schatkist komt
te staan, liggen zeker aanmerkelijk hooger
dan wanneer het leger voor zijn bureau
werkzaamheden heel gewone burger-typis
tes in dienst zou nemen.

Voorts vernamen we nog, dat in Enge
land op dit oogenbllk nog 3000 mannen
in Opleiding zijn. In Maart zullen ze er

weg zijn. De luchtmacht zal er na April
geleidelijk afvloeien.

Een motie van den communist Schoo-
nenberg kwam al heel ongenadig in het
zonnetje van de propagandistische pa
rade te staan.

Be heer Schoonenberg wilde n.l. vrij
stelling van dienstplicht voor de onder
wijzers. De minister legde uit, dat er
slechts een onbeteekenend getal onder
wijzers in dienst is, omdat voor hen
zeer milde bepalingen bestaan. Bij het
L.O. nemer er van de 39.000 onderwij
zers 1900 niet aan het onderwijs deel en
die 1900 zijn niet eens allemaal in
dienst, want daar zijn ook nog de zie
ken bijgerekend. Maar de heer Schoo
nenberg trok zijn motie niet in'. Zoolang
de laatste onderwijzer nog in dienst is
is er reden van bèstaan voor deze mo
tie. dreinde hij.

De motie werd door de heele Kamer
afgestemd.

In dc Donderdagmiddag gehouden
vergadering van de Tweede Kamer heeft
de minister van Oorlog, de heer Fiévez,
medegedeeld, dat voor het onderwijzend
personeel de volgende maatstaven wor
den aangelegd wat betreft yerlee"
nen van vrijstellingen van militairen
dienst.

Van de onderofficieren en minderen
worden .de hoofden van scholen vrij
gesteld. Van degenen die officier zijn,
wordt niemand vrijgesteld. Voorts wor
den onderwijzers vrijgesteld, die, in
dien door hun opkomst het aantal
overblijvende leerkrachten, inclusief
het hoofd en eventueele zieken tot vijf
tig procent of daar beneden zou dalen,
hetgeen dan beteekent vijftig procent
der normale bezetting.

Voorts deelde de minister mede, dat
op zijn departement een maatregel in voor
bereiding is om- in den vervolge alle on-
en voorzoover zij dertig jaar of ouder zijn,
en voorzoover zij dertig jaar of oude zijn,
ook vrij te stellen. Onderofficieren van der
tig jaar en ouder worden vrijgesteld, maar
als het een korporaal of soldaat betreft
reeds indien hij zeven-en-twintig jaar is.

,,Ik laat op het oogenblik nagaan." zoo
vervolgde ,de minister, „of het mogelijk is
deze norm ook nog toe te passen op die
genen, die reeds onder de wapenen waren."
Verder gaf spr. de verzekering, dat hij de
belangen van het onderwijs prioriteit zal
verleenen boven andere, ook wat de aflos
sing betreft.

Bij de replieken verklaarde hij nog, dat
hij in het bijzonder zal trachten rekening
te houden met de belangen van de zeer
kleine scholen.

Vctor het eerst na de bevrijding kwam
de Dr. Ariëns-vereentging, die zich ten
doei stelt het reddingswerk van alcoholis
ten weer in algemeene vergadering bijeen.
In hotel Noord-B'rabant te Utrecht 'werd
Woensdagmorgen eerst de huishoudelijke
agenda afgewerkt. Het hoofdbestuur werd
in zijn geheel herkozen. Be voorzitter, de
heer H. A. J M. Spoorenberg uit Helmond,
deelde mede, dat het vereenlglngsapparaat
onbeschadigd uit den oorlog is gekomen.
In Mei J.l. werd het geboortehuis van dr.
Aiphons Arlëns in de Hamburgerstraat te
Utrecht door de vereeniging aangekocht
Deze zal het een waardige bestemming
geven.

Pater I. de Reys O.P., secretaris der
Vlaamsche Sobriëtas in Antwerpen, hield
een causerie over het reddingswerk en de
bereikte resultaten in den strijd voor de
drankbestrijding in Vlaanderen.

De middag was verder geheel gewijd aan
een herdenkingsbijeenkomst In aijn ope
ningswoord sprak de voorzitter^ de heer
Spoorenberg. over de Ontreddering van
dezen tijd, welke van grooten invloed is op
het werk van de vereeniging. De Belgische
gast van dezen dag, pater I. de Reys O.P.,
hield de feestrede.

Ruim een uur voor het begin van den
wedstrijd bleek, dat de belangstelling
voor dit gebeuren toch ook in Engeland
wel zeer groot was. Het stadion, dat
ruim 50.000 menschen kan bevatten,
was geheel bezet. In het stadion speelde
een muziekcorps, maar de kleine dui
zend Nederlanders, waaronder vele in
Engeland gelegerde militairen, hadden
dit amusement niet noodig om den tijd
te dooden. Zij zongen 't onsterfelijke lied
van de zilveren vloot en „wij zijn niet
bang", een optimisme, dat door de En
gelschen wel gewaardeerd werd.

Toen om kwart over twee de spelers
van belde elftallen met de nummering op
hun shirts gezamenlijk het veld betraden,
werden zij enthousiast verwelkomd. Het
Wilhelmus, door de kleine Nederlandsche
kolonie niet zonder ontroering gezongen,
werd het eerste gespeeld en daarna volgde
het Engelsche volkslied. Onder een ware
kanonade van fototoestellen en film
camera's stelden vervolgens belde aanvoer
ders hun spelers aan de aanwezige autori
teiten voor. De toss liet onzen aanvoerder
Paauwe de eerste keus.

Het begin was aan Nederlandsche zijde
uiteraard zeer onzeker. Niet zonder
schroom traden onze spelers hun meesters
tegemoet. Dit kwam tot uiting in de
zuiver verdedigende rol, die ons elftal
zich in de eerste minuten oplegde en
die zoover doorgevoerd werd, dat zelfs
Drager verschillende malen in het straf-
schopsgebied opereerde. Toch werd de En
gelsche suprematie al gauw uitgedrukt in
een even mooi als gevaarlijk schot van
den linkshalf Johnston, dat juist over
ging en in een magnifieken kopbal van
Lawton uit een voorzet van Finny. Kraak
stond waar hij staan moest en redde
onverbeterlijk.

Toen de Nederlanders ecliter zagen dat
ook de fameuze profs te passeeren en
te misleiden waren, kregen zij meer zelf.
vertrouwen, al kon men nog iiiet van een
eigen initiatief spreken. Vooral liet plaat
sen was zeer slecht. Niettemin dreigde
ïan Nederlandsche zijde het eerste wer
kelijke gevaar. Wilkes, die tijdens dezen
wedstrijd nog zoo vaak met applaus voor
zijn kunstig spel zou worden beloond,
baande zich een weg door de verdediging,
tot op drie meter afstand schuin voor
doelman Swift, die echter het lage, maar
niet harde schot kon wegwerken.

Wilkes dreef nog een paar keer de spot
met de reputatie van Hardwick, doch
beide malen treuzelde hij te lang met
schieten. Bergman kopte kansloos over
uit een corner van Drager en Roozen liep
kort achtereen driemaal in de buitenspel-
val.

Na 22 minuten...

Zoo verstreek de tjjd en scheen te spot
ten met de theorie, dat de Engelschen in
'n wedstrijd tegen continentalen 't eerste
kwartier graag benutten om een den te
genstander ontmoedigende voorsprong te
nemen. Maar hier bieek uitstel geen af
stel. De wedstrijd was 22 minuten oud
toen Lawton de bal van Mannlon kreeg
aangegeven. Het scheen niet gevaarlijk,
want hij kon het leder aanvankelijk niet
ender controle krijgen en was bovendien
door drie Nederlandsche spelers volkomen
ingesloten, maar op een oogenblik dat
n.'.emand iets dergelijks verwachtte, kwam
plotseling het doodeiijke schot, dat Kraak
sloeg en Engeland met 10 de leiding gaf.

Het Nederlandsche elftal probeerde uit
alle macht zich aan de beklemming van
dit doelpunt te ontworstelen, maar on
middellijk daarop kwam de bal weer bin
nen schotsafstand bij Lawton terecht;
nu brachten onze verdedigers het geleerde
in de praktijk en gaven den Chelsea-
midvoor geen kans. Nog in dezelfde mi
nuut kreeg hij die kans echter wel uit een
mooien voorzét van Finney en nu scoorde
hi' met 'n fraaien kopbal Engelands twee
de doelpunt. In de volgende minuut
scheen het 21 te zullen worden. Roozen,
wederom naar rechts afgedwaald, gaf een
korte pass naar den naar binnengeloopen
Drager, doch vlak voor doel schoot de
Ajacied jammerlijk naast.

In twee minuten tijds werd toen Ne
derlands hoop finaal de bodem Inge
slagen. Eerst bracht Carter met een vlie
gend schot den stand op 30, en in de
zelfde minuut maakte de handige Man-
nion een beauty van een goaltje uit zeer
moeilijke positie en tenslotte kon Law,
ton vrij gemakkelijk nummer vijf achter
Kraak deponeeren, toen Potharst uitgleed
en de Engelsche aanvalsleider, alleen voor
doel, vrij spel kreeg (50.

Vrijwel onmiddellijk volgde geheel on
verwachts het eerste Nederlandsche
doelpunt. Roozen, de taai doorzetten
de, was achter een schijnbaar uitgaan-
den bal aangedraafd en had dien corner
kunnen forceeren. Uit dezen corner kwam
de bal bij Bergman, die een hoog 6chot
inzond, dat Swift tusschen zijn vingers
door liet glippen (51).

Penalty gestopt

Het zou al in de volgende minuut 61
geworden zijn wanneer Devroet niet een
mooi schot van Mannion onder de lat had

Kick Smit en Bergman, die beiden
een goal maakten

weggeslagen, toen Kraak zijn doel uit
was. Ook dat zou slechts uitstel van
executie zijn geweest, wanneer Hardwick
de toegestane penalty niet recht op Kraak
af had geschoten. Maar in de laatste
seconden van de eerste helft werd het
toch nog 61Finney loste van den
rechtervleugel een mooi schot en Kraak
die juist een paar maal schitterend had
gered, liet het leer glippen 61.

In de tweede helft bleek uit het spel
van de Engelschen duidelijk, dat het
voornaamste doel een groote zege
vrijwel als bereikt werd beschouwd. De
gastheeren, die er voor de rust op uit
geweest waren zelfs 't allerkleinste kans-
Je te benutten, deden het nu een graadje
kalfner aan en daardoor konden de Ne
derlanders, die met nieuwen moed vgn
voren af aan begonnen, een paar maal
ten aanval trekken. Er werd nu veel snel
ler geschoten, maar helaas slecht ge
richt.

Eenmaal slaagde Drager er ln den bal
langs den uitgeloopen Swift mede te ne
men naar het midden, maar daar kwam
hij in zoo'n onfortuinlijke positie, dat hij
er geen draaglijk schot van kon maken.
Wilkes probeerde zijn geluk met een. zeer
goeden kopbal uit een voorzet van Smit,
maar Swift plukte het leer precies onder
de lat vandaan. Een hard schot van Smit
zelf, na een buitenspeldoelpunt van
Mannion, stuitte af op het lichaam van
een der Engelsche verdedigers.

In de volgende minuten bespaarde de
voortreffelijke Schotsche scheidsrechter
Martin óns een doelpunt, toen Kraak ons
inziens den bal achter de lijn stopte.
Maar al viel dat even mee, de zevende
voltreffer kwam desondanks en wel van
Carter, die een voorzet van Finney via
den onderkant van den paal onhoudbaar
in het net kopte (71). Ongeveer een
kwartier voor het einde ging Kraak niet
heelemaal vrijuit, toen Lawton met een
keihard genomen vrijen schop via de
handen van den Nederlandschen doelman
de achtste maal scoorde.

De Nederlandsche ploeg, die in deze pe
riode waarschijnlijk door vermoeidheid
even een inzinking had, kwam tenslotte
toch nog aan het volwaardige doelpunt,
dat ztj zoo volkomen verdiende. Ongeveer
drie minuten vóór het einde maakte Wil
kes den bal weer eens prachtig vrij en
met een hard schot, dat het enthousiaste
Nederlandsche publiek opwekte, bracht
Smit den eindstand op 8—2.

Een zeer mooi doelpunt tot besluit.

De Engelsche bladen zijn eensluidend in
hun beschouwingen over het brillante
voetbal, dat de Engelschen in Hudders-
field vertoond hebben. Nederland werd
totaal overspeeld en alleen aan het feit,
dat de Engelschen het na de rust kalm
aan deden is het te danken, dat de score
niet hooger is geworden. Vooral Wilkes
wordt vermeid als een voetballer, die wat
baltechniek betreft slechts zeer weinig
ten achter staat bil Carter. Ook Smit en
Dc Vroet hebben een goede pers.

Aan het diner te Harrogate, waar de
Nederlandsche en Engelsche ploeg na den
wedstrijd aanzaten, vereerde de Britsche
Bondsvoorzitter, A. Brook, de officials van
den K.N.V.B. met een gegraveerde plaquette.
De heer K. J. J. Lotsy bood den Engelschen
spelers en de F. A. gegraveerde borden van
Nederlandsch aardewerk aan.

Uit de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende de begrooting
van P.T.T. blijkt, dat de posttarieven zijn
verhoogd in verband met de vermeerderde
exploitatiekosten veroorzaakt door de
stijging der loonen. de verhoogde vervoers
kosten en materialenprijzen, alsmede de
hoogere lasten, voortvloeiende uit gewij
zigde inzichten op sociaal gebied.

Het streven blijft er op gericht, de
posttarieven. zoodra de omstandighe-
den dit zullen toelaten, te verlagen.

De opmerkingen ten aanzien van den
achtestand bij den postchèque- en giro
dienst geven een té somber beeld van den
toestand van het oogenblik. De in en
na den oorlog in de behandeling van de
giro-opdrachten ontstane achterstand
was eind October J.l. nagenoeg ingehaald.
Door de tijdelijke invoering van een ge
wijzigde werkwijze, welke een aanmerke
lijke arbeidsbesparing beteekent, verloo-
pen er evenwel tusschen den datum van
verzending van een opdracht en die van
ontvangst van de afrekening thans 3 tot
6 dagen.

BONKAARTEN KA, KB, KC 612
(strook 3)

49-4 algemeen 100 gram suikerwerk

49-5 algemeen 250 gram zachte zeep

BONKAARTEN KD, KE 612
(strook 3)

50-7 algemeen 100 gram suikerwerk
50-3D reserve 250 gram zachte zeep
50-3E reserve 500 gram zachte zeep

Tabakskaarten:

T 60 2' rants, tabaksartikelen.

Op de bonnen T 60 tabak zal bij aan
koop van twee rantsoenen sigaretten ten
minste een rantsoen sigaretten, vervaar
digd uit Zuid-Amerikaansche tabak, ge
leverd worden.

Bij de verstrekking van zachte seep,
men zie de bonnenlijst, teetoent het
Rijksbureau voor chemische producten
om. aan:

Teneinde de huidige banaanwijzing
mogelijk te maken, was het in October
reeds noodzakelijk de verf- en linoleum,
industrie een sterk verminderde hoe
veelheid lijnolie ter beschikking te stel
len. Wat dit wil zeggen wordt duidelijk,
wanneer men bedenkt, dat hierdoor de
wederopbouw en de scheepsbouw wor
den belemmerd.

Om nu in staat te zijn in December
een bonaanwijzing voor wasdhpoeder en
omstreeks de jaarwisseling een voor
huishoudzeep te doen geschieden, zal de
verminderde beschikbaarstelling van lijn.
olie voor de verf- en linoleummdusurie
nog moeten voortduren.

De huidige moeilijke situatie in aan
merking genomen zal het ieder dui
delijk zijn, dat de zeepdistributie voor.
loopig nog van geringen omvang zal
zijn. Hier tegenover staat echter, dat
geen vrees behoeft te bestaan voor het
niet-honoreeren van aangewezen of
nog aan te wijzen bonnen, al zal het
hier en daar kunnen gebeuren, dat in
de eene plaats de detaillisten iets eerder
zullen zijn bevoorraad, dan in de an
dere plaats.

In ieder geval zal men de zuinig
heid, welke men tot nu noodgedwongen
bij het gebruik van zeep heeft moeten
betrachten, ook in de naaste toe
komst als onvermijdelijk moeten be
schouwen.

De voorwaarden, waarop de sigarenwin
keliers in staat worden gesteld de Zuid-
Amerikaansche sigaretten aan het Rijks
bureau voor Tabak en Tabaksproducten
terug te zenden, zijn volgens het bestuur
van de vakgroep detailhandel in tabak en
tabaksfabricaten zoo onmogelijk en weinig
practisch, dat dit bestuur den leden heeft
geadviseerd hiervan geen gebruik te ma
ken. Het bestuur deelt mede, dat het den
sigarenwinkeliers opdracht heeft gegeven
deze sigaretten gecombineerd met andere
tabaksartikelen te blijven verkoopen. daar
dit zijn inziens de eenige mogelijkheid is
om uit de zwarte sigarettenmisère te ge
raken.

Zü, die in het bezit zijn van kaar
ten voor petroleum voor kookdoelein-
den of verlichting, kunnen gedurende
de maand December op de bonnen
A 05. A 06, A 07 en A 08 van de kaart
UA 611 vier liter, op de bonnen B 03
en B 04 van de kaart UB 611: vier
liter, op den bon C 02 van de kaart
UO 611: vier liter en op de bonnen
D 04 en D 05 van de kaart UD 611:
vijf liter petroleum koopen.

De directeur-generaal der P.T.T.
maakt bekend, dat 2 December aa. het
postwisselverkeer in beide richtingen
wordt hervat met Frankrijk en Algerië,
Fransch Indo-Chlna, Fransch Indië en
de Fransche konoliën in West-, Mid
den- en Oost-Afrika, Amerika en
Oceanië.

DONDERDAG

HILVERSUM n, 415 m. - 15.00 Zang-
recttal; 15.30 Concert: 16.00 Lez.; 16.45
plano; 17.30 Gram. 17.50 Lez.; 18.00
Liederen; 18.30 Lez.; 18.45 Gram.; 19.00
Nieuws; 19.15 Lez.; 20.00 Nieuws.
20.05 Stertocht; 21.45 Gram.; 22.00
Nieuws; 22.15 Actueel geluid'. 22.30
Gram.; 22.45 Avondoverd.; 23.00 Gram.

HILVERSUM I, 301 m. 15.00 Zie
ken en gezonden: 15.25 Gram.; 17.00
Kaleidoscoop17.20 Lez.; 17.30 Ram
blers; 18.00 Nieuws; 18.15 Toegiften;
18.30 Ned. Strjjdkr.- 19.00 En nu naar
bed. 19.05 Sport: 19.20 Lez. 19.45 Lez
20.00 Nieuws; 20.15 Concertgebouwork.;
21.15 Hoorspel; 22.15 Romancers; 22.45
Lez.; 23.00 Nieuws; 23.15 Gram.; 23.45
Gram.

VRIJDAG

HILVERSUM II, 415 m. - 7.00
Nieuws; 7.15 Ochtendgymn.; 7.30 Mor
gengebed; 7.45 Gram.; 8.00 Nieuws;
8.15 Gram.; 9.00 Vrouwenspiegel; 9.30
Waterst.; 9.50 Kwartet; 10.00 Eddy
Andreissen, piano; 10.20 Voordracht;
11.00 Zonnebloem; 11.30 Lez.; 11.45
Gram.; 12.00 Angelus. 12.03 zang.

12.30 Lunchconcert; 12.55 Zonnewij
zer; 13.00 Nieuws; 13.15 Lezing; 14.00
Volksliederen; 14.30 Lezing; 15.00
Vrouw; 16.00 Gram.: 16.30 Vuurduivel;
16.45 Piano; 18.00 Dinermuziek; 18.15
Lez.; 18.50 Als ik slapen ga; 19.00
Nieuws- 19.15 Lez.; 19.30 Gram.; 19.45
Lez.; 20.00 Nieuws; 20.05 Gewone man;
20.15 Ensemble Eddy de Latte; 21.30
Gram.; 22.00 Nieuws'. 22.15 Lez.; 22 35
Avondgebed; 22.50 Gram.; 23 00 Gram.;
23.30 B.B.C.-orkest.

HILVERSUM I, 301 m. 7.00 Nieuws.
7.15 Ochtendgymn.; 7.30 Gram.; 8.00
Nieuws; 8.15 Gram.; 8.50 Vrouw; 9.00
Gram.; 10.00 Morgenw 10.20 Regen
boog; 10.50 Voordr.; 11.00 Gram.; 11.15
Vrouw; 11.30 Gram.; 11.45 Fam.-ber.;
12.00 Concert: 12.30 Sport; 12.45 Sky-
masters; 13.00 Nieuws; 13.15 Pierr»
Palla; 14.00 Kookkunst: 14.20 Stafmu-
ziek: 15.20 Hoorspel; 15.52 Gram.; 16 00
Vaudeville-ork.; 16.30 Lez.; 17.00 Jan
Vogel; 17.30 Lez.; 18.00 Nieuws; 18.15
Jan corduwener; 18.30 Ned. Strijdkr.;
19.00 Denk om de bocht; 19.15 Gram
19.30 Lez.; 20.00 Nieuws; 20.08 Cho-
pin-muziek; 20.30 Lez.; 21.00 Gram
21.30 Lez.; 21.45 Eddy Walis; 22.15
Jazz: 22.40 Avondw. 23.00 Nieuws; 23.15
Gram.

Roman op een
Waddeneiland

21)

Ofschoon Kay het eerst aan die ver
klaring had gedacht, was hij nu toch
ook verrast.

„Absoluut. Die geul komt in de zee
uit en ook bi) ebbe is ze met de boot
te bevaren."

Schlemm had zich opgericht, plukte
aan zijn knevel en dacht na.

„Ja, ja, zoo wordt een en ander dui
delijk. Als we rekening houden met den
feitelijken toestand en de verklaringen
der getuigen, kunnen we het volgende
aannemen: Jens Rickmers liep gisteren
ia de avondschemering hier door het
wad rond, en wel in gezelschap van een
onbekende, die zich waarschijnlijk ach
ter den naam Jut verbergt. Wat ze hier
te zoeken hadden, weten we nog niet,
maar naar allen schijn bevonden ze
zich op verboden paden. Toen zij deze
plek passeerden waarschijnlijk op
weg naar die geul, waar een onbekende
derde hen stond op te wachten had
de arme Jens het ongeluk met zijn voet
in den ouden ankerketting te trappen.

Hij kwam zoo' onfortuinlijk in een scha
kel terecht, dat hij meteen hopeloos
vastzat. Nu kan zijn gezelschap al
gauw begrepen hebben, hoe wanhopig
de toestand was, vooral toen onderhand
het vloedwater in het wad terug begon
te stroomen, en omdat Jens als een
razende om hulp schreeuwde, probeerde
hij hem eenvoudig stom te maken. Hij
zal hier wel zijn bijzondere reden voor
gehad hebben. Om Rickmers het zwij
gen op te leggen, gaf de ander hem
met een handzaag', die hij bij zich ge
dragen moet hebben, een aantal klap
pen op den schedel, 't Moet wel een
monster van een vent geweest zijn, die
er toe komen kon iemand, die toch al
reddeloos verloren was, zoo toe te ta
kelen. Maar ongetwijfeld heeft hij dat
gedaan. Hij sloeg er meedoogenloos op
los en hij zou den ongelukkige gedood
hebben, als' op dat oogenblik -niet plot
seling de schilderes uit de schemering
te voorschijn was gekomen. Toen liet hij
Rickmers aan zijn lot over en vluchtte
naar de geul, waar zijn wachtende ka
meraad al ongeduldig stond te flui
ten

Schlemm hield even op en zag de
anderen vragend aan:

„Nou, wat denken jullie van deze re
constructie? Zou 't zoo niet geweest
kunnen zijn?"

„Ja," antwoordde Kay, „zoo ongeveer
kan ik me het verloop ook denken.

Alleen dat van die slagen, dat wil er
bij mij nog zoo maar niet in. 't Zou
bijvoorbeeld ook zoo geweest kunnen
zijn, dat Rickmers in zijn wanhoop en
doodsangst zich al -net zoo aan zijn
makker had vastgeklemd, als hij het
later bij juffrouw Schott heeft gedaan,
en dat die ander toen hem ten slotte
uit noodweer heeft neergeslagen.'*

„Alle donders," lachte Schlemm, „u
houdt er een mild oordeel op na! Maar
toch, ook die opvatting zou juist kunnen
zijn, al betwijfel ik dat. In ieder geval
maakt u me op die manier het onder
zoek gemakkelijker, Möller. Ik hoop, dat

het verder ook zoo vlotMaar nu

zullen wij dien armen drommel eens van
zijn ketting los maken."

Zij namen het meegebrachte gereed
schap uit de slede en zetten zich aan het
werk. Stuk voor stuk moesten zij den
dcode de lange waterlaars van het been
snijden en ook toen nog was de schakel
ten laatste nog maar met geweld van den
voet te slaan. Maar de arme Jens Rick
mers kon er nu tegen

„De stumper," zei Kay Möller mede
lijdend. „Dat is nou het gevolg van zijn
slappe houding. Vier jaar heeft hij leeg
geloopen, daar heeft ie niet tegen ge
kund en zoo is ie eindelijk op het slechte

pad geraakt

Toen zij dan met groote moeite den
overledene van zijn boei hadden bevrijd,
legden zU hem op twee naast elkaar ge

koppelde sleden, waarna de opperwacht
meester zijn zakken doorzocht.

„Natuurlijk, zijn jeneverflesch heeft ie
bij zich, bindtouw, draad, pruimtabak, 'n

notitieboekje's Kijken wat daar

zooal instaat."

Schlemm bladerde in het natte boekje,
maar vond niets dan onbelangrijke no
tities. Hij wou het al weer uit de hand
leggen, toen er een papier uit waaide,
dat van een potlood teekening voorzien
was. Nieuwsgierig vouwde hij het open,
en zie, de teekening was een ruwe schets
van de waddenzee tusschen Hallig Hohne
en het eiland Nordstrand.

„Heel interessant!" zei de beambte
verrast. „Kijk eens, deze stippellijn is
niets anders dan de weg van het eiland

naar de wadgeul gindsMaar verder

staat er niets bijzonders op aangege
ven.... ja toch! Hier is een kruisje, dat
een plaats ten westen van de geulmon
ding in de open zee aanduidt. Zou dat
hun doel kunnen zijn?"

Kay bezag de schets over den schou
der van den politieman heen. Plotseling
riep hij uit;

„Heb ik 't niet gezegd? Die knapen
houden zich waarschijnlijk met strand-
roof bezig. Dat kruis beteekent namelijk
een plaats met gevaarlijke zandbanken,
waarop al menig schip gestrand is."

„Hé!" liet nu ook Grothe zich hooren.
„Misschien lag daar wel weer een wrak,
dat Rickmers gisteravond met zijn con

fraters wou gaan bezoeken. Verduiveld,
collega, denk eens even aan wat Möller
en Harm Ehlers tegen middernacht op
het eiland zagen."

„Ja, ja", antwoordde de opperwacht
meester, „dat heb ik zeker niet vergeten.
Ik twijfel er ook niet aan, of dat waren
dezelfde lui, waarmee Jens Rickmers
hier aan het werk wou gaan."

„En wat doen we nu?"

„We zullen Tonner eens onderhanden
nemen en ook juffrouw Thiessen eens

aan den tand voelenZeg, Möller. u

vertelde me zooiets van een ruzie, waarin
uw vader gewikkeld was. Wien heeft hij
toen ook weer „zeeroover" genoemd?"

„Jan Paulsen", antwoordde Kay na
eenige aarzeling.

„Zoo, dan zullen we dien ook in ver
hoor nemen. En nu vooruit we march pe
ren af. Zoo langzamerhand word je moe
en bei'oerd van al die akeligheid."

Zoo sleepten zij in den vroegen morgen
den dooden Jens Rickmers op hun sle
den het wad uit naar het eiland. Toen
de zon opkwam, stak de droeve stoet de
laatste slikvlakte vóór hun bestemming
over. Krijschende meeuwen omzwerm
den hen. In wijde verte huilde naar
geestig een misthoorn.

De beambten, die af en toe hartelijk
geeuwden, bespraken zakelijk enkele
dienstaangelegenheden.