S
D
CHEN TWEE POLEN
D
in de politiek
„De vrouw in het venster
Film van Fritz Lang
EENZAAM
VERZET
DALENDE KANSEN VAN FRANCO EN
VAN DE REPUBLIKEINEN
Let op de distributie
bescheiden
Kanonnenkoning Alfred Krupp
De laatste grootste
Vrouwelijke invloed
Wat doen we met restjes?
periode
OVER
TAFELLINNEN
Rijksoorlogs-bijdrage
Don Juan wint terrein
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1947
PAGINA 3
BUITENLANDSCH OVERZICHT
?er.
Se
Mr. Jan Derks bij het Zuid-
Nederlandsch Tooneel
Vergoeding alléén by
overmacht
HALF ONS KAAS EXTRA
En weer een ei
TWINTIG ARRESTANTEN BIJ
VEESMOKKEL
V
Jachtschotel
Vischsclielpjes
Macaronischotel met
groentenrest
Een scène uit de film ,J0e vrouw in het venster" van Fritz Lang.
'nds het begin van dit jaar valt
er in Spanje .een opleving van de,
u overigens nooit geheel gestorven,
ningsgezinde propaganda waar te
®°ien. zy kenmerkt zich door een
teiende vrijmoedigheid, dat is: door
j*® vermindering van de vrees voor
(Tpnmaatregelen van (regeeringswege.
^'getwijfeld staat dit in eenig verband
jjeri
de door de U.N.O-leden uitgespro-
j,;- „moreele veroordeeltng" van het
*anco-regiem en het terugtrekken van
^hten en ambassadeurs van ver-
lillende staten, waaronder Neder-
bd. Weliswaar werd er een grootsche
tooging van trouw aan den Caudillo
houden. Maar misschien is juist wel
3oor de aandacht van vo.kskringen,
sich anders niet zoo zeer met bui-
landsche politiek bezighouden, op
Jegens Franco niet gunstig gezinde
ternationale opinie gericht.
die
tenii
Een
andere oorzaak kan zijn, dat
Januari berichten in omloop
""amen, volgens welke alle oppositie-
j^'jen overeenstemming hadden be-
Uct over een gezamenlijke actie: er zou
h voorloopige regeering gevormd
orden, deze zou verkiezingen organi-
bifren en aan de hand van den stem-
jOsuitslag zou dan een democratisch
^stuur worden ingericht. Dit moet
l^ien Spanjaarden hoop gegeven r.eb-
En toen de troonpretendent, Don
dan, die 0p het oogenblik in Portugal
^blijft, liet weten, dat hy niet met
republikeinen zou samenwerken', zal
den Spaanschen monarchisten den
j oruk hebben gegeven, dat hun favo-
een werkeiyk vry en democratisch
eWind wilde voeren, zonder overheer
sing van ,,fascistfeche" of linksche
woepeeringen.
Herhajildeiyk is er ook sprake ge-
*eest van onderhandelingen tusschen
«rtegenwoordigers van Franco en Don
j,an- Zeker is, dat deze onderhande-
jjbgen inderdaad hebben plaatsgevon-
onzeker is het, tot welk resultaat
l,' hebben geleid. De laatste berichten
'erover zeggen, dat Don Juan zouheb-
toegestemd in een regentschap voor
cJn nog minderjarigen zoon Don Juan
erlos. Regent zou dan o. a. Franco
jh. Hoe het daarmee precies staat,
5» niet duideiyk worden vóórdat een
i finitieve beslissing valt. Maar wel is
bet
duideiyk, dat Franco poginger. on-
flev».
v^neemt om van zyn ietwat benauwde
^te zooveel mogeiyk te behouden, zon-
nu dadelijk zijn felste tegenstan-
de linksche republikeinen, er in
hioeten toelaten.
Ih het binnenland treden vooral eco
nomische moeilijkheden naar voren,
v. De levensmiddelenpositie is, hoewel
jjpt verschrikkeiyk, niet rooskleurig en
zakenleven verloopt niet naar
/nisch. Dit heeft aanleiding gegeven
een zoo scherpe en gezaghebbende
/•Wek op Franco's sociale en eoono-
C*he beleid als nog niet is voorge-
jten. In een verzoekschrift namelijk
J^hien de /ereenigde Kamers van
C?°Phancel afschaffing van de prijs-
heersehing, die autoritair en bureau-
Jatisch werkt. En Franco heeft geen
T^ere oplossing kunnen vinden dan
y1 begin van opheffing der prijzen-
btróle; schoenen kunnen tegen door
zakenwereld zelf bepaalde pryzen
^den verkocht. Tevens tracht hy een
^rtegenwoordiger der industrie, den
e°°ten fabrikant Carceller, tot minis-
U yan Economische Zaken te maken,
'heinde daardoor den zakenlieden zelf
J verantwoordelijkheid voor den eco-
^°hiischen toestand over te dragen,
inlichtingen vermelden niet of
Caj
fcelier, die enkele voorwaarden stel
de, het ministerambt inmiddels heeft
aanvaard.
Terwyl dus wel uit slechts weinige
maar toch uit veelzeggende feiten een
vermindering van Franco's aanzien
biykt, is ook het prestige, dat het ka-
binet-Giral, de te Parijs vertoevende
republikeinsdhe regeering-van-uitgewe -
kenen, genoot, geslonken. Een aantal
ministers verliet Giral en liep over naar
de monarchistisch getinte groepeerin
gen. Giral trad af en na groote moei-
ïykheden slaagde Rodolfo Llopis er in,
een nieuw kabinet te vormen. Erg re
presentatief voor de anti-Franco-be
weging is het evenwel niet.
it beteekent verzwakking van de
twee tegenstanders van de mo
narchie. Langzaam groeien de
kansen van het koningschap, dat voor
Franco altyd nog het minste van twee
kwaden zou zijn. Hoe groot in Spanje
reeds nu het enthousiasme is voor een
herstel van het koningschap (.den
staatsvorm, waarin Spanje sinds de
moeizame oorlogen tegen den Islam
heeft geleefd en die dus alle krachten
van de traditie achter zich heeft), blijkt
wel uit de geestdriftige ovaties, die aan
Don Jaime, broer van Don Juan, tij
dens zijn kort oponthoud op het vlieg
veld van Barcelona en later op dat van
Madrid werden gebracht. Terugkeer
van de monarchie zou voor de mogend
heden, die Franco's bewind verfoeien
maar evenmin een communistisch
Spanje wenschen, de meest onzijdige
oplossing zijn.
Wonderlijk spel der geschiedenis, dat
aan een troonpretendent zooveel kan
sen geeft in een tijd, die al reeksen
kronen heeft- zien vallen, in een land
waar ruim een eeuw geleden de Euro-
peesche anti-koningsactie een aanvang
nam!
Mr. Jan Derks, radio-commentator en
tconeelschrijver, is het komende seizoen
als letterkundig adviseur verbonden aan
het Zuid-Nederlandsch Tooneel.
Het blijkt noodzakelijk te zijn er nog
maals op te wijzen, dat bij het beheer van
distributiebescheiden de uiterste zorg in
acht moet worden genomen. Het aantal
vermissingsgevallen blijft nog groot, ter
wijl aan den anderen kant vergoeding
veelal niet mogelijk is. Zoo worden toe-
slagkaarten, tabakskaarten, gemengde
kaarten, versnaperingskaarten en textiel,
kaarten in geval van vermissing niet ver
goed, tenzij vaststaat, dat vermissing te
wijten is aan bewezen overmacht. Onder
„bewezen overmacht" worden gerekend
gevallen van totale verwoesting of diefstal
(met inbraak).
Men dient voorst te weten, dat elke ver
missing van distributiebescheiden, ook al
zou, gezien bovenvermelde bepaling, geen
vergoeding mogelijk zijn, bij den plaatse
lijken distributiedienst moet worden aan
gegeven (zulks in verband inet eventueele
latere verstrekkingen). Met nadruk wordt
er op gewezen, dat alle aanvragen om ver.
goeding van verloren gegane distributie-
'f bescheiden (w.o. ook de weede distributie
stamkaart) uitsluiend bij den plaaselijken
distributiedienst moeten- worden inge
diend. Deze instantie bezit nauwkeurige
instructies omtrent de verdere behande
ling van deze aanvragen. Het doen van
valsche aangiften van verlies van distri
butiebescheiden is strafbaar. Tegen over
treders zal ten strengste worden opgetre
den.
De kaasbon, die Donderdag in de
bonnenlijst wordt gepubliceerd, zal voor
de leeftijdsgroepen, die een A-, B- of
C-kaart hebben, gelden voor een rant
soen van 250 gram, dus 50 gram extra.
Eveneens zal morgen voor alle leeftyds-
groepen een bon voor één ei worden
bekend gemaakt. Zoowel voor volwas"
senen als voor kinderen zal voorts weer
een bon voor sinaasappelen worden
aangewezen.
Het aantal gearresteerden in de vee
smokkel-affaire te Chaam is thans tot
20 uitgebreid. Het onderzoek der ver
schillende politie-instanties is nog in
vollen gang. By dit onderzoek is reeds
komen vast te staan, dat de smokkel
van vee zich o.a. ook uitstrekt over de
plaatsjes Alphen, Baarle-Nassau, Riel
en Rijsbergen.
(Vervolg van pagina 1)
En dan is het in eens uit. Nederlaag.
Geen erts meer uit Spanje. Deskundi
gen controleeren de fabrieken, waar geen
wapen meer mag worden gemaakt. Gustav
Krupp von Bohlen krijgt meer zorgen dan
zijn voorgangers.
De omschakeling op vredesproductie ge
schiedt langzaam maar het lukt. Totdat de
Franschen het Roergebied bezetten en de
fabrieken geheel worden stilgelegd. Inci
denten zijn er nu ook bij Krupp. De ar
beiders verlaten de werkplaatsen als de
Franschen het terrein betreden. Een sohiet-
party met dooden en gewonden. Gustav
wordt gearresteerd en veroordeeld tot vijf
tien Jaar. Maar enkele maanden later krijgt
hij gratie. In 1929 werken er al weer
70 000 man in zijn bedrijf.
En dan begint de grootste periode.
Gustav Krupp von Bohlen und Halbach
maakt in 1934 zijn eerste buiging voor
Hitier. En deze begrijpt de situatie met
een. Hij1 brengt een bezoek aan het be-
diyf, decoreert de directie, houdt rede
voeringen en geeft aanwijzingen.
Duitsohland heeft weer wapens noo-
dig en Krupp gaat ze leveren.
Het aantal arbeiders stijgt in koorts
achtig tempo tot boven de 180.000
In een eeuw tyd is Essen een groote
stad geworden. Krupp heeft den wo
ningbouw bevorderd en voor zijn ar
beiders de „Siedlungen" aangelegd.
Enorm is het bedrijf, maar enorm is
ook wat de firma yoor de arbeiders
heeft gebouwd. t
En dan komt de laatste oorlog boven
Essen. BÓmtapijten op de stad, die ver
nietigd wordt. Bommen op de fabrieken
en werkplaatsen, die na den vrede geen
kanonnen meer zullen afleveren.
Alleen „de villa" in de heuvels staat.
Het gezin van Bertha en Gustav Krupp
heeft slagen gekend in den oorlog. Een
zoon Is gesneuveld zelfs, maar de an
deren zijn veilig. En het groote huis
met zijn vele historische herinneringen
aan Bismarck, aan Wilhelm U en aan
de bezoeken van de vele nazi's, is In
tact.
Gustav is een oud man geworden,
maar Alfred, de oudste zoon, wordt
hoofd van het geslacht. Dan komen de
Amerikanen, die hy buigend begroet.
Die buiging beteekent het eind van
een eeuw geschutsindustrie, het ein
de ook 'van een rol, die één familie
honderd jaar lang kon spelen in
een land, dat er op uit was de we
reld te overheerschen
En dat slot,is het begin van de
verantwoording en van een vonnis.
Vleesch of visch - Rogosin, een royaal man. - Race tusschen
ooievaar en clipper. Byrd laat een boodschap achter.
e deftige Engelschman heeft zware
zorgen. Nu bedoelen we nog niet
eens zijn alledaagsche moeilijkhe-
j -■ die de strenge winter hem brengt,
is onderhand genoeg bekend. De
hoofdbrekens, die hy zich moet
k aken, raken zijn wezen dieper en doen
of althans velen van zijn landge-
on?len> meer 'nadenken dan over een
gissing van kolen vraagstukken en der-
,atlt,
4f
staat een stuk etiquette op het spel.
zoo vraagt de Engelschman zich
,hoe moeten wy~ walvisch-vleesch
Zulten wij het als vleesch of als
beschouwen? Zullen bijgevolg mes
k.. Vork of een vischbestek onze hulp
celen zijn?
etvt* k°m-t heel wat kijken voor de be-
tch °°rding van deze vra£en. De „Times"
uj/t het onderwerp vanzelfsprekend be-
6r ';rijk voor haar lezers. Het blad wijdt
beschouwing aan en komt op de
Jye plaats tot de opmerking, dat de
a'Visr-h" ajs bestanddeel van het
Vle,
^sch-rantsoen wordt gegeven,
g. den anderen kant moet men ook de
ü-^elens van den walvisch-jager in acht
die als „vjeesch-jager" plotse-
tot een geheel ander bedryfschap
lip. komen te hooren. En tot slot is
(vip °°k van belang zich af te vragen,
g6r öen walvisch gaat verkoopen, de sla-
A« de vischhandelaar.
een nieuw vraagstuk voor de
lie Sclle huisvrouw en den Engelschman,
he etiquette van zijn lanc' is ge-
A 'Verikaansche filmdeskundigen in
Hollywood hebben de hand eens in
w eigen boezem gestoken en toegege-
dat de Amerikaansche films van
kissp g aan vele gebreken lyden. De re-
IwJUr van „Mrs. Miniver" en „De
lf.r Jaren van ons leven", William WV-
a.a.^ den achteruitgang onder andere
Jiltp ee Punten: le. het maken van
,ksws is een legpuzzle geworden, waarbij
Se. v°idoende straffe leiding bestaat en
0tiarve r6gisseurs hebben niet voldoende
nankelijkheid. Indien zij deze wei
üiogp11' z°uden zij zich meer tijd en
te ^7; geven om een goede film in elkaar
ten, Wyier heeft nu evenals Frank
eu George stevens besloten, slechts
dhl Per jaar te maken.
Consequent zyn overtuiging volgend,
dat „je het toch niet mee kunt ne-
gien", heeft Israël Rogosin, million-
nair en eigenaar van vele fabrieken in
New York, eenige- dagen geleden het be
sluit genomen, een-en-een-kwart mil-
lioen gulden onder zyn 3700 man tellend
personeel te verdeelen. Rogosin's'besluit
kwam als een impuls OP zijn zestigsten
verjaardag, toen het personeel hem vele
geschenken aanbood. Bij het bekend ma
ken van zyn besluit deelde hij mede, niet
meer geld te willen hebben, dan voor
de rest van zyn leven' noodig is. Het is
overigens niet zyn eerste gift. In den loop
van de laatste tien jaren heeft hy reeds
meer dan negen millioen gulden aan di
verse liefdadige instellingen gegeven.
Een zeer spannende race is op het
traject Brussel—New York tusschen
„den" ooievaar en een Clipper van
de Pan-American Airways gevoerd. Het
vliegtuig liep veertig minuten op het tyd-
schema in en won den wedstrijd, want
eerst na de landing in Gander werd aan
boord van het toestel een tweeling gebo
ren. De luohtvaartmaatschappy liet met
een vliegtuig baby-kleertjes uit New York
brengen en verstrekte voor de nieuwe
passagiers twee kaartjes.
Admiraal Byrd heeft Klein Amerika,
koud en eenzaam, vaarwel gezegd
en de terugreis naar het groote
Amerika aanvaard. Maar de Amerikaan
sche vlag waait nog boven het kamp,
waar de leden van de expeditie koorts
achtig moesten werken om alles voor het
vertrek gereed te maken. Byrd liet in zijn
hoofdkwartier de volgende boodschap
achter: „Dit is een vredesplek en ver
dient niet vernield te worden. An
derswelkom."
Zes Douglas transportvliegtuigen, vier
bulldozers en twee tractors werden ach
tergelaten. Alle beweegbare deelen werden
van de machines afgenomen en in de
toestellen geborgen. De vliegtuigen rusten
nu met hun ski-landingsgestellen
stormvast .in gaten ln de sneeuw. Spoedig
zullen zij insneeuwen zonder echter aan
bruikbaarheid in te boeten, want de poe
dersneeuw zal het metaal niet aanvreten
of doen roesten.
HET DOMEIN DEIR. VROUW
(Slot)
Er zyn op politiek terrein na-
tuurlyk veel aangelegenheden
en vraagstukken, die ons niet
direct zullen boeien, maar dat
geldt voor de mannen ook. Er
zyn, zooals wy reeds eerder be
toogden, eveneens zeer veel pro
blemen, die ons, vrouwen, wel
degelyk en zeer direct interes
seeren. De opvoeding, de jeugd
zorg, woningbouw en sociale
wetgeving, het zijn maar een
paar onderwerpen, die ongetwij
feld voor de vrouwen van min
stens evenveel belang zyn als
voor de mannen. Waarom zou
er dan over deze zaken door
mannen en uitsluitend dcor
mannen beslist moeten worden?
Er worden commissies vqpr wo
ningbouw in het leven geroepen,
waar geen vrouw zitting in kunnen zij door haar gesprek-
heeft. Maar de vrouwen leven ken met en haar invloed op
zeggen; maar dat hebben toch
altijd mannen gedaan! Het
staat echter niet vast, dat de
mannen zelf nu zoo erg content
zijn over hun werk. Het is in
derdaad de vraag of het er in
de wereld beter zou uitzien als
er meer vrouwen in de bestuurs
apparaten zetelden, maar dat de
chaos, die op het oogenblik alom
op de door de mannen bestuur
de aarde heerscht, niet goed is,
zal wel niemand willen betwis
ten.
Maar ook voor de vrouwen,
die niet zelf aan het politieke
leven kunnen of willen deelne
men, is het noodig zich van de
sociale en politieke vraagstuk
ken op de hoogte te stellen. Zoo
in de huizen, welke deze com
missies ontwerpen, en tobben
met de gebreken, die ze aankle
ven. Want de mannen, die het
niet ondervonden hebben, weten
niet hoeveel handiger het b.v. is
als de gootsteen in het midden
van het aanrecht is in plaats
van in een hoek en dat er veel
beter een klein lampje boven
de kachel of het gasstel kan
zijn en een boven den gootsteen
dan een groote lamp midden in T "TTi np Q
de keuken, waardoor de huis- JL J_j JL O
vrouw bij het koken en omwas-
'schen steeds zichzelf in het
licht staat. Dit ziln natuurlijk
maar 'n paar voorbeelden, maar
zoo is er meer waar de vrouw,
die nu eenmaal meer op de
practyk is Ingesteld dan de man,
aandacht aan zal schenken tot
nut van haar mede-vrouwen en
haar gezinnen. Velen verzetten
zich tegen vrouwen in de poli
tiek, omdat zij vinden, dat de
atmosfeer van raadzaal en
Kamer niet deugt voor de
vrouw. Dan zou deze atmosfeer
een wijziging moeten onder
gaan. Maar dat zou vanzelf ge
beuren wanneer er meer vrou
wen zitting kregen. Anderen
haar omgeving toch het poli
tieke leven zeer beïnvloeden. En
dit Is een typisch vrouwelyke
weg, dien elke verstandige vrouw
kan en moet gebruiken in het
belang van gezin, Kerk en
maatschappy.
Dit honingkleurige wijde jasje
wordt gedragen op een gladval
lenden zwarten rok. Ook de revers,
de pas en het onderstuk van de
ballonmouwen zijn zwart. Deze
gedeelten zijn door een tbies in
jel-rood afgescheiden van de rest
van het jasje. Alles bij elkaar een
grappig en origineel kleeding-
stuk, waarover menig jong meisje
wel enthousiast zal zijn.
Met een beetje moeite en
weinig kosten kan iedere huis
vrouw van de restjes van het
middagmaal smakelijke gerech
ten samenstellen, welke wy
kunnen gebruiken als aanvulling
bij den warmen maaltyd of als
hartig hapje by het brood. Voor
de restverwerking kunnen wij
zoowei gebakken als gekookte
visch, soepvleesch, gebraden
vleesch, aardappelen, peulvruch
ten en groenten gebruiken.
3/4 kg. gekookte aardappelen,
een rest gebraden vleesch of
soepvleesch, een paar uien,
1. bouillon van een bouillon
blokje of een beetje jus met
water tot de gewenschte hoe
veelheid aangevuld, zout, peper,
nootmuscaat, paneermeel, een
stukje boter.
Snyd de gekookte aardappelen
in plakjes, verdeel het vleesch
in dobbelsteentjes, smelt wat
boter in een pan en fruit hierin
de schoongemaakte en gesnip
perde uien, giet er vervolgens
den bouillon of de jus by en laat
het mengsel even doorkoken.
Maak het op smaak met zout,
peper en nootmuscaat. Leg ver
volgens in een vuurvasten scho
tel een laagje aardappel, daar
na het vleesch met de uien,
welke met een schuimspaan uit
de jus genomen zijn. en schik
hierover weer aardappelen. Vul
den schotel op deze wyze laag
om laag, maar zorg, dat de
laatste laag uit aardappelen be
staat. Giet hierover de jus of
den bouillon, strooi over het ge
heel wat paneermeel en leg er
hier en daar een klein kluitje
boter op. Laat het gerecht in
een heeten oven lichtbruin wor
den. Geef het als hoofdschotel
by het middagmaal met als
groente gebakken uien of
compöte of presenteer het als
warm hapje by het brood.
Zeer fraaie en alom ge^\
vraagde kamerplanten zijn de
Bromelia's. Door de mooi ge.
kleurde bladeren en de typi
sche bloem zijn verschillende
soorten van deze planten van
bijzondere decoratieve waar.
de. Ze vragen een matige ka
mertemperatuur en een voch
tige lucht. Des zomers wordt
veel gegoten. Men plaatst de
planten in het volle licht,
doch niet in de felle zomer
zon.
Na den bloei, ster ft de plant
langzaam af, doch reeds te
voren ontwikkelen zich uit
den grond jonge uitloopers.
Deze kunnen later met een
scherp mes worden verwijderd
en afzonderlijk in een bloem
pot worden gezet.
Ons modepraatje is bestemd
voor onze lezeressen, die over
goeden smaak beschikken en
zich onder alle omstandighe
den behooriyk willen kleeden.
Die zelfde goede smaak moet
zich ook in uw huiselijke ge
bruiksvoorwerpen demonstree-
ren en zich niet eenzydig op
uw eigen persoontje richten.
Wat is het aardig en welk een
voldoening geeft het, om by een
huiselijk feestje met mooi tafel
goed te voorschijn te komen.
Voor onze lezeressen, die van
borduren houden en die er
den tyd voor hebben geven
wij hier een goed idee om een
wit of crème tafellaken zelf te
vergieren. Het gekozen voor
beeld is zeer effectvol en is toch
gemakkeiyk uitvoerbaar. De
eenige moeilykheid bestaat in 't
overbrengen van het patroon op
de stof. Dit kan het beste ge
beuren door het patroon op dun
vetvry papier over te trekken,
voldoende voor een vierde ge
deelte van het tafellaken: dit
stukje kan men dan viermaal
calqueeren op de stof.
De rand van het tafellaken
wordt heel fyn gezoomd, terwijl
de teekeningen met een steel-
steek worden uitgevcterd in rood,
blauw, lichtgroen of geel. Men
kieze natuurlijk een kleur, die 't
beste bij het servies past. Indien
men een gekleurd tafellaken
met dit patroon wil borduren,
geeft wit bet mooiste resultaat
TRUUS.
Een rest gekookte of gebakken
visch, 1 vischboulllon of bouil
lon van een bouillonblokje, pl-m,
20 gr. maïzena of aardappel
meel, een stukje boter, zout,
peper, nootmuscaat, desverkie-
zende wat fijngehakte peterselie,
paneermeel.
Verwyder het vischvleesch van
de graten en verdeel het in
kleine stukjes. Breng den bouil
lon aan de kook, maak intus-
schen de maïzena of het aard
appelmeel met wat water of
kouden bouillon aan tot een glad
papje en giet het roerende by
de kokende vloeistof. Voeg er
vervolgens de boter aan toe en
maak het sausje met zout, peper
en nootmuscaat op smaak. Roer
er daarna de fyngehakte peter
selie en het vischvleesch door.
Doe de massa over in schelpjes,
strooi er wat paneermeel over
heen, leg op ieder schelpje een
klein stukje boter en laat ze in
een oven lichtbruin worden. Pre
senteer dit gerechtje als warm
hapje na de soep of geef het als
pikante broodbelegging.
200 gr. macaroni, zout, een
rest gekookte groente, b.v. schor-
seneeren, snyboonen of prin-
cesseboonen uit het zout, blik-
groente enz., wat tomatenpuree,
wat pikante saus, paneermeel,
een stukje boter.
Breek de macaroni in kleine
stukjes, wasch ze en zet ze op
met ruim kokend water en zout,
kook ze, onder af en toe voor
zichtig omroeren, in ongeveer V4
A 3/4 uur gaar. Doe ze vervol
gens over in een vergiet en laat
ze uitlekken. Smelt een stukje
boter in de pan, voeg er de
tomatenpuree by en de pikante
saus, schep er het restje groen
te en de macaroni door. Laat
de massa door en door warm
worden; presenteer ze in een
heete dekschaal of doe ze over
in een vuurvasten schotel, strooi
er dan nog wat paneermeel over,
leg er hier en daar een kluitje
boter op en laat ze ln een hee
ten oven lichtbruin worden.
Geef dit gerecht by het brood
als pikant hapje of als tus-
schengerecht by het middag
maal.
Wie al die jaren vóór en tijdens
den obrlog gewacht heeft op "n
fameuze film van Fritz Lang
en dit met ongeduld deed wegens de
herinnering aan een aantal voortreffe
lijke werken, door Lang in Europa en
in Amerika vervaardigd, zal zich wel
eenigszins teleurgesteld hebben gevoeld
r.a het overigens zeer verrassend
slot van „De vrouw in het venster".
Noblesse oblige, en de man, die ons een
maal zijn Mörder, Fury, You and Me en
andere heeft voorgehouden en bestemd
leek de avant-garde in de industrie levend
te houden, kan ons na zoovele jaren van
onvruchtbaarheid niet tevreden steiien
met een moordgeschiedenis, die hij in den
vorm van een droom verwerkt, en die,
afgezien van het knap gevonden scenario,
juist die geheimzinnigheid mist, die we
in Lang's vroeger werk zoo benauwend
voelden rondwaren. Het schijnt wel, alsof
de regisseur deze geheimzinnigheid heeft
willen opheffen en zeker deed hij
zulks door een brillante fotografie, die,
zoo zij kon, lederen zweem van schaduw
van het witte doek zou werken en aldus
de bestaansvoorwaarde der beelden, door
de tegenstelling tusschen licht en donker
verwekt, zou annuleeren.
Dit is inmiddels niet het voornaam
ste gebrek van de film „De vrouw in
het venster". Het is slechts een symp
toom van een nivelleering, die zich in-
den loop der jaren ook bij Lang heeft
voltrokken. Erger is, dat hy een vry ba
naal en reeds vaak beproefd ver
baal entameert, dat hij weliswaar met
groote nauwkeurigheid uitwerkt, maar
dat tenslotte geen filmvorm heeft ge
vonden. Hy speelt niet meer met zijn
schaduwen, zooals hij dat vroeger deed,
dwingend en direct op de beeldwerking
gericht. Hij herhaalt stukjes tooneel-
speelkunst met een voortreffelyk medi
um als Edward G. Robinson in het mid
den, doch geeft weinig richting aan den
stroom der voorstellingen, welke stroom
dan ook verzuimt rhythmisch te worden.
Nog een teruggang treffen we aan in
den aard van het thema, dat eer een
speelschhfeid dan wel een noodzakelijkheid
moet genoemd worden. Op zichzelf moge
dit niet zoo ernstig zijn, bi! Fritz Lang,
wiens sociale bezorgdheden vaak zx>o sym
pathiek tot uiting kwamen, is ook dit een
blijk van verarming. Denkend aan Fury
en Mörder b.v., moet men erkennen, dat
in deze films, hoezeer ook van criminalis-
tischen aard, vóór alles de menechelijke
gen hadden en hun films een roeping
meegaven. Zijn Jongste product zou doen
vermoeden, dat hij ook met een banaal
gegeven tevreden kan aljn. Hij had dit
banale gegeven kunnen redden door een
fascineerenden vorm, die het thema over
spoelt en aldus het bewijs levert, dat men
in bepaalde gevallen genoegen kan nemen
met een virtuositeit, die de plaats van de
artistieke bewogenheid inneemt. HIJ
deed dit niet en liet ons dus met een
'mï'm 'vi,
Roman uit den
bezettingstijd
door Hans Verhoeven.
32)
Hij begon aan een drankobsessie te
(lyden, hoe langer hoe meer moest hij
tijdelijken moed en kracht uit de flesch
putten. Maarten verdacht hem er zelfs
van een kruik in zijn bureaulade te neb
ben. En niet voor bezoekers alleen, al
liet hij er zijn Duitsche vrienden even
eens van profiteeren.
Joop had intusschen haar vader op
gezocht. Het spreekuur was achter den
rug en hij stond juist op het punt uit
te gaan'voor het maken van zijn dage-
lyksche visites.
„Vyf minuten", verzocht zij, terwyl
zy op de leuning van zijn stoel ging
zitten en een arm vertrouwelyk om zyn
schouder sloeg. „We moeten even ern
stig praten."
„Ernstig?" glimlachte dokter Van
Rhijn. Doch hy zag, dat haar gezicht
m een strakke plooi bleef en hij fronste
zyn voorhoofd, $n een plotseling op
komend gevoel van bezorgdheid. „Je
voelt je toch niet ziek?"
„Dat is het niet,'* stelde zij hem
gerust. „Ik wou u spreken over Maar
ten Groenveld.''
Hij maakte een ongeduldig gebaar,
die kwestie had afgedaan. Maar zij be
handelde hem op de eenige manier, dis
hij niet kon weerstaan: zy legde een
vinger onder iijn kin en dwong hem
haar in de lachende oogen te zien.
„Ja, Maarten Groenveld," herhaalde
zy. „U moet hem nog eens de gelegen
heid geven 'eerherstel te' verkrygen. Dat
lijkt misschien een beetje groot gezegd,
maar het is noodzakelijk. Maarten is
geen lafaard en geen oollaborateur.
Van het begin af is hy in dit dorp de
man geweest, die de touwtjes in han
den had."
„Wat wil je me nu wysmaken? Je
bedoelt zeker, dat het aan hem is te
danken dat wy allerlei onaangenaam
heden te slikken hebben gekregen."
„Dat bedoel ik niet!" riep zij kwaad.
„Wil je dan suggereeren, dat Groen
veld de illegale werker par excellence
is?' Hoe kom je aan dien nonsens?"
Hij was nu werkelijk geërgerd en er
welde bitterheid in hem op, als hy
bedacht, dat Joop geheel gevangen
scheen in haar waandenkbeelden om
trent den jongen ambtenaar.
„Ja vader", zei Joop rustig, „en als u
alles logischer had bekeken, zouden u
al lang bepaalde ongerijmdheden moe
ten zyn opgevallen. Herinnert u zich
die kwestie over den arbeidsinzet van
twintig personen? Die heeft Maarten
opgelost en niet Tijntje, zooals u dacht
Was het goed beschouwd niet erg onlo
gisch, dat Tijntje in zijn functie van
bode dergelyke dingen kon klaarspelen?
En al die valsche persoonsbewijzen, wie
moest die maken? En wie zorgde tel
kens weer voor stamkaarten en bonnen?
En wie lichtte de kaarten uit het be
volkingsregister? Tijntje? Zonder dat
de verantwoordelijke ambtenaar het
wist? Dat kunt u niet langer gelooven.
Zoo is het met alles geweest, vader, de
zaak was prachtig gecamoufleerd en
Maarten stond overal achter. O, er is
zooveel gebeurd, te veel om u te ver
tellen. Dat moet u Maarten liever laten
doen".
Dokter Van Rhyn staarde peinzend
voor zich uit, ondanks zichzelf onderden
indruk van haar woorden.
,,'t Lykt ongeloofelyk....". mompelde
hij. Met een snelle wending van zyn
hoofd keek hy naar haar op. „Hoe lang
wist je dat al?"
„Van verleden jaar zomer af".
Hy verviel weer ln een nadenkend
stilzwijgen. Dan toonde hij de onschat
bare eigenschap te bezitten den humor
van een situatie te kunnen zien. Hij
liet zijn vuist dreunend op het blad van
zijn bureau neerkomen, doch de woor
den, die hij sprak, contrasteerden met
den joligen glans van zyn oogen.
„Zoo'n driedubbelovergehaalde dwaas!
Waarom heeft hij mij er niets van ver
teld? Vertrouwde hij me soms niet? En
dan moet je van je eigen dochter hoo
ren, dat zy al een half jaar in het ge
heim is! Dat is ook een vorm van ille
galiteit, snap je?"
Joop gevoelde zich ontzaglijk opge
lucht, toen zy zag het pleit te hebben
gewonnen.
„Dat heb ik hem ook verweten", zei
ze, „en ik had beloofd te zullen zwygen.
Hy is inderdaad koppig en hoogmoedig,
dat manneke. Maar ehnu wilt u er
toch zeker wel eens met hem over pra
ten?"
„Natuurlijk", antwoordde hij gul.
„Laat Tn vanavond maar komen, dan
heb je je zin".
„Je bent een schat", zei Joop dank
baar. Zij drukte een vluchtigen kus op
zyn voorhoofd en sprong de kamer uit,
glimlachend door haar vader nageke
ken.
Daar zij toch een boodschap moest
doen haar den manufacturenwinkel, dien
het dorp ryk was, besloot zy tevens naar
het gemeentehuls te loopen om Maarten
van den goeden uitslag op de hoogte te
brengen.
(Wordt vervolgd)
film zitten, die weliswaar boelend is en
enkele verrassingen biedt, doch Bi)n mees
ter niet geheel waardig ls.
Dat de film boeit, zal wel niemand ont
kennen, maar zt! dankt dit vrijwel uit
sluitend aan het scenario, dat geraffi
neerd is geconstrueerd en zich in duizend
en één détail begeeft, die den toeschou
wer met gegevens overstelpen om hem
daarna te verlossen uit de ellende ''oor
de heele geschiedenis als "n benauwenden
droom voor te dragen. Hoewel geen vondst,
is deze ontwaking toch vernuftig aange
bracht en verheft zij de film eenigszins
tot een betoog, dat ons leert, hoe een
kleinigheid kan ingrijpen in een men-
schenieven en zelfs op radicale en y
noodlottige wfjae maar dat dit ingrij
pen ook wel eens denkbeeldig moet ge
noemd worden. De droom, die hier ont
maskerd wordt, bestrijdt als het ware de
fataliteit van het betoog en ziedaar een
verdienstelijke wending in de film, die de
benauwenissen opheft en van hun onont
koombaarheid ontdoet.
Men treft hier en daar uitnemende
stukjes film aan, waar vorm en gegeven
samen gaan en tot een fasclneerend ac
cent leiden. Zoo met name by den dood
van de hoofdfiguur, die vergif Ingenomen
heeft en zijn ratelende telefoon vager en
vager en steeds meer ln de verte aoort
wegsterven.-Op zulke oögenbllkken voelt
men niet de gêne, dat men zit te kijken
naar een geschiedenis, die den ouden
meester weinig sieren kan. Men voelt den
meester aanwezig en volgt zyn knap pro
cédé met voldoening.
Zooals men ziet, valt er wel eenige ci-
tiek op Lang's sensatiefilm uit te bren
gen. maar we zouden onrechtvaardig zij te
indien we de film niet vergeiykenderwijs
beschouwden. Zet men dit werk naast de
films van Amerikaanschen huize, die we
na de bevrijding hebben gezien, dan zal
men gemakkelijk tot de ontdekking gera
ken, dat lAng een veel boeiender schouw
spel heeft afgeleverd dan de meeste van
zijn collega's. Aan publiek succes zal het
deze film dan ook niet ontbreken. Het
publieke speces evenwel is iets ande-s
dan een waarlijk gefundeerde waardeering
van Lang's artistieke verdiensten. Bij een
zoo voortreffelijk filmer als Fritz Lang
dient men weer eens den nadruk te leg
gen op den eisch door de filmwetten ge
steld. Indien krachtige persooniykteden
als hy deze wetten negeeren, gaat het
bergaf met de film, die, als alle kunst
werken, afhankciyk is van de synthese
tusschen vorm en Inhoud.
Om te besluiten: in „De vrouw in het
venster" kunnen we geen film begroe
ten, die verheven genoeg is van on
derwerp en brülant genoeg van voor
dracht om ons te dwingen tot bewon
dering. Wij meenen zelfs, dat we bi} de
beoordeeling het noodige voorbehoud
moeten maken, niet om bepaald® aan-
stootelijke tafereelen, doch om den iet
wat fatalistischen geest van het droom
verhaal, al voegen we er aan toe, dat
dit fatalisme vrijwel ontwapend wordt
door de ontknooping, die zelfs een
waarschuwend element mag genoemd
worden en daardoor het juiste aanwen
den van den vrijen wil accentueert.
Dbg.
In het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over de begrooting van financiën
wordt aangedrongen op spoedige uitbeta
ling van de rijksbijdragen voor oorlogs
schade.
In verband met het bericht, dat de re-
geerin.? overweegt, meer tabak aan te
koopen ten behoeve van een verdubbeling
van het tabaksrantsoen drongen eenige
leden er op aan, deze extra-luxe te heiss
ten met een sterk verhoogden tabaks
accijns.
