1
Zetel bloembollencultuur
toch in Haarlem?
i
Een
kinderwagen
STAD EN OMGEVING
Bloembollencultuur en Stichting
van dén Landbouw
NICHT VAN CHURCHILL GETUIGT IN
RAVENSBRÜCK
Gebouw te Hillegom zou tonnen
gaan kosten
IN HET DOMEIN VAN EEN MEESTER-
BRONSGIETER
Gedenkmonumenten en plaquettes
thans het voornaamste werk
Joodsche patiënten
betuigen hun dank
EEN PIJP REDDE
ZIJN AUTO
AGENDA"
Hoe hard het vroor
Gesneuveld in Indië
Ballet Trudi Schoop
In de toekomst zal worden samengewerkt
Haarlemmers voor het
Bijz. Gerechtshof
OMROEPER
Smeekschrift aait de Koningin
DINSDAG 17 DECEMBER 1946
PAGINA 2
Advents- en Kerstavonden
Van de Kaih. Arbeiders'
beweging
Haarlem heeft de première
„Caeciïia"
Stroomdiefstal
Bokswedstrijden
Plechtigheid in het
Prov Ziekenhuis
VOOR DE STILLE ARMEN
Bonkaarten
Schoenenbonnen
Omtslagen
„Geheimen van het
waterland"
BENNEBROEK
BLOEMBOLLENCULTUUR
Gemeenteraad
HILLEGOM
DONKER HILLEGOM
VOORHOUT
BLOEMBOLLENCULTUUR
Jonge menschen
gevraagd
Tal van opdrachten
De gouden krullen van een pas gegoten borstbeeld worden bijgewerkt door
de vaardige hand van den heer Binder. Zijn gezel geeft een bronzen hoofd
een donkere kleur, met chemicaliën, die op, het brons inwerken
Clandestien vervaardigd
Een der mooiste werken
Zij plaatste een
in de Nieuwe Haarlemsche
Courant
Volkshulde voor den Paus
VRIJ VASTE MARKT
De vier kringen der kath. arbeiders
beweging zullen Advents- en Kerst
avonden organiseeren. Doel is de katho
lieke arbeiders hun vrouwen en ver
loofden op te wekken en voor te berei
den op het grcote Kerstgebeuren. De
besturen der kringen verwachten en
vertrouwen op een groote deelname en
opkomst der leden, hun vrouwen en
verloofden.
Kring West houdt Woensdag acht uur
In het clubhuis aan de Westergracht een
bezinningsavond, waar de adventsge-
dachte zal worden uitgewerkt. Hieraan
werkt mede een gedeelte van het kathe
drale knapenkoor, de heer W. Schalk
wijk verzorgt de declamatie. Kapelaan
A. Rule houdt een toespraak.
Kring Centrum .zal zijn bijeenkomst
houden in het gebcuw St. Bavo Don
derdag 19 December. De weleerw. heer
P. Heemskerk zal spreken over: „Plich
ten en rechten der arbeiders". De heer
C. v. d. Voeren en mej. J. v. d. Vooren
zullen voor de muzikale omlijsting zorg
dragen.
Kring Oost. De bijeenkomst van
„Kring Oost" zal gehouden worden in
het jeugdgebouw aan het Teylerplein
Donderdag a.s. acht uur. Hier zal de
geestelijke adviseur kapelaan W. de
Lange den Advent-- en Kerstavond ver
zorgen met medewerking der gidsen van
de parochie. De zaal zal in een kerst
stemming gebracht worden met versie
ring. Verder zijn er kerstliederen en een
kersttooneelstukje. De geestelijke advi
seur zal een inleiding houden over de
Advents- en Kerstgedachte.
Kring Noord houdt een gezinsavond
Donderdag 19 December acht uur in het
K.A.J.-gebouw, Langestraat. Een man
nenkoor zal optreden onder leiding van
den heer Meegdes. De heer Herman
Divendal zal spreken over „Gezinsleven".
Tevens is een expositie te bezichtigen
van de kunsthandel ,.De Eikel'" en boek
handel H. Coebergh. Tevens is er vrijdag
27 December nog een Kerstavond in het
gymnastieklokaal van de Eemstraat, af
gewisseld met zang en declamatie en een
Kersttooneelstukje. Kaarten voor deze
avond bij het kringbestuur verkrijgbaar.
Haarlem wordt den laatsten tijd ver
wend opcultureel gebied, niet alleen
wat het tooneel betreft, maar ook in
balletkunst. Wij hebben immers reeds
vooraanstaande buitenlandsche gezel
schappen te gast gehad. Gisteren ging
in onze stad een première voor geheel
Nederland, n.l. het optreden van het
Zwitsersche ballet Trudi Schoop. Haar
genre danskunst is over het algemeen
lichter en oppervlakkiger dan van Jooss
en het Zweedsche danstheater en bo
vendien een tikje geraffineerd. Zij
zoekt het ook meer in het geestige en
het ironische, hetgeen vergezeld gaat
van luchtige muziek. Haar volgelingen
dansen, spelen tegelijkertijd tooneel en
zingen ook zoo nu en dan daarbij.
Trudi Schoop zelf, die in het gedanste
blijspel van tien tafereelen de hoofdrol
van Barbara vervulde, blijft de rustige
spil waarom het gansche gezelschap
draait. Haar eigen bewegingen zijn so
ber, doch steeds prachtig afgewogen en
haar mimiek is onbetaalbaar. De ove
rige leden van het ensemble, die over
een bijna volmaakte techniek beschik
ken, laat zij dansen in alle mogelijke
figuren, die getuigen van haar °°r-
spronkelijke verbeeldingskracht, van
haar inventieve gave, wat vooral tot
uitdrukking komt in .Jeugd in het wit,"
een tennismatch in den meest grazieu
zen vorm.
Hierbij komt neg een zeldzame smaak
voor kleuren, hetgeen zich uit in de
heerlijke costuums, die uit soms ge
waagde en onverwachte tintencombina-
ties bestaan, doch die, daar zij door
kunstenaarshanden zijn samengevoegd
in het geheel niet detoneeren.
De beste tafereelen uit Barbara zijn
wel „In de hal van het station," „Het
feest voor de arme kinderen" en „Mo
desalon."
A. S
Op de gala- en feesteoncerten van
het mannenkoor „Caecilia", welke 15
en 16 Januari ter gelegenheid van het
gouden jubileum worden gegeven, zullen
medewerking verleenen: als gastdingen-
Henri Pieiage, oprichter van het man
nenkoor in 1897. Fred. J. Roeske, diri
gent van de Kon. Mannenzangvereen.
„Apollo" te Amsterdam, dat op het con
cert van 16 Januari zal optreden, en
Sem Dresden, directeur van het Kon.
Muziekconservatorium te Den Haag. So
listische medewerking verleenen Wil
lem Andriessen, piano, en Herman
Schey, bariton.
De directie van het Provinciaal Elec-
triciteitsbedrijf van Noord-Holland deelt
mede. dat er nog steeds in het verzor
gingsgebied van 't bedrijf a-sociale ele
menten zijn die zich aan stroomdiefstal
schuldig maken.
Opsporingsambtenaren zijn actief
werkzaam om deze gevallen aan het
licht te brengen en vele overtredingen
werden reeds achterhaald.
Bij het constateeren van stroomdief-
stal wordt streng opgetreden.
Het is wegens de benarde fcolenpositie
van ons land noodzakelijk dat zoo zuinig
mogelijk met electriciteit wordt omge
gaan.
In het Concertgebouw werden gister
avond bokswedstrijden gehouden door
De Ring Haarlem.
De uitslagen luiden: Lichtgewicht:
Seur (Corbett) wint o. p. van Roeiofs
(De Ring), Tabak (Den Haag» wint o.
p. van Smit (Krieger), Van Linge
(Krieger) wint o. p. van Bakker (Ds
Ring).
Vedergewicht: Van Beek (DAB)Van
Oosten (Ncordeinde) onbesiist. Weiter-
gewicht: Busken (Krieger) —Van Ek
(Corbett) onbeslist. Terstal (De Ring)
wint o. p. van Brcchard cursus), Wal
raven (DAB) wint o. p. van De fas
(Noordeinde), Klerkx (De Ring)Visser
(Corbett) onbeslist. Vrij gewicht: Hes
sels (De Ring) wint o. p. van Krans
(Corbett). Half zwaargewicht: Kramer
(Krieger) tegen De Lauw (DAB) onbe
slist.
In het hoofdgebouw van het Pro
vinciaal Ziekenhuis te Santpoort zijn
gisteren vele Joodsche oorlogspatiën
ten bijeen gekomen, om uiting te
geven aan hun dankbaarheid jegens
den geneesheer-directeur, doktoren en
verplegend personeel, die tijdens de
Duitsche bezetting zooveel zorg aan
hen hebben besteed en zooveel moed
hebben betoond voor het behoud van
hun leven. Als bewijs van dankbaar
heid werd aan het ziekenhuis een
oraline-mozaïek van Frans Balen-
dong, ter plaatsing in de gang van
het hoofdgebouw, aangeboden.
Namens de 50 Israëlieten, die van de
200 den oorlog hebben overleefd, sprak
de leeraar Philipson, die herinnerde aan
den tijd, teen de Joden „een hoopje
angst" waren. Hij memoreerde, hoe in
het najaar van 1944 de Duitschers er
achter waren gekomen, dat het zieken
huis een schuilplaats voor de Joden
vormde en hoe de laatsten hun knus
rusthuis moesten verlaten, bü welke
evacuatie velen om het leven zijn ge
komen.
De voorzitter van het huldigings-
comité, de heer Blitz, bracht allen, die
onverschrokken steun laadden verleend,
hartelijk dank.
Dr. Krouwels zeide, verblijd te zijn
zijn patiënten weer terug te zien en
hij bracht tot uiting, dat het een plicht
van menschelijkheid en naastenliefde
was, de helpende hand te bieden.
In de gang van het ziekenhuis heeft
vervolgens de 4-jarige Robert Furt, die
in de angstige periode aldaar werd ge
boren, het gedenkraam onthuld.
Hevig ontdaan' stormde gisteravond de
taxi-chauffeur A. E. van V. het politie
bureau aan de Smedestraat binnen. Hij
gend vertelde hij den dienstdoenden
wachtcommandant wat hem zoo even
overkomen was. Op het Plein werd hij
aangeroepen, een manspersoon gaf op
dracht hem naar Heemstede te vervoeren
vla de Spanjaardslaan. En nu begon het,
want midden op deze laan trok de pas
sagier een revolver te .voorschijn met het
vriendeliike verzoek te stoppen en den
wagen té verlaten. De chauffeur weigerde
aanvankelijk, maar een slag met de revol
ver op zijn hoofd sprak duidelijke taal.
In zijn visioenen zag hij reeds zijn vrouw
en kinderen aan zijn lijkbaar staan. En
aangezien de chauffeur den aardschen
beslommeringen ten spijt weinig of geen
lust toonde dit ondermaansche te verla
ten, voldeed hij aan dit verzoek. Eenmaal
buiten den wagen kreeg de man een lu
mineus Idee. H11 haalde zijn pijp te voor
schijn. hield den steel «naar voren en zei
met zachte stem: „Laat nu eens kijken
wie het eerst kan schieten!" De revolver-
held verdween schielijk: de politie onder
zoekt elke zaak en dus ook deze, maar.
het is moeilijk er geloof aan te hechten.
C. fl, N.N. f2, S. 50 ct„ v. L. f20,
E. f25. A. f5. A. B. f2.50, B V. te B.
f5. Totaal f1786
Gestort op de Twentsche Bank door: A.
B. 15. N.N. f10, J. T f5, Mevr. M. T.
v. A. 15, N.N. fl.
Ingekomen bij het Comité: N.N. f 25,
N.N. f25, N.N. f 1.50. N.N. f5, N.N. f5,
Personeel Ineassodienst f 39, Huize „Park
zicht" f 14.50.
Morgen, Woensdag, zijn aan de beurt
voor het afhalen nieuwe bonkaarten:
van de letter V het restant en W van
Wa af t.m. Wem.
De letters D, E en F kunnen morgen,
Woensdag, schoenenbonnen afhalen.
IJs in Volendam. Een beetje voorzichtigheid kan geen kwaad
In de gistermiddag voortgezette verga
dering van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur kwamen de afdeelin-
gen Andijk, Lutjebroek en Enkhulzen met
een nieuw ontworpen plan voor bedrijfo-
maatregelen naar voren, een vereenvou
digd stelsel, waarin de kleine kweekers
gelegenheid krijgen hun capaciteiten te
ontplooien. De inlevering van plantgoed
zal een stimulans zijn, om zuivere en
goede soorten te kweeken; het plantgoed
krijgt meer waarde. De knoeiers zullen
automatisch verdwijnen, als men vraag
en aanbod zooveel mogelijk laat beheer-
schen. Het hoofdbestuur somde een aan
tal nadeelen op, maar liet de beslissing
aan de vergadering. Het voorstel werd
verworpen met 152—105 en 27 blanco
stemmen. De aldeeling Anna-Faulowna
verzocht het hoofdbestuur de vrijstelling
inkrimp bij het zesde procent te laten
beginnen. Dit jaar kan dit percentage niet
meer In de regeling worden opgenomen,
maar In de toekomst kan met dezen
wensch rekening gehouden worden, waar
door de eerste 5 pct. van het surplus door
allen gedragen zou worden. Bij dit voor
stel maakten afgevaardigden van de ge
legenheid gebruik om te pleiten voor de
Het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam
behandelde hedenmorgen verschillende
kleine zaken tegen Haarlemmers, die
by den vijand in krijgsdienst waren
getreden. De nog jeugdige H. Labots
had in 1943 dienst genomen by de
Kriegsmarine en had convooi gevaren
tusschen Hammerfest en Kirkenies.
Zeer verzachtende omstandigheid voor
dezen knaap was het feit, dat hij een
bijna geheel Duitsche opvoeding had
gehad.
De eisch van den procureur-fiscaal,
mr. Bedier, was mild: vijf jaar R.WJ.
met aftrek.
Een andere Haarlemmer, de kunst
schilder, eertijds kantoorbediende G.
Goode, was in 1941 lid geworden van de
NSJB., waarby hy als blokleider had
gefungeerd. Sept. '44 deed hy bewa
kingsdiensten als hulp-landwachter. Een
goede noot voor dezen verdachte was
het, dat hy als ambtenaar by het Gew.
Arbeidsbureau nog al enkele menschen
uit Duitschland had gehouden. De eisch
tegen hem was drie jaar met aftrek.
Tenslotte vorderde mr. Besier tegen
den kantoorbediende H. Vorstman, die
eveneens als hulplandwachter de spoor-
lyn AmersfoortApeldoorn had be
waakt, 2i/0 jaar met aftrek.
Uitspraak 24 Dec.
Gerekend met ingang van 5 Mei 1945
is, op grond van het Zuiveringsbesluit,
ontslag verleend aan A. Jacksen, wet
houder van Heemstede.
De damwedstrijd BeverwykHRKD
eindigde in een 95 overwinning voor
HRKD.
vrijheid van vak en vereeniging. De
voorzitter deelde mede, dat er eerst een
opgelegde inkrimping zou komen, maar
dat daarna, na hevigen stryd, een vrij
willige regeling kan worden ingevoerd.
Spr. gaf daarna college over de beteeke-
nis van het Bedrijfschap en de verhou
ding tot de organisaties. Het hoofdbestuur
nam het voorstel daarna over, waarna het
aangenomen werd met 223 tegen 23 stem
men en 31 blanco.
De afdeeling Warmond verzette zich
tegen het voorstel van het hoofdbestuur
inzake samenwerking met de Stichting
van den Landbouw. De voorzitter merkte
naar aanleiding daarvan op, dat de volks
vertegenwoordiging van meening is, dat
de land- en tuinbouw in een publiek
rechtelijke organisatie moet worden be
trokken onder leiding van de Stichting
van den Landbouw. De Algemeene Ver
eeniging zal een zelfstandige en vrije or
ganisatie voor de behoefenaars van hot
bloembollenvak blijven. De vergadering
ging met het voorstel accoord en de al
deeling Warmond trok haar verzet in.
De begrooting voor 1947, die voor ba
ten en lasten 92.500 aanwijst, werd zon
der discussie goedgekeurd.
In de vacature G. van Ryn Jr. werd
door de vergadering de heer Corn, van
Dijk Sz. uit 's Gravenzande en in de va
cature van den heer p. F. Seignette de
heer J. Volkering uit Limmen gekozen,
zoodat genoemde heeren in het hoofdbe
stuur zitting zullen nemen.
Mevrouw Odette Sansom, een heldin
der Fransche verzetsbeweging en draag
ster van het George-kruis, verklaarde
Maandag voor het militaire gerechts
hof, dat de Gestapo dacht, dat zij 'n
nicht van Churchill was, toen zij by
aankomst in het vrouwenconfcentratie-
kamp te Ravensbrück werd onder
vraagd.
Mevrouw Sansom was in Frankrijk
door de Gestapo gevangen genomen,
werd aanvankeiyk te Parijs in arrest
gehouden en tenslotte in Juli 1941
overgebracht naar Ravensbrück. Haar
commandant was kapitein Peter
ChurchiU geweest.
Zij verklaarde, dat de commandant
van het concentratiekamp haar by
aankomst had gevraagd: „Bent u me
vrouw Churchill", en dat zij „ja" had
geantwoord.
Daarop werd gevraagd: „Bent u dan
Churchill's nicht?"
Deze vraag had zy ontkennend beant
woord en zij had gezegd, dat zij de vrouw
was van kapitein Churchill.
„Toen wij in Frankrijk gevangen ge
nomen werden", zoo zeide zij, „had mijn
commandant, kapitein Peter Churchill,
het het verstandigst gevonden, zijn
waren naam op te geven. Ook dacht hij,
dat het nuttig zou zijn, indien ik zou
beweren, zijn vrouw te zijn". Vandaar
dat Mevr. Sansom te Ravensbrück altijd
beschouwd was als een mevrouw Chur
chill.
Mevr. Sansom vertelde vervolgens, dat
zij een geheelen nacht met 40 andera
vrouwen werd opgesloten in een kamer
zonder meubelen of beddegoed alvorens
door de Gestapo te worden verhoord.
Drie maanden en een week had zy
in een onverlichte ondergrondsche cel
doorgebracht, waarin geen bed stond
Zij mocht er eens in de veertien dagen
uit om een bad te nemen. Later werd zy
overgebracht naar een cel op de bene
denverdieping, die beter was, omdat z-ij
daar een bed had en wat licht, doch het
raam keek uit op het crematorium van
het kamp, waar op het laatst de cre
maties dag en nacht doorgingen. De af-
schuwelyke lucht drong door tot in haar
cel.
„Ik zag, dat er gillende menschen
naar de ovens van het crematorium
werden gesleept", zei ze. „Daarna hoorde
ik nog meer angstkreten, en dan, duide
lijk, het open en dicht gaan van de oven
deuren. ik zag die menschen dan nooit
terug. Zij verdwenen totaal, en ik ben er
zeker van, dat zij levend verbrand
werden".
De advocaat-generaal onderbrak haar
hier.
„Dit is de ergste beschuldiging, die
men tegen een mensch kan uitbrengen",
zei hij tot Mevrouw Sansom. „Zweert u,
dat u die menschen levend in de ovens
zag verdwijnen?"
„Ik heb niet gezien, dat zij inderdaad
in de ovens werden gestopt, doch ik kan
zweren dat ik hen naar het crematorium
zag sleepen, en dat zij daarna nooit te
rugkeerden", antwoordde de getuige.
Zondagmorgen 22 December, 10.30 uur,
is in het Frans Hals Theater een film
voorstelling onder auspiciën van de Vo-
gelbeschermingswacht „Zaanstreek", ge
vestigd te Koog aan de Zaan.
Vertoond zal worden het levenswerk
van wijlen den bekenden vogelfotograaf
Nol Binsbergen, de groote geluidsfilm
„Geheimen van het Waterland",
Dezer dagen hield de afdeeling Benne-
broek van de Algem. Vereeniging voor
Bloembollencultuur een algemeene ver
gadering. Bij acclamatie werd jhr. mr. dr.
O. v. Nispen tot Pannerden, burgemees
ter van Hillegom, voorgedragen tot voor
zitter van het hoofdbestuur.
Ten aanzien van de twee vacatures in
het hoofdbestuur werden de heeren J. v.
Dijk uit Westland en S. Valkering uit
Limmen candidaat gesteld.
Ter vergadering bleek duidelijk groote
ontstemming over het optreden van een
viertal groote exporteurs, dat in den af-
geloopen zomer by het bedrijfsschap een
wyziging in de bepalingen heeft weten
te verkrijgen, waardoor de belangen van
vele kweekers ernstig zijn geschaad. De
slappe houding van het bedrijfsschap
werd scherp becritiseerd. Als afgevaar
digden naar de algemeene vergadering
werden benoemd de heeren G. P. Lom-
merse en Joh. Bonkenburg.
De raad der gemeente Bennebroek
komt Donderdag 19 December, des
avonds 8 uur, ten raadhuize in open
bare vergadering byeen.
Het is reeds geruimen tyd geleden,
dat de afgevaardigden der Algemeene
Vereeniging voor Bloembollencultuur be
sloten den zetel van Haarlem naar
Hillegom over te brengen De gemeen
teraad van Hillegom schonk het ter
rein Treslong en bovendien 100.000.
De Hillegomsche zakenwereld bracht
een bedrag van ƒ350.000 bijeen voor
den bouw van een nieuwe bollenbeurs
met tuin. Daar echter de 100.000 van
Hillegom naar Haarlem zouden moeten
verhuizen, omdat Bloembollencultuur
contractueel verplicht was een schade
vergoeding tot dit bedrag te geven indien
het Krelage-huis gesloten zou worden,
moet dit bedrag voor den bouw buiten
beschouwing biyven. Er zou dus 25G.000
resteeren, maar wij mogen aannamen
dat deze som nog wel wat verhoogd zal
worden.
Intusschen zijn kort geleden twee
architecten van naam uitgenoodigd een
voorloopig plan voor Hillegom te ont
werpen. Tegelykertyd kwam het Krela-
gehuis. dat militairen hadden bezet,
vrij en begon men aldaar met de restau
ratie. In dezelfde periode stelde de ge
meente Haarlem 'n terrein by den ge
meentelijken kweektuin aan de Klever-
laan beschikbaar voor proeftuin. Kort
daarna besloot de vakgroep Export van
Bloembollencultuur een groot gebouw in
het Kenaupark te Haarlem als haar ze
tel in te richten.
En nu is ons ter oore gekomen, dat
deskundigen het bedrag voor den bouw
te Hillegom slechts een fractie van de
totaal benoodigde bouwsom noemen. Er
werd ons verzekerd, dat voor de uitvoe
ring van werkelyke grootsche en seri
euze plannen wel een millioen noodig
zou zyn. Het is niet onmogelyk, dat de
kwestie opnieuw ter tafei zal komen,
waarby men zich dan met de ontwikke
ling van den gang van zaken na de alge
meene vergadering zal kunnen bezig
houden.
Een abonné schryft ons: Hoewel de
Havenstraat een behoorlyk aantal
straatlantaarns telt, blijven deze, op één
na, onontstoken. Dientengevolge heerscht
er des avonds, in de reeds genoemde
straat, een Egyptische duisternis met
de daaraan verbonden minder prettige
gevolgen.
Moge hierin spoedig verandering
komen!!
In café Boerhaave kwam de afdeeling
Voorhout van de Algemeene Vereeniging
van Bloembollencultuur in vergadering
byeen. Met een kort woord opende de
voorzitter, de heer P. A. van Reisen, die
vergadering. De bestuursleden, de hee
ren P. A. van Reisen, P. L. v. d. Hulst en
Jac. Knopperts waren aftredend, waarna
de twee laatsten zich niet herkiesbaar
stelden. Gekozen werden de heeren C.
Prins en E. F. Knopperts Jzn„ terwyl
de heer P. A. van Reisen werd herkozen.
Laatstgenoemde werd ook met groote
meerderheid van stemmen tot voorzitter
Mt-dden in één der schilderachtigste vakjes natuurschoon van Haarlems
omgeving, het bosch van het Koningshof aan den Duinlustweg
te Overveen, ligt een uit roode baksteenen opgetrokken koet
siershuis. De stijl van het gebouwtje doet denken aan de grijze
oudheid, toen de bezitters van groote buitengoederen nog met
vier paarden bespannen koetsen langs de met eeuwenoude eiken
overkoepelde lanen reden of vergezeld van een troep jachthonden
tegen het wild ten strijde trokken. Over de lanen snorren thans
de Chevrolets 1946, van de eeuwenoude eiken zijn er talloozen ontdaan van
hun wortels, liggen als asch over West-Nederland verspreid ten gevolge van
den triomph der noodkacheltjes, de jachthonden zijn geconsumeerd in den
oorlog en het wild heeft het bosch verlaten, om in de voor de menschen
levensgevaarlijke duinen een rustigen ouden dag te beleven.
Het koetsiershuis, dat voor een onbe
kende in deze omgeving alleen te
vinden is, wanneer hy op den
Duinlustweg aangekomen op goed ge
luk een klein houten pyltje volgt, waarop
het nummer 28 vermeld staat, heeft lan
gen tyd onbewoond gestaan, doch in 1944
kreeg het weer bewoners, die er een be
drijf In gingen uitoefenen, dat overeen
stemming vertoont met het exterieur van
het huis en de omgeving.
Een groote bronzen figuur, die de wacht
houdt bij de deur, doemt op, wanneer
men de laatste struiken en boomen voor-
by is en het gebouwtje door een dennen
haag te zien is.
Met een scheef hangend hoofd kijkt hy
langs het laantje, naar degenen, die
voorbijkomen. Niet de tand des tyds
heeft hieraan gevreten, doch het oorlogs
geweld heeft het beeld tot slachtoffer ge
kozen, zoo vertelt ons de bewoner van
het koetsiershuis, de meester-bronsgie-
ter A. Binder, die het gebouw als domi
cilie kreeg toegewezen na de gedwongen
evacuatie van de Kleverlaan, waar hij
voorheen zyn werkplaats had. Eén
maand voor Dollen Dinsdag had de heer
Binder opdracht gekregen de Kleverlaan
te verlaten, omdat de woningen daar om
strategische redenen gesloopt moesten
worden.
De prachtige werkplaats, die de brons
gieter daar bezat, werd met den grond
gelijk gemaakt en in het gebouw, dat
hem toen werd toegewezen, moest hy
zich geheel opnieuw installeeren. De
öroogstoof heeft hij opgetrokken van
ijzeren bielzen, die hij van de Nederlarid-
sche Spoorwegen heeft overgenomen.
Ook de zandvormen deden vroeger
dienst bij het treinverkeer der N.S. Doch
hoe de heer Binder zich ook moet behel
pen, zijn gezicht blyft steeds opgeruimd
en vroolijk beweegt hij zich tusschen de
starende bronzen beelden en de bleeke
gelaatstrekken van gipsen grootheden.
Uit alle deelen van het land en somtijds
ook uit het buitenland stroomen de op
drachten binnen.
De Nederlandsehe Spoorwegen be
stelden bijvoorbeeld gedenkplaquet-
tes. Naast een toepasselijke spreuk
staat boven op deze plaquettes het
vignet der N.S., waaronder de na
men der gevallen collega's. Voor elk
station zijn natuurlijk verschillende
namen aangegeven, zoodat voor elke
plaquette een nieuwen vorm gemaakt
moet worden.
De Centrale Keuken van Rotterdam
bestelde twee groote werken, waarop
menschen afgebeeld staan, die met pot
jes en pannetjes eten komen halen bij de
gaaxkeuken. Voor de leerlingen van het
pensionaat St. Louis staat een bronzen
gedenkplaat klaar ter nagedachtenis aan
Broeder Valentius Mercx, die in het con
centratiekamp Belsen om het leven is
gebracht.
Drie maskers voor den nieuwen Stads
schouwburg van Rotterdam, voorstellend
een drama, een blijspel en een ernstig
spel, moeten zoo snel mogelijk geleverd
worden. Een ontwerp van een Romein-
schen soldaat, die geplaatst moet worden
op een plein in Utrecht, wordt deze week
verwacht. Vóór Mei van het volgende
jaar moeten ongeveer 14 gedenkmonu
menten worden gemaakt. Een ouder-
wetsch bronzen kanon staat in een hoek
van de werkplaats te wachten om ge
smolten te worden tot een gracieuse
vrouwenfiguur.
De patroon van Heerlen, die aan den
gevel van het stadhuis aldaar geplaatst
moet worden ,ligt in verschillende stuk
ken te wachten op afwerking en op het
laschproces. Het monumentale beeld van
den H. Willibrordus, dat ongeveer 2000
K.G. zal wegen, is getuige van het mach
tige werk, dat hier verzet wordt. Een
collega van het oorlogsslachtoffer, dat
by den ingang van het koetsiershuis de
wacht houdt, staat in een hoek met het
hoofd op de borst gezakt. Ook deze heer
is getroffen door de moordende scherven
van de mortiergranaten, die op 's-Herto-
genbosch neerkwamen en is na observa
tie door den heer Binder gedoemd te
wachten, totdat hij aan de beurt is op de
gloeiende operatietafel te verschynen.
Van de wachtkamer leidt de brons
gieter ons naar een afdeeling;, waar de
oude gipsfiguren bewaard worden. Daar
onder bevindt zich nog een borstbeeld
van Koningin Wilhelmina, dat de heer
Binder in 1943, ondanks het verbod om
te gieten, vervaardigd en afgeleverd
lieeft. De voorwerpen, die thans in be
werking zyn, worden gemaakt van brons,
dat gedurende den geheelen oorlog by
den gieter ondergedoken is geweest.
Een parmantig Scheveningsch vis-
schersvrouwtje van gips staart ons aan,
wanneer wij naar de gietvormen gaan
kyken. Vaardige handen drukken het
natte zand tegen de gipsvormen aan, om
op deze wijze een model te verkrijgen,
waarin straks het kokende brons gegoten
zal worden. 3y het spreken over de per
soneelskwestie betrekt het gezicht van
den heer Binder. Hij vindt het vreemd,
dat zoo weinig jongelui zich interesseeren
voor dit prachtige vak. De werken, die
vervaardigd worden zijn immers byna
onvergankelijke herauten, die getuigen
van den kunstzin van den gieter en die
toewijzen hoeveel tallooze uren aan het
werk zijn besteed.
Graag zag de heer Binder, dat zyn
bedryf ook na zijn heengaan voort
gezet zou worden door jonge vak-
menschen, die thans by hem oplei
ding kunnen genieten en daarbij een
behoorlyke bestaansmogelykheid kry-
gen.
De brons-gieter heeft vele van zyn
groote werken op de gevoelige plaat vast
gelegd en bij elke foto kan hij lange ver
halen yertellen over de bijzonderheden,
Het maken van een zandvorm, waar
in straks het brons gegoten wordt,
geschiedt uiterst nauwkeurig. Drie
knechts hehben een masker voor
den nieuwen Stadsschouwburg van
Rotterdam onderhanden
die by de vervaardiging daarvan voor
kwamen.
Eén van de mooiste werken was wel de
regeeringsklok, die voor de wereldten
toonstelling in Amerika moest worden
gemaakt. Aan den top daarvan was Ko
ningin Wilhelmina geplaats, daaronder
respectievelyk de ministers, de Eerste en
Tweede Kamer, de soldaten, de burgers
enz. De niet minder dan 350 figuren, die
op deze klok stonden, waren alle beweeg
lijk. Het monument op den Afsluitdijk,
de hekken voor het gebouw van den
Hoogen Raad te Den Haag, het Mercu-
riusbeeld op Schiphol, de plaquette op
de Moerdijkbrug, de beelden in de Vre-
deskerk te Amsterdam, het hek van het
raadhuis te'Enschede, waarin de geheele
geschiedenis der gemeente verwerkt is,
enz., komen in zijn album voor.
Wanneer een ieder des avonds naar
huis gegaan is, blijft de heer Binder
nog werken aan de groote en kleine
beelden, de lange en breede ge-
denkplaquettes, de rood-bronen en
zwart-bronzen tropeeën, die straks na
voltooiing uitgeloofd zullen worden aan
vereenigingen, die als overwinnaars uit
de diverse sportkampen te voorschijn
zullen komen, om toch maar zooveel
mogelijk, beeldhouwers, ondernemingen
en particulieren, te helpen aan de be
stelde voorwerpen,
voor den nieuwen wereld
burger.
Als straks „Zijne Majesteit"
vol trotsch wordtrondge
reden, dan heeft hij nog
geen besef van de moeilijk
heden, die het koopen van
zijn vervoermiddel ople
verde.
Mama weet wèl hoe moeilijk
het was; toch is zij geslaagd...
Prijs 16 cent per m.m.
Woensdag 18 Dcc.:
Stadsschouwburg': Kennemerlyceum met
„Zwaan-kleef-aan", 2.30, Charlotte Kohier
met „Oompjes droom" 8 u.
Gein. Concertgebouw; Italiaansch opera
concert 8 uur.
BIOSCOPEN
Rembrandt-theater: Rinket's variété-
Cinema Palace: Zoolang ik leef (18 j.).
1.uxor: De laatste der Mohikanen (alie
leeft.) 2, 4.15 7 en 9.15 uur. Frans Mals:
Het smeulend vuur (18 j.) 2, 4,30, 7 en
9.15 uur. City: Koraalrif (18 i.) 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. Spaarne theater: Overval
wagens (14 jaar) 2.30, 7 en 9.15, Zond.
2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Apotheken: De nachtdiensten worden,
waargenomen door: Apotheek van Rijn,
Ei Houtweg 15, tel. 10539; C. G. Loomeijer
en Zn., Zijlweg 34, tel. 12495; Nolf's Apo
theek, Kruisstraat 26, tel. 11174; Schoter.
bosch-Apotheek, Rjjksstr.w. 19, tel. 12711.
Zieken vervoer: fa. Mathot, Gr. Houtstr.
39. tel. 11990, Margriet, Turfmarkt, tel.
21400 (dag en nacht).
herkozen. Tot afgevaardigden voor de
algemeene vergadering werden gekozen
de heeren P. v. d. Nouland en P. A. van
Reisen, en de heeren G. K. Spierenburg
en C. Prins. De candidaat voor het
hoofdbestuur, de heer N. Blokker uit
Heiloo, heeft deze candidatuur niet aan
vaard, zoodat nu candidaat werd gesteld
de heer S. Valkering uit Limmen. By de
L :-handeling van den beschryvingsbrief
werd een voorstel van de afdeeling Uit
geest om de saneering af te schaffen
verworpen. Een voorstel van den heer
C. Prins, om by het hoofdbestuur er
op aan te dringen de 2 K.G. per roe in
geleverde mendeltulpen uitbetaald te
krijgen, vond algemeenen bijval.
Het K.N.M.I. te De Bilt ontving uit ver
schillende plaatsen gegevens, waaruit ne-
denmorgen om zeven uur het volgende
temperatuurbeeld in graden Celsius kon
worden samengesteld
Groningen 7 gr., Leeuwarden 7 gr.,
Twente 5 gr., Maastricht 8 gr., Eindho
ven 7 gr., De Bilt 8 gr., Den Helder 5
gr., Vlissingen 7 gr.
Geheel Europa ligt ln de boelen van
de heerschende vorst. Enkele groote
steden meldden temperaturen van: Ber
lijn 8 gr., Hamburg 7 gr., Parijs 6 gr.,
Bordeaux 5 gr., Madrid 4 gr., Turijn 2 gr..
Moskou 24 gr.
De regeering deelt tot haar leedwezen
mede, dat inde afgeloopen week tenge
volge van oorlogshandelingen m Indië de
volgende militairen om het leven zijn ge
komen: J. H- Hogendoorn, Leidscheiidam;
J P. H. van der Scheur, Utrecht; R. Wolf,
Emmen; J. H. Eikhout, Wageningen; J.
W. H. v. d. Velden, Schalkwijk; W. Kooi
man, Dieren; H. Daamen, Heerde; P. C. v.
d. Vught, Nijmegen: H. Plantenga, Haar
lem' H. Bergman, Harlingen; H. Loonstra,
Eestrum, Fr.; w. M. Paulzen, Eindhoven;
H. Stuifzand, Smilde; B. v. d. Scheur,
Schoonhoven; C. Blom, Haarlem; C.
Boone, Rotterdam, allen van de Kon,
Landmacht in Indonesië.
Verder de volgende leden van het N.-T.
leger: J. Stolker, Boskoop: L. Makilpessy,
Indië; M. van stappen, Indië: J. C. Keere-
weer, Den Haag; Sakul, Indië; W. J. Va
lentin, Indië; J. H. W. Stokking, Korzen
Ir.d.; G. Willems, Indië; N. C. Blom, In
dië; H. P. de Koning. Indië; L. L. Abra
hams, Indië: L. V. Bout, Indië; vermist
J. J. Janssens, Sint Jansteen.
Vandaag zijn twee Dakota's van Schip
hol naar B'atavia vertrokken met Kerst-
post voor Nederlandsehe militairen. Deze
vluchten worden ln- samenwerking met da
K.L.M. uitgevoerd. De toestellen (de VH-
RCY en de VH-RCP) staan onder com
mando van de kapt. L. Janssen en lt. F
Schenk.
Het „Comité Handhaving Rykseenheid"
heeft, steunend op de ruim 300.000 ad-
haesiebetuigingen, welke op zijn oproep
zyn binnengekomen, de Koningin ver
zocht, een smeekschrift in ontvangst te
nemen. In dit smeekschrift wordt er op
gewezen, dat adressanten het in den
meest volstrekten zin onaannemelijk,
ontoelaatbaar en ook onnoodig voorkomt,
dat van de eenheid van het Koninkrijk
afstand zou moeten worden gedaan. Zij
doen een beroep op dé Koningin om de
ramp af te wenden en te werken aan
een opbouwende toekomst, in een nieu
we, gezamenlijke machtdragende organi
satie onder de vleugels van het oude,
beproefde Koninkrijk.
Sinds eenigen tyd werden van be
paalde zijde in Italië door middel van
de pers systematisch aanvallen gericht
tegen den H. Stoel en tegen den persoon
van den H. Vader zelf. De Katholieken
van Italië hebben besloten tegen deze
campagne een actie op touw te zetten,
welke duidelijk zal maken, dat datgene,
wat door de anderen thans besmeurd
wordt, voor hen de grootste waarde
heeft, waarvoor zy zelfs hun leven wil
len offeren. Men wil het Italiaansche
volk doen gevoelen, dat de katholieke
actie een realiteit is en als eerste groot0
manifestatie zal op-22 December a.s. een
groote volkshulde voor Z. H. te Rom0
plaats hebben.
Staatsobligaties waren vandaag gedrukt
Pandbrieven bleven vrijwel prijshoudeu
bii geringe affaire. e0-
De aandeelenmarkt was vrij vast
stemd. Oliewaarden stegen 8 a 10%- y et
de scheepvaartmarkt had een 8un„„Jn-
ondertoon. Cultuuraandeelen waren cv-
eens licht in herstel
