Koning Winter zwaait zijn
scepter
NEDERLAND ROEPT GEZANT
BIJ FRANCO TERUG
1
Debat in Tweede Kamer over
regeeringsverklaring
HEVIGE BRAND TE SCHAGEN
Laagste temperatuur op Vliegveld
Twenthe: 12 graden onder nul
NED. SPOORWEGEN VREEZEN GEEN
ERNSTIGE VERTRAGING
Engeland kiest den gulden middenweg
Rede van den Caudillo
Uno gesloten tot September
Romme zou nog kunnen aarzelen
over een of ander detail
Vier perceelen, waaronder hotel,
uitgebrand
K.V.P. dient het communisme
met kracht te bestrijden
bureaux van redactie en administratie:
Vorst houdt aan
Twintig koeien verbrand
Havenstaking Antwerpen
Tol hoofd en har!
Kerstdrukte in Amerika
Treinen zullen minder worden verwarmd
Si am als lid toegelaten
Principe staat vooropaldus partijvoorzitter
J. W. Andriessen
MAANDAG 16 DECEMBER 1946
69ste JAARGANG No. 23724
Het IJselmeer
vriest dicht
Ernstig auto-ongeluk
bij Meppel
Gouverneur Kasteel te
Willemstad
Nu op de schaats!
Het weer
Handelsovereenkomst met
Zwitserland
Nieuwe Nederlandsche
gezant in Italië
De zaligverklaring van
sr. Marie Adolphine
Nederlandsch vaartuig
gezonken
Nederlandsch schip aan storm
prijsgegeven
Kleuren-televisie
Ook groot aantal varkens
omgekomen
Hout uit het Schwarzwald
De apostolisch vicaris
van Suriname
Albanië zendt nota
aan V.N.
Vijftien jaar voor
prof. Westra
Als wij, wat wij begeeren, vol
maakt zouden kennen, dan zouden
wij slechts weinig dingen met
vurigheid begeeren.
sy
Motie-Serrarens aangenomen
Er is van alles te koop
VOORLOOPIGE RAAD
VOOR BANGKA
Aan onze maand- en
kwartaal-abonné's
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Ad rinistratie 21543
Postgiro 143453
ABONNEMENTEN: 30 ets p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd. hoofdredacteur: -X Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededeeMrgen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m. hoogte
De administratie behoudt zich het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
De plotseling ingezette koude heeft
menigeen definitief doen besluiten zijn
winterjas aan te trekken en al no
teert de kalender nog niet 21 Decem
ber, de winter is begonnen. Weerkun
digen hadden deze koude reeds voor
speld. Alleen het tijdstip, waarop zij
definitief zou doorbreken stond niet
vast. Door verschillende invloeden werd
deze „doorbraak" wat vertraagd, doch
nu is het dan zoover dat zeer lage tem
peraturen gemeld kunnen worden.
De koude uit de Russische vlakten,
die nu practisch geheel Europa in haar
greep heeft, bewerkstelligde in ons land
op het vliegveld Twenthe een minimum
temperatuur van 12 graden Celsius onder
nul. Verder noteerde men te De Bilt 10
graden C., in Groningen 10 graden C., in
den Helder 6 graden C., in Vlissingen 7
graden C., op Schiphol 7 graden C., in
Eindhoven 9 graden C., in Leeuwarden
10 graden C. en in Beek bij Maastricht 9
graden C. (alle onder nul).
Echter niet alleen in Nederland heeft
Koning Winter zijn intrede gedaan.
Practisch geheel Europa bevindt zich nu
in zijn greep en zelfs aan de Rivièra
heerscht nu een temperatuur van slechts
2 graden Celsius boven nul.
Volgens de laatste gegevens is het in
Frankrijk en Griekenland zeer koud.
In Tsjecho-Slowakije, in de omgeving
Van Praag, daalde de temperatuur tot 20
graden Celsius beneden nul. Ook achter
onze Oostgrens in Noord-West Duitsch-
land bij Hannover, waar het in den afge-
loopen nacht bijna windstil is geweest
heeft het flink gevroren. Hier werd een
temperatuur genoteerd van 18 graden
Celsius beneden nul.
Vannacht is het IJselmeer met grond-
fis dichtgeloopen. Zeilvaart is niet mo
gelijk. Groote stoom- en motorbooten
kunnen vandaag misschien nog overko
ken, maar als het blijft doorvriezen zal
de scheepvaart totaal gestremd worden.
Tengevolge van een ernstig auto-on-
feeTuk, Zondag nabij Meppel geschied, is
één inwoner van Harén op slag gedood,
één dei- inzittenden werd in hopelcoaen
toestand naar het ziekenhuis te Meppel
overgebracht en een dame liep een her
senschudding en vermoedelijk een wer
velfractuur op. Ook een vierde inzitten
de liep ernstige verwondingen op.
De gouverneur van Curasao, dr. P.
Kasteel, is, vergezeld van zijn echtge-
fcoote, Zaterdag per K.L.M. te Willem-
Stad gearriveerd.
De eerste Sky master van de K. I>. M
in den dienst AmsterdamMontevideo
is 15 December te Montevideo aangeko
men. De Nederlandsche gezant heeft de
bemanning verwelkomd.
(Van onzen Utr. correspondent)
"K Jaar wij uit de Bilt vernemen
V zijn er op dit oogenblik in
de weerkundige situatie
geen aanwijzingen te vinden die
er op zouden kunnen duiden, dat
verandering in het huidige weer
beeld op til isMen zeide ons
letterlijk; „Het einde van deze
vorstperiode is niet te zien." Spe
ciaal in verband met het feit, dat
ook in het Rijngebied zeer lage
temperaturen voorkomen, vreest
men ernstig voor moeilijkheden
door zware.n ijsgang op onze rivie
ren. De temperaturen zijn zoo
laag, dat ook met het dichtvriezen
van het IJselmeer en onze groote
waterwegen dient te worden re
kening gehouden. Er ontbreken
helaas te veel gegevens om voor
spellingen op langen termijn te
doen. Men was daarom in De Bilt
niet in staat voor de maamd Ja
nuari een algemeene verwachting
te geven, zooals men zulks deed
voor December Desniettemin is
een waarschuwing tijdens deze
hevige k°ude niet te kwistig met
brandstoffen om te springen,
jazeker op haar plaats.
Verwachting tot Dinsdagavond:
Matige, voornamelijk langs de Wad
deneilanden tijdelijk krachtige,
Noord-oostelijke tot Oostelijken
wind. Enkele overdrijvende wolken
velden, waaruit plaatselijk wat lichte
sneeuwval. Matige tot strenge vorst.
Zon 8.43—16.29. Maan 2.03—13.56
Van 16 tot 19 December brengt een 15-
tal Fransche officieren een bezoek aan
ons land. Zij zullen o.m de stormschool
te Bloemendaal en de Cavalerieschool te
Amersfoort bezichtigen.
De vrij plotseling ingezette vorst deed de temperatuur aanzienlijk onder het nulpunt
dalen. In verschillende plaatsen van ons land konden de schaatsen reeds onderge
bonden worden. Zij, die zich letterlijk en figuurlijk over één nacht ijs waagden
(Van onzen Utrechtschen correspondent)
Naar wij van de zijde der N. S. ver
nemen, behoeft vooralsnog geen vrees
te bestaan dat de hevige vorst aanlei
ding zal geven tot blijvende ernstige
vertraging in het reizigersverkeer. De
vrij belangrijke vertragingen, welke he
denmorgen in het Noorden en Oosten
des lands tengevolge van het bevriezen
van locomotieven, welke onder invloed
van de naweeën van den oorlog nog niet
in loodsen konden worden onderge
bracht, veroorzaakt werden, hoopt men
in den loop van den dag te kunnen in
halen.
Dezen nacht vernacht men zoodanige
maatregelen te kunnen treffen, dat be-
Naar het A.N.P. verneemt, heeft de
regeering het besluit genomen, onzen
gezant in Spanje terug te roepen.
Volgens den diplomatieken medewer
ker van het A.N.P. worden echter met
deze terugroeping onze diplomatieke be
trekkingen met het Franco-land niet
verbroken. Te verwachten is, dat de heer
P. E. Teppema, onze gezant in Spanje,
zal worden vervangen door een zaak
gelastigde.
Men heeft zich afgevraagd, waarom
de Nederlandsche delegatie bij de V.N.
zich ten aanzien van de resolutie van
stemming heeft onthouden. Zijn wij wel
ingelicht, dan was men van meening,
dat het terugroepen van hoofden van
missies uit Spanje geen deugdelijk mid
del is om het regime te treffen, aange
zien slechts eenige mogendheden in dat
land door een gezant of ambassadeur
vertegenwoordigd zijn. Verreweg de
meeste landen zijn na den oorlog niet
overgegaan tot bezetting van den post
I
herstelde spoorbrug over de Maas bij Mook in de spoorlijn Nijmegen Venlo is
0fficieel geopend. De waarnemend commissaris der Koningin in de provincie Lim
burg knipt het lint door. Naast hem ir. F. Q. den Hollander, directeur der
Nederlandsche Spoorwegen
De Algemeene Vergadering der Ver.
Natits. thans 55 naties sterk, doordat
te elfder ere Siam als lid der U.N.O.
Werd toegelaten, deed na middernacht
bloede, doch gelukkig het laatste punt
van de agenda af en ging uiteen tot
September 1947.
De laatste daad van de vergadering
was het besluit om volgend jaar op
nieuw te New York bijeen te komen.
Na een debat, dat vier uur in beslag
*m' heeft de Algemeene Vergadering
°g een ontwerp-constitutie goedgekeurd
oor de oprichting van de internationale
hiporganisatie. Ondanks krachtige en
breedvoerige protesten van het Sovjet-
°k nam de vergadering de constitutie
&an.
De Russische groep, geleid door Gro-
"*yko, sprak de beschuldiging uit. dat de
wereld-hulp-organisatie, indien zij de
bepalingen van deze constitutie zou vol-
e?1' hulp zou geven aan ..fascistische
'etnenten, misdadigers en verraders on-
£bnen gevluchte en gedeporteerde per-
September volgend jaar, wanneer de
redering haar werk hervat, zullen van
het U.N.O.-hcofdkwartier 55 vlaggen
wapperen.
De gedelegeerden verlieten de slotzit
ting van de vergadering met Trygve
Lie's vermaning in de ooren om „voor
de vrijheid te droomen en te strijden."
Een zitting sluitend, die de eerste stap
pen naar wereldontwapening heeft op
geleverd, bracht Lje ontroerd zijn diepen
dank over aan gedelegeerden en pers
voor hun toewijding aan het werk van
den vrede.
„De naties der wereld zijn trotsch op de
gedelegeerden van deze vergadering. TJ
gaat «u naar huis en ik wenseh u goede
reis en laten de doelstellingen van de
Ver. Naties nw gedachten overheer-
schen."
Naar het A.N.P. verneemt, zijn de
besprekingen, welke te Bern werden
gevoerd tuéschen een Nederlandsche
delegatie onder leiding van den heer
D. P. Spierenburg, directeur der buiten-
landsche economische betrekkingen, en
een Zwitsersche, onder leiding van prof.
P. Keiler, geëindigd en is een handels
overeenkomst geparafeerd.
van gezant of ambassadeur te Madrid,
hoewel zij diplomatieke betrekkingen met
Spanje handhaafden of herstelden. In
dit licht gezien kan men den voorge
stelden maatregel als weinig of geen
effect sorteerend zien. Wellicht heeft bij
ons ook de overweging gegolden, dat het
aan bezwaren onderhevig was, onze zeer
kleine vertegenwoordiging daar aanmer
kelijk te gaan verzwakken door het weg
nemen van het hoofd der missie. Deze
overwegingen hebben echter niets uit te
staan met het feit, dat het Franco-re
gime ook bij de Nederlandsche regeering
weinig waardeeringt vindt. De regeering
heeft daarvan kort geleden bij de be
handeling der begrooting van Buiten-
landsche Zaken trouwens duidelijk doen
blijken.
„Er kan in de toekomst een „Pcarl
Harbour" verwacht worden van de
vijfde colonne in Spanje en daarom
moet ons wachtwoord „Waakzaamheid"
zijn", aldus generaal Franco in een mi
litante rede in de militaire academie te
Saragossa. Het is niet voldoende den
vrede lief te hebben, zoo zeide de gene.
ralissimus, men moet den vrede ook
weten te verdedigen, want de vrede
blijft in gevaar, zoolang de materialis
tische geest de wereld' beheerscht. De
oorlog kan ieder oogenblik verklaard
worden.
Een toekomstig „Pearl Harbour" zal
volgens Franco niet alleen bestaan in een
verrassenden aanval, maar bovendien ge
markeerd worden door het optreden van
een vijfde colonne. „Daarom is het slui
ten van de grenzen geen waarborg tegen
aanvallen", aldus Franco, die hieraan
toevoegde: „Wij weten waar de vijand
zich bevindt".
Engeland, het eenige land der
Groote Vijf, dat nog een ambassadeur
in Spanje had, heeft besloten dezen
'terug te trekken. Berichten van het
continent wijzen erop, dat de „gul-
den-middenweg"-resolutie linksch
noch rechtsch bevredigt.
Linksch eischt een volledige diplo
matieke breuk en rechtsch vreest
dat de actie de Spanjaarden dichter
om Franco zal brengen.
Portugal, Italië en het Vaticaan zijn
thans de eenige Europeesche landen die
nog ambassadeurs in Madrid hebben.
Portugal is geen lid der UNO en zal
zijn ambasadeur waarschijnlijk niet te-
terugroepen.
Niet-officieele Vaticaansche kringen
betwijfelen dat 't Vaticaan zijn ambas
sadeur zal terugroepen, omdat het Va
ticaan officieel nooit aan de internatio
nale politiek deelneemt. Bovendien zijn
de betrekkingen tusschen het Vaticaan
'en Franco altijd vriendschappelijk ge
weest.
Diplomatieke kringen te Rome geloo-
ven dat de Italiaansche ambassadeur zal
worden teruggeroepen omdat de regee
ring twee maanden geleden bekend
maakte dat zij de UNO-beslissing inzake
Spanje zou steunen.
Maarschalk C. Bennett van de R.A.F.,
die tijdens den oorlog eskaders bommen
werpers heeft aangevoerd, heeft Zater
dag gedurende een bijeenkomst van de
UNO-vereeniging te Londen verklaard,
dat hij zich naar aanleiding van het
besluit van de UNO ten aanzien van
Spanje voor de tweede maal van zijn
leven voor Engeland heeft geschaamd.
Den eersten keer wegens het teekenen
van de overeenkomst van Muenchen en
thans, omdat Engeland heeft gebogen
voor het machtigste wapen ter wereld,
een wapen, dat nog gevaarlijker is dan
de atoombom, n.l. de machinaties van
de moderne propaganda.
Tijdens den oorlog stond Spanje wel
iswaar aan de andere zijde, maar als
de UNO alles in het werk stelt, om wan
orde in dat land te brengen, is zulks
volgens mijn meening geen fair play, al
dus Bennett.
vriezing zal worden vocfrkomen. Wel is
men bevreesd, dat hij aanhoudende
vorst de bqotlijn EnkhuizenStavoren
buiten bedrijf zal moeten worden ge
steld. Ook zullen tengevolge van de ko-
lensehaarschte, ondanks de koude, de
electrische en Dieseltreinen minder
verwarmd moeten worden, terwijl de
stoomtreinen, waarvan de verwarming
niet zoo goed is, ter besparing van
brandstof in het algemeen korter zul
len worden gemaakt. Twee maatregelen
waarvan men hoopt, dat onaangename
gevolgen voor het reizigersverkeer tot
een minimum zullen kunnen worden
beperkt.
De Italiaansche regeering heeft de be
noeming van jhr. H. M. van de Wijck
als Nederlandsch gezant bü het Quiri
naal goedgekeurd.
Ossendrecht vierde Zondag het feit,
dat een oud-dorpelinge, Soeur Marie
Adolphine, die in China als martelares
voor haar geloof stierf, werd zalig ver
klaard. Des morgens te 10 uur droeg de
bisschop van Breda, Mgr. Hopmans,
met grooten luister in de parochie
kerk een pontificale hoogmis op, welke
o.m. werd bijgewoond door den Commis
saris der Koningin in de provincie N.
Brabant, prof. J. de Quay,
Het Nederlandsche motorschip ,,De
Meeuw", metende 174 ton, is Zondag
ochtend vroeg op de Humbert in botsing
gekomen met een Engelschen treiler
en gezonken. De vijf leden van de be
manning werden door den treiler aan
boord genomen en zijn behouden in Huil
aan wal gegaan.
„De Meeuw" was met een lading
stroocarton op weg naar Selby en had
Huil Zaterdag verlaten, nadat een lich
te machineschade was hersteld. Toen
de aanvaring geschiedde, lag het vaar
tuig voor anker op de Humber.
De machines van de „Maroken", een
klein Nederlandsch schip met een twaalf,
koppige bemanning, dat van Quebec
naar Nederland op weg was met oen la
ding pulp, zijn Donderdag onklaar ge
raakt, waardoor het schip aan een
storm, die soms pen snelheid van 35
mijl per uur bereikte, was prijsgegeven.
De Canadeesche kotter „Irving" heeft
Zondag met het schip contact gemaakt
en het naar een haven aan de Atlanti
sche kust gesleept.
Een der grootste Noord-Amerikaan-
sche radio-maatschappijen, de „Colum
bia Broadcastingsystem" heeft den auto.
riteiten verlof gevraagd de kleuren
televisie in praktijk te mogen brengen.
De president van de maatschappij, Frank
Stanton, verklaarde dat kleurentelevisie
over de nationale radiozenders spoedig
werkelijkheid zal worden.
Met het KLM-vliegtuig PH—TAD
„Arnhem", dat Zondagmorgen op Schip
hol landde, keerde o.m. de UNO-gedel'e-
geerde mr. E. M. J. A. Sassen in ons land
terug.
Vermoedelijk doordat kinderen met
vuur speelden, ontstond Zaterdag
brand in de groote boerderij van den
heer P. Bouwknegt te Nijevcen (bij
Meppel). Ondanks het feit, dat dc
brandweer spoedig ter plaatse was,
kon men niet verhinderen, dat
twintig koeien en een groot aantal
varkens in de vlammen omkwamen.
Ook de oogst en verschillende land
bouwgereedschappen gingen verloren.
Slechts het huisraad kon gered wor
den.
In Dordrecht zal dezer dagen uit
Duitschland per schip aankomen onge
veer 1000 M3 rondhout. Deze zending is
de eerste van een reeks, welke in totaal
voorloopig ongeveer 100.000 M3 hout zal
omvatten. De Nederlandsche regeering
heeft met de autoriteiten van de Fran
sche bezettingszone in Duitschland een
contract gesloten, waarbij Nederland
100.000 M3 hout op stam in het Schwarz
wald heeft gekocht. Deze boomen wor
den door Nederlandsche arbeidskrachten
geveld en als stammen naar Nederland
gevoerd om hier te worden gezaagd.
De Nederlandsche Grond Mij." voert
thans, onder toezicht van het ministerie
van Openbare Werken en Wederopbouw,
het werk ter plaatse uit. In het dorp
Reichental zijn barakken gebouwd voor
de huisvesting der houtbewerkers en de
twee hotels zijn in beslag genomen voor
cantine en bureaudoeleinden. Op het
oogenblik werken in Reichental om
streeks 100 Nederlandsche arbeiders.
Mgr. St. Kuypers C.S.S.R., Apostolisch
Vicaris van Suriname, zal 17 December
a.s. naar zijn missie-gebied vertrekken.
De Tweede Kamér is hedenmiddag begonnen met de beraadslaging over 3e door
de regeering in de vergadering der Kamer van 10 December afgelegde versJaring
inzake de ontwerp-overeenkomst van Linggadjajti.
Alle ministers met uitzondering van mr. Van Kleffens waren aanwezig.
Alle gereserveerde loges waren bezet; o.m. handen in de loge boven bet voor-
zittersburean de leden der Commissie-Generaal plaats genomen.
De heer ROMME (K.V.P.) opent de rij der sprekers. Opmerkend, fiat ze den in
de geschiedenis de Kamer voor een zoo belangrijke beslissing heeft gestaan ver
klaart hij zich ten volle bewust te zi'n van de verantwoordelijkheid, «elke op hem
rust ei. hij merkt op, dat hij nog zou kunnen aarzelen over een of ander détal.
Spr. citeert een artikel van „De Linie"
van 6 Dec., waarin opgemerkt wordt, dat
men alleen staat voor de keuze tusschen
continueering van het koloniaal bestuur
en de erkenning van de onafhankelijk
heid van Indonesië. Daarin wordt gezegd,
dat wie de rijkseenheid wil, deze alleen
kan verkrijgen door haar te doen steu
nen op het primaat van Nederland.
Tegenover het zwart, dat de rijkseen
heid op basis van wederkeerige vrijwil
ligheid een illusie is, stelt spr. zijn wit,
dat de rijkseenheid op basis van weder
keerige vrijwilligheid een ideaal is, dat
menigeen een utopie noemt, maar waar
in hij gelooft. Hij meent, dat dit ideaal
bereikbaar is en met alle kracht er naar
gestreefd moet worden door bepaling on
zer houding, omdat dit mede zal beslis
sen over het al of niet welslagen.
In den breede schetst spr. de roeping,
welke het Koninkrijk vervuld heeft. Die
roeping blijft, maar het is een andere, een
zonder het primaat van Nederland. Het is
een roeping om in deze wereld een voor
beeld te stellen, dat vruchtbaar Is voor
alle volkeren des rijks, vruchtbaar aan
geestelijk welzijn, vruchtbaar ook aan
stoffelijk welzijn, een voorbeeld, dat op de
steeds te laag mikkende wereld kan in
werken. Het is een misdaad tegen de we
reld, dat wij het gegeven van de histo
rische verbondenheid der volkeren van het
Koninkrijk niet zouden benutten om een
politieke eenheid op te bouwen. Wij zijn
aangewezen om ons gezameplijk voorbeeld
aan de wereld te stellen.
De groote Indonesische gedachte moet
voeren tot een broederschap tusschen da
beide volkeren. Is het inzicht juist, dat de
politieke eenheid van de Indonesische en
Nederlandsche volken veilig stelling in
houdt van ieders nationale vrijheid?
Het idee van het maximum bruikbare
ademt den geest van het oude: ik zou v;cl
meer willen, maar ik moet hier genoegen
mee nemen Het is een verfoeilijke geest
als deze het Nederlandsche volk zou be-
heerschen.
De revolutie van de republiek heeft ont
zaglijk remmend gewerkt op de inlossing
van de koninklijke belofte van 9 December
Zondagavond omstreeks half tien
brak in 't Noord-HolIandsc.U Koffie
huis te Sehagen brand uit. In een zaal,
waar een groot aantal paren aan het
dansen waren, vatte de lichtkroon
vlam, wat een groote paniek verwekte
onder de danslustigen. Aanvankelijk
liet de brand zich vrij onschuldig aan
zien, doch daar de brandweer van
Sehagen niet dan na drie kwartier bij
het koffiehuis verscheen, geraakte het
geheele gebouw in lichter laait.
De brandweerlieden stonden voor een
schier hopelooze taak. Langzaam greep
het vuur om zich heen, na drie kwartier
vatten de aangrenzende perceelen vlam
en weldra stonden verschillende winkel
huizen in brand.
Intusschen kwamen de brandweren
van Alkmaar, Barsingerhorn en enkele
andere plaatsen om met man en macht
het vuur te bestrijden. In allerijl tracht
te men den inventaris van de belendende
perceelen te redden, waarin men gedeel
telijk slaagde.
Een verzengende hitte bemoeilijkte het
blusschingswerk. Langzaam breidde de
vuurzee zich uit. Ook het distributie
kantoor, dat op den hoek van de Ge-
Volgens radio Moskou heeft de Alba-
neesche regeering een nota aan den
secretaris-generaal der V.N. gezonden,
waarin zij melding maakt van 21 grens
incidenten gedurende de periode van 10
September tot 20 November, waarbij
Grieksche troepen de Albaneesche grens
zouden hebben overschreden en grens
wachten zouden hebben aangevallen.
Ter viering van haar 15-jarig bestaan
kwam de Vereeniging van R.K. Ge
meenteraadsleden in de provincie
Utrecht, de grootste in den lande, Za-
ttrdag in hotel Noord-Brabant in feest-
vergadering bijeen. Onder den titel
„Taak en Tijd" sprak de heer J. W.
Andriessen, voorzitter van de K. V. P.,
een feestrede uit, waarin hij den na
druk legde op het tweeledig karakter
van de K. V. P., die zoowel beginsel- als
programpartij wil zijn
Met groote stelligheid kondigde hij
aan, dat wanneer opnieuw belang
rijke principieele kwesties, zooals
onlangs in de Kamer werden be
handeld op het stuk van den kinder
bijslag en de positie van de onge
huwde moeder, aan de orde zullen
komen, men ervan verzekerd kan
zijn, dat de K V. P. slechts dien
koers zal varen, die haar uit prin-
cipieelie overwegingen noodzakeJijk
voorkomt en zich daarbij niet zal
laten weerhouden door welke par
tij of regeeringspartner ook.
Ook hij wees op het communistisch
gevaar en achtte het de taak van de
K. V. P. dit met kracht zoowel bin
nen als buiten de landsgrenzen te be
strijden.
Misschien heeft de K. V. P., aldus
de heer Andriessen, op dit stuk in de
wereld wel een roeping te vervullen.
Het is daarom zaak, dat wij onze
internationale contacten zoo spoedig
mogelijk heropnemen en uitbreiden.
Ook zal het v«or regeering en parle
ment zaak zijn zich te bezinnen op de
vraag of tegen dit gewetenloos stoken
de grondslag van ons staatsbestel
niet met kracht moet worden beveiligd.
dempte Gracht en het Marktplein staat,
vatte vlam.
De manufacturenwinkel van mej.
Veenis stond binnen het uur in lichter
laaie. Slechts een klein gedeelte van den
inventaris kon aan de vlammen worden
onthouden. De winkel is lot den grond
afgebrand.
De ter linkerzijde van het koffiehuis
gelegen kruidenierswinkel van J. Simons
brandde eveneens volledig af.
Het verder gelegen café van Kaper
vatte door den vonkenregen eveneens
vlam. Het voornamelijk uit hout opge
trokken café brandde gehesl uit. Daar
mede waren vier perceelen ten offer ge
vallen aan het vuur. Het distributiekan
toor kon worden behouden, hoewel het
aan de achterzijde brand- en water
schade opliep. Hetzelfde lot onderging
de boven dit kantoor gelegen woning.
Van ver uit den omtrek stroomde het
publiek, aangetrokken door den rossen
vuurschijn, naar Sehagen. Een groote
politiemacht zorgde voor de afzetting.
Op de Gedempte Gracht was het een
warwinkel van beddengoed, tafels, stoe
len, kasten, kleeren en serviezen Vee)
ervan heeft onder de gedwongen en ge-
improviseerde verhuizing schade opge-
loopen.
In totaal zijn vier perceelen door den
brand in de asch gelegd. Vier andere
gebouwen kregen vrij ernstige water
schade.
In de haven van Antwerpen, waar
reeds Vrijdag enkele honderden haven
arbeiders weigerden het werk, dat hun
door het werfbureau werd opgedragen,
uit te voeren, dreigt thans een geschil
van grooter omvang te ontstaan. Zater
dag kon men gedurende den geheelen
dag geen arbeiders vinden voor het laden
en lossen van steenkool.
De oorzaak van het geschil zou liggen
in het verschil tusschen het bedrag, dat
onder de huidige omstandigheden in ge
val van werkloosheid aan havenarbei
ders wordt uitgekeerd en het arbeids
loon zelf.
De procureur-fiscaal van den bijzon
deren Raad van Cassatie, prof. E. G.
Langemeyer, heeft hedenmorgen na een
uitvoerig requisitoir tegen prof. mr.
H. Westra, ex-burgemeester van 's-Gra-
venhage, rekening houdende met deu
62-jarigen leeftijd van verdachte, een
gevangenisstraf van 15 jaar geëischt.
Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Graven-
hage had verdachte tot 20 jaar gevange
nisstraf veroordeeld.
1942. Voor ons volk staat vast. dat de ko
ninklijke belofte moet worden ingelost.
Maar na het einde van den oorlog brak
ook uit de revolutie, met het element van
illegaliteit. Wij hebben gekregen het tiid-
vak waarin we gingen spreken van steecis
verder afglijden van onzen weerstand tegen
het feit van de revolutie van de republiek.
Wij moeten ons afvragenkan en mag
men spreken van een afglijden in het ver
band van de koninklijke rede? Een spreken
van verder afglijden in dit verband is z.i.
niet waar, als men bedenkt wat tot in
lossing van de koninklijke belofte is ge
daan. Wij zuchten daar niet tegen, maar
tegen het illegale element dat ons hoog zit.
Een passend gebruik moet worden ge
maakt van het feit, dat we niet meer
onder dwang staan. In Indië beschikken
we over zooveel macht, dat we ons gezag
zouden kunnen herstellen. Juist ln deze
omstandigheid, nu we ook anders zou
den kunnen, wil spr. tegen Indonesië
zeggen: wij begeeren niet anders dan u
in uw nationalisme te zien groeien.
Maar hij voegt er bijbedenk ook. dat
100 pCt. merdeka een utopie is. Dat be-
Europa, als voor eenig volk in Europa,
staat evenmin voor eenig volk buiten
Sprekers doel is naar elkaar toebuigen
en niet van elkande gaan. De practische
weerslag is aangegeven in de 7 Decem
ber- rede. De weg daarin aangegeven, is
ook de weg van de K.V.P. De koninklijke
rede acht spr. ook thans nog den juisten
weg. De overeenkomst moet getoest wor
den aan de koninklijke rede.
Staatsrechtelijk noch staatkundig heeft
spr. te maken met de Commissie-Gene
raal. zooals hij destijds heeft verklaard.
Nu moet hij tot de regeering zeggen,
dat hij zeer ernstig bezwaar heeft tegen
de* wijze van publicatie van Linggadjati,
bezwaar tegen de publicatie in twee ten-
pi. Welke verdienste men aan de over
eenkomst wil toekennen, niet die van
duidelijkheid.
De Tweede Kamer is hedenmiddag te
één uur in openbare vergadering bijeen
gekomen. Aan de orde wordt allereerst
gesteld: stemming over de motie van
den heer Serrarens c.s. betreffende de
verleening en intrekking van vergunnin
gen tot uitoefening van autobusdiensten.
De motie werd z.h.st. aangenomen.
De Amerikanen hebben nog nooit zoo
veel voor Kerstaankoopen uitgegeven als
dit jaar. Zaterdag verdrongen zich in
elke groote Amerikaansche stad enorme
menschenmassa's in de winkelstraten.
Zij kochten van alles, want hun inkomen
was nog nooit zoo groot geweest. Luxe
artikelen zooals sigarettenkokers met
diamanten er op, pelsjassen e.d. zijn
volop te krijgen en vinden snel koopers.
De Kerstfeer werd nog verhoogd door
een snelle temperatuurdaling. Hoewel
zelfs de meeste geschenkartikelen volop
te krijgen zijn is er nog niet voldoende,
om den kooplust te bevredigen. Een win
kel met zeer begeerd kinderspeelgoed
heeft zijn geheelen voorraad binnen een
uur uitverkocht
Er zijn twee redenen, waarom er zoo
veel geld wordt uitgegeven. Ten eerste
is er voor het eerst in vijf jaar weer
volop van alles verkrijgbaar en ten
tweede zijn de prijzen van deze niet-
noodzakelijke goederen dikwijls veel
meer gestegen dan de prijzen van pri
maire verbruiksgoederen.
De meest begeerde artikelen zijn:
speelgoederen, radio-toestellen, sportar
tikelen en huishoudelijke artikelen. Zij
zijn volop te krijgen. Maar heerenklee-
ding, nylonkousen e.d. zijn moeilijk te
krijgen en de voorraden aan fijne ge
ïmporteerde luxe-voorwerpen zijn klein.
Een statistisch bureau van de regee
ring raamde, dat de Kerstverkoopen dit
jaar 24 procent grooter zouden zijn dan
vorig jaar. Toen werd ln de laafste drie
maanden van het jaar ni totaal voor
22.794.000.000 dollar omgezet.
BATAVIA, 16 Dec. (Aneta). Bij besluit
van den Luit.-Gouv.-Gen. is in afwach
ting van de voorbereiding van de vor
ming van een autonoom ressort Bangka
de „Voorloopige Raad van Bangka" inge
steld. Deze raad heeft tot taak: a. het
tot uiting brengen van de wenschen der
bevolking en het formuleeren van voor
stellen betreffende de staatkundige en
bestuursorganisatie van Bangka; b. het
voorstaan van de belangen van Bangka
bij alle bevoegde autoriteiten; c. het ge
ven van advies in alle voor Bangka be
langrijke zaken.
De Raad bestaat uit 25 leden; hiervan
zijn 14 Indonesiërs, 9 Chineez'en en 2
Nederlanders. De Indonesische en Chi-
neesche leden zullen bij verkiezingen
worden aangewezen.
Bent U gewoon per kwitantie Uw
abonnementsgeld te voldoen?
Uitstekend! Wij zullen er wel- voor
zorgdragen, dat deze kwitantie U
gepresenteerd wordt.
Hebt U echter wel eens berekend,
hoeveel incassokosten (en dat geldt :n
het bijzonder voor de maandabonne's)
U zichzelf zoudt kunnen besparen,
door vóór den aanvang van de maand
of het kwartaal het abonnementsgeld
te gireeren of per postwissel aan ons
over te maken?
Ons gironummer vindt U vermeld aan
den kop van ons blad.
ADMINISTRATIE
N. HAARL. COURANT
