0p reis leert men vreemde talen
Scheeve verhoudingen in
bloembollenvak
Gebr. Hoogenboom onder speciale
bewaking
„Aan mijn handen kleeft geen bloed...
In de Canadeesche prairies
STAD EN OMGEVING
Bron van eindeloos vermaak voor
onze soldaten
Manipulaties met
teeltvergunningen
De battels zijn voor het meerendeel
verdwenen
Jongens verzamelden
oorlogstuig
Winnipeg, het Chicago
van het Noorden
Winnaars sportprijsvraag
AGENDA"
WOENSDAG 4 DECEMBER 1946
PAGINA 2
Werkschoenen en transport
rijwielbanden
SINTERKLAAS IN DE
THORBECKE-BUURT
Cursus voor niet-katholieken
Afhalen bonkaarten
Faillissement opgeheven
Z.I.A.N. I—H.V.CB. I 1—1
Belangrijk zwemfeest
in Haarlem
Damnieuws
HEEMSTEDE
Kath. Arbeidersbeweging
R.K. Vereenigingsgebouw
Afhalen bonkaarten
ZANDVOORT
Burgemeester Van Alphen
blijft nog
Broodprijsverlaging
Loop der bevolking
SPAARNDAM HAD
DE PRIMEUR
Wit-Gele-Kruis
SPAARNDAM
St. Nicoiaas op bezoek
Burgerlijke Stand
„WILLEM BARENDSZ"
TE KAAPSTAD
En nu: ter walvischvangst
SOCIALE ZAKEN IN DE
TWEEDE KALftR
De arrestatie te
Frankfort
Modemiseering
Van der Helm ziek, doch
herstellend
BEVERWIJK
„Kaïtholiek Thuisfront"
Paul Julien spreekt
hedenavond niet
Katholieke gymnasten
bovenaan
Een van hen in den buik
getroffen
GEEN GEHEIME CLAUSULES
In ontwerp-overeenkomst
AARDAPPELEN-EXPORT
STOPGEZET
Scheepvaartberichten
MARKT IN HERSTEL
4
Van 5 tot en met 14 December kunnen
aanvraagformulieren voor werkschoenen
worden afgehaald en ingediend, onder
overlegging van de betreffende tweede
distributiestamkaart, bij de afdeeling
„Voorlichting" (Schoenen), Vleeschhal,
Groote Markt.
Alle oude aanvragen zijn thans verval
len.
Afhaling aanvraagformulieren: 5 Dec
A tot efi met F, 6 Dec. G tot en met M,
7 Dec. N tot en met R, 9 Dec. S tot en
met Z.
Indiening aanvraagformulieren: 10
Dec. A tot en met F, 11 Dec. G tot en
met L, 12 Dec. M tot en met Q. 13 Dec.
R tot en met V. 14 Dec. W tot en met Z.
Bedrijven met meer dan 10 arbeiders
behooren hun aanvragen collectief in te
dienen.
Aanvraagformulieren Transport-rijwiel
banden. Van 5 tot en met 11 Dec. kun
nen bij de afdeeling „Voorlichting" (Rij
wielbanden), in het uitreiklokaal „De
Vleeschhal", Groote Markt, aanvraag
formulieren voor transport-rijwielbanden
worden afgehaald en ingediend.
Afhaling aanvraagformulieren: 5 Dec.
A tot en met E, 6 Dec. J tot en met S,
7 Dec. T tot en met Z.
Indiening aanvraagformulieren: 9 Dec.
A tot en met I, 10 Dec. J tot en met
S, 11 Dec. T tot en met Z.
St. Nicoiaas heeft gistermiddag in
gezelschap van zijn knecht een bezoek
gebracht aan de kinderen in de Thor-
becke-buurt. De waardige Sint recipieer
de in een lokaal van het gemeentelijk
badhuis. Voor ieder kind had hij een
vriendelijk of vermanend woord en een
geschenk. Zwarte Piet deelde op gulle
wijze moppen en taai-taai uit.
Aan mevrouw Hesse, woninginspectrice
in deze wijk, die de organisatie in han
den had, komt groote lof toe voor baar
initiatief, om de misdeelde jeugd een
extra feestje te bezorgen. Ook de Haar-
iemsche winkeliers, die gratis een pre
sentje hebben afgestaan, verdienen een
extra vermelding.
De gehouden conferenties voor niet-
katholieken zijn wederom geëindigd en
men heeft met vreugde mogen constatee-
ren, dat in verhouding tot vorige jaren,
het bezoek van vele niet-katholieken
grooter was dan voorheen.
Er schijnt vooral gedurende de laatste
jaren zeer veel belangstelling te bestaan
voor de aloude Moederkerk. Men wil meer
weten omtrent verschillende geloofswaar
heden en toch trekt men de stoute schoe
nen niet aan een R. K. kerk binnen
te loopen.
Daarom raden wij de katholieken ten
zeerste aan, neemt een andersdenkenden
vriend of vriendin mede naar den cursus
waarin de R. K. Geloofs- en Zedenleei
in bijzonderheden zal worden uiteengezet.
Deze cursus, bestaande uit een 25-tal
wekelijksche lessen, zal zonder eenige
verplichting toegankelijk worden gesteld
voor alle niet-katholieke belangstellen
den.
Ztf, die aan dezen cursus wenschen deel
te nemen, worden verzocht, naam en
adres te melden aan den heer H. O. H.
Knötschke, Kleverlaan 157, Haarlem. In
dien men zijn adres heeft opgegeven zal
een gesloten envelop met oproep tot deel
name aan dezen cursus worden toege
zonden.
Katholieken kunnen slechts in gezel
schap van niet-katholieken eveneen% dezen
cursus bezoeken.
Morgen, Donderdag, is aan de beurt
voor het afhalen bonkaarten de letter
M, het restant.
De Haarlemsche Rechtbank heeft Dins
dag 3 December 1946 geen faillissementen
uitgesproken.
Wegens gebrek aan actief werd opge
heven het faillissement van:
L. Rater, boekhouder-assistent, wonen
de te Haarlem, Voorhelmstraat 14 zwart.
Curatrice mevr. mr. E. A. J. Scheltema
Conradi te Haarlem. Rechter-Commissa-
rls mr. H. J. perwerda te Haarlem.
Reeds direct in het begin moet de
HVGB-keeper D. Brokken divere malen
handelend optreden. Zoowel Smol als
Braasum probeerden met strakke scho
ten en boogballen den keeper te ver
schalken. Door het prima verdedigen
van de geheele HVGB-achterhoede wer
den vele aanvallen afgeslagen, waarbij
het overnemen bij situaties van drie
tegen vier man zeer goed was. Daarte
genover bleek ook de ZLAN-verdediging
een hechte vesting te zijn. Keeper v.
Woerkom en midachter v. d. Voet speel
den uitstekend. Uit één der HVGB-aan-
vallen wist echter W. Frankenthal, die
goed was vrij gezwommen, te scoren
(01). Eén seconde voor het eind werd
na een schermutseling J. Hogeland het
water uit gestuurd, terwijl ZIAN de
strafworp benutte (11).
De kring Haarlem van den KNZB or
ganiseert een belangrijk zwemfeest op
Zcrndag 8 December in het Sportfond-
senbad te Haarlem. Dit is het Zeskrin-
gentoumooi. Hieraan werken mede de
kringen Amsterdam, 't Gooi, Utrecht,
Rotterdam, Den Haag en Haarlem. In
1942/43 was het laatste toumooi, dat
door Amsterdam werd gewonnen. Thans
ls dit toumooi op initiatief van den
Kring Haarlem hervat. Er zullen zes
wedstrijden in dit winterseizoen wor
den gehouden. De eerste werd op 29
Sept. in Hilversum gehouden. Aan elk
persoonlijk nummer nemen 4 zwemmers
(sters) per kring deel. Na den eersten
wedstrijd was de stand als volgt: Am
sterdam 2245,4, Rotterdam 2279,3, het
Gooi 2311,3, Haarlem 2462,6, Den Haag
2465.4 en Utrecht 2551,1 punten.
Deze competitie wordt nu te Haarlem
voortgezet. Zij omvat wedstrydzwem-
men, schoonspringen en waterpolo.
DISTRICT KENNEMERLAND
De uitslagen van de competitiewed
strijden, gespeeld in de week van 25 No
vember2 December 1946, luiden als
volgt:
Hoofdklasse: Oosterkwartier—Gez. Sa
menzijn 4—16; Oostzaan—DCIJ 7—13
Eerste klasse: StabielDCIJ II voor-
loopig 11—5, vermoedelijke einduitslag
14-16° HRKDDamcl. Haarlem 10—10;
St- Bavo II—TEP 11—9; BDC—HDC II
voorloopig 31, vermoedelijke einduitslag
9—11; HDC II—St. Bavo H 18—2.
Dinsdagavond is in het R. K, Ver-
eenigingsgebouw aan den Heererwcg te
Heemstede een vergadering gehouden van
de afd'. Heemstede der Kath. Arbeiders
beweging, waarbij de eden den nieuwen
districtsbestuurder den heer J v d.
Veldt en den leider van der) Cultuur-
raad, den heer Herman Divendal, ont
moetten. De heer v. d. Veldt drong er
bij de leden op aan, dat zij zich toch
vooral zouden ontwikkelen. De heer Di
vendal gaf eenige richc'ijnen nan .angs
welke de Cultuurraad zou gaan werken,
teneinde in de eerste plaats den chaos uit
het gezinsleven weg te bannen en onze
Katholieke levensblijheid raar buiten uit
te dragen. Jammer was het, dat zoo
veel leden verstek hadden laten gaan;
wat de opkomst op vergaderingen be
treft. maakt Heemstede in dit opzicht,
vergeleken bij andere veel kleinere ge
meenten, wel een zeer poover figuur.
Het R. K. Vereenigingsgebouw te
Heemstede, dat vooral tijdens de Duit-
sche bezetting danig heeft geleden, zal
een grondige restauratie ondergaan. In
de eerste plaats is men reeds begonnen
met een nieuwen verwarmingsketel te
plaatsen, zoodat binnen zeer afzienba-
ren tijd de centrale verwarming weer voor
een heerlijke gelijkmatige temperatuur
kan zorgen. Tooneel en tooneelzaal zul
len eveneens een goede beurt krijgen.
De onkosten worden geraamd op niet
minder dan f 7000.
De na-uitreiking bonkaarten vindt mor
gen, Donderdag, plaats voor de letters
H t.m. O.
Naar wij vernemen ligt het niet in
de bedoeling den burgemeester van
Zandvoort, den heer H. van Alphen, bij
het bereiken van den pensioengerechtig
den leeftijd eervol ontslag te verieenen.
Voor burgemeester van Alphen zal dit
ontslag per 1 Januari a.s. ingegaan zijn.
De burgemeester zal voorloopig nog in
dienst blijven; dit houdt mede verband
met het strandschap Zandvoort, dat bin
nenkort gaat werken en waaijvan de
burgemeester ambtshalve voorzitter is.
Naar wij vernemen, besloten de bak
kers den prijs van het brood met 2 cent
per 800 gram te verlagen.
De bevolking van Zandvoort vermeer
derde in November door geboorte met
17 en door vestiging met 188 personen.
Er overleden 4 en er vertrokken 157
personen, per saldo nam de bevolking
dus toe met 44 personen. Op 1 Decem
ber j.l. telde Zandvoort 8989 inwoners.
Het feit, dat de pottenbakker .kunstschilder Chris Lannooy, 50 jaar zijn ccfumt-
schen arbeid beoefentwerd herdacht met een tentoonstelling van zijn werk in
,Jlrti" te Amsterdam. De jubilaris bij zijn producten
Naar de voorzitter der Katholieke Actie
te Spaarndam ons mededeelt, is de pa
rochie van den H. Antonius van Padua
te Haarlem niet de eerste die haar door
den bezetter geroofde klokken vervangt
door nieuwe. Reeds op 21 October 1945
heeft de hoogeerwaarde Deken J. C. v. d.
Wiel de nieuwe klok voor de St. Adel-
bertuskerk te Spaarndam plechtig ge
consacreerd. Deze klok is gemaakt door
Petit en Fritsen Klokkengieterij Aarle
Rixtel (N.B.) en heeft een gewicht van
82 K.G.
Al meer dan een jaar worden de ge-
loovigen te Spaarndam door klokgelui
ter kerke geroepen en de klok was de
eerste die na de bevrijding door de be
trokken firma werd afgeleverd.
De heer C. Schuls, wethouder van
Sociale Zaken der gemeente Bloeme n-
daal, is verhinderd Vrijdag a.s. zijn
spreekuur te houden.
Het Zandvoortsche Wit-Gele-Kruis
heeft zich van de gevolgen der evacua
tie hersteld. Het ledental overtreft dat
van vóór de evacuatie. Het magazijn
van verplegingsartikelen ls aangevuld
en uitgebreid. In de vacature van wijk
verpleegster is helaas nog niet voorzien.
De religieuze zuster van huize „Sterre
der Zee" kon na de evacuatie haar werk
in Zandvoort niet hervatten, terwijl de
congregatie geen andere zuster beschik
baar heeft. Het bestuur blijft ten deze
actief en hoopt binnenkort een niet-
religieuze zuster te kunnen aanstellen.
Zoo lang de vacature duurt verleent
zuster A. C. G. Regoord tijdelijk haar
door bestuur en leden zeer gewaardeerde
diensten, zoodat de leden niet van des
kundige hulp verstoken zijn.
Op uitnoodiging van de stichting speel
tuin .Nieuw Leven" zal St. Nicoiaas Za
terdag 7 Deceember, uur, aan de Groote
Sluis alhier arriveeren. Vandaar zal de
Kindervriend zich naar het Vereeni-
gingslokaal begeven, waar de kinderen
een heerlijke middag wacht.
Voorts zal op uitnoodiging van den
R.K. Kring, de Sint een bezoek bren
gen aan de kinderen van de leden dezer
vereeniging Zondag 8 December in café
v. d. Putte, 's middags 5 uur.
De wethouder van Onderwijs te Haarlem
de heer D. J. A. Geluk zal met ingang van
9 December a.s. zijn wekelljksch spreekuur
ten Stadhulze in plaats van Woensdag van
24 uur houden Maandag van 111 uur.
HAARLEM Geboren: H. J. Scholten
v. Dorst, z.; R. SchefferRach, s.; M.
E. Buurmans—Lonzeck, z.: H. Eveleens
v d Hoek, d.; J. ZwierEggers, d.; N.
de ValkZwarteveen, z.; H. Glesbergen
—Eek d
Gehuwd: J. F. A. Hagemeijer en H. N.
A. Endenburg; C. H. van der Linden en
A Bos.
Overleden: G. Kraanv. Aken, 63 A.
L. E. P. E KoenigsGrafln von Kalck-
reuth- M. H. W. Muller, 62 j.; A. Godde
pieters, 66 j.; G. G. J. Booms, 5 m.
(Van onzen specialen verslaggever).
Koffers onder de sofa, jongens!"
roepen de soldaten lachend
tegen elkaar als zij met Zater.
dagsch verlof dan boottrein te Staveren
bestormen. De wagon heeft inderdaad
geen netten, maar op elke bank staat
een bordje: „Bagage under sofaen". En
dat begrijpen ze best, de jongens, zoo
als zij zich verdiepen in de beteekenis
van „Laen dem ikke ud" onder de
raampjes en „Lnk ikke up" op de deu
ren. Het is zoo'n gezellig kinderlijk
taaltje: ikke dit en ikke dat; voor
soldaten in verlofstemming een bron
van eindeloos vermaak. Maar en pas
sant leeren zij' elkaar een mondje
Deensch in dien wonderlijk cosmopoli-
tischen trein, welken de Nederlandsche
Spoorwegen van Staveren naar Leeu
warden en Groningen laat rijdenbe
halve uit één Nederlandschen wagon
bestaat hjj uit Deensche en Zwitserscbe
rijtuigen.
Ons wagenpark was nimmer zóó gemê
leerd als thans. De spoorwegemplacementen
wemelen van het rood der Dultsche goede
renwagens, die wij dan blijkbaar hebben
ingerekend. Er zijn Belgische, Fransche,
Tsjechische. Italiaansche en Hongaarsche
rijtuigen bij en zelfs verdwaalde exempla
ren uit Bulgarije. Onder de afleggertjes, die
langs secundaire trajecten op hun laatste
wielen rijden, zijn afzichtelijke Duitsche
kasten, die eenmaal bij de Oosterburen de
vierde klas bedienden. Daarbij vergeleken
is het Deensche en Zwltsersche materiaal,
waar de Nederlandsche Spoorwegen thans
over beschikken, nog heilig, al missen zij
toch allemaal de typisch Nederlandsche at
mosfeer van Intimiteit, lets van het Hol-
landsch binnenhuisje, dat zelfs ln onze
spoorwagons is terug te vinden.
Met dat al wordt een reis van Am
sterdam „over zee", gelijk het nog altijd
heet, naar het Noorden zoo mogelijk nog
bonter. Er zijn weinig trajecten vol
variatie als dit. Nergens wordt men met
trein en al zoo hoog boven het Holland-
sche land getild als op de Hembrug en
nergens passeert men zoo'n ruig en
karakteristiek stuk Waterland als tus-
schen Zaandam en Purmerend. Machtig
rijst Hoorn van ver. Het tuindersbedrijf
van de Streek is vol vertier, groote vei
lingen overal langs het spoor. En Enk
huizen! Als men is scheep gegaan op den
meest imposanten veerdienst van Neder
land draait de oude stad zich langzaam
voor het gretig toeziend oog als een
schoone vrouw uit lang teruggeweken
tijd, die den luister van haar zwierig
brokaten kleed van alle zijden bewon
deren laat.
Het IJsselmeer ten spijt blijft het een
zeereis naar Staveren. Men eet in den 6alon
en ziet van zijn biefstuk of gebakken tong
door de vensters het wijd spoelend water
in al zijn stemmingen. Tjalken en klippers
zwoegen voorbij, onder een vracht van vler
ken. Soms stampt het schip en wordt men
bleek om den neus. Maar dan groeit Sta
veren vooruit, roserood in den hoek van
de Friesche kust met de welving der klif
fen. Het water stormt met witte helmen
tegen het basalt en in de haven ligt nog
één Staversche Jol, die de kenners vertee-
dert.
De boottrein staat voor. Wilt u Deensch
of Zwitsersch reizen? In de eerste kan
men tusschen Workum en Sneek zich
verdiepen op de kaart in de snelste
verbinding van Odense naar Aarhus, in
de laatste mijmeren over Sennhut en
Edelweiss, terwijl daar een blonde Frie
sche deern ergens onder het ulebord
melkemmers spoelt. Wolken boven het
Friesche land groeien tot Jungfrau en
Rigi, Morra en Pluessen zijn blauw als
bergmeren en is Galamadammen niet
Schaffhausen? Maar straks doet Leeu
warden. alle exotische droomen vergeten
in de drukte van Nieuwstad, Voorstreek
en Nauw, waar aan weerszij van zoo'n
vaderlandsch grachtje de winkels in het
teeken staan van 't feest van Sinterklaas.
(Van een bijzonderen medewerker)
Het zou wel heel verwonderlijk zijn
indien ook in het bloembollenvak geen
scheeve verhoudingen geconstateerd
moesten worden en het is wel een
droevig teeken des tijds dat in vrijwel
alle vakken en ambachten scheeve ver
houdingen zijn ontstaan, die slechts
met de grootste moeite rechtgetrokken
kunnen worden. De manipulaties met
de teeltvergunningen zijn op het
oogenblik tot een toestand uitgegroeid
die vrijwel aan 't ongeloofelijke grenst
en omdat wantoestanden uit de wereld
geholpen moeten worden, is het zaak,
de knoeierijen met de teeltvergunnin
gen aan de kaak te stellen.
De verkeerde wijze, waarop in 1932 door
de toenmalige Sierteeltcentrale de teelt
vergunningen zijn uitgereikt, heeft de kiem
gelegd voor de kuiperijen, die thans sche
ring en inslag zijn. Aan vrijwel iedereen,
die een aanvraag indiende en een kwan
tum bloembollen inleverde, werd een ver
gunning verstrekt en in plaats dat een
radicale zuivering werd toegepast en ieder
een, die de bloembollencultuur als een
bijbaantje uitoefende, onverbiddelijk uit
schakelde, deed men precies andersom.
Bakkers, slagers, kruideniers, kleermakes.
winkelbedienden en alle mogelijke perso
nen kregen een teeltvergunning® voor een
bepaalde oppervlakte en naar dienzelfden
maatstaf kregen ook de bonafide kwee
kers, groote en kleine, hun vergunning om
bloembollen te teelen. Deze teeltbe-
wijzen staan op naam, zoodat zij onver
vreemdbaar zijn. Het duurde echter niet
lang, of er werd een houder van een teelt
vergunning gevonden, die deze, hoewel dat
feitelijk niet mogelijk is, verhuurde aan een
ander. Dat was op zichzelf al erg, maar
nog erger was het dat men geen bepalin
gen kon of wilde maken, waardoor dat
verhuren verboden werd. Zoo werd het
mogelijk, dat een officieel stuk, dat uit
sluitend voor eigen gebruik was afgegeven,
voor veel geld aan anderen werd afgestaan.
Daarmede was het hek van den dam en
vooral na 5 Mei 1945 is er op tal van
manieren schandelijk misbruik gemaakt
van de teelt bewijzen.
Het is tegenwoordig normaal dat, wan
neer een kweeker zijn bedrijf liquideert,
niet alleen zijn bedrijf, maar ook zijn ver
gunning wordt verkocht.
Ziedaar een somber beeld van den chaos
die rondom de teeltvergunningen is ont
staan en het gevolg van al dat woekerge
was is, dat de belangen van de bonafide
en kleine kweekers, die thans met den
besten wil van de wereld geen uitbreiding
van hun bedrijf kunnen krijgen, danig in
het gedrang komen en dat zelfs hun be
staan wordt bedreigd.
Op welke wijze kan nü dit onkruid met
wortel en al worden uitgeroeid?
Op deze vraag is maar één antwoord:
onmiddellijk alle teeltvergnnningen In
trekken en zoo spoedig mogelijk nieuwe
uitgeven, die op geen enkele wijze ver
handelbaar zijn en niet verhuurd of
verpacht kunnen worden.
Daarbij worden allen, die in een ander
bedrijf hun hoofdbestaan vinden, onher
roepelijk uitgesloten voor de toewijzing
van een nieuw teeltb^wijs. De vrijkomende
grond wordt naar evenredigheid verdeeld
onder de kleine en jonge kweekers en het
bedrljfsschap voor de sierteelt of de daarvoor
in aanmerking komende instantie vaar
digt een besluit uit, waarbij het met te
rugwerkende kracht tot den datum van
eerste uitgifte in 1932 verboden is, teeltver
gunningen te verkoopen, te verhuren of
te verpachten en waarbij de plicht wordt
opgelegd, de ontvangen gelden ln 's Rijks
kas te storten. Dat 80 pCt. van de over
tredingen achterhaald kan worden, als
men zijn oor bij de kleine en jonge kwee
kers te luisteren lagt, staat vast en men
heeft dan tevens bereikt, dat althans voor
loopig de behoeften van deze groep van
kweekers bevredigd zijn.
Wanneer wij in Nederland een ge
zonde en op normale basis rustende maat
schappij willen herkrijgen, moeten wij be
ginnen met zonder aarzelen het mes in de
zieke plekken te zetten. De bloembollen
cultuur is vooral in de eerste tiei) a twin
tig jaren zeer belangrijk voor de welvaart
van ons land, omdat deze bedrijfstak een
stijgende bron voor deviezen kan worden,
maar het is dan ook een eerste voorwaarde,
dat het bedrijf innerlijk gezond en sterk is
en dat geen middel ontzien mag worden,
om het zoover te brengen.
Om tien uur zijn wij te Kaap
stad aangekomen, zoo seint ons de
speciale verslaggever aan boord van
den walvischvaarder „Willem Ba-
rendsz" d.d. 2 December. Twee uur
tevoren waren we 6e Tafelbaai bin
nengevaren, hetgeen aanleiding was
tot een feeststemming onder de be
manning.
Een half uur na onze aankomst meer
den de jagers AM i, 2 en 5 langszij. Hun
broeders AM 3 en 4, die rechtstreeks uit
Montevideo naar Kaapstad waren ge
varen en daar al sinds eenigen tijd ver
toefden, bereidden ons uiteraard een
hartelijke ontvangst door ons tegemoet
te varen, hetgeen in alle opzichten door
ons, drijvende dorp-bewoners, werd ge
waardeerd. Het was prachtig weer en
in de strakblauwe lucht wapperden de
vlaggen in haar heldere kleuren, waar
door de gebeurtenis een feestelijk aan
zien werd verleend. We zullen vermoe
delijk een dag of drie in Kaapstad blij
ven liggen voor we dén grooten sprong
naar de IJszee wagen. Er zullen nog
enkele voorbereidende werkzaamheden
moeten geschieden, en dan: ter walvisch
vangst.
In de Tweede Kamervergadering van
hedenmorgen is de algemeene beraadsla
ging over Sociale Zaken voor 1946 en 1947
voortgezet.
De eerste spreker, de heer VAN DEN
BORN (P. v. d. A.), geeft uiting aan de
blijdschap der Kamer, dat de president,
mr. J. van Schaik weer aanwezig is. Na
mens de leden uit hij de beste wenschen
voor de gezondheid van den voorzitter (in
stemming).
Vervolgens betuigt spr. zijn instemming
met het beleid van den minister.
De heer KIKKERT (C.H.) verklaart met
instemming gelezen te hebben, dat een
actieve sociale politiek gevoerd zal worden.
De heer NEDERHORST (P. v. d. A.)
vraagt de opvatting van den minister om
trent subsidieering van de opleiding door
het bedrijfsleven.
De heer IIACKE (P. v. d. V.) uit zijn
vertrouwen in het beleid van den minister.
De noodvoorziening voor ouden van dagen
begroet hij met genoegen.
DONDERDAG 5 DEC.
BIOSCOPEN
Cinema Palate: Buchenwalde (18 jr.);
Luxor: Het geheim van mr. Wong (18 Jr.);
2, 4.15, 7 en 9.15. Frans Hals: Contraban
de (alle leeft.); 2, 4.30, 7 en 9.15. City:
Gewetenswroeging (volw.); 2.15, 4.30, 7 en
9.15. Spaarne-theater: Ridders zonder
vrees (alle leeft.); 2.30, 7 en 9.15. Zond.
2, 4.15, 7 en 9.15. -
APOTHEKEN
De avonddiensten worden tot 7 Dec.
waargenomen door Th. A. Klinkhamer,
Koninginneweg 69, tel. 11596; Grijseels
van Hees, L. Veerstraat 19, tel. 11000;
Frans Hals-Apotheek, Fr. Halsplein 1, tel.
11180.
Zieken vervoer: Fa. Mathot, Gr. Houtstr.
39, telef. 11990; Margriet, Turfmarkt, tel.
21400 (dag en nacht).
De correspondent van het A.N.P. te
Frankfort meldt in verband met de ar
restatie van de gebroeders Hoogenboom
nog de volgende bijzonderheden, welke
hem medegedeeld zijn door luitenant
Velleman van de Ned. militaire missie te
Frankfort.
Een Nederlandsch dagblad van 11
November, waarin een uitvoerig bericht
voorkwam over de moordzaak in de
Warmoesstraat, had zijn bijzondere aan
dacht gehad; hem bleek, dat een van de
gebroeders Hoogenboom, n.l. Cornells,
reeds vroeger ln Duitschland was ge
weest en verschillende malen van het
repatrieeringskamp Wiesbaden uit was
gerepatrieerd. De krant met foto van
de beide mannen legde hij op zijn
schrijfbureau met de gedachte, dat hij
ze in Frankfort nog wel eens tegen zou
kunnen komen. Daar bleef de krant tot
Maandagmorgen liggen.
Des morgens werd de Ned. militaire
missie in Frankfort gewaarschuwd door
den heer Van Zanten, tolk bij het
Duitsche gerechtshof aldaar, met de
mededeeling, dat twee Nederlanders
zich in de gevangenis bevonden en dat
zij ter beschikking waren gesteld van de
Ned. militaire missie. Twee officieren
begaven zich daarheen, waar hun werd
medegedeeld, dat het de gebroeders
Hoogenboom waren. De broers ontken-
Ongetwijfeld roept de prairie gedachten op aan kale, dere, uitgestrekte vlakten
waar heinde en verre geen sterveling te bespeuren valt en slechts Indianen
op vurige mustangs gezeten en wilde, verscheurende dieren den scepter
zwaaien. Voor zoover men zich door vroeger op school opgedane topografische
kennis van deze Canadeesche prairies laat leiden, weet men zich nauwelijks
plaatsnamen te herinneren of men vormt zich een totaal scheeve voorstelling
van deze plaatsen en smalend spreekt men van nederzettingen.
En toch is het heel anders, slechts
weinigen zijn bekend met alles wat dit
land en zijn inwoners betreft. De ver
eeniging NederlandCanada, organi
seerde voor haar leden in de tu inzaai
van het Haarlemeche concertgebouw
een lezing getiteld: „Canadeesche Prai
ries", waarbij de heer Plomp de aanwe
zigen op aanschouwelijke wijze ver
trouwd maakte mét het Canadeesche
landschap.
De reis per Pacific-Union spoor alleen
is reeds een genot op zichzelf. Het boe-
meltje van Purmerend is gedecideerd ge
slagen als het zijn collega over den ha
ringvijver eens kon bezien. Luxueus in
gericht met aparte dames- en heeren
compartimenten, slaapwagens met
evenals bij de schepen twee bedden
boven elkaar en men behoeft geen vrees
te koesteren dat men er uitvalt. Voorts is
er 'n aparte wagen ingelascht als biblio
theek. Ja, vroeger waren er buffels, maar
deze hebben het veld moeten ruimen.
Niet voor dat zware rook- en vuur
spuwende monster maar meer tenge
volge van de komst van de blanken die
in den buffel slechts een object zagen
voor leervoorziening. Van de groote kud
den zijn er wellicht nog enkele over ge
bleven, waar deze zullen wel dreigend-
hun ruige kop schudden over dit voor den
vroegeren heerscher zoo hoogst onbe
hoorlijk optreden. Den wilden eenden, die
voorai veel bij de groote meren voorko
men, is het niet beter vergaan.
Het is nog al moeilijk in Canada te
komen en dan te weten dat er in de
vorige eeuw zoo'n geweldige reclame ge
maakt is om menschen te trekken. Toen
heette het: zet een schop in den grond
en verdien geld. En de tarwe deed het
best, want de grond was door humus-
verming vruchtbaar, terwijl er ook een
behoorlijke waterstand was. Jaren en
jaren lang stroomden Europeanen, tot
zelfs Russen en Balkanbewoners toe, naar
Canada, welke naam ln een Indiaansch
dialect zooveel beteekent als: „over
vloed".
Men verstond elkaar slecht, zooveel
hoofden, zooveel talen, maar toch werd
op de prairie de grondslag gelegd voor
een natie.
Moderne landbouwwerktuigen, mo
derne huizenbouw, zelfs het martel
werktuig bjj uitnemendheid, zooals
Couperus het zegt, de telefoon
hoe
wel gebrekkig en over één net beschik
kend deden hun intrede. Kerken en
scholen verrezen en toen in de periode
van 1914—1920 de grond bleef produ-
ceeren en door uitvoer zelfs een over
winst gemaakt kon worden, duidden
grootere woningen, winkelstraten de
mate van welstand aan, waarin dit ge
bied kwam te verkeeren. Winnipeg, ge
legen aan den spoorweg naar het Wes
ten, werd van een eerst onbeduidende
nederzetting 't Chicago van de prairie.
Het interieur der huizen zou ons niet
bekoren; daarentegen zijn de keukens
wat bouw en comfort betreft, aan de onze
superieur. Het leven in de steden is
comfortabel en modern, dat op het plat
teland mag dan de vaak eentonig en hard
zijn, het is er echter gezond en goed.
Ook het Rotsgebergte werd door den
spreker „en passant genomen". terwijl
ook even stilgestaan werd bij de irrigatie-
werken, landbouw en veeteelt en indus
trie in leven gehouden door electrici-
teit, geboren uit aanwezige waterkracht.
Oneindig veel valt er over Canada te
verhalen op schier elk gebied. Canada
welks bevolking van ruim elf millioen
zielen, ons en de geheele wereld een
lichtend voorbeeld heeft gegeven en nu
nog geeft van wat de mensch vermag
tot stand te brengen, zoo hij er zich in
ernstig streven toe zet zün doel te be
reiken.
".v;
Canada bevat vele prachtige bergstreken en uitgestrekte pnH"es, maar een waar
paradijs is wel het National Park. doorsneden van verschillende rivieren en be
volkt met velerlei wild. waar de hoogs pijnboomen schril afsteken tegen de
strakke lucht
den echter iets met de moordzaak in
Nederland te maken te hebben en be
weerden, dat zij alleen maar opgepikt
waren, omdat zij zonder geldige panie
ren de grens overgestoken waren. Toen
luitenant Velleman in de bijzondere ge
vangenis arriveerde, had inmiddels ka
pitein Almoes de broers aan een eerste
verhoor onderworpen. De Nederland
sche kranten met de foto's waren op dat
oogenblik nog niet getoond en Jacob
Hoogenboom hield halsstarrig vol, dat
hy m Den Haag voor eep fietsendiefstal
ingerekend was en daar was uitgebro
ken en nu had geprobeerd op de zwarte
markt in Frankfort iets te verdienen.
De politie had hen opgepikt, omdat zij
zonder papieren rondliepen en zij wa
ren veroordeeld tot een maand gevan
genisstraf. De luitenant verzocht toen
met Jacob te mogen spreken.
Na een inleidend praatje over „Mo-
kum", haalde hij plotseling de krant
uit zijn zak, legde deze voor den neus
van J. Hoogenboom en vroeg hem, wij
zende op zijn broer Cornells, of hij
dat was. Jaap verbeterde dit onmid
dellijk en zei: „Nee, dat beu ik", wij
zende op de andere foto.
De luitenant verzocht hem, 't ver
haal rustig te lezen en onmiddellijk
te zeggen wanneer er iets was, dat
niet klopte. Jaap werd lijkbleek, zei
niets, begon de geschiedenis te lezen
en toen hij klaar was, kreeg hij zijn
brutaliteit terug. „Ja, maar zij kun
nen wel zooveel vertellen, dat heb
ben ze mooi ln elkaar gezet. Dat ik
een dief ben, dat weet ik, ik heb al
een paar keer gezeten, maar aan
deze handen kleeft geen bloed".
Jaap vertelde nog, dat hij bij zijn
ontvluchting uit het Huis van Bewaring
in Den Haag in een schoen een zaagje
naar binnen had gesmokkeld. De beide
mannen waren bij hun arrestatie nog in
het bezit van een geblokte boeventuniek
en een dolk.
Bij de cel van de beide mannen, die
handboeien aan kregen, werd een spe
ciale wacht geplaatst.
De derde verdachte in de moordzaak
in de Warmoesstraat, L. van der Helm,
die zich eenige dagen na den moord bij
de Haagsche politie meldde, is zeer ern
stig ziek geweest, tengevolge van een
infectie. Hij is thans herstellend. In
verband met de arrestatie van de Gebrs.
Hoogenboom' kunnen zijn verklaringen
van groot belang zijn. De Amsterdam-
sche politie heeft van de autoriteiten
toezegging gekregen, dat de Hoogen-
boom's binnen veertien dagen te harer
beschikking zullen zijn.
De Tooneelvereeniging „T.O.V." van de
parochie van O. L. Vrouw van Goeden
Raad heeft voor het comité „Katholiek
Thuisfront" een bonten avond gegeven in
de H. Hartschool.
De avond stond onder leiding van den
heer A. v. Zijl Kapelaan Th. Tulen sprak
het openingswoord, waarin hij het prach
tige doel aanbeval en tevens verzocht
T.O.V. te steunen door donateur te wor
den.
Door onvoorziene omstandigheden moet
de lezing van dr. Paul Julien, welke heden
avond zou worden gehouden, worden uit
gesteld tot 7 Januari. Kaarten blijven gel
dig. .Dr. Paul Julien zal dan spreken over:
„Geheime genootschappen in West-Arika"
Dee leden van S.S.S., die aan de kring
wedstrijden van den R. K. Turnkring Haar
lem hebben deelgenomen, bereikten stuk
voor stuk uitstekende resultaten. Frans
Berkhout werd kampioen van den kring,
de vijf uitkomende dames en één heer zijn
opgenomen in het keurcorps. Van A .D O.
uit Heemskerk bereikten vijf heeren dit re
sultaat. Het jubileumjaar van S.S.S. is op
voortreffelijke wijze gesloten.
Resultaten van Zondag 1 December
le prijs 10D. Straver, Grebber-
straat 24, Haarlem; 7 pnt.
2e prijs 7.50)P. Janssen, Weere-
steinstraat 130, Hillegom; 7 pnt.
3c prijs 5A. B. Klumper, Korte
Heerenstraat 14, Haarlem; 7 pnt.
4e prijs 2.50)R. Abrahams, Jan
van der Bergstraat 51, Heemstede, 6 pnt.
Uitgeloot: A. Beentjes, G. Duisterhof,
Th. Duwel, G. van Delden, H. Habraken,
C. Heemskerk, P. van Horick, M. van
Huizen, M. van der Klauw, N. B. Komen,
L. J. Leuven, G. Masteling, H. van Oor
schot, mej. Prins, H. Sassen, Th. War
merdam, J. de Wildt, allen 6 pnt.
De leiding in de competitie hebben: P.
J. Zonneveld met 60, G. de Boer. P. J.
'Ruigrok en F. Buschman met 58, B.
Bosdijk en G. Burgman 57 pnt.
Verscheidene inzenders hebben de rec
tificatie van Woensdag 20 November over
het hoofd gezien: FokbeWE was 1
en niet 2, zooals Maandag 18 November
vermeld was. Verder is het niet geoor
loofd meer dan een inzending in te
sturen!
Twee jongens speelden te 's-Graven-
hage met een geladen revolver. Het wa
pen ging af, waardoor de 17-jarige J H.
B. in den buik werd getroffen. Opgeno
men ln het ziekenhuis bleek zijn toestand
redelijk te zijn.
Bij een onderzoek in de woningen der
betrokkenen vond de politie twee sten-
guns met 1000 patronen, 3 revolvers, ba
jonetten. een groote hoeveelheid geweer
patronen, helmen en gasmaskers- Deze
voorwerpen hadden de jongens na de be
vrijding in bunkers e. d. verzameld.
De ouders waren volkomen onkundig
van deze „verzamelwoede".
in welingelichte kringen te Den Haag
verneemt het A. N. P. dat in tegen
stelling tot loopende geruchten de
ontwerp-overeenkomst van Linggadjati
geen geheime clausules bevat en geen
geheime concessies behelst.
Wel wijst men er in deze kringen op,
dat in het regeeringscommuniqué van
Zaterdag j.l. is aangegeven, dat de bin
dende notulen voor het ontwerp inter
pretatieve beteekenis hebben. Men acht
het "vanzelfsprekend, dat ook deze no
tulen aan de Kamer zullen worden
voorgelegd.
Minister Mansholt heeft den export
van aardappelen stopgezet en overweegt
het gebruik van aardappelen als vee
voeder te verbieden.
Gelet op de beteekenis van den aardappel
als volksvoedsel. meent de minister geen
enkel risico bij de aardappelvoorziening re
mogen loopen, vooral ook omdat de uiterst
moeilijke graanpositie, die door de gebeur
tenissen in Amerika weer ongunstig wordt
beïnvloed, de regeering noodzaakt op alle
eventualiteiten bedacht te zijn. De alge
meene stand van de voedselvoorziening, zoo
als die door internationale factoren, die bui
ten Nederlandschen invloed staan, wordt
bepaald, maakt een voorzichtig beleid ook
met betrekking tot de aardappelen van
eigen oogst noodzakelijk.
AMSTERDAM, aangekomen:
3 Dec.: Algarve v. Bastia, hout; 4 Dec
A. v. d. Neer v. Z.-Am., stg.; Hilda v. Huil,
stg.
AMSTERDAM, vertrokken:
3 Dee.; Berkelstroom n. Huil, stg.; Jans
n. Londen, stg.; Ransdorp n Ornskjoldvik;
4 Dec.: Rapid n. Londen; Julius n. Emden.
ROTTERDAM, aangekomen:
3 Dec.; slbt. Ebro en Schelde v. Londen,
m. 2 schepen voor sloop; 4 Deo.: Glashaven
v. Kopenh., stg.; Noesaniwl v. Java, stg.;
Fiat v. Londen, cement.
ROTTERDAM, vertrokken:
3 Dec.; Mies n. Mlddlesbro, stg,; Hast
III n. Newcastle, stg.; Import n. Londen,
stg.; 4 Dec.: Haskerland n. Leith, stg.
POSITIES van schepen:
Coryda p. 3/12 Bevezier n. Cur.; Ger. Dou
10-12/12 v. Manilla te Tasloban verw.;
Helder 3/12 v. Algiers n. Alexandrië; Iris
3/12 v. Barcelona n. Tarragona; Kedoe 3/12
te Durban; Kota Baroe 30/11 te Singapore;
Kota Inten 3/12 te Pt. Said; Kijkduin p.
3/12 Ouessant n. Portugal; Leerdam 1 '12
te Havana; Nassauhaven 2/12 te Helsinki;
Oranjefontein 2/12 v Kpstad n. Amst.;
Saroéna 30/11 te Bombay; Sibajak p. 3/12
Gibr. na Pt. Said; Tawali 1/12 v. Bombay
n. Basra; Tegelberg 3/12 v. Pt. Said n.
Amst v. d. Capelle 3/12 te Barry Island;
v. d. Lijn 3/12 v. Sydney n. Bat.
Stad Schiedam p. 2/12 Glbr. n. Br.-Ind.;
Stad Maassluis 3/12 te Antofagasta; Zee
land 30/11 v N. Orleans n. Pacific Kust;
Arkeldijk 29/il te Coosbaai; Bacchus 30/11
v. 'N.Y.'n. Maracaibo;Douro 28/11 v. Guaya
quil n. Cristobal; Flevo 29/11 te Vera Cruz:
Iris 1/12 te San Felin; Ino 2712 te Mara-
caibo; Juno 2/12 v. Gibr. n. Antw.; Odys
seus 3/12 te Oporto; Oranje 3/12" te South
ampton, wordt 5/12 9 u. te Amst. ont
scheept; Sint Maarten 30/11 te Cur.' Venus
2/12 te Kimassi; Vulcanus p. 3/12 Gibr. n.
Middl Zee; Ary Scheffer, v. R'dam n. Lis
sabon; p. 2/12 'Ouessant.
Amsterdam, 3 Deo. 1946.
De stemming ter beurze was heden al
gemeen Iets beter, ook voor Indische waar
den. Het zeer verlaagde koerspeil van gis
teren had eenige vraag uitgelokt, waardoor
de meeste advieskoersen reeds kort
opening hooger afkwamen.
Bij het opmaken der noteeringen wer
den de koersverliezen van gisteren bt)»
geheel te niet gedaan. De scheepvaartmark."
was vast gestemd voor alle soorten. J"
binnenlandsche industrieele aandeel
kwamen beter af. Bankaandeelen W»re
vandaag weer zwak. Ollefondsen b(j
nen omzetten goed prijshoudend.