Eerstdaags Slavisch koor
met balalaika
Bespreking over gezantschap
bij den H. Stoel
Geboorte-overschot ongekend hoog
TEKENCURSUS
Eerste Kanaalvlucht
Poovere uiteenzetting van minister
Van Boetzelaer
Hoe denkt ons volk
over Duitschland?
Wij maken een Adventskrans
Duister
Constructief
parool
Griekenland klaagt bij de U.N.O.
Begrooting Sociale Zaken afgehandeld
Dynamiet en
Vredesdenkbeelden
Het heerlijk avondje.....
Blériot als baanbreker
MEISJES EN JONGENS: OPGELET!
v
ZATERDAG 7 DECEMBER 1946
PAGINA 3
BU1TENLANDSCH OVERZICHT
TWEEDE KAMER
ZORGEN OVER BROOD
NIET NOODIG
SPOORWEGVERKEER
WEER NORMAAL
DE TOOVERSTAF
VAN DE GOEDE FEE
Maansverduistering
(Wordt vervolgd)
Zooals reeds was aangekondigd heb
ben de Grieken bij de UN.O. een
klacht ingediend over de invallen
die de laatste weken door gewapende
groepen van den anderen kant van de
grenzen worden uitgevoerd. Het is een
heel klachten boek geworden en of
schoon het vervat is in woorden die di
plomatiek genoeg klinken, worden er har
tige opmerkingen in geuit. De regeering
van Athene stelt de buurtstaten Joego
slavië, Bulgarije en Albanië, drie vazallen
van Moskou, verantwoordelijk voor de ge
beurtenissen en beschuldigt hen er vrij
uit van, de opstandelingen te trainen en
van wapens en voedsel te voorden. Zij
noemt de kwestie een gevaar voor den
vrede en dringt er bij den Veiligheids
raad op aan, een commissie van onder
zoek uit te zenden.
Tot nu toe zijn de Britsche troepen die
in Griekenland zijn gestationneerd nog ai®
tijd niet tusschenbeide gekomen. Voor
een deel is dat een geruststellend feit- Het
beteekent dat de situatie de huidige
krachtenverhouding in den Balkan niet
dreigend beïnvloedt. Voor een ander deel
echter bewijst het de macht van Rusland,
Want het is ongetwijfeld met het oog op
eventueele moeilijkheden, in de U.N.O.-
vergadering door de Sovjets op te werpen,
dat de Engelschen zich zoo kalm houden.
En voor weer een ander deel moet men
er in zien dat het aantal Britsche solda
ten in Griekenland inderdaad maar erg
klein is.
Niets zou den Grieken liever zijn dan
ingrijpen van Engeland. Zij hebben, bij
monde van den chef van hun generalen
staf, die kortgeleden in Downingstreet
werd ontvangen, gevraagd om meer man
nen en meer wapens. De Londensche
hoogwaardigheidsbekleeders gaven even
wel te verstaan dat daar niets van kan
komen. Zij zouden veel liever al hun
troepen terugtrekken, maar durven er
nauwelijks ernstig over te beginnen, bang
als zij zijn dat daardoor den Grieken
heelemaal de schrik op het hart zal slaan.
Zij hebben dan ook gezegd dat hun troe
pen „zoo spoedig mogelijk" het land zul
len verlaten, wel wetend dat het niet zeer
spoedig mogelijk zal zijn. En voor aan
vragen om hulp hebben zij de menschen
uit Athene doorgestuurd naar Amerika,
dat nog zoo weinig gedaan heeft en nog
zoo veel zou kunnen doen. En dat wellicht
bereid is, door middel van een of andere
overeenkomst van economiscben of poli
tieleen aard een nieuw stuk toe te voegen
aan een verzameling van belangen en
invloeden die zijn Middellandsche-Zee-
positie vormt.
Evenals het optreden der guerilla-ben-
den uiteindelijk een teeken en een
begin van bevrediging der Slavische
(voornamelijk Russische) uitbreidings
verlangens is, komt de Grieksche klacht
bij de U.N.O-, behalve uit beangst zelf-
standigheidsgevoel van de Grieken, voort
uit de afweerhouding die de Westersche
politiek in den Balkan aanneemt en die
bestaat in het pareeren van stooten door
het verrichten van tegenstooten. Werd
Griekenland ijdens de Londensche perio
de van de U.N.O. in Januari door Wys-
jinsky en te New York door Manoeilsky in
Augustus ter sprake gebracht, ditmaal
gaat het initiatief van de andere zijde
uit. Niet van Engeland of van de Ver-
eenigde Staten, maar wèl van een Wes-
terschen staat en wèl met sympathie van
die twee groote mogendheden. Als de kwes
tie voorkomt kan zij geen warmeren
pleitbezorger hebben dan den Griekschen
gedelegeerde zelf, zeker niet als hij zijn
betoog met feiten weet te illustreeren,
en er wordt bericht, dat er te New York 'n
flink aantal onomstootelijkheden in deze
zaak is aangekomen, verzameld door
waarnemers aan de Grieksche Noord
grenzen. Zoo noodig kunnen dan Britten
en Amerikanen hun duit in het zakje
doen- En dat zal vast noodig zijn. Want
niet zachtkens zal het Slavische koor zijn
onschuld bezingen- En daar onder door
of daar boven uit zal men het forsche
geluid van de balailaika hooren klinken.
Volgens deze motie moet onze vertegen
woordiger er bij de U.N.O. op aandringen,
dat er vrije verkiezingen in Spanje gehou
den zullen worden, overeenkomstig het
bij de U.N.O. aanhangig gemaakte voor
stel. De heer v. d. Goes beweerde daarbij,
clat deae motie verder ging dan de com
munistische, zoodat de laatste ingetrok
ken behoorde te worden. Dit wilde de heer
De Groot natuurlijk niet toegeven, wat
tot veel over en weer gepraat aanleiding
gaf De heer Serrarens wilde zich over dé
heele zaak niet» uitspreken, omdat er een
amendement van den heer Van Kleffens
op het voorstel bij de U.N.O. is gekomen,
waarvan de inhoud nog niet bekend is
Teen de heer v. d. Goes weer aan de
beurt was om daarop te antwoorden, was
er inmiddels een krant gekomen, waarin
de tekst van het amendement-Van Klef
fens stond afgedrukt, wat de heer v. d.
Goes den heer Serrarens zeer minzaam
voorhield.
Nadat de begrooting 1946 z.h.s. was
aangenomen met aanteekening van de
communisten, dat z(j tegen waren, was
ltet groote oogenblik aangebroken, waar
op ds. Zandt bSJ de behandeling van het
betreffende artikel van de begrooting
1947 zijn amendement om de post voor
de kosten van het gezantschap bij het
Vatieaan te schrappen, kon verdedigen.
De kwestie doet nog altijd een strakke
stilte in de Kamer vallen. De Christelljk-
Historischen steunden volgens hun
staatsmanstraditie de motie. De heer
Serrarens bracht namens de katholif-
ken argumenten van Nederlandsch-
politiek belang naar voren. Ook de heer
v. d. ooes sprak op die basis. Weliswaar
gelooft hij zelf aan het zegenrijk werk
van de Kerk voor den vrede, maar zoo
wilde hij het niet stellen. Het Vatieaan
is een kleine, maar een zeer belangrijke
Staat. Er zijn kleine Staten van veel
minder belang, waarbij wij wèl een ge
zantschap onderhouden. Het nut wan
een gezantschap bij het Vatieaan klemt
veel meer dan voor den oorlog, omdat
het Vatieaan thans belangrijker is als
internationaal centrum.
De fractiegenoot van den heer v. d.
Goes, de heer Scheps, kon deze argu
menten niet deelen. Hij betwijfelde niet,
dat de Apostolische Stoel een staatkun
dig centrum van beteekenis is, maar als
Evangelisch Christen, belijder van een
bezit- en machtlooze Kerk, kan hij juist
om die redenen de beteekenis van het
Vatieaan niet steunen. De heer Scheps
is een scherpzinnig man en zeer waar
schijnlijk volstrekt geen papenhater.
Maar hier verwarde hij een godsdien
stig argument met een zakelijk politiek
motief. Het anti-papisme zit diep én
het blijkt machtiger dan scherpzinnig
heid. Naar verluidt zijn er nog andere
protestantsche leden van de P. v. d. A._
fractie, die vóór het amendement-Zandt
zullen stemmen. De minister verklaarde
zich er volstrekt tégen. De voorzitter be
paalde alle stemmingen over deze be
grooting op Dinsdagmiddag.
(Van onzen parlementairen redacteur)
De communist Paul de Groot was
Vrijdagmiddag bij de voortzetting van
algemeene beschouwingen over Buiten-
landsche Zaken in de Tweede Kamer
de laatste spreker. Hij diende een motie
in, waarvan de strekking was de Neder-
landsche vertegenwoordiging bij de
U.N.O. te instrueeren overeenkomstig' de
overweging, dat de bestendiging van de
diplomatieke en handelsbetrekkingen
met het Franco-regiem ongewenscht is.
Een groot gedeelte van zijn rede was
gewijd aan fulmineeren tegen de regee-
ring van Franco eenerzijds en critisee-
ren van onze uiterst koele betrekkingen
met de Sovjet-Unie anderzijds, een moei
lijk probleem, waarover minister Van
Boetzelaer in zijn antwoord weinig zeide.
Minister Van Boetzelaer zeide trouwens
heelemaal niet veel over welk probleem
dan ook. Het was een weinig zeggende en
slappe uiteenzetting, die overeenkomstig
dierbare traditie van onze buitenlandsche
politiek geen enkel vraagstuk klaar en
duidelijk stelde, laat staan daaromtrent
een idee aangaf. Niettemin begon de mi
nister met te verzekeren, dat hoe meer
belangstelling het volk voor de buiten
landsche politiek toonde, hoe beter het
is. Daarna kregen wij de gebruikelijke se
rie gemeenplaatsen over ons hoofd uit
gestort. De regeering streeft naar bevor
dering van vrede en veiligheid. Dit was er
een. Verder vond de minister het wel di
plomatiek den heer Bruins Slot die
zich er echter niet door liet sussen te
verzekeren, dat hij het roerend met hem
eens was. dat wij met kracht onze zelf
standigheid moeten verzekeren. Maar, zei
de minister, naast deze kracht in geeste
lijken zin moeten wij onze kracht op an
der gebied toch maar niet verwaarloozen.
Met deze orakelachtige uitspraak moesten
dan degenen, die er eenigszins anders over
dachten dan de heer Bruins Slot, genoe
gen nemen. Met de verzekering, dat neu
traliteitspolitiek geen deugdelijken waar
borg biedt voor de onafhankelijkheid van
het land. was de allerbelangrijkste vraag
aangaande de politiek die wij moeten voe
ten afgedaan. De groote denkbeelden, die
Smuts in aansluiting op Churchill heeft
ontwikkeld, kregen den dooddoener, dat
het huidige Europa nog verwijderd is van
het ideaal van Smuts. Daar is het dan
Ook een ideaal voor, zouden wij zeggen.
De minister sprak dan over „steen voor
steen optrekken". De samenwerking met
België en Luxemburg is daar een begin
van. Daarmede was ook dit thema uitge
put.
Even vlot kwamen wij door het Duit
sche probleem heen. De minister juichte
samensmelting van de Britsche en Ame.
rikaansche zones toe. Punt, uit.
En wat ons schadevergoedingsmemo-
randum betreft; de minister deelde
thans officieel aan de Kamer mede, dat
er een commissie uit alle departemen
ten is opgericht, die tot taak heeft een
soort van opinie-onderzoek onder het
Volk, maar ook onder allerlei voorname
organen en particuliere instellingen en
vertegenwoordigende lichamen Van
bedrijven te houden, teneinde op elk
gebied te weten te komen hoe men in
Nederland over het Duitsche probleem
denkt. De heeren Lamping en Kirsch-
feid maken daarbij rapporten op. Dat
had de regeering minstens een half jaar
geleden moeten doen, zich informeeren
over de denkbeelden onder het volk. En
dan nog, nadat er eerst een goede ge-
uachtenwisseling, gegrond op kennis
v®.nfeiten en situaties, was geweest.
Minister van Boetzelaer heeft in New
lork al verteld, dat het heele volk aeh-
r "e eisehen van de regeering staat,
hooren"la' de regeering het volk pas
ti«(Pe., tactiek van minister Van Kleffens
W* i? minister onbesproken. Hij gaf heel
kort het voordeel aan van het hebben van
h minister als vertegenwoordiger van
B.N.O., aangezien een minister ook
ten v?n e reSeeringsdocumen-
öat ÏC11'11S üraJ™', De regeering hoopt,
tren5 heer„TVan Kleffens ook na het uit-
ï"ran Nederland uit den Veiligheids-
Po-, ,bereld zai zlJn a]s Minister zonder
houden"'116 'n h6t Kablnet ritting te
Van de verdere mededeelingen, die de
minister deed, noteerden wij, dat er
tusschen de Geallieerden plannen zijn
met de Sovjet-Unie overeen te ko
men Duitschland niet 25, maar 40 jaar
ontwapend t'e houden. De regeering wil
pogen den bondgenooten toch eens
tot beter begrip te brengen aangaande
de belangen in Duitschland, en de mi
nister wil met zijn amibtgenoot van On
derwijs overleg plegen met betrekking
tot de heropvoeding van de Duitsche
jeugd door Nederlandsche krachten. Een
nogal fantastisch plan. Nederlandsche
onderwijskrachten, die er toch al te wei
nig zijn, hebben eerst nog wel iets op te
voeden in Indië. Aangaande alle vragen
over de Missie-Doorman moest de mi
nister het antwoord schuldig blijven. Hij
had het te druk gehad met den minis
terraad om daar iets van te weten te
komen. Maar hij zal er over ©énigen tijd
de vragenstellers nog op antwoorden.
Met deae poovere uiteenzetting werd de
Kamer zoet gemaakt. En de Kamer was
weer zoet, schoon nieit bepaald geest
driftig.
Daarna begon er een partijpolitieke
strijd, die den minister niet veel aanging.
Ock de heer v. d. C-oes diende namelijk
een motie in met betrekking tot Spanje.
De Nederlandsche broodgraanpositie
is, sinds na de bevrijding verkregen
groote voorraden tarwe van overzee, die
de regeering zich had weten te verschaf
fen, geleidelijk zijn verbruikt, naai ver
houding steeds meer afhankelijk ge
worden van der. nieuwen graanimport.
Maakt het wereldtekort aan granen het
verkrijgen van de ons land toegewezen
hoeveelheden reeds moeilijk, de gebeur
tenissen in Amerika, met name de sta-
jkingen, belemmeren bovendien het
transport, waardoor het binnenkomen
van verwachte tarweleveranties aan
zienlijk is vertraagd.
In tegenstelling met de meening, die
hier en daar schijnt pest te vatten, als
zou het broodrantsoen thans worden
bedreigd, wordt van officieel© zijde
medegedeeld, dat er geen reden is voor
directe bezorgdheid, vooral als men weet,
dat cenigen tijd geleden de situatie een
veel nijpender aspect had geboden dan
thans het geval is.
Het is natuurlijk juist, dat op Jangen
termijn over den tarwe-import niets te
zeggen is, maar de Nederlandsche
broodgraanvoorziening op de huidige
basis is voor de naaste toekomst ge
dekt, terwijl de laatste berichten mogen
doen verwachten, dat nog deze maand
nieuwe aanvoer uit Amerika ons land
zal bereiken.
Eerder dan verwacht werd, is de strem
ming op het baanvak SchiedamDelft op
geheven. Door met man en macht aan het
herstel van het tweede vernielde spoor te
werken, werd bereikt, dat dit spoor Vrij
dagmiddag 4 uur weer in dienst gesteld
kon worden. De treinenloop werd hierdoor
weer normaal.
(Van onzen parlementairen redacteur
De Tweede Kamer heeft Vrijdagmiddag,
nadat het wetsontwerp „Opheffing van het
Herstelfonds 1940" z. h. st. was aanvaard,
de behandeling van de Begrooting van So
ciale Zaken voltooid.
Minister Drees verzekerde den sprekers
over de Volksgezondheid, dat de regeering
bij de reorganisatie van de gezondheids
zorg met de medici en de organisaties op
dit gebied ten volle rekening zal houden.
Overigens gaf hij wel geruststellende cijfers
over den gezondheidstoestand van het
oogenblik. Bedroeg de sterfte in de maan
den JanuariSeptember 1939 8,7 pCt., in
Januari van dit jaar bedroeg zij 11,4 pCt..
doch het gemiddelde van dit jaar is al
weer gedaald tot 8,6 pCt. Zoo was ook de
sterfte aan T.B.C. in JanuariSeptember
1939 3,3 pCt. en thans na een scherpe stij
ging al weer 3,4 pCt. De normale zuigelin
gensterfte van die eerste maanden van
1939 was 37,9 per duizend en zij is op het
oogenblik over het geheele jaar genomen
38.4, nadat zij in Januari van dit jaar nog
69,1 per duizend was.
Het geboorte-overschot is ongekend
hoog. Men moet teruggaan tot den
goeden ouden tijd van 50, 60 jaar ge
leden om dergelijke cijfers terug te
vinden- Men moge er tijdig aan den-
Er was eens diep in het bosch
een goede fee. Rustig en tevreden
leefde zij tusschen de dieren en
kabouters. Als dan menschen
kwamen en haar om hulp en raad
vroegen, nam zij haar tooverstaf
ter hand en vervulde vele wen-
schen der arme menschen. Deze
heerlijke tijden zijn jammer voor
bij. Er zijn geen feeën meer die
tooveren en veel moeilijkheden
van ons kunnen wegnemen. Toch
zullen ook zonder feeën met
tooverstaf veel moeilijkheden
worden opgelost. Op het oogen
blik genieten wij toch reeds van
dingen, die ons kort geleden nog
bijna een sprookje schenen. Wij
genieten weer van de heerlijke
koffie roodmerk en van de geu
rige thee zilver-roodmerk van 'Da
Gruyter...
(Adv.)
ken, welke consequenties deze hooge
nataliteit over een jaar of zes met
betrekking tot de uitbreiding van
scholen en van het aantal onder
wijzers zal hebben. Er is nu al tekort
aan leerkrachten.
Al deze cijfers zijn voor het moment on
getwijfeld verblijdend. Zij nemen echter
niet weg, dat er in de gezondheidszorg
zeer veel verbeteringen gebracht moeten
worden. De conclusie, dat het zoo ook wel
losloopt, zou ongetwijfeld hoogst gevaarlijk
zjjn.
uiiiiiiimiimiiiimiimiiiiMiiiiiimiiu
1ste JAARGANG
aiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiir:
©irat
miMiiiiniiiiiiiiiiMiiimiiiiniiimiiiii:
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiin
hebt, dicht bij elkaar inkepin- „We zuilen het heus nooit
gen te maken, zoals onderaan meer doen, Sint Nicolaas!"
op de tekening is aangegeven, snikten de twee gelijktijdig.
Daarna met een kwartslag „Dat zullen we dan hopen!'
draaien en rondom het hout antwoordde de Sint. „Vooruit
Een adventskrans wordt in expres niet gesproken over het
de huiskamer opgehangen om schilderen van het houtwerk,
het in aantocht zijnde Kerst- omdat een echte adventskrans bevestigen. Natuurlijk mag je, Piet. Geef ze dan nog maar
feest aanschouwelijk voor te eigenlijk met dennengroen moet a"s v hebt, het houtwerk wat. Neen.... die ba.len met
rood schilderen. Die moet vader nog maar een
Op de eerste Ad vents-Zondag poosje bewaren. Zijn er nog niet
wordt één kaars aangestoken een Paar tekenboeken en kleur
en daarna elke volgende Zon- potloden?"
dag een verdere kaars, totdat Gelukig! Voor Koos je en
ken inknippen. Je kent toch wel zij op de laatste Zondag voor Keesje was er ook nog wat. Nu
het kunstje om in stroken pa- Kerstmis alle branden. Veel de bestraffing voorbij was, ke-
stellen. Jullie kunt best alle. omwonden worden. Maar in
maal een adventskrans maken een grote stad is moeilijk aan
zoals wij hierbij enige voorbeel- dennengroen te komen, dan kun
den geven.
De eerste is het gemakkelijkst,
je dit door groene papieren
stroken vervangen of de stro.
pier, nadat je het gevouwen succes!
(SLOT)
ken ze allebei weer even vro
lijk.
Vooral toen er nog een hele
doos met borstplaatjes en cho
coladebeestjes te voorschijn
kwam, steeg de vreugde ten
top.
grote zus weer: „Nu hoor ik
echt gestommel op de gang. Ja,
ze hoorden het allemaal, daar
kwam de goede Sint. Meteen
zongen ze: „Sinterklaasje kom
zitten allemaal even recht!'
Opnieuw ging de deur open!
„Zo zullen de avonden nog
,Stil, stil," waarschuwde plots sezeliiger wordenmeende Een welgemeend „Dank U
jte zus weer: ..Nu hoor ik Smt' •Hebben nog meer Sinterklaasje" werd wel drie
voor deze mensen?" maal gezongen.
Als enig antwoord kwam één
j t>- Toen was t tnd, dat de Bis-
der Pieten met een grote zak
schop vertrekken moest. Vader
aansjouwen. Daar zat me wa-
ajg „iduü/gi ivtaaojc num -ii-„ UrflCxlt llBlTl HflST Q6 QSUT 611
maar binnen met je knecht, we E. bedankte hem nog eens harte- éagen zo wel eens terloops over
in en voor iedereen. De Pieten Nobelprijzen horen spreken;
„Bedank maar niet!" sprak deze zijn onlangs aan enige
de Bisschop vriendelijk. „Het geleerden toegekend.
Alfred Nobel
Jullie hebben zeker dezer
kregen zelf schik in 't uitde
len. De kleintjes kregen een
Nu kwam werkelijk de goede pop, een fluit, een bouwdoos,
Sint de kamer binnen. Twee rip a-roterpn pen boek pen tas 15 me 6611 gr genoegen ge-
leuke lachende Pieten volgden „f ep„ v ?lnen* weest in een gro£>t gezin als 1 8611 groot uitvin-
hem. ,.Ik ga er gauw tussenuit,'
of een vulpen!
Vader een pijp; moeder een
„een klein kind kan het ma-
het Uwe weer eens wat vreug- der, maar ook een erg rijk man,
de te kunnen brengen. Laat de die echter een groot deel van
kinderen goed en veel voor el- zijn vermogen voor weldadige
kander bidden! Ik hoop het doeleinden beschikbaar stelde.
Tot plots, toen een der Pie- volgend jaar terug te komen!' Geboren te Stockholm in
Zweden in 1833, was hü van-
z'n hand stond, de Sint uit- Toen vader weer in de kamer af zijn negenentwintigste jaar
riep: „Ha! wacht even! Die kwam, zongen de kinderen met allerlei uitvindingen bezig,
vier spiegelogen en vier linten maar al heel gauw dorsten ze ballen moet je vasthouden! Die iuist nog: "Dank u Sinter- Het eigenaardige is echter dat
of koorden, of als je die niet flink te antwoorden op alles waren bestemd voor Hansje en klaasje, tot het volgend jaar! deze vriend der menschheia hes
hebt, vier touwtjes. De twee wat gjnt vroeg. Keesje.... maarwaar zijn
,Ik heb het dezer dagen ge- die twee rakkers?"
Er was geen helpen aan:
zei buurman, terwijl Vader den ketting en er scheen geen eind
Bisschop een grote leunstoel aan te tomen
aanbood. Ach, ach, wat keken
de kleintjes gelukkig en blij
ken" zeggen ze wel eens. Je naar den lang verwachten Sint, ten met twee grote ballen in
hebt nodig twee latjes (en die Nog wel een beetje ver
hoeven niet eens nieuw te zijn), legen kwamen ze dichterbij
latjes bevestig je, met een
schroefje of spijkertje, dwars weldig druk!" sprak de Bis
over elkaar in kruisvorm. Aan sch0p; „maar ik kan toch niet Koosje en Keesje moest uit
de uiteinden bevestig je de nalaten, hier even een bezoek hun schuilhoekje achter vader:
spiegeloogjes, waaraan de lin- j-e krengen. In een gezin met
ten of koordjes komen. De zoveei fijnke kinderen kom ik
tweede krans wordt gemaakt graag. Ik weet, hoe jullie al
bureau te voorschijn komen.
„Wat ik van jullie gehoord
heb. is niet zo erg mooi!" sprak
van vier latjes op elkaar getim- lemaal je best'doen om vader de Sint nu. „Jullie weten wel
wrtrH in 1 nnvlro n (-J a
merd in vierkantvorm, en de
derde kan jé rond maken als
je een figuurzaag hebt, om de
cirkelvormige ring uit een tri-
plexplankje te zagen. Aan vier
wat ik bedoel he? We zullen
daarom die ballen nog maar
en moeder te helpen en ook
hoeveel jullie te kort komen
en toch is het hier in de regel eventjes bewaren
gezellig en prettig. En daarom.
Piet! Kom eens voor de dag!
fftoSu? of^aiT?eSh* hebt Hier'mogen wel eens wat extra
paars lint. Het moeilijkst is na
tuurlijk om vier kaarsjes te
pakken te krijgen. En hoe be
gaven gebracht worden."
„Daar hebben we opgere
kend. Sint. Een kist met kin-
vestig je die op de latjes? Nu derkleren hebben we al op de
dat is eenvoudiger dan je zelf gang staan! verkondigde de
denkt. Je neemt vier dunne,
maar lange spijkers en slaat die
(aan de onderkant der latten
hoor) door het hout, dus zo dat
het langste gedeelte met de
punt naar boven staat. Daar
ene zwarte Piet.
„En voor alle kinderen echte
gymschoentjes!" vulde de an
dere aan. „En alles zonder
bon."
„Goed zo jongens!" prees
druk je dan eenvoudig de kaars Sint. „Maar er is toch nog wel
in! Misschien hebben jullie van iets allders °°k!"
je kerstboom vier kaarsenknij- Zeker Sint! Hier hebben
pertjes, die kun je natuurlijk we een prachtige sjoelbak en
ook daarvoor gebruiken in tafeltennis! Voor de kleintjes
plaats van spijkers. Wij hebben zijn er ook leuke spelen."
verderf der mensheid", om
het 2» eens te noemen, heeft
uitgevonden: krachtige ontplof
bare stoffen. Bij de proefne
mingen in 1864 is zijn fabriek
in de lucht gevlogen, waarbij
een broer het leven verloor.
Maar het vreemde is wellicht
wel, dat hij gedacht had deze
springstoffen voor practische
doeleinden te doen gebruiken,
zoals voor tunnels te maken
bijvoorbeeld, maar de spring
stoffen, o.a. dynamiet, werden
meestal voor oorlogsdoeleinden
toegepast
Zijn dynamietindustrie ging
snel vooruit en in verscheidene
Het uitwerken naar eigen op- landen ontstonden grote fa-
vatting van de eerste opgave is brieken. Doordat hü in aanra-
ongetwijfeld goed verlopen? Al- king kwam met een gravin,
leen de tweede oefening was Bertha Kinskv, 'n Oostenrijks
enigszins moeilijk hè Als jullie schrijfster (later de bekende
allemaal nog niet begonnen zijn Bertha von Suttner) die zich
(maar je moet nu beslist niet wijdde aan de vredesbeweging
langer wachten) herhalen wij en het beroemde boek schreef
nog even in het kort wat de be- „De Wapens neer", werd hij
doeling was van de eerste op- eveneens voor deze denkbeelden
gave: een vierkant-versiering gewonnen.
te maken met rechte lijnen, Nobel stierf 10 December
vanuit het midden smal toelo
pend en precies aan vier zijden
gelijke verdeling. Een tweede
oefening was; dezelfde versie
ring met gebogen lijnen uit te
1896, dus precies vijftig jaar
geleden.
In zijn testament heeft hij
bepaald, dat uit de middelen
van zijn vermogen, geschat op
31 millioen kronen (dat is on-
gen en standen der Franse sa
menleving, wachtten ontelbare voeren, maar ook volgens de
feestmaaltijden en huldigingen richting van de middellijnen. De geveer 21 millioen gulden)
van sportclubs en bewonde- opgave van thans is: een vier- jaarlijks vijftal prijzen,
kantvulling te ontwerpen vol-
raars. De Franse regering be
noemde hem tot ridder in het gens de indeling der diaeonalen.
Kort geleden heeft een nieuw
Engels Lancaster straalvlieg
tuig, het eerste ter wereld dat
voor personenvervoer is be-
Na een goed landingsterrein met één slag beroemd
ieder van 90.000 gulden, zouden
worden uitgereikt. Voor na-
Legioen van Eer. Blériot was Jullie weten zeker wat dit zijn. tuurkunde, scheikunde, genees-
- - J. Jin Jn hnnl'
- de Sbhuine "J'™®' de b0€k-. kunde, letterkunde 'en mor
achter het kasteel van Dover Later begon hij zich toe te punten van het vierkant met werken ter bevordering van de
te hebben gevonden, daalde het leggen op de constructie ran elkaar verbinden- Volgens deze wereldvrede. In 1901 werden de
toestel kalm en zonder de min- vliegtuigen en tijdens de we- richting moet nu de verdeling Nobelprijzen voor de eerste
stemd, de eerste Kanaalvlucht ste stoornis. Blériot had de reldoorlog 1914—'18 groeiden worden aangebracht Dus goed maa| toegekend. Ook enige
gehouden. De afstand Londenvluchit CalaisDover in de tijd Blériot's fabrieken uit tot een opgelet, je begint nu niet zoals Nederlandse geleerden ontvm-
Parijs werd in vijftig minuten van 27 minuten volbracht! In groot bedrijf en had -de Franse de vorige maal vanuit het mid- ggn een Nobelprijs, zoals o.a.
afgelegd met een gemiddelde optocht bracht men den vlie- regering een onmisbare hulp den van de zijden, maar nu in 1936 prof p j w Debye.
Met
aan den vroegeren aviateur vanuit de hoeken naar het mid-
deze vlucht won Blériot de prijs (want vliegen deed hij toen den gaande: met rechte lijnen Op Nobel's sterfdag, 10
ffjat wil zeggen, je mag ze ook worden de prijzen te Stock-
schuin tekenen, maas géén gé- holm uitgereikt, in aanwezig
minuut af? Nu begrijpen jullie
vanzelf wat een geweldige snel
heid dit grote vliegtuig had!
hoor, zelf ontwerpen!
sten en wetenschappen.
snelheid van 496 kilometer per genier naar het hotel,
uur.
Eerst even een rekensomme- weto door het dagblad „Daily niet meer).
tio uitwerken Hoeveel kilo- Mail" was uitgeloofd aan den- In de geschiedenis der lucht- - - -
meter legde dit vliegtuig per gene, die voor de eerste maal vaart nam Louis Blériot (in bogen lijntjes gebruiken) volgens held van de lonine j -
meter leg met succes het Kanaal over- 1936 overleden) een belangrijke de richting van de diagonalen, lie, de Regeering, staatsliecen
vloog: hij ontving 1000 pond. plaats in; hü is als bouwer en Afbeelding 2 is zo een voorbeeld, en vooraanstaande persoonl.jk-
Blériot, bewonderd en onophou- als aviateur een der grootste Maar niet precies natekenen heden uit de werelc van ku
Maar wij denken nu ook aan delijk toegejuicht door alle la- baanbrekers geweest!
de eerste kanaalvlucht van
Blériot in 1909.
Tegenwoordig lees je zo een
berichtje als van dat Lancas
ter-straalvliegtuig terloops in
de krant. Misschien hebben je
ouders of grote broers en zus
ters het niet eens opgemerkt.
Maar die eerste vlucht over het
Kanaal van Blériot was des-
tüds een belangrüke gebeurte
nis. In de vroege morgen van
25 Juni 1909 steeg hij met een
klein, onooglijk vliegtuigje,
waarin een 3-cylinder 22 P.K.
motor, bü Calais aan de Franse
kunst op, nagestaard door eni
ge belangstellenden. Blériot
werd begeleid door enige sche
pen, maar met zijn snelheid van
40 mijlen per uur had hij de
vaartuigen reeds spoedig ach
ter zich gelaten.
gen rond de aarde. Let maa
eens goed op de mooie Kleur'
Als Zondag 8 December de wisselingen.
Knappe sterrenkundigen
hebben al jaren tevoren be
lucht onbewolkt is. valt er
voor jullie een aardige waar-
neming aan de hemel te rJ^^t,^L JfnaJnl.h
doen.
Jullie weet, dat de maan
haar licht ontvangt van de
duisteripg 's middags om 10
minuten over 5 begint. Als
jullie op die tijd naar de
maan kijkt, zul je zien, dat,
zon. Nu komt Zondagmiddag links onderaan te beginnen
de aarde netjes tussen zon de schaduw van de aarde
en maan in te staan, zodat over de maan gaat komen.
de maan van haar schijnsel
wordt beroofd. Helemaal on-
Om 10 voor half 7 is de maan
totaal verduisterd, daarna
niet. want er valt altijd nog
Het primitieve vliegtuig waarmede Louis Blériot in 1909 dewel iets licht op van de zon
eerste stoutmoedige vlucht over het Kanaal maakte
zichtbaar wordt ze echter gaat de aardschaduw er weer
langzaam af en om half
negen is het verschijnsel
door middel van de luchtla- weer voorbij.
Roman op een S |Jt51
Waddeneiland
29)
Dit was den boer een slag in zijn ge
zicht. Hij boog het hoofd, alsof de
schaamte hem overweldigde, maar het
was slechts een aanloop voor den nieuwen
aanval. En om dien te kunnen doen,
moest hij toegeven aan zqn toom over
het verwüt, dat uit de woorden van zijn
dochter sprak.
„Zoo," zei hij langzaam, „wou jij be
weren, dat ik hier roekeloos den boel in
het honderd heb laten loopen? Jij weet
niet wat je zegt, kwaje meid! Altijd door
zorg en zwoeg ik om den kop boven
water te houden en dan zou jij me
voor de voeten gooienMaar nou wil
ik ook geen woord van tegenspraak meer
hooren, laat je dat gezegd zijn! Je hebt
je te schikken, dat is niet meer dan je
plicht. Je trouwt met Uwe Tonner. En ik
waarschuw je, dat je daar op geen enkele
manier tegen in gaat. Je laat je niet
langer door dien lummel van een Kay
Möller den kop op hol brengen en je blijft
hem voor goed uit den weg. Uwe Tonner
heeft mü'n woord en daar heb jij je
aan te houden, anders gebeurt er een
ongeluk
Helke sloot de oogen en wankelde, ter-
wijl Paulsen zich in zijn leunstoel liet
zakken, die zwaar kreunde onder zijn
gewicht. Minutenlang bleef zü zoo staan,
terwijl zij zich met moeite aan de stoel
leuning overeind hield. Toen ging zij met
sloffenden tred naar de keuken, naar
haar moeder, die tevergeefs probeerde
haar te troosten. Een half uur later zocht
zij haar kamer op. Zooals zü was wierp
zü zich op bed en een poos schreide zij
wild, waarna zij uitgeput in slaap
viel
Het was al middernacht, toen Helke
wakker werd. Zij moest zich eerst bezin
nen, waar zij was; toen tastte zü niet
klamme hand naar de lucifers, die ge
woonlijk naast den kandelaar op haar
nachttafeltje lagen, en stak de kaars aan.
Het eerste wat zij bij het opvlammen
van het licht zag was haar eigen portret,
dat aan den muur hing en haar als heel
jong meisje weergaf. Aan de lijst was een
bosje gedroogde bloemen vastgestcken en
zij moest aan Kay Möller denken, die
eens het kleine boeketje voor haar ge
plukt had. Van kind af aan waren zij
samen geweest en altijd hadden zij ge
dacht, dat zij voor elkander bestemd wa
ren
Een tijdlang overvielen haar allerlei
weemoedige herinneringen. Maar opeens
stonden de woorden van haar vader haar
weer voor den geest: Zondag moest zij
zich met Uwe Tonner verloven; over zes
weken zou het bruiloft zijn; die man had
vader's belofte
„Nee, nee," snikte zij- „ik kan niet, ik
wil niet, ik haat Uwe Tonner!"
Op den rand van het bed gezeten, de
handen in den schoot gevouwen, staarde
zij r.adeloos voor zich uit. Maar langza
merhand viel die matheid van haar af en
nu kon zij weer helder en nuchter over
den toestand nadehken.
Haar vader wilde haar dus feitelijk
dwingen; hij dacht met haar levensgeluk
de schulden af te lossen, waarmee hü
huis en erf bezwaard had, misschien wtl
om ook verder zijn speculatiehartstocht
te kunnen botvieren.
Zij huiverde; al kende zü ook het be
drag van zijn schulden niet, zij begreep
toch wel dat het onoverkomelijk hoog
moest zijn. Maar moest zij zich daarvoor
opofferen? Moest zij daarom haar leven
lang een man toebehooren, dien zij niet
kon uitstaan en aan wiens zijde zij alleen
diep ongelukkig kon worden?
In gedachten vergeleek zij Uwe Tonner
met Kay Möller. Zeker, de zoon van den
strandvoogd mocht er best wezen; hij was
groot van stuk en iedereen noemde hem
een knappe man. Naar het uiterlijk be
hoefde hij voor Kay niet onder te doen.
Maar met zijn karakter was hij juist het
tegenovergestelde van den jongen vis-
scher. Hij was hoogmoedig', lichtzinnig
en onberekenbaar en hij leidde, zooals
zij al lang wist, in het geheim een tweede
leven, dat ongetwijfeld tegen recht en
wet indruischte. Maar op de eerste plaats
was hij de booze geest van haar vader.
Pas sinds die twee met elkaar omgingen
was haar vader van den goeden weg af
gedwaald en speculant geVorden. Het was
aan Uwe Tonner te wijten, dat ze thuis
zoo diep in de zorgen zaten en dat moe
der eenvoudig geen leven meer had. Kay
Möller had gelijk: haar vader stond vol
komen onder den slechten invloed van
Tonner; deze had hem in zijn macht en
dreef met hem zijn duister spelen
dat was het, waarom zij Uwe niet lijden
mocht, hem verachtte, ja haatte.
Zij zuchtte diep en drukte de vinger
toppen tegen öe heete slapen. „Nee, nee!"
zei ze halfluid en weer rilde zij als in
koorts, een gevolg van die aaneenschake
ling van telkens terugkeerenden angst,
hoop en vrees.
Uwe Tonner en haar vader werden er
van verdacht, met 't geheimzinnig einde
van Jens Rickmers in verband te staan.
Hadden zü die verdenking inderdaad ont
zenuwd? Waren zij werkelijk, zooals zij
voorgaven, dien middag en avond in Hu-
sum geweest?
Zij stond op en liep naar het venster,
waarvan het gordijn nog niet was neer
gelaten. Daar bleef ze staan en drukte
haar voorhoofd tegen het koele hout van
het raam, terwijl haar oogen het nachte
lijk donker in tuurden om iets van haar
turen te onderscheiden.
„Nee, nee!" fluisterde zij weer, „ik kan
't niet doen, 't is onmogelük! Vader moet
onze familie maar om hulp vragen
Uwe Tonner kan ik niet luchten of zien,
mijn heele hart behoort aan Kay...... Ben
je thuis, Kay? Kun je me niet te hulp
komen?"
Zü dacht er aan, dat hij beloofd had.
haar bij te staan en tegelijk schoot het
haar te binnen: Jasper Kroeger was van
Antje teruggekeerd met de boodschap,
dat Kay vanavond van de vischvangst
thuis zou komen.
Met een haastige, vastberaden bewe
ging keerde het meisje zich om en zij
begon haar spullen in te pakken. Ge-
ruischloos trok zü 'n grooten koffer van
onder het bed te voorschijn, en even
zacht en voorzichtig nam zij uit haar kast
kleeren en ondergoed om die daarin te
doen. Tien minuten later had zij den
koffer gesloten, een hoed opgezet en een
zomermantel aangetrokken.
Een poos stond zij nog bewegingloos en
met wild kloppend hart te luisteren. Dé
angst snoer.de haar bijna de keel dicht
(Vervolg van pagina 1)
Natuurlük is het volkomen juist,
wanneer men zegt, dat in de geschie
denis van de Arbeidersbeweging steeds
intellectueele medewerkers worden aan
getroffen: geestelijke adviseurs, juridi
sche raadslieden, wiskundigen, enz.
Maar. en hier komt het op aan. de uit
eindelijke verantwoordelijkheid bleef
onder alle omstandigheden bü de ar
beiders zelf.
Beteekent dit motto nu, dat de arbei
ders zich exclusief in een eigen kring
wenschen op te sluiten? Wie zulks zou
beweren, heeft toch wel weinig oog voor
de geschiedenis dier beweging. Herinne
ring aan één feit lükt ons voldoende
om deze onjuiste gedachte weg te nemen.
De actie Naar de Nieuwe Gemeenschap
was er volledig op gericht, de doorbraak
der standen te voltooien. Hiervoor was
het speciaal de arbeidersbeweging, die
een geldelük offer van eenige honderd
duizenden niet schuwde. Men wenscht
zün we goed georiënteerd die lijn
zeker niet af te breken, getuige o. a.
de samenwerking in den Raad van Over
leg tusschen de standsorganisaties. Neen,
de slagzin: Vóór de arbeiders, dóór de
arbeiders, is geen klassenstrijdgedachte,
maar een constructief parool.
Zaterdag 14 December c zai de her
stelde spoorbrug over de Maas bij Mook in
de lijn NijmegenVenlo officieel worden
geopend.
