Indonesiërs hebben hun strijdkrachten I niet in de hand Maakt het varen "is nog steeds niet gegeven Bevel Schumacher wil decentralisatie Een eeuw Don Bosco-werk herdacht Grove nalatigheid van de bewakers Britsche burgers moeten uit Palestina evacueeren 1 Geert sprake van noodzaak zich in café te verwarmen ANTWOORD AAN „DE LINIE" Huid e aan onze troepen Sv3 Tot hoofd en hart Er bestaat geen collectieve Daitsche schuld" Duitsch protest tegen Nederl. eischen Gewonde militairen terug uit Indië Man van den dag ^lÜDAC 1 FEBRUARI 1947 ;J»°NNtMEN,iS9S.p3g.° 5.» p. k.„t 69sfe JAARGANG No. 23762 GENERAAL SPOOR VOOR DE PERS: Hernieuwde pogingen Samenwerking met T.R.1.? Het weer De Waai „zit" X Plechtige viering in de Residentie ONTVLUCHTING VAN S.S.-ERS Brandstoffen voor kantoren e.d. Bonnen geldig verklaard BRANDSTOF F EN KAART BEWAREN DISTRIBUTIE VAN APPELEN OPGEHEVEN LEOPOLD FIGL Gerucht in eigen huis F— BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE: Tel»? SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM o°n: Redactie 21544; Ad-ninistratie 21543 Directeur- 3. 3. W. Boerrigter wnd. hoofdredacteur: -JV Severin. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter hoogte. Ingezonden mededeellngen dubbel tarief. Omroepers 16 cents per rrun. hoogte. De administratie behoudt zien net recht voor advertentiën eventueel zonder opgave van redenen te weigeren. <Van an onzen Haagschen redacteur) ik""? beb in de kranten gelezen waarom naar Nederland ben gekomen. Mis. Schien öiii iS het wel interessant dat ik ook visie daarop uiteenzet", aldus, met ironie, begon Generaal Spoor conf1Jite0nzettingen, die hij in een pers je ®rentie van twee uren, gisteren in tine^eb0UW van den ReSeeringsvoorlich- Vaf enst, heeft gehouden. Het is een flie r ^truisvuur van vragen geworden, den generaal werden afgevuurd, gie hij toonde daarbij, ook de strate- schenan bet debat volkomen te beheer- het18 doel van ziJn overkomst gaf Ge- bisoif1 Spoor aan: bespreking van tech- ?anmditaire kwesties (zooals de ver. jnri-'nS en aflossing van de troepen in UiW €n het seven van een duidelijke sjt^nzetting over de huidige militaire bestandskwestie". aldus zijn ant- oord op de eerste vraag, „is een moei- ni-obleem. De totstandkoming in Oc- was zeer verheugend, ten eerste dat het bewees dat t„. Probleem wber ]j,ndat het bewees dat we den goeden Pt op gingen, ten tweede omdat het sfeer schiep voor den voedingsbodem sta1 Verdere onderhandelingen Het be- bj. nd heeft dan ook wel zijn geld opge- 8ew al 45 er in fcite seen dag sprake Vii van een ecbte sehorsching der ^lelijkheden. Integendeel de verlie- n aap onzen kant waren grooter dan "woren. )Van onze zijde is getracht de af braken zoo eerlfjk mogelijk ten nit- °Cr te leggen, hetgeen echter zeer •boeilijic was omdat wij stonden tegen- Ver tal van strijdorganisaties, die j,et eenhoofdig geleid worden. Van ,ntlonesische zijde heeft men de strijd krachten niet in de hand en het bevel "Staakt het vuren" is dan ook tot op dag van vandaag niet gegeven. Ik wel teleurgesteld, doordat er van e uitvoering van het bestand zoo Weh*ig is terecht gekomen en er zoo öl®e gesold is. Dat is zoover gegaan terwijl er ondertusschen maar steeds ^vochten werd dat ik op een ge seven oogenblik de demarcatielijn ^aaa- aaudjdig (met inachtneming van ■«Ie wapenstilstandsvoorwaarden) heb Vastgesteld. Dat, is misschien een typisch dictato- 'aal militair optreden, maar het kon 'efc anders. In de politiek heeft men te ?aken met bestudeerde en ontwikkelde Jbtfonesiërs, maar als U wist waar ik s 66 moet spreken! Er is nergens zoo Promotie gemaakt als in het Indo- leger (stom uit de zaal: „In Militair Gezag misschien?!") Men soms spreken met oen generaal, e van militaire zaken of zelfs van to- Srafie geen verstand heeft. (je at nog erger is, in Soerabaja hebben Indonesische troepen zelfs van de de ens die wiJ tijdens de onderhande lt^®11 aan de hand van de kaarten ver- ekten, gebruik gemaakt om onze troe- t.,11 te beschieten! Zelfs bij de moderne °rantie gaat dit iets te ver. tfij hebben moeilijke tijden achter J*en rug en ik breng dan ook gaarne bide aan onze troepen, die op be- b®«rschte wijze hun taak goed hebben °'bracht, hetgeen niet eenvoudig was. tij^b zijn we zoo ver, dat wij weer op- V»b Pogingen in het werk stellen om v^r de Indonesiërs het bevel „staakt het ®n los te krijgen. Onze troepen hou- 2ich aan de vastgestelde scheidslijn, dat kunnen natuurlijk niet toestaan, tref;r5e tegenstander in ons gebied infil- Mdnapt en dat er gemoord en ge- jhdschat wordt. ergste is nog wel, dat er aan zijde een mentale sfeer heerscht cy «Phitsing. van leugen en bedrog, die eet"t in een voorlichting, die zoo thy btleus is, dat ik zou zeggen: geef Dagvaar mijn goede oude leugencam. ®ers» van Domei terug. Deze sfeer zal CftBit moeten veranderen. Ons geduld is dig jjPhUelijk, maar het is toch wel noo- ar een einde aan komt." be vraag of hij Sjarafoeddin wel Seng!: achtte in dit opzicht, antwoordde 8«neraa} Spoor, dat in de republiek een bilniot bus Soerdiman niet onder den Vera„fer van oorlog staat, maar alleen Pfesirtp 00rbing verschuldigd is aan den bJahri„ Het bestand is aangegaan met eJ' biet met de T.R.I. Soerdiman Stom-, biet bij. De Indonesiërs hebben de Veej Te moeilijkheden, omdat zij met tjaken schi1lende strijdorganisaties te •h.i hebben, waarvan sommige de feti .hiet eens erkennen en vele weige- hbn H'ch door de republiek weer naar óe fSsa te laten sturen, i ®eds al bevestigde, dat er nog tahd ^vepenleveranties door het buiten- bon_ ,..°°k wel door Australië aan «hêeoo^i tvorden gedaan. Hij achtte dit 0lTne doch met het oog op de -v. de Japanners doorslaggevend. 5chtgr0 voorraden door a® vraa weinig v® dan de wapenleverantfes aan tiaaifMers ook niet geoorloofd wa. o, hiao .den generaal een beetje kre- het - voelbe niets voor een debat Öe ^berl: volkenrecht. Indo-Europeesche -ln het 'bate- e Ieser kan tot de beste hooöi n gerekend worden, wei is het en voor oogen te houden wat Hike jdiJ0®11-. omdat men de mensche- ?®h en niet uIt het oog mag verlie- •Jur gevoelens van wraak om de ter- ®hschoÜ eenigen tijd geleden, deze ASn a- n bog wei eens willen bezielen «daan ï?orllchting op dit gebied wordt 'ki nic? mogelijk is. Dat is langen Zelf .gemakkelijk geweest, omdat k'bgen wisten, waar we naar toe «•«It!» nu wordt echter de regeerings- heb^®chen P de" V°6t geVO,f?d' ®®h k-ear'n zieb November en 30 December V-efrt'h het k r gevallen voorgedaan. t,®hig„ geschn„5tand door de Indonesiërs ?boo® Sevan?- Soedirman had ook z°o deelde hij generaal - - _ba het sluiten van het Toen de generaal hem jjet h,j !j. ,n hem bekend te maken bis evB?,?4 -.morgen" te zullen doen S;?®e f. m®be. tf'oc^beze V h evpnwr "ul§en 21 inoer^ een Aziatische „morgen" ontko n' Toch wilde de gene. ziidl P dat ook aan Neder- t. rtSvu w?? eens fouten worden uoch die werden fiiuniddelUjk gecorrigeerd en de schuldigen worden streng gestraft. „Het is vaak moeilijk onze jongens in dezen goed voor te lichten omdat er aan den anderen kant zooveel smerigheid en vuiligheid wordt gedebi teerd," aldus generaal Spoor die vervolg de- „Tot mijn spijt zijn er aan de andere zijde nog steeds instructeurs en officieren werkzaam die stammen van een ons niet welgezind volk waarmee wy de laatste jaren in het Verre Oosten zekere moeilijk heden hebben gehad." Later noemde hij in dit verband de Japanners by den naam en zei dat er ook nog wel hier en daar een Duitscher aanwezig is. Van verschillende zyden werd de vraag gesteld, of het Nederlandsche leger voor het geval het in Indonesië eens heelemaal mis zou loopen sterk ge noeg is om de situatie te beheerschen. Generaal Spoor weigerde eenige malen een rechtstreeks antwoord op deze vraag te geven, totdat zy werd gesteld in dezen vorm: „Als Linggadjati toch nog zou mislukken, kan dan het Nederland sche leger in het belang van de inland- sche bevolking de handhaving van rust en orde garandeeren?" toen antwoordde de generaal pertinent bevestigend. Overigens verklaarde hij de meening te zijn toegedaan, dat de republiek zal moeten inzien, dat de aanwezigheid van het Nederlandsche leger ook voor haar onmisbaar is. Samenwerking met de T.R.I. achtte de generaal niet onmoge lijk, doch dan zal deze eerst terdege moeten worden gezuiverd. Er zitten im mers veel elementen in, die tegen de eigen regeering in opstand komen. „Soedirman ook?" werd er gevraagd. „Ik zai mij niet wagen aan de beoordee- ling van mijn collega," zei Spoor „maar ik geloof wel dat hij en zijn omgeving een sterke plaats in de leiding van de repu bliek innemen. Of hij in rebellie is of nog zal komen weet ik niet. wel dat hetgeen hij in Djoitja zegt vaak in strijd is met Verwachting tot Zaterdagavond: Geleidelijk wat toenemende bewol king doch nog vrijwel nergens sneeuw. Meest matige, Oostelijke tot Zuid-Oos telijken wind. Overdag in het Noorden van het land matige vorst, in het Zuiden lichte vorst tot temperatuur om het vriespunt. Zondag: zon 8.20—17.28, maan 12.445.14. Maandag: zon 8.1917.30, maan 13.456.26. Het was voor het laatst in den winter 1939/1940, dat de Waal voor Tiel ging „zitten". Vrijdagochtend zetten de ijs massa's zich voor de stad vast. Dit was echter niet van langen duur, want om streeks 12 uur ging het ijs weer drijven. Tegen den avond kwam er in de groote ijsvlakte geen beweging meer en zat de Waal definitief. Indien de vorst aanhoudt en het ijs voldoende sterkte krijgt, zal er een pad over de rivier gemaakt worden, waar over het vervoer zal worden geleid. Dit is afhankelijk van de prestaties van de ijsbrekers, die reeds bij Gorinchem bezig zouden zijn de rivier open te breken. de besprekingen te Batavia. Ik weet ech ter niet hoe de onderlinge krachtsverhou dingen zijn. Van verschillende zijden o.a. van den eommunistischen kant. werd gevraagd, of de generaal nader wou uiteenzetten wat hü bedoelde met .,dat het nu toch moet ophouden" en wat hü dan wel van plan was. „Er kunnen zich omstandig heden voordoen," aldus het antwoord, „waarbij de uitvoering van hetgeen is overeengekomen wordt gesaboteerd of in het geheel niet nagekomen. Dat kan zoover gaan, dat het een kwestie wordt van to be or not to be (de zaak kan economisch ontwricht raken of de be volking kan er onder Hjden. doordat er b.v. geen water meer voorhanden is) en dan moet er opgetreden worden. Ik kan u echter ter geruststelling mededeelen, dat de Landvoogd tevens opperbevelheb ber is. zoodat steeds de politieke leiding uit zal maken wat er gebeuren moet." „Maar dat is dan toch in Soerabaja niet gebeurd," aldus de laatste vraag, „daar is ingegrepen nog voordat het ultimatum van de Commissie-Generaal was afge- loopen." Generaal Spoor beaamde dat en veronderstelde dat de bevelvoerende offi cier wel een gegronde reden gehad zal hebben om vroeger in te grijpen b.v. om dat onze troepen werden bestookt. Deze zaak moet echter nog onderzocht worden. Generaal S. H. Spoor tijdens de con ferentie welke gistermiddag werd gehouden in het gebouw van den R. V. D. te Den Haag. In verband met de naderende con- ferentie van Moskou, waar het (Duit- sche vredesverdrag door de Groote Vier zal worden besproken, heeft United Press aan den bekenden Duit- schen sociaal-democratischen leider dr. Kurt Schumacher eenige vragen gesteld, waaruit zou kunnen blijken hoe de Duitschers zelf over dat ver drag denken. In de eerste plaats werd dr. Schuma cher gevraagd, hoe hij het verdrag be schouwt. „Men moet in aanmerking ne men dat het niet slechts een verdrag is met een land, maar met een nieuwe or ganisatie van Europa. Het continent van Europa is afhankelijk van politieke en economische samenwerking. Duitschland heeft natuurlijk een zwaarder last te dragen dan de andere landen. De eischen der overwinnende naties in Europa, die geplunderd en verwoest werden door Hitler's legers, tot terugkeer naar hun voormaligen levensstandaard zijn in wezen even reactionnair als de verlangens van vele Duitschers om hun levensstandaard van 1939 of 1933 terug te krijgen. De schade is te groot om ge heel uitgebalanceerd te worden. De ge allieerde staatslieden moeten daarom al hun ervaring en politiek gevoel bij de opstelling van het verdrag gebruiken" aldus Schumacher. „Gelooft u dat het een harde vrede zal worden?" „Versailles was kinderspel vergeleken bij wat nu dreigt. De Duitschers zijn be reid herstelkosten te betalen, doch daar voor moet eerst Duitschlands economi sche structuur hersteld worden. De hui dige levensomstandigheden der Duit schers zijn onmogelijk en dreigen anar chie en complete demoralisatie teweeg te brengen." „Gelooft u in de collectieve schuld van het Duitsche volk?" „Er is duidelijk verschil tuuschen de moreele collectieve schuld, die ik ont ken, en de historische schuld. Collectief moreel schuldig zijn alleen de Nazi's en degenen die de Nazi's aan de macht hiel pen. De historische schuld is min of De Engelsche koninklijke familie is met het slagschip „Vanguard" ver trokken voor haar reis door Zuid-Afrika. Vóór de vorstelijke personen aan boord kwamen, werd het dek grondig geschrobd. (Van onzen Haagschen redacteur) De groote zaal van den Dierentuin in Den Haag is in deze koude dagen vrij wel nooit behoorlijk gevuld, gisteravond echter was zij nagenoeg geheel bezet in verband met de viering van het eeuw feest van het Don Bosco-werk, een hulde, die door< talrijke kerkelijke en wereld lijke autoriteiten werd bijgewoond. On der de aanwezigen bevonden zich de pau selijke internuntius Mgr. Paolo Giobbe en de deken van de residentie, de hoog- eerw. heer W. J. Pompe. Voorts de mi nister-president dr L. J. M. Beel, de excellenties minister A. H. J. L. Fiévez, dr. J. J. Gielen, dr. G. W. M. Huys- mans en mr. J. H. van Maarseveen; de voorzitter der Tweede Kamer mr. J. R. H. van Schaik en vele andere autori teiten. Na een kort welkomstwoord, uitgesproken door den geestelijk adviseur van het werk comité, pater drs. W. C. van Remmen Sal., schilderde de feestredenaar dr. Pr. Thijssen pr. de figuur van Don Bosco en de beteeke- nis van zijn werk. Spreker schetste de provldentieele op dracht van Don Bosco, die op negenjarigen leeftijd een droom had, waarin hij een kudde wilde dieren zag veranderen in een troep gewillige schapen en waarin hem werd bevolen om door middel van een bij zondere opvoedingsmethode eenzelfde resul taat te bereiken met een menigte onhan delbare jongens. Eerst dertig jaar later tee- kende de Heilige dezen droom op bevel van Pius IX op. Later maakte Don Bosco zijn droom tot praktijk door zich bij de op voeding der jeugd te laten leiden door den stelregel, dat niet door slaan, doch door zachtheid het kind gewonnen moet worden. De heilige paedagoog stelde daarbij voor op, dat als het kind niet deugt, dit vooral te wijten kan zijn aan het gebrek aan goed heid in den opvoeder. Spreker besloot zijn met veel vuur uit gesproken rede met een aanhaling van den H. Chrysostomus: „Ais alle christenen echte christenen waren, dan waren er geen heide nen meer." Het programma werd verder verzorgd door het Matrozenkoor onder leiding van Th. van Elferen. Na de pauze voerde het Bem- hardustooneel „De Spelewaghe" in zeer kleurrijke décors „De sultansdochter en de goede tuinman", een moderne versie van ..Des Soudaens dochterken" door Henry Ghéon, ten tooneele. Het amateursgezelschap van Jan Zoutendijk verdient een woord van lof voor de goed verzorgde uitvoering. meer een product van ongeveer 300 jaar Duitsche geschiedenis." „Welk soort regeering behoort Duitschland te hebben?" „Een democratische. Het bestuur moet gedecentraliseerd worden. Slechts het parlement moet door het geheele Duit sche volk worden gekozen en een alge- meene regeering benoemen, die niet te machtig mag worden. Zooveel mogelijk verantwoordelijkheid moet worden gedra gen door de staten, met eventueele uit eindelijke beslissingen door het centrale parlement. De groote ondernemingen moeten gesocialiseerd worden, middelma tige en kleine ondernemingen echter niet." „Wat is uw meening over de Oost grens?" „De huidige administratieve Oostelijke grenzen kunnen noch door de Duit schers noch door Europa geaccepteerd worden. Wü erkennen Polen als een noodzakelijke en krachtige macht, maar het is niet in staat het nieuwe grond gebied economisch en politiek te bestu ren. Ik ben er zeker van dat deze kwes tie in de toekomst veel verstandiger en op een vriendschappelijker basis zal worden besproken dan thans, nu dat slechts door één partij geschiedt." „Meent u dat Duitsche waarnemers te Moskou moeten worden uitgenoodigd?" „De beslissing is natuurlijk geheel aan de Geallieerden. Maar ;jj dienen te be seffen dat zij niet slechts besluiten over het lot van een land, maar van geheel Europa. Duitsche partijleiders zouden te Moskou kunnen optreden als woordvoer ders van het Duitsche volk, of Duitsche deskundigen zouden aan den opstellers van het verdrag de Duitsche problemen kunnen uiteenzetten." Op vragen van het Tweede Kamerlid, Jonkvr. Wttewaal van Stoetwegen, in verband met de ontvluchting van een aantal S.S.-ers, tijdens het vervoer van Hoensbroek naar Den Helder, heeft de minister van Justitie het volgende ge antwoord: Tijdens het vervoer van 42 gedeti neerden in een gesloten en gecapi- tonneerden verhuiswagen met aanhangwagen uit de Mijnstreek naar Den Helder, 8 Januari, zijn 12 (niet 23) gedetineerden ontvlucht, van wie 5 denzelfden dag weer ge arresteerd werden. Teneinde een burgerchauffeur de ge legenheid te geven eenig voedsel te nut tigen, heeft het transport, dat onder bevelen van eeij transportgeleider met drie andere bewakers stond, bij een café te Renswoude halt gehouden. Met in achtneming van een normale aflossing gingen ook de bewakers aldaar een kop koffie drinken. Eén bewaker zou toen hebben toegestaan, dat vier gedetineer den, die zich met zijn toestemming even buiten den wagen bevonden, op een vrachtauto zijn gestapt en zijn wegge reden. Nadat, zonder dat appèl gehouden was, de tocht was voortgezet, is in Amsterdam uit den aanhangwagen, die ter wille van luchtverversching geopend was, weder een gedetineerde ontsnapt. Daarop is, toen de auto voor de pont te Velsen stilhield, de deur van den aan hangwagen gesloten. De bewaker, die in dezen aanhangwagen toezicht moest houden, heeft na deze sluiting in den voorsten wagen plaats genomen. Dien tengevolge viel het den gedetineerden, die zich in den aanhangwagen bevon- De Kamers van Koophandel van Aken, Duisburg Wezel, München, Glad- bach en Munster hebben een verklaring gepubliceerd, waarin geprotesteerd wordt tegen de Nederlandsche eischen betref fende de grenscorrecties. De kamers zeg gen, dat het economische leven in het Ruhrgebied door inwilliging van de Ne derlandsche eischen zeer getroffen zou worden. Volgens de verklaring is het grenscerrectiegebied langs Limburg van groot belang voor de voorziening van de bevolking in het Ruhrgebied. Het bezit rijke kolenlagen en heeft voorts een be langrijke productie van dakpannen. De door Nederland gevraagde mijnconces- sies worden door de kamers aangemerkt als een blijvende bedreiging voor de ko- lenvoorziening van Duitschland. Sir Alan Cunningham, de Britsche hooge commissaris voor Palestina, heeft het volgende bevel uitgevaardigd: „Naar aanleiding van de jongste ge beurtenissen in Palestina is besloten de Britsche vrouwen en kinderen en be paalde andere Britsche burgers uit Pa lestina te evacueeren, opdat de regee ring en de strijdkraohten niet zullen worden gehinderd bij het handhaven van de orde. Betrokkenen zullen nog nadere instructies ontvangen." Naar uit betrouwbare bron wordt vernomen, zal de evacuatie op 4 Fe bruari beginnen. Naar schatting vallen 2000 gezinnen onder het bevel tot evacuatie. De regee ring heeft allen Britschen verslaggevers aangeraden Falestina te verlaten. In dien zij wenschten te blijven, doen zij zulks op eigen risico. Naar officieel wordt medegedeeld, is het besluit uitsluitend genomen om orde en recht te handhaven. Het besluit is geen gevolg van eventueele ontwik kelingen tijdens de onlangs gevoerde „Bü uw terugkeer in het vader land heet ik u van harte welkom. Uw taak buiten Europa is voor de meesten uwer ten einde, anderen zullen haar voortzetten naar het voorbeeld, dat gij hebt gegeven. Het offer, dat velen uwer hebben ge bracht, is zwaar, maar het is gebracht voor de vrijheid van mil- lioenen onzer medemenschen. Dit zijn de eerste woorden van de door Prins Bernhard onderteekend'e oorkonde, die hedenmorgen aan de repatrieerenden van de „Kota Inten" werd uitgereikt. Om bij zevenen hedenmorgen passeer de het eerste schip uit Indië, waarop zich 250 militairen bevonden, van wie 107 zieken en gewonden, Hoek van Hol land. Om half tien meerde de „Kota Inten" aan de Rotterdamsche kade, Aan den wal stonden o.a. de man schappen van den Repatrieeringsdienst van den Kwartiermeester-Generaal, die de ontvangst der militaire patiënten ver zorgden en het comité „Nederland helpt Indië" dat de zorgers voor de burgers op zich had genomen. De familieleden van de opvarenden kregen een schriftelijk bericht, naar welk hospitaal hun man of jongen zou worden overgebracht. 75 van de opvarenden werden rechtstreeks naar een ziekenhuis vervoerd. Een aan tal zieken kon direct met wagens van het Roode Kruis naar huis worden ge bracht. besprekingen tusschen Britten en Ara bieren te Londen of de informeele ge dachten wisselingen tusschen Joden en Britsche regeeringsvertegenwoordigers. Voorts wordt van officieele zijde ver klaard, dat de bestemming van de ge- evacueerde vrouwen en kinderen nog onbekend is. den, gemakkelijk de deur, die met een pin gesloten was, door een gat te openen. Er zijn toen wederom 6 gedetineerden ontvlucht, terwijl een bij ongeluk uit den wagen is gevallen. Deze laatste werd la ter met een hersenschudding aan den kant van den weg gevonden. De minister is van meening, dat het weergegeven verloop van zaken getuigt van grove nalatigheid van de bewakers en van een misdadig optreden van één van hen. Het is de plicht der bewakers, ondanks eventueele koude hun be wakingstaak te blijven vervullen en deze niet ter wille van hun persoonlijk gemak te verwaarloozen. Van eenige noodzaak zich in een café te verwannen, is geen sprake geweest, noch voor de be wakers, noch voor de gedetineerden. De minister heeft onverwijld een on derzoek doen instellen. In afwachting van de resultaten van het verdere on derzoek zijn drie bewakers geschorst. Van 1 Februari tot en met 12 April 1947 geven de bonnen van de WA- kaarten. gemerkt ,.10e periode" en „12e periode", elk recht op het koo- pen van één eenheid vaste brand stoffen, terwijl de bonnen, gemerkt „10e periode", „lle periode" en „12e periode" van de WB-kaarten elk recht geven op het koopen van vijf eenheden vaste brandstoffen in ge noemd tijdvak. „Groosverbruikers huisbrand" dit zijn zij, die van de toewijzingskantoren van het Rijkskolenbureau een indentiteits- kaart voor het stookseizoen 19461947 hebben ontvangen zijn of zullen een dezer dagen worden opgeroepen voor het in ontvangst nemen van de bijzondere toewijzingen voor de 10e tot en met de 12e periode. Met nadruk wijst het mi nisterie van Economische Zaken er op, dat de kolenpositie niet toelaat tot ver hooging van de aan niet-particuliere huisbrandverbruikers toegekende rant soenen over te gaan. De aandacht wordt er op gevestigd, dat t. z. t. bij de uitreiking van de brand stof fenkaart voor het seizoen 1947/1948 de voorafgaande injv vering van een na der bekend te maken bon van de kaart „T 606" zal worden verlangd. Men be ware laatstgenoemde kaart dus zorg vuldig. Met ingang van 3 Februari a.s. zal de Augustus 1946 ingevoerde distributie.rege. ling voor appelen, peren en pruimen worden opgeheven. Het ministerie van Landbouw, Visscherij en Voedselvoorzie ning voegt hieraan het volgende toe: De hoeveelheden, welke voor de distributie beschikbaar waren, zijn voor het grootste gedeelte in consumptie gebracht en de resteerende voorraden bij den handel wettigen niet de aanwijzing van een nieuwen bon. De op distributie geba seerde regeling der prijzen kan thans worden verlaten, hetgeen echter niet wil zeggen, dat de prijzen zullen worden vrijgelaten. Er zullen maximumprijzen worden vastgesteld, waarbij rekening is gehouden met de kosten van opslag. Aan de vergadertafel van de plaatsvervangers van de ministers van Buitenlandsche Zaken heeft de laatste dagen mede aangezeten Leo pold Figl, in vroeger dagen ingenieur van technische werken, thans een van de bouwers van een nieuw Oos tenrijk. Deze 43-jarige man heeft in zijn betoog voor den Raad al die om standigheden aangevoerd, gie als ver zachtend voor Oostenrijk kunnen worden aangemerkt. Hij bestempelde Oostenrijk als het eerste slachtoffer van agressie, terwijl de Joegoslavi sche afgevaardigde Figl's delegatie- genooten voor nazi's uitmaakte en het enthousiasme van den 12en Maart 1938 in herinnering bracht, toen Hitler's troepen Weenen binnenruk ten. Figl heeft vrienden, maar ook vijanden in den Raad. Leopold Figl, thans minister-presi dent van de Oostenrijksche regeering, heeft zijn politieke trouw aan een onafhankelijk Oostenrijk in de oor logsjaren ruimschoots bewezen. Eerst als gevangene in een Weensche ge vangenis, vervolgens als ter dood ver oordeelde en weer later na wijzi ging van het vonnis als gedeti neerde van 't beruchte Mauthausen- concentratie-kamp. Meer dan zes achtereenvolgende jaren bracht Figl aldus in gevangenschap door. Hij heeft zijn leven te danken aan den snellen opmarsch van de gealli eerden, die hem en duizenden lotge- nooten in April 1945 behoedden voor de laatste moordplannen van de SS- leiding van het kamp. Na zijn bevrijding en die van Oos tenrijk werd Figl lid van de voorloo- pige Oostenrijksche regeering als mi nister van den politieken Raad. Als leider van de Oostenrijksche Volks partij boekte hij bij de verkiezingen van Nov. '45 een groote overwinning. Hij werd aangewezen als forma teur van een nieuw kabinet. De moei lijkheden begonnen toen eerst: een vaak tegemoerkend, plagerig Russisch Militair Gezag, dat de nederlaag van de communisten moeilijk kan ver kroppen, de verdeeling van het land in vier verschillende zones, de wan hopige toestand van de voedselvoor ziening. De moeilijkheden, wélke in Duitschland het leven vaak ondraag lijk maken, worden dnar op rekening van de bezetting smog endheden ge schreven. In Oostenrijk is de regee- ring-Figl voor bijna alles verant woordelijk, ondanks het feit, dat zij zooals president Renner het eens uitdrukte samen met vier olifan ten in een klein bootje moet trach ten te manoeuvreeren. In Londen gebruikt premier Figl op het oogen blik al zijn argumenten en overre dingskracht om deze vier opvaren den er uit te werken. Als het zoover is. zal Oostenrijks herstel dat is zijn vaste overtuiging sneller en beter voortgang kunnen maken. Het geldduiveltje stookt twist en tweedracht, haat en nijd. Zou dan wat overal scheiding brengt in het huwelijk plots een band kunnen zijn? j (Van een bijzonderen medewerker) Daar is iets wereldschokkends ge beurd! In „De Linie" van 24 Ja nuari voert een Amsterdamsche arbeider een gedachtenwisseling met den rector-magnificus van de Utrechtsche Rijksuniversiteit, welke gedachtenwisse ling de redactie van „De Linie" als merkwaardig aanduidt. Waarschijnlijk bedoelt de redactie hiermede het feit, dat een arbeider en een professor schriftelijk van gedachten wisselen. Want in de uitingen van den heer Vocht hebben we. ondanks naar stig speuren, niets merkwaardigs kun nen ontdekken, tenzij een merkwaardi ge geschiktheid van den schrijve- om sophismen en algemeenheden tot een gToot artikel aaneen te rijgen. Of die andere merkwaardigheid, dat een blad als „De Linie" deze verzameling ge meenplaatsen zoo belangrijk acht, dat ze haar geheele vóór-pagina (wie spreekt daar over papierschaarschte?) er voor beschikbaar stelt. Inmiddels kan een artikel als het on derhavige beslist kwaad doen. En daar om meenen we er tegen te moeten op komen. Ten negatieve verwijt de schrijver den katholieken het gemis aan een concreet (maatschappelijk) ideaal, zoo zelfs, da^ „ook wij, katholieke arbeiders, evenals onze communistische collega's, wanhopen aan deze liberaal-kapitalistische be schavingsperiode". Voorts ook, dat de pennevruchten van de arbeiders syste matisch uit de bladen worden geweerd en dat de arbeiders zich niet meer „voelen." Positief beveelt de schrijver aan „te rug te keeren tot de organische econo mische structuur van de Middeleeuwen, maar dan aangepast aan het huidige tijdsgewricht." Ons beperkend vooralsnog tot deze drie punten, moge het volgende worden opgemerkt: Dat de pennevruchten van de arbei ders systematisch uit d e bladen worden geweerd, is schuldige onwetendheid of bewuste misleiding. Schrijver dezes b.v. is arbeider pur sang. Misschien heeft hij met den heer Vocht in Amsterdam nog wel op één bouw gestaan. Hij beoor deelt dus onze katholieke pers mede uit denzelfden hoek als waaruit Vocht zijn oordeel behoort te vormen: de hoek van het arbeidersbelang. Welnu, nog afge zien van de invloedrijke eigen pers der K.A.B. treft het schrijver dezes, dat onze over het algemeen voortreffelijk gere digeerde gewestelijke katholieke dag bladen, zooveel ruimte openstellen voor het behartigen der belangen van de economisch minst draagkraehtigen. En zulks zoowel door eigen beschouwingen als door regelmatige en onregelmatige bijdragen van arbeiders zelf. Het is een onrechtvaardigheid van Vocht alles met de onbewezen bewering van „mooi- praterij" aan kant te schuiven. Veel ernstiger evenwel achten wij het verwijt, dat de katholieken geen con creet maatschappelijk ideaal zouden kennen. Ook hier geldt: schuldige on wetendheid of bewuste misleiding. Heeft de schrijver wel eens van dr. Schaepman gehoord en van diens betoog in 1893, dat het „niet gaat om een cent loon per uur meer of een uur arbeid per week minder, niet om beperking van Zon dags. en vrouwenarbeid, maar om dat alles en nog iets meer. En op dat „iets meer", aldus Schaepman, „komt het nu juist aan. Dat iets meer, dat is: het verkrijgen tfan een nieuwen, of beter het herstellen van een ouden rechtstoe stand". Dit verwijzen naar Schaepman, naar de modern aangepaste „organische, eco nomische structuur der Middeleeuwen", hebben de katholieke arbeiders en him beweging overgenomen, niet als een pro pagandistische leuze, maar als een con creet realiseerbaar ideaal. En wie de ontwikkeling in de sociale historie van Nederland gedurende de laatste halve eeuw ziet, weet, dat wij niet maar „zoo'n beetje sukkelen met personalisme en met het kapitalisme geen raad weten." Laat ons goed bedenken, wat het be- teekent, dat de voor-oorlogsche socia listen den klassenstrijd-uit-beginsel heb ben afgezworen en den privaten eigen dom als een onmisbaar natuurrecht er kennen. Hierop heeft de katholieke so ciologie haar invloed uitgeoefend. Het feit, dat ook in werkgeverskringen vrij algemeen het recht wordt erkend op medezeggenschap van den arbeider in het bedrijfsleven, getuigt evenzeer van een omgebogen mentaliteit. Nu een van twee: óf we wijlen als katholieken in een geleidelijke evolutie de maatschappelijke ontwikkeling laten groeien naar haar natuurlijke en logische constructie, óf we doen het revolutionnair. Wat wil de heer Vocht? Het eerste misschien met wat meer tempo? Best, laat hij dan bin nen de beweging der K.A.B. zijn actie ontplooien, stuwen, overtuigen. Hij zal er begrijpende vrienden treffen. Of wil hij het tweede? Jammer, maar van re volutie heeft men in katholieken kring nooit veel moeten hebben, tenzij een revolutie van den geest, die Gods Zoon zelf op aarde heeft ontketend en in welk opzicht allen behooren mee te re volteeren. Maar laat Vocht ons van het lijf blij ven met imperatieve gemeenplaatsen als: „Over Quadragesimo Anno worden wij het als katholieken nooit eens." Ten slotte een goede raad aan „De Linie." De redactie van dit blad zou goed doen zich eens op wezen en ver schijningsvorm van de KAB. te bezin nen. Het is thans reeds de derde maal in korten tijd, dat ze haar kolommen openstelt voor rechtstreeksche of zijde- lingsche aanvallen op de K.AJB., die by nuchtere beschouwing gaten in de lucht blijken te zijn. Zoo wordt het arbeiders belang zeker niet gediend. In het hoofdartikel van gisteren wordt in de tweede alinea gesproken van ka tholieke lezers, die een andere houding verwacht hadden van hun vertrouwens mannen in de Tweede Kamer. De wel willende lezer zal begrepen hebben, dat hier kiezers bedoeld was. In een der gezinnen in de Vogelstraat te Den Bosch is een baby dood in de wieg gevonden. Een poes was in het wiegje gesprongen en op het gezicht van het kindje gaan liggen met het gevolg dat het stikte.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1947 | | pagina 1