ONTWERP VAN LINGGADJATI
NADER TOEGELICHT
Communistisch offensief
in China
Opengelaten is de vraag, hoever het
Koninklijk gezag zal doorwerken
in hoogste leiding van Ver.
Staten van Indonesië
të
De dag waarop het tournooi
begint
MILITAIRE WILLEMSORDE
KORPS MARINIERS
Het vaderland mag trotsch zijn
op deze kranige mannen
VOOR
Constitutioneele vergadering in
Voor-Indië geopend
De Kamer luistert roerloos
Franco organiseert
protest-dag
SOCIALISTEN IN
OOSTENRIJK
Reis van Nehru naar Londen ..een blunder"
DINSDAG 10 DECEMBER 1946
PAGINA 6
(Vervolg van pagina 5)
Geen wapen-standaardisatie
Engeland en de V.S.
Kinderbijslag en
Eerste Kamer
Australische kardinaal
naar Japar.
V.G.L.O.-ACTIE DAG
Indrukken van een
partijcongres
Het ligt in de lijn van zulk een eer
lijke en ruime uitvoering van de begin
selen van het accoord rekening te hou
den met de belangen in dit verband,
niet alleen van de vertegenwoordigers van
bepaalde eilanden of landstreken, maar
ook van de representanten van de z.g.
minderheidsgroepen der bevolking van
Nederlandsch-Indië.
Bij de vorming der Vereenigde Staten
Tan Indonesië is ook daarom gedacht
aan een constitueerende vergadering,
waar naast de toekomstige deelstaten
ook de minderheidsgroepen vertegenwoor
digd zullen zijn waarbij de Nederland-
sche regeering mede voor dit laatste een
speciale verantwoordelijkheid draagt.
De structuur
Hervorming van de structuur van het
Koninkrijk on zoodanige wijze, dat daar
in het vol! die deelgenootschap van Ne
derland 5ch-Indïë op basis van gelijkwaar
digheid met Nederland en van vrijwil
lige samenwerking tot uitdrukking wordt
gebracht, sluit onderschikking van Indo
nesië aan Nederland uit
In haar consequente toepassing be-
teekent deze hervorming, dat de dee'ge-
nooten naast elkaar gesteld worden In
een gemeenschappelijk verband en dat de
eenheid tusschen de samenwerkende lan
den allereerst wordt gewaarborgd, omdat
het hoogste gemeenschappelijk gezag in
de Kroon ligt verankerd.
Hos dat gemeenschappelijk verband er
in feite zal gaan ui tuien kan thans nog
slechts in voorloopige lijnen worden ge-
teekendomdat de overeenkomst met de
Republiek niet kan en mag vooruttloopen
ot> beslissingen te dezen aanzien, die
alleen in volledig overleg met alle betrok
ken partijen, dus ook de andere toe
komstige staten van Indonesië, alsmede
Suriname en Curacao mogen worden ont
worpen en die de medewerking van de
Statsn-Generaal behoeven. Bovendien zou
do Commissie-Generaal, wanneer zij zich
in uitgewerkte voorstellen dienaangaande
had begeven, niet alleen buiten haar
eigenlijke opdracht zijn gegaan, maar
ook het werkgebied van de Rijks-
confereotie of in de termen der
te Linggadjati bereikte overeenstemmming:
Unie-conferentie hebben betreden, ter
wijl het aan de orde stellen van zulke voor
stellen den duur der onderhandelingen
zeer ongunstig zou hebben beïnvoed op een
psychologisch ongelukkig moment, nJ. aan
den vooravond van den 30sten November.
Over de wijze waarop de Nederlandsch-
Indonesische Unie gevormd wordt bevat het
basis accoord een belangrijke bepaling in
artikel 6, lid 1, tweede zinsnede.
Hierin immers ligt de erkenning, dat
de Nederlandsch-Indonesische Unie door
omzett'ng van het Koninkrijk ontstaat.
En al zal het resultaat van deze hervor
ming neerkomen op de vereeniging in
één verband van twee vrije staten, de
wijze waarop dit resultaat verkregen
wordt geeft aan dat iiet proces m tijns-
orde niet ircsnlitst kan worden in twee
crccien, waarbij jle vorming van den nieu
wen souvere nen staat vooraf gaat aan
de intrede van dien staat in de Unie.
Door omzetting van het Koninkrijk wordt
de Unie geschapen: het gemeenschappe
lijk verband tusschen twee vrije staten is
het getransformeerde Koninkrijk.
Dat de NederlanOsch-Indonesische Unie
gevormd wordt ter behartiging van de ge
meenschappelijke belangen van Nederland
en Indonesië drukt duidelijk uit. dat in
beginsel de Unie niet treedt in de sfeer
der interne aangelegenheden der beide
larden, maar verzekert anderzijds, dat elk
onderwern. indien beide landen daartoe
termen aanwezig achten op het niveau
der Unie kan worden behandeld.
De Kroon
Aan de bepaling van artikel 8,
krachtens welke de Koning van de
Nederlanden aan het hoofd der
Nederlandsch-Indonesische Unie
staat, is uiteraard vastgehouden on
danks ernstige bezwaren van Indo
nesische zij'de, die hiervan bij hun
landgenooten den indruk vreesden,
dat in wezen de oude verhoudingen
niet zouden veranderen.
In de handhaving van het opper
gezag van den Koning is de meest
wezenlijke waarborg gelegen voor
de bestendiging van den band tus
schen beide volkeren. Zij beteekent
tevens, dat de beoogde hervorming
een structuur zal scheppen, welke
sedert de Koninklijke rede van
7 December 1942 door de regeering
in uitzicht is gesteld en dan ook
eveneens in de wet op de instelling
van de Commissie-Generaal is aan
geduid.
Het oppergezag van den Koning
ligt tesloten in de vermelding, dat
de besluiten der Unie-organen zul
len worden genomen in naam van
den Koning. Het spreekt vanzelf, dat
hierbij ook is gedacht aan functies
van executieven aard.
Opengelaten is de vraag, in hoe
verre het Koninklijk oppergezag zal
doorwerken in de hoogste leiding
van de Vereenigde Staten van In
donesië. Waar het onderscheid tus
schen den constitutioneelen Koning
in Nederland en den Koning krach
tens 't Statuut van de Nederlandsch-
Indonesische Unie gedurende de be
sprekingen aan de Indonesische
zijde nog geen vast omlijnd begrip
was, viel het voor de Indonesiërs
moeilijk met de gelijkwaardigheids
gedachte overeen te brengen op dit
punt reeds thans een regeling te
aanvaarden.
De Hooge Commissarissen, vermeld In
artikel 9 van de basisovereenkomst, zijn
geen Unie-organen, doch representanten
van de onderscheiden belangensferen van
Nederland en Indonesië.
Andere aspecten
Met de wederzijdsche uitoefening van
het staatsburgerschap door Nederland-
sohe en Indonesische staatsburgers
wordt een regeling beoogd, waardoor
voor Nederlandsche en Indonesische
staatsburgers de uitoefening van de bur
gerschapsrechten over en weer volledig
vordt gewaarborgd, geheel in overeen
stemming met de regeeringsverklaring
van 10 Februari 1946. In artikel 10 wordt
de verzekering van de fundamenteele
menschelijke rechten en vrijheden, waar
naar ook het Handvest der Vereenigde
Naties verwijst, genoemd. Daar de Repu
bliek zich verbindt om samen te werken
tot de vestiging van een nieuwe rechts
orde, waarin deze fundamenteele rech
ten gewaarborgd zullen worden, zal zij
zich uiteraard cok in de overgangsperiode
hiernaar moeten gedragen. Deze begin
selen, waartoe cok de vrijheid van gods
dienst behoort, werden dan ook in de
onderhandelingen door de Indonesische
delegatie aanvaard en de bereidheid deze
met alle haar ten dienste staande mid
delen te waarborgen, in de besprekingen
vastgelegd.
Zoo ook het verlangen naar een innig
cultureel contact. Groote belangstelling
bestaat voor alles wat in Nederland op
verschillend gebied wordt gepubliceerd
Economische aspecten
De economische en financieele aspecten
zijn in den loop der onderhandelingen wel
ter sprake gekomen, doch hebben in de
basisovereenkomst geen regeling gevon
den behoudens het bepaalde in art. 14
Bij de totstandkoming dezer bepaling
is duidelijk gebleken, dat de Republiek
de vrijheid van handel en beweging wil
waarborgen en bereid is niet slechts de
Nederlandsche ondernemingen, doch de
Nederlanders in het algemeen, fn een
begunstigde positie te brengen.
Uitwerking dezer beginselen dient ech
ter in latere afzonderlijke regelingen te
geschieden.
Ook vele vragen op financieel terrein
zijn tijdens de onderhandelingen ter spra
ke gekomen, toen van Nederlandsche
zijde werd uiteengezet, hoe de bepaling
van artikel 10 sub a. dat het Statuut
der Nederlandsch-Indonesische Unie be
palingen zal moeten bevatten omtrent
de verzekering van de rechten van beide
partijen jegens elkander en de waarbor
gen voor de nakoming hunner onderlin
ge verplichtingen, dient te worden ver
staan.
Daarbij werd gesteld, dat alle op
den rechtspersoon Nederlandsch-In
dië, of op de daartoe behoorenden
publiekrechtelijke, lagere organen,
rustende schulden en de door hen
aanvaarlde verplichtingen tegenover
Nederland zoowel als tegenover derde
landen en particulieren, door de Ver
eenigde Staten van Indonesië zullen
moeten worden overgenomen. Door
de Indonesische delegatie werd de
juistheid dezer stelling uitdrukkelijk
erkend, onder de reserve, dat de
schulden en verplichtingen, tijdens
de conflictperiode aangegaan voor
militaire doeleinden, nader bezien
zouden moeten worden.
Deze erkenning beteekent, aat de Re
publiek haar volle medewerking zal ver-
leenen, opdat de schulden en verplich
tingen te zyner tijd door de te formeeren
Vereenigde Staten van Indonesië zullen
worden overgenomen en dat zij daarin
haar deel zal dragen Deze overname van
schulden en verplichtingen zal, zoodra
dit mogelijk is, nader moeten worden
geregeld.
Militaire samenwerking
De militaire aspecten worden in artikei
16 aangeraakt, alwaar overleg omtrent
samenwerking op dit gebied wordt voor
geschreven. De moeilijkheden, welke op
dit terrein zijn gelegen, kunnen bezwaar
lijk worden overschat; de erkenning van
het beginsel van samenwerking dient
echter vooraf te gaan aan de pogingen,
om deze moeilijkhedën te overwinnen.
Ook uit artikel 10. sub d, waarin wordt
voorgeschreven, dat het Statuut van de
Nederlandsch-Indonesische Unie bepa
lingen zal moeten bevatten omtrent de
wfize waarop en de voorwaarden waar
onder door organen van het Koninkrijk
der Nederlanden bijstand zal worden
verleend aan de Vereenigde Staten van
Indonesië, zoolang deze zelf niet of on
voldoende over eigen organen beschik
ken, blijkt de wil tot samenwerking. Ne
derland verklaart zich hier bereid, op
nader te bepalen wijze en onder nader
te bepalen voorwaarden, Indonesië te
helpen de gelijkwaardigheidsgedaehte,
waarvan de basis-overeenkomst is uit
gegaan, te realiseeren. Indonesië ver
langt bij dit proces, naar uit de bespre
kingen duidelijk bleek, de hulp van Ne
derland en van geen ander land. De
band tusschen beide volkeren, waarnaar
de basis-overeenkomst in haar aanhef
ook verwijst, komt hier opnieuw te uit
drukking.
De overgangsperiode
Tusschen de aanvaarding van deze
basis-overeenkomst en de totstandko
ming van de Vereenigde Staten van In
donesië ligt een periode, waarin in Ne
derland en in Indonesië het hervor
mingswerk moet worden gereed gemaakt.
Het is politiek en economisch noodza
kelijk om deze periode, gedurende welke
de nieuwe rechtsorde nog slechts in uit
zicht is gesteld en zoodoende nog niet kan
dienen als vast fundament voor den ge-
meenschappelijken opbouw, zoo kort mo
gelijk te doen zijn. Anderzijds zal deze
lijd ruim genoeg moeten zijn om de zeer
uitgebreide juridische en administratieve
hervormingen te kunnen voorbei eiden.
In politiek opzicht bestaat daaren
boven de noodzaak, om bij de te volgen
procedure in den overgangstijd ten volle
rekening te houden met de wederpartij
in deze basisovereenkomst, de regeering
der Republiek, waarmede nopens een
groot deel der hervormingen tevoren
overleg moet worden gevoerd. Hei zelfde
zal trouwens moeten geschieden met de
andere partijen, die bij de vorming van
de nieuwe rechtsorde in Indonesië zijn
betrokken.
In dit verband komt aan artikel 15
der ontwerp-overeenkomst nog op een
ander punt bijzondere beteekenis toe.
Van de zijde der Republiek werd als
een algemeen bezwaar tegen het ge
volgde beginsel ingebracht, dat zij,
juridisch gezien, zou hebben terug te
treden in de bestaande rïchtso-de om
daaruit eerst later, bij het verstrijken
van den overgangstijd, in het kader
van de gewijzigde structuur van het
Koninkrijk, weer té voorschijn te
komen Dit zou voor de regeering der
Reubliek politiek onaanvaardbaar
zijn, indien niet in de basis-over
eenkemst zelve de moge.ijkhcid zou
worden geopend om aanstonds langs
wettclijken weg haar positie re >ef te
geven.
Zij dacht daarbij in l.et bijzonder aan
de aanwijzing van eigen buitenlardsche
vertegenwoordigers.
Het is wel duidelijk, dat de periode
die als overgangstijd wordt aangemerkt,
iets geheel anders is dan hetgeen in pun
15 van de regeeringsverklaring van 10
Februari j.l. als zoodanig werd vermeld.
De overgangstijd, na verloop waarvan
over hei al of niet verder samengaan
van Nederland en Indonesië beslist zou
moeten worden, is in de basii-overeen-
komst niet aanwezig en daarmede is de
tijdbom weggenomen, die een blijvend
samengaan bedreigde en door die bedrei
ging ook de mate van samenwerking in
die overgangsperiode noodzakelijkerwijs
op voor den uitslag noodlottige wijze zou
hebben beïnvloed.
Wat nü als overgangsperiode wordt
aangeduid, beslaat niet meer maar
ook niet minder tijd dan die voor het
technisch herzieningswerk noodig is.
De feitelijke verhoudingen ginds bren
gen thans mede. dat voor verscheidene
onderwerpen- provisorische regelingen
moe en worden ontworpen en in werking
-gesteld ten einde eenerzijds het ontstaan
van een meer geordende situatie te be
vorderen en anderzijds een al te bruusk
overgaan van de oude in de nieuwe
rech sorde te voorkomen. In dezen zin
moet ook artikel 15 van de basis-over
eenkomst worden verstaan.
Ook dit uitzicht op een aantal voor-
loopig in werking te sfellen regelingen
geeft steun aan den wensch, deze over
gangsperiode zoo kort mogelijk te doen
zijn.
Voor deze aldus in tijd begrensde
periode blijft juridisch de bestaande
rechtsorde over het gebied van Neder
landsch-Indië gehandhaafd, ook al zal
met het de facto erkende gezag der
Republiek over Java, Madoera en Su
matra voortdurend overleg noodig zijn.
Dit betreft reeds dadelijk de thans
door Nederlandsche troepen bezette
gebieden. In deze gebieden zal de Re-
geering niet zonder de meest strikte
waarborgen voor de verzorging van de
aan haar toevertrouwde belangen kun
nen overgaan tot eenigen maatregel,
die een vermindering zou beteekenen
van haar vermogen om deze belangen
veilig te stellen.
In dezen zin dient het woord „aan
stonds" in de artikelen 1 en 16 van de
ontwerp-overeenkomst te worden ver
staan. De Commissie-Generaal meent
trouwens, dat een ander standpunt niet
in redelijkheid van de regeering kan
worden gevraagd, aangezien dit zou lei
den tot een schromelijk te kort schieten,
met name jegens hen, die zich ook onder
gevaarvolle omstandigheden loyaal aan
haar hoede hebben toevertrouwd.
„Overgangs-samenwerking"
Ten einde nu alles wat in deze over
gangsperiode in Indonesië moet wor
den verricht te leiden en re Dewaken,
meent de Commissie-Generaal, dot" het
de meest doelmatige weg is het moge
lijk te maken om een daartoe aan te
wijzen instantie met de noodige be
voegdheden te bekleeden. Dit denkbeeld
sluit tevens aan op de in artikel 17 der
basisovereenkomst voorziene Nedeiland-
sche delegatie, welke tezamen met een
Indonesische delegatie een organisatie
zal vormen, waarin de in de basis-over
eenkomst beoogde samenwerking tus
schen de Nederlandsche regeering en de
regeering der Republiek is belichaamd
Deze delegaties vormen ook het in de
allereerste plaats aangewezen orgaan om
geschillen, welke naar aanleiding van
de overeenkomst mochten rijzen, in on
derling overleg tot een oplossirg te
brengen. Mocht dit onderling overleg
onverhoopt niet tot een resultaat leiden,
dan kan het college, bestaande uit de
beide delegaties, worden aangevuld met
een voorzitter van andere nationaliteit
die door de delegaties in onderling over.
leg wordt benoemd of, moenten zij over
die keuze niet tot overeenstemming ko
men, door den voorzitter van het In
ternationale Hof van Justitie. Deze op
zet brengt met zich mede, dat de aldus
benoemde voorzitter allereerst tot taak
heeft de partijen tot elkaar te brengen
Eerst wanneer beide delegaties het ook
onder zijn leiding niet eens worden,
wordt de vergadering tot een arbitraal
college, waarin de voorztt-er van zijn
beslissende stem gebruik kan maken.
Deze arbitrage-regeling is ov-rigens
uitsluitend voor deze overgangsperiode
en uitsluitend voor deze overeenkomst
en de daarbij betrokken partijen Deze
vermogen uiteraard anderen niet te
binden.
De opname der arbitrage-bepaling ligt
in de lijn der Nederlandsche traditie,
welke een vreedzame beslechting van ge
schillen voorstaat. Door den voorzitter
van het Internationaal Gerechtshof te
's-Gravenhage bij de eventueele benoe
ming van een voorzitter van arbiters in
te schakelen, is tevens aansluiting ge
zocht bij een sfeer, waartoe Nederland
zich bij voorkeur aangetrokken voelt. De
arbitrage-afspraak op zichzelf ten slotte
kan een nuttige stimulans vormen om in
onderling overleg tot overeenstemming te
geraken.
Herbert Morrison, lord-president of
the Council, heeft in het Lagerhuis in
antwoord op een vraag van een commu
nistisch lid verklaard, dat Engeland en
de V.S. geen beslissingen hebben geno
men ten aanzien van standaardisatie der
wapenen. Hij voegde hieraan toe. dat
met het oog op de uitwisseling van wa
penen gedurende den oorlog en de hui
dige samenwerking tusschen de strijd
krachten bij de bezetting van Duitsch-
land er officieuze uitwisseling van
gedachten betreffende het voortzetten
van een dergelijke standaardisatie had
pJaats gevonden.
Een woordvoerder van het Amerikaan-
sche departement van Buitenlandsche
Zaken verklaarde gisteren, dat er bij de
officieuze uitwisseling van gedachten
over standaardisatie der wapenen tus
schen Engeland en de V.S. geen politieke
motieven in het spel waren. De V.S. voe
ren hun politiek geheel en al op basis
der organisatie der V.N., aldus de woord
voerder Ook Canada heeft aan deze of
ficieuze besprekingen deelgenomen.
Aan het Voofloopig Verslag van
de commissie van rapporteurs over
het ontwerp van wet tot wijziging
van de kinderbijslagwet is het vol
gende ontleend.
Verschillende leden zouden gaarne
hebben gezien, dat de regeering bij
de behandeling in de Tweede Ka
mer de amendementen van den heer
Andriessen c.s. had aanvaard. In de
behoefte van de zeer groote gezin
nen voorziet dit ontwerp onvoldoen
de. Het terugbrengen van de leef
tijdsgrens van 18 op 16 jaar dupeert
als regel met name het groote gezin.
De leden, hier aan het woord, be
treurden voorts, dat tot dusverre de
minister geen gebruik heeft gemaakt
van de in de wet neergelegde mogelijk
heid ook aan arbeiders, die niet in Ne
derland woonachtig zijn, kinderbijslag
toe te kennen.
Zeer vele leden opperden het bezwaar,
dat niets wordt gedaan voor de vele
vaderlooze gezinnen met jonge kinde
ren.
Artikel 1»
De Nederlandsche regeering erkent de regeerIng van de
Republiek Indonesië ale de facto uitoefenende het gezag
over Java, Madoera en SumatraDe door de geallieerde of
Nederlandsche troepen bezette gebieden zullen geleide
lijk, door wederzijdsche aamenwerking, Ir. het republikeln-
sche gebied worden Ingevoegd, Hiertoe zal aanstonds een
aanvang worden gemaakt met de noodige maatregelen zoodat,
uiterlijk op het tijdstip in artikel 12 genoemd, de in
voeging zal zijn voltooid.
Artikel 2,
De Nederlandsche regeering en de regeering van de Re
publiek werken samen tot de spoedige vestiging van een
souvereinen, deirocratischen staat op federati^en grond-
slag, genaamd de Vereenigde staten van Indonesië,
Artikel 3»
De Vercni&de staten van Indonesia zullen omvatten
het geh*alo grondgebied van Neoerlandsch-Indië met dien
verstande, dat, indien de bevolking van eentg gebieds
deel, ook na overleg met de overige gebiedsdeelen, langs
democratischen weg te kennen geeft niet of nog niet tot
de
De eerste pjy.na van het accoord van
Linggadjati met de parafen van de leden
der delegaties
Professor Werner von Braun. de drie er
dertig jarige uitvinder van de V-2, heeft
het aanbod van de V.S. om Amerikaansch
staatsburger te worden, aangenomen
(Van onzen Romeinschen correspondent)
Omtrent het bezoek van den aartsbis
schop van Sydney, kardinaal Gilroy, aan
Japan, vernemen wij. dat de feectdag van
St. Franciscus Xaverius te dezer gelegen
heid in Tokio bijzonder luisterrijk ls ge
vierd met een plechtige Hoogmis, opge
dragen door den aartsbisschop van Tokio,
mgr. Tatsuo Dol.
Na de Mis verleende de Kardinaal, hier
toe speciaal gemachtigd door den H. Va
der, aan ruim vierduizend aanwezigen
den pauselijken zegen. In den namiddag
vond een groote receptie plaats, tijdens
welke zeer vele missionarissen aan den
Kardinaal werden voorgesteld, terwijl deze
des avonds in de Industrial Club van To
kio een rede hield over de vredesmissie
van het Pausschap en vooral van den te-
genwoordigen Paus. Tijdens een ontvangst
bij generaal Mac Arthur zijn de leden
van de Amerikaansche en Britsche sta
ven voorgesteld. De „Osservatore Roma
no" verneemt uit Japan, dat het bezoek
van den eersten kardinaal, die ooit Japan
betreden heeft, een zeer diepen indruk
heeft gemaakt. Het blad stelt met vol
doening vast, dat de kerkvorst met de
hoogste onderscheiding is behandeld,
zoowel door Japansche als door Geallieer
de autoriteiten.
19 December wordt te Utrecht in hotel
„Noord-Brabant" een VGLO-actie-dag
gehouden voor alle R. K. VGLO-leer-
krachten. Sprekers zijn o.a. dr. M. Broe-
ren over: ,,De noodzaak van de school-
opvoeding aan prae-pubers en pubers op
psychologisch-paedagogische en ethische
gronden" en Dré de Wolf, secr. der Ned.
Kath. Arb. Beweging, over: „Het Onder-
wijsrapport der K. A B in verband met
bet vraagstuk der Arbeidersjeugd".
(Van onzen parlementairen redacteur)
Het Binnenhof vol auto's. Voor
de deur van de publieke tri
bune een lange rij wachten
den. Fotografen, die de ministers en
andere autoriteiten, wanneer zij het
gebouw der Tweede Kamer binnen
gaan, fotografeeren. Een druk va-
et-vient van menschen; en dat is de
volksvertegenwoordiging op den
dag. waarop het tournooi, waarin
over de toekom.it van Nederland en
Indië beslist zal worden, begint aan
den buitenkant.
Binnen puilen de tribunes uit. Ook uit
alle loges steken tientallen hoofden.
De drie leden van de Commissie-Gene
raal zitten in een der loges in het mid
den boven het bureau van den voor
zitter. Het bliksemlicht van de foto
grafen flitst en er knappen lampen. De
Kamer is zoo op het oog te zien bijna
compleet. Het voltallig Kabinet zit ach
ter de regeeringstafel, rech*s van den
minister-president de hoofdpersoon in
dit angstige geding: minister Jonkman.
Er heerscht een sterke spanning in
de Kamer, die even ontladen wordt als
blijkt, dat de voorzitter met ijzige kalm
te ook nu niet van de agenda afwijkt.
Eerst moet er gestemd worden over de
Begrooting van Buitenlandsche Zaken
en eenige amendementen en moties
daarop, die van de vorige week zijn
blijven overstaan.
Als dat gebeurd is, verdicht de span
ning zich onmiddellijk weer. Minister
Jonkman staat al recht achter de regee
ringstafel. Met krachtige beklemtoning
begint hij de voorlezing der regeerings
verklaring. De Kamer luistert roerloos.
Straks zullen déze mannen en vrouwen
namens het Nederlandsche volk moeten
bepalen of zij de regeering zullen volgen
op den smallen weg, dien zij hun wijst.
Na afloop van de regeeringsverklaring
deelde de voorzitter mede, dat de toe-
Nokrasjy Pasja, de leider der Saad-
partij in Egypte, heeft een coalitiekabinet
van leden der Saad-partij en liberalen
gevormd. Het kabinet werd door koning
Faroek goedgekeurd.
Onder overstelpende blijken van belang
stelling heeft de oudste inwoonster vaD
Nederland, de weduwe E. P. Herfst-Braams
te Rotterdam, meer bekend als „Opoe
Herfst", haar 105den verjaardag gevierd.
Tegen den oud-directeur van het Ar
beidsbureau te Nijmegen, J. C. Versluis,
die in den bezettingstijd veel nadeel be-
ickkend heeft aan jonge arbeiders, die
niet naar Duitschland wilden gaan, is bij
verstek 20 jaar gevangenisstraf geëischt
Het Chineesche nationalistische hoofd
kwartier heeft medegedeeld, dat commu
nistische troepen, die tien dagen lang
de stad Tsjoengjang (in de provincie
Sjansi) belegerd hebben, zijn begonnen
de stad met granaten te beschieten.
Verder werd uit Taijoean medege
deeld, dat het nationalistische garnizoen
dag en nacht aanvallen op de muren van
de stad afslaat en dat de commandant
van die stad een telegram zou hebben
verzonden, waarin verklaard wordt: „We
zullen leven of met de stad ten onder
gaan."
Naar bericht wordt zou de nationalisti-
(Van onzen specialen verslaggever).
De Rotterdammers hebben altyd een
zwak gehad voor „hun" mariniers en
dezen van hun kant toonden in de
Meidagen van 1940 dezen Rotterdam-
schen trots waardig te zijn. Vandaag
heeft de sympathie over en weer haar
bevestiging gekregen by de opening van
de nieuwe Marinierskazernc aan het
Toepad, waardoor Rotterdam wederom
de garnizoensstad van de mariniers is
geworden.
Hedenmorgen marcheerden de mari
niers uit vijf aan den rand van de stad
gelegen punten op naar den Cooisingel.
Tevoren had de lt. kol. der mariniers, J.
A. J. de Bruyn, de nieuwe Van Ghent-
kazerne aan het Toepad, genoemd naar
den eersten commandant van het korps,
officieel in dienst gesteld. Het oude tehuis
van de Admiraliteit aan het Oostplein,
dat tot 1940 gebruikt werd als mariniers-
kazerne, werd in de Meidagen gebom
bardeerd. Het thans in gebruik genomen
complex was reeds opgetrokken toen de
Duitschers kwamen, doch de overheids
diensten hebben de voltooiing van het
interieur dusdanig weten te vertragen,
dat de Duitsche bezettingstroepen nooit
gebruik ervan hebben kunnen maken.
In den nog .nistigen wintermorgen ge
schiedde op het graf van de in de Mei
dagen van 1940 gesneuvelde mariniers op
de begraafplaats „Crooswijk" een krans-
legging. waarbij Generaal-Majoor A. F.
J. M. A. Von Frijtag Drabbe Rotterdam
en Soerabaja de bedevaartsplaatsen voor
de mariniers noemde. Inmiddels hadden
zich tal van autoriteiten verzameld voor
het stadhuis, voor de feestelijkheden op
den Coolsingel. Wij zagen er den minis
ter van Marine, J. J. A. Schagen van
Leeuwen, lt.-adm. C. E. L. Helfrieh,
lt.-gen. mr. H. J. Kruis, den heer A. H-
Lovink. voorheen H. M.'s buitengewoon
gezant en gevolmach' igd ambassadeur te
Nanking en in de toekomst te Moskou,
den generaal Koot en den commissaris
van de Koningin in de provincie Zuid-
Holland mr: Kesper; voorts tal van hooge
militaire en maritieme autoriteiten.
Stram aangetreden stonden vijf compag
nieën, elk 200 man sterk, en de muziek
kapel van pl.m. 100 man, de manschappen
onbeweeglijk, de ontbloote hand aan het
geweer ondanks de scherpe Koude. Na
de inspectie der troepen heette burge
meester Oud de mariniers welkom in
de 'stad Rotterdam, waarmede zij door
zooveel traditioneele banden verbonden
zijn.
By ontstentenis van H. M. de Ko
ningin, die verhinderd was te komen.
verrichtte It. adm. C. E. L. Helfrieh de
uitreiking van de Militaire W llemsorde.
Na voorlezing van het Koninklijke Be
sluit sprak de Lt.-Adm. de troepen toe.
In een lange reeks van krijgsverrichtin
gen is, aldus lt.-adm. Helfrieh, een korps
ontstaan waarop het vaderland trotsch
mag zijn. Het is geweest een lichtend
voorbeeld van trouwe plichtsbetrachting
en heldenmoed. Deze onderscheiding be
teekent een eereteeken voor u allen, zon
der uitzondering die de eer hebben bij het
korps mariniers te dienen, maar ook een
eereteeken voor alle oud-gedienden en
ook voor diegenen die hun leven gaven
voor Koningin en Vaderland. En het he
den is het verleden zonder onderbreking
gevolgd, aldus spr., want wederom staan
de mariniers aan de fronten ter vervul
ling van hun militairen plicht, nog bren
gen zij offers voor de eer der Nederland
sche vlag. Voor hen, die in die lange
reeks van jaren en nu, vielen, is deze
Miltaire Willemsorde een posthume on
derscheiding. Ik wilde dat zij dit mo
ment konden aanschouwen. Wij zouden
hun te kort doen en onzen plicht verza
ken, indien wij hun vandaag niet een
plaats in ons hart en in ons hoofd zoudeij,
gunnen, want zij zijn het beste voorbeeld
geweest van onverschrokken moed en
onwankelbare trouw met inzet van
hun leven.
Spr. verheugde zich er over, dat
thans in het vaandel de nieuwe
roem vermeld komt te staan door
de veelzeggende woorden: „Rotter
dam 1940, Oost-Java 1942, Java-
zee 1942."
Onder tromgeroffel werden de
gevallen strijdmakkers herdacht en
een „Leve de Koningin" besloot de
toespraak.
Dan marcheerden de manschappen in
een défilé voor de autoriteiten, waarop
aansloot een kranslegging op de Maas
brug door den commandant van het
korps.
Hedenmiddag werd in het Sparta-
stadion een voettelwedstrijd gespeeld
tusschen een elftal mariniers en een
elftal van de Rotterdamsche politie en
daarna werd in de Rivièrahal aan alle
leden van het bataljon een diner aan
geboden.
Versierd reden de trams heden door
de Maasstad, van tallooze huizen wap
perden de vlag1 en in de straten klonk
op den 281sten verjaardag van het korps
het vertrouwde geluid van de tamboers
en püpers.
sche luchtmacht gereed zijn levensmidde
len en munitie voor het garnizoen af te
werpen. Dit garnizoen is de laatste post
van de regeering op de communistische
weg van Fengyan naar Taijoean.
Verder werden noodkreten ontvangen
van het nationalistische garnizoen te
Lioetsjeng, 100 kilometer .ten w. van
Tsinan, de hoofdstad van de provincie
Sjantoeng.
De communistische belegeraars hebben
Lioetsjeng vele malen aangevallen, maar
volgens berichten van de regeering zijn
zij er niet in geslaagd de stad in te
nemen.
De Chineesche regeering van Tsjang Kal
Tsjek heeft officieel bekend gemaakt, dat
zij in overweging heeft genomen, een ge
zant naar Yenan te sturen, om de poli
tieke onderhandelingen met de Chineesche
communisten te hervatten.
Een zegsman van de regeering deelde
mede, dat er nog geen beslissing was ge
vallen, wie de gezant zijn zou.
Men achtte het echter zeer waarschijn
lijk, dat minister van Buitenlandsche Za
ken, Wang Sji Tsjieh, zou gaan.
In officieele kringen werd kortweg ont
kend, dat de delegatie vredesonderhande
lingen zou voeren. De communistische
eischen ontbinding van de nationale
vergadering en een terugtrekken van de
regeeringstroepen naar de stellingen van
Januari j.l. hadden in feite de verdere
mogelijkheid tot het voeren van vredes
onderhandelingen op dit moment afgeslo
ten, deelde men mede.
Ter gelegenheid van „den dag van Na
tionaal Protest" heeft Franco Maandag
van het balkon van het „Oriente"-paleis
een menigte van ongeveer 100.000 personen
toegesproken, waarbij hij zeide geen bui
tenlandsche inmenging in Spanje te dul
den. ..Terwijl de Ver. Naties hun vrede
organiseeren, verdedigen wil onze over
winning, en wij zullen niet dulden, dat
men deze ons ontrukt," sprak Franco on
der gejuich van de menigte De Fransche
ambassade had extra bewaking gekregen
zoodat het den betoogers nietgelukte het
gebouw te bereiken. De bewaking van de
ambassades van Engeland en Amerika was
normaal. Er werden aldaar geen demon
straties gehouden.
lichting van de Commissie-Generaal" op
de overeenkomst alsnog aan de Kamer
uitgedeeld zal worden. Daar het thans
nog niet mogelijk is, de tactiek van de
Kamer ten aanzien van de regeerings
verklaring vast te stellen, zal de voorzit
ter bij den aanvang der vergadering van
Woensdag een voorstel aan de Kamer doen
met betrekking tot de bespreking der
verklaring. In geen geval zal de voorzit
ter voorstellen het debat reeds Woensdag
te houden. Teneinde de Kamer in de ge
legenheid te stellen de stukken te bestu-
deeren, zal er heden, Dinsdagavond, geen
vergadering gehouden worden.
(Van onzen Weenschen correspondent)
De socialisten zijn wel niet de sterkste
politieke partij van dit land, maar zij
genieten ontegenzeglijk de grootste
sympathie onder de bevolking. Zelfs de
vurigste aanhanger van de Christelijke
Volkspartij, die voor den kanselier Figl
en diens program heeft gestemd, moet
toegeven, dat de Oostenrijksche socia
listen verreweg het meeste hebben ge
presteerd om den werkenden stand een
menschwaardig bestaan te verzekeren.
Het groote aantal volkswoningen, bad
huizen, hygiënische inrichtingen, speel
tuinen, bewaarscholen, volksuniversi
teiten, vacantiehuizen en andere stich
tingen zijn het sprekende bewijs van
het vooruitstrevende werk der socialis
ten der vorige generatie. Ook bestaat
er hier geen andere partij, die zich be
roepen kan op zoo klinkende namen
als Adler, Tandler, Seitz, Renner en
andere.
Dezer dagen is wederom in den ouden
geest een groote partijdag gehouden, waar
bij niet alleen alle Oostenrijksche groepen
maar ook vertegenwoordigers uit zestien
andere staten aanwezig waren. Vooral uit
de redevoeringen van de Engelsche, Deen-
sche en Poolsche afgevaardigden kon men
opmaken, dat bet socialistische Weenen een
groote rol beeft, gespeeld in de geschiedenis
van deze partij. Men voelt dat zij nog niet
is verzand: in tegendeel zij wordt nog altijd
gedragen door de vroegere geestdrift en het
laaiende vuur van een oprechte, eerlijke
overtuiging. Bovendien bespeurt men uit
alle redevoeringen van binnen- en buiten
landsche sprekers dat overal een en dezelfde
geest heerscht en dat hier werkelijke in
ternationale samenwerking een feit is ge
worden.
©ok beschikken de Oostenrijksche
socialisten over 'n aantal heldere koppen
en begaafde organisatoren, die meer po
litieke ervaring en routine schijnen te
bezitten dan menig nieuweling uit de
Volksparty. Dat zyn feiten die een ob
jectief beoordeelaar moet cons^ateeren
en die hem in zijn meening bevestigen,
dat Oostenrijk nog niet verloren is
zoolang deze politici met de Volkspartij
samenwerken, met andere woorden:
zoolang de socialisten in staat zijn zich
te verzetten tegen het communistisch-
Russische streven naar een socialistische
„eenheidspartij". Het ziet er niet naar
uit, dat de Oostenrijksche socialisten
in dit opzicht zullen toegeven, want zy
vertoonen nog altijd de sporen van hun
vroegere strijdbaarheid en geven in hun
optreden en spreken telkens weer be-
wijzen van een moed, die bewonderens
waardig is.
Deze partijdag heeft ons echter nog iets
anders geleerd. Zelfs het feit, dat Dollfttss
zijn leven gaf voor zijn vaderland en dat
Schuschnigg Jarenlang in verbanning moest
leven, telt voor de Oostenrijksche socialisten
niet mee. De pijnlijke Februari-dagen van
1934, toen Dollfuss het vuur op de Ween-
sche socialisten liet openen, hebben zulk
een bittere herinnering achter gelaten, dat
op dezen partijdag de namen van deze twee
kanseliers telkens en telkens werden ge
noemd als de vaders van het „Austrofascis-
me" en de voorloopers van Hitier. Het is
begrijpelijk, dat deze tiitlatingen ten min
ste voor een gedeelte als theoretische phra-
sen moeten worden afgeschreven, maar voor
het resteerende gedeelte zijn ze een bewijs,
dat hier wonden zijn geslagen die zelfs geen
gemeenschappelijk front tegen de dictatuur,
geen oorlog en geen gezamenlijk concentra
tiekamp hebben kunnen heelen.
Het ministerie van Binnenlandsche Za
ken onthulde gisteravond, dat de politie
in geheel Italië in alarmtoestand ls ge
bracht tegen een terroristische organisa
tie, waarvan beweerd wordt, dat zij door
Russen wordt geleid.
Deze organisatie wordt ervan beschul
digd een sabotagecomplot te hebben ge.
smeed tegen de geallieerde troepen en de
anti-communistische elementen In het
land.
Een geheime order had de politie ervan
op de hoogte gesteld, dat de terroristische
organisatie den naam „Troika" droeg en
dat zij duizend leden telde benevens
28.000 „extremisten", die gereed waren
zich bij hen te voegen op het oogenblik
van handelen, dat volgens de leden der
organisatie nabij is.
Alle leden van de „Troika" krijgen hun
orders van een Sovjetkolonel, Lebedijeff
genaamd, die naar gezegd wordt een der
leiders ls van de „OZNA", de geheime po
litie van Joego-Slavië, en verondersteld
wordt, dat hij zich op het oogenblik ln
Rome bevindt, aldus een verklaring van
de politie.
Blijkens den inhoud van de geheime or.
der bestaat de organisatie uit „Russen,
Joego-Slaven en Italiaansche elementen".
De Troika werkt in groepen van drie man
nen (troika beteekent drie) en ieder heeft
gezworen de hem toevertrouwde opdracht
uit te voeren of anders zelfmoord te ple
gen.
Het ^Italiaansche communistische blad
„Unita" zette gisteravond boven een ar
tikel over de geheime order het opschrift
„bureaucratische waanzin of onti-commu-
nistisehe provocatie?" en weigert aan de
onthullingen waarde te hechten.
De eerste zitting van de constitueeren
de vergadering van Voor-Indië is
gisteren plechtig geopend. Er waren 75
leege zetels, welke waren toegewezen aari
de Mohammedaansche Liga.
Gewone en bereden politie hielden het
verkeer en de voetgangers tegen bij de
parlementsgebouwen, terwijl de 221 ge-
aelegeerden van de Congrespartij en de
minderheden hun zetels innamen.
Er werden geen wanordelijkheden ge
meld.
Dr. Sinha, tijdelijk voorzitter van de
Congrespartij, belichtte bepaalde aspec
ten van de Fransohe, Zwitsersche en
Canadeesche constituties, doch voegde
eraan toe, dat hij van meening was
dat- het Amerikaansche systeem van
constitutioneele wetgeving „zorgvuldig
bestudeerd dient te worden niet om
het noodzakelijkerwijs in zijn geheel over
te nemen, doch om de bepalingen er
van met verstand aan te passen aan de
nooden en de vereischten van India met
eventueele wijzigingen".
Intusschen wordt door bevoegde Indi
sche kringen ernstige critiek uitgeoefend
op den slotzin van de verklaring der Brit
sche regeering, die de climax was van de
besprekingen, welke gedurende vier dagen
der afgeloopen week tusschen ihet Brit
sche kabinet en vier Indische leiders heb
ben plaats gevonden. Deze zin was ken
nelijk door de Britsche regeering bedoeld
als een geruststelling voor de Mohamme
daansche Liga en er werd in gezegd, dat,
indien een grondwet wordt aangenomen
door de vergadering waarin een groot deel
van de Indische bevolking niet vertegen
woordigd zou zijn, de Britsche regeering
deze grondwet niet met dwang zou op
leggen aan onwillige deelen van het land.
Pandit Nehru heeft, naar van zeer be'
trouwbare zijde verluidt, aangeboden»
het vioe-premierschap der Indische io'
terim-regeering neer te leggen.
Op de vergadering van de werkcomm'S"
sie van de Congresparty gaf Nehru toe»
dat zijn tocht naar Londen een mislujL
king was geweest en zeide hij, dat ZU
reis ondanks het eenstemmige advies va
zijn collega's „een blunder" was gew'ee
Hy meende, dat de consequentie van zj>
een blunder was dat hy uit de regeern
zou treden.
