Naar den
radio-vrede
ROTAVISTEN VIEREN DE
OVERWINNING
Algemeene beschouwingen
over begrooting
Tusschen twee polen
WATER BIJ DEN FRANSCHEN WIJN?
Katholieke woordvoerder deelt
slagen uit
NIEUWE BONNEN
Duister
Zal Herriotfs tribune ineenstorten?
DONDERDAG 16 JANUARI 1947
PAGINA 3
BUITENLANDSCH OVERZICHT
Bidault's politiek lijkt verlaten
EERSTE KAMER
Slapen ho-maar - Pijn des te meer!
EENDENEIEREN VRIJ
Maximumprijzen voor
wintergroenten
In de titelrol: Margareth Truman Russen
trekken tiaar het Westen ,,Hoe zij leefden",
de rekening van het Nazi-regiem.
Wal£n °p een
(Wordt vervolgd)
V
Romeinsche vondst
te Heerlen
(Van leen bijzonderen medewerker).
De mededeelingen, die deze week in
ons blad zijn verschenen in ver-
band met het optreden van de
V&dio-Unie_ hebben duidelijk gemaakt,
r de .toes(and °P radio-gebied belang-
'Jke wijziging ondergaat. Van 15 Januari
is de stichting Radio Nederland in
vergangstüd" in liquidatie getreden en
maand nadien zal de Radio-Unie
®aa'i werken, met Mr. L. A. Kesper als
^Soerings-eommissaris, en de belang,
rykste figuren uit de Omroep-vereeni-
Bmgen als deskundige leiders.
Omdat de practyk heeft bewezen, dat
slechts weinigen het ingewikkelde klu-
^erb dat in Hilversum is ontstaan, weten
te ontwarren, kan het zijn nut hebben te
omschrijven, welke de consequentie is van
oe door minister Gielen te nemen naat-
re?elen in den eerstkomenden tijd.
De Nederlandsche Radio-Unie, waar-
h geen der vier directeuren van de
6ttchting in liquidatie zitting heeft,
Vordt gevormd door de Omroep-veree.
^gingen, die sedert de bevrijding een
federatie hebben gevormd, maar die zich
"en niet konden ontplooien. In die Unie
5^ Waarschijnlijk ook deelen het I. K.
t*- R., het inter-kerkelijk overleg inzake
de radio.
Ongeveer drieduizend zenduren zul-
'en gewijd zijn aan gemeenschappelijke
bitzendingen. Een programmaraad, die
°ver deze zenduren zal gaan, wordt ge
armd door dertien leden, van wie acht
'eden worden benoemd op voordracht
Van de Omroep-organisaties door elk
van hen twee.
De minister van Onderwijs heeft, naar
wordt medegedeeld, bedongen, dat
7® bestaande studio's met hun volledige
installaties door de Unie belangeloos
bunnen worden gebruikt. Daartegen-
b^r staat, dat de omroep-vereenigin-
gen het recht van veto zullen behou
den, zoodat niets zal worden uitgezon
den, wat in strijd is met hun levens
beschouwingen.
■Behalve de vier bekende omroep
organisaties zal ook de V.P.RO. deel
bunnen uitmaken van de Radio-Unie,
evenzeer eenige andere bestaande,
neg te stichten radio-vereenigingen.
r&ar dan moeten deze laatste kunnen
Schikken °ver zestig uur zendtijd en
°ver een machtiging van uitzending.
In den persoon van den Regeerings-
commissaris zullen de leiders der
omroep-vereenigingen ongetwijfeld
Vertrouwen kunnen stellen. Want mr. L.
A Kesper, de ccmmissaris der Konin
gin m de provincie Zuid-Holland, als
tegeeringscommissaris benoemd, heeft
reeds als voorzitter van de Stichting
bewezen, objectief te staan en gevoelig
ie zijn vcor het zoo noodige rechts
herstel.
Met groote bevoegdheid uitgerust, zal
hÜ stellig naar recht en billijkheid ook
^der den radio-strijd beheerschen en
hopelijk voeren tot een bevredigend ein-
he in de te verwachten radiö-wet. Zoo-
Ver is 't natuiurlijk nog lang niet. Want
*r zal heusdh nog wel een lange tijd
^erstrijken, vooraleer de radio-wet, die
m voorbereiding is, door de Volksver-
^genwoordiging kan worden aanvaard.
In de periode, die nu is ingetreden,
Ml mr. Kesper ongetwijfeld voor moei
lijkheden en gevoeligheden komen te
Staan. Bijvoorbeeld de personeelskwes
tie geeft daartoe wel aanleiding. Reeds
Wer^ de technisch-directeur van de
Stichting Radio Nederland op non-ac
tief gesteld; de economische directeur
f31 nog slechts aanblijven in den korten
U-rinijn van liquidatie en de directeur
den Wereldomroep zal zich moeten
^Dalen tot het werk van de P.C.J.; hij
Zal dus evenmin deelen in het nieuwe
birectorium. Van den programma-di-
^cteur is reeds bekend, dat hij terug-
eert als leider van den V.P.R.O.
En waf betreft het lagere personeel
de Stichting: dit zal voor zoover
Jbogeiijk de nieuwe Radio-Unie gaan
uienen, of terugkeeren tot de Omroep-
vereenigingen, waar zij een functie had-
den vóór dat de nat.-soc. Nederland
se Omroep in den aether was geko
men.
Het zou kunnen gebeuren, dat som
mige personeelsleden worden uitgescha-
eH omdat zij te zeer een nationalen
°mroep hadden voorgestaan. Maar dit
h*1 voor de Omroep-vereenigingen niet
a's motief kunnen gelden. Tot meer
Verheid van die personeelsleden zullen
zich mogen beroepen op een in te
swllen 'Commissie van bemiddeling.
A X en ziet. dat de noodige waarbor-
I y I gen zijn getroffen, om deze laat-
ste overbrugging naar den uit-
'hdelijken radio-vrede niet te doen
énkelen.
De verschillende directeuren van Om-
/kpvereenigingen, met wie wij spraken
tVer den nieuw geschapen toestand,
:°°hden zich allen bereid den minister
?b dezen nieuwen overgangstijd bij te
óók, om verantwoordelijkheid
dragen. En wat de luisteraars met ge-
aSen zullen vernemen: wanneer deze
^^gelegenheid ook financieel is geregeld,
de kwaliteit van de uitzendingen
hiherkelijk verbeteren. Dat kan o.i.
Ss mogelijk zijn met minder gelden, dan
aarover de Stichting zoo rijkelijk kon
Schikken.
De herleving van het Britsch-Fran-
sche bondgenootschap, die tij
dens de gansche ambtsperiode
van Georges Bidault is blijven steken in
de moeilijkheden en meeningsverschil-
len, die tusschen beide landen beston
den inzake de kwestie-Duitschland,
schijnt plotseling een feit geworden door
het accoord dat Léon Blum, de huidige
Fransche minister-president, bij zijn be
zoek aan Londen bereikt heeft. Het is
nog geen definitief verdrag, slechts een
soort basis-afspraak, een belofte van
beide kanten, besprekingen over een
definitief verdrag te zullen houden. Maar
deze belofte is belangrijk, omdat zij ge
bouwd is op een overeenstemming juist
omtrent de Duitsche toekomst. Het
meeste van de oude Fransche eischen is
met die overeenstemming verloren ge
gaan. Over afscheiding van het Rijn-
Roer-bekken is niet gerept; wellicht
neemt Frankrijk genoegen met de Brit-
sche bereidwilligheid met betrekking
tot de annexatie van het Saargebied
door Frankrijk. De kolenleveranties, die
sinds November tot een voor Frankrijk
onhoudbaar minimum gedaald zijn, wor
den vooralsnog- niet verhoogd; pas wan
neer Duitschland zelf voldoende kolen
heeft, vermoedelijk in April van dit
jaar, is er kans dat de leveranties weer
het peil van vóór November zullen be
reiken. De economische sterkte van
Duitschland, die een bedreiging is voor
de Fransche industrie, zal, voorzoover
het van Engeland afhangt, niet onbeperkt
worden bevorderd, maar zal toch lang
niet geheel nul worden. Datgene wat
Bidault als onafwijsbare voorwaarde stel
de voor een eventueel verdrag met Enge
land heeft dus min of meer afgedaan.
Daarmee heeft een groot deel van de
tot nu toe gevolgde Fransche Duitsch-
land-politiek uitgediend, zij heeft plaats
gemaakt voor een nieuwe politiek die
sterk onder Engelschen invloed staat.
Van de vier weken die aan Blum ge
geven waren om 's lands zaken te
leiden heeft hij wel ontzaglijk gebruik
gemaakt. De eerste groote slag dien hij
sloeg was die van de prijsverlaging. Na
den oorlog heeft Frankrijk geleden aan
de kwaal van te hooge prijzen in ver
houding tot de betaalde loonen. Blum
deed, radicaal, vijf procent van de prij
zen af en luidde aldus een prijsdaling
in die moet leiden tot het evenwicht
tusschen prijs en loon. Den tweeden sifcg
haalde hij In Londen binnen. Men mag
niet zeggen dat hij dit deed om het ge
schokte vertrouwen in de Socialistische
partij te herstellen; wel mag men opmer
ken dat tengevolge van zijn beide daden
dit vertrouwen moet stijgen. De „man
in the street" kan niet anders dan sym
pathie hebben voor een prijsverlaging,
en geen Franschman is ongevoelig voor
de vriendschap met Engeland, zeker
niet als zij op zoo sensationeele en on
verwachte wijze tot stand komt. Blum
heeft ongetwijfeld aanzienlijk bijgedra
gen tot de meerdere eer en glorie van
zijn partij, hetgeen wel eens van be
lang kan zijn voor de presidentsverkie
zing, die juist vandaag in de volksver-
tegenwoordigïig plaats vindt, en waar
in Auriol de Socialistische candldaat is.
Het succes van Blum zou kunnen afstra
len op zijn partijgenoot en daardoor de
keuze van een Socialistischen president
bevorderen.
G rooter echter dan voor Blum is het
succes voor Bevin. Vair den krap
pen tijd die Blum was toegemeten
heeft de Engelsche minister geprofiteerd
om Frankrijk een koers te doen inslaan,
die overeenkomst met dien van het So
cialistische Engeland. De SF.I.O. is de
kleinste van de drie groote partijen in
Frankrijk. Haar bewind was bedoeld als
iets tijdelijks en zoowel de Communisten
als de M.R.P. zijn niet van plan, zich
zonder meer in een Socialistisch keurs
lijf te wringen. Bevin echter greep zijn
kans. Hij noodigde Léon Blum uit voor
een bezoek aan Londen en begoochelde
hém eenigszins inzake Duitschland.
Maar hij sloeg er meer uit. Het aanbod
tot een militaire alliantie, dat Duff Coo
per indertijd aan Frankrijk gedaan heeft,
is volgens Bevin nog altijd van kracht.
Stelt men de eventualiteit van een
Fransch-Britsche militaire alliantie
naast de eventualiteit van een Rus-
sisch-Britsche alliantie, die wij reeds
noemden bij gelegenheid van het bezoek
dat Montgomery aan Moskou bracht,
en naast de zekerheid van een Ame-
rikaansch-Britsche militaire alliantie
van beperkten en de eventualiteit van
zulk een alliantie van wijderen omvanw,
dan springt in het oog dat Engeland
bezig is te trachten, door een stelsel van
verdragen zichzelf als middelaar tusschen
de Groote Vier op te werpen en daardoor
zijn positie tusschen die grooten te ver
stevigen. Het hoopt daarbij gebruik te
maken van de omstandigheid dat ook
Frankrijk een verdrag met Rusland heeft
loopen. En een Frankrijk-aan-den-
Socialistischen-leiband belooft daarbij
inderdaad een steun te zijn.
Bidault was van meening dat Frank
rijk een zelfstandige positie te midden
van de Groote Drie moest innemen. Zijn
geheele politiek was daarop gericht, zijn
verzoeningspogingen ter vredesconferen
tie, zijn vasthouden aan de eischen om
trent Duitschland waren er uitingen van.
Slaagt de Engelsche politiek (hetgeen
voor een groot gedeelte zal afhangen
van de partijverhoudingen in Frankrijk)
dan is er voor zulk een zelfstandige po
sitie weinig plaats meer. En het is wel
treffend, dat zoo kort nadat Bidault den
ministerszetel ontruimde zooveel kans
is dat zijn politiek geheel verlaten zal
worden.
De Duitsche socialistische eenheidspartij
heeft Woensdagavond bekend gemaakt, dat
het Sovjet-Russische militaire bestuur het
verzoek van de partij om het ontmantelen
van de Duitsche industrieën stop te zetten
heeft ingewilligd.
De Italiaansche premier, Alcide de Gas-
peri, die een bezoek brengt aan de Ver
Statenwerd bij zijn bezoek aan Chicago
ontvangen door Kardinaal Stritch
(Telefonisch van onzen Parjjschen
correspondent)
Parijs, 15' Januari.
Een week lang hebben de Parijsche
biaden verstek laten gaan, maar vanmor
gen om IX uur waren de avondbladen
met hun eerste editie op straat. Het werk
in de drukkerijen is thans normaal her
vat. Dit zou reeds Maandagavond ge
beurd zijn, indien toen op het laatste
moment der onderhandelingen de „rota-
tivisten", d.w.z. het personeel dat de
rotatiepersen bedient, niet besloten had
den hun loonsverhoogingseischen te hand
haven. Ook nu nog handhaven zy die
eischen, doch, evenals het Syndicaat van
de Parijsche pers, dat zijn dus de direc
ties der bladen, gaan zij ermede accoord.
dat het conflict onderworpen wordt aan
een arbitrale uitspraak. Het is nu reeds
uitgemaakt, dat de directies aan al hun
technisch personeel de arbeidsuren zullen
uitbetalen van de verloren week. Voor
de kas der betrokken ondernemingen
sluit de lockout, waartoe de directies in
antwoord op de slow-down-staking van
het rotatie-personeel hadden besloten,
dus met een aanzienlijk verlies. Door ge
heel het drukkerspersoneel, hier „le per
sonnel du livre" genoemd, deze meest
aristocratische en nog van zuiveren oud-
syndicalistischen geest doordrenkte kaste
onder de Fransche arbeiders, wordt dit
reeds als een halve overwinning gevierd.
Voor een aantal Parijsche dagbla
den, dat er financieel zeer moeilijk
voorstaat, zou het den genadeslag kun
nen beteekenen, indien zij, als gevolg
van de arbitrale uitspraak, hun tech
nisch personeel ook nog belangrijke
loonsverhooging moeten gaan toeken
nen. Volgens insiders zullen er in de
komende maanden dan ook verschil
lende bladen uit de Parijsche dag
bladwereld verdwijnen.
Eenige weken geleden b.v. publiceerde
de radicaal-socialistische „Dépêche de
Paris" een vrij smadelijke smeekbede
aan het adres der groote adverteerders
wat maakt het op Uw maande-
lyksch publiciteitsbudget uit een Paar
duizend francs meer of minder uit te
trekken? om toch het voortbestaan
van Monsieur Herriot's Parijsche tribu
ne mogelijk te maken. Het is thans bo
vendien algemeen bekend, dat de nieu
we Parijsche bladen, welke gezet en
gedrukt worden in de gebouwen van de
oude, die tijdens de bezetting gecolla
boreerd hebben, zooals „Le petit Pari-
sien" en „Paris Soir", ongeveer een
milliard schuld hebben aan de „S.N.
E.P." (Société Nationale des Entrepri-
ses de Presse), de door de overheid In
gestelde beheeirsmaatschappij over die
foute ondernemingen, een toestond, die
zeker ongezond is en niet slechts in
zuiver financieel opzicht. Hij beteekent
voor de betrokken bladen immers ook
een aanzienlijke afhankelijkheid van de
regeering, die om het eenigszins sterk
te zeggen over hun leven of dood be
schikt.
De geweldige tinbaggermolen Rooseveltwelke voor rekening van de Billiton Mijbij
de Scheepsbouw MijTampa in Florida werd gebouwdglijdt van de hellingDe Roo
sevelten een zusterschip, de „Stuyvesant"dat onlangs te water werd gelaten, zijn
waarschijnlijk de grootste ter wereld in hun soort. De tinbaggermolens zullen worden
gébruikt in de Indische wateren
(Van onzen parlementairen redacteur)
De Eerste Kamer heeft Woensdag met
over het algemeen prijzenswaardige bon
digheid eenige colleges van de hoog
leeraren Molenaar en Woltjer naar
aanleiding van de kabinetsformatie
daargelaten de algemeene beschou
wingen over de Begrooting gehouden.
Zij was voor het oog over vrijwel de ge
heele linie de regeering welwillend ge_
zind. Ten deele mocht dit eenigszins
bedrieglijk zijn, doch er was toch wel
degelijk sprake van een reëele goede ge
zindheid in den senaat, die niet in de
laatste plaats veroorzaakt werd door de
beide regeeringspartijen, de K.V.P. en de
P.v.d. A. en dan inzonderheid weer door
de ruiterlijkheid, waarmede de tijdelijke
fractie-voorzitter van de K.V.P.de heer
Kerstens, de regeering tegemoet kwam.
Dat deze tegemoetkomendheid opviel,
het vormt op zichzelf een aanwijzing, dat
men er niet aan gewend is. Inderdaad
da katholieken plegen in vele gevallen
maar schoorvoetend, althans met vele
restricties omgeven hun steun aan het
kabinet te verleenen. Nog eenige weken
geleden geschiedde dit in deze zelfde
Kamer naar aanleiding van de Conver-
siewet. De minimalistische verklaring,
waarmede toen mr. Kropman, na een
langdurige oppositie van prof. v. d-
Brik, het voorstemmen van de meerder
heid der katholieke fractie motiveerde,
klonk wel heei anders dan de zeer posi
tieve taal, welke de heer Kerstens nog
op dezen dag liet hooren. Wij scharen
ons zoo zeide hij ongeveer, achter het
beweeglijke beeld van dit kabinet, in
zonderheid doelend op het financieele
beleid van prof. Lieftinek, en niet achter
de starre politiek van de sluitende be
grooting van jaar op jaar, en nog scher
per stelde hij het door er aan toe te
voegen; „n'en déplaise" het feit, dat wij
op dezelfde wortel des geloofs stoelen
als onze protestantsch-christelijke land.
genooten.
De samenwerking tusschen par
tijen was dus in het geding, en in
dit verband deelde de katholieke
woordvoerder flinke slagen uit. Hij
stelde vast, dat bet tijdperk van
echte en onechte, parlementaire en
extra-parlementaire coalitiekabinet
ten met liberalen inslag voorbij is
en dat wij thans een vooruitstrevend
kabinet hebben van katholieken en
socialisten. Het verwonderde hem
niet, dat dit bü liberalen en protes
tanten teleurstelling heeft geweïft,
aangezien zij niet beter wisten of
het hoorde te zijn in den trant
van de boven omschreven catego
rieën. Men betreurt het in die krin
gen, dat de kabinetsformateur geen
kabinet op breede basis heeft ge
vormd. Voor den heer Kerstens staat
het vast, dat het een slap compro
missen-kabinet geworden zou zijn,
zooals wij ze in het verleden hebben
gehad.
En als men het dan heeft over ge
schilpunten tusschen de katholieken en
de socialisten? Zijn deze er dan niet
Als ge slaapt voelt ge Uw rheumatische
pijnen niet, maar juist die pijnen ver
oorzaken Uw slapeloosheid. En zóó ver
zwakt Uw gestel en weerstandsvermogen
nog méér. Begin daarom zoo gauw moge
lijk die weldadige Kruschen-kuur. Kru-
schen brengt Uw bloedzuiverende organen
tot krachtiger werking. De pijnverwek-
kende onzuiverheden verdwijnen, omdat
't bloed krachtiger stroomt. Pijnen vallen
van U af, lusteloosheid verdwijnt, kortom
ge wordt al gauw weer veerkrachtig en fit.
Krusehen Salts is verkrijgbaar bij alle
apoth. en drog. Fabr. Griffiths Hughes
Ltd., Manchester (Engeland).
(Adv.)
tusschen de katholieken en de protes
tanten? De opheffing van het proces
sieverbod ontmoet niet bij de P. v. d. A.
bezwaren. Tegen het gezantschap by
het Vaticaan stemden de Christelyk-
Historischen. Maar dit no§ daargelaten.
Hoe diep was echter de verdeeldheid
niet ten tijde van de kabinetten, waarop
Colijn en De Wilde hun stempel druk
ten. In de plaats van maatregelen ten
bate van de handhaving en het herstel
van de werkgelegenheid en de volks
kracht genoten we een politiek naar de
dezer dagen in het Voorloopig Verslag
nog eens aangehaalde wijsheid van Mi
nister De Wilde omtrent den gulden, dien
men maar één keer kan uitgeven. Prof.
Lieftinek heeft daar in de Memorie van
Antwoord al heel aardige opmerkingen
over gemaakt. De heer Kerstens was
van oordeel, dat men deze wijsheid, nog
eens bezien in het licht van de feiten,
beter een eigenwijsheid kon noemen. We
dankten er aan, dat we Nederland hand.
haafden als een gouden duurte-eilandje
in de wereld. De kosten werd voor een
groot deel door Indië gedragen.
Uit deze en dergelijke opmerking*
=1 van welb
sprak duidelijk een gevoel van welbe-
mager» in 't tegenwoordig bondgenoot
schap. En al kon de heer Kerstens
wel toegeven, dat er enkele onbevre
digende dingen in de samenwerking
gepasseerd zijn, hij waarschuwde er
tegen daaraan een overdreven befcee-
kenis toe te kennen. Belangrijker zijn
de voorbeelden van vruchtbare sa
menwerking, die er tegenover staan,
alsmede de voorbeelden van eensge
zindheid in de groote vraagstukken,
die het kabinet zelf geeft.
Een internationaal bij uitstek tot
oordeelen bevoegd buitenlander wees
er dezer dagen op, dat Nederland vrij
wel het eenige land in Europa ls met
een werkelijk stabielen, vrij en onaf
hankelijk gevormde regeering en deze
buitenlander meende, dat daaraan de
snelle vorderingen, die Nederland
met het herstel maakt, zijn toe te
schrijven.
Men ziet: dit was een vertrouwen, dat
het kabinet nu eens met volle handen
werd gegeven. Had de heer Kerstens
geen critiek? Op enkele punten. Doch
daarover straks, om eerst nog even
over de groote lijnen van het beleid door
te gaan. De heer ReinaXda voelde zich
door de rede van den katholieken woord
voerder genoopt, sprekend namens de
Partij van den Arbeid, op zijn beurt
zeer tegemoetkomend jegens de katho
lieke partners te zijn. Hij verheugde
zich over den groei dien hij in de
K.V.P. waarneemt, een groei in dien
zin, dat de encyclieken „Rerum Novarum"
en „Quadragesimo Anno" toenemenden
invloed krijgen. Dit achtte hij voor het
land van de allergrootste beteekenis.
Overigens was hij zeer hoopvol gestemd
over de doorbraak, die met de stich
ting van de P. v. d. A. tot stand is ge
komen, al wilde hij toegeven, dat zij
nog schoorvoetend is gegaan. Hij sprak
van de offers, die allen die er aan
deelnamen, daarvoor gebracht hebben.
En ook hij wees op de bedenkelijke re
sultaten van die zoogenaamde vrucht
bare kabinetten van voor den oorlog.
Dit alles was ongetwijfeld scherp ge
zien. Doch het leek, dat er gezichtsbe
drog In het spel kwam, toen de heer Rei-
nalda ook hoopvol ging spreken over de
mogelijkheden tot samenwerking met de
liberalen, zij het dat prof. De Molenaar
vóór hem reeds blijk had gegeven daar
aan lichtelijk te lijden. Prof. De Molenaar
achtte het onnoodig zich principieel te
weer be stellen, omdat hij waarneemt hoe
de Marxistische ideeën bij de socialisten
beginnen af te zwakken. Meent hij, dat
de evolutie, die thans begonnen is, de
handhaving van het kapitalisme betee
kent? De communist Koejemans maakte
handig gebruik van deze liberale zacht
zinnigheid door het kabinet te omschrij
ven als net minst vooruitstrevende en
het meest reactionnaire, dat onder de
huidige omstandigheden mogelijk is.
Trouwens, zei hij: de hoedanigheid van
de vooruitstrevendheid van het kabinet
wordt door het oordeel van prof. De Mo
lenaar het best gekarakteriseerd. De
heer Reinalda was intusschen van oor
deel, dat de resultaten van het werk in
de Stichting van den Arbeid, de be
slechting van onverzoenlijke tegenstellin
gen tusschen kapitaal en arbeid de
hoop wettigen op een ontmoeting met de
liberalen. Zoo zagen wij dus, dat in deze
verzoeningsgezinde stemming de liberalen
de socialisten naar het liberalisme, doch
de socialisten de liberalen naar het so
cialisme zien groeien
In leder geval hebben de protestantsch-
christelijke woordvoerders er voor ge
zorgd, dat die punten van zoogebeeten
overeenstemming ons niet geopenbaard
werden. De heer Kolf (C.H.) wilde niets
zien dan teekenen, die er op wijzen, dat
de P. v. d. A. klaar staat om de coalitie
met de katholieken te verbreken, nu zij
de winst inzake Indië binnen hebben. De
heer Kerstens had er niet ten onrechte
over gesproken hoe jammer het is, dat
de protestanten in de Indische affaire
geen regeerlngsverantwoordelijkheid kun
nen dragen. De heer Kolf meende voorts,
dat de K.V.P. haar Invloed aanwendt om
de regeering te beletten socialistische
maatregelen te nemen. En prof. Woltjer
wist niets beters aan te voeren dan een
woord van Oud, die al is hij dan hoofd
bestuurder van de P. v. d. A. toch geens
zins voor den meest typischen representant
van deze partij versleten kan worden. De
heer Oud heeft n.l. verklaard, dat hi( de
destijds ook door hem gevoerde fihan-
ciëele politiek van Coliln nog steeds
volledig onderschrijft. De heer Oud is
dus niet van gedachten vreanderd. De
K.V.P. echter wel. De voor den oorlog
reeds groeiende oppositie tegen het gel
dende beleid in de katholieke politieke
groepeering heeft er in belangrijke mate
toe medegewerkt, dat thans het roer is om
geworpen. En als prof. Woltjer de katho
lieken er aan herinnert, dat zij In die
vroegere kabinetten het sterkst vertegen
woordigd waren, dan zegt dit voor "het
doel van prof. Woltjer heelemaal niets.
Eenige belangrijke detailkwesties wer
den nog door verschillende sprekers ter
sprake gebracht. De heer Kerstens be
twijfelde of het consumentencrediet ge
slaagd is. Hij vond de door de regeering
verstrekte mededeeling, dat er 270.000
aanvragen zijn gedaan wat poover voor
de beoordeeling van de vraag in welke
mate de crediétnemers zich goed gehol
pen bevinden. Hij achtte het van groot
belang, dat men alles zal doen om de
ontmoediging bij den gewonen man te
voorkomen. Minister Beel gaf geen vol
strekt bevredigend antwoord op deze
opmerking. Wel kon hij vertellen, dat
er nog vele aanvragen om crediet ach
teraf inkomen, aangezien het begint
door te dringen, dat de afbetalingsver
plichtingen gunstiger zijn dan men had
verwacht. Doch verder wilde de heer
Beel toch liever een afwachtende hou
ding aannemen.
Ook de Nederlandsch-Belgische be
trekkingen genoten een warme belang-
De sedert 8 Januari op de Klooster- en
Chassé-Kazteme te Breda ingetreden
quarantaine-toestand, naar aanleiding
van een geval van nekkramp onder de
militairen, is sedert Woensdag opgehe
ven.
BONKAARTEN KA KB KC 701 (strook
no. 3)
571 brood 800 gr. brood
572 brood 400 gr. brood
571 boter 125 gr. boter
572 boter 125 gr. margarine of 100
gram vet
573 boter 250 gr. margarine of 200
gram vet
571 melk 4 liter melk
572, 573 melk 3 liter melk
571 vleesch 100 gr. vleesch
572 vleesch 300 gr. vleesch
571 algemeen 200 gr. kaas
572 algemeen 375 gr. suiker, boter-
hamstr. enz. of 750 gr. jam,
stroop enz.
57lb reserve 1600 gr. brood
57lc reserve 800 gr. brood
572b, 572c reserve 1 blik of pot
appelmoes (voorinlevering)
573b rtserve 200 gr. kaas
BONKAARTEN KD KE 701 (strook
no. 3)
581 brood 800 gr. brood
581 boter 250 gr. boter
58—2 boter 125 gr. margarine of 100
gram vet
581 melk 12 liter melk
581, 582 vleesch 100 gr. vleesch
581 algemeen 100 gr. kaas
582 algemeen 375 gr. suiker, boter-
hamstr. enz. of 750 gr. jam,
stroop enz.
58ld reserve 800 gr. brood
58le reserve 500 gram rijst of kinder
meel (uit rijst bereid) of kinder
biscuits
58—2d reserve 1 blik of pot appelmoes
(voorinlevering)
582e reserve 2 blikken of potten ap
pelmoes (voorinlevering)
Tabakskaarten enz.
T 71 2 rants, tabaksartikelen
V 71 100 gr. chocolade en/of suikerw.
X 71 1 rants, tabaksartikelen
BONKAARTEN MA MB, MC, MD 701
(strook no. 3)
574 brood 800 gr. brood
574 boter 250 gr. boter
574 margarine 250 gr. margarine of
200 gr. vet
57—4 melk 5 L. melk
574 vleesch 300 gr. vleesch
57—5 vleesch 100 gr. vleesch
574 kaas 200 gr. kaas
23 Januari zullen nog bonnen worden
aangewezen voor suiker, versnaperingen
en tabak.
De bonnen 572b, 572c res. en
582d en 58—2e res. moeten uiterlijk
Zaterdag 25 Januari bij een detaillist,
die appelmoes pleegt te verkoopen, wor
den ingeleverd. De blikken en potten
hebben een inhoud van één liter.
De productie van eendeneieren is
momenteel zoodanig, dat het mcgelyk
is op beperkte schaal dezer dagen een
deneieren in vrijen verkoop aan het
publiekt ter beschikking te stellen. Dit
betrekkelijk gcedkoope en zeor voed
zame product, kan men, zonder eenige
vrees voor besmetting met para-
typhus welke onder bepaalde om
standigheden kan optreden gebrui
ken, indien men zich zorgvuldig houdt
aan het voorschrift, eendeneieren uit
sluitend gekookt en niet in verwerk
ten vorm te gebruiken.
Overeenkomstig de aankondiging,
heeft de minister van Landbouw, Vis-
scherij en Voedselvoorziening thans voor
de belangrijkste wintergroenten maxi
mumprijzen vastgesteld, welke van
kraent worden met ingang van Dinsdag
21 Januari a.s. en gelden voor een pe
riode van veertien dagen. De kleinhan
delaar mag bij thuisbezorging boven de
vastgestelde prijzen ten hoogste ƒ0.01
per K.G. berekenen, voor het snijden
van kool ten hoogste ƒ0.03 per K.G.
en voor het schrappen van wortelen ten
hoogste ƒ0.01 per K.G. Kool en worte
len gewogen resp. na het snijden en voor
het schrappen.
President Truman's dochter Marga-
reth heeft artistieke aspiraties. Zoo
verdienstelijk als haar vader piano
speelt, zoo uitstekend zingt zij. Onder
leiding van een bekend zangeres be
kwaamt Margareth zich in de zangkunst
en aan vriendinnen heeft zij in vertrou
welijke oogenblikken eens gezegd be
roepszangeres te willen worden. Zij zou
daarmee een precedent voor een onge
huwde presidentsdochter scheppen, die
tot dusverre slechts maatschappelijke
loopbanen hebben gehad. Margareth is
intusschen naar New York teruggekeerd,
wat er op kan wijzen, dat zij toestemming
van haar ouders heeft gekregen om be
roepszangeres te worden.
Intusschen zingt zij in het koor van de
Episcopaalsche Kerk te Missouri, waar
de Trumans vandaan komen. En soms in
een opname-studio voor gramofoon-
platen, waar zij haar lievelingsopera „Lu
cia" heeft op laten nemen, zelf de titelrol
zingend en bijgestaan door zangers en
een orkest.
Als Margareth succes heeft, kunnen de
Amerikaansche en misschien zelfs Euro-
addeneiland
«O)
leri? azou zich daarvoor beschikbaar stel-
^'ern„ zou zün leven in de waagschaal
diC{|un otn voor Detta de reddende me-
ha,q uit Pellworm te krijgen? En wie
eq z°°veel kracht, onverschrokkenheid
Hnpaardigheid om dien tocht door de
eihqe1Jde 1161 daarbuiten ook goed ten
UCeu te brengen? Hinriksen, Ehlers?
aaq^bii ben kon hij daar niet mee
bacht .n' Karsten Tewes moest van-
Het je ln ciien noodlottigen brand om
leen nen zÜn gekomen. Dus bleven al-
He Ja^f Tonner en Kay Möller over.
Öieq 0 Ste. viel echter uit; nooit zou hij
Hbs ri!!fiets billen vragen, nee, nooit!
Zooq Va e alleen nog Uwe Tonner, de
8e s n den strandvoogd, de toekomsti-
rt riek Vt" het eiland
ha hf kreunde sterk. De opwinden-
acht r llad haar in een crisis ge-
- Jan 'pdle baar leven bedreigde.
Hat kon n klemde de tanden opeen,
^'rikte, -5ge triHen en akelige kreunen
b bem ellendig.
„Vader," drong Helke aan, „er moet
iets gebeuren."
Hij drukte de vuisten tegen zijn voor
hoofd. Nee, het was gekkenwerk, zelf de
vaart te wagen
„Ik loop even naar Uwe Tonner," zei
hij eindelijk. Toen stond hij op en wor
stelde zich door den huilenden storm en
de overwaaiende watervlagen naar het
huis van den strandvoogd.
Hij bleef lang bij Tonner. Helke, die
naar het venster was gegaan, keek hem
na, tot hij achter de nog rookende
ruïnen van den afgebranden stal ver
dween. In gedachten zag zij nu den
man staan, dien zij 's nachts bij den
brand al had moeten zeggen, dat zij zijn
vrouw zou worden. Zij vermoedde, wat
haar vader nu tegen hem zei en ze kon
het antwoord wel raden. Neen, Uwe
Tonner was er de man niet naar, om
zijn leven voor dat van een ander op
het spel te zetten
En daar had zij gelijk in. Geruimen
tijd later zag zij haar vader weer van
Tonner heen gaan en den weg door den
polder nemen. Hijgend kwam hij door
den onstuimigen wind naar huis. Nu
stond hü weer in de kamer, hij was
maar een half uur weg geweest. Afgemat
viel hij op een stoel neer.
„Niemand wil 't doen," kreunde hij
eindelijk. „Ik heb in den polder zelfs
honderd Mark geboden
„Help me," jammerde de zieke. „Geef
me druppeltjes!"
Het meisje staarde naar het koorts
gezicht van haar moeder. Zij dacht aan
de rustelooze toewijding, aan de onver
moeibare zorg en liefde, die dit zwakke
hart voortdurend had getoond, toen het
nog gezond was. Aan al het goede en
mooie dacht zij, dat haar moeder in
voor- en tegenspoed haar geschonken
had. En nu zou zij vóór haar tijd moeten
sterven, omdat de reddende medicijn
niet gehaald kon worden? Neen, neen!
Bij den brand had zij hooren zeggen,
dat Kay Möller en zijn stuurman nog
altijd niet terug waren. Nu, als zij dan
Kay niet te hulp kon roepen, dan was
zij er altijd zélf nog. En ze zou 't doen!
Haastig haalde zij haar windjak en
hoofddoek uit de kast en liep naar de
deur.
„Waar ga je naar toe?" vroeg Paulsen
verschrikt.
„Naar Fellworm," riep Helke en adem
loos rende zij weg om bij de boot in de
geul te komen
Inmiddels stond Kay thuis aan bet
venster. Hij was klaar om nu met Harm
Ehlers naar kapitein Dohse te gaan en
daar Alma Thiessen te dwingen, voor
de waarheid uit te komen. Met een be
denkelijk gezicht zag hij het aan, hoe de
storm het water over de vennen van het
eiland dreef.
Plotseling maakte hij een gebaar van
verrassing. Hij had het meisje ontdekt,
dat het erf van Paulsen afkwam en
zich met moeite door den storm heen
een weg naar de geul baande. Helke?....
dacht hij ontsteld. Waarachtig, zij is 't!
Ze gaat naar de bootzou ze nu
weer gevlucht zijn, wat wil ze toch?
Dat moet ik weten!
Kort besloten holde hij het huis uit,
stapte door het hooge water, haastte
zich door den razenden storm, tot hij
haar bij de woest aan den ketting ruk
kende boot inhaalde.
„Helke!" schreeuwde hij, „Helke,
waar ga je heen?"
Het meisje keerde zich verschrokken
om. Maar toen zij Kay herkende viel
zij hem spontaan in de armen.
„O, jongen, Kay," zei ze verrast, „ben
je weer thuis? Wat ben ik daar blij om!
Ik heb zoo naar je verlangd, we hebben
elkaar in zoo'n tijd niet gezien! Ben jij
nu ook blij, Kay, ja hè?"
Kay drukte haar vast aan zijn borst.
„M'n lieve, kleine Helke! Ik was al bang,
dat je toch nog toegegeven had
„Dat heb ik ook, Kay, ik kon er niet
aan ontkomen. Ik moest wel doen alsóf,
om een paar dagen tijd te winnen, 't Is
misschien valsch van me, maar zooals er
ook met mij gehandeld wordtEnfin,
dat hoor je later wel eens, nu hebben
we geen tijd meer." En in vliegende haast
vertelde zij hem, in welken toestand
haar moeder verkeerde en hoe noodzake
lijk de medicijn was.
Zwijgend nam hij het recept van haar
aan, streek haar eens met teer gebaar
over het natte blonde haar en begon
toen de boot los te maken.
„O, Kay," zei Helke, lachend en hui
lend tegelijk, „wil jij 't er heusch op
wagen?"
„Natuurlijk!" antwoordde hij eenvou
dig en hij zette zich al aan de riemen.
„Zou 't je lukken, Kay?"
,,'t Moet Helke. Denk onderhand
maar eens aan meAls ik terug kom
heb ik nog belangrijk nieuws voor je."
Hij voer al weg, midden in de hel
van den bandeloozen storm, in de dan
sende boot, door de kokende branding...
Helke bleef aan de geul staan tot hij
uit haar oogen verdwenen was. Lang
zaam, met popelend hart, maar vol ver
trouwen ging zij toen naar huis om haar
moeder in deze moeilijke uren bü te
staan.
Jan Paulsen zag haar door 't venster
van de gang aankomen. Toen zij bin
nentrad keek hy haar verlegen vragend
aan.
„Kay Möller haalt de medicijn," zei
zyn dochter.
„Kay Möller," stotterde hij verward.
peesche affiches nog eens aankondigen
„Hedenavond gala-première van de opera
„Tosca". In de titelrol Margareth Tru
man".
Tienduizenden Russen trekken den
laatsten tijd uit Rusland naar het
Westen, waar zij het verlaten Oost-
Pruisen bevolken. Uit de verwoeste gebie
den van Smolensk en Briansk, ook zelfs
uit Midden-Rusland voeren extra-treinen
de kolonisten aan, die met hun vee, kip
pen en landbouwwerktuigen zich in het
vroegere Oost-Duitschland vestigen.
Boeren, die uit collectieve boerderijen
komen, worden vaak vergezeld van de
voorzitters, onderwijzers, doktoren en
landbouwdeskundigen, zoodat geheele
dorpen zich van het Oosten naar het
Westen verplaatsen.
Zij komen in een ontvolkt gebied. De
Duitschers zijn verdwenen. De Duitsche
huizen, voorzoover zij niet verwoest zijn
door de oorlogshandelingen, herinneren
nog alleen aan de vroegere bewoners.
Want zelfs de namen van de steden zyn
veranderd. Het Russische deel van Oost-
Pruisen heet evenals het vroegere Kö-
rugsbergen Kaliningrad. Het gebied, dat
door de Polen is ingelijfd, heeft Poolsche
namen gekregen. Allenstein is nu
Olaztyn. Het spoorwegknooppunt Inster-
burg heeft den naam gekregen van den
Russischen maarschalk Cherniakhovsky,
die het gebied veroverde en er ook sneu
velde. Tilsit is Sovietsk, Friedland Prav-
dinsk geworden.
De Russen willen het gebied gaan in-
dustrialiseeren en hebben reeds 140 groo
te en 100 plaatselijke industrieën geves
tigd. De ijsvrije haven Kaliningrad is
hersteld en wordt een van de belangrijk
ste van de Baltische Zee.
Hoe zij leefden, is de titel van een
onlangs in Duitschland verschenen
brochure, waarin de rekening is
opgemaakt van alles wat het Hitier-
regiem den Duitschers heeft gekost. De
rekening is niet gering, het slot-cyfer be
draagt 700.000.000.000 mark of 280 mil-
Op een terrein aan de Geerstraat te
Heerlen in Zuid-Limburg heeft men bij
het inkuilen van aardappelen resten van
Romeinsch aardewerk, afkomstig uit de
tweede en derde eeuw, gevonden. Het ligt
in de bedoeling van den rijksopgravings-
dienst, welke onder leiding van prof. dr.
Van Giffen te Groningen staat, in den
a.s. zomer daar verder bodemonderzoek
1 te doen.
no
tób
liard Amerikaansche dollars tegen den
vooroorlogschen koers.
Hitier persoonlyk gebruikte ongeveer
25.450.000 mark per jaar, een bedrag, dat
de laatste Duitsche keizer. Wilhelm II.
nooit van den staat gekregen heeft. Toch
was het salaris van den Führer officieel
niet zoo riant: als staatshoofd kreeg hij
60.000 mark per jaar, terwijl zyn onkos-
ten-rekening gemiddeld 360.000 mark be
droeg. Voor representatiekosten stelde de
schatkist echter een bedrag van 1 mil-
lioen ter beschikking en bovendien werd
nog 24 millioen gegeven ter aanwending
naar vrije verkiezing. Alles bij elkaar dus
geteld een salaris dat wel meeviel.
Hoe naderbij het einde kwam. des te
slechter kon Hitler met zijn geld uitko
men. In het jaar 1944 had hy reeds 28
millioen noodig van de schatkist en het
volgende, dus laatste jaar, vroeg hy 40
millioen.
Hitler's waanzinnige bouwwoede ver
slond het meeste geld. Zyn nu in puin
liggende rijkskanselarü was een van de
duurste bouwplannen, welke hy ooit heeft
ondernomen. Zij kostte 100 millioem
mark, hoewel zü slechts een voorioopif
onderkomen was. Het officieele gebouw
zou in 1950 gebouwd worden.
Goering deed het niet minder: zijn
jachtverblyf Karinhall kostte den staat
15 millioen mark. Voor verbouwingen en
uitbreidingen toucheerde de rijksmaar
schalk ieder jaar bovendien 3 a 4 mil
lioen.
Goebbels was iets minder veeleischend.
Zyn ambtswoning in Berlyn beteekende
voor de schatkist een post van 3 millioen;
zijn villa op een eiland in de Wannsee
kostte slechts 1 millioen.
