TWEEDE KAMER WERKT DE
ZAKEN AF
CIRKELRAADSEL
fflJIRlt
ST. ELISABETHSVLOED
WIJ MAKEN EEN
Logische
constructie
Begrootingen Overzeesche
deelen en Onderwijs
1946
Een ster tekenen
Jan Pieterszoon
Sweelinck
Breed wint ook in
Friesland -
Duister
spel
Maatregelen voor den
Elfstedentocht
Oliewinning in Drente
Een pechvogel
KERSTGROT
H. Thomas, Apostel
GULDEN KERST
.y
ZATERDAG 21 DECEMBER 1946
PAGINA 3
FRAUDES TE NIJMEGEN
16 %arrestaties
TWEE WELDOENERS
ONTMOETEN ELKAAR.
Spoorlijn Oud-Schoonenbeek
N.-Amsterdam geopend
Soldaten lossen de schepen
in de Antwerpsche haven
9 LUIERS OP LUIERBON
DE KOLENPRIJZEN
Liturgische weekkalender
Op vijftienjarige leef
tijd reeds organist
IJshockey wedstrijd in
Koog a. d. Zaan
Bondskampioenschap
van Noord-Holland
Vele en groote prijzen
Steden en meren?
Schaa'tskampioenschappen
in Rotterdam
(Van onzen parlementairen redacteur)
De laatste dag van deze zittingsperio
de der Tweede Kamer was rommelig en
vervuld van hardnekkige pogingen van
voorzitter en kamerleden de begrooting
en de heele agenda, die er nog restte,
°P tijd af te krijgen. Dit slaagde klok
slag 6 uur. Toen hield de voorzitter, na
dat minister Lieftinck, de laatste re-
geeringsvertegenwoordiger achter de
Jbinisterstafel, hem had gefeliciteerd,
omdat hij in goede gezondheid de werk
zaamheden had kunnen voltooien, en de
Kamer een Zalig Kerstfeest had ge-
Wenscht, een van zijn ontwapenende
toespraakjes, ■waarin hij allereerst
vaststelde, dat het overleg tusschen de
vegeering en de volksvertegenwoordiging
Weer op intensieve wijze gevoerd is. Als
stil aanhoorder en leider van de be
raadslagingen, zei hü verder, ben ik ge
troffen door hun kundigheid en hun
frischheid, htm warmte en hun overre
dingskracht, hun geest van onderlinge
Waardeering en hun stijl, die tot onze
beste tradities behoort. Mr. Van Schaick
bracht den leden dank voor den gebo
den steun bij zijn geslaagde poging, de
begrooting, ondanks alle moeilijkheden,
°P tijd goedgekeurd te krijgen. Hij
boopte, dat het feest van den vrede, dat
Wij gaan vieren, in de harten van ons
volk, dat hij psychisch nog wel geschokt
acht, den geest van den vrede moge ver
sterken. En daarna vergat hij niemand
ven Zalig Kerstfeest en een gezegend
Nieuwjaar toe te wenschen.
Over de laatste beraadslagingen nog
-ukele aanteekeningen. De Begrooting van
Overzeesche Gebiedsdeelen kreeg minister
'onkman er na weinig op- en aanmerkin-
5en met glans door. De heer Joekes wilae
■het April een rapport hebben over de fi-
tancieel-economische positie van Indië,
'toch de minister kon niet beloven, dat dit
■eeds mogelijk zal zijn. Het veel bespro-
ten overkomen naar Indië van echtge-
1'ooien en kinderen van eenige leden der
Commissie-Generaal werd ook ter sprake
gebracht. De minister deelde mede, dat
tit bij de aanstelling der Commissie-leden
-vereen was gekomen. Het werd noodig
"eacht voor de representatie en om de
tezinnen niet te ontwrichten.
De E'cgTooting van O., K. en W. be-
kefde een spannend moment, toen bij de
"oortzetting der beraadslagingen over de
■adio de communisten een motie indien
en, waarin zil te kennen gaven, dat alle
Westelijke stróomingen in het volk reeds
hu naar billijkheid over zendtijd moeten
beschikken, hetgeen grondwettelijk onge
twijfeld juist is, maar in den noodtoe
stand, waarin de radio nog altijd verkeert,
™t een volkomen chaos zou leiden. Niet-
Jcmin: degenen, die van oordeel zijn, dat
het ooge-* lik de noodtoestand wordt
gebruikt om het bestel van de oude on-
toepvereenigingen zoetjes aan te conso-
udeeren, stemden vóór de communistische
■Uotie en dat waren behalve de Liberalen
verscheidene leden van de P.v.d.A. Minister
Hielen was ln zijn bestrijding van de motie
Biet erg gelukkig toen hij zei, dat inwilli
ging van het communistische voorstel zou
"steekenen vooruitloopen op de komende
■kffeling wat de minister met zijn nieu
we overgangsregeling óók gedaan heeft. Hii
noemde het streven van de motie terecht
'Boorporeeren van andere organen in het
Fa<Jiobëstel. Dit wilde hij niet en dat is
begrijpelijk. Maar excorporeeren heeft hij
S.èl gedaan. Weliswaar ook zeer begrijpe-
flb. maar niet even bewonderenswaardig
de Vorming buiten Schoolverband
18 er nog liet een en ander te doen geweest,
Waarbij de minister o.m. duidelijk maakte.
Waarom de Landelijke Jeugdactle-Commls-
tie n0g niet de vele moeilijkheden heeft
bunnen overwinnen, die komen kijken bij
bet ontwerpen van een subsidieregeling.
Maar hij heeft op een voorloopige regeling
aangedrongen.
By den distributiedienst te Nümegen
groote fraudes ontdekt, welke al
•heer dan zeven maanden gepleegd wer
den. vier ambtenaren, zes meisjes van
de distributie en zes zwarthandelaren
2iJn jn arrest gesteld. Allen hebben reeds
een bekentenis afgelegd.
Onverwachts ontmoetten zij el
kaar op dien killen December-'
dag. Met welgevallen keek de
grijze bisschop naar den omvang
rijken zak, dien de Kerstman mee
voerde.
„Ja, ik krijg er weer plezier in,
Sint", begon de Kerstman, „er is
weer heel wat voorhanden in
dit goede land".
..Inderdaad, vrind", antwoordde
Sint en ik zie daar bekende
kleuren en strepen in Uw zak.
Als ik mij niet vergis, is mijn
hofleverancier ook de Uwe
„Ja Sint, alleen „En betere waar"
komt in aanmerking en in
dezen tijd is tien procent korting
meer dan ooit van belang".
„Zeer goed gezien Chris en wat
een geluk, dat alle huisvrouwen
hiervan kunnen profiteren!"
„Ze hebben het verdiend Sint",
antwoordde de Kerstman en toen
scheidden hun wegen tot het
volgend jaar.
(Adv.)
Nadat de Begrooting van O., K. en W,
was goedgekeurd met de stemmen van
de communisten tegen, omdat zil de
cultuur achtergesteld achten hij de de
fensie, was als laatste van een reeks
wetjes, die door de Kamer werden aan
vaard, de beurt aan het wetsontwerp tot
verlenging van den werkingsduur van het
Tijdelijk Persbesluit 1945. Het werd z.h.s.
goedgekeurd. De socialisten verklaarden,
dat zij hiermede geenszins hun instem
ming met den gang van zaken ten aan
zien van het Tijdelijk Persbesluit te ken
nen wilden geven. Dit was dan ook reeds
bij de behandeling van de Begrooting van
O., K. en W. duidelijk gebleken.
Minister Lieftinck was nog even aan de
beurt om een aangehouden artikel van. zijn
begrooting toe te lichten, waarna ook hij de
Begrooting van Financiën erdoor kreeg, en
toen was het moment voor het Kerst-
speechje van den voorzitter aangebroken,
Druk handen schuddend en schouderklopjes
uitdeelend scheidden de Kamerleden.
(Van onzen specialen verslaggever)
Het spoorwegnet van Nederland is zes
kilometer langer geworden, luttele winst
aan lengte, maar groot in beteekenis.
Want de „olielijn'' Oud-Schoonebeek
Nieuw-Amsterdam, die Vrijdag officieel
geopend werd, verbindt het oliewinnings-
gebied van Drente per spoor met de raf-
finaderyen van Pernis. Eiken nacht rijdt
thans een olietrein van het Oosten naar
het Westen des lands; de tankwagens
bevatten 350 ton van dit voor verkeer
en energie zoo belangrijke product, ge
wonnen uit ,eigen bodem.
Dat het ernst is, blijkt uit de produc
tie, die in November 1945 nog slechts dui
zend ton bedroeg en in de afgeloopen
maand November ai het tienvoudige, ge
wonnen uit 23 afwisselend werkende put
ten.
Want niet alleen de oliewinning is ln
korten tijd gegroeid, ook de nieuwe spoor
weg, thans in gebruik genomen, werd
onder leiding van ir. N. J. v. d. Veen,
in Amerikaansch tempo, binnen zes
maanden tyds voltooid. Ondanks het
feit, dat bij den aanleg heel wat kwam
kijken, daar over de heele lengte het
hoogveen tot een breedte van zes en halve
meter moest worden verwijderd om ver
volgens in de vrijgekomen sleuf met zand
ae basis te kunnen storten van de aar
den spoorbaan. Bovendien moesten in het
Emmerveen een hefbrug en over het
Stieltjeskanaal een ophaalbrug worden
gelegd; dc hefbrug is nieuw, de ophaal
brug lag oorspronkelijk over de Papen-
padsloot te Zaandam en is thans van het
laag- naar het hoogveen verhuisd.
Zesduizend Belgische geniesoldaten
zullen vandaag beginnen met het lossen
van de schepen in de Antwerpsche haven,
welke levensmiddelen geladen hebben,
die dringend noodzakelijk zijn voor de
voorziening van het land.
worden U genoeg ge
boden! Met een betere
ontwikkeling kunt U
deze kansen benutten
en slagen ln het leven.
Studeer bij Resal Vraagt
ons prospectus:
Middenstandsdiploma
Landbouwboekhouden
^Praktijkdipl.BoekhoudenJ
Opleiding voor erkende
examens.
Bekende Schriftelijke Curma
De huidige productie van luiers maakt
het mogeiyk het aantal luiers, dat aan
a s. moeders wordt toegewezen en dat tot
nu toe 6 bedroeg, te verhoogen en te
brengen op 9 stuks per bon. In verband
hiermede bericht het C.DJEC., dat de dis
tributiediensten met ingang van 23 De
cember in plaats van de tot dusverre ge
bruikte luierbonnen „6 luiers", rantsoen
bonnen „een artikel J" zullen uitreiken.
Op deze bonnen kunnen dus 9 luiers
worden gekocht.
De prijzen voor vaste brandstof
fen hebben een herziening onder
gaan, die tengevolge heeft, dat
1 Januari as. de huisbrandpryzen
in de mynstreek worden verlaagd
mei gemiddeld 7%. Per eenheid
steenkool (één mud) beteekent dit
f 0.25 en per eenheid cokes (twee
mud) f 0.30 minder.
Haarlem en Utrecht worden op den
zelfden datum opgenomen in de rij der
groote steden", zoodat de prys voor
steenkolen aldaar met 10 cent per een
heid wordt verhoogd. Voor gascokes was
dit reeds op 1 November j.l. geschied.
ZONDAG 22 Dec.: 4e Zondag v. d. Ad
vent. 2 H. Maagd. 3 Kerk of Paus. Credo.
Praef. H. Drievuldigheid. Utr. Haarl. 2
H. Hungerus. 3 Haarl. H. Maagd. MAAN
DAG. Mis v. d. vorigen Zondag. 2 H.
Maagd. 3 voor alle overledenen. 4 Kerk of
Paus. Geen Alleluja. Geen Credo. DINS
DAG Vigilie van Kerstmis. WOENSDAG
Hoogfeest van Kerstmis. Credo, in de 2e
H Mis: 2 H. Anastasia. In de 3e H. Mis
Laatste Ëv. van Driekoningen. Gedurende
het Oct.: Praef. en Communicantes van
Kerstmis. DONDERDAG: H. Stephanus. 2
van Kerstmis (3e Mis). Credo. Praef. enz.
van Kerstmis. VRIJDAG: H. Joannes. 2
van Kerstmis (3e Mis). Credo. Praef. enz.
van Kerstmis. ZATERDAG: H.H. Onnoozele
Kinderen. 2 van Kerstmis (3e Mis). Cre
do. Praef. enz. v. Kerstmis. ZONDAG 29
Dec.: onder het octaaf v. Kerstmis. 2 H.
Thomas. 3 v. Kerstmis (3e Mis). Den
Bosch: 4 H. Joannes. Credo. Praef. enz.
van Kerstmis.
Bii K.B. is Henrick S. Wessels erkend en
toegelaten als consul-generaal van de Ar-
gentynsche republiek te Amsterdam.
Koning George van Engeland heeft
zyn goedkeuring gehecht aan de benoe
ming van Lord A. V. Alexander tot mi
nister van defensie. Op den eersten mi
nister Clement Attlee blijft echter de
verantwoordelijkheid rusten voor de na
tionale verdediging als geheel'.
Plaats zoowel in den
middelsten cirkel als in
elk vakje der verschil
lende sectoren één letter,
zoodat van buiten naar
binnen woorden van de
volgende beteekenis te
lezen zijn;
1. kort, dik stuk hout;
2. roode kleur van het
gelaat; 3. wervelwind:
4. kwaad; 5. krachtig; 6
moerassig; 7. knaagdier;
8. soort dauw; 9. vrucht;
10. couplet; 11. kleve
rige stof; 12. planeet;
13. spies; 14. waar
schijnlijkheid; 15. ledig,
aonder vocht; 16. maag
van herkauwende die.
ren; 17. landbouwwerk
tuig; 18. tocht: 19.
knaagdier; 20. soort
kiel; 21. zangvogel; 22.
uiteinde van een spier;
23. walglijk; 24. maal
tand; 25. soldatenkost;
26. Ned. dichter (17e
eeuw)27. geneesheer;
28. delfstof; 29. li
chaamsdeel; 30. hoofd
god; 31. hoofd der Ka
tholieke Kerk; 32. Jus.
Inzendingen tot en met
Dinsdag 31 December.
ter op open briefkaart aan Het Kasteel
van Aemstel, N.Z. Voorburgwal 6573,
Amsterdam.
Oplossing 7 December:
17064)145590048(8532
1 3 6 5 1 2
aiilllliimillllllllliillillllililHiiiMinu
I 1ste JAARGANG 1
nllllllllltmillllllllllllllllllllllllllllllr:
uiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiimitt
niiiiiiiiiiiiifiiiiiiintiiiiiiiiiiiiimmirc
9 0 7 8 0
8 5 3 2 0
5 4 6 0 4
5 119 2
3 4 12 8
3 4 12 8
Prijswinnaars: L. van der Loos, De Wit-
tenstraat 165 II, Amsterdam; A. W. C.
Leistikow, Binnenweg 77. Heemstede; Chr.
Hakkenberg, Wilgenstraat 20, Haarlem
(N.); A. A. van Schalk, Hoenderweg 12,
Hilversum; B. G. Luttikhuizen, Duin-
vlletstraat 73, Velsen Noord; C. M. Groot,
Kapelstraat 1, Hilversum.
Jullie moet het jaartal ken
nen uit de vaderlandse ge
schiedenis: „1421 St. Eli-
bethsvloed; de Biesbos ont
staat", Maar daarmee is het
meestal uit, dat wil zeggen de
onderwijzeres of onderwijzer
vertelt een en ander daarover
en er biyft een beetje in je ge
heugen hangen. Nu het 525
jaar geleden is dat de Biesbos
ontstond, willen wy wat uit
voeriger hierop ingaan.
Wij beginnen dan met te
herhalen wat op school waar
schijnlijk reeds verteld is: van
de drijvende wieg, die door de
golven werd weggespoeld. Een
houten wieg met een kindje er
in werd in evenwicht gehou
den door een zwarte kat, die
daar boven op stond of beter,
die, bevreesd door het water,
telkens oversprong naar de
rand die het verst boven de
gevaarlijke golven uitstak, zoo
doende de wieg in evenwicht
hield en het leven redde van 't
wiegekind, dat aanspoelde
(volgens de overlevering) op de
plaats, die nog heden ter her
innering aan deze gebeurtenis
Kinderdyk wordt genoemd.
De Biesbos was oorspronke
lijk een veengebied in Noord-
Brabant, gelegen tussen de
Merwede, het Land van Altena,
de verlegde Maas en het eiland
van Dordrecht, als onderdeel
van de Grote of Hollandse
Waard. En volgens oude verha
len leefden de mensen in deze
streken in weelde en zorge
loosheid en dachten de bewo
ners niet aan de toekomst en
verwaarloosden de dijken, zy
leefden alleen voor hun plei-
zier! En zo zou de straf geko
men zijn voor hun euvelmoed:
een overstroming van gewel
digen aard, die alles vernietig
de wat zü bezaten. Tientallen
dorpen werden overstroomd
en alles, honderden mensen en
dieren, gingen verloren.
Het gehele land tussen Dor
drecht en Geertruidenberg
werd één grote watervlakte en
de weinigen die gered werden
hadden alles verloren. Sedert
dien zijn Brabant en Holland
van elkander gescheiden door
het Hollands Diep, maar later
weer door de grote bruggen
verenigt.
Vlak na de St. Elisabeths-
vloed was alleen Dordrecht nog
als een eiland in de watervlak
te zichtbaar, maar reeds spoe
dig werden pogingen aange
wend om het ondergespoelde
land door indyking terug te
winnen, maar deze pogingen
faalden. Eerst in 1603, toen
door vruchtbare aanslibbing
het land aan de oevers zich be
gon te verhogen, begonnen öe
inpolderingen. Zo werd in 1640
het Nieuwland van Altena
weer met het vasteland ver
bonden. In de achttiende eeuw
werden de kilden (watergeu
len) afgedamd en van toen af
dateert de geleidelijke verove
ring van land op het water, tot
de tegenwoordige toestand is
ontstaan, waarby van ongeveer
10.000 H.A. de omdijkte polders
er 6525 innemen. Het overige
gedeelte bestaat uit grienden
(waar rijshout wordt geicweekt)
en slikken (onbegroeide gron
den). Het grootste gedeelte
van de Biesbos is dus in vrucht
baar gras. of bouwland (vooral
voor suikerbieten en tarwe)
herschapen, maar er zijn ook
veel gedeelten bestaande uit
plassen, waar riet en onkruid
welig opschieten. Vooral griend-
hout, bieden en wilgen, die ge
bruikt worden voor manden-
fabricage, zijn in grote uitge
strektheden aanwezig. In elk
geval is de Biesbos een van de
minst bevolkte gebieden van
ons land. Na vijf eeuwen zijn
de sporen van de St. Elisa-
bethsvloed nog steeds zicht
baar!
Jullie herinneren je mis
schien nog wel uit de oorlogs
dagen dat deze of gene op ge
heimzinnige wijze naar het
toen reeds bevrijde Zuiden ging
door de Biesbos. Het was een
pracht-gelegenheid, mits men
>en goede gids hadmaar
lie was er ook wel!
Velen van jullie zullen het
ongetwijfeld hebben betreurd,
dat het op 10 December be
wolkt was, zodat er van de
mooie totale maansverduiste
ring niets te zien was. Voor
ons land was de verduistering
wel wat erg „totaal." Gelukkig,
dat een maansverduistering
geen erg grote wetenschappelij
ke waarde heeft, want dan
zouden ook de sterrenkundigen
hun kans hebben gemist.
Voor zeer bijzondere waarne
mingen worden van de ver
schillende sterrenwachten vaak
kostbare onderzoekingsgroepen
naar verre streken uitgezonden
en ook deze onderzoekingen
lopen steeds de kans dat het
weer niet meewerkt.
De grootste pechvogel, die in
de wereld der sterrenkunde be
kend staat, is Le Gentil, een
Frans sterrenkundige, die in
1760 naar Pondicherry ver
trok om daar in 1761
een overgang van de planeet
Venus over de zon waar te ne
men. Toen hij na een lange
reis aankwam, mocht hy echter
niet van boord, daar er inmid
dels oorlog was uitgebroken
tussen Engeland en Frankrijk.
Hij kon op het beweeglijke
schip evenwel geen enkele
deugdeiyke waarneming doen.
Nadat de oorlog beëindigd was
besloot hü te blijven, om de
volgende overgang in 1769 waar
te nemen. Acht volle jaren
verbleef Le Gentil in het vreem
de land, bouwds er een sterren
wacht, kocht kostbare instru
menten en leerde er de taal van
het land, popelend naar den
dag, waarop hij zyn langver
wachte waarnemingen zou kun
nen doen.
Weken tevoren was het onbe
wolkt en prachtig weer, maar
juist even vóór het tijdstip van
de overgang begon het te be
trekken. Een grote wolk schoof
voor de zon én belette elke
waarneming. Een uur daarna
scheen de zon weer even vrolijk
als ooit tevoren.
Teleurgesteld en zonder enig
resultaat aanvaardde Le Gentil
de thuisreis en leed nog twee
maal schipbreuk bovendien.
Toen hij eindelijk weer in zijn
vaderland aankwam, bleek dat
men hem reeds lang had dood
gewaand. De Academie voor
Wetenschappen h$d al reeds
een ander in zijn plaats be
noemd, zijn „erfgenamen" had
den intussen al zijn bezittin
gen netjes verdeeld en hij kon
zijn vermogen niet meer terug
krijgen. Van verdriet is hij toen
spoedig daarna gestorven.
Je ziet dus, dat er wel eens
grotere teleurstellingen zyn on
dervonden door de beoefenaars
der sterrenkunde, doordat het
weer niet meewerkte. Laten we
maar hopen, dat we een volgen
de keer méér succes mogen
hebben.
Nu Kerstmis nadert willen wy
onze tekenles van deze week
benutten om een ster te te
kenen voor boven de stal
of om aan de adventskrans
of kerstboom te hangen. Je zult
wel hier of daar wat stevig ge_
kleurd papier hebben voor de
twee laatstgenoemde doelein
den. Voor de ster boven de stal
is zilver- of goudpapier natuur
lijk het mooist. Maar gewoon
wit is ook best. Hoe teken je
nu zo een ster? Ja, om het
precies te doen komt er meet
kunde bij te pas! Je trekt een
cirkel „halt, we hebben geen
passer". Geen nood. een deksel
van een jampotje of een ander
rond voorwerp is voldoende.
Even de omtrek tekenen en de
cirkel staat op papier. Maar nu
wordt het moeilijker. Je trekt
een middellijn van boven naar
beneden. Je neemt de helft van
die middellyn (dat noemt men
een straal) en meet- die zesmaal
af op de omtrek. Dat komt al-
tyd precies uit! Nu worden de
punten met elkaar verbonden en
•er ontstaan dan twee (gelijk
zijdige) driehoeken door elkaar.
De overtollige lijnen uitvlakken
en de ster uitknippen. Wil je
een bijzonder aardig resultaat
bereiken, dan koop je in een
verfwinkel wat zilver glinster-
poeder. (Je moet dan de sterte
kening op een dik stuk papier of
karton maken). Je'smeert eerst
de ene zijde met gluton of lijm
(is beter) in en terwijl het nog
nat is strooi je er het glinster-
poeder overheen. Dan laten dro
gen en vervolgens de andere
zijde bewerken. Ze verkopen dit
glinsterpoeder meestal in aller
lei kleuren. Aan de Kerstboom
Dordrecht
(jOrincbe
Woulcic
Dordr
ALteni
Zwttvwe
Als jullie beeldjes hebben of
zelf gemaakte kerstfiguren,
uitgezaagd bijvoorbeeld, maar
je hebt geen stal, wel dan
maak je een grot. Of alS je
wel een stal hebt, maar je wilt
eens afwisseling brengen in
altyd hetzelfde stalletje, ook
een reden om een grot te ma
ken. Dat is wat aardig hoor,
in elk geval weer eens iets oor-
spronkelyks van je zelf. Hoe je
dat nu gedaan krijgt, is zo een
voudig als het ei van Colum
bus (wat deed hy dan?). Je
neemt nu natuurlyk geen ei,
maar een flink stuk pakpapier
en frommelt dit in elkaar, kreu
ken dus. Nu vorm aan geven en
een opening maken door het
papier wat in elkaar te draaien
waar de ingang moet komen
en klaar is het. Wil je het nu
écht maken, dan geef je het
hier en daar een groen kleurtje
met een beetje waterverf of
ecolineverf, zo maar een enkel
veegje hier en daar, of strooit
er wat mos over heen. Hebben
jullie thuis een plant, byveor-
beeld een palm of een andere
plant in bloempot, dan camou
fleer je die met hetzelfde pa
pier of met een apart stuk.
in elkaar gefrommeld. (Wat
camoufleren is, zullen jullie
allen ongetwijfeld wel weten
uit de oorlog,*het betekent on
herkenbaar maken). De bloem
pot maak je dus onherkenbaar
(onzichtbaar), zodat alleen de
plant uit de rots te voorschijn
komt. Heb je meer planten
thuis, wel, dan zet 3e er des
noods nog een (of twee) ach
ter en wellicht zijn er nog
kleine cactusplantjes, vraag die
ook, zodat die vooraan komen.
Naar eigen fantasie maak je
vanzelf dan een aardig geheel
en wy verzekeren jullie, dat je
zonder kosten ®en beslist oor-
spronkelyke kerstgrot verkrygt.
(21 December)
De H. Thomas was een Gaü-
leër van geboorte en •visser van
beroep. Hy werd leerling van
Christus, die hem tot een Zyner
Apostelen verkoos. De H. Tho
mas ging naar Indië en Azië
om het geloof te verkondigen
en heeft daar de marteldood on
dergaan. Hij is patroonheilige
van Portugal, maar ook van de
bouwkundigen.
kun je er zo enige hangen, maar
ook aan de Aventskrans, als je
die gemaakt hebt (zooals in de
Jeugdkrant No. 4 was verméld).
Je hangt de ster dan onder- of
bovenaan, tusschen de koorden
of linten.
Dit jaar was het 325 jaar ge
leden dat de beroemde organist
en instrumentale componist
Sweelinck te Amsterdam is
overleden.
Op vijftienjarige leeftyd
werd hy organist van de
(nog Katholieke) Oude Kerk
te Amsterdam. Maar toen na
1578 de hoofdstad de zyde van
de hervahnden koos en de
Oude Kerk dus voor de Ka
tholieken verloren ging, werd
hy' aangesteld als stadsorga-
nist, dat wil zeggen dat hy
niet tydens de eredienst het
orgel bespeelde doch op gezet
te tijden voor het publiek in
de kerk zyn composities en
fantasieën ten gehore bracht.
Tot aan zyn dood in 1621
bleef hy aan de Oude Kerk
verbonden.
Jan Pieterszoon werd een der
grootsten van zyn tyd, was
een volstrekt oorspronkelijk
meester en werd wereldbe
roemd.
Zaterdag 21 December organiseert de
ysclub Koog aan de Zaan op haar banen
een yshockeywedstrijd tusschen de Zaan-
sche ijshockeyclub The Windmills en de
Gooische ijshockeyclub Black Devils.
Zondag ontmoeten de ploegen elkaar
weer in Hilversum tydens een ijsfeest,
georganiseerd door de directie van de
N.S.F.
Te Leeuwarden werden de nationale
wedstrijden voor amateurs gehouden om
het kampioenschap van Friesland op de
lange baan. 18 rijders hadden ingeschre
ven, waaronder de snelste van Nederland.
Dat er schitterend gereden is, blykt
wel uit het feit, dat 3 rijders op de 500
M beneden de 50 seconden bleven. Ook
op de 1500 M. werden bijzonder goede
tijden gemaakt. De uitslagen waren: 500
M\: 1 en 2 J." Breed (Sloterdijk) 49 sec.,
en W. Jonker (Warmenhuizen) 49 sec.; 3
W. Egas (Amsterdam) 49.1.
1500 M.: IC. Scheer (Amsterdam) 2
min. 37.2; 2 J. Breed 2 min. 38.8; 3 W.
Egas 2 min. 39.9.
5000 M.: 1 Breed 9 min. 15.1; 2 Scheer
9 min. 18.7; 3. Kortenaer 9 min 30.
De totale uitslag luidt: 1 Breed 157.44
p.; 2 Egas 160.03 p.; 3 Jonker 160.73 p.
De kampioenschappen voor Noord-
Holland op de korte baan voor mannen
zijn voor dit jaar aan de gemeente As
sendelft toegewezen. Deze zullen worden
gehouden Zondag a.s. om 2 uur. De deel
nemers aan deze kampioenswedstrijden
moeten de baan vóór en tegen wind af
leggen, waarby de tyd wordt opgenomen.
De ijsvereeniging „Nova Zembla" orga
niseert Zondag a.s. 11 uur op de Noor
derham nationale wedstrijden voor ama
teurs over 500, 1500 en 3000 Meter. De
hoofdprijs is een zilveren Noor.
PUZZLE
DOOR KATHOLIEK THUISFRONT
Overal verkrijgbaar
^onnan op een
Waddeneiland
41)
Tot aan ket middagmaal was hy
S met dit artikel, dat hij in
Husumsch blad dacht te publi-
en toen hy' er eindelijk mee
een
feeren
klaa;
ly, r was, zei hij; „ziezoo, als 't in de
staat, zal er onder de verantwoor
den t geesten op het vasteland wel weer
toch orm opsteken. Maar dat zal mij
sn„„i niet verbinderen, de kwestie ter
j e te brengen
*den r'amiddag maakte Kay met zijn
rondgang over het eiland. Zy
de w n ket strand langs, genoten van
beu-n^T18 zon en de pittige zeelucht en
hen p ?fden met plezier de groene ven
gen-,o mooie weidevee. Merkwaardig
bunr-tu kwamen zü onderweg geen andere
JasoB S°ners tegen' Alleen de oude
de o!; oeger stond fay de booten aan
Zae i' maar toen hij moeder en zoon
voeten maakte hij zlch vlug uit de
Of"d^°miek'" merkte Kay op, ,,'t is net
a hienschen zich voor ons verbergen."
dat Sch°°t het hem ook te binnen,
s avonds tevoren Meta Hinriksen
eveneens voor hem weggeloopen was.
Vrouw Antje keek bedrukt en zweeg.
„Je zou zoo zeggen, dat Uwe Tonner
het heele eiland tegen ons opzet," mop
perde Kay.
Daar zou hij spoedig zekerheid van
krygen, want boen hij 's avonds weer op
de radiogasten wachtte, verscheen er
geen sterveling. Alleen Harm Ehlers liep
voor enkele minuten aan. Hij was den
heelen dag met zijn ouders bij familie in
Pellworm geweest en nu pas doodmoe
thuisgekomen; daarom wilden ze maar
vroeg naar bed gaan en dus moest Kay
hen vanavond niet verwachten.
„Och nee, Harm, jij behoeft je niet te
verontschuldigen. Maar 't is toch goed,
dat je 't komt zeggen, anders zou ik mis
schien nog gedacht hebben, dat jij je
ook had laten opstoken."
„Dat kun je begrijpen! Nee, dat krygen
ze by ons niet gedaan."
Kay klopte hem op den schouder.
„In orde, kameraad! Maar die ande
renJasper Kroeger, de oude Dohse,
Hinriksen, Hein en Gesa Lührsja,
met hen is 't een ander geval." Hy haal
de de schouders op en rekte zich uit.
„Vooruit, laten ze hun gang maai gaan!
Ze zullen de zaak nog wel eens anders
leeren bekijken."
Toch stak het hem, dat de menschen
het radio-avondje lieten loopen, waar ze
toch zoo op gebrand waren. Men moest
dus wei hard tegen hem gewerkt hebben
en wel met bedreigingen en lasterpraat
jes, die snel gehoor hadden gevonden.
„Ja," zuchtte vrouw Antje, die nu heel
eenzaam op de tofa zat, „ik heb je van
begin af aan voor Paulsen en Tonner ge
waarschuwd. Zij haten ons en zullen
niets nalaten ons het bestaan hier
onmogelijk te maken. Maar dat ook Hein
en Gesa en de schilderes plotseling ons
huis vermijden, dat begrijp ik niet. Hein
is je vriend, de schilderes heb jy het
leven gered en Gesa
„Och, moeder, hou er maar over op!"
Hy stelde zijn radio op muziek in en
ging aan het venster zitten.
De avondschemering zonk over het
eiland. Langzaam verdwenen de omtrek
ken der boomen. Vrouw Antje stak de
mooie kamerlamp van bewerkt koper
aan, ging in een hoekje van de sofa zit
ten en verdiepte zich in een verhaal uit
het Zondagsblad. Kay zat stil te pie
keren.
Zoo ging er wel een uur voorbij. De
schemering werd dieper, de nacht viel in.
Plotseling kwam de schilderes het erf
op. Zy kwam langzaam onder de boomen
uit en op het venster toe; Kay herkende
haar direct aan haar nauwsluitende ge
borduurde jurk, zoo licht en elegant als
geen meisje op het eiland er een droeg.
„Hé, jufrouw Schott, komt een visite
maken, en dat zoo laat nog?" vroeg hy
verrast.
Malwe trad aan het venster, en toen
het licht uit de lamp op haar gelaat
viel, zag hij dat ze diep ontstemd moest
zijn.
„Goeden avond," zei ze zacht en haar
stem klonk nog heescher dan gewoonlijk.
„Ja, Kay, ik ben 't, ik wou je spreken.
En ik kon niet vroeger komen."
„Nou, nou, en was dat zoo dringend?"
„My dunkt van wel," antwoordde zy en
ze zag den jongen visscher op een eigen
aardige doordringende manier aan.
Vrouw Antje kwam er by. Ze was ver
wonderd over het bezoek van de schil
deres en verzocht haar, in de kamer te
komen. Maar Malwe Schott weigerde.
Eerst toen ook Kay haar uitnoodigde,
gaf ze aarzelend aan hun verzoek ge-
iftor.
De aangeboden plaats op de sofa wees
ze af. „Nee, dank u zeer, mevrouw Möller,
ik mag me niet lang ophouden. Ik
ik wou alleen Kay myn excuus vragen,
omdat ik Donderdag niet op de afgespro
ken plaats was."
„Kom," zei Kay, „dat heeft immers
niets te beteekenen!" Hy zette den luid
spreker zachter en leunde ruggelings in
het venster, waardoor de warme zomer
lucht de kleine kamer binnenstroomde.
„Jawel," antwoordde Malwe, „u hebt
vergeefs op mij gewacht en dat zal u
wel uw goed humeur gekost hebben.
Neem 't me niet kwaiyk. Ik kon u helaas
geen bericht van verhindering sturen."
„Dat weet ik. U was met Hein Lührs
onderweg. En dat ging ten slotte toch
ook vóór."
Zij was heel bleek en haar lippen beef
den, Vrouw Antje drong haar zachtjes
naar de sofa.
„Gaat u toch zitten, juffrouw! U kom1
hier zoo zelden en nu mag u 'n kopje
thee ook niet afslaan." Toen ging ze
naar de keuken.
Er trad een stilte in. Van zijn plaats in
het venster bekeek Kay de schilderes een
poos verstolen. Dan merkte hij op:
„Was dat dan de dringende reden voor
uw bezoek?"
Zij stond op en plaatste zich voor hem.
„Neen, Kay," fluisterde zy, „maar ik
zoek raad en hulp. Ik heb met Hein
Lührs een moeilijken tijd doorgemaakt en
nu weet ik niet, wat ik doen of laten zal.
Kaydaar moet jij over beslissen
Jij moet me zeggen
Op dit oogenblik vloog er opeens iets
van buiten rakelings langs het hoofd
van Kay de kamer in. Knak! ging het
tegen den muur, recht tegenover het
venster. Malwe zweeg verschrik); en l£ay
sprong op. „Verdraaid, wat was dat?" En
hy trok een kogel van een windbuks uit
den wand.
(Wordt vervolgd)
Ten aanzien van den elfstedentocht
vernemen wij nog de volgende bijzon
derheden. Kaarten voor deelnemers wor
den den dag tevoren (Vrijdag) tegen
betaling beschikbaar gesteld aan een der
loketten van een nader bekend te ma
ken bureau. Niemand zende dus geld
vooruit. Er wordt de aandacht op geves
tigd, dat de lengte van het traject 200
K.M. bedraagt, dit is ongeveer de af
stand LeeuwardenDen Haag. Medi
sche keuring is niet vereischt, doch ieder
moet er van doordrongen zyn, dat een
dergelijke tocht in den winter, voor een
groot deel met tegenwind, alleen kan
worden volbracht door lichamelijk sterke
rijders. Ook al in verband hiermede is
het besluit genomen geen deelnemers
beneden achttien jaar tot den wedstrijd
of tocht toe te laten.
Baanvegers zijn of worden thans over
al in Friesland geplaatst. Op de meren
betrachte men echter nog de grootst©
voorzichtigheid, de wakken zyn veelal
met een dunne yslaag bedekt en hier
door niet zichtbaar.' De thans overal af
gebakende banen toonen de veilige tra
jecten; het is levensgevaarlijk zich daar
buiten te begeven.
De startplaatsen voor den achttien
dorpen tocht (24 Dec.) zyn te Heeren
veen, Akkrum, Grouw en Gorredyk.
Men zal begrepen hebben dat de op 23
December vastgestelde Elfstedentocht en
-wedstrijd in ons blad van gisteren, de
Elfmerentocht moest zijn. Blijkbaar was
de zetter een enthousiast schaatser
zóó vol van zijn komende reis naar Leeu
warden, dat alleen de Elfstedentocht bij
hem in tel was. De Elfstedentocht is, zoo
als wij berichtten, vastgesteld op 28 De
cember.
Op de baan ,van de ysclub „Kralin-
gen" te Rotterdam zullen op 28 en 29
December a.s. nationale langebaanwed-
stryden voor amateurs worden gehou
den om de Nederlandsche kampioen
schappen. Des Zaterdags starten de
deelnemers voor de 500 en 5000 meter,
's Zondags voor de 1500 en 10000 meter.
(Vervolg van pagina 1)
Een mensch kan uiteraard niet wor
den onderverdeeld in een brokje timmer
man en een brokje katholiek en een
brokje huisvader en nog een brokje
staatsburger. Hiel geldt het onderschei
den gebieden, die den mensch telkens
in andere verhoudingen tot het leven
plaatsen. Het is logisch, dat de Kath.
Arb. Bew. met deze onderscheidingen
rekening hield en houdt. Daarom kwam
er een arbeidersindeeling tot stand, die
aan de 24 Nationale Vakbonden de op
dracht gaf, den mensch ter zijde te staan
in zijn zorgen als deelnemer aan het
productieproces:: loon en arbeidsvoor
waarden, medezeggenschap enz.
Daarom 5 Diocesane Bonden, die met
uitsluiting van bovenbedoelde taak den
geheelen mensch zien en hem derhalve
helpen moeten op zyn weg naar God;
welke weg de doodgewone alledaagsche
gang naar het werk is, het alledaagsche
leven met zyn zorgen en moreele ge
varen.
Op dit alles stelt zich de Kath. Arb.
Bew. in, door aandacht te schenken
aan alle belangen. Daarom stichtte de
beweging dit jaar een vyftal raden en
enkele diensten, om haar taak perfecter
te leeren kennen en beter te kunnen
uitvoeren. Daarom is thans een ontwik
kelingscentrale in Doom, die een 25-tal
jonge mannen in een 3 jaar durenden
dagcursus opleidt voor een leidende
taak onder hun standgenooten; die op
pl.m. 100 plaatsen in het land meer dan
2000 jonge arbeiders tusschen 20 en 40
jaar in een 3-jarigen avondcursus klaar
maakt, niet om onder de arbeiders een
soort intellectueele bovenlaag te gaan
vormen, maar om in de massa een ge
zonde kern te kweeken.
En daarom ook kent de beweging
twintig instellingen tot zelfhulp en wel
vaart, tot karaktervorming en scholing,
die geen van alle als zelfstandige in
stituten zijn te zien; maar die, met de
vakbonden en de Diocesane Bonden
(organen ware een juistere aanduiding),
met de raden en diensten samen vormen
dat logisch gebouwde geheel, dat wij
noemen de Nederlandsche Katholieke
Arbeidersbeweging.
0
