„Artikelen, toelichting en verklaring
moet men als één geheel zien"
i
VOORLOOPIG MINDER VLEESCH
K.L.M.-employe's exposeeren
Vaders van groote gezinnen
worden niet opgeroepen
Duidelijk moet blijken, dat men niet
alleen artikelen onderteekent
In het Westen géén
stroomlooze uren
AlleKNVB-wedstrijden
afgelast
„TWEEDRACHT EN TERREUR MOETEN
VERWIJDERD WORDEN"
Onzekerheid omtrent levering
uit het buitenland
Tentoonstelling „Na half zes
H
Het consument
crediet
Demobilisatie der lichting 1945
einde 1948
LATER RONDE-TAFEL
CONFERENTIE?
Parlementaire commissie
voor West-lndië
Het weer
ELFSTEDENTOCHT....
Dooi zet langzaam in
Rede van Dr. Van Mook op conferentie
te Denpasar
Extra bon van 100
gram vervalt
-i|| Griep-apidemie te Breda
Tot hoofd en hart
DONDERDAG 19 DECEMBER 1946 o
69sfe JAARGANG No. 23727
VERKLARING VAN MINISTER JONKMAN
Bindende notulen blijven
geheim
Geen gewone ambtenaren
Wel maatregelen, maar
nog geen datum
Tekort aan veevoeder
300 militairen in het
hospitaal
99
„Oost-ludonesië"
Kampioenschap Kortebaan
van Noord-Holland
BURt/AUX VAN RÊDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 HAARLEM
Telefoon: Redactie 21544; Administratie 21543
Postgiro 143450
ABONNEMENTEN: 30 ets p. w-, f 3.90 p. kwart.
Directeur- 0. J. W Boerrigter.
Wno. hoofdredacteur: -JC Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVER l EN l IE i MRicr 5G cenis. pe. rullimeter
hoogte Ingezonden mededeel:rger dubbel
tarief Omroepers 16 cents oer m.m hoogte
De administratie behoudt zien het recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren
In de Tweede Kamer-vergadering, welke hedenmorgen IX uur begon, is de
beraadslaging over de door de regeering in de vergadering van 10 December afge
legde verklaring inzake de ontwerp-overeenkomst van Linggadjati voortgezet.
Thans kwam de minister van Overzeesche Gebiedsdeelen, de heer Jonkman aan
het woord. Er was wederom groote belangstelling. De meeste ministers waren
present.
Een toelichting der C.-G. en een verklaring der regeering was noodig;
men tt oet ze als één geheel zien, waarbij de verklaring der regcering prioriteit
geniet. Het is niet geheel redelijk, alleen de 17 artikelen te bezien los van de
toelichting en de verklaring. Vóór de onderteekening moet vaststaan, dat de
wederpartij toelichting en verklaring aanvaardt. Duidelijk moet blijken, dat men
niet alleen de artikelen onderteckent. Aan de onderteekening zou de regeering
een briefwisseling willen doen voorafgaan, waarin dat wordt duidelijk gemaakt.
Daartoe helt de regeering over.
De gedachtenwisseling in de Kamer
heeft de regeering de overtuiging ge
bracht, dat hoezeer men er ook tegen zal
zijn, men zal stemmen voor Linggadjati
aïdusminister JONKMAN, en hij wil
zijn tegenstanders overtuigen, dat het
beter is toch te stemmen vóór Lingga
djati.
Het beroert ons zoo volledig, dat daar
in ook ligt een onvermijdelijk verschil
lende instelling tegenover de vraagstuk
ken. Een regeering als hier zit, die zich
vooruitstrevend noemt, kijkt naar de
toekomst en als men dat doet, is men
voor Linggadjati, aldus spr. Men moet
in Linggadjati iets veelbelovends zien
Men kan er een gang naar Canossa in
zien, maar ook iets verheugends. Als men
naar de toekomst ziet, zegt men: er is
een groot offer gebracht, om iets goeds
te bereiken. De commissie gedroeg zich
waardig onder onwaardige omstandig
heden.
Men-zal moeten bedenken, dat men,
als hier gesproken wordt van een over
eenkomst, erkenning van de republiek,
van een Unie, zoeken moet naar de be-
teekenis van de woorden der overeen
komst.
Men bedenke, dat nog zeer veel
aan de verdere uitwerking is overge
laten het is voor alles eer politiek
accoord en dat de regeering over
weegt, als het tot stand is gekomen,
of dan niet het moment is gekomen,
om wellicht voor wettelijke maat
regelen uit, toch nog allereerst bij
een te roepen een Ronde Tafelcon
ferentie, zooals die altijd de laat
ste jaren is gedacht. Zoo weinig
brengt dit accoord, dat er ruimte
Blljrt voor een Ronde Tafelconfe
rentie. En daarna zal men moeten
komen tot een grondwetswijziging
en opstelling van een statuut voor
de Unie.
Men bedenke, dat het politiek accoord
nog zoo weinig brengt, dat er wettelijke
maatregelen moeten komen voor den
overbruggingstermijn. Spr. verzekert, dat
zoowel de C.-G., als de Lt. G.G. reeds
by de regeering hebben voorgebracht,
met welke menschen het accoord verder
ka,n worden uitgewerkt.
Tegen de tegenstelling, welke de heer
Romme maakte tusschen Langgadjati als
fantoom en als het wezenlijke Lingga
djati heeft spr- bezwaar.
Men moet zich indenken, onder welke
omstandigheden het accoord moest wor
den opgesteld. Men bedenke, dat ieder
der beide delegaties invloed wilde uit
oefenen, zoodat het een compromis
moest worden.
Ten aanzien van de arbitrageclausule
deelt spr. mede, dat de arbitrage op het
laatste oogenblik is opgenomen op ver
langen der Indonesische delegatie. Maar
geen der partijen heeft gelegenheid ge
had zich volledig rekenschap te geven
van de draagwijdte der arbitrage. De
bedoeling is af te spreken, dat dit arti
kel in een apart reglement een eigen be
schrijving zal krijgen.
Ten aanzien van de bindende notu
len zegt de minister, dat er besprekin
gen zijn geweest zonder de Britsche
vertegenwoordiger. Bij de politieke
besprekingen zijn afspraken gemaakt,
wat men later zal doen op bepaalde
Punten. Daarover zijn notulen ge
maakt. Spr. gelooft, dat de Kamer
zou kunnen goedvinden niet aan te
dringen op het overleggen der notu
len, omdat het schade zou kunnen
veroorzaken.
Er wordt in dit debat, en terecht, ge
staan op onze Grondwet. Maar men mag
hooit vergeten, dat men nooit heeft
voorzien, dat zich omstandigheden als nu
konden voordoen. Zoolang de Grondwet
niet gewijzigd is, kan het kwalijk moge
lijk zijn zich aan te passen aan de wet
telijke toestanden. Verwijzende naar 1830
meent spr., dat we niet geheel zonder
precedent zijn.
Waar ging het bij de overeenkom.-,!,
om? Gezocht wordt naar een vrijheid in
grootere eenheid als oplossing van het
koloniale geval. Wij willen op eigen wijze
voorzien in een nieuwe staatsinrichting
met vrijheid voor de onderdeelen.
De vierdeelige staat, welke we gaan
oprichten, zal moeten voldoen aan
eischen, die nog niet gesteld zijn. Is het
wel redelijk als men een andere op
vatting over de Koninklijke rede
huldigt, als men anders denkt over
de overeenkomst dan een ander
de regeering te beschuldigen van on
trouw en zelfs met vervolging te bedrei
gen? vraagt de minister. Op het vraag
stuk dat de heer Vonk gesteld heeft, wil
spr. strafrechtelijk niet ingaan, doch hij
maakt er eenige staatkundige opmer
kingen over. Men zou kunnen meenen,
dat wat bedoeld wordt, kan zijn ten na-
deele van den Staat, zij het dan zonder
opzet.
De heer Vonk heeft echter een on
juistheid begaan. Hij heeft de leden der
C.-G. en den Lt. G. G. beschouwd als
gewone ambtenaren. Hiërarchisch zijn
ze slechts ondergeschikt aan de Kroon.
Ze hebben geen chef in den gewonen
zin. Dat geeft een verhouding, die niets
te maken heeft met den gewonen amb
tenaar. Men kan zich niet losmaken van
de zeer eigenaardige verhouding waarin
de C.-G. en de Lt. G. G. staan.
De heer Vonk moet z.i. ook acade
misch nagaan of een rede als de
zijne, buiten de Kamer gehouden, wel
geschikt is, om niet te verhinderen, dat
ministers en Kamerleden vrij en onbe
lemmerd hun werk kunnen verrichten.
Spr. gaat vervolgens de opdracht aan
de C.-G. na, zoomede de toelichting wel
ke hij er op gegeven heeft. Het reeht
van afscheiding werd erkend. Hij vraagt
zich af, .of het redelijk is aan het betrok
ken artikel zelf te ontleenen een moge
lijkheid tot strafbaarheid.
Van de 7 Decemterrede af wordt ge
hinkt op twee gedachten: öf het moet
zijn een unitarisch verband óf een fede
ratief verband. In de troonrede vindt
men dezelfde veelzijdigheid; men vindt
het terug in elk staatstuk. En als men
dan nu gaat staan op het federatieve
been, is het dan wel juist daar zoo sterk
tegen t gaan opponeeren?
Men heeft betoogd, dat de C.-G. haar
instructies zou hebben overschreden en
de regeering zou daaraan hebben mee
gedaan.
Men zou meer in federatieve richting
gaan en daarom werd aldus opgetreden.
En er zou alleen geparafeerd worden,
omdat de Kamer zich over de richting
nog moet uitspreken. Waar- de bereid
heid er was om de Kamer te kennen,
is er, naar sprekers meening,1 weinig
reden om de C.-G. te beschuldigen. In
verband met het bij het debat aange
haalde artikel van ,,Het Binnenhof"
verklaart spr., dat er inderdaad verschil
van inzicht met de C.-G. is geweest.
Maar wiar het niet over gewone amb
tenaren gaat, vraagt zij zich af, wat
daar tegen is. Er is gevraagd: Is dit
nog wel een koninkrijk? De overeenkomst
moet genomen worden naar haar eigen
tekst en dan ziet men in art. 6 een
federatie, die Unie wordt geheeten, in
art. 7 organen, die gemeenschappelijke
belangen zullen behartigen. En men ziet
aan het hoofd van de Unie den koning.
Besluiten worden genomen in naam van
den Koning. Er is een conflictenrege
ling aangekondigd; hieruit blijkt de
eigen souvereiniteit van de Unie. In elk
geval wordt een en ander nog openge
laten voor nadere uitwerking.
(Vervolg op pagina 2)
De parlementaire commissie .welke
naar West-lndië zal worden afgevaar
digd, zal bestaan uit de Tweede Kamer
leden dr. S. E. B. Bierema (P. v. d. A)
H. J. W. A. Meijerink (A.-R.), G. W'age-
naar (C. P. N), prof. J. H. A. Logeman
(P. v. d. A.) en uit de Eerste Kamer
leden mr. G. C. J. D. Kropman (K.V.P.)
en prof. J. de Zwaan (CH
in Frankrijk, is
wederopbouw
Minister Jonkman
Tengevolge van het gebrek aan steen
kool zijn op sommige plaatsen storingen
opgetreden in de gas- cn clectriciteits-
voorziening. In het algemeen is de situa
tie thans als volgt, zoo deelt men ons
van bevoegde zijde mede:
In het Zuiden van het land bestaan
weer ,,speruren" voor die bedreven en
particulieren die gas betrekken uit de
Staatsmijnen, zulks tengevolge van het
feit, dat de mijnen eenige dagen krap
zitten met mijngas. De Gelöersche Elec-
triciteitscentrale is er toe overgegaan, die
kabels, waarop meer stroom wordt ge
bruikt dan is toegestaan, droog te leg
gen". In Zeeland is dit eveneens het ge
val. Deze situatie blijft zoo lang bestaan,
tot nieuwe stroomleverirg via de kabels
mogelijk is.
In het Westen van het land is thans
over stroomlooze uren niets bekend. De
mogelijkheid is niet uitgesloten, dat be
paalde centrales individueel een dreige
ment zullen moeten lanceeren ter beper
king van dit stroomverbruik.
Gemeld wordt, dat aan de Australische
gezant in Nederland, Keith S. Officer de
vacature van Australisch gezant in Mos
kou zou worden aangeboden.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Zwakke of matige wind, overwe
gend tusschen Zuid en Oost. Tijdeiyk
weer afnemende bewolking, vrijwel
nergens neerslag. Langs de kust tem
peratuur om het vriespunt tot lichte
vorst. Overigens des nacht matige tot
strenge vorst, vooral in Oostelijk
Noord-Brabant en Limburg en over
dag matige tot lichte vorst.
Zon 8.4516.30, maan 5.3614.44.
(Van onzen lïieschen correspondent)
Gisterenavond vergaderde het bestuur
van de Elfstedenvereeniging.
In verband met de weersgesteldheid en
den toestand van het ijs op het traject is
de datum voor den eventueel te houden
Elfstedentocht nog niet vastgesteld. Aan
den wedstrijd mógen in den vervolge al
leen heeren boven 18 jaar deelnemen
Het is niet meer geoorloofd zich voor den
wedstrijd te laten inschrijven en na den
start in den toertocht over te gaan. Wed
strijdrijders, die meer dan 2 uur na nr. 1
aankomen, ontvangen geen kruisje.
Deelnemers aan den toertocht mogen
naar keuze alleen of gezamenlijk rijden.
Dames kunnen alleen inschrijven voor den
toertocht.
De voorlaatste controlepost Praneker
wordt des avonds 8 uur gesloten. De in-
schrijvingskosten bedragen f2.50 per
persoon. Het zilveren kruisje wordt even
tueel tegen kostprijs beschikbaar gesteld
Over logies en huisvesting volgen nadere
mededeelingen.
De algemeene tenrienz in de weerkun
dige situatie is nu zoo, dat men in De
Bilt aanneemt, dat de vorst-periode voor
den dooi zal moeten wijken. Echter niet
zóó, dat rrien van een invallen van den
dooi zou kunnen spreken. De stijging van
de temperatuur gaat namelijk heel lang
zaam en zal zich geleidelijk van het
Noorden en Westen naar het Zuiden en
Oosten van ons land verplaatsen. Kan
men - derhalve in het Noorden en het
Westen zeker vandaag bereids op tempe
raturen rond net vriespunt rekenen, in
het Midden en het Oosten zal het zeker
vandaag en vannacht nog blijven vrie
zen. Kortom, de dooi zit vlak bij, doch
heeft tijd noodig om zich aan het geheele
land mede te öeelen. Is dit op zichzelf
niet zoo prettig, daar staat tegenover,
dat op het oogenblik ook geen strooming
valt waar te nemen die op een eventueele
hervatting van de vorstperiode wijst.
Alle door den Koninkiyken Neder-
landschen Voetbalbond voor Zaterdag en
Zondag a.s. vastgestelde wedstrijden zijn
afgelast met. het oog op de gesteldheid
der terreinen.
In het hoofdgebouw van de K.L.M. te Den Haag is een tentoonstelling geopend van
voorwerpen, welke door leden van het K.L.M--personeel in hun vrijen tijd vervaar
digd zijn. De heer en mevrouw Plesman en de vliegers Parmentier en Viruly bezichtigen
de expositie
„Hoewel de omstandigheden ons
tot tijdelijke voorzieningen noodza
ken, willen wij den wettigen weg niet
verlaten, daar juist de ontwikkeling
volgens den wettigen weg dit gedeel
te van den Archipel onderscheidt
van hetgeen zich elders heeft voor
gedaan. Wij willen niet stilstaan,
totdat elders de moeilijkheden zijn
opgelost en wij behoeven zulks ook
niet, want de hier ontworpen rege
lingen kunnen in voorloopigen vorm
onmiddellijk na. de overeenstemming
in werking worden gebracht, in af
wachting van de nadere sanctie van
het hoogste gezag van het land en
van het Koninkrijk", aldus dr. Van
Mook in zijn openingsrede op de
conferentie te Denpasar.
Van Mook wees er verder op, dat een
betere organisatie van het politieke leven
noodzakelijk was en dat het stelsel van
vertegenwoordiging zoo zuiver mogelijk
moest worden aangepast aan de politieke
behoeften van elke streek, waardoor een
afdoende bestrijding van de terreurgroe
pen, welke een absoluut noodzakelijke
voorwaarde voor een werkelijke demo
cratie is, mogelijk zou worden. Daarnaast
moet een bestuursapparaat uit de Negara
worden opgebouwd.
Onder de volkeren van Indië hebben
de volken uit dit gebied de beste kansen
de vrachtvaarders van den Archipel te
worden en daardoor een belangrijke
plaats te bezetten. De resten van twee-
Het streven der regeering de vleeschvoorzicning op het huidige niveau te
handhaven wordt momenteel doorkruist door de onzekerheid omtrent de leverin
gen uit het buitenland, waardoor de vooruitzichten voor de eerste maanden van
het volgend jaar niet gunstig zijn. Zooals de situatie op het oogenblik is weinig
aanvoer uit het buitenland en gering aanbod op de binnenlandsche marfci is
een terugslag in de vleeschvoorziening gedurende eenige maanden te voorzien.
vleesch (vleesch met been). Het gemid
deld gewicht van een koe op 250 K.G.
stellend, vraagt het huidige rantsoen
ruim 10.000 dieren per week.
De capaciteit van onzen eigen rund
en varkensstapel is hiervoor nog niet
toereikend, terwijl bovendien het clan
destien slachten en de smokkelhandel in
vee een nadeeligen invloed uitoefenen.
Als middel om de binnenlandsche le
veranties van slachtvee zoo regelmatig
mogelijk te laten verloopen, heeft de
minister van Landbouw, Visscherij en
Voedselvoorziening de verplichte veele
vering gehandhaafd.
Het aanbod van varkens neemt den
Met de gevormde reserves, aangevuld
met binnenlandsche leveranties wel
ke, naar men weet, gedurende den win
ter aanmerkelijk terugloopen en wat
eventueel uit import beschikbaar komt,
zal de vleeschvoorziening tot Mei 1947
verzekerd dienen te worden.
Wat hiervoor noodig is, blijkt uit en
kele cijfers. Een verstrekking van 250
gram per persoon per week, inclusief
toeslagen voor zwaren arbeid, zieken en
militairen, eischt per week ongeveer
2750 ton rund-, varkens- en paarden-
t:.-.,'T-rw
De defenrüe-diempel in de Schevcningsche haven vormt voor de scheepvaart een
groote hindernis. Dit bleek, toen twee binnenkomende haringloggers Woensdag vast
Hepen cn na zeer veel moeite over den drempel konden komen. De minister van Oorlog
heett toestemming verleend tot' verwijdering van dit obstakel
bollen gang. Een kijkje op het imposante,
«JO meter lange viaduct te Nogent-sur-
Marne, 10 mijl van Parijs, dat dezer dagen
geopend werd. Het geweldige viaduct, dat
«Oor de Duitschers in 1944 vernield werd,
geheel gerestaureerd. Het wordt als een
«eer belangrijk Fransch reconstructiewerk
beschouwd
Met extra-treinen zijn Woensdag
ochtend ongeveer 1600 dienstplichtigen
van het regiment luchtstrijdkrachten,
gelegerd in de Chassée- en Kloosterka
zerne te Breda, tot 2 Januari met ex
tra verlof gezonden. Dit naar aanleiding
van het uitbreken van een griepepide
mie, waarvan ongeveer 300 soldaten het
slachtoffer werden. De commandant is
tot dezen maatregel moeten komen daar
in het hospitaal van deze garnizoens
plaats voor zulk een aantal zieken geen
plaats is.
(Van onzen Haagschen redacteur)
In de cantine van het K.L.M.-ge-
bouw aan den Raamweg heeft de pre
sident-directeur der K.L.M., A. Ples
man, Woensdagmiddag een tentoon
stelling geopend, die onder den naam.
„Na half zes" een 50-tal inzendin
gen omvat van vliegtuigmodellen, mo
toren, teekeningen, schilderijen, fo
to's, scheepsmodellen, verzamelingen
en wat dies meer zij, door K.L.M—
employé's in hun vrijen tüd vervaar
digd ol bijeengebracht.
Op deze tentoonstelling, die drie da
gen duren zal, staat tevens een interes
sante maquette opgesteld, die laat zien,
hoe het K.L.M.-gebouw, dat men mo
menteel' aan het uitbreiden is, er over
eenige jaren zal uitzien. Het wordt na
melijk viermaal zoo groot als het thans
is en 1500 man personeel zal dan over
12.000 M.2 kantoorruimte beschikken. De
eerste nieuwe vleugel komt volgend jaar
gereed.
Als bijzondere attractie voor de pers
gaf de K.L.M.-fotograaf, Wim Berssen-
brugge, een projectie-voorstelling van
zijn stereoscopische kleurenfoto's en
het zij te zijner eere volmondig erkend,
flat zijn werk vcor ieder der aanwezi
gen een openbaring was. Het was de
eerste keer, dat Berssenbrugge deze
foto's in het publiek vertoonde, maar
hij zou alle minnaars van schoonheid
te kort doen als het de laatste keer zou
zyn geweest.
laatsten tijd toe, doch deze toeneming
kan het aspect van onze vleeschvoorzie
ning nog niet voldoende verbeteren. Het
groote tekort aan voeder en de onmoge
lijkheid om meer veevoeder te impor
teeren, vormen voorloopig nog ernstige
belemmeringen voor het herstel van on
zen varkensstapel, welke voor den oorlog
ongeveer 2/3 gedeelte van het vleesch -
verbruik in Nederland leverde, terwijl
toen bovendien nog belangrijke hoeveel
heden bacon werden geëxporteerd. Men
weet, dat voor 1940 Nederland zeer groo
te hoeveelheden voedergranen in het
buitenland kocht en een groot deel van
het daarmee geprouuceerde vleesch ex
porteerde.
De Amerikaansche veestapel is gedu
rende de jaren 19401945 evenwel aan
zienlijk uitgebreid, zoodat men daar lie
ver het verwerkte product, in dit geval
vleesch, dan de grondstoffen (granen!
levert. De wereldbehoeften aan vleesch
zijn echter enorm en Nederland is af
hankelijk van de toewijzingen van den
internationalen voedselraad. Ons to-
taalverbruik, op basis van het huidig
rantsoen van 400 gram plus 100 gram
extra per persoon per veertien dagen,
bedraagt ongeveer 140.000 ton (geslacht
gewicht) per jaar. De z.g. uitstoot van
onzen rundveestapel levert thans over
eep geheel jaar genomen 85.000 ton
vleesch op, daarbij komt ongeveer 30.000
ton varkensvleesch en een paar duizend
ton paarden- en schapenvleesch.
Er is dus een tekort van ongeveer
25.000 ton, dat uit import gedekt moet
worden. De leveringen uit Argentinië en
de Ver. Staten blijven achter bij de op
verkregen toewijzingen gebaseerde Ter-
wachtingen en wat ons land in Ierland
en Denemarken dit najaar heeft kunnen
koopen, resp. ongeveer 2500 en ongeveer
2000 ton in geslacht gewicht, is in ver
houding tot ons vleeschverbruik betrek
kelijk gering. Zonder vleeschimport zou
het rantsoen uiteraard, over het geheele
jaar gezien, lager moeten zijn en zeker
beneden het vereischte minimum komen
te liggen. DU zou tot gevolg hebben: een
grootere vraag naar clandestien vleesch.
hetgeen op de algemeene vlecschnositie
een zeer ongunstigen invloed zou uit
oefenen.
De regeering stelt mede daarom
alles in het werk om een redelijke
voorziening te waarborgen, doch in
verband met de geschetste moeilijk,
heden dient men er rekening mede te
houden, dat begin Januari de extra
verstrekking van 100 gram boven het
rantsoen van 400 gram per persoon
per veertien dagen welke extra ver.
strekking langen tqd is volgehouden
voorloopig geheel of gedeeltelijk zal
moeten worden stopgezet.
I Plaats, tijd, en middelen tot han
delen ontbreken nimmer; doch
I weten, iaat men wil en willen, wat
\men weet, is toch de hoofdzaak, j
dracht, verwildering en terreur moeten
ten spoedigste uit Oost-Indonesiëë ver
wijderd worden. Bij het onderwijs zal
men kunnen rekenen op steun van de
centrale regeering en van Nederland".
In dit gebied, zoo vervolgde hij, lijkt
het verder mogelijk om oude instellingen
van zelfbesturende landen tot moderne
ontwikkeling te brengen. Het eigen ka
rakter van zelfbesturen opent den weg
tot samenwerking en federatie.
Na te hebben gewezen op de moeilijk
heden in verband met de eigen verant
woordelijkheid van Oost-Indonesië voor
de financiën zulks wegens de om
standigheid, dat aanzienlijke uit produc
tie-bronnen voortvloeiende overschotten
voor de overheid, nog niet te verwachten
zijn, zoodat de eerste jaren soberheid is
geboden, besloot Van Mook zijn rede als
volgt: „Wanneer in een gedeelte van
dezen Archipel de politieke vrede geheel
kan hersteld worden, het vertrouwen
tusschen Indonesiërs en Nederlanders
kan worden gegrondvest en het recon
structiewerk met volle toewijding en in
spanning van alle krachen kan worden
begonnen, dan zal dit zonder twijfel door
de kracht van het voorbeeld ook de an
deren meesleepen. Moge de Almachtige
ons bij de besluiten, waartoe wij geraken
en bij de keuze van de personen aan wie
wij de verdere uitwerking van deze taak
toevertrouwen, bijstaan en ons blijven
leiden op den weg, die voor Oost-Indone-
sië en voor Indië als geheel, de beste is".
Naar uit zeer gezaghebbende bron
wordt vernomen, zal de sterkste territo
riale fractie, n.l. de 18 leden tellende
delegatie van Zuid-Celebes. na de offi-
cieele opening van de canferentie een
nota van wijzigingen op de ontwerprege
ling voor de vorming van den staat de
Oroo'e Oost indienen. Deze ontwerprege
ling is opgesteld doorlietR^geeringscom-
misyriaat voor Borneo en de Groote Oost
en reeds tijdens de informeele voorbe
sprekingen bestudeerd en behandeld. Het
belangrijkste voorstel is: wijziging van
den naam „Groote Oost" in „Oost-Indo
nesië".
De aspirant-controleur R. Westhof
is in een kampong, 9 kilometer ten
Oosten van Malino. door een bende
van 6 man met blanke wapens over
vallen en vermoord, erwijl hij in een
jeep met politie op weg was naar een
vernielde brug.
De Britsche minister van Landsverde
diging heeft op een debetreffende vraag
de volgende getallen verstrekt aangaande
Britsche verliezen in Indië sinds het einde
van den oorlog met Japan: vloot: 6 ver
misten, leger: 50 dooden, 20 vermisten,
125 gewonden, luchtmacht: 27 dooden
20 vermisten. 23 gewonden; Vóór-Indisch
leger: 550 gesneuvelden, 300 vermisten,
1295 gewonden.
(Van een bijzonderen medewerker)
et gaat niet goed met het consu-
mentencrediet De goede bedoe
lingen, welke de regeering daar
mede heeft, komen niet tot haar recht.
12 Juni j.l., dus langer dan een half jaar
geleden, zona de minister van Binnen
landsche Zaken een circulaire aan de
gemeentebesturen, waarin hij mededee-
ling deed van de hoofdzaken van het
toen aanhangige wetsontwerp inzake
het consumentencrediet. Hij wees daar
bij de gemeenten op de belangrijke taak,
die zij bij de uitvoering der wet te ver
vullen zouden krijgen en gaf den ge
meentebesturen in verband met de
groote urgentie dezer zaak in overwe
ging, reeds aanstonds de noodige voor
bereidende maatregelen te nemen. Uit
de circulaire citeeren wij nog, dat de
wet beoogt: door de verleening van
voorschotten het aankoopen van onont
beerlijke duurzame gebruiksgoederen
(nu deze ruimer beschikbaar komen)
voor degenen, die deze aanschaffingen
niet uit hun loopende inkomens kunnen
bekostigen, te vergemakkelijken.
De wet is 17 Juli tot stand gekomen
en niettegenstaande de gemeenten volle
medewerking aan de uitvoering verlee-
nen, hebben degenen, voor wie het con
sumentencrediet bestemd is, daarmede
nog niets kunnen koopen van de zoo
dringend benoodigöe goederen, welke
volgens de regeering reeds in Juni j.l.
in ruimere mate beschikbaar kwamen.
En het ziet er niet naar uit, dat dit op
korten termijn wél het geval zal zijn.
Het is algemeen bekend, dat het aantal
aanvragen ver beneden de verwachting
is gebleven. Het voor deze affaire (on
danks het feit, dat aan de gemeenten
het leeuwendeel der werkzaamheden
is opgedragen) opgebouwde omvangrijke
administratieve apparaat had derhalve
voor een snelle afwikkeling kunnen zor
gen. We zien het nu evenwel gebeuren,
dat deze niet sneller, doch langzamer ge
schiedt. Er is 'n streven merkbaar, de ad
ministratie zoo perfect mogelijk te doen
inrichten. De gemeentebesturen wor
den opgescheept met zulke nauwkeurige
richtlijnen, dat van een soepele en dus
snelle afdoening der aanvragen geen
spiake is-. Tegelijkertijd blijfmen van
rijkswege maar leuren met het consu
mentencrediet; de termijn voor het doen
van aanvragen sioot aanvankelijk 9 No
vember en is sedert dien herhaaldelijk
verlengd. Dit heeft een vertragende wer
king op de behandeling der tijdig inge
diende aanvragen. Daargelaten de vraag
of het der Overheid past, met zooveel
nadruk de bevolking op te wekken op
crediet te gaan leven, merken wij op, dat
een veel doelmatiger propaganda hierin
bestaat, dat de menschen die eenige
maanden geleden het crediet aanvroegen,
het zoo spoedig mogelijk krijgen toege
kend.
In plaats daarvan heeft men tusschen
den consument en het voor hem zoo
dringend noodige crcdiei een barrière
van formulieren en admipistratieven
rompslomp opgericht, welke het crediet
voorloopig nog onbereikbaar maakt
De Vereeniging van Directeuren van
Gemeentelijke Diensten van Sociale
Zaken heeft zich tijdens een dezer dagen
gehouden congres ernstig beklaagd over
de van rijkswege gegeven voorschriften.
Deze maken de behandeling van de
aanvragen voor het consumentencrediet
zóó tijdroovend, dat de vergadering zich
in een motie uitsprak voor uitstel van
,de in werking treding van het crediet
van 1 Januari tot 1 Maart 1947.
Het schijnt noodig te zijn sommigen
instanties duidelijk te maken, dat het
consumentencrediet niet m het leven is
geroepen voor het aan het werk stellen
en houden van een zoo groot mogelijk
aantal ambtenaren.
De doelstelling van de regeering was:
snelle hulp aan de in grooten nood ver-
keerende minder draagkrachtige groe
pen der bevolking. Deze doelstelling
wordt verijdeld. De regeering behoort
in te grijpen. De administratieve uitwas
sen behooren met spoed te worden af
gesneden en de credieten moeten op
korten termijn worden toegekend.
Het consumentencrediet wordt anders
een bron van teleurstelling, ergernis en
van gerechtvaardigden wrevel bij groote
groepen der bevolking.
In het belang van de groote gezin
nen is de minister van Oorlog er toe
overgegaan, maatregelen te nemen,
opdat reserve-officieren, dienstplich
tige onder.officieren en ook andere
dienstplichtigen, die een gezin heb
ben met méér dan VIJF kinderen,
voortaan buiten oproeping zuilen
blijven.
Uit het eindveslag de commissie van
rapporteurs der Eerste Kamer over de
dienstplichtvoorziening blijkt voorts dat
thans onder de wapenen zijn de lichtin
gen 1945 en 1946. Het grootste deel van
het personeel der lichting 1945 is naar
Indië vertrokken in het verband der
eerste divisie „7 December" en der „7
December-bataljons." Aannemende, dat
de ontwikkeling van den toestand in In
dië geen wijzigingen in de bestaande
plannen brengt, kan de demobilisatie
van de lichting 1945 tegen het einde van
1948 worden tegemoet gezien. De demo
bilisatie van de lichting 1946, hoofdzake
lijk ingedeeld bij de tweede divisie, zou
in de eerste helft van 1949 kunnen vol
gen.
In 1947 zullen dienstplichtige on
derofficieren onder de wapenen mos-
ten worden geroepen ter aflossing
van oudere onderofficierefl, die zich
thans in de tropen bevinden, en ter
voorziening in de kaderbehoeften der
Ss divisie. Eveneens zullen in 1947
nog onderscheidene reserveofficieren
in werkelijken dienst moeten komen
ter voorziening in tal van functies
bij de 3e divisie of ter vervanging
van officieren, die overgeplaatst
zullen worden naar deze divisie uit
verschillende onderdeelen. staven en
bureaux in Nederland.
In overweging is, of deelneming
aan de bezetting van Duitschiand bin
nen niet te langen tijd en voorshands
in bescheiden mate mogelijk is, waar
bij tevens wordt nagegaan op welke
wijze de alsdan te nemen maatrege
len in het raam van den uiteindelij
ken opbouw van de Koninklijke
Landmacht zullen passen.
De belangen van het onderwijs aan
Landbouwwinterscholen zien de minis
ters van Oorlog en Marine geenszins
voorbij. Hoewel het bezwaren oplever
de. is besloten aan de leerlingen van de
hoogste klasse der verschillende land-
bouwonderwijsinrichtingen, cehoorende
tot de lichtingen 1946 en 1947, uitstel
van eerste oefening te verleenen tot na
afloop van hun examen.
Indien de vorst aanhoudt zuuen a s.
Zaterdagmiddag te Krommeniedi;x de
'kortebaankampioensehappen van Noord-
Hoiland verreden worden. De wedstrrden
worden georganiseerd door de ysnaan-
vereeniging „Klein maar Dapper" De
baanlengte bedraagt 160 meter.
