Aan voorwaarden van de Regeering
moet voldaan worden
Britsch-Indië in Juni 1948
onafhankelijk
Grootere verdeeldheid der
Indische partijen?
Vermijd zorgvuldig handelen met het
Soekarno-gouvernement
Arabisch feest in de petroleumstad
T
Ontploffingsramp in Los Angeles
Anders geen onderteekening van
basis-accoord Linggadjati
SPRUITJES EN SAV0YEK00L IN DE
TWEEDE KAMER
Erkenning der zoogenaamde republiek
zou grootste verwarring stichten
Een kameel, tweehonderdtachtig
schapen en tweeduizend kuikens
K
Schendingen van bestand
niet meer geduld
Nog steeds gevechten
in Indië
Tot hoofd en hart
M00YMAN ONTVLUCHT
KOUDE MAAND MAART?
*5
Dertig dooden en drie
honderd gewonden
J
VjjlJDAG 21 FEBRUARI 1947
69sTe JAARCANC No. 23779
EISCHEN AAN DE REPUBLIEK
Wë.
Tweevoudige strijd
Zes ontsnapten uit Hoorn
Ondanks „staakt het vuren
Wekelijksche verliesüjst
Wordt de veilingprijs vastgesteld?
VAN MOOK ADVISEERDE IN 1945:
—DE EERSTEN ZULLEN DE—
LAATSTEN ZIJN
Melk in blik
Het weer
Gortzak niet naar
Indië
Passagebiljet niet afgehaald
Meer Oostenwind en
kans op sneeuw
BUREAUX VAN REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
SMEDESTRAAT 5 - HAARLEM
'elefoon: Redactie 21544; Administratie 21543
Postgiro 143480
ABONNEMENTEN: 30 ets. p. w., f 3.90 p. kwart.
Directeur: 3. 3. W. Boerrigter.
Wnd- hoofdredacteur: W. Severin.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIETARIEF 30 cents per millimeter
hoogte. Ingezonden mededeei'r-gen dubbel
tarief. Omroepers 16 cents oer m.m hoogte.
De administratie behoudt zich net recht voor
advertentiën eventueel zonder opgave van
redenen te weigeren.
„Op basis van hei politieke accoord zal van de „repu
bliek" geëischi kunnen worden gesiand ie doen wai zij is
overeengekomen. Evenwel zal van de zijde van de Neder
landsche regeering n i e i ioi onderieekening van hei
basis-accoord van Linggadjaii worden overgegaan alvorens
de „republiek" heefi voldaan aan die voorwaarden, welke
de regeering haar ihans op redelijke gronden meeni ie
bloeien siellen", aldus de Memorie van Antwoord over de
begrooiing van Overzeesche Gebiedsdeelen.
De regeering; heeft dan ook de Commissie-Generaal opgedragen niet tot onder
tekening van de ontwerp-overeenkomst over te gaan, zonder dat de order tot het
staken van het vuren is gegeven, en zij is niet voornemens langer schendingen
van het bestand te dulden ten koste van haar troepen, van de bevolking en van
het welzijn van Indonesië en Nederland. Wanneer dit standpunt onverhoopt tot
hulitair optreden mocht nopen, zal dat uiteraard in haar politieke doelstellingen
Seen wijziging brengen. De sinds de terugkeer der Commissie-Generaal weer opge
vatte besprekingen schijnen echter naar vervulling van het militair bestand te leiden.
De regeering verwerpt de methode van
Beweid, welke met inzetting van de in
todië ter beschikking staande Nederland,
tehe machtsmiddelen eerst de oude
lechtsorde zou willen herstellen alvorens
de voorbereiding van een nieuwe rechts
afe te aanvaarden en te bevorderen. En
luist in de ontwerp-overeenkomst van
Uinggadjati ligt, als zichtbaar resultaat
l'an haar beleid, naar het oordeel der
peering de basis, waarop de nieuwe
fechtsorde zal kunnen worden opgetrok
ken.
Men zou de vraag kunnen stellen of
door de de facto-erkenning van het se-
2ae van de .republiek" over Java, Su
matra en Madoeia aan haar niet meer
Telief
is verleend dan zij in wezen ver
dient. Naar het inzicht van de regeering
ls evenwel de vraag, in hoeverre feitelijk
dot gezag in handen is van de „repu
bliek" en aan haar kan blijven toever
trouwd, niet van beslissende beteekenis,
be politieke waarde van het basis-ac-
coord van Linggadjatie is vooral, dat
door de de facto-erkenning van het ge.
^ag van de „republiek" het noodzakelijk
bewijs is geleverd van onze vreedzame
bedoelingen en van ons streven naar een
kerkelijke samenwerking op basis van
Politieke gelijkwaardigheid met alle In
donesische volkeren van Nederlandsch-
j&r mag aan herinnerd worden,
dat gedurende den overgangstijd
zoolang dus de nieuwe rechtsorde
niet verwezenlijkt is en in het bij
zonder wanneer het in de „repu
bliek" gestelde vertrouwen be
schaamd mocht worden, de verant
woordelijkheid van de Nederland-
sche regeering onverkort blijft be
staan. En het is met het oog op deze
verantwoordelijkheid, dat de noodige
machtsmiddelen in Indonesië blijven
gereserveerd.
Het is der regeering niet onbekend,
dat de partijen in de „republiek" een
tweevoudige strijd strijden, een om de
nationale vrijheid en een om de bin-
nenlandsche macht in de republiek.
Het kan niet worden ontkend, dat
deze strijd op den duur het gezag, dat
de centrale regeering der „republiek"
moet uitoefenen, meer of minder ern
stig aantast, mede in verband met het
onmiskenbare feit, dat de bestaande
tegenstellingen als gevolg van diep
gaande verschillen van meening terzake
van het Linggadjati-beleid der repu-
blikeinsche „regeering" zeer blijken te
zijn toegespitst.
Al deze factoren, gepaard aan de
onvolkomen, stroefwerkende overheids
organisaties, die zij heeft opgebouwd en
den vaak ongebreidelden onafhanke
lijkheidezin harer ambtenaren, stellen
de „regeering'' van de „republiek" ten
6lott« voor een derde crisis, de moeilijk
heid namelijk zich door haar organeD
te doen gehoorzamen.
Dat hieraan nog zeer veel onfc
breekt, wordt met de stelselmatige
De Britsche regeering heeft Don
derdag Juni 1948 als de grens van
haar bestuur in Voor-Indië vastge
steld met de waarschuwing, dat de
biacht overgedragen zal worden aan
Provinciale regeeringen in een ver
deeld Indië, als Mohammedanen en
Hindoes het niet eens worden over
een beide groepen vertegenwoordi
gende regeering.
Attlee maakte in het Lagerhuis
voor het eerst den definitieven da-
'lun bekend. Hij zei, dat, indien de
Indiërs er niet in zouden slagen een
constitutie voor een centrale regee-
ring op te stellen, de Engelsahen
gouden moeten overwegen aan wie de
bevoegdheden van de centrale re-
Beering in Voor-Indiëgegeven dien
den te worden.
Ah? Zijn historisclle verklaring maakte
.wee bekend, dat admiraal Lord Louis
^untbatten veldmaarschalk Lord Wa-
j. in Maart als onderkoning van Voor-
5ie zou opvolgen.
^Het was het bitterste treffen,
"6 toe tusschen Churchill
0 eft plaats gehad
Ppositie-ieider met
de:
dat tot
en Attlee
toen de Britsche
een van emotie
"ende stem Attlee vroeg naar de re-
0fiben, die tot „de verwijdering van den
]e derkoning midden in de tenuitvoer-
ba<f<jne der regeeringspolitiek" geleid
rustigen toon antwoordde Attlee:
h -.Lord Wavell werd niet voor een be
ulde
Seerj
periode benoemd, maar de re-
v 'lng acht dit in de gewijzigde phase
het Indische probleem het juiste
|®nblik voor een verandering."
«aast dreigend op Attlee wijzend.
Uwde Churchill:
tin'Is er een reden om ons geen verkla-
p? hiervoor te geven? Waarom zouden
ide waarheid niet mogen weten?"
der het luide geroep van de Con-
vatieven en Liberalen: „antwoord",
if1Woord" zat Attlee ineengedoken
rood-leeren stoel en betikte zijn
Jufet met de getypte verklaring die hij
had voorgelezen. Even later stond
OqL°P en zei: „Wij achten dit het juiste
Vcfiblik VQor Wjjziging. Voor zoo-
VQ- ik weet bestaat er geen precedent
bet verzoek van den heer Chur-
bia i. Toen hiJ minister-president was,
Büip bij, dunkt me, toch ook wijzi
gt Ser> bij de benoeming van militaire
/civiele leiders. Ik geloof niet, dat er
verklaringen werden gegeven
L»u bad stormachtigen bijval van de
°hrleden tot gevolg.
büg11Zt Londensche correspondent meldt
dat Attlee's opzienbarende mede-
deeling omtrent de gezagsoverdracht in
India ongetwijfeld bedoeld is als teeken
van goede trouw aan India en als aan
sporing voor de nog steeds verdeelde
Mohammedanen en Hindoes tot een ver
gelijk te komen, om gereed te zijn de
regeering over te nemen. Ondanks de
goede bedoelingen van de Engelsche
regeering echter, bestaat de mogelijkheid
van een volkomen tegenovergesteld ef
fect. Beide partijen in India weten nu
definitief, dat, als zij nog 15 maanden
hun voet stijf houden, het vertrek van
de Engelschen de mogelijkheid opent van
meer drastische strijdmiddelen tegen de
tegenpartij. Het is zeer goed mogelijk,
dat het opleggen van een tijdlimiet
slechts zal leiden tot grooter onderlinge
verdeeldheid.
Wat betreft het heengaan, wellicht het
,,iontslag" van Lord Wavell, is het nut
tig te memoreeren, dat reeds eenigen tijd
geruchten gingen over meeningsver-
schillen tusschen hem en het Kabinet
Lord Wavell zou van meening geweest
zijn, dat de Engelsche regeering zich te
veel toegeeflijk getoond heeft ten op
zichte van de machtige Hindoe-Congres
partij, vooral nu deze laatste sinds eeni
gen tijd probeerde de Mohammedanen,
die weigerden deel te nemen aan de
Constitueerende Vergadering, ook te
wippen uit de geheel Indische Interim-
regeering.
Gerardus Leonardus Mooyman,
„drager van het ridderkruis van het
IJzeren Kruis", „drager van het
IJzeren Kruis, eerste en tweede
klasse", „voormalig Rotbenführer der
S.S.", enz., die 16 Maart 1946 te Al
phen a/d Rijn werd gearresteerd,
heeft in den afgeloopen nacht kans
gezien uit het interneeringskamp te
Delft te ontvluchten. Men kon ons
nog geen mededeelingen verstrekken
over de manier waarop hem dit was
gelukt.
Gisternacht hebben zes gevangenen,
die gedetineerd zijn in de als gevange
nis ingerichte „Krententuin" te Hoorn
kans gezien te ontsnappen. Seder,
eenige maanden wordt dit gebouwencom
plex gebruikt als strafgevangenis. In
deze periode is het nu reeds aan tien
gedetineerden gelukt uit te breken. De
bewakers van de „Krententuin" zijn er
echter reeds in geslaagd drie vluchte
lingen te pakken te krijgen. De anderen
zijn tot dusverre nog op vnje voeten.
schendingen van het met de „re
publiek" gesloten bestand door de
TRI en de overige republikeinsche
strijdorganisaties in het volle licht
gesteld.
De relaties, die Soekarno, Hatta en
Sjahrir onderhouden met vooraan
staande communisten, kunnen mede
worden verklaard in verband met den
steun, die zij gedurende ruim een kwart
eeuw van communistische zijde hebben
genoten in hun streven naar nationale
vrijheid.
De regeering streeft er naar het
politiek acc°ord met een financieel en
economisch aceoord aan te vullen.
Het I°t der geïnterneerden
Ook de regeering betreurt, dat de be
vrijding van alle geïnterneerden nog
niet is voltooid en is van oordeel, dat
hun veiligheid in ieder geval zoo spoe
dig mogelijk behoort te worden ver
zekerd. Zij heeft de Commissie-Gene
raal dan ook uitgenoodigd ook hieraan
haar volle aandacht te wijden. De afvoer
van geïnterneerden uit republikeinsch
gebied heeft verder voortgang. De regee
ring heeft gemeend de onderteekening
der basis-overeenkomst van de vol
tooiing daarvan niet afhankelijk te
moeten stellen, zoowel omdat de uit
voering helaas ook practische moeilijk
heden oplevert, als vooral omdat ver
wacht mag worden, dat de afwikkeling
dezer aangelegenheid na sluiting van
het politiek accoord gemakkelijker zal
vallen.
De regeering deelt tenslotte nog me
de, dat de z.g. geheime notulen niet
voor publicatie bestemd zijn. Toch is de
minister bereid met de Commissie-Ge
neraal in overleg te treden, zoodat deze
de Indonesische delegatie kan vragen,
of er bezwaar bestaat tegen publicatie.
Is dit bezwaar er niet, dan kunnen de
notulen vertrouwelijk ter inzage worden
gelegd.
De Nederlandsche militaire woordvoer
der heeft gistermiddag te Batavia o.m.
medegedeeld, dat het Dinsdag en Woens
dag in den sector Semarang volkomen
rustig geweest is. In den sector Tjiandoer
werd een Nederlandsche patrouille op
Nederlandsch gebied beschoten, waarbij
een Nederlander werd gedood. In den
Noordelijken sector van Soerabaja von
den op Nederlandsch gebied verschillende
schermutselingen plaats, waarbij vier
man werden gevangen genomen en mate
riaal werd buit gemaakt. In de sectoren
Batavia en Buitenzorg waren er enkele
incidenten, tengevolge waarvan een Ne
derlander ernstig gewond werd. In den
sector Padang werden Nederlandsche
posten door republikeinen beschoten,
waarbij TRI-Ieden betrokken waren. Een
van hen werd gevangen genomen.
Generaal Winkelman heeft gister
avond een radiorede gehouden over
„Onze troepen in Indië". Daarbij wees
hij met nadruk op de wekelijksche ver-
lieslijst.
Schermerhorn schijnt zich, aldus spr.,
over het optreden van Soedirman, te
hebben uitgelaten, dat men de gevech
ten maar niet tè ernstig moest opne
men, maar spr. betwijfelt, of de nage
laten betrekkingen van de slachtoffers
dat ook zóó licht zullen tellen. Reeds nu
verluidde het, het 't tengevolge van de
voortdurende bedreiging en aanslagen
van de wit-rooden hier en daar moeite
kostte den troep in de hand te houden.
Moge men de spreuk: „De kruik gaat
zoolang te water, tot zij breekt" indach
tig zijn, aldus spr.
Z. H. Paus Pius XII heeft Herbert Hoover, ex-president van de V.S., in audiëntie ont
vangen. Hooverdie een studiereis door Europa maakt om de voedselsituatie te be-
studeeren, was in gezelschap van den oud-diplomaat Hugh Gibson.
(Van onzen parlementairen
redacteur a.i.)
Nadat de dag tevoren minister Vos de
Tweede Kamer had moeten beloven het
Vervoerswezen niet onnoodig aan ban
den te leggen bij het hanteeren van de
Wet op het Gebruik van Vervoersmidde
len, was het gistermiddag minister
Mansholt, die een klein legertje sprekers
tegen zich vond bij zijn streven om den
groentenhandel met maximumprijzen op
te schepen, waarbij de bewindsman uit
eindelijk verklaarde, dat de z.g. gebon
den veilingprijzen ook naar zijn smaak
wenschelijk zijn, mits de Bedrijfschappen
medewerken, dat de producten, die bo-
3 September 1945 heeft dr. Van Mook, naar de regeering eerst thans bekend
maakt, Lord Mountbatten het volgende geadviseerd: Teneinde fouten te vermijden
schijnt het wenschelijk dat: 1. Een algemeene directieve worde uitgevaardigd met
betrekking tot de niet-erkenning van de zoogenaamde republiek Indonesia en zijn
gouvernement. 2. Een of meer Ned.-Oost-Indische ervaren politieke adviseurs wor
den toegevoegd aan elke groep, die Java intrekt vóór de aankomst van de bezettings.
macht en NICA.
Van Mook motiveerde zijn advies als
volgt:
In de aangehechte nota wordt een
overzicht gegeven van de creatie, door
de Japanners, onder het mom van een
spontane beweging, van de zoogenaam
de republiek-lndonesia. De volgorde der
datums toont, dat de uiteindelijke stoot
werd gedaan, toen de Japanners reeds
hadden aangeboden zich te onderwer
pen, en dat de vorming van het zooge
naamde Soekarno-gouvernement ge
schiedde, nadat Japan de geallieerde
voorwaarden had aanvaard.
Uit de lijst van de leden van het de
finitieve „Comité voor de voltooiing van
de onafhankelijkheid", 19 Augustus, kan
worden besloten, dat de beweging be
perkt is tot Java. Geen afgevaardigden
van Sumatra van eenige beteekenis
hebben deelgenomen.
De constructie Is in feite een één.
mansregeering (dictatuur) naar Ja-
panschen snit. Zy wordt geheel en
al gekenmerkt dn- r haar verkleefd
heid aan de Groot-Oostaziatische
politiek.
Het moet worden betwijfeld, of dit
marionetten-regime eenigen grooten aan
hang heeft, ook omdat sommigis der
belangrijkste Javaansche namen in de
lijst der comitéleden verdwenen zijn,
doch volgens binnenlandsche radio-uit
zendingen heeft het verantwoordelijke
Oostburg had zich voorgenomen de
eerste gemeente te zijn in Zeeland,
die de geboorte van een Prins of Prin
ses wereldkundig maakte. Toen men
echter Dinsdagmorgen de klok wilde
luiden, brak de klepel en daardoor was
Oostburg de laatste gemeente, waar-
i van de bevolking gewaarschuwd werd.
V
militaire gouvernement toegestaan, dat
het de uiterlijke allures van een regel
matig bestuur aanneemt.
Het is van belang deze orga
nisatie. in extremis in geen enkel
opzicht te erkennen. Haar erken
ning, zelfs zuiver indirect en de fac
to, zou de grootste moeilijkheden
scheppen en verwarring stichten in
den geest van alle aan de wettige
orde getrouwe Indonesiërs. Een sa
menvallen van de Japansehe neder
laag met de handhaving van deze
onder Japansehe auspiciën opgerich
te organisatie zou zulk een tegen
strijdigheid zjjn, dat niemand de
positie zou kunnen begrijpen.
Het wordt daarom dringend aange
raden om zelfs in de eerste aanrakin
gen de verantwoordelijkheid van het
militaire Japansehe gouvernement ten
volle te handhaven, en handelen met
het zoogenaamde Soekarno-gouverne
ment zorgvuldig te vermijden.
De bestaande plaatselijke besturen
zouden tijdelijk erkend kunnen worden,
zonder in te gaan op de vraag, of de
aanstelling van een aantal hunner door
het Japansehe militaire gouvernement
als onwettig moet worden beschouwd en
of sommige individuen bekende colla
borateurs zijn. Deze erkenning zou moe
ten worden gebaseerd op de doelmatig
heid van het werken met het bestuur,
zooals dit georganiseerd is onder het
Japansehe militaire gouvernement, on
der handhaving van de verantwoorde
lijkheid van dat gouvernement, totdat
het geallieerde opperbevel en N.I.C.A.
het hebben overgenomen.
Bij het koopen van melk in blik moet
men er op letten, dat het blik geheel gaaf
en niet sterk gedeukt is. Gèroest of ge
deukt blik kan bedorven melk bevatten.
Na opening moet de inhoud spoedig ge
bruikt worden.
(Van onzen Utrechtschen
correspondent!
Naar wij vernemen is de mogelijkheid
groot, dat in dit jaar ook de maand
Maart zich vergeleken bij de normale
Maart-temperaturen door een grootere
koude zal onderscheiden. Climatologiscb
doet zich in Nederland namelijk deze
merkwaardigheid voor, dat in een win
ter, waarin de drie wintermaanden zich
door bijzondere koude of door bijzon
dere warmte kenmerken, ook de maand
Maart zich daarbij aanpast.
Deze aanpassing is echter niet
zoo volstrekt, dat men daarvan ais
een vaststaand feit mag uitgaan
Desniettemin doet men er goed aan
met deze wetmatigheid, die in vier
van de oorlogsjaren volkomen juist
is gebleken, rekening te houden.
Naar wij voorts vernemen zal De
Bilt voor April weer voor het eerst
een gedétailleerde maandverwach-
ting geven
ven deze veilingprijzen uitkomen, rede
lijk verdeeld worden.
Het was de interpellatie van den
heer Van den Heuvel, die het gesprek
over deze aangelegenheid deed ont
staan. Men kent de feiten: de handel
wenscht de maximumprijzen, die geen
rekening houden met de bijzondere om
standigheden, welke ontstaan zijn ten
gevolge van de vorst, niet te aanvaarden.
De ondervakgroepen Groothandel en
Commissionnairs in Groenten en Fruit
adviseerden hun leden niet meer aan de
veilingen te koopen; de minister trok
daarop de verordenende bevoegdheden
van deze ondervakgroepen in en ver
klaarde het koopen op de veilingen vrij
voor een ieder. Een conflict, dat den
heer v. d. Heuvel (A.R.) aanleiding gaf
den minister te vragen, welke motieven
hem tot zijn beslissingen brachten en
of hij geen andere middelen had kun
nen gebruiken om tot een oplossing te
geraken.
De Kamer heeft zich drie uren lang
met deze kwestie bezig gehouden en al
is er nu niet bepaald een positieve be
slissing uit de bus gekomen, de discussie
gaf vele sprekers, het waren er wel
geteld elf, de gelegenheid eens ronduit
te zeggen wat er zooal leeft in de krin
gen van tuinders, handelaren en con
sumenten. De heer v. d Heuvel vroeg
den minister of hij de functionarissen,
die de staking proclameerden, niet be
ter had kunnen ontslaan, waarop
ir. Mansholt later antwoordde, dat hij
dit slechts vermag te doen op advies
van de Bedrijfsgroep en sprak verder
als zijn meening uit, dat het niet juist
is een ieder tot de veiling toe te laten,
daar men voor den handel in groenten
toch een vestigingsvergunning zou moe
ten hebben, doch ook hier was de be
windsman hem te slim af, want er was
van te voren op dit punt overeenstem
ming bereikt met het departement van
Economische Zaken. Gelukkig kwam geen
van de aanwezigen op het idee te in-
formeeren of ook minister Lieftinck er
weet van had. Als die achteraf merkt,
dat er nog eTgens omzetbelasting te
halen valt
(Vervolg op pagina 4)
Verwachting tot Zaterdagavond:
Voor het Zuiden van het land: Ma
tige Oostelijke wind. Zwaar bewolkt
met nu en dan sneeuw, later hier en
daar overgaand in regen of motregen
met plaatselijk nevel of mist. Tempe
ratuur om het vriespunt.
Voor het Noorden van het land:
Vrij krachtige Oostelijke wind. Zwaar
bewolkt met nu cn dan sneeuw. Meest
matige vorst.
Zon 7.4318.05, maan 8.0619.
Het te Semarang verschijnende dagblad
„Het Midden" deelt mede, dat het 27
R.I. de machtiging bij de K.L.M. tot het
vervoeren van den heer Gortzak, lid van
de Communistische Partij, die was uit
genoodigd een bezoek aan Indië te bren_
gen op kosten van den troep, heeft in
getrokken. Van de K.L.M. heeft men
namelijk bericht ontvangen, dat Gortzak
zich niet voor passage heeft gemeld.
Het K. N. M. I. te De Bilt deelt mede:
Over Groenland bevindt zich een
enorm gebied van hoogen luchtdruk.
Over Midden-Rusland ligt een minder
omvangrijk hoogen drukgebied, dat van
het Groenlandsche maximum is geschei
den dnor een vore van lagen druk
voor de Noorsche kust.
Van directen invloed op het weer in
onze omgeving is de gordel van lagen
druk, die van New Foundland via de
Azoren, Frankrijk en den Balkan tot de
Zwarte Zee reikt, In dezen gordel be
vindt zich over de Golf van Biscaye
een actieve depressie, die ook de
barometers in ons land doet dalen.
Onder invloed van deze storing zal
de Oostenwind geleidelijk toenemen
en het langzaam West-Europa bin
nendringende frontenstelsel doet de
kans op sneeuw aanzienlijk toene-
Aan de Zuidflank van de depressie
stroomt nu warme lucht Zuid-Frankrijk
binnen en geeft aldaar aanleiding tot
een aanzienlijke temperatuursstijging.
Het ziet er echter niet naar uit, dat
deze temperatuursstijging onze omge
ving belangrijk zal kunnen beïnvloeden.
weel. onder dtachtig schapen
tweeduizend, gebraden kuikens,
vijfduizend eieren en een jonge
kameel werden (naast andere gerech
ten) opgediend aan koning Ibn Saoed
van Arabië en ongeveer 500 Ameri
kanen en Arabieren, die te gast waren
op een Arabisch-Amerikaansch feest
in de petroleumstad Dahran. Aldus
hebt U eenige weken geleden kunnen
lezen toen de eerste berichten over
deze meer dan gewone eet-partij be
kend werden. Koning Ibn Saoed
veronachtzaamde alle Arabische ge
bruiken, toen hij zich met de Ameri
kanen, hun vrouwen, ongesluierd en
met eerste klas zijden kousen, en vele
kinderen aan tafel zette. Arabische
vrouwen waren niet aanwezig, maar
des te meer Arabieren, prinsen,
sjeiks en hooger personeel van de
olie-maatschappijen.
Voor de Amerikanen was het een
buitengewoon schouwspel: duizend
en-één nacht scheen werkelijkheid te
zijn geworden. Aan het begin van
het maal zat de koning, een bonte
burnoes over zijn witte onderkleed en
zwarten, met goud bestikten mantel,
achter den gebraden kameel en een
toren rijst. Aan zijn rechterzijde zat
in Europeesche kleeding J. Rives
Child, de Amerikaansche gezant in
Arabië. En op de andere tafels ston
den telkens 25 gebraden schapen,
bergen rijst en honderden andere
Arabische gerechten: Op groote en
kleine schoteltjes (sommige met een
gcHeurd randje, andere geheel wit)
f gen Engelsche biscuits, hard gekookte
eieren en alle vruchten, die de Arabi
sche plantenwereld rijk is, en pas
teien en taarten. De soldaten, die
aan den maaltijd deelnamen, genoten
geknield, met het geweer in de
hand van alle schoteltjesdie zij
grijpend maar konden bereiken. Of
ze namen een schapebout met een
handvol rijst. Bedienden, getooid met
witte mutsen, in hun gordel scherpe
dolken, serveerden den gasten alles
wat op tafel oeen plaats had kunnen
vinden en schonken de beste koffie
van Arabischen bodem.
Maar ook voor een Arabischen
Koning komt eens het oogenblik, dat
hij de fijnste gerechten moet laten
staan en de nog gevulde schotels
moet laten passeeren. De fotograaf
heeft voor Ibn Saoed dit moment
vastgelegd. Met een afwerend gebaar,
de oogen gesloten, weigert hij den
bediende verdere spijzen. Zijn adju
dant spoort hem aan en de lijfwacht
in drommen om de tafels opge
steld praat onder elkaar, kijkt en
wacht met ongeduld op het einde
van het diner, wanneer hun feest
een aanvang zal nemen.
Na de eerste weigering van den
koning stokte het dinér, 'maar niet
zoo heel veel later werd het met
nieuwen moed hervat. De koning
nam nu de rijst, nadat deze met
appelsap was overgoten en met ijs
was gegarneerd. Andere bedienden
kwamen den koning koelte toewui
ven met een witten handdoek als het
meest eenvoudige middel van lucht-
verversching. Een aparte bediende
serveerde Zijne
Majesteit na ieder
kuiken of ander
stuk vleesch een
glas speciaal water,
daar de plaatselijke
watervoorziening
door de koninklijke
hofhouding niet
wordt vertrouwd.
Het diner was een
merkwaardig middel
voor het tot stand
brengen van een
goede Arabisch
Amerikaansche ver
standhouding. Oost
en West. ontmoetten
elkaar aan de lange
tafels in Arabische
tenten, die behan
gen waren met de
mooiste Perzische
tapijten en opge
luisterd werden met
Arabische spreuken
en teksten uit den
Koran.
De koning heeft
het zich goed laten
smaken. Twee dagen
later had hij op een
kleine officieele Ara
bisch- Amerikaan
sche ontmoeting nog
geen eetlust in een
hapje rijst.
De lijfwacht en de bedienden aten in een andere tent niet minder dan hun koning
en diens gasten. Zij grepen wat zij grijpen konden.
Te Los Angeles, Californië, heeft zich
Donderdag in een galvaniseerbedrijf
een hevige ontploffing voorgedaan. Het
heele gebouw stortte in elkaar. Dertig
dooden en ruim 300 gewonden zijn
tot nu toe gevonden. Voor 45 der ge
wonden is er geen kans op redding
meer.
Verbruik niet al uw tijd om voor
uw kinderen rijkdom te verwer
ven, terwijl ge misschien hun
zielen verwaarloost.
Onmiddellijk na de ontploffing, die
gepaard ging met een verblindend licht
en zware slagen, welke deden denken aan
een aardbeving, rukten politie en eerste
hulp met groot materieel uit. De politie
kondigde den noodtoestanden af en auto
mobilisten werden met hun wagens ge-
requireerd voor het vervoer van de ge
wonden. Tot op honderden meters van
de plaats van de ramp werden dooden
en gewonden gevonden en vier uur later
waren politie en brandweer nog in de
puinhoopen naar slachtoffers aan het
zoeken. Men vond nog lijken onder meer
dan drie meter puin
De politie noemde het de grootste ramp
in de geschiedenis der stad. Ongeveer
300 huizen en 25 auto's, die bij de fabriek
geparkeerd waren, werden vernield. Men
vermoedt, dat de explodeerende stof
butaan was. De ontploffing had plaats
aan een drukken verkeersweg, die op dat
oogenblik overvol was met voetgangers
en rijdend verkeer.
